Trong cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Channel 12 của Israel phát sóng ngày 13-7, Tổng thống Biden khẳng định ông sẽ tiếp tục giữ lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran trong danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài.

Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh ông sẽ không thay đổi điều đó kể cả khi nó có nguy cơ khiến cuộc đàm phán hồi sinh thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và nhóm P5+1 cùng Liên minh châu Âu đổ vỡ.

Năm 2015, Iran đạt được thỏa thuận với 5 nước thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức cùng EU về việc sẽ ngừng chương trình làm giàu uranium. Đổi lại, các nước sẽ nới lỏng các lệnh trừng phạt Iran, cho phép các giao dịch thương mại được nối lại.

Tuy nhiên, vào tháng 5-2018, tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump tuyên bố rút khỏi thỏa thuận vì cho rằng nó không ngăn cản Iran phát triển tên lửa đạn đạo có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Hồi sinh thỏa thuận năm 2015 là một trong những nhiệm vụ mà ông Biden đặt ra khi lên cầm quyền từ tháng 1-2021.

Trong cuộc phỏng vấn ngày 13-7, khi được hỏi liệu tuyên bố ngăn cản Iran sở hữu vũ khí hạt nhân đồng nghĩa sử dụng vũ lực, Tổng thống Biden nhấn mạnh "có" nhưng cho rằng đây chỉ là giải pháp cuối cùng.

Cuộc đàm phán hồi sinh thỏa thuận hạt nhân và quan hệ của Iran với các nước Trung Đông một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông khi ông Biden thăm Israel và Saudi Arabia.

Ngày 13-7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani tuyên bố Tehran sẽ duy trì cam kết đối với tiến trình đàm phán nhằm giải tỏa những khác biệt giữa các bên.

Ông Kanaani khẳng định nếu không có những nỗ lực của Tehran thì "cánh cửa ngoại giao sẽ không còn mở cho đến tận hôm nay".

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran cũng không quên nhắc lại rằng chính Washington đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân và không tuân thủ các nghĩa vụ của mình. Ông cũng hy vọng các quốc gia châu Âu tham gia đàm phán có cách tiếp cận mang tính xây dựng, qua đó giúp tiến trình đàm phán trở nên hiệu quả hơn.

Trước đó, hôm 12-7, Ngoại trưởng Pháp Catherine Colonna cảnh báo chỉ còn vài tuần trước khi cánh cửa cứu vãn thỏa thuận hạt nhân bị đóng lại. Bà cũng cáo buộc Tehran đang sử dụng chiến thuật trì hoãn trong đàm phán trong khi vẫn tiếp tục thúc đẩy chương trình làm giàu uranium.

Trả lời phỏng vấn hãng tin Hy Lạp AMNA hôm 14/7, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, Robert Menendez, đã liệt kê các điều kiện mà Thổ Nhĩ Kỳ cần thực hiện để ông dừng phản đối bán tiêm kích F-16 cho Ankara. Các điều kiện này bao gồm việc Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ hệ thống phòng không S-400 của Nga, và giảm bớt mức độ quan hệ với Moscow.

Quốc hội Mỹ là một trong những bên có tiếng nói lớn trong việc phê duyệt các thương vụ khí tài mà Washington bán cho quốc gia khác. Nếu không được cơ quan lập pháp thông qua, một thương vụ sẽ bị đình trệ lại. Ông Menendez được coi là nhân vật quan trọng trong các thương vụ Mỹ bán vũ khí vì ông có quyền phủ quyết các thương vụ khí tài của Washington.

Thượng nghị sĩ Menendez nói thêm, Mỹ sẽ bán khí tài quân sự cho các đối tác chia sẻ các giá trị với họ chứ "không phải vì lợi ích tài chính". Ông ra điều kiện yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ phải "thay đổi hành vi", trong đó có thương vụ S-400 mà Ankara mua của Nga vài năm trước.

Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch mua 40 máy bay chiến đấu F-16 từ Mỹ và hiện đại hóa 80 chiếc khác mà nước này đã có trong biên chế. Tổng thống Mỹ Joe Biden nói, ông hy vọng Quốc hội sẽ thông qua thương vụ này, nhưng trở ngại dường như vẫn đang ở phía trước.

