Cô Ba ghi lại

13-7-2016

Ông Nguyễn Sự. Ảnh: internet

Nhân 1 năm ngày ông Nguyễn Sự thôi giữ chức vụ Bí Thư Thành Uỷ Thành Phố Hội An. Anh Tư, anh Năm và anh Sáu hẹn nhau đi nhậu bình luận về sự kiện này. 

Và lâu lắm rồi, mấy anh Tư_xả_láng, Năm_khoai_lang, Sáu_Nho mới kéo nhau tới quán cô Ba nhậu. Nghe 3 người này nói chuyện thì sướng lắm. Như chợt nhớ ra chuyện gì cô Ba cười tủm tỉm để tránh ai đó nhìn thấy nụ cười đó rồi tiếp tục việc của cô ở quán nhậu … Họ kêu ít bia, ít đồ ăn rồi từ từ vô câu chuyện.

Tư_xả_láng: Cụng ly đi anh Năm, anh Sáu. Kỳ rày trời nóng quá. Chiều làm vài lon giải khát.

Năm_khoai_lang: Bữa ni mới gặp lại Sáu nho nè. Vô cái đi anh Sáu!

Sáu-nho: Dzô…

Ba người rôm rã bắt đầu câu chuyện của mình. Họ kêu thêm đồ ăn, rồi sau một hồi, họ bắt đầu bàn tán.

Tư_xả_láng: Từ hồi ông Sự về hưu tới giờ tôi thấy Hội An này khác khác răng ông ơi. Lâu lâu thấy có mấy cái tin cũng làm tôi thấy buâng khuâng thiệt.

Sáu_Nho: Buâng khuâng chi ông. Nhậu lo nhậu đi, tôi thấy ông rứa ổn rồi, cứ tành tành rứa buôn bán thôi, tiền vô đều đều. Rảnh ra đây nhậu với anh em tụi tôi.

Năm_khoai_lang: Ông Tư nói phải. Tôi ít đi ra ngoài nhưng mà cũng nghe nghe.

Tháng 6/2015, ông Sự từ chức để chuẩn bị nghỉ hưu. Việc này gây xôn xao dư luận. Đến nay vừa được 1 năm tròn. Những người quan tâm đến câu chuyện này họ bắt đầu nhận ra nhiều điều. Vốn dĩ trước đây họ nghĩ khác, bây giờ họ lại ngộ ra nhiều điều.

Tư_xả_láng: Tui thấy từ chức sớm để về hưu sớm như ông Sự thật là hiếm có. Có được suy nghĩ và hành động ri cũng thể hiện được khí phách anh hùng nè. Tui nể ổng lắm.

Sáu-Nho: Anh nói hay ghê. Nhưng mà tui nói thiệt nghe. Chuyện đó, anh cũng nghe tin tức này nọ thôi. Thực ra mà nói, trong nội hàm của chuyện này khó mà giải thích một cách bình thường lắm.

Năm_khoai_lang: Mới đầu tui cũng nghe cũng khoái như anh Tư mà sau ni nghiệm lại tui mới thấy, chẳng phải chi như bề nổi. Bây giờ, mình cũng phải tập cái kiểu nghĩ cho thiệt sâu, thiệt kỹ may ra mới thấy bản chất của vấn đề.

Tư_xả_láng nheo mày, một phần như cảm thấy mình nói chi lỡ lời, một phần cũng hơi uất ức khi mấy cha bạn nhậu bác lại dữ quá.

Năm_khoai_lang: Tui nghĩ đây là nước cờ quá hay. Cho dù vô tình hay cố tình thì cũng hay. Nó sẽ tạo ra một hiệu ứng mà chút nữa tui sẽ phân tích cho anh Tư thấy nghe. Nói theo ngôn ngữ hiện tại thì là ‘Hạ-cánh-an-toàn’. Còn nói theo sách người Tàu thì là: ‘Rút-củi-dưới-nồi’.

Sáu-Nho: Anh Năm có vẻ như tỉnh táo nhìn nhận vấn đề này đây.

Năm_khoai_lang: Theo tui, việc về hưu sớm trước 2 năm hoàn toàn có lợi cho ông Sự chứ không phải hy sinh một chút gì ở đây khác. Quả thật ông ấy đã có bước đi rất khôn ngoan. Thứ nhất, về mặt tiếng tăm, để lại một dư luận tuyệt vời. Báo chí cả nước đưa tin và người đọc rất hồ hỡi. Khi mà bao nhiêu người ta còn vẫn có tâm lý giữ ghế, giữ quyền được ngày nào hay ngày đó ở khắp nơi.

Tư_xả_láng (xen ngang): Cái này thì tui không bàn cãi gì với ông cả. Ông Năm ạ! Ông Sự quan hệ với cánh nhà báo quá tuyệt vời. Làm chính trị mà quan hệ với báo chí được như ông ấy chỉ có thể là thuận lợi vô cùng. Đó là mặt trận rất mạnh. Mỗi khi ông Sự xuất hiện trên báo là mỗi lần uy tín được nâng cao. Và tất nhiên, khi ông Sự nghỉ, chính báo chí là giúp thông tin này đi khắp cả nước. Ai ai cũng biết. Nhiều người nghỉ như ông ấy nhưng có mấy ai biết.

