Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Steve Bannon, cựu giám đốc điều hành chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump và sau đó là cố vấn chiến lược của Nhà Trắng, đã bị các công tố viên liên bang truy tố tội gian lận. Ông Bannon và ba người khác đã quyên góp hơn 25 triệu đô la thông qua chiến dịch gây quỹ cộng đồng để hỗ trợ xây bức tường biên giới Mexico do ông Trump đề xuất. Các công tố viên cáo buộc họ hưởng lợi cá nhân, che đậy hành động của mình bằng cách chuyển tiền qua một công ty vỏ bọc và một tổ chức phi lợi nhuận do ông Bannon kiểm soát.

Trong khi đó, một tòa án liên bang phán quyết cuộc điều tra về tài chính của ông Trump có thể được tiến hành. Chưởng lý quận Manhattan đang tìm kiếm thông tin về các khoản tiền bịt miệng. Vào tháng Bảy, Tòa án Tối cao đã bác bỏ lập luận cho rằng tổng thống có quyền miễn trừ tuyệt đối với những cuộc điều tra như vậy. Phán quyết mới bác bỏ lập luận mới nhất của ông Trump, với luận điểm trát đòi hầu tòa là “quá mức” và cấu thành hành vi “quấy rối”.

Người phát ngôn của Alexei Navalny cho biết ông đã bị bệnh trên một chuyến bay, buộc máy bay phải hạ cánh khẩn cấp. Chính trị gia đối lập Nga bất tỉnh trong bệnh viện. Người ta nghi ngờ ông đã bị đầu độc. Ông Navalny là người chỉ trích thẳng thắn tổng thống Vladamir Putin, người mà các đối thủ của ông có tiền sử bị đầu độc.

Alibaba báo cáo doanh thu tăng trưởng 34% trong quý 2 năm 2020 so với cùng kỳ năm trước, lên 154 tỷ nhân dân tệ (22 tỷ USD). Daniel Zhang, chủ tịch của gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc, nói khoản tăng này là vì mua sắm trực tuyến gia tăng nhờ covid-19. Ông nói thêm Alibaba đang theo dõi cẩn thận chính sách thương mại của Mỹ khi các động thái thù địch Trung-Mỹ gia tăng, và lưu ý rằng tình hình “rất bất định”.

Yêu cầu xin trợ cấp thất nghiệp mới ở Mỹ đã tăng lên 1,1 triệu, từ 971.000 của tuần trước. Con số này bổ sung thêm vào bể dữ liệu hỗn loạn, với cổ phiếu ở mức cao nhất mọi thời đại và 1,8 triệu việc làm được bổ sung hồi tháng 7. Quốc hội và Nhà Trắng đã không thành công trong việc gia hạn gói kích thích hết hạn gần đây, khi thiệt hại kinh tế của đại dịch vẫn tiếp tục.

Thụy Điển ghi nhận số người chết cao nhất trong sáu tháng từ mọi nguyên nhân từ vong kể từ năm 1869. Quốc gia vùng Scandinavia đứng ngoài các cuộc chiến tranh lớn và đẫm máu của thế kỷ 20, nhưng cách tiếp cận không phong tỏa đối với coronavirus dẫn đến số ca nhiễm và tử vong cao hơn so với các nước láng giềng. Lần cuối cùng nhiều người chết như vậy trong vòng nửa năm là do nạn đói.

Sau nhiều năm những câu chuyện về các vị khách tổ chức tiệc điên cuồng, đại dịch đã khiến Airbnb, một nền tảng cho thuê nhà, bắt đầu kiểm soát những vị khách theo chủ nghĩa khoái lạc. Số lượng khách lưu trú tại một bất động sản sẽ bị giới hạn và công ty có thể khởi kiện những bữa tiệc trái phép. Hôm thứ Tư, hãng cho biết đã nộp giấy tờ cho các cơ quan quản lý của Mỹ để khởi động đợt IPO đầu tiên.

TIÊU ĐIỂM

Chỉ số tiêu dùng của Nhật Bản được quan tâm

Các nhà phân tích hôm nay sẽ xem xét kỹ các dấu hiệu phục hồi nhu cầu tiêu dùng, khi Nhật Bản công bố chỉ số giá tiêu dùng tháng 7. GDP suy giảm 7,8% trong quý hai, mức giảm mạnh nhất từng được ghi nhận. Mặc dù ít tồi tệ hơn Mỹ hay Châu Âu, nhưng đây vẫn là quý thứ ba liên tiếp nền kinh tế lớn thứ ba thế giới suy thoái. Phong tỏa vì covid-19 vào tháng 4 đã khiến lạm phát “lõi” (tức là, không bao gồm thực phẩm tươi sống) lần đầu tiên về âm kể từ năm 2016.

