Chất vấn Bộ trưởng về việc giáo viên bị điều đi tiếp khách

Đại biểu Nguyễn Chiến (Hà Nội) nêu vụ việc hàng chục giáo viên bị huy động đi tiếp khách ở một trường học tại Hà Tĩnh gây bức xúc dư luận thời gian qua, đề nghị Bộ trưởng cho ý kiến. Làm thế nào để chấm dứt tình trạng điều giáo viên đi làm tiếp viên như vậy? 

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trả lời: “Vụ việc này tôi đã có ý kiến. Tôi đã có trao đổi với đồng chí Chủ tịch. Tôi đánh giá rất cao đồng chí Chủ tịch đã có công văn yêu cầu giải thích rõ để xử lý. Đây là vụ việc không chỉ ở một trường của Hà Tĩnh, mà trong thực tế cũng có nhiều trường hợp.

Cán bộ địa phương cũng là vì vui vẻ thôi, nhưng đôi khi làm ảnh hưởng đến uy tín của nhà giáo. Cho nên đây là một hoạt động rất đáng tiếc. Chúng tôi nghĩ rằng cần rút kinh nghiệm. Để xã hội nóng lên về vấn đề này là không được.

Linh hoạt thì phải hợp lý, nếu linh hoạt mà để xã hội nóng lên như vậy là không được. Trong trường hợp này tôi cũng nhận trách nhiệm của người đứng đầu ngành trong việc bảo vệ quyền lợi của thầy cô”.

Không hài lòng với trả lời của ông Nhạ, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) giơ bảng sử dụng quyền tranh luận.

“Bộ trưởng nhận trách nhiệm, nhưng Bộ trưởng lại nói rằng chỉ vui vẻ thôi. Về góc độ giới, tôi thấy rất đau lòng” – bà Hiền bày tỏ.

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) – Ảnh: Lê Kiên

Đại biểu Hiền đề nghị Bộ trưởng phải có giải pháp để bảo vệ sự tôn nghiêm, danh dự, uy tín của đội ngũ giáo viên, chứ không thể nói là “vui vẻ thôi”.

Đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau) cũng lên tiếng: “Hôm qua Bộ trưởng phát ngôn trước báo chí, Bộ trưởng nói rằng các cô giáo ấy phải xem lại mình. Bộ trưởng hãy xem lại câu nói đó, đặc biệt là Bộ trưởng nên đọc những bình luận mà người ta viết dưới câu nói của Bộ trưởng”

Bộ trưởng trả lời chưa thỏa đáng về dạy thêm, học thêm

Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP.HCM) đã sử dụng quyền tranh luận để đưa ra nhận định này. “Vấn đề dạy thêm, học thêm, Bộ trưởng trả lời chưa thỏa đáng. Bộ trưởng nói rằng không cấm dạy thêm học thêm, tôi không hoàn toàn đồng ý” – bà Tâm nói.

Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm – Ảnh: Lê Kiên

Đại biểu Quyết Tâm phân tích: Tôi cho rằng không cấm dạy thêm học thêm là đúng, nhưng phải cấm tình trạng lợi dụng dạy thêm học thêm gây bức xúc xã hội. Ví dụ một số thầy cô không dạy hết nội dung chương trình ở lớp mà để về nhà dạy, hoặc là khi kiểm tra học sinh thì lại kiểm tra kiến thức dạy thêm.

“Đề nghị Bộ trưởng có trách nhiệm, giải pháp chấn chỉnh việc này, tránh gây ra bức xúc cho xã hội, gánh nặng cho gia đình và học sinh” – đại biểu Tâm nêu.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đáp: Có lẽ tôi diễn đạt chưa làm đại biểu hiểu rõ. Tôi đồng ý hoàn toàn với việc cấm dạy thêm học thêm bị lợi dụng, còn không cấm việc dạy thêm học thêm hợp lý, có nhu cầu chính đáng và tự nguyện.

