Tin nóng trong ngày

Cỡ chữ

Tin Tức Khắp Nơi Mới Nhất 17 -3-2023 ( Cập nhật nhiều lần )

xxx

*********

Tình hình Ukraina tiếp tục là đề tài được các báo đề cập nhiều hôm nay. Le Figaro nhận thấy « Tin tưởng vào chiến thắng chung cuộc, người Ukraina đã nghĩ đến thời hậu chiến ». Trong khi đó Les Echos ghi nhận biện pháp cấm vận dầu lửa của châu Âu bắt đầu có tác động rõ rệt lên nền kinh tế Nga.

Không còn sợ, kể cả vũ khí nguyên tử

Họp lại lần thứ hai kể từ đầu cuộc chiến, Diễn đàn Pháp-Ukraina do IFRI và New Europe Center (NEC) của Kiev đồng tổ chức, phía Ukraina đã nhắm đến hai mục tiêu tái thiết và tham gia vào thế giới phương Tây. Le Figaro dẫn lời Aliona Getmanchuk, giám đốc NEC? tóm tắt quyết tâm của xã hội dân sự Ukraina : « Chúng tôi không còn sợ gì nữa, ngay cả việc Nga dùng đến vũ khí nguyên tử chiến thuật ! Đối với người Ukraina, thà chịu đựng hỏa tiễn Nga còn hơn bị Matxcơva chiếm đóng ».

Người dân càng thêm kiên quyết trước sự chiến đấu anh dũng của những người lính, đã chống cự được những đợt tấn công dữ dội của Nga ở Bakhmut. Nay họ chờ đợi chi viện của phương Tây để tung ra những đợt phản công lớn. Một số xe tăng đã được đưa đến, các phi công Ukraina được huấn luyện tại nhiều nước phương Tây. Hoa Kỳ và Liên Hiệp Châu Âu (EU) vẫn hỗ trợ mạnh mẽ.

Về đạn dược, Les Echos cho biết châu Âu đang chuẩn bị một kế hoạch khẩn cấp để giúp Ukraina. Kiev đề nghị cung cấp 250.000 quả đạn một tháng, nhưng con số này cao gấp đôi so với năng lực của EU. Nhà sản xuất hàng đầu EU là tập đoàn Đức Rheinmetall khẳng định có thể xuất xưởng từ 450.000 đến 600.000 quả một năm nếu có hợp đồng, tập đoàn thứ nhì là Nexter của Pháp không thể vượt được con số 40.000 đạn pháo cỡ lớn/năm vì lâu nay chỉ tập trung xuất khẩu. EU dự định huy động khoảng 15 công ty ở 11 nước sản xuất thêm đạn pháo với khoản trợ cấp 1 tỉ euro.

100 % dân Ukraina tin cậy quân đội và chính phủ

Ý hướng thương thảo của một số nước châu Âu không còn nữa, trước sự ngoan cố của Matxcơva và nỗi lo một nền hòa bình được thương lượng sẽ không kéo dài, dẫn đến chiến tranh lan rộng tại châu lục. Có người còn không tin vào khả năng đàm phán với Nga khi chiến tranh kết thúc. Nhà nghiên cứu Pierre Haroche, đại học Queen Mary ở Luân Đôn, lý luận : « Nhiều cuộc chiến kết thúc mà không qua đàm phán, Hoa Kỳ và Liên Xô đã giải quyết những bất đồng sau khi chiến tranh lạnh chấm dứt ».

Hơn nữa, quân đội, chính quyền và nhân dân Ukraina vô cùng đoàn kết trong cuộc chiến tranh vệ quốc. Cả 100 % dân Ukraina hiện nay tin tưởng vào lực lượng vũ trang và các định chế nhà nước, đối với họ, Nga đã bại trận. Hanna Hopko, người sáng lập tổ chức phi chính phủ Centre international khẳng định : « Cho dù ngày mai Nga chiếm được Bakhmut, 95 % dân Ukraina vẫn tin vào chiến thắng ».

Nếu vào đầu cuộc xâm lăng, tổng thống Volodymyr Zelensky tạm gác lại vấn đề Crimée thì từ nhiều tháng qua Kiev đặt mục tiêu tái chiếm bán đảo. Yehor Cherniev, phó chủ tịch ủy ban quốc phòng của Quốc Hội Ukraina, nhấn mạnh : « Kịch bản duy nhất là thu hồi lại tất cả những vùng đất bị chiếm ». Các nhà lãnh đạo Ukraina và xã hội dân sự vẫn luôn hướng về NATO. Theo Cherniev, Liên minh sẽ có lợi khi có thêm một quân đội hiệu quả, đầy kinh nghiệm chiến trường và được huấn luyện theo các tiêu chuẩn của NATO.

Thảm họa môi trường từ cuộc chiến

Theo Le Figaro « Cuộc xâm lăng còn gây thảm họa môi trường cho Ukraina ». Có thể kể một số vụ : Tháng 9/2022, tám hỏa tiễn Nga đã phá hủy đập thủy điện Kryvyi Rih ở miền trung làm hơn 100 ngôi nhà bị ngập lụt. Tháng 11/2022, quân Nga đặt chất nổ phá đập Kakhovka khổng lồ ở miền nam. Hơn 1 triệu dân vùng Zaporijia sắp tới có nguy cơ thiếu nước sinh hoạt. Về lâu về dài, nông nghiệp sẽ Ukraina bị ảnh hưởng nặng nề vì 200.000 hecta hướng dương, ngũ cốc, rau quả không còn nước tưới.

