Đăng ngày: 30/01/2024 - 14:31

5 phút

(AFP) – Hồng Kông sẽ ban hành luật an ninh riêng. Ông Lý Gia Siêu ( John Lee ), trưởng đặc khu Hồng Kông, hôm nay, 30/01/2024, thông báo chính quyền đặc khu hành chính sẽ sớm ban hành một luật an ninh quốc gia riêng « càng sớm càng tốt ». Văn bản này sẽ bổ sung cho đạo luật hiện hành do Bắc Kinh áp đặt năm 2020. Luật an ninh mới của Hồng Kông liên quan đến bảy tội về an ninh, trong đó có tội phản quốc, nổi loạn và gián điệp.

(AFP) – Một quan chức cấp cao của Miến Điện đã gặp các bộ trưởng ngoại giao của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Cuộc gặp diễn ra vào hôm qua 29/01/2024, đánh dấu lần đầu tiên sau hơn hai năm Miến Điện tham gia một cuộc họp cấp cao của liên minh khu vực. Trước đó, vào tháng 10 năm 2021, 10 thành viên ASEAN đã cấm các đại diện của chính quyền Miến Điện dự các hội nghị thượng đỉnh và các cuộc họp cấp bộ trưởng và chỉ cho nước này cử các đại diện « phi chính trị », do không đạt được đồng thuận về kế hoạch hoà bình của khối Đông Nam Á với Miến Điện.

(NHK) – Nhật Bản và Đức ký thoả thuận tăng cường hợp tác an ninh. Hôm qua 29/01/2024, ngoại trưởng Nhật Bản Kamikawa Yoko và Đại sứ Đức tại Nhật Bản Clemens von Goetze đã ký kết thoả thuận Tiếp nhận và Dịch vụ tương trợ (ASCA) cho phép Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và quân đội Đức cung cấp cho nhau thực phẩm, nhiên liệu, đạn dược và tăng cường các hoạt động vận tải trong các cuộc tập trận và trong trường hợp xảy ra thảm họa lớn.

(Yonhap) – Bắc Triều Tiên đóng cửa cơ quan đại diện ngoại giao ở Hồng Kông và Libya. Hãng tin Yonhap dẫn lời một quan chức bộ ngoại giao cho biết, hôm nay 30/01/2024, hai cơ quan đại diện ngoại giao của Bình Nhưỡng ở Hồng Kông và Libya đã bị đóng cửa, sau các cơ quan ở Angola, Nepal, Bangladesh, Tây Ban Nha và Uganda, trong bối cảnh Bình Nhưỡng đang đối đầu với những thách thức kinh tế do các lệnh trừng phạt kéo dài. Trong khi đó, Bắc Triều Tiên thì khẳng định việc đóng cửa là một phần trong kế hoạch nâng cao hiệu quả ngoại giao của nước này.

(Reuters) – Chính phủ Hoa Kỳ phát động chiến dịch nhằm chống tin tặc Trung Quốc. Từ nhiều tháng nay, chính quyền Biden ngày càng tập trung vào các chiến dịch này sau khi các tin tặc từ Trung Quốc đã thành công thâm nhập vào hàng ngàn thiết bị kết nối internet. Bộ Tư pháp và Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ FBI cho biết đã được ủy quyền hợp pháp để vô hiệu hóa từ xa các chiến dịch tấn công mạng của Trung Quốc.

(AFP) – Trung Quốc và Hoa Kỳ nối lại đàm phán về fentanyl. Cuộc họp được tổ chức tại Bắc Kinh hôm nay, 30/01/2024, với sự tham dự của giới chức lãnh đạo Mỹ từ các ngành như tư pháp, an ninh nội địa, ngoại giao, cũng như , cơ quan chống ma túy. Cuộc họp này diễn ra tiếp theo sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Mỹ Joe Biden hồi tháng 11/2023 tại San Francisco. Washington mong muốn Bắc Kinh tấn công nhiều hơn các cơ sở xuất khẩu trái phép các loại hoạt chất của Fentanyl, một loại ma túy tổng hợp cực mạnh đang hoành hành dữ dội tại Mỹ.

(Le Monde) – Ukraina dùng vũ khí tự sản xuất để chống Nga. Oleksandr Kamychine, bộ trưởng Năng Lượng Ukraina, trả lời tạp chí Time của Anh khẳng định các cuộc không kích nhắm vào kho nhiên liệu ở vùng Bryansk, một cảng dầu gần Saint - Petersburg, ở Orel hoặc ở Tula… đã được thực hiện bằng vũ khí do Ukraina bí mật phát triển. Theo ông, Ukraina không có thời gian thử nghiệm những loại vũ khí mới nhất này, do vậy, các cuộc tấn công vừa qua là nhằm thử nghiệm để thực hiện những sửa đổi cần thiết dựa trên kết quả trên chiến trường.

