Xe cán chó
Những nẻo đường “đại gia”
(TBKTSG) - So với mấy chục năm về trước, xã hội ngày càng nói nhiều tới tầng lớp giàu có, thường được mệnh danh là “đại gia”. Theo quan điểm của giới quản lý tài sản, tạm coi giàu có là những người có tài sản
Ở
phía Bắc, nhiều người kiếm nguồn tiền đầu tiên từ kinh doanh chênh lệch
giá. Một thời, họ bị gọi là con buôn chuyên “buôn bán, phe phẩy”, có
khi không cần bỏ vốn, chỉ cần mang hàng từ nơi này tới nơi khác đã có
thể kiếm lời.
Hồng Phúc
http://www.tintuchangngayonline.com/2014/09/nhung-neo-uong-ai-gia.html
(TBKTSG) - So với mấy chục năm về trước, xã hội ngày càng nói nhiều tới
tầng lớp giàu có, thường được mệnh danh là “đại gia”. Theo quan điểm của
giới quản lý tài sản, tạm coi giàu có là những người có tài sản tính
trên đơn vị triệu đô la Mỹ (đương nhiên phải tạm chấp nhận điều kiện
tính toán tài sản ở Việt Nam chỉ có tính chính xác tương đối).
Những nẻo đường đại gia
Trong một nghiên cứu mang tính học thuật của mình, ông Nguyễn Xuân
Thành, Giám đốc Chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright tại TPHCM, cho
rằng vì nhiều lý do, cơ cấu xã hội bình quân thu nhập thời bao cấp của
Việt Nam đã bị phá hủy và tầng lớp đại gia mới được hình thành trong
vòng 30 năm trở lại đây.
Sau năm 1975, chế độ kế hoạch hóa tập trung được áp đặt nhưng vẫn còn
nét nào đó của kinh tế thị trường dưới hình thức kinh doanh phi chính
thức hay kinh tế hộ gia đình. Một nhóm người đã nắm bắt cơ hội này, hình
thành nhóm có tiền đầu tiên và tồn tại đến hôm nay. Ví dụ ông Đặng Văn
Thành có tiền nhờ làm hợp tác xã sản xuất, mua bán cồn và mật. Từ Hợp
tác xã Thành Thành Công, ông dùng tiền mua và gầy dựng Sacombank. Các
đại gia khác như ông Trầm Bê, Phó chủ tịch thường trực Sacombank hay bà
Trương Mỹ Lan, người sáng lập Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát, cũng khởi
nghiệp kinh doanh từ những dòng tiền đầu tiên như vậy.
Ở
phía Bắc, nhiều người kiếm nguồn tiền đầu tiên từ kinh doanh chênh lệch
giá. Một thời, họ bị gọi là con buôn chuyên “buôn bán, phe phẩy”, có
khi không cần bỏ vốn, chỉ cần mang hàng từ nơi này tới nơi khác đã có
thể kiếm lời.
Một nhóm khác giàu lên rất nhanh nhờ việc kinh doanh hàng hóa từ nước
ngoài (như các nước thuộc Liên Xô cũ, các nước trong khối xã hội chủ
nghĩa), rồi họ dùng dòng tiền kiếm được đó tham gia vào thị trường tài
chính, thị trường bất động sản, thành lập doanh nghiệp.
Một nhóm khá nổi bật kiếm được tiền ở các nước Đông Âu, mang về đầu tư,
kinh doanh tại Việt Nam và hiện là cổ đông lớn trong nhiều ngân hàng
thương mại hay các công ty bất động sản. Dòng tiền đầu tiên họ kiếm được
là từ kinh doanh thực phẩm, mì ăn liền, buôn bán hàng hóa tại nước
ngoài. Đây được xem là điểm khác biệt thú vị của đại gia Việt Nam so với
các nước châu Á khác.
Một nhóm các “đại gia” khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng, tuổi đời kinh
doanh của họ trẻ hơn các nhóm trên, như ông Đoàn Nguyên Đức (Hoàng Anh
Gia Lai), ông Lê Phước Vũ (Tôn Hoa Sen), ông Dương Ngọc Minh (Thủy sản
Hùng Vương)...