Tuy chỉ bằng 6 % diện tích châu Âu, nhưng Ukraina chiếm đến 35 % đa dạng sinh học. Những trận đánh khiến nhiều con thú bị chết hoặc phải chạy trốn khỏi khu vực sinh sống. Hàng ngàn con cá heo ở Hắc Hải và vùng duyên hải Ukraina bị chết vì mìn hay ô nhiễm âm thanh từ radar tàu ngầm.

Nhiều vùng nông nghiệp và khu bảo tồn rộng lớn nay đầy mìn và hố bom, muốn khử kim loại nặng trong đất phải mất mấy chục năm nữa. Rừng bị cháy vì bom đạn, hóa chất để chữa lửa ngấm vào nước ngầm. Ngay cả vùng tương đối yên bình nhất là Lviv, ammoniac trong nước sông cao gấp 165 lần so với bình thường. Chính phủ Kiev ước tính thiệt hại môi trường do cuộc xâm lăng lên đến 43 tỉ euro, và muốn Matxcơva phải bồi thường sau chiến tranh.

Lính Ukraina học điều khiển Leopard : 2 năm rút còn 6 tuần

Về quân sự, La Croix cho biết thêm « Tại Đức, quân nhân Ukraina được huấn luyện sử dụng xe tăng Leopard ». Những người lính đầu tiên đã kết thúc khóa học tại căn cứ Basse-Saxe (Neddersassen) sắp sửa có mặt trên chiến trường, điều khiển những chiến xa Leopard 2A6 do Đức chuyển giao. Tướng Đức Björn Schulz nhận xét: những quân nhân này vô cùng hăng hái, nắm vững được kiến thức kỹ thuật cũng như cách sử dụng.

Chương trình huấn luyện hết sức dày đặc, từ hai năm rút lại chỉ còn sáu tuần, nên chỉ tập trung vào những vấn đề cơ bản. Họ làm việc suốt bảy ngày trong tuần, từ 8 đến 20 giờ, mỗi một phút đều quý báu. Có những buổi huấn luyện thâu đêm, vì một trong những đặc điểm của Leopard 2 là có thể bắn được trong đêm tối.

Bên cạnh bất đồng ngôn ngữ, một số người lính Ukraina phải bắt đầu từ số không vì chưa bao giờ điều khiển xe tăng, trong khi chiến xa này phức tạp hơn nhiều so với các loại xe tăng Liên Xô. Phó đô đốc Hervé Bléjean, điều phối viên của chương trình ở Bruxelles, nhận định những xe tăng này sẽ là yếu tố chính trong các cuộc phản công sắp tới của Ukraina để chọc thủng những phòng tuyến, nhất là có thể vừa chạy vừa bắn.

Răn đe nhưng tránh leo thang: Cả một nghệ thuật !

Về sự cố mới đây giữa drone Mỹ với máy bay Nga, Le Figaro đặt vấn đề, phương Tây làm thế nào làm chủ được tình hình, tránh leo thang trong cuộc chiến tranh ở Ukraina ? Tháng 9/2022, một tiêm kích Su 27 của Nga đã bắn một hỏa tiễn sát bên một phi cơ thám sát của Anh, được cho là sự cố kỹ thuật. Tháng 11, một hỏa tiễn Ukraina bay chệch hướng làm hai người chết tại Ba Lan, khiến mọi người đều lo ngại trong vài tiếng đồng hồ. Đến hôm thứ Ba, căng thẳng đã tăng lên một cấp độ mới khi một chiếc máy bay không người lái Reaper MQ 9 của Mỹ bị rơi do hai phi cơ Nga ngăn chặn phía trên Hắc Hải, cách Sébastopol khoảng 40 hải lý.

Hoa Kỳ vẫn thường xuyên thu thập thông tin cho Ukraina, Nga trả đũa bằng cách dọa nạt. Đôi bên đều không muốn tỏ ra yếu kém. Một nhà phân tích nhận xét, Matxcơva muốn tỏ ra thoải mái trước việc leo thang, nhưng Washington cũng thế. Khi khai mạc cuộc họp của nhóm tiếp xúc về Ukraina hôm qua, bộ trưởng quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cảnh báo : « Không nên phạm sai lầm, Hoa Kỳ tiếp tục hoạt động ở tất cả những nơi luật pháp quốc tế cho phép ». Tuy nhiên, Nhà Trắng cũng cố xoa dịu bằng cách quy trách nhiệm cá nhân của phi công thay vì bộ tham mưu của đối thủ. Còn Nga phía sau những lời đả kích cũng tránh khiêu khích.

