Đầu tháng trước, tức 2 tuần trước khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức, con trai ông đã bay tới Uruguay để lo liệu việc làm ăn. Theo Washington Post, chi phí cho chuyến đi này là gần 98.000 USD tiền phòng khách sạn cho các mật vụ và nhân viên đại sứ quán.

Giống như cha mình, Eric Trump, doanh nhân 33 tuổi điều hành Trump Organization, đã cam kết sẽ tách biệt công việc kinh doanh với tân tổng thống.

Trong 2 ngày nghỉ lại Uruguay, Eric đã gặp gỡ các nhà môi giới bất động sản, ăn tối tại một quán ăn ngoài trời bên bờ biển và nói chuyện với hàng trăm người tại buổi tiệc tối chào mừng chuyến thăm của anh.

Washington Post cho biết tiền phòng khách sạn cho mật vụ ở Uruguay là hơn 88.000 USD. Ngoài ra, Đại sứ quán Mỹ tại Montevideo, thủ đô của Uruguay, đã trả thêm gần 10.000 USD để nhân viên của họ ở lại phòng khách sạn nhằm “hỗ trợ” mật vụ cho “chuyến thăm VIP” này.

Số tiền này do ngân sách liên bang chi trả, tức là được lấy từ tiền thuế của người dân Mỹ. Mặc dù sử dụng quỹ công cộng, chuyến đi không được các cơ quan chính phủ công khai chi tiết vì lý do an ninh.

Chuyến công tác của con trai tổng thống

“Đây là một ví dụ cho sự mập mờ giữa lợi ích cá nhân trong doanh nghiệp gia đình và chính phủ”, Kathleen Clark, chuyên gia về đạo đức chính phủ, giáo sư luật ở Đại học Washington tại St. Louis, Missouri, nhận định trên Washington Post.

Eric Trump rời Trump Tower ở New York vào ngày 6/1. Ảnh: AP.

“Việc cung cấp bảo vệ mật vụ đúng là vì lợi ích công. Nhưng việc các nhân viên Bộ Ngoại giao tham gia vào chuyến đi làm ăn cá nhân đến thị trấn ven biển này thì có lợi ích công gì? Điều này làm tăng mối ác cảm trong vấn đề sử dụng nguồn lực công cộng để thu lợi cá nhân”, Clark nói.

Trong khi Eric Trump ở Uruguay, sự hiện diện của các nhân viên an ninh Mỹ đã khiến truyền thông địa phương và các tay săn ảnh chú ý.

La Nacion, một ấn phẩm của Argentina, mô tả cảnh 2 nhân viên mật vụ bước vào phòng trưng bày của Dự án nhà ở Trump Tower Punta del Este trong khi 4 mật vụ khác tìm cách len qua đám đông người mua bất động sản ở bên ngoài.

Một nhiếp ảnh gia địa phương đã gặp Eric Trump tại nhà hàng La Huella khi con trai tổng thống Mỹ ăn trưa cùng bạn bè và vài người quen.

“Các mật vụ ở rất sát để theo dõi. Anh ấy khá lịch sự và thân thiện với những người muốn tới chào. Anh thậm chí còn bắt tay tôi sau khi tôi chụp ảnh. Anh ấy nói rất yêu thích ẩm thực và muốn được trở lại nơi này”, nhiếp ảnh gia này kể lại.

Theo hồ sơ công khai tài chính của Trump, gia đình ông không sở hữu dự án Punta del Este nhưng đã cấp phép cho các nhà phát triển dự án sử dụng tên tuổi của công ty Trump để nhận lại khoảng 100.000 đến 1 triệu USD.

Trong chuyến đi này, Eric Trump đã nhận được các câu hỏi phỏng vấn về vấn đề chính trị từ truyền thông địa phương, bao gồm câu hỏi về tổng thống Argentina và các chính sách của ông tác động thế nào đến tài sản của nhà Trump ở Uruguay.

“Tôi không nói chuyện chính trị. Đó không phải công việc của tôi. Tôi là một doanh nhân”, Eric nói. Tuy nhiên, khi phóng viên tiếp tục thúc ép, doanh nhân này nói anh trân trọng việc “mở cửa đất nước” của tổng thống Argentina, điều đã giúp ích cho việc kinh doanh và kinh tế của Uruguay và Argentina.

Khi được hỏi về ông Trump và việc liệu anh có tham gia chính quyền, Eric khẳng định mối quan hệ giữa Trump Organization và chính quyền của cha anh sẽ hoàn toàn tách biệt.

