Chính phủ Mỹ ngày thứ Bảy khuyến cáo công dân Mỹ ở Gaza di chuyển về phía nam tới cửa khẩu biên giới Rafah với Ai Cập để sẵn sàng cho lúc cửa khẩu mở cửa trở lại trong bối cảnh cuộc khủng hoảng nhân đạo ở dải đất ven biển này sau khi cuộc tấn công của Hamas ở Israel khiến nước này trả đũa quân sự.

Washington hiện vẫn đang làm việc với Ai Cập, Israel và Qatar để mở cửa khẩu Rafah vào chiều ngày thứ Bảy để cho phép người Mỹ gốc Palestine rời đi, một quan chức cao cấp của bộ ngoại giao Mỹ cho biết trước đó.

Washington đã liên lạc với những người Mỹ gốc Palestine ở Gaza, một số người trong số họ bày tỏ mong muốn rời đi qua ngả Rafah, nhưng không rõ liệu nhóm chủ chiến Hồi giáo cực đoan Hamas có cho phép tiếp cận cửa khẩu hay không, quan chức này nói.

Không rõ liệu có công dân Mỹ nào đã có thể rời đi được hay chưa.

Số lượng người Mỹ gốc Palestine mang hai quốc tịch ở Gaza ước tính khoảng vài trăm người trong số 2,3 triệu dân của dải đất này, và Washington hi vọng sẽ đưa nhiều công dân của mình thoát khỏi nguy hiểm.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tiếp tục chuyến đi tới nhiều nước ở vùng Trung Đông nhất từ trước tới nay của ông. Vào ngày thứ ba, ông hội kiến Bộ trưởng Ngoại giao Ả-rập Saudi, Hoàng tử Faisal Bin Farhan, tại Riyadh.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ đang làm việc với các đồng minh khu vực của Mỹ để ngăn cuộc chiến giữa Israel và Hamas bùng phát thành xung đột lớn hơn, và giúp giải thoát các con tin bị Hamas bắt cóc.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết ông Blinken cũng đã điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và yêu cầu ông giúp ngăn xung đột lan rộng. Đây là cuộc tiếp xúc cao cấp đầu tiên giữa Washington và Bắc Kinh kể từ vụ tấn công của Hamas và diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa hai cường quốc đối địch về một loạt vấn đề.

Hàng ngàn người Palestine chạy khỏi miền bắc Dải Gaza ngày thứ Bảy để tránh một cuộc tiến công trên bộ sắp diễn ra của Israel, trong khi Israel dội bom khu vực này bằng nhiều cuộc không kích hơn và cho biết họ vẫn để ngỏ hai con đường để cho người dân chạy thoát.

Israel tuyên bố sẽ tiêu diệt nhóm chủ chiến Hamas đang kiểm soát Gaza để trả đũa vụ tàn sát do những chiến binh của nhóm này gây ra. Họ đã xông vào các thành thị của Israel cách đây một tuần, bắn chết thường dân và bắt đi nhiều con tin. Khoảng 1.300 người đã thiệt mạng trong vụ tấn công chết chóc nhất nhắm vào thường dân trong lịch sử của Israel.

Kể từ đó, quân Israel đã phong tỏa hoàn toàn Dải Gaza được quản lý bởi Hamas, nơi sinh sống của 2,3 triệu người Palestine, và không kích chưa từng có. Chính quyền Gaza cho biết hơn 2.200 người đã thiệt mạng, một phần tư trong số đó là trẻ em và gần 10.000 người bị thương.

Israel đã cho người dân ở nửa phía bắc của Dải Gaza, bao gồm khu định cư lớn nhất là Thành phố Gaza, thời hạn là đến sáng ngày thứ Bảy để di chuyển về phía nam. Sau đó họ nói họ sẽ đảm bảo an toàn cho những người Palestine chạy nạn trên hai con đường chính cho đến 4 giờ chiều (13:00 giờ GMT).

Khi hạn chót trôi qua, binh sĩ tụ tập xung quanh Dải Gaza. Bên ngoài Gaza, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đến thăm lính bộ binh Israel và nói với họ rằng hãy sẵn sàng cho “giai đoạn tiếp theo” mà không cho biết thêm chi tiết.

Hamas đã yêu cầu người dân không rời đi và nói rằng đường ra ngoài không an toàn. Họ nói hàng chục người đã thiệt mạng trong các cuộc không kích nhắm vào xe hơi và xe tải chở người tị nạn hôm thứ Sáu, điều mà Reuters không thể xác minh một cách độc lập. Israel nói Hamas đang ngăn cản người dân rời đi để dùng họ làm lá chắn sống, điều mà Hamas phủ nhận.