(Le Monde) – Tình báo Anh đánh giá tổn thất thiết giáp của Nga và khả năng thay thế chúng. Trong bản cập nhật ngày 29/01/2024, bộ Quốc Phòng Anh ước tính, từ ngày 24/02/2022 đến ngày 25/01/2024, Nga đã mất khoảng 2.600 xe tăng chiến đấu chủ lực và 4.900 xe chiến đấu bọc thép khác ở Ukraina. Dường như lực lượng bộ binh của Nga trong năm 2023 đã mất ít phương tiện hơn khoảng 40% so với năm 2022.

(AFP) – Kho báu cung điện Versailles của Pháp được trưng bày ở Tử Cấm Thành. Bình sứ mầu xanh lục, gốm sứ mầu thiên thanh, tấm bảng trang trí lấy cảm hứng từ Trung Quốc… khoảng hơn 60 tác phẩm nghệ thuật và cổ vật quý hiếm của cung điện Versailles sẽ được trưng bày ở Tử Cấm Thành, Bắc Kinh, nhân kỷ niệm 60 năm thiết lập bang giao Pháp – Trung. Cũng theo thông báo của bà Marie-Laure de la Rochebrune, phụ trách triển lãm, hôm qua, 29/01/2024, trong số những bảo vật còn có nhiều món quà ngoại giao mà hoàng đế Pháp gởi đến Trung Quốc chưa bao giờ được trưng bày như chiếc đồng hồ mà vua Louis XIV gởi tặng hoàng đế Khang Hy, hay những chiếc bình sứ thành Sèvres.

Đăng ngày: 30/01/2024 - 12:47

1 phút

Từ Matxcơva, thông tín viên đài RFI, Anissa El Jabri giải thích :

Những cư dân tại các vùng Leningrad, Novgorod và Pskov sẽ phải còn kiên nhẫn thêm vài giờ nữa : Mạng Internet 4G sẽ còn bị cắt từ 23 giờ đêm đến 6 giờ sáng hôm sau, mặc kệ cho những ai sử dụng điện thoại để trả tiền hay đặt xe taxi thông qua ứng dụng.

Một nguồn tin của nhật báo RBK giải thích mạng bị cắt có thể là do có chuyến thăm của các quan chức cao cấp. Báo Kommersant nhắc đến, xin trích, « sửa chữa kỹ thuật theo yêu cầu của cơ quan an ninh ».

Rõ ràng là cả hai trường hợp đều có liên quan đến việc triển khai nhiều hệ thống gây nhiễu điện tử để tránh các cuộc tấn công bằng drone. Nhiều hệ thống gây nhiễu điện tử này đã được thiết lập ở Nga trong những tháng gần đây, nhất là tại trung tâm thủ đô Nga.

Nhiều biện pháp khác đang được chuẩn bị. Một dự luật của bộ Năng Lượng còn nhắm mục đích cấm mọi kiểu bay bên trên các cơ sở nhiên liệu và năng lượng.

Điều này cho thấy mối quan ngại của chính quyền sau những trận hỏa hoạn tại các kho chứa nhiên liệu hay nhà máy thuốc súng, mà không phải lúc nào Ukraina cũng nhận trách nhiệm, xảy ra ngày càng sâu hơn trong lãnh thổ Nga. »

Đăng ngày: 30/01/2024 - 11:48

2 phút

Đến Washington ngày hôm qua, lãnh đạo khối NATO đã gặp bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin và ngoại trưởng Antony Blinken cũng như cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan. 

Hôm qua, trong cuộc họp báo chung với tổng thư ký NATO, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken một lần nữa hối thúc Quốc Hội thông qua ngân sách viện trợ cho Ukraina. Theo ông, « không có khoản chi viện này, những gì mà người dân Ukraina đã làm được và những gì Mỹ đã giúp đỡ họ để thực hiện xem như mất trắng ».

Theo AFP, ngoài hồ sơ Ukraina, một chủ đề khác cũng được bàn thảo là kết nạp Thụy Điển vào khối NATO vào lúc chỉ còn một thành viên duy nhất gây cản trở là Hungary, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đã bật đèn xanh.

Đáp lại cử chỉ đó của Thổ Nhĩ Kỳ, chính phủ Mỹ hôm thứ Sáu 26/01 đã chấp thuận bán chiến đấu cơ F-16 cho Ankara với tổng trị giá hợp đồng là 23 tỷ đô la. Cùng lúc, Washington thông báo bán cho Hy Lạp bốn chiếc F-35, trị giá 8 tỷ đô la. Cả Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp đều là thành viên của khối NATO !

Canada xem xét lại yêu cầu xuất khẩu vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ

Cũng theo hãng tin Pháp, chính phủ Canada hôm qua thông báo sẽ xem xét lại đề nghị xuất khẩu vũ khí sang Thổ Nhĩ Kỳ, một tuần sau khi Ankara phê chuẩn việc chấp thuận cho Thụy Điển gia nhập NATO. Vào năm 2021, Canada đã hủy « một số giấy phép xuất khẩu » đối với Ankara, do có nhiều « bằng chứng khả tín cho thấy là trong cuộc xung đột quân sự ở vùng Thượng Karabakh năm 2020, Azerbaijan đã sử dụng nhiều vũ khí mà Canada xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ », theo lời ông Jason Kung, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Canada.

