Đăng ngày: 20/11/2023 - 15:20

3 phút

(AFP) - Đại sứ Đài Loan tại Mỹ được chọn làm ứng viên chức phó tổng thống. Ông Hsiao Bi-khim, làm đại sứ Đài Loan tại Mỹ từ năm 2020, đã được phó tổng thống Lai Ching-te, ứng viên tranh cử tổng thống năm 2024, chọn làm ứng viên cho chức phó tổng thống. Nhà ngoại giao 50 tuổi được đánh giá là dày dặn kinh nghiệm, có khả năng kết nối tốt trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc.

(Reuters) - Tổng thống Hàn Quốc thắt chặt quan hệ kinh tế và an ninh với Anh. Ông Yoon Suk Yeol và phu nhân đến Luân Đôn ngày 20/11/2023, bắt đầu chuyến công du 4 ngày. Đây cũng là chuyến công du cấp Nhà nước đầu tiên được Anh Quốc tổ chức kể từ khi vua Charles III đăng quang.

(AFP) – Nguyên thủ Pháp và Trung Quốc trao đổi điện đàm về Trung Đông. Theo truyền thông Nhà nước Trung Quốc, trong cuộc điện đàm hôm nay, 20/11/2023, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã trao đổi về lập trường của hai nước về tình hình xung đột Israel và Palestine. Cả hai nguyên thủ cùng tin rằng ưu tiên hàng đầu là phải tránh cho tình hình xung đột thêm xấu đi, đặc biệt là tránh xảy ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng hơn. Điện Elysée cho biết thêm, nhân cuộc nói chuyện này, tổng thống Pháp bày tỏ « quan ngại sâu sắc » về hợp tác quân sự giữa Nga và Bắc Triều Tiên. 

(AFP) – Nga phủ nhận « thao túng » di dân ở biên giới với Phần Lan. Điện Kremlin hôm nay, 20/11/2023, khẳng định không tìm cách xúi bẩy di dân bất hợp pháp tràn qua biên giới Phần Lan. Trả lời trước báo chí, phát ngôn viên điện Kremlin, Dmitri Peskov tuyên bố Nga « không chấp nhận một cáo buộc như thế », đồng thời bảo đảm rằng « lính biên phòng của Nga tuân thủ nghiêm ngặt tất cả các chỉ dẫn ». Helsinki cáo buộc Nga tìm cách gây bất ổn Phần Lan, vừa gia nhập NATO hồi tháng 4/2023, bằng cách để di dân không giấy tờ vượt biên giới chung giữa hai nước. Phần Lan thông báo đóng cửa một phần chốt biên phòng trước làn sóng di dân mới này.

(AFP) - Phiến quân Houthi khẳng định bắt giữ một tàu thương mại của Israel trên Hồng Hải. Hôm qua 19/11/2023, phát ngôn viên của phiến quân Hồi Giáo này cho biết đã đưa một tàu hàng của Israel cập bờ biển Yemen và hiện các thuỷ thủ đoàn đang được đối xử “đúng theo các giá trị Hồi Giáo”. Động thái này được đưa ra vài ngày sau tuyên bố của phiến quân rằng sẽ tiếp tục nhắm vào các tàu Israel trên vùng biển giữa Bắc Phi và Trung Đông cho đến khi nước này ngừng các hành động quân sự tại dải Gaza. 

(AFP) - Mũ của hoàng đế Napoleon được bán với mức giá kỷ lục. Hôm qua 19/11/2023, chiếc mũ được Napoleon Đệ nhất đội trong những năm trị vì đã được bán đấu giá với mức giá kỷ lục 1,9 triệu euro, gấp gần 4 lần mức định giá ban đầu là 500 000 euro. Trong suốt thời gian cầm quyền, Napoleon đã đội khoảng 120 chiếc mũ nhưng hiện chỉ còn 16 chiếc được lưu giữ. Điều đặc biệt ở chiếc mũ lần này là nó đại diện cho 15 năm cai trị nước Pháp và chinh phạt châu Âu của ông. 

Đăng ngày: 20/11/2023 - 14:14

1 phút

AFP trước hết lưu ý, Indonesia tuy không phải là một nước Ả Rập, nhưng có cộng đồng theo Hồi Giáo đông nhất thế giới (90 % dân số của đất nước hơn 270 triệu dân theo đạo Hồi). Tham dự phiên họp còn có tổng thư ký Tổ chức Hợp tác Hồi giáo.  

Tại cuộc gặp, ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nhấn mạnh, cộng đồng quốc tế phải khẩn cấp hành động nhằm chấm dứt « thảm họa nhân đạo », đang diễn ra ở dải Gaza và cam kết rằng Bắc Kinh sẽ phối hợp với các bên liên quan nhằm « hạ nhiệt nhanh chóng tình hình ở Gaza và vãn hồi hòa bình cho Trung Đông càng sớm càng tốt ».  