Tổ chức Trăng Lưỡi liềm Đỏ Palestine cho biết họ đã nhận được lệnh của Israel di tản bệnh viện trước 4 giờ chiều, nhưng sẽ không làm như vậy vì họ có nhiệm vụ nhân đạo là tiếp tục cung cấp dịch vụ cho những người bị bệnh và bị thương.

Một triệu người, gần một nửa dân số Gaza, đã rời bỏ nhà cửa trong tuần qua, trong đó có hàng trăm ngàn người đi về phía nam từ phía bắc Gaza sau lệnh của Israel, cơ quan người tị nạn Palestine của Liên Hợp Quốc (UNRWA) cho biết.

Các cuộc tấn công nhắm vào Israel đã khiến đất nước này rơi vào cảnh đau thương và khơi dậy tinh thần chuẩn bị cho chiến tranh, với hàng trăm ngàn quân dự bị được huy động chỉ trong vài ngày.

Cánh vũ trang của Hamas cho biết chín người bị bắt trong đó có bốn người nước ngoài đã thiệt mạng trong đêm do các cuộc không kích của Israel. Trước đó, nhóm này từng đe dọa sẽ giết một con tin nếu Israel tấn công vào các tòa nhà mà không báo trước.

Các cuộc tấn công của Israel nhắm vào Gaza đã không thể ngăn chặn các cuộc tấn công bằng tên lửa của Hamas bắn sâu vào tới các thành phố của Israel. Còi báo động không kích vang lên ở miền trung Israel hôm thứ Bảy và tên lửa bắn trúng một nhà kính ở Ashkelon và làm bị thương bốn người tại một cộng đồng kibbutz.

Con đường duy nhất ra khỏi Gaza không nằm dưới sự kiểm soát của Israel là chốt kiểm soát với Ai Cập tại Rafah. Ai Cập chính thức cho biết phía họ đã mở cửa nhưng giao thông đã bị đình trệ trong nhiều ngày vì các cuộc không kích của Israel. Nguồn tin an ninh Ai Cập cho biết phía Ai Cập đang được củng cố và Cairo không có ý định tiếp nhận làn sóng người tị nạn ồ ạt, theo Reuters.

Bạo lực ở Gaza diễn ra cùng lúc với các cuộc đụng độ chết chóc nhất ở biên giới phía bắc của Israel với Lebanon kể từ năm 2006, làm dấy lên lo ngại chiến tranh sẽ lan sang một mặt trận khác.

Phong trào Hezbollah vũ trang của Lebanon, một đồng minh thân cận của Iran giống như Hamas, cho biết họ đã bắn phi đạn điều hướng và bom cối vào năm tiền đồn của Israel trong khu vực Nông trại Shebaa có tranh chấp.

Reuters nhìn thấy phi đạn bắn vào một đồn quân sự của Israel và nghe thấy tiếng pháo kích và tiếng súng từ Israel.

Tình hình nhân đạo ở Gaza, vốn đã nghiêm trọng, giờ “sắp không trụ được nữa,” Giám đốc cứu trợ Liên Hợp Quốc Martin Griffiths nói trong một phát biểu vào ngày thứ Bảy.

Không có điện, nước hoặc nhiên liệu ở Gaza và lương thực đang cạn kiệt ở mức nguy hiểm, ông Griffiths nói. Ông kêu gọi tất cả các quốc gia có ảnh hưởng hãy sử dụng nó để đảm bảo các quy tắc chiến tranh được tôn trọng và tránh leo thang thêm.

Những hành động và lời lẽ của nhóm chủ chiến Hamas và Israel trong những ngày qua là “cực kỳ đáng báo động, không thể chấp nhận được,” ông Griffiths nói.

Thường dân và cơ sở hạ tầng dân sự phải được bảo vệ, ông nói.

Ở Gaza, các gia đình đã bị trúng bom khi đang di chuyển về phía nam dọc theo những con đường tắc nghẽn, hư hỏng, theo lệnh sơ tán của Israel khiến hàng trăm ngàn người phải chạy trốn để tìm nơi an toàn nhưng không còn nơi nào để đi, ông Griffiths nói.

Ông nói ngay cả chiến tranh cũng có quy tắc và những quy tắc này phải được tuân thủ mọi lúc, và bởi mọi bên.

“Thường dân phải được phép rời đi đến những khu vực an toàn hơn. Và dù họ ra đi hay ở lại thì các bên phải luôn cẩn trọng tránh làm tổn hại họ,” ông Griffiths nói.

Ông nói bất cứ ai bị bắt giữ đều phải được đối xử nhân đạo và tất cả con tin phải được thả ra.

“Thường dân ở Israel và Lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng đang trải qua một tuần đau khổ và tàn phá,” ông nói. “Tôi sợ rằng điều tồi tệ nhất vẫn chưa đến.”

“Tuần vừa qua là một phép thử đối với nhân loại và nhân loại đang thất bại,” ông nói.