Từ đầu cuộc xâm lăng, phương Tây luôn lo ngại xung đột bị mở rộng. Quân đội Nga cũng ý thức rằng không thể đương đầu với NATO trong một cuộc chiến tranh quy ước. Tuy nhiên theo Le Figaro, các bên vẫn có thể được lợi khi lên gân. Nước Nga của Vladimir Putin cần thuyết phục rằng mình là nạn nhân của tham vọng Hoa Kỳ và châu Âu, Ukraina mong được tăng cường ủng hộ. Còn phương Tây cần tác động mạnh vào cuộc chiến để giúp Kiev chiến thắng, buộc Nga phải chấp nhận thất bại. Chủ động được tình hình không có nghĩa là tránh leo thang, mà biết chấp nhận những rủi ro để răn đe kẻ địch.

Nga hung hăng vì coi Hắc Hải là ao nhà

Trả lời Le Figaro về vụ drone của Mỹ bị hạ trên Hắc Hải, tướng Không quân Pháp Patrick Charaix từng là phi công tiêm kích nhận thấy « sự hung hăng của Nga là rất rõ ». Ông cho biết trên không phận quốc tế, bắt đầu từ 22 kilomet phía trên biên giới mỗi nước, Không quân có quyền ngăn chận một vật thể bay.

Cụ thể là tìm hiểu bằng cách bay gần vật thể này, chụp ảnh rồi lại bay đi, chứ không nhất thiết phải buộc hạ cánh hoặc chuyển hướng, đe dọa hủy diệt lại càng không. Thường thì phi công quân đội có thể bay gần 50 mét để chụp hình, và chất vấn qua radio. Nhưng đối với các drone, chưa có quy định quốc tế. Quân đội Mỹ hôm nay công bố những hình ảnh cho thấy một tiêm kích Nga thẳng thừng xả nhiên liệu vào chiếc Reaper, và sau hai lần bay rà sát, một cánh của drone bị hư hại.

Vụ vừa rồi cần được đặt trong bối cảnh Nga cảm thấy Hắc Hải là ao nhà của mình và muốn chứng tỏ uy quyền. Hơn nữa Nga vốn hung hăng, cũng như Thổ Nhĩ Kỳ trong vụ chiếc Sukhoi Nga bị bắn hạ trước đây. Sự nhạy cảm càng tăng trên bình diện địa chính trị. Tại Biển Đông, phương Tây vẫn thường xuyên bay qua và Trung Quốc luôn tìm cách ngăn chận để thị uy.

Cấm vận dầu lửa bắt đầu tác động lên kinh tế Nga

Trên lãnh vực kinh tế, Les Echos nhận thấy « Cấm vận dầu lửa Nga của châu Âu bắt đầu chứng tỏ hiệu quả », xuất khẩu dầu của Nga giảm mất nửa triệu thùng một ngày. Số dầu lửa không bán được cho châu Âu, nay Ấn Độ và Trung Quốc tiêu thụ đến 70 %. Tuy hai nước này lợi dụng để mua rẻ, nhưng theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (AIE), tỉ trọng dầu lửa Nga quá lớn có thể gây mất cân bằng. Nga tìm được khách hàng mới nhưng phải đại hạ giá, khiến thu nhập giảm mất 42 % so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài việc bị châu Âu cấm vận ; quyết định của EU, G7 và Na Uy đặt mức trần 60 đô la cho một thùng dầu thô Nga, đã làm thặng dư thương mại Nga trong hai tháng đầu năm nay bị sụt gấp ba lần.

Các nhà kinh tế cho rằng ngoại thương sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng của Nga trong năm nay. Dự kiến GDP nước Nga giảm 2 % trong năm 2023 và trì trệ vào năm tới. Theo Agathe Demarais của Economist Intelligence Unit, « Đến năm 2027, GDP Nga mới có thể trở lại mức trước chiến tranh, cho thấy khủng hoảng kinh tế sâu sắc đến chừng nào ». Tuy kinh tế Nga không bị sụp đổ như phương Tây cách đây một năm đã hy vọng, nhưng những biện pháp trừng phạt đã để lại những vết thẹo hằn sâu.

SVB, vụ phá sản lịch sử thời kỹ thuật số

Về vụ ngân hàng Silicon Valley Bank (SVB) phá sản, Les Echos lấy làm tiếc : « SVB : Khi một ngân hàng bị chết trong lúc vẫn khỏe mạnh ». Đó là cả một nghịch lý, vì cuộc khủng hoảng này không giống như hồi năm 2008. Hơn nữa, không có sự gian lận nào ở đây, dù không loại trừ khả năng cuộc điều tra có thể phát hiện được vài điều. Sai lầm của SVB là không đa dạng hóa đầu tư, dùng tiền gởi của khách hàng để mua hàng loạt trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm vốn chắc chắn, không phải là cổ phiếu « rác ». Khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất, trái phiếu rớt giá, khách hàng ồ ạt rút tiền. SVB bị chìm ngập trước 42 tỉ đô la bị rút trong vòng một ngày, một kỷ lục lịch sử.

Đó là do đặc điểm khách hàng của SVB thuộc giới start-up. Thông tin lan truyền nhanh chóng trên Twitter, WhatsApp, Slack, Reddit…gây hoảng loạn, nhưng không có những hình ảnh hàng người dài dằng dặc trước ngân hàng như thường lệ. Chỉ cần một cú « swipe », lướt ngón tay trên màn hình smartphone để chuyển tiền sang nơi khác. Les Echos gọi đây là vụ « swipe-crash » đầu tiên của kỷ nguyên mạng xã hội và ngân hàng trên mạng. Le Monde rút ra hai bài học : lỗ hổng trong giám sát những ngân hàng có tích sản dưới ngưỡng 250 tỉ đô la, và tác động của việc tăng lãi suất chưa được đo lường hết.