Các thương vụ Mỹ bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ trở nên căng thẳng sau khi Ankara quyết định mua các lá chắn S-400 của Nga bất chấp Washington phản đối và cảnh báo. Mỹ sau đó đã loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình bán tiêm kích F-35, viện dẫn quan ngại về rủi ro an ninh liên quan tới tổ hợp phòng không của Nga.

Năm ngoái, chính phủ Mỹ đề xuất Thổ Nhĩ Kỳ mua tiêm kích F-16, sau khi Ankara yêu cầu Washington xử lý khoản 1,4 tỷ USD họ đã chi để mua máy bay F-35.

Mỹ quan ngại rằng, lá chắn của Moscow nếu hoạt động trong lực lượng của thành viên NATO Thổ Nhĩ Kỳ có thể trở thành mối đe dọa với tiêm kích tối tân F-35 của Washington. Mặt khác, Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần khẳng định sẽ triển khai độc lập S-400 mà không tích hợp vào hệ thống của NATO nên sẽ không gây ra rủi ro về an ninh với khối liên minh quân sự.

Việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 cũng đã kích hoạt lệnh trừng phạt từ Mỹ. Tháng 12/2020, Mỹ đưa Cơ quan Công nghiệp Quốc phòng (SSB), người đứng đầu cơ quan này - Ismail Demir, và ba quan chức khác vào "danh sách đen". Thổ Nhĩ Kỳ đã lên tiếng phản đối động thái này là "sai lầm".

Tướng Ben Hodges, cựu chỉ huy quân đội Mỹ ở châu Âu, ngày 14/7 nhận định đến năm 2023 quân đội Ukraine có thể đẩy lùi lực lượng Nga về vị trí biên giới trước xung đột quân sự. Ông Hodges cho rằng lực lượng Nga đã "kiệt sức" sau cuộc xung đột với Ukraine.

Theo tướng Mỹ, khả năng Ukraine đẩy lùi lực lượng Nga về biên giới ban đầu sẽ phụ thuộc vào việc phương Tây tiếp tục hậu thuẫn cho Kiev thông qua viện trợ vũ khí và áp lệnh trừng phạt Moscow.

Ông Hodges nói thêm rằng, phần lớn quân đội Nga đã tham gia vào cuộc chiến, nhưng Nga đạt được ít thành công về lãnh thổ sau 20 tuần xung đột.

Tướng Mỹ cho biết, sự hỗ trợ toàn diện của phương Tây với Ukraine bắt đầu bằng việc chuyển giao các hệ thống rocket tầm xa - vũ khí mà Ukraine đã kêu gọi viện trợ từ Mỹ và các đồng minh trong suốt nhiều tuần. Theo ông, một trong những "chìa khóa" để Ukraine có thể thành công trên chiến trường là loại bỏ "lợi thế duy nhất" của Nga: gồm đạn pháo và tên lửa.

"Tôi nhận thấy dường như bất cứ nơi nào Nga không có lợi thế về hỏa lực áp đảo, thì Ukraine sẽ trăm trận trăm thắng. Vì vậy, cung cấp cho Ukraine khả năng để tấn công pháo binh, tên lửa, kho đạn và các sở chỉ huy của Nga đồng nghĩa với việc phá hủy và làm gián đoạn lợi thế mà Nga đang có", tướng Hodges cho biết thêm.

Tướng Hodges đánh giá Ukraine cũng duy trì lợi thế đáng kể về mặt tinh thần, trong khi quân đội Nga đang gặp khó khăn do thiếu nguồn lực - yếu tố ngăn cản Moscow đạt được tiến triển trên chiến trường.

Tuy vậy, Nga vẫn đang duy trì đà tiến công nhanh chóng ở miền Đông Ukraine. Quân đội Nga tuyên bố kiểm soát tỉnh Lugansk và đang tiến vào tỉnh Donetsk, đặt mục tiêu kiểm soát hoàn toàn vùng Donbass. Theo giới chuyên gia, sau khi đạt bước tiến chiến lược với việc kiểm soát Lugansk, Nga sẽ luân chuyển các đơn vị mới để tái bổ sung lực lượng trước khi tiến hành đợt tấn công mới. 