Cũng theo ông Vương Nghị, tình hình xung đột dữ dội ở khu vực đang « ảnh hưởng » nghiêm trọng đến tất cả các nước trên toàn thế giới, đặt lại vấn đề « bên thiện và bên ác » cũng như là « những nguyên tắc cơ bản của nhân loại ». Do vậy, quốc tế phải « khẩn trương hành động » và có những « biện pháp hiệu quả » nhằm ngăn chặn « tấn thảm kịch này lan rộng ».  

Bắc Kinh cho biết cuộc họp lần này là nhằm « xúc tiến các giải pháp giảm leo thang cuộc xung đột hiện nay giữa Israel và phe Hamas, bảo vệ thường dân, và giải quyết vấn đề Palestine một cách công bằng ».  

Từ đầu cuộc xung đột, Trung Quốc đã kêu gọi một lệnh hưu chiến tức thì. Theo truyền thống, Bắc Kinh ủng hộ người Palestine và chủ trương chính sách « Hai nhà nước » trong xung đột Israel – Palestine.  

Đăng ngày: 20/11/2023 - 11:23

2 phút

Phát biểu tại Hawai trong một sự kiện được phát trực tiếp, tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., giải thích rằng căng thẳng leo thang ở Biển Đông đòi hỏi Philippines phải hợp tác với các đồng minh và nhiều nước láng giềng để duy trì hòa bình an ninh cho các tuyến đường hàng hải rất quan trọng trong khu vực. 

Theo nguyên thủ Philippines, bất chấp những nỗ lực của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN), tiến độ đàm phán cho bộ Quy tắc Ứng xử (COC) giữa Trung Quốc và ASEAN rất được trông đợi lại « diễn ra khá chậm chạp ». 

Tình hình ngày càng trở nên tồi tệ, Philippines buộc phải « chủ động tiếp cận các quốc gia khác trong khối ASEAN có tranh chấp lãnh hải » với Trung Quốc như Việt Nam và Malaysia để « xây dựng một bộ Quy tắc Ứng xử riêng biệt ». Tổng thống Philippines bày tỏ hy vọng « điều này sẽ được phát triển và mở rộng sang nhiều nước ASEAN khác ». 

Ngoài ra, ông Marcos cho rằng « những rạn san hô gần đây nhất mà quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) bắt đầu quan tâm đến để xây dựng căn cứ quân sự ngày càng tiến gần hơn đến bờ biển Philippines ».  

Đại sứ quán Trung Quốc, Malaysia và Việt Nam tại Manila chưa có bình luận gì về những phát biểu trên của tổng thống Philippines. Tuy nhiên, một phát ngôn viên của bộ Ngoại Giao Trung Quốc trong cuộc họp báo thường nhật cảnh báo « bất kỳ động thái nào đi chệch khỏi khuôn khổ và đi ngược tinh thần của Tuyên bố về Cách ứng xử của các bên (DOC) ở Biển Đông đều vô hiệu ». 

Những nhận xét này của ông Marcos được đưa ra vài ngày sau cuộc gặp với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm thứ Sáu 17/11, bên lề Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương APEC tại San Francisco, Hoa Kỳ. 

Theo Reuters, từ hai thập niên qua, Trung Quốc và ASEAN đã thương lượng về một dự thảo văn bản đàm phán duy nhất về Bộ Quy tắc ứng xử, nhưng các tiến bộ đạt được rất chậm chạp, cho dù các bên liên quan cam kết thúc đẩy nhanh tiến độ đàm phán về COC.

Khi các máy bay chiến đấu của Israel sà xuống Dải Gaza sau cuộc tấn công chết người mà các phần tử hiếu chiến Hamas nhắm vào miền nam Israel, người Palestine cho hay một loại chiến tranh khác đã nổ ra ở Bờ Tây bị chiếm đóng.

Lãnh thổ này nhanh chóng bị đóng cửa. Các thị trấn bị đột kích, áp đặt lệnh giới nghiêm, thanh thiếu niên bị bắt, những người bị giam giữ bị đánh đập và các ngôi làng bị lực lượng dân phòng Do Thái xông vào.

Với sự chú ý của thế giới vào Gaza và cuộc khủng hoảng nhân đạo ở đó, bạo lực chiến tranh cũng bùng phát ở Bờ Tây. Theo Liên hiệp quốc, các cuộc tấn công của người định cư Israel đã gia tăng với tốc độ chưa từng có. Sự leo thang đã gieo rắc nỗi sợ hãi, làm sâu sắc thêm sự tuyệt vọng và cướp đi sinh kế, nhà cửa của người Palestine và trong một số trường hợp là cả mạng sống của họ.