Trong khi chiến dịch tranh cử tổng thống Hoa Kỳ đang tiến gần đến trận tái đấu giữa Donald Trump-Joe Biden, Trung Quốc đang dõi theo một cách lo lắng.

Có những lo ngại về chiến dịch tranh cử, nơi các ứng cử viên có thể sẽ có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc. Điều đó có thể đe dọa những cải thiện mong manh trong quan hệ Mỹ-Trung được thấy trong những tháng gần đây.

Cả hai ứng cử viên đều không có sức hấp dẫn đặc biệt đối với Bắc Kinh. Trong khi ông Biden tìm kiếm các lĩnh vực hợp tác với Trung Quốc, Bắc Kinh lo ngại về nỗ lực của ông nhằm đoàn kết các đồng minh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong một liên minh chống lại Trung Quốc. Người ta cũng lo lắng về cách tiếp cận Đài Loan của ông sau khi ông liên tục nói rằng ông sẽ cử quân đội Mỹ bảo vệ hòn đảo này trong một cuộc xung đột với Trung Quốc.

Ông Trump, với cách tiếp cận theo chủ nghĩa cô lập trong chính sách đối ngoại, có thể sẽ do dự hơn trong việc bảo vệ Đài Loan. Nhưng không thể loại trừ bất cứ điều gì do tính khó đoán và lời lẽ cứng rắn của ông đối với Trung Quốc, quốc gia mà ông đổ lỗi cho sự bùng phát dịch bệnh COVID. Ông cũng có thể làm sâu sắc thêm một cuộc chiến thương mại vốn chưa hề dịu bớt kể từ nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông.

Ông Zhao Minghao, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Phục Đán ở Thượng Hải, nói: “Đối với Trung Quốc, bất kể ai thắng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, cả hai đều là ‘bát thuốc độc’.”

Ngay cả khi quan hệ được cải thiện đôi chút, căng thẳng vẫn ở mức cao, đặc biệt là về vấn đề Đài Loan. Câu hỏi ai ở Tòa Bạch Ốc có thể gây ra những hậu quả to lớn không chỉ đối với quan hệ Mỹ-Trung mà còn đối với hòa bình ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Quan điểm của ông Zhao được lặp lại bởi một số nhà phân tích ở cả hai nước, những người cho rằng Bắc Kinh có thể coi ông Biden là kẻ ít tệ hại hơn trong hai kẻ xấu vì sự kiên định của ông so với sự khó đoán của ông Trump nhưng cũng chỉ ra rằng chính phủ Trung Quốc lo lắng về thành công của ông Biden trong việc xây dựng quan hệ đối tác để chống lại Trung Quốc.

Ông Sun Chenghao, một thành viên tại Trung tâm Chiến lược và An ninh Quốc tế tại Đại học Thanh Hoa, nói: “Bất kể ai nhậm chức, điều đó sẽ không thay đổi hướng chung trong cuộc cạnh tranh chiến lược của Mỹ với Trung Quốc”. “Trung Quốc không có bất kỳ ưu tiên nào về việc ai sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vì Trung Quốc đã có kinh nghiệm đối phó với một trong hai người trong 4 năm”.

Trên mạng xã hội Trung Quốc, nhiều nhà bình luận dường như ủng hộ ông Trump, người mà họ coi không chỉ là một doanh nhân sẵn sàng đạt được thỏa thuận mà còn là một thế lực gây rối làm suy yếu nền dân chủ Mỹ và vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ có lợi cho Bắc Kinh. Các chính sách và nhận xét của ông Trump trên cương vị tổng thống đã mang lại cho ông biệt danh Chuan Jianguo, hay “Trump, người xây dựng đất nước (Trung Quốc)”, ngụ ý rằng ông đang giúp đỡ Bắc Kinh.

Cáo buộc gần đây của ông Trump rằng Đài Loan đã lấy ngành công nghiệp sản xuất chip từ Mỹ được coi là dấu hiệu cho thấy ông Trump, một doanh nhân thực chất, có thể không sẵn sàng bảo vệ hòn đảo tự trị mà Bắc Kinh coi là lãnh thổ của Trung Quốc.

Bà Sun Yun, giám đốc chương trình Trung Quốc tại Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington, cảnh báo về tình cảm dân tộc chủ nghĩa ở Trung Quốc có thể mâu thuẫn với các quan chức chính phủ và giới tinh hoa. “Với ông Trump, không có nền tảng cho quan hệ Mỹ-Trung, và ông Trump đặt ra những rủi ro và bất ổn lớn, bao gồm cả khả năng xảy ra xung đột quân sự”, bà Sun nói.