Tư_xả_láng: Tuy nhiên, anh Năm nói ông Sự có lợi hoàn toàn khi chọn quyết định này, tui thấy sao sao. Có đúng vậy không?

Năm_khoai_lang (tiếp lời): Thứ 2, việc nghỉ như vậy sẽ có việc tiếp theo là nhường lại vị trí lãnh đạo cho lớp lãnh đạo trẻ như ông Sự đã nói trên báo. Như vậy là tạo ra những yếu tố tốt đẹp. Về lâu về dài, ông Sự không những ‘nhường ngôi’ cho một vị lãnh đạo, mà nhường ngôi cho hàng loạt vị. Không những vị vừa lên mà các vị sẽ lên nữa.

Sáu_Nho: Nhưng mà lại không mất tí quyền hành nào cả.

Năm_khoai_lang: Cái này anh Sáu nói chuẩn không cần chỉnh. Tui đảm bảo với anh Sáu là ông Sự vẫn duy trì được quyền hành như khi đương nhiệm. Cái này mới là cái hay của ông Sự.

Ba người có vẻ đăm chiêu, nghiền ngẫm vấn đề. Họ đi vào phân tích lại tình huống, thời điểm 1 năm trước, khi mà ông Sự xin nghỉ hưu trước 2 năm.

Tư_xả_láng: Thực chất, làm 20 năm rồi thì 2 năm cuối tất nhiên không nên phát triển những cái mới nữa, mà thực chất nên bảo vệ an toàn cho những cái mình đã làm. Để có thể ‘Hạ cánh an toàn’. Đó là chiến lược không tồi. Vậy thì… không nên ở lại ngồi tiếp ghế đó nữa. Nhưng mà anh Sáu nói quyền hành không mất đi là sao?

Sáu_Nho: Đó là sự ảnh hưởng mà ông ấy tạo ra sau khi nghỉ hưu sớm, cũng như bộ máy mà ông Sự xây dựng trong 20 năm. Chính việc về sớm là cách hạ cánh mà vẫn duy trì được quyền hành trong điều kiện cụ thể tại Hội An. Thứ nhất, ông ta về hưu đột ngột như vậy sẽ làm cho cán bộ và lãnh đạo còn lại của Hội An chưa quen kịp sự về hưu của ông ấy. Đây là thắng lợi về mặt tâm lý của ông ta.

Tư_xả_láng: Có nghĩa là ông ta vẫn còn là lãnh đạo trong tâm lý của mọi người đang làm trong bộ máy chính quyền của Hội An.

Năm_khoai_lang: Một bước đi xuất sắc. Và giữ được trong tâm lý mọi người mình vẫn là người lãnh đạo. Điều này thì rất quan trọng.

Sáu_Nho: Thứ hai, khi về đột ngột và trên tư thế ‘nhường ngôi’, ông Sự sẽ chọn cho mình người kế cận, không chỉ một mà cả một lớp kế cận. Có nghĩa là từ chỗ chỉ còn lãnh đạo 2 năm, thì việc về sớm 2 năm lại làm cho ông Sự trở thành lãnh đạo nhiều năm nữa của Hội An. Có nghĩa là lùi một bước mà tiến nhiều bước.

Năm_khoai_lang: Nếu không về sớm thì việc này là rất khó. Vì ai đã trải qua những năm tháng gần về hưu mới hiểu. Cho dù trong nhiệm kỳ anh có làm tốt tới đâu thì gần tới lúc về hưu mình cũng sẽ bị tâm lý của chính bản thân mình (y như là không còn sức chiến đấu), và cả tâm lý của những người xung quanh mình. Đâm ra 2 năm cuối làm thì có vẻ như chẳng được gì. Và nếu làm tiếp 2 năm nữa việc tự mình cơ cấu nhân sự kế cận là rất mệt mỏi và khó, nếu không nói là rất khổ. Thậm chí có nơi làm rồi nhưng sau đó là mang tiếng không tốt nếu như bố trí hàng loạt chức danh mới không đúng quy trình như báo chí đã phanh phui.

Tư_xả_láng: Nước cờ bất ngờ, táo bạo mà hay quá. Người chơi cờ là một cao thủ. Chắc sẽ có nhiều người khác làm theo cách này để hạ cánh đây.

Sáu_Nho: Thật ra là không dễ làm theo. Không phải thế cờ nào cũng như thế cờ nào. Do vậy, anh chọn nước này hay nước khác anh phải biết rõ tình huống. Trong hoàn cảnh, tình huống này anh đi nước cờ này thì hay nhưng có thể trong lúc khác phải đi nước khác chứ. Áp dụng máy móc quá chết sao.