Còn về trách nhiệm của Bộ trưởng, tôi đã nhận thức rằng thời gian qua đã có chỉ đạo, nhưng tới đây cần chỉ đạo sâu sát hơn, quyết liệt hơn, trong đó có phối hợp với chính quyền địa phương.

Đại dự án chục ngàn tỷ nhưng “có tiền đâu”?

Tiếp tục câu hỏi về đề án dạy ngoại ngữ mà đại biểu Dương Minh Ánh đã đặt ra, đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai) nói: Phải khẳng định đây là đại dự án nếu so với 5 dự án ngàn tỷ đắp chiếu.

“Xin hỏi Bộ trưởng liệu dự án này có xảy ra tình trạng đại lãng phí không? Bộ trưởng rút ra kinh nghiệm gì, có giải pháp gì để khắc phục tình trạng lãng phí như vậy?”

Bộ trưởng Nhạ trả lời: “Nói là đề án hơn 9.000 tỷ, nhưng có tiền đâu. Đến nay mới có hơn 3.000 tỷ thôi, các địa phương chi khoảng 1.600 tỷ. Tất nhiên tới đây chúng tôi sẽ điều chỉnh theo hướng sử dụng ít tiền hơn, nâng cao chất lượng thì phải đầu tư đội ngũ giáo viên, chương trình chứ không phải là nhiều tiền.

Bản thân cá nhân tôi phải rút kinh nghiệm rất sâu sắc. Khi làm một đề án phải tính toán đến kinh phí thực hiện, chứ không phải cứ đưa lên rồi khi triển khai thì không có tiền”

Tranh luận với Bộ trưởng, đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Nga (Hải Dương) có quan điểm ngược lại về cách thức thi trắc nghiệm.

Đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Nga

Bà nói: “Theo như Bộ trưởng trả lời thì thi trắc nghiệm là có ưu điểm, nhưng tôi thấy ngược lại như vậy. Đối với các môn lý, hóa liên quan đến thực hành, chúng ta đã tốn rất nhiều tiền để chi phí cho cơ sở vật chất, trang thiết bị cho thực hành. Nhưng rốt cuộc là việc thực hành không làm gì cả vì không có trong chương trình thi trắc nghiệm.

Với bộ môn ngoại ngữ thì chúng ta khẳng định là kỹ năng nghe và nói của cả thầy và trò rất yếu, cần rèn luyện thêm. Khi thi trắc nghiệm thì đã không rèn luyện được kỹ năng này.

Với môn văn, bây giờ đang có tư duy là thi trắc nghiệm với môn văn, tôi nghĩ rằng không cần thiết. Theo Bộ trưởng thì thi trắc nghiệm rất có tác dụng trong đánh giá học sinh công bằng, tránh gian lận thi cử, nhưng theo tôi điều này là ngược lại.

Tôi xin cung cấp cho Bộ trưởng một sự thực là các cháu đi thi về nói với tôi rằng chỉ thích thi trắc nghiệm.

Phòng thi của các cháu chọn ra một bạn học giỏi nhất, sau đó cho sức dầu gió rất nhiều, để khi trả lời trắc nghiệm thì cứ phương án một bạn ấy ho một tiếng, phương án hai thì ho hai tiếng, cả phòng thi sẽ tích theo các phương án mà bạn ấy ho.

Trong quy chế thi không ai cấm thí sinh ho. Như vậy đây có phải là phương án tốt hay không?”. Phần chất vấn của đại biểu Nga đã khiến cả nghị trường cười ồ.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nga và các câu hỏi của các đại biểu về hình thức thi và cách thức tổ chức thi, đặc biệt là thi trắc nghiệm, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định thi trắc nghiệm không phải đi ngược lại với tính linh hoạt, năng động. Bởi vì thi là hình thức thi thôi, có thể thi trắc nghiệm, có thể thi tự luận.

Với thi trắc nghiệm thì nhiều nước, như Hàn Quốc cũng thi. Và thi trắc nghiệm thì cũng nhiều câu hỏi cần phải suy luận. Vấn đề là cách thức tổ chức thi.