Nhóm tiếp theo xuất thân từ khu vực nhà nước. Một số từng là giám đốc
doanh nghiệp nhà nước (DNNN), sau đó mua thêm tài sản nhà nước hoặc vẫn
tiếp tục làm lãnh đạo tại DNNN và có quyền lực vừa từ của cải vừa từ
quyền định đoạt đối với doanh nghiệp đó (thường là các doanh nghiệp
lớn). Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty
cổ phần Cơ điện lạnh (REE) hay bà Mai Kiều Liên, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng
giám đốc Vinamilk là ví dụ.
Ở Nga, Trung Quốc, Indonesia và một vài nước cũng có hiện tượng đại gia
này. Họ giàu lên từ tài sản nhà nước cộng với sự nhạy cảm trước các cơ
hội làm ăn và nhiều DNNN đã rơi vào tay họ. Nhiều đại gia thu được cả mỏ
đồng, mỏ than hay tập đoàn xi măng... Tới đây, khi Việt Nam cổ phần hóa
nhiều DNNN, nhiều người đặt câu hỏi liệu có xuất hiện những đại gia
dạng này?
Ở một số nước như Colombia còn có tầng lớp đại gia hình thành từ buôn
bán ma túy hay tham gia hoạt động kinh tế ngầm. Trung Quốc còn có một
tầng lớp đại gia thế hệ Internet, còn gọi là đại gia mạng. Ở Việt Nam
chưa xuất hiện dạng đại gia này.
Nếu như Trung Quốc có một tầng lớp đại gia là con cháu các quan chức thì
ở Việt Nam, nhóm đại gia giàu bằng tài sản thừa kế còn mờ nhạt, hoặc
còn ẩn mình. Một số ý kiến cho rằng nhóm này sẽ hình thành rõ nét hơn
trong thời gian tới.
Theo Viện Nghiên cứu Hurun (Trung Quốc), lớp triệu phú người Trung Quốc
với giá trị tài sản ròng vào khoảng trên 100 triệu nhân dân tệ có độ
tuổi trung bình là 45, trong khi những người có 10-99 triệu nhân dân tệ
có độ tuổi trung bình 41, tức tầng lớp trung lưu trẻ hơn thượng lưu một
chút. Ở Việt Nam chưa xác định được tài sản của nhóm người giàu nhất nên
câu hỏi được quan tâm là người giàu thật sự giàu đến đâu sau khi trừ
hết nợ nần?
Thị trường tranh những năm gần đây sôi động hơn khi ngày càng có nhiều
người mua tranh quý như một kênh cất giữ tài sản. Với giới nhà giàu
phương Tây, cất tiền bằng cách mua tranh, rượu quý, đồ cổ, các tác phẩm
có giá trị nghệ thuật không còn là việc xa lạ và được xem là cách đa
dạng hóa danh mục đầu tư, bảo toàn tài sản.
“Nhiều nghiên cứu cho thấy những người có tài sản lớn nhất luôn có phản
ứng nhạy bén nhất với các thay đổi của thị trường, của nền kinh tế hay
các yếu tố chính trị, xã hội. Trong các khảo sát của chúng tôi, họ luôn
có điểm số biến động nhanh và cao nhất”, Ông Debnath Guharoy, chuyên gia
của tổ chức nghiên cứu thị trường Roy Morgan, chia sẻ với TBKTSG.
“Đại gia” sợ gì?
Đặt câu hỏi này với một người có kinh nghiệm trong ngành tài chính và
quản lý tài sản thì nhận được câu trả lời: đại gia sợ mất tiền và sợ đi
tù.
Vấn đề của người giàu là phải luôn luôn giàu. Họ cần bảo toàn tài sản,
cần chuyển tài sản sang nhiều dạng thức. Họ dùng tiền tạo thêm tiền, cần
sự an tâm về tốc độ sinh lời của tài sản, cần giảm thiểu các chi phí
cho việc vận hành khối tài sản đó.
Ông Nguyễn Xuân Thành cho rằng tỉ phú tại các nước sợ bị đánh thuế. Thuế
cao có thể là lý do khiến tỉ phú không còn là tỉ phú nữa. Vì thế mới có
chuyện đại gia dùng tiền thuê các công ty quản lý tài sản, công ty tư
vấn giúp mình né thuế. Trong chuyện này còn có những mối quan hệ nhạy
cảm giữa đại gia và Chính phủ. Đại gia lấy lòng chính phủ bằng nhiều
cách nhưng cũng lại tìm cách không để Chính phủ can thiệp vào tài sản
của mình.
