Trang lá cải
Fidel Castro, nhà cách mạng cuối cùng ( Vụ sex, xiếc ngang ngửa với Bác Hồ. Khác: Castro công khai.Bác lèn lút )
Người dân Cuba không biết gì về đời tư lãnh tụ tối cao. Tại Matxcơva, báo chí tiết lộ cuộc sống xa hoa của Fidel Castro với ba du thuyền, 32 dinh thự và 9.700 cận vệ riêng.
Lên nắm quyền năm 1959, cựu luật sư đã lãnh đạo đảo quốc với bàn tay sắt trong gần năm thập kỷ. Từ khi cơn bệnh buộc ông phải nhường quyền lại cho người em Raul năm 2006, Fidel bắt đầu bình luận thời sự thế giới qua các bài xã luận đăng trên tờ báo chính thức Granma, với đề mục Phản ứng của đồng chí Fidel. Tuy giới trẻ Cuba quá chán ngán những khẩu hiệu sáo mòn, gọi ông là « el loco » (kẻ điên), Fidel vẫn bướng bỉnh đóng vai trò « người da đỏ cuối cùng ».
Trói mình trong bức tường kiêu căng vòi vọi, Lider Maximo
(lãnh tụ tối cao) không muốn nghe, không muốn thấy gì khác và nhất là những bức
tường nứt nẻ của La Habana. Fidel đã trở nên một tượng đài cần phải chiếu sáng
vĩnh cửu như là « ngọn đèn pha trước
mắt toàn thế giới ». Nhằm để lại cho hậu thế hình ảnh một nhà cách
mạng thuần khiết, Fidel
Castro sẵn sàng buộc mọi người Cuba phải hy sinh.
Những thất bại liên tiếp
Fidel được gởi đi học nội trú tại Dòng Tên, từ tiểu học lên
đến trung học. Trong một trận đấu bóng rổ giữa trường trung học Công giáo Bélen
ở La Habana với trường Tin Lành La Progresiva, Fidel đem lòng yêu cô Mirta
Diaz-Balart, lúc đó mới 15 tuổi. Năm 1943, Fidel Castro ghi danh học luật ở La
Habana, trở thành chủ tịch Liên đoàn sinh viên và dần dần tiêm nhiễm ý tưởng
cách mạng.
Mirta vẫn chờ đợi người tình cách mạng ở La Habana. Lễ cưới
được tổ chức ngày 10/10/1048 tại một giáo đường ở quê vợ, sau đó cả hai lên
đường sang Mỹ hưởng tuần trăng mật tại Miami rồi New York. Castro bị chinh phục
bởi nước Mỹ trong vinh quang thời hậu chiến, thậm chí còn muốn định cư tại đây.
Hai vợ chồng ba tháng sau mới trở về La Habana. Fidelito, người con trai duy
nhất được Fidel Castro nhìn nhận, chào đời vài tháng sau.
Người tù trên đảo Cây Thông
Trong thời gian chồng ở tù, Mirta bất ngờ phát hiện những cuộc
tình vụng trộm của Fidel. Từ nhiều năm qua, Fidel vẫn lén lút đi lại với Naty
Revuelta, một cô gái tóc vàng mắt xanh rất xinh đẹp làm thư ký cho Standard Oil Company ở
La Habana. Từ xà lim, Fidel viết thư tình cho cả Mirta và Naty. Nhưng một hôm
những người có trách nhiệm của trại giam đã ranh mãnh tráo thư, gởi cho người
vợ hợp pháp lá thư dành cho cô bồ và ngược lại.
Mirta ngay lập tức tiến hành thủ tục ly dị. Sau đó cô tái giá
với Emilio Blanco Nunez, con trai của đại diện chính quyền Batista tại Liên
Hiệp Quốc và có hai con gái. Còn Naty sinh ra Alina, con gái duy nhất của
Fidel, làm người mẫu ở Cuba một thời gian dài, sau đó cô tố cáo « người cha lãnh tụ độc tài »
và năm 1993 sang Mỹ tị nạn.