Khi tổ chức thi trắc nghiệm nhiều học sinh rất phấn khởi, vì ngoài phải nhớ kiến thức, còn phải suy luận, phải có kiến thức tổng hợp. Như vậy các cháu phải linh hoạt, năng động, có kiến thức.

“Báo cáo đại biểu là chúng tôi không có chuyện áo trắng, áo vàng hay ho hắng trong phòng thi đâu. Thi trắc nghiệm là mỗi cháu một mã đề thi nên không có chuyện như vậy. Chúng ta cần chất lượng toàn diện, tránh học lệch, học sinh học môn nào phải thi môn ấy.

Ví dụ tôi thấy rằng trong thời gian dài chúng ta không chú trọng môn giáo dục công dân, lịch sử. Bây giờ tôi chỉ đạo là phải đưa vào, năm vừa rồi rất nhiều cháu chọn môn lịch sử. Đổi mới một môn thi, một bài thi chúng tôi cũng rất cân nhắc, bởi nó ảnh hưởng đến hàng triệu thí sinh. Tuy vậy, phải khẳng định rằng không có phương án nào có ưu điểm tuyệt đối”, bộ trưởng Nhạ đáp

Đại biểu liên tục giơ bảng sử dụng quyền tranh luận

Sau giờ giải lao, nhiều đại biểu đã giơ bảng sử dụng quyền tranh luận, trong khi nhiều đại biểu khác đã bấm nút đang chờ được chất vấn.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương chất vấn bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ – Ảnh: Lê Kiên

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) hỏi: Trước tình trạng 191.000 sinh viên thất nghiệp, Bộ trưởng có nói là nhận trách nhiệm, rồi sẽ có cách, nhưng đó là cách gì thì không rõ.

Ngay cả cử tuyển trong con em đồng bào dân tộc, lần nào tiếp xúc cử tri tôi cũng rất xót xa, bởi con em người ta được lựa chọn đưa đi đào tạo, rồi về thì không có việc làm.

Về dạy thêm học thêm Bộ trưởng nói là tự nguyện, phụ huynh người ta phì cười nói rằng ai mà chẳng phải tự nguyện, nhưng rồi người ta lại nói rằng học sinh bây giờ không có tuổi thơ. Đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ giải pháp đối với những vấn đề trên.

Đại biểu Phạm Quang Dũng (Nam Định)

Đại biểu Phạm Quang Dũng (Nam Định) nêu vấn đề: “Chúng ta cứ nói rằng cải cách, nhiều năm cải cách mà chất lượng giáo dục vẫn tệ như vậy, thua cả những năm 60-70 của thế kỷ trước.

Chúng tôi là những người sử dụng lao động, xin thưa Bộ trưởng là bây giờ sinh viên ra trường không viết nổi cái công văn, cái giấy mời. Chúng tôi phải đào tạo lại 3-5 năm sau thì mới tạm được”.

Điều chỉnh chương trình để giải quyết nạn dạy thêm, học thêm

Trả lời câu hỏi của đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) về trách nhiệm của Bộ trưởng và giải pháp trước vấn nạn dạy thêm học thêm, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định giải pháp gốc là phải điều chỉnh chương trình.

Ông Phùng Xuân Nhạ khẳng định dạy thêm học thêm có từ rất lâu rồi, cũng là vấn đề gây bức xúc. Đây trước hết là nhu cầu tự thân, nhưng cái cần chấn chính là dạy thêm học thêm tràn lan. Bộ GDĐT đã ra thông tư 17 để chấn chỉnh vấn đề này, hiện nay việc dạy thêm học thêm đã được chấn chỉnh từng bước.

“Nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ, gây biến tướng trong dạy thêm học thêm. Giải pháp chúng tôi đang thực hiện là phối hợp với địa phương tăng cường giám sát. Nhưng giải pháp gốc vẫn là nội dung chương trình. Hiện chúng tôi đang định hướng rà soát chương trình, làm sao để lược bỏ bớt chương trình không cần thiết để chương trình học nhẹ hơn, phù hợp hơn” – ông nói.