Các đại gia có chiến lược bảo vệ thu nhập bằng nhiều cách. Trên thế giới
cũng có hiện tượng nhóm đại gia lớn bảo kê cho các đại gia nhỏ hơn. Có
những đại gia như ông Suharto, Tổng thống Indonesia giai đoạn 1967-1998,
trở thành người cầm đầu thể chế để qua đó tự bảo vệ tài sản của mình và
hỗ trợ các đại gia nhỏ bảo vệ tài sản.
Ở các nước chưa có nhiều đại gia và nếu có thì tài sản còn ở quy mô nhỏ,
không rõ ràng như Việt Nam, nếu chưa đủ giàu để dùng tiền hay chưa đủ
quyền lực (trực tiếp hay gián tiếp) để bảo vệ tài sản của mình, một nhóm
đại gia có xu hướng giấu bớt tài sản theo một số cách, như để người
khác đứng tên tài sản, không công khai tài sản hoặc chuyển một phần tài
sản ra nước ngoài... Hiện tượng nhiều đại gia Nga chạy qua Anh, giới nhà
giàu Trung Quốc chạy qua Canada và Úc, những nơi có chi phí mua quốc
tịch rẻ, cũng trở thành hiện tượng.
Để bảo vệ tài sản, có những đại gia chuyển hoạt động đầu tư qua thị
trường khác. Ở Việt Nam bắt đầu có hiện tượng này. Có người mời sự tham
gia của các nhà đầu tư chiến lược, tức chấp nhận bán một phần sự kiểm
soát đối với tài sản. Có người niêm yết công ty trên thị trường chứng
khoán. Đó là cách để tài sản được luật pháp bảo vệ.
http://www.tintuchangngayonline.com/2014/09/nhung-neo-uong-ai-gia.html
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- Văn Công Hùng - Ghi chép ngày 07.10.2024
- Hoàng gia Anh bị tố dùng Meghan 'chuyển hướng' dư luận
- Giả vờ làm kẻ sát nhân để nhờ cảnh sát dọn tuyết trước nhà
- Hé lộ danh sách dự kiến phân công nhiệm vụ lãnh đạo cấp cao Việt Cộng
- Trọng và Phúc được bầu lại, tiếp tục lãnh đạo Đảng Vem ( Mặt Vẹm nào cũng là " Mặt Bác Hồ " )
Những nẻo đường “đại gia”
(TBKTSG) - So với mấy chục năm về trước, xã hội ngày càng nói nhiều tới tầng lớp giàu có, thường được mệnh danh là “đại gia”. Theo quan điểm của giới quản lý tài sản, tạm coi giàu có là những người có tài sản
(TBKTSG) - So với mấy chục năm về trước, xã hội ngày càng nói nhiều tới
tầng lớp giàu có, thường được mệnh danh là “đại gia”. Theo quan điểm của
giới quản lý tài sản, tạm coi giàu có là những người có tài sản tính
trên đơn vị triệu đô la Mỹ (đương nhiên phải tạm chấp nhận điều kiện
tính toán tài sản ở Việt Nam chỉ có tính chính xác tương đối).
Những nẻo đường đại gia
Trong một nghiên cứu mang tính học thuật của mình, ông Nguyễn Xuân
Thành, Giám đốc Chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright tại TPHCM, cho
rằng vì nhiều lý do, cơ cấu xã hội bình quân thu nhập thời bao cấp của
Việt Nam đã bị phá hủy và tầng lớp đại gia mới được hình thành trong
vòng 30 năm trở lại đây.