Fidel Castro, được ân xá và trả tự do cùng với Raul năm 1955,
sau cách mạng đã trả thù bằng cách hành quyết giám đốc nhà tù. Người phụ nữ thứ
hai chính thức sống chung với Fidel là cô giáo Dalia Soto Del Valle, sinh cho
ông năm con trai. Fidel Castro có tổng cộng ít nhất tám người con.
Cách mạng thành công và chiến tranh lạnh
Sau trận đánh Santa Clara, Fidel Castro ca khúc khải hoàn, tiến
vào La Habana trong không khí lễ hội. Vị tổng tư lệnh giữ kín ý đồ của mình,
mời một chính khách tự do là bác sĩ Manuel Urrutia làm tổng thống và sang Hoa
Kỳ để khẳng định vẫn duy trì căn cứ quân sự Mỹ ở Guantanamo, không đụng đến sở
hữu tư nhân của người ngoại quốc và trung thành với các giá trị dân chủ phương
Tây. Fidel Castro giải thích ông « không
phải là người cộng sản ».
Nhưng đồng thời tại Cuba, « các
kẻ thù của cách mạng » bị bỏ tù. Cả Che lẫn Castro đều không ngần ngại
tham gia các cuộc hành quyết tùy tiện. Họ tung ra cải cách ruộng đất, quốc hữu
hóa các công ty hầm mỏ do người Mỹ làm chủ, và buộc tổng thống Urrutia từ chức.
Tháng 4/1961, John F.Kennedy, người đầu tiên trong số 11 tổng
thống Mỹ mà Castro lần lượt thách thức, cho tiến hành vụ
đổ bộ vào vịnh Con Heo do những người tị nạn Cuba được CIA hỗ trợ tiến hành, nhưng thất bại hoàn toàn. Fidel Castro trở thành ngọn cờ chống đế quốc.
Trốn khỏi « thiên đường » Cuba
Không có viện trợ Liên Xô, tất cả suy sụp rất nhanh. Dầu lửa bắt
đầu khan hiếm, và cả xà bông, rau quả, thịt… khiến Fidel Castro đành phải
nhượng bộ chút ít cho tư bản chủ nghĩa, cho đến khi tìm được một đồng minh mới
là tổng thống Venezuela Hugo Chavez. Đồng đô la được lưu chuyển, du lịch được
khuyến khích.
Chế độ toàn trị và cuộc sống riêng xa hoa
Nhưng trên trường quốc tế, Fidel Castro với bộ quân phục, râu
quai nón và đôi giày thể thao lại chiếm được cảm tình, nhất là cánh tả phương
Tây. Cho đến trước khi lâm bệnh năm 2006, Fidel là khách mời danh dự của nhiều
diễn đàn trên thế giới. Huyền thoại này khi xuất hiện trước đám đông phóng viên
ảnh và truyền hình, với những bài diễn văn hùng hồn luôn bảo đảm cho thành công
của cuộc tập hợp.
Phong cách giản dị của Fidel thu hút những người bảo vệ những kẻ
bị áp bức, nhưng Lider Maximo thích bí mật. Người dân Cuba không biết gì
về đời tư lãnh tụ tối cao, chẳng bao giờ thấy cảnh Fidel ăn uống. Ông cũng che
giấu kỹ các bà vợ, các người tình và những đứa con. Không ai biết về các dinh
cơ, cách sống và những lần di chuyển của Fidel. Tại Matxcơva, báo chí tiết lộ
cuộc sống xa hoa của Fidel Castro với ba du thuyền, 32 dinh thự và 9.700 cận vệ
riêng.
Huyền thoại Fidel đã chết, một trang sử của thế kỷ 20 đã được lật qua.