“Có thể có một số lợi ích liên quan đến khả năng ông Trump làm tổn hại các liên minh và quan hệ đối tác, làm lung lay niềm tin của thế giới vào sự lãnh đạo của Mỹ, nhưng lợi ích dành cho Trung Quốc sẽ không thể bù đắp được thiệt hại thậm chí còn đáng kể hơn mà ông ấy sẽ gây ra cho mối quan hệ với Trung Quốc,” bà nói.

Ông Trump đã bắt đầu có chân đứng sai lầm với Trung Quốc khi ông nhận cuộc gọi chúc mừng chiến thắng bầu cử năm 2016 từ tổng thống Đài Loan, khiến chính phủ Bắc Kinh tức giận, vốn phản đối bất kỳ liên hệ chính thức nào giữa Đài Loan và các chính phủ nước ngoài.

Mối quan hệ dường như đã trở lại đúng hướng vào năm 2017, khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến thăm ông Trump tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida vào tháng 4 và sáu tháng sau, tiếp đón ông Trump tại Bắc Kinh bằng bữa tối tại Tử Cấm Thành, cung điện hoàng gia trước đây.

Nhưng vào năm 2018, ông Trump đã bắt đầu cuộc chiến thương mại bằng cách áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Trung Quốc trả đũa bằng thuế quan đối với hàng hóa của Mỹ và thuế quan của cả hai bên vẫn được duy trì cho đến ngày nay.

Sự bùng phát COVID ở Trung Quốc vào năm 2020 đã đẩy mối quan hệ của ông Trump với nước này đến mức không thể quay lại. Khi virus lây lan sang Hoa Kỳ, ông đã cố gắng làm chệch hướng những lời chỉ trích về cách xử lý đại dịch bằng cách đổ lỗi cho Trung Quốc, khiến Bắc Kinh chỉ trích mạnh mẽ.

Khi ông Biden và ông Trump đối đầu nhau vào năm 2020, các cơ quan tình báo Mỹ đã báo cáo trước cuộc bầu cử rằng Trung Quốc coi ông Trump là người “khó đoán” và phản đối việc tái tranh cử của ông. Một đánh giá tiếp theo được đưa ra vài tháng sau cuộc bầu cử cho biết Trung Quốc cuối cùng đã không can thiệp và “cân nhắc nhưng không triển khai” các hoạt động ảnh hưởng nhằm tác động đến kết quả bầu cử.

​Các chuyên gia cho rằng người Trung Quốc cũng khó có thể can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay, một phần vì họ không sẵn lòng và một phần vì họ vẫn chưa xây dựng được năng lực. Họ nói rằng nếu Bắc Kinh can thiệp, nhiều khả năng họ sẽ cố gắng làm mất uy tín của nền dân chủ Hoa Kỳ, khuếch đại sự bất hòa giữa các đảng phái và phá hoại niềm tin vào quá trình bầu cử.

Sau khi đắc cử, ông Biden vẫn giữ nguyên chính sách đối với Trung Quốc của người tiền nhiệm. Ông không chỉ giữ nguyên thuế quan mà ông còn hạn chế khả năng tiếp cận của các công ty Trung Quốc với công nghệ tiên tiến, trừng phạt các quan chức Trung Quốc vì vi phạm nhân quyền và mở rộng các hạn chế đối với các khoản tiền từ Mỹ chuyển đến Trung Quốc.

Ngoại trưởng của ông Biden, ông Antony Blinken, vào năm 2022 đã gọi Trung Quốc là “thách thức lâu dài nghiêm trọng nhất đối với trật tự quốc tế”.

Sau đó vào đầu năm 2023, căng thẳng lại gia tăng khi Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc. Phải mất nhiều tháng ngoại giao để tổ chức cuộc gặp giữa ông Biden và ông Tập, dẫn đến một số thỏa thuận khiêm tốn và cam kết ổn định các quan hệ.

Ông Miles Yu, giám đốc trung tâm Trung Quốc tại Viện Hudson, cho biết Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận lưỡng đảng về Trung Quốc, trong đó hai bên chia sẻ “gần như giống nhau về chính sách đối với Trung Quốc”. Để đáp lại, Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc đã đưa ra chính sách mới về nước Mỹ, ông nói.

“Mèo đen hay mèo trắng không quan trọng, miễn là mèo Mỹ thì đó là mèo xấu,” ông Yu nói, mượn từ câu nói nổi tiếng của chính trị gia Đặng Tiểu Bình khuyến khích cải cách thị trường bất kể hệ tư tưởng.

Tuy nhiên, một số chuyên gia bày tỏ sự ưu tiên thận trọng đối với ông Biden vì tính kiên định của ông, điều mà họ nói rằng Bắc Kinh có thể đánh giá cao trong việc quản lý các mối quan hệ vốn đã căng thẳng.

Ông Shi Yinhong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, nói: “Ông Trump có bản chất dễ thay đổi, tàn nhẫn và là một người khó làm quen”. Ông nói mặc dù Bắc Kinh có thể mong đợi mối quan hệ của mình với Washington sẽ tiếp tục phát triển nếu ông Biden tái đắc cử, nhưng họ có thể không muốn đối phó với cơn cuồng loạn của ông Trump đối với Trung Quốc và có thể sẽ có những thay đổi mạnh mẽ nếu ông trở lại Tòa Bạch Ốc.