Theo Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine, trong những ngày qua, Nga đã pháo kích hàng loạt thành phố, thị trấn và làng mạc ở miền Đông Ukraine. Giới chức Kiev tin rằng, đây có thể là dấu hiệu khởi đầu cho một đợt tấn công khốc liệt hơn. Theo phía Ukraine, chiến thuật của Nga là pháo kích mục tiêu nhiều tuần trước khi tổng tấn công, giống như đã làm ở Lugansk.

Giữa lúc Nga dồn binh sĩ và hỏa lực cho chiến trường miền Đông, quân đội Ukraine bắt đầu tăng cường các đợt phản công ở Kherson, miền Nam nước này. Thiếu tướng Ukraine Dmytro Marchenko cho biết, kế hoạch giải phóng các vùng gồm Crimea, Kherson và một số lãnh thổ phía Nam chắc chắn sẽ diễn ra.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cũng cho rằng, Ukraine khó phản công quy mô lớn và không thể nhanh chóng xoay chuyển cục diện chiến trường khi chưa có thêm nhiều vũ khí hạng nặng viện trợ. Nga liên tục thông báo phá hủy các vũ khí phương Tây cấp cho Ukraine và khẳng định Kiev "thiệt hại nặng nề".

Theo hãng tin AFP, các hình ảnh do chính quyền Kiev cung cấp cho thấy hàng chục xác xe hơi bị thiêu rụi và một tòa nhà cả chục tầng bị tàn phá do một vụ nổ và vụ hỏa hoạn theo sau. Quân đội Ukraina cho biết « 3 tên lửa », bắn đi từ các tàu ngầm ở Hắc Hải, đã rơi xuống bãi đậu xe và một tòa nhà của một thương xá tại thành phố Vinnytsia. Thành phố này nằm ở phía tây thủ đô Kiev, rất xa các chiến tuyến. Theo các đội cứu hộ, có ít nhất 23 người chết, 29 người mất tích và gần 200 người bị thương trong các vụ oanh kích này.

Tối qua, tổng thống Volodymyr Zelensky đã lên án điều mà ông gọi là « hành động khủng bố » của Nga, đồng thời kêu gọi phương Tây ban hành các biện pháp trừng phạt mới đối với Matxcơva. Về phần Nga, bộ Quốc Phòng nước này khẳng định là ở Vinnytsia, họ chỉ nhắm bắn vào « nhà sĩ quan, nơi mà lực lượng dân tộc chủ nghĩa cực đoan đã được triển khai ».

Từ Kiev, thông tín viên RFI Stéphane Siohan tường trình:

“ Thủ phủ vùng Vinnytsia nằm cách mặt trận phía đông 750 km. Tòa nhà bị oanh kích đúng là có tên “ Nhà sĩ quan”, nhưng từ lâu đây là một trung tâm văn hóa quen thuộc, nơi thường xuyên tổ chức các buổi trình diễn ca nhạc, cũng như là một trung tâm dịch vụ, và tầng dưới là một trung tâm y tế

Đây là lần đầu tiên kể từ đầu cuộc chiến, một tên lửa hành trình, bắn đi từ Hắc Hải, rơi xuống một mục tiêu không phải là quân sự hay công nghiệp. Tổng số nạn nhân của vụ oanh kích sẽ còn tăng thêm, nhưng vụ tấn công mới này đã gây xúc động mạnh ở Ukraina, vì trong số những người thiệt mạng, có 3 trẻ em. 

Tối qua, các lãnh đạo Ukraina tuyên bố trên các mạng xã hội là pháo binh Ukraina sẽ tấn công các mục tiêu quân sự Nga để trả thù cho các nạn nhân ở Vinnytsia. Về phần tổng thống Volodymyr Zelensky, trong bài phát biểu thường nhật, ông yêu cầu các đối tác quốc tế kể từ nay xem Liên bang Nga là một quốc gia khủng bố.”

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres hôm qua tuyên bố « bàng hoàng » về vụ oanh kích vào Vinnitsya. Ông nhắc lại Liên Hiệp Quốc vẫn lên án « mọi cuộc tấn công vào thường dân hoặc vào các cơ sở hạ tầng dân sự ». Liên Hiệp Châu Âu thì ra thông cáo lên án « hành vi man rợ » của Nga.