MM chuyển
 |
| Fidel Castro năm 1959. |
(Tổng hợp Le Figaro và Libération
26/11/2016) Những năm tháng Fidel được ghi dấu với vô số vụ vi phạm nhân
quyền. Nhưng trên trường quốc tế, Fidel Castro với bộ quân phục giản dị, râu
quai nón lại chiếm được cảm tình, nhất là cánh tả phương Tây. Người dân Cuba
không biết gì về đời tư lãnh tụ tối cao. Tại Matxcơva, báo chí tiết lộ cuộc
sống xa hoa của Fidel Castro với ba du thuyền, 32 dinh thự và 9.700 cận vệ
riêng.
Huyền thoại Fidel Castro, người thách thức chủ nghĩa tư bản
đã qua đời hôm thứ Sáu 25/11/2016 tại La Habana ở tuổi 90. Chính người em ông
là Raul, đương kim chủ tịch nước đã loan báo trên truyền hình quốc gia.
Lên nắm quyền năm 1959, cựu luật sư đã lãnh đạo đảo quốc với bàn tay sắt trong gần năm thập kỷ. Từ khi cơn bệnh buộc ông phải nhường quyền lại cho người em Raul năm 2006, Fidel bắt đầu bình luận thời sự thế giới qua các bài xã luận đăng trên tờ báo chính thức Granma, với đề mục Phản ứng của đồng chí Fidel. Tuy giới trẻ Cuba quá chán ngán những khẩu hiệu sáo mòn, gọi ông là « el loco » (kẻ điên), Fidel vẫn bướng bỉnh đóng vai trò « người da đỏ cuối cùng ».
Fidel sinh năm 1926, trong một gia đình khá giả. Cha ông là
Angel, từ Galice (Tây Ban Nha) sang đã mua được một đồn điền trồng mía nhờ làm
ăn với người Mỹ. Fidel nhớ lại: « Cha
hối lộ các quan chức, mời họ đến nhà, mở tủ trong phòng khách lấy ra những bao
thư đầy tiền đưa cho họ ».
Ông Angel Castro qua mặt vợ, sưu tập vô số mối tình. Mẹ của
Fidel, Lina Ruz, trước đó là người giúp việc gốc Créole trong gia đình, đã sinh
cho ông Angel hai người con ngoài giá thú là Angela và Ramon, sau Fidel lại có
thêm Juanita, Raul và Augustina. Cho đến khi được rửa tội năm 1935 và được cha
nhìn nhận, Fidel vẫn mang họ mẹ.
 |
| Thời sinh viên |
Năm 1947, Fidel tổ chức một đoàn quân sang Cộng hòa Dominica
để lật đổ tướng Trujillo nhưng thất bại, và một năm sau tham gia cuộc nổi dậy
Bogota ở Colombia. Lider Maximo sau này kể lại : « Chúng tôi thời đó rất lãng mạn, tự do và không tưởng ».
Fidel muốn người ta hiểu rằng ông chỉ trở thành người cộng sản do thái độ thù
địch của « bọn Yankee ».
Nhưng giả thiết đáng tin cậy nhất là Fidel đã được KGB tuyển mộ ngay từ thời
học đại học.
 |
| Fidel bên cạnh người vợ Mirta Diaz-Balart và con trai Fidelito. |
Năm 1950 Fidel ra trường, mở văn phòng luật sư « để bảo vệ người nghèo », nhưng
công ty sập tiệm vì người dân không có tiền để kiện tụng. Hơn nữa, Fidel thích
làm chính trị. Ông gia nhập đảng Nhân dân Cuba và tham gia tranh cử Quốc hội,
nhưng kết quả bị bác bỏ khi đại tá Fulgencio Batista đảo chính ngày 10/03/1952.
Fidel Castro kiện lên Tòa Bảo hiến nhưng bị bác, bèn lao vào đấu tranh trực
tiếp chống độc tài. Những người đối lập với Batista bị đàn áp, tệ nạn tràn lan,
trên nửa triệu người Cuba thất nghiệp.