Ông Wang Yiwei, giám đốc Viện Quan hệ Quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, cho biết Bắc Kinh lo ngại về thái độ thù địch của ông Trump đối với toàn cầu hóa hơn là những nỗ lực xây dựng liên minh trên toàn thế giới của ông Biden. “Chúng tôi không mong đợi bất kỳ biện pháp nào trong số đó sẽ tốt hơn cho Trung Quốc, nhưng điều quan trọng (đối với Trung Quốc) là tiếp tục mở cửa, cải cách và phát triển chất lượng cao”, ông Wang nói.

Nhưng ông Shi Sushi, một nhà bình luận kỳ cựu ở Bắc Kinh, cho rằng Trung Quốc sẽ dễ dàng đối phó với ông Trump, người chỉ muốn đạt được một thỏa thuận, hơn là ông Biden, người có cách tiếp cận dựa trên các giá trị trong quản lý.

Ông Shi nói: “Sự cứng rắn của ông Biden là điều mà ít người Trung Quốc hiểu được.” “Ông ấy là một chính trị gia có uy tín. Ông là người bảo vệ các giá trị của Mỹ. Ông ta tham gia vào “ngoại giao trong vòng bè bạn” để hình thành một nhóm bạn bè nhằm tích hợp sức mạnh của phương Tây để (đối phó) với Trung Quốc. Từ quan điểm này, tôi có thể nói thẳng rằng ông Biden khó đối phó hơn”.

Đăng ngày: 30/01/2024 - 11:30

2 phút

Theo trang Focus Taiwan, Cơ quan Tuần duyên Đài Loan xác nhận thông tin của tờ United Daily News (UDN) về việc hoàn tất dự án cải tạo cầu tàu ở đảo Ba Bình, nhưng không trả lời về việc tổng thống có sẽ chủ trì lễ khánh thành hay không. Trước đó, dân biểu đảng Dân Tiến (DPP) của tổng thống đã kêu gọi bà Thái Anh Văn chủ trì buổi lễ trên đảo. Dân biểu Quốc Dân đảng Chen I Hsin, thành viên Ủy ban Đối ngoại và Quốc phòng Hạ Viện, cũng kêu gọi tổng thống Đài Loan theo gương hai người tiền nhiệm, đến đảo Ba Bình để tái khẳng định chủ quyền. Trong 8 năm cầm quyền, tổng thống Thái Anh Văn chưa bao giờ đến đảo này.

Trong một thông cáo, Cơ quan Tuần duyên Đài Loan cho biết dự án có trị giá 54,4 triệu đô la nhằm nạo vét trầm tích và đào sâu các kênh lưu thông để các tàu có trọng tải tới 4.000 tấn của tuần duyên Đài Loan tiến hành « cuộc tuần tra thông thường » trong vùng biển xung quanh. Ngoài ra, một số biện pháp phòng chống bão cũng được củng cố. Quân đội Đài Loan còn dự kiến mở rộng đường bay trên đảo để đón chiến đấu cơ, nhưng hiện chưa rõ dự án này đã được hoàn thiện hay chưa.

Đảo Ba Bình (tên tiếng Anh Itu Aba) là đảo lớn nhất trong cụm Nam Yết thuộc quần đảo Trường Sa. Đài Loan kiểm soát hòn đảo từ năm 1956, triển khai tại đây nhiều tàu chiến và pháo. Hiện có khoảng 200 nhân viên tuần duyên, trực thuộc Hải Quân Đài Loan, đóng trên đảo và thường xuyên tổ chức diễn tập quân sự.

Việt Nam và Philippines, hai nước đòi chủ quyền đối với hòn đảo, thường xuyên lên án việc cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, cũng như cuộc diễn tập của Đài Loan ở đảo Ba Bình. Tháng 08/2023, Hà Nội đã lên án một cuộc tập trận của Đài Loan là « vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam ».

Theo phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng Tài Thường Trực Quốc Tế, Itu Aba không phải là đảo, mà chỉ là « đá » theo định nghĩa của Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển nên không hình thành vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa 200 hải lý. Phán quyết này đã bị Đài Loan và Trung Quốc bác bỏ.

Tổng thống Joe Biden trong vài ngày qua đã đưa ra một số tuyên bố mạnh mẽ về việc đóng cửa biên giới Mỹ-Mexico khi ông cố gắng cứu vãn một thỏa thuận biên giới tại Quốc hội mà qua đó cũng sẽ giải phóng tiền cho Ukraine.

Thỏa thuận này đã được thương thuyết trong nhiều tháng và dường như sắp hoàn tất tại Thượng viện trước khi nó bắt đầu đổ vỡ, phần lớn là do ứng cử viên tổng thống đang dẫn đầu của Đảng Cộng hòa Donald Trump không muốn nó xảy ra.