Honduras bỏ rơi Đài Loan trước vòng công du châu Mỹ của Thái Anh Văn

Nhìn sang châu Á, La Croix và Les Echos cùng chú ý đến sự kiện « Honduras bỏ rơi Đài Loan để quay sang Trung Quốc », khiến « Đài Loan ngày càng bị cô lập về ngoại giao ». Như vậy chỉ còn 13/193 nước thành viên Liên Hiệp Quốc công nhận Đài Loan. Trong số đó có Vatican, một nước châu Phi duy nhất, ba nước Trung và Nam Mỹ, tám nước châu Đại dương và vùng vịnh Caribê, tóm lại không phải là những quốc gia có ảnh hưởng lớn về kinh tế và ngoại giao. Khi Bắc Kinh hất cẳng Đài Bắc ra khỏi chiếc ghế Liên Hiệp Quốc năm 1971, vẫn còn 68 nước công nhận Đài Loan.

Chiến lược « ngoại giao chi phiếu » tiếp tục tỏ ra hiệu quả. Hôm 02/02, Trung Quốc bắt đầu thương lượng về việc xây dựng một đập thủy điện, và trước đó Bắc Kinh đã tài trợ 300 triệu đô la cho một đập khác ở Honduras, khánh thành năm 2021. Sự phản bội của Honduras là một đòn nặng cho tổng thống Đài Loan. Bà Thái Anh Văn dự định đi thăm Trung Mỹ và châu Mỹ la-tinh tháng Tư tới, vòng công du này gồm cả việc gặp gỡ chủ tịch Hạ Viện Mỹ tại Kevin McCarthy, mà chưa chi ngoại trưởng Tần Cương đã lên tiếng đe dọa.

Cải cách hưu trí, khủng hoảng tài chánh : Tựa chính báo Pháp

Hồ sơ cải cách chế độ hưu trí tại Pháp bước vào giai đoạn quyết định hôm nay. La Croix chạy tít « Cải cách, bằng mọi giá », « Hưu trí, giờ của sự thật », tựa của Libération. Le Figaro ghi nhận chính phủ đứng trước thế lưỡng nan phải vận dụng Điều 49.3 của Hiến Pháp để thông qua cải cách hưu trí mà không cần bỏ phiếu.

Trong bài xã luận, nhật báo cánh hữu cho rằng « Cần biết hoàn tất một cuộc cải cách ». Số người biểu tình ngày càng giảm, phe cực tả đã vận dụng mọi cách để khích động phong trào, và đã đến lúc phải kết thúc bằng cách chọn lựa con đường an toàn nhất. Trên trang Ý kiến, ông Jean-Éric Schoettl, cựu tổng thư ký Hội Đồng Bảo Hiến, tố cáo cách thức của những người chống đối cải cách hưu trí là một kiểu « đảo chánh thường xuyên ». Ngược lại, nhật báo thiên tả Libération tố cáo đây là « cải cách hữu khuynh, bất công, gây thiệt hại cho những người dễ tổn thương ».

Tựa trang nhất của Le Monde nhấn mạnh, sự thay đổi ý kiến của Đức trong những hồ sơ đã được đồng thuận, gây lo ngại cho châu Âu. Nhật báo kinh tế Les Echos chạy tít « Thụy Sĩ khiến châu Âu rơi vào cơn bão tài chánh ». Cổ phiếu Credit Suisse, ngân hàng lớn thứ nhì của nước này, mất giá 30 %, chính quyền phải can thiệp sau khi nhiều nước khác yêu cầu. Toàn bộ lĩnh vực ngân hàng châu Âu chao đảo, sau vụ phá sản của Silicon Valley Bank.

*********

Bakhmut tiếp tục là tâm điểm của chiến tranh Ukraina, nhưng có nhiều dấu hiệu cho thấy các cuộc tấn công của lực lượng lính đánh thuê Wagner Nga, tại thành phố miền đông Ukraina, đang chững lại do thiếu phương tiện. Trên đây là tổng hợp thông tin của Viện Nghiên cứu Chiến tranh ISW, trong bản tin thường ngày hôm qua, 15/03/2023.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh ISW, trụ sở tại Washington, các nguồn tin quân sự Ukraina ghi nhận các đợt tấn công trong và xung quanh thành phố Bakhmut đã giảm rõ rệt về số lượng trong những ngày gần đây. ISW dẫn nhận định của chính lãnh đạo công ty Wagner, Yevgeny Prigozhin, hôm qua, theo đó việc thiếu đạn dược trong bối cảnh giao tranh ác liệt đang gây ra hậu quả. Lực lượng Wagner buộc phải mở rộng vòng vây thành phố, thay vì tiếp tục đánh sâu vào khu vực trung tâm.