Tuy nhiên, kinh tế Nhật Bản vẫn khá hơn hầu hết các nước khác trong đại dịch, một phần nhờ vào gói kích thích trị giá 2,2 nghìn tỷ đô la của chính phủ. Cùng với quỹ tiền mặt lớn của các doanh nghiệp, nó đã giúp các công ty Nhật Bản trụ vững: số hồ sơ phá sản giảm 1,6% trong tháng 7 so với một năm trước đó. Dân số già và thị trường việc làm thắt chặt đã đưa tỷ lệ thất nghiệp về dưới 3%. Lạm phát lõi không đổi trong tháng 6; trong khi lạm phát chung vẫn dương. Các nhà hoạch định chính sách kỳ vọng nó tăng.

Mali đảo chính một lần nữa

Người dân Mali không xa lạ gì với đảo chính quân sự, như đã từng chứng kiến vào các năm 1968, 1991 và 2012. Tuần này, binh lính đã bắt giữ tổng thống Ibrahim Boubacar Keita, người trong video từ chức đã hỏi: “Tôi thực sự có lựa chọn không?” Năm 2012, các phần tử Hồi giáo đã lợi dụng khoảng trống quyền lực để mở các cuộc tấn công khắp miền bắc, khiến Pháp phải gửi quân đến. Một chính phủ xa cách do tầng lớp tinh hoa miền Nam lãnh đạo không làm được gì nhiều để ngăn chặn bạo lực — và thậm chí còn chẳng làm gì để giải quyết nguyên nhân.

Nỗi tức giận của binh lính đối với cách xử lý xung đột tăng dần lên. Chính quyền quân sự nói họ muốn bầu cử, nhưng các nước láng giềng đã lên án cuộc đảo chính. Họ không muốn người Mali đem đến cho người dân nước họ bất kỳ ý tưởng nào: càng nhiều đảo chính đầu xuôi đuôi lọt, càng có khả năng cao đến lượt họ trong tương lai. Các nước láng giềng cũng chia sẻ mối quan ngại của phương Tây về bạo lực thánh chiến ở Sahel. Như các sự kiện của năm 2012 cho thấy, các phần tử theo chủ nghĩa Hồi giáo rất biết cách nắm lấy cơ hội, và sẽ lợi dụng sự tê liệt.

Triển vọng kinh tế EU trong những tháng tới

Sau khi giảm kỷ lục hồi đầu năm, nền kinh tế khu vực đồng euro dường như đang tăng trưởng trở lại. Một thước đo hoạt động kinh tế được xem nhiều, chỉ số nhà quản lý mua hàng, công bố hôm nay sẽ cho biết liệu đà tăng có được duy trì trong tháng 8 hay không. Ngay cả khi là có, câu hỏi lớn hơn là liệu phục hồi có tồn tại sau  mùa hè không. Các đợt bùng phát mới của coronavirus xuất hiện khắp khu vực, đặc biệt là ở Pháp, Đức và Tây Ban Nha.

Điều đó sẽ làm giảm tiêu dùng, đặc biệt nếu các chính phủ thắt chặt hơn nữa các hạn chế di chuyển. Ít nhất, nhờ các chương trình trả tiền lương, tỷ lệ thất nghiệp hầu như không tăng so với Mỹ. Nhưng ngay cả ở vấn đề này, triển vọng cũng không chắc chắn: nhiều chương trình sẽ hết hạn vào cuối năm nay. Tuần này, chính phủ Đức đã đề xuất mở rộng chương trình làm việc ngắn hạn. Cần phải có một kế hoạch phục hồi hợp lý.

Đảng Bảo thủ Canada bầu lãnh đạo mới

Vào Chủ nhật, Đảng Bảo thủ của Canada cuối cùng sẽ có một nhà lãnh đạo mới. Andrew Scheer thất bại trong cuộc bầu cử tháng 10 năm ngoái trước đảng Tự do của Justin Trudeau, khi những quan điểm bảo thủ về mặt xã hội của ông bị các cử tri thành thị và ngoại ô xa lánh. Thời gian làm lãnh đạo đối lập của ông đã kéo dài hơn dự kiến. Ông tuyên bố từ chức vào tháng 12; sẽ có người kế nhiệm vào tháng 6. Nhưng covid-19 phá vỡ kế hoạch. Thay vào đó, 269.469 thành viên của đảng phải bỏ phiếu qua thư trước ngày hôm nay.

Peter MacKay và Erin O’Toole, những người trung hữu, đang dẫn đầu. Nhưng lá phiếu, trong đó cử tri xếp hạng các ứng viên, buộc họ phải hấp dẫn cả những người bảo thủ xã hội, vốn là các cử tri truyền thống của hai người khác, Leslyn Lewis, một gương mặt chính trị tương đối mới, và Derek Sloan, một nghị sĩ nhiệm kỳ đầu. Ông Trudeau đã đình chỉ quốc hội cho đến ngày 23 tháng 9. Khi họp lại, cả ba đảng đối lập sẽ phải hợp lực nếu muốn lật đổ chính phủ thiểu số của thủ tướng. Mời gọi hai đảng còn lại sẽ là thách thức đầu tiên của nhà lãnh đạo mới của Đảng Bảo thủ.