“Một dự luật lưỡng đảng sẽ tốt cho nước Mỹ và giúp sửa chữa hệ thống di trú bị hỏng của chúng ta, đồng thời cho phép những người xứng đáng tới đây được tiếp cận nhanh chóng, và Quốc hội cần phải hoàn thành điều đó,” ông Biden nói vào cuối tuần qua. “Nó cũng sẽ trao cho tôi với tư cách là tổng thống, quyền khẩn cấp để đóng cửa biên giới cho đến khi biên giới được kiểm soát trở lại. Nếu dự luật đó hôm nay là luật, tôi sẽ đóng cửa biên giới ngay lúc này và sửa chữa nhanh chóng.”

Lời lẽ cứng rắn của ông Biden đến từ đâu?

Ông Biden muốn tiếp tục tài trợ cho Ukraine khi Ukraine đang đối mặt với cuộc xâm lược của Nga. Đảng Cộng hòa tại Thượng viện ban đầu cho biết họ sẽ không xem xét cấp thêm tiền cho Kyiv trừ khi được kết hợp với một thỏa thuận quản lý biên giới.

Khi các cuộc đàm phán tiến triển, ông Biden đã bắt đầu nỗ lực đạt được một thỏa thuận an ninh biên giới lưỡng đảng sau nhiều năm bế tắc trong việc cải tổ hệ thống di trú. Nhưng tuyên bố của ông rằng ông sẽ đóng cửa biên giới “ngay bây giờ” nếu Quốc hội thông qua thỏa thuận được đề xuất là có ý nghĩa chính trị hơn là chính sách.

Ông đang tìm cách giải tỏa những lời chỉ trích về cách ông xử lý vấn đề di cư ở biên giới trong khi vấn đề di trú ngày càng trở thành vấn đề được người Mỹ quan tâm trước cuộc bầu cử tổng thống.

Biên giới có thật sự đóng cửa theo thỏa thuận không?

Không. Thương mại sẽ tiếp tục, những người là công dân và cư dân hợp pháp có thể tiếp tục qua lại.

Ông Biden đang đề cập đến thẩm quyền trục xuất đang được các nhà lập pháp đàm phán sẽ tự động có hiệu lực vào những ngày mà số lượt vượt biên bất hợp pháp lên tới hơn 5.000 trong mức trung bình 5 ngày qua biên giới phía Nam, nơi hiện có tới 10.000 lượt vượt biên mỗi ngày. Chính quyền đóng cửa sàng lọc tị nạn đối với những người vượt biên bất hợp pháp. Di dân vẫn có thể nộp đơn tại các cửa khẩu nhập cảnh cho đến khi số lượt qua lại giảm xuống dưới 3.750 mỗi ngày. Nhưng đây chỉ là ước tính, con số cuối cùng vẫn chưa được đưa ra.

Ngoài ra còn có nỗ lực thay đổi cách xử lý các trường hợp xin tị nạn. Hiện nay, phải mất vài năm mới giải quyết xong một vụ việc và trong khi đó, nhiều di dân được cho vào nước Mỹ để chờ đợi. Đảng Cộng hòa coi đó là một lý do khiến ngày càng nhiều di dân có động lực đến Hoa Kỳ.

Mục tiêu là giảm thời gian giải quyết xuống còn sáu tháng. Việc này cũng sẽ nâng cao các tiêu chuẩn mà di dân có thể nộp đơn xin tị nạn ngay từ đầu. Tiêu chuẩn hiện nay được thiết kế rộng rãi để những người xin tị nạn không bị bỏ rơi, nhưng các nhà phê bình cho rằng hệ thống này đang bị lạm dụng.

Ông Trump cũng đe dọa đóng cửa biên giới?

Đúng. Ông Trump tuyên bố sẽ “đóng cửa” hoàn toàn biên giới Mỹ-Mexico, bao gồm cả thương mại và giao thông - trong nỗ lực buộc Mexico phải làm nhiều hơn để ngăn chặn dòng di dân. Tuy nhiên, ông đã không làm theo. Nhưng ý kiến này đã bị chỉ trích nặng nề bởi đảng Dân chủ, cho rằng nó hà khắc và bài ngoại. Lần gần nhất ông Trump nhắc đến là trong thời kỳ đại dịch, khi ông sử dụng các thẩm quyền khẩn cấp để hạn chế nghiêm ngặt việc tị nạn. Nhưng thương mại và giao thông vẫn tiếp tục.

Ông Biden lâu nay chỉ trích chính sách biên giới của ông Trump là vô nhân đạo. Những bước đi gần đây của ông Biden nối gót ông Trump cho thấy mối lo ngại ngày càng tăng của công chúng về tình trạng di cư bất hợp pháp. Nhưng lập trường của ông Biden có nguy cơ khiến những người cấp tiến xa lánh, những người vốn tin rằng ông đã đi quá xa về các chính sách biên giới.