Chủ nhân Wagner tuyên bố đã chiếm được thị trấn Zaliznianske cách Bakhmut khoảng 9km về phía đông bắc. Viện ISW nhấn mạnh là việc lực lượng Wagner ưu tiên chiếm lĩnh Zaliznianske và một số thị trấn nhỏ ở ngoại vi phía bắc Bakhmut cho thấy ‘‘có nhiều khả năng chiến dịch tấn công Bakhmut đang gần đạt đỉnh điểm’’, và mức độ tấn công hiện nay không cho phép lực lượng Wagner chiếm được thành phố này, mà phía Ukraina khẳng định kiên quyết bảo vệ.

ISW cũng ghi nhận việc một số trung đoàn không vận của Nga, bố trí tại khu vực Bakhmut, dường như cũng không tích cực tham chiếm.

**Nga tuyển mộ 400.000 ‘‘quân nhân hợp đồng’’**

Để khắc phục tình trạng thiếu nhân lực, bộ Quốc Phòng Nga hôm 14/03 thông báo sẽ mở đợt tuyển dụng 400.000 ‘‘quân nhân chuyên nghiệp’’ hay ‘‘quân nhân hợp đồng’’kể từ ngày 01/04. Thông tin loan tải rộng rãi trên báo chí địa phương Nga, được đài Radio Free Europe dẫn lại. Theo một số nhà quan sát, chính sách tuyển quân nhân hợp đồng là một cách để chính quyền Nga động viên thêm quân mà không phải tiến hành chính thức một đợt động viên lớn khác.

Cho đến nay, chính quyền Nga từ chối thừa nhận sẽ có một đợt động viên lớn thứ hai, tiếp theo đợt động viên hơn 330.000 quân nhân, trong hai tháng 9 và 10 năm ngoái.

Về phía Ukraina, bộ trưởng Quốc Phòng Ukraina, Oleksii Reznikov, cho biết ‘‘lạc quan’’ sau phiên họp trực tiếp hôm qua với Nhóm hỗ trợ quốc phòng Ukraina. Trong cuộc họp này, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin thông báo hiện tại 9 quốc gia cam kết cung cấp tổng cộng hơn 150 xe tăng Leopard 2 giúp Ukraina chống xâm lược Nga.

**********

18 phút trước

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ tới Moscow tuần sau để họp bàn cùng Tổng thống Nga Vladimir Putin, giới chức Trung Quốc cho biết.

Điện Kremlin nói hai bên sẽ bàn về “một quan hệ đối tác toàn diện và hợp tác chiến lược”.

Chuyến thăm này diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh, một đồng minh của Nga, đã đưa ra đề xuất để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, các nước phương Tây lạnh nhạt với các đề xuất này.

Các nước phương Tây đã cảnh báo Bắc Kinh không nên cung cấp vũ khí cho Moscow.

Bộ ngoại giao Trung Quốc cho biết ông Tập sẽ đi thăm Nga từ ngày 20 đến 22/3 theo lời mời của Tổng thống Putin.

Một số “tài liệu song phương quan trọng” được trông đợi sẽ được ký trong chuyến thăm này.

Trong một thông điệp đăng trên Twitter hôm thứ Sáu, người phát ngôn bộ ngoại giao Hoa Xuân Oánh nói đây sẽ là một chuyến thăm “vì tình hữu nghị và hòa bình”.

“Trên cơ sở không liên kết, không đối đầu và không nhắm vào một bên thứ ba nào, Trung Quốc và Nga đã thúc đẩy dân chủ lớn hơn trong quan hệ quốc tế,” bà nói.

Bà Hoa Xuân Oánh nói thêm Trung Quốc sẽ giữ “vị trí khách quan và công bằng” về cuộc chiến ở Ukraine và “đóng vai trò xây dựng trong việc khuyến khích đàm phán vì hòa bình”.

Hồi tháng Hai, Tổng tống Ukraine Volodymyr Zelensky nói ông muốn gặp ông Tập Cận Bình để thảo luận đề xuất của Bắc Kinh.

“Tôi thực sự muốn tin rằng Trung Quốc sẽ không cung cấp vũ khí cho Nga,” ông nói.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trước đây từng nói Bắc Kinh đang xem xét việc cung cấp vũ khí, khí tài cho Nga – điều mà Trung Quốc phủ nhận.

Truyền thông Mỹ đưa tin hôm thứ Sáu rằng ông Tập sẽ nói chuyện qua mạng với ông Zelensky sau khi đi thăm Nga, nhưng điều này chưa được xác nhận.

Cho tới nay Trung Quốc đã không đón nhận các nỗ lực vận động của Ukraine cho một cuộc gặp giữa ông Tập và ông Zelensky, phóng viên ngoại giao BBC James Landale từ Kyiv cho biết.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói Tổng thống Zelensky sẵn sàng có cuộc điện đàm với ông Tập, và nói thêm: “Tôi không nghĩ Trung Quốc lúc này đã tới thời điểm …mà họ sẵn sàng cung cấp vũ khí cho Nga.”

Khi hỏi về tin rằng ông Zelensky có thể sẽ nói chuyện với ông Tập lần đầu tiên kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cho biết sẽ là “điều rất tốt nếu hai bên nói chuyện.”

“Chúng tôi ủng hộ và đã ủng hộ” điều đó, ông John Kirby nói.

Trong khi đó, bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc Tần Cương hôm thứ Sáu kêu gọi Kyiv và Moscow bắt đầu lại đàm phán hòa bình “sớm nhất có thể”.