Sau năm 1975, chế độ kế hoạch hóa tập trung được áp đặt nhưng vẫn còn
nét nào đó của kinh tế thị trường dưới hình thức kinh doanh phi chính
thức hay kinh tế hộ gia đình. Một nhóm người đã nắm bắt cơ hội này, hình
thành nhóm có tiền đầu tiên và tồn tại đến hôm nay. Ví dụ ông Đặng Văn
Thành có tiền nhờ làm hợp tác xã sản xuất, mua bán cồn và mật. Từ Hợp
tác xã Thành Thành Công, ông dùng tiền mua và gầy dựng Sacombank. Các
đại gia khác như ông Trầm Bê, Phó chủ tịch thường trực Sacombank hay bà
Trương Mỹ Lan, người sáng lập Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát, cũng khởi
nghiệp kinh doanh từ những dòng tiền đầu tiên như vậy.
Ở
phía Bắc, nhiều người kiếm nguồn tiền đầu tiên từ kinh doanh chênh lệch
giá. Một thời, họ bị gọi là con buôn chuyên “buôn bán, phe phẩy”, có
khi không cần bỏ vốn, chỉ cần mang hàng từ nơi này tới nơi khác đã có
thể kiếm lời.
Một nhóm khác giàu lên rất nhanh nhờ việc kinh doanh hàng hóa từ nước
ngoài (như các nước thuộc Liên Xô cũ, các nước trong khối xã hội chủ
nghĩa), rồi họ dùng dòng tiền kiếm được đó tham gia vào thị trường tài
chính, thị trường bất động sản, thành lập doanh nghiệp.
Một nhóm khá nổi bật kiếm được tiền ở các nước Đông Âu, mang về đầu tư,
kinh doanh tại Việt Nam và hiện là cổ đông lớn trong nhiều ngân hàng
thương mại hay các công ty bất động sản. Dòng tiền đầu tiên họ kiếm được
là từ kinh doanh thực phẩm, mì ăn liền, buôn bán hàng hóa tại nước
ngoài. Đây được xem là điểm khác biệt thú vị của đại gia Việt Nam so với
các nước châu Á khác.
Một nhóm các “đại gia” khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng, tuổi đời kinh
doanh của họ trẻ hơn các nhóm trên, như ông Đoàn Nguyên Đức (Hoàng Anh
Gia Lai), ông Lê Phước Vũ (Tôn Hoa Sen), ông Dương Ngọc Minh (Thủy sản
Hùng Vương)...
Nhóm tiếp theo xuất thân từ khu vực nhà nước. Một số từng là giám đốc
doanh nghiệp nhà nước (DNNN), sau đó mua thêm tài sản nhà nước hoặc vẫn
tiếp tục làm lãnh đạo tại DNNN và có quyền lực vừa từ của cải vừa từ
quyền định đoạt đối với doanh nghiệp đó (thường là các doanh nghiệp
lớn). Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty
cổ phần Cơ điện lạnh (REE) hay bà Mai Kiều Liên, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng
giám đốc Vinamilk là ví dụ.
Ở Nga, Trung Quốc, Indonesia và một vài nước cũng có hiện tượng đại gia
này. Họ giàu lên từ tài sản nhà nước cộng với sự nhạy cảm trước các cơ
hội làm ăn và nhiều DNNN đã rơi vào tay họ. Nhiều đại gia thu được cả mỏ
đồng, mỏ than hay tập đoàn xi măng... Tới đây, khi Việt Nam cổ phần hóa
nhiều DNNN, nhiều người đặt câu hỏi liệu có xuất hiện những đại gia
dạng này?
Ở một số nước như Colombia còn có tầng lớp đại gia hình thành từ buôn
bán ma túy hay tham gia hoạt động kinh tế ngầm. Trung Quốc còn có một
tầng lớp đại gia thế hệ Internet, còn gọi là đại gia mạng. Ở Việt Nam
chưa xuất hiện dạng đại gia này.
Nếu như Trung Quốc có một tầng lớp đại gia là con cháu các quan chức thì
ở Việt Nam, nhóm đại gia giàu bằng tài sản thừa kế còn mờ nhạt, hoặc
còn ẩn mình. Một số ý kiến cho rằng nhóm này sẽ hình thành rõ nét hơn
trong thời gian tới.