Suốt nhiều tháng trời, cặp vợ chồng sống dựa vào tiền chu
cấp của người cha Fidel. Điện bị cúp thường xuyên vì không trả tiền (Công ty
điện lực có vốn của Mỹ nằm trong số các công ty bị quốc hữu hóa đầu tiên sau
cách mạng), nhưng Fidel Castro vẫn chi số tiền ít ỏi vào việc sưu tập các bài
diễn văn và bài báo của nhà độc tài Benito Mussolini.
Cùng với người em Raul, Fidel Castro và khoảng 150 thanh niên
khởi động cuộc tấn công vũ trang chống chế độ Batista ngày 26/07/1953, đánh vào
căn cứ Moncada ở Santiago. Cuộc nổi dậy bị đàn áp đẫm máu, hai anh em thoát chết
nhưng bị bắt. Đảng Cộng sản Cuba vốn không thích thú gì trước các hành động của
những người trẻ này, tố cáo « các
thanh niên trưởng giả phiêu lưu ». Trong phiên xử ngày 16/10, Fidel
Castro tự biện hộ với câu nói nổi tiếng « Lịch
sử sẽ miễn tội cho tôi ». Hai anh em Castro bị kết án 15 năm tù giam
tại nhà tù trên đảo Cây Thông.
 |
| Lá thư viết cho cô bồ lại được gởi đến tay người vợ. |
 |
| Người tình Naty |
 |
| Fidel Castro và con gái Alina. |
Không còn sự giúp đỡ của cha, bị gia đình vợ khinh ghét, và lo
ngại trước các tay súng bắn tỉa của Batista, Fidel Castro trốn sang Mêhicô tháng
7/1955. Cùng một số người trung thành, ông thành lập Phong trào 26/7 (tức M26) tại
đây, trong đó có một y sĩ cách mạng trẻ Achentina là Ernesto « Che »
Guavara. Fidel quyên góp tại Hoa Kỳ, huấn luyện du kích ở Mêhicô.
Ngày 25/11/1956, cuộc cách mạng Cuba được khởi động từ hữu ngạn
dòng sông Tuxpan gần vịnh Mêhicô, với 82 chiến binh hướng về Cuba trên chiếc
tàu nhỏ tồi tàn Granma do Phong trào 26/7 mua. Castro kể lại : « Có ít chỗ đến nỗi những ai mập và to
cao nhất phải ở lại đất liền ».
Hình ảnh những
« barbudos » - du kích quân để râu và mặc quân phục màu ô liu chuyên
phục kích quân chính phủ nhanh chóng chiếm được cảm tình trong dân chúng. Fidel
giành hết chiến thắng này đến chiến thắng khác, nối kết với người dân nhờ nói
với họ về tự do và công lý. Chế độ Fulgencio Batista sụp đổ vào tháng Giêng 1959.
Sự thay đổi tại Cuba không làm các cường quốc lo ngại nhất là Hoa Kỳ, chuẩn bị
công nhận chính quyền mới.
Quan hệ với Mỹ nhanh chóng xấu đi. Fidel muốn thương lượng giá
bán đường, nhưng Washington từ chối cố định giá trong mùa
thu hoạch. Castro tức giận, đe dọa sẽ bán cho nước khác. Tháng 2/1960, Liên Xô
ký hợp đồng đổi dầu lửa lấy đường đầu tiên, và tám tháng sau, Hoa Kỳ tuyên bố
cấm vận thương mại Cuba.
 |
| Fidel (dưới cùng) trong vụ Vịnh Con Heo. |
Đang trong chiến tranh lạnh, Nikita Khrouchtchev nâng đỡ Fidel
và cho bố trí các hỏa tiễn Liên Xô trên lãnh thổ Cuba. Kennedy lập tức huy động
150.000 quân dự bị, phong tỏa đường biển Cuba và đưa ra tối hậu thư cho
Matxcơva. Ban đầu Khrouchtchev từ chối nhưng rốt cuộc đến ngày 28/10 đã chấp
nhận rút đi các thiết bị quân sự, đổi lấy cam kết của Mỹ không tấn công đảo
quốc.