Trong một cuộc điện đàm, ông Tần Cương nói với ông Kuleba rằng Bắc Kinh hy vọng “các bên sẽ giữ bình tĩnh, thực hiện kiềm chế, nối lại đàm phán hòa bình sớm nhất có thể và trở lại con đường hòa giải chính trị.”

Ông Kuleba nói hai người bà về “tầm quan trọng của nguyên tắc toàn vẹn lãnh thổ” và “Công thức Hòa bình của ông Zelensky để chấm dứt xâm lược và khôi phục hòa bình chính đáng ở Ukraine”.

************

Cháy lớn ở tòa nhà Cơ quan An ninh Nga, xuất hiện nhiều tiếng nổ, có thương vong

Hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội cho thấy, những đám khói đen liên tục bốc lên trên cao từ khu vực trung tâm thành phố Rostov-on-Don thuộc vùng Rostov Oblast, nằm giáp với Ukraine vào sáng ngày 16/3.

Ông Vasily Golubev, Thống đốc vùng Rostov Oblast, xác nhận hỏa hoạn xảy ra tại tòa nhà của Lực lượng biên phòng. Nguyên nhân được cho là do chập điện bên trong tòa nhà, và sau đó lan sang các thùng chứa nhiên liệu và dầu nhờn, dẫn tới hàng loạt tiếng nổ lớn.

Vụ hỏa hoạn bao trùm diện tích 800m2, khiến một số bức tường trong tòa nhà bị sập. Theo ông Golubev, 14 chiếc xe cứu hỏa, và 63 nhân viên cứu hộ đã được huy động để dập tắt đám cháy.

Cũng theo ông Golubev, không có nguy cơ cháy lan sang các tòa nhà dân sinh kế bên, nhưng vì lý do an toàn, các cư dân sống gần hiện trường đám cháy đã được sơ tán. Qúa trình điều tra nguyên nhân vụ cháy cũng đang diễn ra.

FSB sau đó xác nhận đám cháy bùng phát vào lúc 12h20 (giờ địa phương) và cháy lan sang các thùng chứa nhiên liệu và dầu nhờn, làm xuất hiện những tiếng nổ lớn, cũng như phá hủy một phần tòa nhà.

Còn theo TASS, một người đã thiệt mạng và hai người khác bị thương trong đám cháy.

Thành phố Rostov-on-Don, nơi sinh sống của hơn 1 triệu người, nằm sát với hai nước Cộng hòa Nhân dân Lugansk và Donetsk tự xưng của Ukraine nhưng đã tuyên bố sáp nhập vào lãnh thổ Liên bang Nga vào tháng 9/2022.

**********

Chiến sự ngày 386: Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói Ukraine không có nhiều thời gian

Khánh An

6–7 minutes

Tờ Politico ngày 16.3 dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho rằng Mỹ phải xúc tiến cung cấp vũ khí và huấn luyện các binh sĩ Ukraine vì Kyiv "không có thời gian để lãng phí".

"Điều đó bao gồm việc cung cấp năng lực thiết giáp của chúng tôi cho chiến trường và đảm bảo rằng các binh sĩ Ukraine được đào tạo, cung cấp phụ tùng và hỗ trợ bảo trì mà họ cần để sử dụng các hệ thống mới này càng sớm càng tốt", ông phát biểu.

Xem nhanh: Ngày 385 chiến dịch, Nga-Mỹ nói chuyện UAV rơi; rạn nứt xuất hiện giữa Ukraine-Mỹ?

Mỹ lo ngại dường như do đạn pháo của Ukraine cạn dần và mức độ kinh nghiệm cần thiết của các binh sĩ nhằm tiến hành phản công hiệu quả.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov tỏ ra lạc quan về kết quả cuộc họp các bên viện trợ cho Ukraine vào ngày 15.3. Sau cuộc họp, Tây Ban Nha cam kết cung cấp thêm 4 xe tăng Leopard, Canada hứa cung cấp thêm đạn pháo và đạn phòng không.

Bộ trưởng Austin cũng xác nhận rằng 9 nước đã cam kết cung cấp cho Ukraine tổng cộng 150 xe tăng.

Chiến sự tại Bakhmut

Về tình hình chiến sự, các đơn vị Ukraine ở Bakhmut đang trong giai đoạn vô cùng khó khăn, nhưng chưa có dấu hiệu rút khỏi nơi này.

Trên Đài Rada TV, bà Irina Rybakova, người phát ngôn Lữ đoàn cơ giới Cold Yar của Ukraine, thừa nhận tình hình trên bộ ở Bakhmut đang khó khăn trong hai tuần qua, gây phức tạp cho hoạt động hậu cần và chi viện vũ khí cho các đơn vị Ukraine ở đây.

Người phát ngôn thêm rằng dựa trên tình hình hiện tại, "rất khó để (quân Ukraine) giữ được thành phố".

Ukraine đối mặt với một chiến trường ác liệt mới ở phía bắc Bakhmut

TASS dẫn dữ liệu mới nhất cho thấy lực lượng Nga đã phong tỏa hoặc kiểm soát toàn bộ các tuyến đường trải nhựa dẫn đến thành phố, trong khi hướng băng đồng gặp khó khăn do tình trạng bùn lầy đến từ băng tan khi mùa xuân đến.