Bộ trưởng Nhạ nhấn mạnh: “Điều này cũng mong chính quyền địa phương các cấp vào cuộc, chứ Bộ GDĐT cũng không đi đến từng giáo viên để giám sát được”.

Về vấn đề bạo lực học đường, Bộ trưởng khẳng định với tư cách đứng đầu ngành giáo dục ông nhận trách nhiệm, nhưng đây là vấn đề cần sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường.

Số học sinh, sinh viên có hành vi bạo lực chỉ là số rất nhỏ, nhưng đã làm “vấy bẩn” môi trường giáo dục. Bộ trưởng cho biết sẽ tới đây sẽ đầu tư cho việc dạy môn giáo dục công dân trong trường học thật tốt.

Chúng tôi có lỗi, thành thật nhận trách nhiệm chứ không trốn tránh 

Dùng quyền giơ bảng truy vấn Bộ trưởng, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nói: Tôi muốn hỏi trong số 191.000 sinh viên thất nghiệp thì Bộ GDĐT có lỗi gì không?

Cần phải mạnh dạn trả lời câu hỏi này. Tôi cho rằng nguyên nhân chính là đào tạo của chúng ta chưa đáp ứng yêu cầu. Vai trò phối hợp giữa Bộ GDĐT với Bộ Lao động, thương binh và xã hội trong quy hoạch, định hướng đào tạo nhân lực như thế nào?

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) chất vấn – Ảnh: Lê Kiên

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đáp: “Đúng là thời gian qua sự phối hợp giữa hai bộ còn hạn chế. Tới đây chúng tôi sẽ phối hợp tốt hơn. Về chất lượng đào tạo, chúng tôi xin nhận trách nhiệm, trong nhiều trường hợp là có lỗi trong việc để cho sinh viên ra trường không có việc làm.

Cho dù chất lượng còn liên quan đến nhiều vấn đề, nhiều yếu tố. Chúng tôi thành thật nhận trách nhiệm chứ không trốn tránh gì”

Bộ trưởng có trách nhiệm gì với 191.000 sinh viên thất nghiệp?

Đại biểu Hồ Thị Minh (Quảng Trị) đặt vấn đề: Hiện nay có 191.000 sinh viên tốt nghiệp đại học chưa có việc làm. Nhưng ở các địa phương cũng có rất nhiều các trường đại học, các trường này vẫn tiếp tục đào tạo, gây mất cân đối cung cầu.

Sinh viên ra trường không có việc làm, gây lãng phí nguồn lực xã hội. Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp khắc phục tình trạng này, có nên tiếp tục đào tạo như vậy không?

“Tình trạng sinh viên không có việc làm gây nhức nhối cho xã hội. Bộ trưởng có trách nhiệm gì đối với tình trạng này?” – đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) chất vấn.

Đại biểu Cao Thị Xuân (tỉnh Thanh Hóa) chất vấn Bộ trưởng

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trả lời: “Tôi rất chia sẻ với con số đại biểu đưa ra. Tôi rất trăn trở với vấn đề này”.

Bộ trưởng cho biết theo tính toán hiện nay, thì trong 5 năm có khoảng 300.000 sinh viên ra trường thất nghiệp. Số sinh viên có việc làm ngay chủ yếu tập trung ở những trường có chất lượng giáo dục tốt, có bề dày, số sinh viên thất nghiệp nhiều chủ yếu ở các trường mới thành lập, hoặc trường có chất lượng giảng dạy chưa cao.

Tới đây chúng tôi sẽ đột phá vào vấn đề này, phân loại chất lượng các trường đại học. Phải quy hoạch lại mạng lưới, phân loại các trường đại học.

Ở các địa phương không nhất thiết phải có trường đại học, sinh viên không nhất thiết phải học gần nhà, chúng ta cần tập trung mạng lưới các trường đại học.