Phẫn nộ trước thỏa thuận giữa hai đại cường, Fidel quay sang
phía Bắc Kinh. Đảng của các tổ chức cách mạng chuyển đổi thành đảng Cộng sản
Cuba. Trên trường quốc tế, tuy đóng vai một quốc gia không liên kết nhưng lính
đánh thuê Cuba do Matxcơva trả lương đi chiến đấu tại Angola, Ethiopia,
Nicaragua, Surinam, Congo, Libya, Yemen, Guinée-Bissau nhân danh « tinh thần tương trợ quốc tế vô
sản ».
…Tình hình kinh tế bi thảm khiến Cuba rơi hẳn vào vòng tay của
Liên Xô vào đầu thập niên 70. La Habana lệ thuộc Matxcơva về thương mại đến
trên 80%. Năm 1991 Liên Xô sụp đổ, gây ra một cuộc khủng hoảng kinh tế mới.
Tuy từ năm 1959 đến 1989 Cuba đã làm Liên Xô hao tốn đến 100 tỉ
đô la viện trợ, Fidel Castro vẫn có thể khoe khoang hệ thống giáo dục và y tế
tốt đẹp, cũng như thành công của thể thao Cuba. Nhưng Perestroika mà Fidel
từ chối áp dụng tại đảo quốc, đã lột trần bộ mặt cách mạng Cuba.
Giới ăn trên ngồi trước làm giàu, nhưng người dân quê vẫn không
được quyền tự do bán sản phẩm của mình. Ngày càng nhiều người dân Cuba tìm cách
vượt biên sang Hoa Kỳ. Các balsero (thuyền nhân) ra đi trên những chiếc tàu cũ
kỹ. Fidel cho đánh chìm một số, hoặc làm lơ cho đi với hy vọng làn sóng boat
people sẽ khiến Washington phải nới lỏng cấm vận.
 |
| Người Cuba tại Miami vui mừng trước tin Fidel qua đời, 26/11/2016. |
Những năm tháng Fidel được ghi dấu với vô số vụ vi phạm nhân
quyền : bắt bớ tùy tiện, những bản án tù nặng nề, đàn áp đối lập, đóng cửa
các nhà sách, truy bức người đồng tính, thanh trừng, thiếu vắng các quyền tự do
căn bản. Cả một hệ thống toàn trị nhằm ngăn ngừa phản kháng. Nhiều người bạn
chiến đấu của Fidel Castro thời hàn vi đã bị trấn áp vì dám lên tiếng chỉ
trích.
 |
| Trên du thuyền với các cận vệ. |
Huyền thoại Fidel đã chết, một trang sử của thế kỷ 20 đã được lật qua.
MM chuyển
Bàn ra tán vào (1)
quang dinh
BẠC LIÊU LIỆU Ở CỬA MÌNH
*
Cà ri nị cà ri nị ngộ
Cà ri ngộ nhị tỳ ngộ Củ Chi
Cứt lợn bông trồng phân bắc kì
Độc đảng lì củng cố Khánh Ly Top Ten
*
Giấy vàng mã hoá Phi Del=Castro dầu khí đốt đèn hoàng Kim Ngân
Dzàng trong quần chúng ngại ngần
Tặc cầu cởi áo tà thần Trần Dân Tiên
Phạm Văn Đồng lại đổi tiền Hà Hồ Bành Lệ Viện điên Tập Cận Bình
*
Tham quan lai vãng Hồ Chí Minh
Bạc Liêu liều ở đợ cửa mình
Ba Càng nhà cháy càng phỏng giái
Cu Ba Các Chú Thím làm tình
*
Thăng Long Hà Nội chằn tinh bơ thừa sữa cặn hành trình Nguyễn Văn Linh
La Thăng Đinh đóng Thế Huynh
Tống Giang Nguyễn Ngọc Như Quỳnh Cấn Thi Thêu
Phân đồng phẩn ruộng chia đều gông Tòng Thị Phóng song còng Nguyễn Thị Doan
*
TÂM THANH
----------------------------------------------------------------------------------
Fidel Castro, nhà cách mạng cuối cùng ( Vụ sex, xiếc ngang ngửa với Bác Hồ. Khác: Castro công khai.Bác lèn lút )
Người dân Cuba không biết gì về đời tư lãnh tụ tối cao. Tại Matxcơva, báo chí tiết lộ cuộc sống xa hoa của Fidel Castro với ba du thuyền, 32 dinh thự và 9.700 cận vệ riêng.
