Mưa Xuân rơi lất phất trong không khí tươi mát của buổi sáng làm con đường vào Ấp Thánh Mẫu ẩm ướt và đất đỏ bám chắc vào bất cứ đế giày nào dẫm lên nó. Hôm nay nhận tiếp tế thực phẩm nên một số anh em binh sĩ và các trung đội phó phải đi chân không, quần đùi ngắn, mình trần, poncho thì ôm nơi tay để dành đựng gạo. Sau khi phân phối xong, Trung Sĩ I Thành hậu trạm của đại đội 1 đưa cho Thượng Sĩ I Louis thường vụ một xấp báo Tiền Tuyến từ Ban 5 tiểu đoàn để chia đều cho các trung đội, đặc biệt số báo phát hành có bài phóng sự kèm với hình ảnh cuộc “Triển Lãm Chiến Thắng Đầu Xuân” của Thủy Quân Lục Chiến tại Sàigòn. Chung quanh tượng đài Thủy Quân Lục Chiến chưng bày những tài liệu cùng vũ khí của khối cộng sản đã bị ta tịch thu qua chiến thắng của Tiểu Đoàn 3 tại Bình Long và Tiểu Đoàn 5 ở Biên Hòa. Toàn thể quân nhân trong tiểu đoàn chăm chú đọc và liên tưởng về đơn vị của mình.

Sau cuộc hành quân “Giải phóng U Minh” khai diễn vào cuối năm 1968 do Sư Đoàn 21 tổ chức, Tiểu Đoàn 3 TQLC về Bình Thủy Cần Thơ rồi di chuyển đến Cái Răng. Sau đó được hoán đổi về hậu cứ trại Đặng Đình Thích ở Thủ Đức.

Ngày 5 tháng 2 năm 1969, tiểu đoàn rời hậu cứ lúc 4 giờ sáng trong lúc mọi người còn say nồng trong giấc mộng, đoàn quân vận đổ dốc chợ Thủ Đức rồi thẳng ra làng đại học. Gió mát cùng ánh sáng của Trăng mười chín soi rõ mọi người tuy vẫn còn ngủ gật gù nhưng cũng cố mở mắt xem xe quẹo hướng nào trên xa lộ. Nếu xe quẹo phải về hướng Sàigòn là chắc chắn đi Cần Thơ, nhưng xe quẹo trái, anh em nghĩ rằng đi ra Long Khánh.

Đoàn xe có quân cảnh dẫn đầu rẽ vào Tam Hiệp và thẳng hướng vô phi trường Biên Hòa. Mặt trời chổi dậy, ánh bình minh ửng hồng ở cuối phi đạo (nhìn về hướng Đông), một số người lính vẫn còn nằm, lưng dựa vào ba lô, hai chân duỗi thẳng, giấc ngủ đang dở dang, các trung đội trưởng thì lúi cúi dán liên hợp bản đồ vùng hành quân.

Đại đội sắp thành toán chờ đợi và lần lượt bước lên phi cơ C.130. Những người lính cuối cùng xuống phi trường Quản Lợi của tỉnh Bình Long do lực lượng “Black Horse”Không Kỵ Hoa Kỳ trấn giữ, chờ mươi phút là có trực thăng CH 47 bốc thả vào phi đạo dã chiến Tonle Cham. Sân bay dài trên một cây số, nằm giữa rừng cây cao và to, có sông Sàigòn hướng Đông. Chếch về hướng Nam nửa cây số là ngọn đồi đã được ủi trọc, có những công sự chiến đấu bọc chung quanh và từ thấp lên cao, đó là trại Tống Lê Chân. Một toán người Thượng thấp thoáng dọc bờ sông, có lẽ là toán kích bảo vệ phi đạo. Tống Lê Chân (Tonle Cham) thuộc quận Phú Khương, Tây Ninh và tiểu đoàn di chuyển bộ dọc theo lộ 246 về hướng Tây Bắc để đóng quân đêm tại đồi 53,vẫn kiểm soát được lộ 246 đường này nối liền An Lộc với Bổ Túc và Katum.