“Tôi rất trăn trở về vấn đề này. Tới đây với vai trò bộ trưởng, tôi sẽ tập trung siết chặt quản lý chất lượng đào tạo, không chỉ chất lượng đầu vào mà cả chất lượng đầu ra vì lâu nay chất lượng đầu ra chúng ta chưa chú trọng lắm” – Bộ trưởng Nhạ nói.

Ông Nhạ cũng nói thêm rằng sinh viên ra trường có việc làm hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố nữa, ví dụ như sự phát triển của doanh nghiệp, thị trường. Đó là những vấn đề do các bộ trưởng khác phụ trách, sẽ trả lời thêm với Quốc hội.

Đề án dạy ngoại ngữ có chung số phận 5 dự án ngàn tỷ đắp chiếu?

Đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội) chất vấn bộ trưởng: Đề án dạy học ngoại ngữ đưa ra mục tiêu là đến năm 2020 là đa số sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng có trình độ ngoại ngữ tốt, đáp ứng yêu cầu làm việc, giao tiếp.

Nhưng đến nay sau gần 8 năm thực hiện, đã tiêu tốn 5.000 tỷ đồng, nhưng nhiều mục tiêu chưa đạt được như mong muốn. Với nhiều hạn chế và bốn nhóm giải pháp mà Bộ GDĐT đã nêu, Bộ trưởng có khẳng định với những giải pháp đó thì dự án này có đạt được mục tiêu như mong muốn hay không?

Hay số phận của nó cũng giống như 5 dự án không đạt hiệu quả mà Chính phủ báo cáo Quốc hội lần này?

Đại biểu Dương Minh Ánh chất vấn Bộ trưởng Trần Xuân Nhạ

Bộ trưởng Bộ GDĐT Phùng Xuân Nhạ đáp: “Đại biểu hỏi đề án này có đạt mục tiêu không, tôi trả lời ngay là không”! Dạy và học ngoại ngữ là vấn đề lớn, liên quan đến nhiều đối tượng, cần có thời gian, nguồn lực lớn.

Khi xây dựng đề án thì chúng tôi đặt quyết tâm cao, nhưng khi thực hiện thì cũng gặp nhiều vấn đề, trong đó có việc triển khai, rồi kinh phí. Gần đây chúng tôi rà soát, trước hết là về mặt cách tiếp cận, sau đó rồi mới đến mục tiêu.

Vì vậy đề án chúng tôi tập trung đến khắc phục những vấn đề khó nhất của từng tổ chức, cá nhân. Chúng tôi tập trung biên soạn hệ thống giáo trình, tài liệu học tập, đáp ứng yêu cầu hội nhập, chứ không phải là soạn sách căn cứ vào trình độ của thầy.

Thời gian vừa qua chúng ta chưa xem trọng đúng mức công tác đào tạo thầy cô dạy ngoại ngữ. Chúng tôi đang điều chỉnh đề án theo hướng như vậy, tới đây sẽ trình Chính phủ quyết định.

Chúng tôi nhấn mạnh đến yếu tố xã hội học tập, học tập suốt đời, cho mọi người dân, chứ không chỉ là dạy cho sinh viên”.

“Thưa Quốc hội là với Singapore, Malaysia thì họ mất 38 năm để đạt trình độ trung bình cả nước có thể giao tiếp tiếng Anh. Muốn dạy học sinh tốt, có trình độ tốt, thì phải có đội ngũ giảng viên, giáo viên trình độ cao”, bộ trưởng Nhạ nói.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ

Chỉ trong ít phút, 8 câu hỏi của các đại biểu đã được gửi đến Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ liên quan các vấn đề “nóng” của ngành giáo dục hiện nay như: cả nghìn sinh viên ra trường thất nghiệp, việc lựa chọn thi trắc nghiệm trong nhiều môn, quá nhiều cơ sở đào tạo ngành luật, vấn đề bất cập trong sách giáo khoa… 

—————

http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20161116/tu-lenh-nganh-giao-duc-phung-xuan-nha-tra-loi-chat-van/1219996.html