|
| Fidel Castro năm 1959. |
(Tổng hợp Le Figaro và Libération
26/11/2016) Những năm tháng Fidel được ghi dấu với vô số vụ vi phạm nhân
quyền. Nhưng trên trường quốc tế, Fidel Castro với bộ quân phục giản dị, râu
quai nón lại chiếm được cảm tình, nhất là cánh tả phương Tây. Người dân Cuba
không biết gì về đời tư lãnh tụ tối cao. Tại Matxcơva, báo chí tiết lộ cuộc
sống xa hoa của Fidel Castro với ba du thuyền, 32 dinh thự và 9.700 cận vệ
riêng.
Huyền thoại Fidel Castro, người thách thức chủ nghĩa tư bản
đã qua đời hôm thứ Sáu 25/11/2016 tại La Habana ở tuổi 90. Chính người em ông
là Raul, đương kim chủ tịch nước đã loan báo trên truyền hình quốc gia.
Lên nắm quyền năm 1959, cựu luật sư đã lãnh đạo đảo quốc với bàn tay sắt trong gần năm thập kỷ. Từ khi cơn bệnh buộc ông phải nhường quyền lại cho người em Raul năm 2006, Fidel bắt đầu bình luận thời sự thế giới qua các bài xã luận đăng trên tờ báo chính thức Granma, với đề mục Phản ứng của đồng chí Fidel. Tuy giới trẻ Cuba quá chán ngán những khẩu hiệu sáo mòn, gọi ông là « el loco » (kẻ điên), Fidel vẫn bướng bỉnh đóng vai trò « người da đỏ cuối cùng ».
Fidel sinh năm 1926, trong một gia đình khá giả. Cha ông là
Angel, từ Galice (Tây Ban Nha) sang đã mua được một đồn điền trồng mía nhờ làm
ăn với người Mỹ. Fidel nhớ lại: « Cha
hối lộ các quan chức, mời họ đến nhà, mở tủ trong phòng khách lấy ra những bao
thư đầy tiền đưa cho họ ».
Ông Angel Castro qua mặt vợ, sưu tập vô số mối tình. Mẹ của
Fidel, Lina Ruz, trước đó là người giúp việc gốc Créole trong gia đình, đã sinh
cho ông Angel hai người con ngoài giá thú là Angela và Ramon, sau Fidel lại có
thêm Juanita, Raul và Augustina. Cho đến khi được rửa tội năm 1935 và được cha
nhìn nhận, Fidel vẫn mang họ mẹ.
|
| Thời sinh viên |
Năm 1947, Fidel tổ chức một đoàn quân sang Cộng hòa Dominica
để lật đổ tướng Trujillo nhưng thất bại, và một năm sau tham gia cuộc nổi dậy
Bogota ở Colombia. Lider Maximo sau này kể lại : « Chúng tôi thời đó rất lãng mạn, tự do và không tưởng ».
Fidel muốn người ta hiểu rằng ông chỉ trở thành người cộng sản do thái độ thù
địch của « bọn Yankee ».