Ngày 16.3, ông Denis Pushilin, lãnh đạo do Nga bổ nhiệm của phe ly khai "Cộng hòa Nhân dân Donetsk" (DPR) tự xưng, trả lời phỏng vấn của Đài truyền hình Rossiya-24 rằng Kyiv chưa có kế hoạch triệt thoái khỏi Bakhmut bất chấp lâm vào tình thế thiếu đạn dược.

"Vô cùng khó để đưa đạn dược, thực phẩm hoặc tăng viện lính bằng con đường hiện nằm trong quyền kiểm soát của lính đánh thuê Wagner", ông Pushilin nói.

Cũng theo lãnh đạo DPR, chiến trường đã chuyển sang khu vực công nghiệp, với các cuộc giao tranh diễn ra ở phía bắc lẫn phía nam của thành phố. Ông Pushilin nói Ukraine đã tập trung lực lượng ở thành phố Chasiv Yar, cách Bakhmut khoảng 15 km về phía tây.

Lực lượng Nga cũng cho biết đã thiết lập quyền kiểm soát tại 5 con đường còn lại của tuyến hậu cần Ukraine gần thành phố Avdiivka cách Bakhmut khoảng 90 km.

Trung Quốc hy vọng về hòa đàm

Hãng Reuters ngày 16.3 đưa tin Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương có cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraine Dmytro Kuleba, bày tỏ quan ngại về sự leo thang của chiến sự, đồng thời hy vọng Moscow và Kyiv sẽ tổ chức hòa đàm.

"Trung Quốc hy vọng tất cả các bên bình tĩnh, có chừng mực và kiềm chế, và khôi phục hòa đàm trong thời gian sớm nhất", theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời ông Tần.

Nhà ngoại giao Trung Quốc nói thêm rằng nước này hy vọng Ukraine và Nga sẽ không đóng cửa đối với giải pháp chính trị, dù tình hình khó khăn và thách thức đến đâu.

Về phần mình, Ngoại trưởng Kuleba cho hay ông và người đồng cấp Trung Quốc đã thảo luận về "tầm quan trọng của nguyên tắc toàn vẹn lãnh thổ".

"Tôi đã nhấn mạnh tầm quan trọng về Công thức Hòa bình của Tổng thống Volodymyr Zelensky) để khôi phục hòa bình công bằng ở Ukraine", ông Kuleba viết trên Twitter.

Mỹ công bố clip tố Su-27 "quấy rối" MQ-9 Reaper

Trong một động thái hiếm hoi, Lầu Năm Góc hôm nay 16.3 công bố video clip được giải mật cho thấy tiêm kích Su-27 của Nga bay gần máy bay không người lái trinh sát tấn công MQ-9 của Mỹ trên bầu trời Biển Đen vào ngày 14.3.

Đây là sự cố trực tiếp đầu tiên giữa Mỹ và Nga kể từ khi chiến sự bắt đầu. Trong video clip kéo dài 40 giây, chiếc Su-27 bay đến rất gần MQ-9 và xả nhiên liệu sát bên. Kế đến, hình ảnh bị cắt đứt sau đợt tiếp cận kế tiếp của tiêm kích Nga, mà theo Lầu Năm Góc là dẫn đến va chạm giữa hai máy bay. Chiếc MQ-9 bị hư hại và rơi xuống biển.

Xem nhanh: Ngày 385 chiến dịch, Nga-Mỹ nói chuyện UAV rơi; rạn nứt xuất hiện giữa Ukraine-Mỹ?

00:21:08

Xem nhanh: Ngày 385 chiến dịch, Nga-Mỹ nói chuyện UAV rơi; rạn nứt xuất hiện giữa Ukraine-Mỹ?

Theo sau sự cố, thượng nghị sĩ Lindsey Graham của bang Nam Carolina (Mỹ) cho rằng lẽ ra quân đội Mỹ nên bắn hạ tiêm kích Nga nếu chúng áp sát quá mức máy bay Mỹ.

Về khả năng này, Hãng Sputnik dẫn lời Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cảnh báo Moscow sẽ xem vụ tấn công máy bay nước này trên không phận quốc tế là hành động tuyên chiến.

Nhà ngoại giao lưu ý một vụ đụng độ trực tiếp giữa hai cường quốc quân sự của thế giới sẽ hoàn toàn khác với cuộc chiến ủy nhiệm mà Mỹ đang thực hiện từ xa ở Ukraine.

Trước thông tin từ Lầu Năm Góc, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định các tiêm kích Su-27 hoàn toàn không tiếp xúc với MQ-9, và phía Nga cũng không sử dụng vũ khí trên không đối với UAV Mỹ.

Bà Natalia Humeniuk, người phát ngôn lực lượng quân sự miền nam của Ukraine, cho hay đang ghi nhận hoạt động bất thường của nhóm tàu chiến và tàu hỗ trợ Nga ở Biển Đen vào sáng 16.3.

Lực lượng Nga đóng tại Biển Đen hiện có 20 tàu quân sự và tàu hỗ trợ, trong số này có 4 tàu mang theo tên lửa, có thể khai hỏa tối đa 28 rốc két/lần.