Theo Viện Nghiên cứu Hurun (Trung Quốc), lớp triệu phú người Trung Quốc
với giá trị tài sản ròng vào khoảng trên 100 triệu nhân dân tệ có độ
tuổi trung bình là 45, trong khi những người có 10-99 triệu nhân dân tệ
có độ tuổi trung bình 41, tức tầng lớp trung lưu trẻ hơn thượng lưu một
chút. Ở Việt Nam chưa xác định được tài sản của nhóm người giàu nhất nên
câu hỏi được quan tâm là người giàu thật sự giàu đến đâu sau khi trừ
hết nợ nần?
Thị trường tranh những năm gần đây sôi động hơn khi ngày càng có nhiều
người mua tranh quý như một kênh cất giữ tài sản. Với giới nhà giàu
phương Tây, cất tiền bằng cách mua tranh, rượu quý, đồ cổ, các tác phẩm
có giá trị nghệ thuật không còn là việc xa lạ và được xem là cách đa
dạng hóa danh mục đầu tư, bảo toàn tài sản.
“Nhiều nghiên cứu cho thấy những người có tài sản lớn nhất luôn có phản
ứng nhạy bén nhất với các thay đổi của thị trường, của nền kinh tế hay
các yếu tố chính trị, xã hội. Trong các khảo sát của chúng tôi, họ luôn
có điểm số biến động nhanh và cao nhất”, Ông Debnath Guharoy, chuyên gia
của tổ chức nghiên cứu thị trường Roy Morgan, chia sẻ với TBKTSG.
“Đại gia” sợ gì?
Đặt câu hỏi này với một người có kinh nghiệm trong ngành tài chính và
quản lý tài sản thì nhận được câu trả lời: đại gia sợ mất tiền và sợ đi
tù.
Vấn đề của người giàu là phải luôn luôn giàu. Họ cần bảo toàn tài sản,
cần chuyển tài sản sang nhiều dạng thức. Họ dùng tiền tạo thêm tiền, cần
sự an tâm về tốc độ sinh lời của tài sản, cần giảm thiểu các chi phí
cho việc vận hành khối tài sản đó.
Ông Nguyễn Xuân Thành cho rằng tỉ phú tại các nước sợ bị đánh thuế. Thuế
cao có thể là lý do khiến tỉ phú không còn là tỉ phú nữa. Vì thế mới có
chuyện đại gia dùng tiền thuê các công ty quản lý tài sản, công ty tư
vấn giúp mình né thuế. Trong chuyện này còn có những mối quan hệ nhạy
cảm giữa đại gia và Chính phủ. Đại gia lấy lòng chính phủ bằng nhiều
cách nhưng cũng lại tìm cách không để Chính phủ can thiệp vào tài sản
của mình.
Các đại gia có chiến lược bảo vệ thu nhập bằng nhiều cách. Trên thế giới
cũng có hiện tượng nhóm đại gia lớn bảo kê cho các đại gia nhỏ hơn. Có
những đại gia như ông Suharto, Tổng thống Indonesia giai đoạn 1967-1998,
trở thành người cầm đầu thể chế để qua đó tự bảo vệ tài sản của mình và
hỗ trợ các đại gia nhỏ bảo vệ tài sản.
Ở các nước chưa có nhiều đại gia và nếu có thì tài sản còn ở quy mô nhỏ,
không rõ ràng như Việt Nam, nếu chưa đủ giàu để dùng tiền hay chưa đủ
quyền lực (trực tiếp hay gián tiếp) để bảo vệ tài sản của mình, một nhóm
đại gia có xu hướng giấu bớt tài sản theo một số cách, như để người
khác đứng tên tài sản, không công khai tài sản hoặc chuyển một phần tài
sản ra nước ngoài... Hiện tượng nhiều đại gia Nga chạy qua Anh, giới nhà
giàu Trung Quốc chạy qua Canada và Úc, những nơi có chi phí mua quốc
tịch rẻ, cũng trở thành hiện tượng.
Để bảo vệ tài sản, có những đại gia chuyển hoạt động đầu tư qua thị
trường khác. Ở Việt Nam bắt đầu có hiện tượng này. Có người mời sự tham
gia của các nhà đầu tư chiến lược, tức chấp nhận bán một phần sự kiểm
soát đối với tài sản. Có người niêm yết công ty trên thị trường chứng
khoán. Đó là cách để tài sản được luật pháp bảo vệ.
http://www.tintuchangngayonline.com/2014/09/nhung-neo-uong-ai-gia.html