Khi doanh nhân thành tổng thống

Theo các chuyên gia đạo đức, việc Donald Trump tuyên bố tách khỏi công việc kinh doanh, bao gồm đặt doanh nghiệp của ông vào quỹ tín thác do Eric, Donald Trump Jr. và một giám đốc công ty lâu năm giám sát, không đủ loại bỏ những lo ngại về xung đột lợi ích.

Bằng chứng là chuyến đi của con trai ông không chỉ được chính phủ liên bang chu cấp mà còn tạo được uy tín nhờ mối liên hệ với tổng thống Mỹ dù nó không có lý do nào khác ngoài thúc đẩy xây dựng và nâng cao giá trị cho một dự án bất động sản.

Theo Atlantic, người ta có thể nhận xét tương tự về kì nghỉ cuối tuần của Tổng thống Trump tại Câu lạc bộ Mar-a-Lago ở Palm Beach 2 tuần sau khi ông nhậm chức. Tại đây, Trump đã dự buổi khiêu vũ do Hội Chữ thập đỏ tổ chức trước khi chủ trì một bữa tiệc Super Bowl ở câu lạc bộ của mình.

Tổng thống Donald Trump và phu nhân Melania đến dự tiệc khiêu vũ thường niên của Hội Chữ thập đỏ tại Câu lạc bộ Mar-a-Lago, Palm Beach, Florida. Ảnh: Daily News.

Những hoạt động này thể hiện sự thiếu tách biệt trong vai trò tổng thống - doanh nhân của Trump. Theo Huffington Post, Hội Chữ thập đỏ đã chi khoảng 300.000 USD để tổ chức sự kiện thường niên tại khu nghỉ dưỡng của tổng thống vào cuối tuần trước.

Hội có truyền thống tổ chức tiệc khiêu vũ ở Mar-a-Lago từ năm 1957 và đã có đôi lần được đích thân tỷ phú bất động sản chủ trì. Năm nay, dù đã trở thành tổng thống Mỹ, ông Trump vẫn cùng Đệ nhất Phu nhân Melania đến tham dự sự kiện.

Buổi tiệc theo dõi Siêu cúp Bóng bầu dục Mỹ (Super Bowl) của Trump ở Câu lạc bộ Golf Quốc tế Trump cũng xóa nhòa ranh giới giữa lợi ích kinh doanh và giải trí đơn thuần.

Sự hiện diện của Trump tại chính khu bất động sản của mình trên cương vị tổng thống Mỹ được thông tin trên khắp các mặt báo. Điều này rõ ràng sẽ giúp quảng bá, làm tăng uy danh và giá trị thương mại cho câu lạc bộ của ông.

Mập mờ chính trị - kinh doanh

Atlantic nhận định điều đáng chú ý ở đây không phải là chi phí cho những chuyến đi kiểu này mà là việc gia đình Trump đang tiếp tục lẫn lộn kinh doanh và chính trị.

Vào Ngày Nhậm chức 20/1, điều tra của ProPublica cho thấy ông Trump chưa nộp các giấy tờ rút khỏi các công ty do ông đứng tên, ít nhất là ở hơn 10 công ty lớn nhất. Ba ngày sau, Trump Organization đã nộp các giấy tờ này cho ít nhất 14 công ty ở Florida.

Con gái lớn của Tổng thống Trump cũng tuyên bố sẽ từ bỏ việc điều hành kinh doanh. Tuy nhiên, theo điều tra của ProPublica, đến ngày 2/2, Ivanka Trump dường như vẫn nắm quyền quản lý các công ty của mình.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và con gái Ivanka Trump đi về phía máy bay Marine One để khởi hành từ Nhà Trắng, Washington D.C. tới Delaware, ngày 1/2. Ảnh: Getty.

Từ hàng thập kỷ nay, các đảng phái ở Mỹ thường dùng việc sử dụng thời gian giải trí của tổng thống để chỉ trích đảng đối lập. Điều này bắt đầu từ những năm 1950, khi Tổng thống Eisenhower bị chỉ trích vì dành quá nhiều thời gian trên sân golf.

Tuy nhiên, gia đình doanh nhân của Tổng thống Trump lại tạo ra lý do khác để dư luận quan tâm tới các kì nghỉ của họ. Từ giờ, công chúng Mỹ có thể sẽ để ý xem liệu các chuyến đi của đệ nhất gia đình có kèm lợi ích thương mại mang tính cá nhân hay không.

Tuyết Mai