Nhưng giả thiết đáng tin cậy nhất là Fidel đã được KGB tuyển mộ ngay từ thời
học đại học.
|
| Fidel bên cạnh người vợ Mirta Diaz-Balart và con trai Fidelito. |
Năm 1950 Fidel ra trường, mở văn phòng luật sư « để bảo vệ người nghèo », nhưng
công ty sập tiệm vì người dân không có tiền để kiện tụng. Hơn nữa, Fidel thích
làm chính trị. Ông gia nhập đảng Nhân dân Cuba và tham gia tranh cử Quốc hội,
nhưng kết quả bị bác bỏ khi đại tá Fulgencio Batista đảo chính ngày 10/03/1952.
Fidel Castro kiện lên Tòa Bảo hiến nhưng bị bác, bèn lao vào đấu tranh trực
tiếp chống độc tài. Những người đối lập với Batista bị đàn áp, tệ nạn tràn lan,
trên nửa triệu người Cuba thất nghiệp.
Suốt nhiều tháng trời, cặp vợ chồng sống dựa vào tiền chu
cấp của người cha Fidel. Điện bị cúp thường xuyên vì không trả tiền (Công ty
điện lực có vốn của Mỹ nằm trong số các công ty bị quốc hữu hóa đầu tiên sau
cách mạng), nhưng Fidel Castro vẫn chi số tiền ít ỏi vào việc sưu tập các bài
diễn văn và bài báo của nhà độc tài Benito Mussolini.
Cùng với người em Raul, Fidel Castro và khoảng 150 thanh niên
khởi động cuộc tấn công vũ trang chống chế độ Batista ngày 26/07/1953, đánh vào
căn cứ Moncada ở Santiago. Cuộc nổi dậy bị đàn áp đẫm máu, hai anh em thoát chết
nhưng bị bắt. Đảng Cộng sản Cuba vốn không thích thú gì trước các hành động của
những người trẻ này, tố cáo « các
thanh niên trưởng giả phiêu lưu ». Trong phiên xử ngày 16/10, Fidel
Castro tự biện hộ với câu nói nổi tiếng « Lịch
sử sẽ miễn tội cho tôi ». Hai anh em Castro bị kết án 15 năm tù giam
tại nhà tù trên đảo Cây Thông.
|
| Lá thư viết cho cô bồ lại được gởi đến tay người vợ. |
|
| Người tình Naty |
|
| Fidel Castro và con gái Alina. |
Không còn sự giúp đỡ của cha, bị gia đình vợ khinh ghét, và lo
ngại trước các tay súng bắn tỉa của Batista, Fidel Castro trốn sang Mêhicô tháng
7/1955. Cùng một số người trung thành, ông thành lập Phong trào 26/7 (tức M26) tại
đây, trong đó có một y sĩ cách mạng trẻ Achentina là Ernesto « Che »
Guavara. Fidel quyên góp tại Hoa Kỳ, huấn luyện du kích ở Mêhicô.
Ngày 25/11/1956, cuộc cách mạng Cuba được khởi động từ hữu ngạn
dòng sông Tuxpan gần vịnh Mêhicô, với 82 chiến binh hướng về Cuba trên chiếc
tàu nhỏ tồi tàn Granma do Phong trào 26/7 mua. Castro kể lại : « Có ít chỗ đến nỗi những ai mập và to
cao nhất phải ở lại đất liền ».
Hình ảnh những
« barbudos » - du kích quân để râu và mặc quân phục màu ô liu chuyên
phục kích quân chính phủ nhanh chóng chiếm được cảm tình trong dân chúng. Fidel
giành hết chiến thắng này đến chiến thắng khác, nối kết với người dân nhờ nói
với họ về tự do và công lý. Chế độ Fulgencio Batista sụp đổ vào tháng Giêng 1959.