Ông Biden có quyền đóng cửa biên giới không?

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, một đồng minh của ông Trump và là người chỉ trích thỏa thuận được đề nghị, đã lập luận rằng các tổng thống có đủ thẩm quyền để ngăn chặn việc vượt biên bất hợp pháp. Về lý thuyết, ông Biden có thể hạn chế mạnh mẽ các yêu cầu xin tị nạn và hạn chế việc vượt biên, nhưng nỗ lực này gần như chắc chắn sẽ bị thách thức trước tòa và có nhiều khả năng bị chặn hoặc cắt giảm đáng kể nếu không có luật của quốc hội ủng hộ những thay đổi mới.

Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre nói: “Quốc hội cần phải hành động.” “Họ phải hành động. Chủ tịch Johnson và các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện nên cung cấp cho chính quyền những thay đổi về chính sách và nguồn tài trợ cần thiết.”

Triển vọng cho thỏa thuận được đề nghị là gì?

Triển vọng mờ mịt.

Một nhóm thượng nghị sĩ nòng cốt đàm phán thỏa thuận đã hy vọng sẽ công bố văn bản chi tiết trong tuần này, nhưng những người bảo thủ đã nói rằng các biện pháp này không đi đủ xa để hạn chế di trú.

Chủ tịch Hạ viện nói luật này sẽ “chết khi đến Hạ viện” nếu thông tin rò rỉ là đúng sự thật.

​Như nhà đàm phán hàng đầu của Thượng viện, James Lankford, đã nói trên “Fox News Sunday,” rằng sau nhiều tháng thúc đẩy an ninh biên giới và kêu gọi một thỏa thuận gắn liền với viện trợ Ukraine, “khi chúng ta cuối cùng cũng đi đến hồi kết,” Đảng Cộng hòa dường như đang nói rằng ‘Ồ, đùa thôi, tôi thực sự không muốn thay đổi luật vì là năm bầu cử tổng thống’.”

Ông Trump không muốn trao chiến thắng cho ông Biden về một vấn đề đã thúc đẩy chiến dịch tranh cử thành công năm 2016 của đảng Cộng hòa và vấn đề mà ông muốn sử dụng khi tìm cách quay trở lại Tòa Bạch Ốc.

Ông nói hôm 27/1: “Tôi sẽ chiến đấu bằng mọi cách. Rất nhiều thượng nghị sĩ tìm cách, một cách tôn trọng, đổ lỗi cho tôi. Tôi nói, không sao đâu. Hãy đổ lỗi cho tôi. Xin vui lòng.”

Điều gì đã xảy ra đối với các nỗ lực biên giới của ông Biden cho đến nay?

Việc ông Biden ủng hộ khung làm việc của quốc hội cho thấy những nỗ lực của chính quyền nhằm ban hành một cuộc cải cách di trú rộng rãi hơn đã bị cản trở như thế nào.

Trong ngày đầu tiên nhậm chức, ông Biden đã gửi đề nghị di trú toàn diện tới Quốc hội và ký nhiều sắc lệnh hành pháp hơn ông Trump. Kể từ đó, ông đã thực hiện hơn 500 hành động điều hành, theo một thống kê của Viện Chính sách Di cư phi đảng phái.

Cách tiếp cận của chính quyền ông là kết hợp các con đường nhân đạo mới cho di dân với cuộc trấn áp ở biên giới nhằm nỗ lực ngăn cản di dân thực hiện hành trình nguy hiểm đến biên giới Mỹ-Mexico và thay vào đó di chuyển bằng máy bay với một người bảo trợ. Một số chính sách đã thành công nhưng số lượng người vượt biên vẫn tiếp tục tăng. Ông cũng tìm cách làm cho vấn đề trở nên mang tính khu vực hơn, sử dụng kinh nghiệm về chính sách đối ngoại của mình để làm trung gian cho các thỏa thuận với các quốc gia khác.

Các phụ tá và đồng minh của ông Biden coi những thay đổi về tị nạn là một phần của nỗ lực trấn áp và đó là một phần lý do tại sao họ tiếp thu các đề nghị. Nhưng họ đã chống lại những nỗ lực tước bỏ khả năng của tổng thống trong việc cấp “đặc xá nhân đạo” về di trú - cho phép di dân vào Hoa Kỳ trong các trường hợp đặc biệt, trong trường hợp khẩn cấp hoặc tình trạng bất ổn toàn cầu.

* Ukraine tự tin đang "phòng thủ tích cực" chờ phản công Nga lúc thích hợp
* Hamas: Đề xuất ngừng bắn ở Gaza gồm ba giai đoạn
* Triều Tiên tập trận tên lửa hành trình chiến lược

* Nga tăng cường sản xuất tên lửa phòng không

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tuyên bố Nga đang tăng cường sản xuất tên lửa phòng không, đồng thời cho biết thêm có "những vấn đề chính" cần được giải quyết.