Các vụ oanh kích mới ở Ukraina xảy ra đúng vào lúc tại La Haye sắp đón tiếp một hội nghị về các tội ác ở Ukraina, do Tòa án Hình sự Quốc tế, Ủy Ban Châu Âu và Hà Lan đồng tổ chức. Trong một phát biểu qua video, tổng thống Ukraina yêu cầu quốc tế thành lập một « tòa án » đặc biệt để xét xử các tội ác của Nga trong cuộc xâm lược Ukraina.

Cũng theo hãng tin AFP, một tổ chức phi chính phủ ở Ukraina hôm nay vừa công bố một báo cáo kết quả phân tích các hình ảnh chụp từ vệ tinh hoặc đăng trên các mạng xã hội cho thấy tại những vùng mà Nga chiếm đóng, con số các vụ chôn cất đã tăng vọt, nhất là tại thành phố cảng Mariupol, nơi mà chính quyền Kiev thẩm định đã có đến 22.000 thường dân thiệt mạng.

Liên Hiệp Quốc thẩm định số thường dân thiệt mạng ở Ukraina là 5.000, nhưng thừa nhận con số trên thực tế rất có thể cao hơn rất nhiều.

Phan Châu Thành

15-7-2022

1. Nga một lần nữa thực hiện tội ác chiến tranh vượt qua sức tưởng tưởng của thế giới văn minh, khi bắn ba quả tên lửa vào bãi đậu xe và một tòa nhà ở trung tâm thành phố Vinnytsia, phía tây Ukraina, làm ít nhất 23 người chết, trong đó có 3 trẻ em nhỏ, 90 người bị thương, 20 xe con bị phá hủy.

Here’s the aftermath of Russias continued missile strikes on the Ukrainian city of #Vinnytsia. @ZelenskyyUa has called this an open act of terrorism and he’s completely right #RussiaTerroristState and must be held accountable for war crimes in Ukraine. pic.twitter.com/T6xeAcJZ4p

— Skyleigh Heinen (@Sky_Lee_1) July 14, 2022

According to #Ukrainian MP @GoncharenkoUa, #Russian invaders hit a shopping mall in #Vinnytsia.

Advisor to the Minister of Internal Affairs of Ukraine Anton Gerashchenko published a video from the scene of the tragedy. pic.twitter.com/64DtybXY6O

— NEXTA (@nexta_tv) July 14, 2022

Rescuers eliminate the consequences of #Russia's airstrike in the center of #Vinnytsia. pic.twitter.com/R93JKJ2t13

— NEXTA (@nexta_tv) July 14, 2022

The number of victims in #Vinnytsia rose to 21

Rescuers are looking for 42 people who were in the city center at the time of the impact: they do not get in touch. pic.twitter.com/KffpA9t27A

— NEXTA (@nexta_tv) July 14, 2022

Vị trí tên lửa tấn công:

Ewidentny atak terrorystyczny na cywilną infrastrukturę! Rakiety walą w centrum miasta! Przemysłowa dzielnica jest kilometr na północny-wschód, a dworzec około 400 metrów na wschód. #russiaisaterrorisstate #Vinnytsia pic.twitter.com/dFr3CWBeZS

— Piotr Kędzierski (@P_Kedzierski) July 14, 2022

Ở đây không có bất kỳ một mục tiêu quân sự nào, thậm chí bến tàu hỏa cũng cách đó 1,5 km:

There are no military facilities nearby, even the train station is 1.5 kilometers away… Today #Vinnytsia was hit by rockets right in the center of the city, children were killed…
russia should be recognized as a state sponsor of terrorism! #StopRussiaNOW pic.twitter.com/AkPmo5BDwK

— Oleksandr Korniyenko (@OlekKorn) July 14, 2022

#Ukraine  #Vinnytsia.
The aftermath of #Russian  missile strike on the civilian building.
Reportedly there are already 23 civilian casualties. pic.twitter.com/df0E6pte3k

— Grumpy Skipper (@_ruskimir) July 14, 2022

While Accountability Conference in The Hague is underway led by @WBHoekstra, Russia commits another war crime. At least one child killed, among other victims of a missile strike on Vinnytsia. We will put Russian war criminals on trial for every drop of Ukrainian blood and tears. pic.twitter.com/hvjNt0U5OM

— Dmytro Kuleba (@DmytroKuleba) July 14, 2022

Another video showing the consequences of #Russia's attack on #Vinnytsia. pic.twitter.com/aEmKaEdE2z