Sự thay đổi tại Cuba không làm các cường quốc lo ngại nhất là Hoa Kỳ, chuẩn bị
công nhận chính quyền mới.
Quan hệ với Mỹ nhanh chóng xấu đi. Fidel muốn thương lượng giá
bán đường, nhưng Washington từ chối cố định giá trong mùa
thu hoạch. Castro tức giận, đe dọa sẽ bán cho nước khác. Tháng 2/1960, Liên Xô
ký hợp đồng đổi dầu lửa lấy đường đầu tiên, và tám tháng sau, Hoa Kỳ tuyên bố
cấm vận thương mại Cuba.
|
| Fidel (dưới cùng) trong vụ Vịnh Con Heo. |
Đang trong chiến tranh lạnh, Nikita Khrouchtchev nâng đỡ Fidel
và cho bố trí các hỏa tiễn Liên Xô trên lãnh thổ Cuba. Kennedy lập tức huy động
150.000 quân dự bị, phong tỏa đường biển Cuba và đưa ra tối hậu thư cho
Matxcơva. Ban đầu Khrouchtchev từ chối nhưng rốt cuộc đến ngày 28/10 đã chấp
nhận rút đi các thiết bị quân sự, đổi lấy cam kết của Mỹ không tấn công đảo
quốc.
Phẫn nộ trước thỏa thuận giữa hai đại cường, Fidel quay sang
phía Bắc Kinh. Đảng của các tổ chức cách mạng chuyển đổi thành đảng Cộng sản
Cuba. Trên trường quốc tế, tuy đóng vai một quốc gia không liên kết nhưng lính
đánh thuê Cuba do Matxcơva trả lương đi chiến đấu tại Angola, Ethiopia,
Nicaragua, Surinam, Congo, Libya, Yemen, Guinée-Bissau nhân danh « tinh thần tương trợ quốc tế vô
sản ».
…Tình hình kinh tế bi thảm khiến Cuba rơi hẳn vào vòng tay của
Liên Xô vào đầu thập niên 70. La Habana lệ thuộc Matxcơva về thương mại đến
trên 80%. Năm 1991 Liên Xô sụp đổ, gây ra một cuộc khủng hoảng kinh tế mới.
Tuy từ năm 1959 đến 1989 Cuba đã làm Liên Xô hao tốn đến 100 tỉ
đô la viện trợ, Fidel Castro vẫn có thể khoe khoang hệ thống giáo dục và y tế
tốt đẹp, cũng như thành công của thể thao Cuba. Nhưng Perestroika mà Fidel
từ chối áp dụng tại đảo quốc, đã lột trần bộ mặt cách mạng Cuba.
Giới ăn trên ngồi trước làm giàu, nhưng người dân quê vẫn không
được quyền tự do bán sản phẩm của mình. Ngày càng nhiều người dân Cuba tìm cách
vượt biên sang Hoa Kỳ. Các balsero (thuyền nhân) ra đi trên những chiếc tàu cũ
kỹ. Fidel cho đánh chìm một số, hoặc làm lơ cho đi với hy vọng làn sóng boat
people sẽ khiến Washington phải nới lỏng cấm vận.
|
| Người Cuba tại Miami vui mừng trước tin Fidel qua đời, 26/11/2016. |
Những năm tháng Fidel được ghi dấu với vô số vụ vi phạm nhân
quyền : bắt bớ tùy tiện, những bản án tù nặng nề, đàn áp đối lập, đóng cửa
các nhà sách, truy bức người đồng tính, thanh trừng, thiếu vắng các quyền tự do
căn bản. Cả một hệ thống toàn trị nhằm ngăn ngừa phản kháng. Nhiều người bạn
chiến đấu của Fidel Castro thời hàn vi đã bị trấn áp vì dám lên tiếng chỉ
trích.
|
| Trên du thuyền với các cận vệ. |
Huyền thoại Fidel đã chết, một trang sử của thế kỷ 20 đã được lật qua.
MM chuyển