Ngay buổi tối tại BCH/TĐ một cuộc họp được triệu tập để phân chia nhiệm vụ trong cuộc hành quân thay thế cho TĐ3/ND và các hoạt động kế tiếp. Lệnh hành quân đối với Bắc Ninh thường ngắn gọn nhưng đầy đủ và vẫn có thêm phần nhắn nhủ TĐP cùng các ĐĐT

- Quân Đoàn III giao cho chúng ta thay thế TĐ3/ND gặm miếng xương khó nuốt này. Nhưng lệnh là lệnh, chúng ta phải thi hành trong khả năng và kinh nghiệm sáng suốt của các cấp.

- Cố gắng gìn giữ đơn vị, đừng phí phạm tinh binh, và nhất là hôm nay gần hết năm ta rồi ( 5 tháng hai năm 1969 tức là 19 tháng chạp Mậu Thân)

- Bắc Giang (TĐP) và các ĐĐT lưu ý những gì tôi nói để tiện ứng phó

- Tuy có đơn vị bạn bảo vệ an ninh bãi đáp, nhưng cánh B đến nơi phải phối hợp ngay với bạn để kịp phản ứng khi hữu sự

- Đội hình trực thăng vận theo thứ tự ĐĐ1, cánh B, ĐĐ3 tiếp theo ĐĐ2, cánh A, ĐĐCH, ĐĐ4.

Có thế thôi, các anh em về lo cho đơn vị nếu không có gì cần hỏi. 

Ngày 6 tháng 2 (ngày N)
Thứ tự các đại đội đã được phân chia theo lệnh hành quân, sắp từng toán tại phi đạo. 08:OO trực thăng bốc cánh B vào thay cho TĐ3/ND tại bãi đáp (563830), rồi lần lượt cánh A. Sau khi cuộc đổ quân hoàn tất, Bắc Giang điều động ĐĐ1 tiến chiếm MT1(570820)

Ngày N+1
TĐ chuyển hướng lục soát MT2 (550806) về phía Tây Nam, nơi có địa danh là Sroc Tate. Khu này tre gai chằng chịt, nhiều đường mòn nhẵn bóng, chứng tỏ đối phương thường xuyên di chuyển qua đây. Sroc Tate rêu phong, dân làng đã bỏ đi từ lâu. Tiểu đoàn dừng quân lo toan mọi việc xong xuôi rồi bí mật rút về phòng thủ đêm gần đầu nguồn suối cạn, phía bắc Sroc Tate một cây số.

Hai ngày trôi qua, tình hình êm suôi, theo kinh nghiệm của Bắc Ninh tâm sự với Bắc Giang:

- Tôi đoan chắc đơn vị VC này biết mình thay cho Nhảy Dù, chúng cần xem đường đi nước bước mình có những sơ hở nào rồi chúng sẽ ra tay

Bắc Ninh tiếp lời

- Hãy linh động biến chuyển không cho chúng nắm được thói quen của các hoạt động thuộc tiểu đoàn mình.

Ngày N+2
Tiểu đoàn tiến về MT3 ở hướng Đông (560800) , đội hình mở rộng, lục soát thật cẩn thận, tiến rất chậm, chiều tối phòng thủ tại nơi này.

Khoảng hơn 3 giờ sáng, cả tiểu đoàn phải báo động sẵn sàng tại vị trí chiến đấu do tiếng nổ của lựu đạn gài bẫy ngoài tuyến. Toán tiền đồn của đại đội 1 bị lạc hướng khi trở về đơn vị, nên vướng vào lựu đạn gài bẫy, có hai binh sĩ bị thương nặng phải tản thương ngay trong đêm bằng trực thăng. một giờ sau địch pháo kích bằng súng cối vào hướng bãi tản thương nhưng lọt ngoài tuyến phòng thủ của tiểu đoàn. 
 