— NEXTA (@nexta_tv) July 14, 2022

Những cảnh kinh hoàng, đừng ấn vào link nếu thần kinh bạn không được tốt:

You can't even imagine how many civilians are dying. under torture, under shelling#Vinnytsia #russiaisaterrorisstate #ArmUkraineNow #GenocideOfUkrainians #Вінниця #Ukraine pic.twitter.com/OonEIzyt5a

—  Runako Stray lion (@priest_rage) July 14, 2022

A few minutes after the rockets hit the center of #Vinnytsia
Please share this video
russia must be recognized as a terrorist state!#russiaisateroriststate pic.twitter.com/Z0SxuNM8q8

— Kseniia (@asya_wiz) July 14, 2022

#BREAKING #BreakingNews #Ukraine #UkraineRussiaWar #Ukraina #UkraineWar #Russia #Russian #RussianUkrainianWar #WARINUKRAINE #Nikolaev #Kyiv #RussiaUkraineWar #StopRussia #Kharkiv #Donetks #Kharkov #Mykolayiv #Vinnista #Odessa #Donetsk'in merkezindeki otogara bombalı saldırı pic.twitter.com/H0qQDmTCEz

— Journalist_cuneyt (@Journalistcnyt) July 14, 2022

Cô bé Lisa mới 4 tuổi cùng mẹ đã bị giết hại, phim vừa được quay mới 30 phút trước khi tên lửa Nga bắn vào:

The video was taken before russian missile strike in Vinnytsia. It is the same girl on the second picture…
My heart is bleeding.#Ukraine #Vinnytsia #russiaisaterrorisstate pic.twitter.com/gBlMiQvEOE

— Slav Marchenko  (@slavmarchenko) July 14, 2022

Today in #Ukraine, Russia killed three-year-old Lisa. Not content with that grotesque atrocity, reports indicate her mother Iryna was killed alongside her daughter. Little Lisa had #DownSyndrome, so her short life was full of challenges & her mothers love. R.I.P #Vinnytsia pic.twitter.com/UMjECZyAwf

— Glasnost Gone (@GlasnostGone) July 14, 2022

Mong sao hai mẹ con họ sẽ lại cùng nắm tay nhau trên thiên đường.

The girl who died today in #Vinnytsia  from a Russian rocket had Down syndrome.#russiaisaterrorisstate pic.twitter.com/Vfz4NeqdW4

— Russian War Crimes Tracker (@ruscrimes24) July 14, 2022

Trong khi đó, mạng của Nga tràn ngập những trạng thái hả hê: “Giết hết chúng nó đi”, “Tôi sẽ mở rượu vang uống mừng”, “Tuyệt vời”, “Những cuộc tấn công thế này phải có hàng giờ”… Không phải thế giới hắt hủi người Nga, mà bản thân họ đang tự biến bản thân thành một lũ quái vật – hãy nhìn kết quả của những gì mà hệ thống tuyên truyền khốn nạn, thối tha đang biến cả một dân tộc trở thành. Hãy nhìn.

2. Chiến dịch khủng bố dân lành của Nga tiếp tục ở Kharkiv:

 At night, the #Russian invaders launched a series of attacks on #Kharkiv,#Ukraine including strikes at the subway depot. The prosecutor's office has already recorded the damage from the shelling pic.twitter.com/FRW2Utz2Qz

— Johan Roux (@johan_roux1) July 14, 2022

W wyniku nocnego ostrzału Charkowa zniszczone zostało przedsiębiorstwo w dzielnicy Osnowjańsk i hala hangarowa zajezdni metra w dzielnicy Sałtiwka#Kharkiv #Charków #UkraineUnderAttack #Ukraine #RussiaUkraineWar #war #RussianInvasion pic.twitter.com/vzSFsmzsAu

— Marcin Nowak (@MarcinNowak1982) July 14, 2022

#UkraineRussianWar #Ukraine #StopRussiaNOW #StopPutin #StandWithUkraine #RussiaTerroristState #russiaisaterrorisstate #RussiaInvadedUkraine #Kharkiv pic.twitter.com/b0UAZK6ijr

— EduardUkraine (@Eduard8985) July 14, 2022

_____

Mình dừng bản tin ở đây, bởi không viết tiếp nổi sau những gì mình nhìn thấy.

Mình khóc cùng dân tộc Ukraina.