Càng về già, da càng nhăn nheo, mất độ đàn hồi, giảm khả năng bảo vệ khỏi những thương tổn và lành vết thương chậm hơn. Nguyên nhân là do chất nền dưới da bao gồm sợi tạo keo, sợi liên kết bị thoái hóa cùng chức năng tuyến bã và tuyến mồ hôi bị suy giảm. Ðiều đó dẫn đến có khuynh hướng loét da do nằm lâu hoặc tăng nguy cơ ung thư da.
Không những thế, do tác động lâu ngày của ánh nắng mặt trời, hóa chất, các bệnh toàn thân và sức đề kháng suy yếu ở người già cũng dễ dẫn đến màu sắc da thay đổi, mạch máu nhỏ bị vỡ gây xuất huyết trên da, mạch máu tắc nghẽn làm thiếu máu nuôi dưỡng, ngứa, các loại u bướu… Vì những lý do đó nên người già rất dễ gặp các bệnh về da như khô da, ngứa tuổi già, dày sừng da, mạch máu ở da, sừng hóa da, bệnh zona…
Nguyên nhân gây chứng khô da
là do loạn năng của lớp sừng ở da do lão hóa. Bệnh có thể nặng lên bởi thời tiết lạnh, khô, tắm quá nhiều, tắm trong nước quá nóng, dùng xà phòng hay chất tẩy rửa mạnh và bệnh có thể dẫn đến chàm hóa. Ngứa da ở tuổi già là ngứa đơn thuần không do các bệnh toàn thân khác gây nên, ngứa gãi nhiều làm da bị trầy xước và có chỗ bị dày lên; khi rơi vào trường hợp này, bệnh nhân cần làm các xét nghiệm để chẩn đoán phân biệt về công thức máu, chức năng gan, thận, tuyến giáp hay các khối u ác tính…
Dày sừng da là tình trạng lành tính ở da thường xuất hiện ở bệnh nhân sau 50 tuổi; nguyên nhân do sự phì đại ở một số tế bào đáy ở thượng bì; vị trí thường gặp là toàn thân và mặt. Những chấn thương nhẹ đến da làm vỡ các mạch máu nhỏ dưới da và hình thành các ban xuất huyết. Những mạch máu này có collagen suy yếu thường gặp ở phụ nữ hay những người có da phơi nắng lâu ngày. Các ban xuất huyết sẽ tự phân giải và dần mờ sau 2 – 3 tuần. Vị trí thường xảy ra tình trạng mạch máu ở da là ở mặt duỗi của tay và chân.
Sừng hóa da là tình trạng xảy ra sau khi phơi nắng lâu ngày mà ở độ tuổi sau 65, thường gặp ở những người da trắng. Biểu hiện của bệnh là da teo, tróc vảy, nâu đỏ, xám và đôi khi dãn các mao mạch. Những sang thương này lâu ngày không chữa trị sẽ dẫn đến ung thư tế bào gai.
Hơn 2/3 trường hợp bệnh zona xảy ra ở những người trên 50 tuổi do sức đề kháng suy giảm, virut herpes zoster sống tiềm ẩn trong hạch tủy sống di chuyển ra ngoài da và gây bệnh. Biểu hiện của bệnh này là da nổi nhiều mụn nước, bóng nước thành từng chùm xảy ra ở một phần bên trái hay phải của cơ thể kèm theo triệu chứng đau nhức dữ dội.
Bệnh thường lành sau 2 tuần nhưng để lại di chứng đau sau zona. Tĩnh mạch chân người già thường hay bị suy, làm cho máu trở về tim khó và ứ đọng lại ở cẳng chân, gây loét cẳng chân. Do đó, bệnh nhân cần được chăm sóc tốt để tránh nhiễm trùng và khi nằm ngủ nên kê chân cao.
Biểu hiện trên da người già rất đa dạng, có thể hoàn toàn lành tính hoặc biểu hiện của một bệnh nền trong cơ thể, cũng có thể là ác tính. Vì vậy, khi có bất thường nên đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chữa trị kịp thời.
BS. Nguyễn Văn Út.
Theo sức khỏe và đời sống.