Ngày N+3
Trước khi cánh B lên đường chiếm MT4, Bắc Ninh tâm tình cùng TĐP và các ĐĐT:

- Chúng nó đã lộ diện, trước sau gì mình cũng bắt được con bài tẩy. Cẩn thận Phóng đồ hành quân với các mục tiêu lục soát mở rộng về hướng súng cối địch. Cuộc tiến quân thật chậm, và đại đội 3 tìm ra được vị trí đặt súng. Lần theo dấu vết, phát hiện nhiều con đường mòn dẫn vào vùng rừng măng le. Trung đội trắc vệ của đại đội 2 theo dấu vết xuống thông thủy (suối Chà Và). Hai cán binh lái hai xe đạp trung cộng, súng AK gác trên ghi đông (guidon de velos), chở hai thùng nước phía sau, ung dung đạp từ dưới dốc lên, tình cờ tao ngộ chiến và bị bắn chết tại chổ.

Đại đội 2 chạm địch mãnh liệt, nhưng với tinh thần dũng cảm đã đánh bật địch ra khỏi vị trí cố thủ. Một số tháo chạy vượt qua suối Chà Và về hướng đông nam. đại đội bắt sống hai tên địch, lục soát trong người tìm thấy một tấm giấy trắng gấp tư. Trên tờ giấy là hình vẻ, chử số và ký hiệu. Tất cả tài liệu và tù binh giải giao về cho Ban 2 tiểu đoàn thẩm vấn

Khu vực này toàn là măng le, địch đã uốn cong các cây le đan vào nhau, chỉ nhìn thấy ánh sáng mặt trời là những đóm nhỏ qua kẻ lá, vì thế phi cơ quan sát không bao giờ phát hiện được. Vài căn chòi trên đường mòn, bên ngoài có những khung cột bằng nhánh cây bằng nhỏ, bao plastic đựng gạo được bỏ vào trong, miệng bao cột cho đứng thẳng, tất cả đều chứa đầy nước.

Cánh B phân tán rộng ra và lục soát kỷ ba căn hầm lớn kiên cố ngụy trang rất khéo, hai tên tù binh cho biết đây là ba cái hầm để đơn vị VC trú đóng khi về dưởng quân.

Tại BCH Tiểu Đoàn với sự hiện diện của TĐP và các ĐĐT, Bắc Ninh cho biết:

- Trong cuộc họp với lực lượng “Không Kỵ Hoa Kỳ Black Horses”, họ có đề cập đến kho vũ khí của VC trog vùng này mà họ chưa tìm ra được. Tôi nghĩ rằng chúng ta đang nắm được chiếc chìa khoá kho vũ khí, có lẽ nó chỉ quanh quẩn trong vùng này thôi.

Ngày N+4 và N+5
Chuẩn úy Nguyễn Văn Hào Trưởng Ban 2 giải đoán tài liệu, rồi trình bày kết quả giá trị trước buổi họp tại BCH Tiểu Đoàn như sau:

- Căn cứ theo các hình vẻ trên mảnh giấy tịch thu được, qua lời khai của hai tù binh

     
Theo hình vẻ, từ hầm số 1 đi về hướng Tây Bắc 500 thước sẽ có kho chứa vũ khí. Từ hầm số 2 đi về hướng Tây sẽ có ba kho với khoảng cách 500 thước, 700 thước và 1300 thước. Từ hầm số 3 đi về hướng Nam sẽ có ba kho trong vòng 150 thuớc, 200 thước và 300 thước. Ngoài ra tù binh còn cho biết quân số 45 người vừa lên đường công tác bốn ngày trước, không biết rõ hôm nào về. Số bảo vệ chỉ có 20 người do đồng chí Bàu chỉ huy.