Tuy nhiên, bà Humeniuk cho hay số tàu trên đang phân tán khắp Biển Đen, dấu hiệu cho thấy phía Nga đang tìm cách trục vớt UAV MQ-9 vừa rơi hôm 14.3.

**********

Tin tức thế giới 17-3: Nga phạt chính trị gia chế giễu ông Putin

4–5 minutes

* Chính trị gia Nga bị phạt vì trò đùa "tai mì"

Theo Hãng tin Reuters, ông Mikhail Abdalkin, một chính trị gia của Nga, đã bị phạt gần 2.000 USD vào ngày 16-3 vì "làm mất uy tín của lực lượng vũ trang".

Cụ thể, ông Abdalkin đã treo mì spaghetti lủng lẳng trên tai trong khi nghe bài phát biểu của Tổng thống Vladimir Putin. Người Nga có câu nói rằng những người bị trói buộc hoặc lừa dối có mì treo trên lỗ tai.

Ông Abdalkin đã quay lại "trò đùa" của mình và đăng lên mạng xã hội. Ông ngụ ý bản thân không tin vào nội dung của bài phát biểu tình trạng quốc gia mà ông Putin đọc vào ngày 21-2, ngay trước lễ kỷ niệm một năm "chiến dịch quân sự đặc biệt" tại Ukraine.

* Triều Tiên nói phóng tên lửa Hwasong-17 hôm 16-3. Triều Tiên cho biết vụ phóng ngày 16-3 là một quả tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) Hwasong-17. Nhà lãnh đạo Kim Jong Un cùng con gái đã chứng kiến vụ phóng này.

Theo Hãng tin KCNA của Triều Tiên, đây là động thái đáp trả cuộc tập trận chung giữa Mỹ và Hàn Quốc. Triều Tiên chỉ trích hai nước này đang gây ra bất ổn trong khu vực.

Cũng theo KCNA, ông Kim đã kêu gọi tăng cường răn đe chiến tranh hạt nhân khi giám sát vụ phóng này.

Ngoài ra, Bình Nhưỡng khẳng định đợt phóng không gây ra tác động tiêu cực đối với an toàn của các nước láng giềng.

* Bộ Ngoại giao Mỹ phê duyệt thỏa thuận bán vũ khí cho Úc, Ba Lan

Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt khả năng bán tên lửa hành trình Tomahawk cho Úc trong một thỏa thuận trị giá lên tới 895 triệu USD.

Theo Lầu Năm Góc, thỏa thuận này sẽ bao gồm tới 220 tên lửa hành trình Tomahawk và hỗ trợ kỹ thuật.

Cơ quan trên cũng cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt thương vụ tiềm năng bán tên lửa AGM-114R2 Hellfire và các thiết bị liên quan với chi phí ước tính 150 triệu USD cho Ba Lan.

* Ông Biden vẫn ủng hộ dự luật giải quyết lo ngại về TikTok. Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby cho biết chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục ủng hộ dự luật nhằm giải quyết các lo ngại về an ninh quốc gia, đối với ứng dụng mạng xã hội TikTok của Trung Quốc.

Trong một cuộc họp ngắn trực tuyến, ông Kirby đã nhắc lại sự ủng hộ của chính phủ đối với dự luật mang tên "Đạo luật hạn chế".

Dự luật này sẽ trao cho Tổng thống Joe Biden quyền hạn mới để giải quyết các mối đe dọa công nghệ nước ngoài, cũng như cho phép chính quyền cấm TikTok.

* Canada bỏ xét nghiệm COVID-19 bắt buộc đối với du khách đến từ Trung Quốc. Bộ Y tế Canada thông báo sẽ loại bỏ các yêu cầu xét nghiệm COVID-19 bắt buộc đối với khách du lịch hàng không đến từ Trung Quốc, Hong Kong và Macao từ ngày 17-3.

Canada, giống như một số quốc gia khác, đã áp dụng các biện pháp xét nghiệm tạm thời đối với khách du lịch đến từ khu vực này vào tháng 1.

Tuy nhiên, dữ liệu kể từ đó cho thấy tình hình COVID-19 đã được cải thiện tại Trung Quốc.

* Các công đoàn Pháp lên kế hoạch đình công nhiều hơn. Ngày 16-3, phát ngôn viên của một công đoàn cho biết các công đoàn Pháp đã lên kế hoạch cho một ngày đình công và biểu tình phản đối cải cách lương hưu của Tổng thống Emmanuel Macron.

"Mặt trận công đoàn thống nhất tiếp tục yêu cầu rút lại cải cách và kêu gọi một ngày đình công và biểu tình khác vào thứ năm, ngày 23-3", bà Catherine Perret - phát ngôn viên công đoàn CGT theo đường lối cứng rắn, nói trong một cuộc họp báo.

Hôm 16-3, chính phủ của Tổng thống Emmanuel Macron đã viện dẫn các quyền hiến định đặc biệt để thúc đẩy cải cách lương hưu gây nhiều tranh cãi mà không cần bỏ phiếu tại Quốc hội.

Vườn táo trong bão tuyết

**********

Bàn ra tán vào (0)

Comment

Name:

Title:
Email:

Mã Captcha:

Refresh
Input symbols
Contents

Các tin đã đăng