Bộ Quốc phòng Nga công bố đoạn phim ghi lại tuyên bố của ông Shoigu vào ngày 30-1, sau các cuộc tấn công của máy bay không người lái được phóng từ Ukraine vào các thành phố và cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga.

Bộ trưởng Shoigu được cho là đang thị sát các cơ sở công nghiệp quốc phòng tại thành phố công nghiệp Urals của Yekaterinburg, cũng như tham quan các nhà máy sản xuất tên lửa hành trình phóng từ mặt đất, trên biển và các hệ thống phòng không.

* Lviv là nơi đầu tiên của Ukraine dỡ bỏ tất cả di tích thời Liên Xô 

Thống đốc Lviv Maksym Kozytskyi cho biết khu vực này đã trở thành khu vực đầu tiên của Ukraine dỡ bỏ tất cả các di tích thời Liên Xô. Đây là một phần trong nỗ lực lớn hơn nhằm xóa bỏ mọi dấu vết của Nga trong thời chiến.

Thống đốc trên nói 312 tượng đài đã bị dỡ bỏ vào năm ngoái tại phía tây vùng Lviv, giáp biên giới Ba Lan. Công tác tháo dỡ do các nhà hoạt động và người dân địa phương thực hiện.

* Ukraine dự đoán cuộc tấn công của Nga sẽ thất bại vào mùa xuân

Giám đốc tình báo quân đội Ukraine Kyrylo Budanov tuyên bố dự kiến cuộc tấn công của Nga ở tiền tuyến phía đông sẽ kết thúc vào đầu mùa xuân.

Nga đã tăng cường các cuộc tấn công ở khu vực phía đông bắc của tiền tuyến vào mùa thu năm ngoái, tìm cách bao vây các "pháo đài" như thị trấn Avdiivka. Quân đội Ukraine cho biết họ đang "phòng thủ tích cực" trong khi thực hiện các cuộc phản công.

Ông Budanov phát biểu trên truyền hình quốc gia: "Cuộc tấn công của (Nga) vẫn đang tiếp diễn. Đâu đó vào đầu mùa xuân, họ sẽ cạn kiệt hoàn toàn".

* Ba đồng minh NATO tăng tốc triển khai quân sự ở sườn phía đông

Ngày 30-1, Đức, Hà Lan và Ba Lan ký thỏa thuận cắt giảm rào cản đối với việc di chuyển quân đội và vũ khí nhanh chóng xuyên biên giới, dọc theo một trong những hành lang chính dẫn từ Biển Bắc đến sườn phía đông của NATO.

Do hậu quả của xung đột Nga - Ukraine, cả NATO và Liên minh châu Âu đều bắt đầu tăng tốc độ chuẩn bị trong trường hợp nổ ra xung đột quân sự với Matxcơva.

Với kịch bản như vậy, Mỹ và các đồng minh NATO khác dự kiến sẽ gửi lực lượng quân tiếp viện lớn qua các cảng Biển Bắc trên khắp Đức và Ba Lan tới mặt trận phía đông.

* KCNA: Triều Tiên tập trận tên lửa hành trình chiến lược

Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA xác nhận Bình Nhưỡng đã tiến hành cuộc tập trận tên lửa hành trình chiến lược vào ngày 30-1.

Theo KCNA, quân đội Triều Tiên đã phóng nhiều tên lửa hành trình ra ngoài khơi bờ biển phía tây nước này.

Tên lửa có mặt trong vụ thử trên mang tên Hwasal-2. Sự kiện này đánh dấu lần thứ ba Bình Nhưỡng thử tên lửa hành trình trong vòng chưa đầy một tuần.

* Hamas: Đề xuất ngừng bắn ở Gaza gồm ba giai đoạn

Ngày 30-1, một lãnh đạo cấp cao của phong trào Hồi giáo Hamas nói với Hãng tin Reuters rằng đề xuất về một lệnh ngừng bắn mới trong cuộc chiến Israel - Hamas ở Gaza sẽ bao gồm ba giai đoạn, bao gồm thả các con tin do tổ chức này bắt giữ và các tù nhân Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.

Lãnh đạo Hamas cho biết phụ nữ, trẻ em, người già và người bị thương sẽ được thả trong giai đoạn đầu.

* Tổng thống Biden đã quyết cách đáp trả cuộc tấn công ở Jordan

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông đã quyết định cách đáp trả cuộc tấn công bằng máy bay không người lái giết chết các quân nhân Mỹ ở Jordan, sau khi cân nhắc việc trừng phạt phiến quân mà không mở rộng cuộc chiến.

Trả lời các phóng viên khi rời Nhà Trắng trong chuyến đi vận động tranh cử tới bang Florida ngày 30-1, ông Biden không nói rõ hơn về quyết định của mình.

Song người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ (NSC) John Kirby cho hay: "Chúng tôi sẽ phản hồi theo cách phù hợp và rất có thể những gì bạn sẽ thấy sẽ là một cách tiếp cận theo từng cấp độ, không chỉ là một hành động đơn lẻ, về cơ bản là sẽ có nhiều hành động".