Sau phần trình bày của Trưởng Ban 2, Bắc Ninh nhận định
1. Lời khai của tù binh, chúng ta có thể tin được qua các chi tiết trong mật đồ
2. Ta cũng không xác định rõ lực lượng bảo vệ của địch, chúng ta nghe và tùy cơ ứng biến
3. Nếu tìm được các kho vũ khí, chúng ta hãy cẩn thận về cạm bẫy 
4. Địch đã có tọa độ của các kho chứa vũ khí, nếu tìm được hãy tản thật rộng vòng đai an ninh, chỉ cần một ít quân nhân khỏe mạnh để di chuyển chiến lợi phẩm, tuyêt đối tránh tập trung.

Cánh B gồm ĐĐ2 và ĐĐ3 lục soát về hướng Tây. 
Cánh A gồm ĐĐ4, ĐĐ1 và ĐĐCH lục soát kỷ MT4

Lúc 11 giờ ĐĐ3 báo cáo phát hiện cây cắm và tìm ra hầm vũ khí cộng đồng. Hai mươi phút sau ĐĐ2 thấy cây cắm và phát giác kho tồn trử hỏa tiển122 ly. Hầm thứ ba được phát hiện chứa hỏa tiển 240 ly (sau này TQLC gọi nó là “heo nọc”, vì khi phóng đi sẽ phát ra âm thanh như tiếng của con heo nọc). Trong khi hai đại đội tiếp tục lục soát, đồng thời tổ chức nhân lực đem chiến lợi phẩm ra khỏi hầm và chất theo từng loại, Bắc Giang báo về BCH/TĐ xin phương tiện chuyên chở.

Toán Công Binh Hoa Kỳ được thả xuống, tiếng cưa máy rộn rã làm bải đáp MT5 để chuyển vận hết vũ khí và tiếp tế nước cùng đạn dược. Hỏa tiển 240 ly, anh em phải làm cáng và 4 người khiên vì quá to. Phải mất hai ngày cánh B chở hết chiến lợi phẩm. Sau đó lui về bảo vệ BCH/TĐ.
 

Ngày N+6 tới ngày N+7
ĐĐ4 lục soát hướng Tây Bắc và tìm được hầm chứa 70 thùng AK47, súng lục B38 và K54
ĐĐ1 lục soát hướng Nam, tìm được ba kho tồn trử súng trường bắn tỉa, súng CKC, hỏa tiển 107 ly, đại liên giải nhiệt bằng nước.

Nhờ vào hỏa lực hùng hậu của Lực Lượng Không Kỵ Hoa Kỳ, TĐ3 đã dọn sạch cả một vùng chôn dấu vũ khí của VC trong bốn ngày. Trung Tướng Đổ Cao Trí Tư Lệnh Quân Đoàn III và phái đoàn dân sự vào vùng hành quân thăm Tiểu đoàn

Ngày N+8 và N+9
Đại đội 1 tiến quân lục soát phương giác 1600, vượt qua những dảy hố củ đã sụp, toán tiền sát của Trung úy Thọ cẩn thận dò dẫm từng bước, chợt súng AK, trung liên RPD và B 40 khai hỏa dữ dội, hai khinh binh ngả nhào. Các trung đội dàn hàng ngang bắn yểm trợ. Một thương binh bò về được, Hạ Sĩ I Nguyễn Văn Can còn gọi là Can Lùn Tiểu Đội Trưởng bò lên kéo người khinh binh còn lại dưới hỏa lực yểm trợ cùng màn che liên tục bằng khói màu.

Tuy chạm địch mãnh liệt, nhưng với tinh thần quyết thắng, cùng sự yểm trợ dồi dào của lực lượng Không Kỵ Black Horse, địch bị đánh bật ra khỏi các MT6 và MT7, chúng bỏ các vị trí cố thủ để vượt thoát qua thượng nguồn sông Sàigòn lẩn về hướng Tây Nam. Vì truyền thống Tết Nguyên Đán nên tiểu đoàn được lệnh phải tạm rời vùng hành quân.