Năm_khoai_lang: Sự thật, khi ông Sự về hưu. Quyền hành ở Hội An phân tán dữ lắm. Khi ông Sự về hưu thì người thay thế ông ta sau đó đảm nhiệm vừa chức Bí Thư Thành uỷ và Chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân. Nhưng giờ, sau khi bầu mới lại Hội Đồng Nhân Dân, thì chỉ còn chức Bí thư Thành uỷ.

Tư_xả_láng: Đây là tiền đề để hỗ trợ ông Sự làm cho ông có sức mạnh về quyền hành đối với Hội An…

Sáu_Nho (tiếp lời): Một khi anh giữ chức Bí thư Thành ủy mà không giữ chức Chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân thì chắc chắn anh sẽ khó can thiệp vô công việc hàng ngày của Uỷ ban Nhân dân. Vì thực chất các thủ tục hành chính, đều phải thông qua 2 cơ quan này mới đến được cá nhân và tổ chức bên ngoài hệ thống chính quyền.

Tư_xả_láng: Có nghĩa là sự tập trung quyền hành không còn như trước đây nữa. Các quyết định chung sẽ khó đạt được hơn nếu như quan điểm của tập thể có gì đó không thống nhất. Có nghĩa là nếu có sự không thống nhất ý kiến thì sẽ khó có quyết định chung.

Năm_khoai_lang: Đó là xu hướng thôi, tức là nói trong sự so sánh với trước đây, chứ quyền hành cao nhất trong một địa phương không thuộc Bí Thư thì là ai. Tuy nhiên, sự tuyệt đối hay để có thể quyết định nhanh chóng mọi việc thì chưa hẳn, thậm chí có khi phải thảo luận, thậm chí là thương lượng với cấp dưới để có được sự thống nhất ý kiến và triển khai thông suốt một quyết định.

Tư_xả_láng: Nghĩa là lúc trước dường như quyền hành cao nhất tập trung vô một người, còn lúc này quyền hành này phân tán mỗi người một ít.

Sáu_nho: Điều này có nghĩa là một cách tự nhiên, khi có một quyết định khó khăn do nhiều người có ý kiến khác nhau thì cần phải có ai đó để thống nhất ý kiến hoặc tạo ra một sự áp đảo nhất định về số lượng. Trong tập thể, chưa quyết định được thì lúc này phải chờ thêm lực tương tác từ bên ngoài. Lúc này, ông Sự sẽ quyết định. Điều này là không khó vì chân rết của ông Sự còn rất nhiều và rõ ràng mạng lưới này sẽ theo lời của ông Sự.

Tư_xả_láng: Cao thủ. Quả là một cao thủ.

Năm_khoai_lang: Vậy đó anh Tư. Nước cờ tuyệt vời.

Tư_xả_láng: Con cái ông Sự chắc được cơ cấu kỹ lắm đây.

Năm_khoai_lang: Không ông ơi, làm công ty điện tư nhân thôi. Ai kêu đâu làm đó. Có công trình nào thì nhận làm.

Tư_xả_láng: Hay nè, không dính dáng thì khoẻ.

Năm_khoai_lang: Chỉ đó điều, ở đất ni ai cũng biết. Muốn làm khách sạn nhanh thi giấy phép nhanh thì làm điện nước ở đó. Giao về điện nước là sẽ nhanh về mọi mặt.

Sáu_nho: Không riêng gì khách sạn. Dự án bất động sản cũng vậy. Có dự án, nghe đâu bỗng dưng toàn bộ đất trên dự án đó đều được làm homestay, nghĩa là ai mua đất của dự án đó là hiển nhiên được làm homestay.

Tư_xả_láng: Lạ nè. Nếu homestay phải ưu tiên các khu vực dân sống lâu năm, đằng này lại ưu tiên cho khu khỉ ho cò gáy. Chưa có ai làm nhà. Có chi mờ ám đây rồi.

Sáu_nho: Chi khó đâu anh Tư. Anh ra xem thử ai làm điện ở đó. Ai dựng trụ, kéo dây. Anh hiểu vấn đề liền.

Tư_xả_láng: Vậy lâu nay tôi ngưỡng mộ lầm người rồi.

Sáu_nho: Thôi về mấy anh. Bữa ni uống đủ rồi. Hẹn mấy anh tuần sau.

Tư_xả_láng bước chân thấp chân cao đi về. Trong lòng, vui buồn lẫn lộn. Vui vì đã được mở mang đầu óc cùng với 2 anh bạn. Buồn vì lâu ni Tư nhìn vấn đề chi cũng đơn giản, nên nhìn vấn đề sai nhiều. Tư định hôm nào đó rủ lại 2 anh ra nhậu để hàn huyên tiếp tục.

Cô Ba dọn bàn, cô cũng tranh thủ lấy cái máy thâu âm cô vô tình để dưới bàn 3 anh Tư, Năm, Sáu. Quán đóng cửa, dọn dẹp xong xuôi. Cô cắm tai nghe, nghe lại toàn bộ cuộc nói chuyện của 3 anh. Cô nghe đi nghe lại mấy lần cũng thấy đã, trong lòng mong ngóng cuộc nói chuyện lần tới họ sẽ tụ tập ở quán cô ba…

Anh BaSam