Ngày N+10 (15 tháng 2 tức 29 tháng Chạp giao thừa) 
Tiểu đoàn di chuyển đến vị trí theo kế hoạch, bung rộng bảo vệ và làm bãi đáp. Đại úy Lê Bá Bình Tiểu Đoàn Phó cùng Cố Vấn Hoa Kỳ và trung đội cuối cùng rời vùng hành quân, đáp xuống phi đạo Tống Lê  Chân lúc xế chiều. Chiếc C 123 vừa chạm phi đạo, một bánh xe văng ra ngoài, phi cơ lủi về phải và dừng lại cuối đường bay.

Hai chiếc CH 47 chở toán cuối ở Tống Lê Chân đáp trên phi trường Lộc Ninh, một số anh em nhận tiền ủy thác chạy vội vã xuống thị xã, vài hàng quán đang quét dọn được anh em ghé vào mua hết thuốc lá và thực phẩm.

Lệnh truyền từ tiểu đoàn tất cả cẩn thận canh gác, không một ai được nổ súng. Anh em đào xong hố chiến đấu, mới đặt lưng trên võng, miệng đang nhai miếng mứt gừng, nhấp môi nước trà nóng quà Tết của người hậu phương đã nghe lốc bốc vài tiếng súng nổ, đạn lửa vạch sáng hướng chợ Lộc Ninh báo hiệu giờ giao thừa đã đến. Trong đêm trừ tịch, thoang thoảng bản nhạc Ly Rượu Mừng, âm thanh lăn tăn, li ti như vang vọng từ cỏi xa, mờ ảo nhưng thật thắm thía trĩu lòng người lính trận

Chúc người binh sĩ lên đàng
Chiến đấu công thành
Sáng cuộc đời lành
Mừng người vì nước quên thân mình..

Ngày 19 tháng 2 (mùng 4 Tết)

Tiểu đoàn trở lại vùng hành quân. Ngày hôm sau đơn vị vượt qua khu rừng tre gai, gần trưa thì được lệnh dừng quân, tìm vị trí dọn bãi đáp và từng chiếc Chinook bốc tiểu đoàn về ấp Thánh Mẫu, một xóm đạo Công Giáo ở An Lộc.

Được biết VC tấn công qui mô vào Hố Nai thuộc tỉnh Biên Hòa vào sáng ngày mùng một Tết, nhưng chúng bị thảm bại nặng nề trước TĐ5/TQLC và một TĐ/BĐQ. Có thể tiểu đoàn về đây ứng chiến cho thị xã Bình Long?

Người dân xóm đạo hiền hòa và hiếu khách, nhà nào cũng có vài bụi tiêu sọ, và trồng rau quả làm nguồn  thu nhập phụ. Vào mỗi buổi sáng, tiếng chuông giáo đường thánh thót, người lính chiến xa nhà được hưởng không khí thanh bình, tâm hồn thánh thiện.

Sau hai tuần dưởng quân, cánh B tiểu đoàn đươc trực thăng vận xuống phi trường Phước Long gần núi Bà Rá, đại đội 1 di chuyển trên tỉnh lộ hướng về Đồng Xoài, qua chi khu Phước Bình củ hoang tàn xơ xác. Tiến quân thêm 3 cây số nữa là mục tiêu lục soát xã Long Điền. Đây là cuộc “hành quân Búa Đe” (Hammer and Anvil operation), hai đại đội 1 và 3 tấn công lục soát chính diện là BÚA, lực lượng thiết kỵ án ngử phía sau làm ĐE. Các trung đội dàn quân và có lệnh xuất phát. Không có sự kháng cự nào từ trong làng, hai đại đội lục soát thật kỷ từng nhà và tịch thu rất nhiều súng carbin cùng đạn dược. Chiến lợi phẩm được gom lại trong sân nhà thờ và giao trả cho Cha xứ.

Đầu tháng 3 năm 1969, tiểu đoàn rời An Lộc vào vùng hành quân khu vực Katum, phía Bắc núi Bà Đen. Cuộc hành quân chấm dứt, ĐĐ1 đóng quân gần thánh địa đạo Cao Đài ở Tây Ninh. Sau cuộc hành quân kế tiếp, tiểu đoàn về đóng quân trong vườn cao su cạnh quốc lộ 22 rồi trở về hậu cứ.

Tiểu đoàn tưởng thưởng quân nhân các cấp trong đơn vị, một khinh binh dũng cảm của đại đội 3 người đầu tiên khám phá ra hầm vũ khí cộng đồng được đặc cách hai cấp thành Hạ Sĩ và nhận quà tặng là xe Honda Dame, Hạ Sĩ I Nguyễn Văn Can của đại đội 1 được anh dũng bội tinh cấp Lữ Đoàn và 5 ngày phép đặc biệt.

Tháng 4 tiểu đoàn tăng phái cho Sư Đoàn 5 BB, hành quân vùng Bến Cỏ, Phú Hòa Đông, Hố Bò, vùng này VC đào những hầm có ngách ngang để lẩn trốn, thông thường có hai hoặc ba người, trang bị súng AK47 và B40. ĐĐ1 dùng lựu đạn ném vào, kế tiếp là khói màu, chờ khi khói tan lại tung lựu đạn lần nữa, sau đó mang mặt nạ cùng lưởi lê bò vào. Tám xác VC được kéo lên từ ba hầm ngầm, đại đội có hai hy sinh và ba bị thương.

Rời vùng trách nhiệm Sư Đoàn 5, tiểu đoàn lên Khiêm Hạnh, tham dự cuộc hành quân trực thăng vận tảo thanh mật khu Bời Lời, phá hủy hậu cần cùng trạm xá cứu thương. Cuộc hành quân vừa chấm dứt tiểu đoàn lên đường qua Long Khánh yểm trợ Sư Đoàn 18, tăng phái cho Trung Đoàn 48 của Trung Tá Trần Văn Nhật, giải tỏa áp lực địch trong khu vực La Ngà, càn quét vùng núi Chứa Chan, một lần tiểu đoàn phải cấp tốc di chuyển trong đêm để B52 dội bom lúc sáng sớm. Trở về Bà Rịa, Long Thành tham dự cuộc hành quân lục soát khu vực hướng Bắc và Tây Bắc xã Bình Sơn với đơn vị Mãng Xà Vương của Thái Lan. Giả từ vùng III, tiểu đoàn trở xuống vùng IV chiến thuật. Tiếng hát lúc thánh thót, khi trầm buồn của người ca sĩ qua bản nhạc “mười hai tháng anh đi” quyện tròn theo bước chân người lính Thủy Quân Lục Chiến:

Ba lô lên vai, tới miền Tây Đô
Quê hương em xanh, xanh ngợp bóng dừa…..

(Bài viết được bổ túc chi tiết phần các đại đội và tiểu đoàn của Bắc Giang, TĐP/TĐ3 TQLC ) 

Kết quả chiến lợi phẩm của Tiểu Đoàn 3 TQLC trong cuộc hành quân
- Các loại hỏa tiển cùng giàn phóng
- 240 ly: 14 trái còn gọi là heo nọc
- 122 ly Nga Sô: 125 trái
- 107 ly Trung Cộng: 125 trái
- AK 47: 70 thùng (1 thùng đựng 3 khẩu)
- CKC: 230 khẩu, 
- Súng trường Nga Sô có máy nhắm để bắn tỉa: 2 thùng (1 thùng đựng 12 khẩu)
- P38: 50 khẩu,
- K54: 26 khẩu
- Mìn dĩa tròn: 200 trái
- B40 và B41: 20 cây
- Đại liên giải nhiệt bằng nước: 2 cây, 
- Đại liên phòng không 12.7 ly: 7 cây
Tù binh:2, Bỏ xác tại chổ: 10
Tài liệu với mã số,

MX Giang Văn Nhân 

http://tqlcvn.org/thovan/van-chienthang-dauxuan.htm