Ông Sabri Boum, một nông dân 52 tuổi, người đã gia cố cửa sổ bằng lưới kim loại vào tuần trước để bảo vệ con cái mình khỏi những người định cư đã ném lựu đạn gây choáng ở Qaryout, một ngôi làng phía bắc, nói: “Cuộc sống của chúng tôi thật là địa ngục”. “Giống như tôi đang ở trong tù vậy.”

Cơ quan y tế Palestine cho biết trong sáu tuần, những người định cư Israel đã giết chết 9 người Palestine. Quan chức Chính quyền Palestine, Ghassan Daghlas, nói người định cư Israel đã phá hủy hơn 3.000 cây ô liu trong mùa thu hoạch quan trọng, đồng thời xóa sạch những gì đối với một số người là di sản được truyền qua nhiều thế hệ. Họ đã quấy rối các cộng đồng chăn nuôi, buộc hơn 900 người phải rời bỏ 15 ngôi làng mà họ gọi là quê hương từ lâu, Liên hiệp quốc cho hay.

Khi được hỏi về các cuộc tấn công của người định cư, quân đội Israel cho biết họ chỉ nhắm mục đích xoa dịu xung đột và quân đội “được yêu cầu hành động” nếu công dân Israel vi phạm luật pháp. Quân đội không trả lời yêu cầu bình luận về các vụ việc cụ thể.

Dù bênh vực chiến dịch của Israel ở Gaza, nhưng Tổng thống Mỹ Biden và các quan chức chính quyền Mỹ đã nhiều lần lên án hành vi bạo lực của người định cư Israel.

“Việc này phải dừng lại,” ông Biden nói vào tháng trước. “Họ phải chịu trách nhiệm.”

Theo nhóm nhân quyền Israel Yesh Din, điều đó đã không xảy ra. Nhóm này cho biết kể từ ngày 7/10, một người định cư đã bị bắt - vì cái chết của một nông dân trồng ô liu - và được thả 5 ngày sau đó. Hai người định cư khác đã bị giam giữ đề phòng dù không bị buộc tội.

Bà Naomi Kahn, thuộc nhóm vận động Regavim, tổ chức vận động hành lang vì lợi ích của người định cư Israel, lập luận rằng các cuộc tấn công của người định cư gần như không phổ biến như các nhóm nhân quyền báo cáo vì đây là một phạm trù rộng bao gồm tự vệ, vẽ bậy chống người Palestine và các hành động khiêu khích bất bạo động khác.

Bà nói: “Toàn bộ hệ thống của Israel hoạt động không chỉ để dập tắt bạo lực này mà còn ngăn chặn nó.”

Trước cuộc tấn công của Hamas năm nay, 2023 đã là năm đẫm máu nhất đối với người Palestine ở Bờ Tây trong hơn hai thập niên, với 250 người Palestine thiệt mạng do hỏa lực của Israel, hầu hết là trong các hoạt động quân sự.

Trong sáu tuần chiến tranh hiện nay, lực lượng an ninh Israel đã giết chết thêm 206 người Palestine, Bộ Y tế Palestine nói.

Trong cuộc đột kích đẫm máu nhất ở Bờ Tây kể từ cuộc nổi dậy hay intifada thứ hai của người Palestine vào những năm 2000, lực lượng Israel đã giết chết 14 người Palestine trong trại tị nạn Jenin hôm 9/11, hầu hết trong số họ là các phần tử hiếu chiến.

Mặc dù trong nhiều năm, những người định cư đã nhận được sự hỗ trợ của chính phủ Israel, nhưng giờ đây họ đã có những người ủng hộ mạnh mẽ ở cấp cao nhất trong liên minh của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Trong tháng này, ông Netanyahu đã bổ nhiệm ông Zvi Sukkot, một người định cư tạm thời bị cấm đến Bờ Tây vào năm 2012 vì bị cáo buộc tấn công người Palestine và lực lượng Israel, làm lãnh đạo tiểu ban về các vấn đề Bờ Tây tại quốc hội.

Những người Palestine đã phải chịu đựng những khó khăn dưới sự cai trị của quân đội Israel vào năm thứ 57, nói rằng cuộc chiến này khiến họ dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết.

Xung đột từ lâu đã là một phần của cuộc sống hàng ngày ở đây, nhưng người Palestine nói rằng chiến tranh đã gây ra một làn sóng khiêu khích mới.

Những người định cư

Israel chiếm được Bờ Tây, Đông Jerusalem và Gaza trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967. Những người định cư tuyên bố Bờ Tây là quyền của họ có từ khi sinh theo kinh thánh. Hầu hết cộng đồng quốc tế coi các khu định cư, nơi sinh sống của 700.000 người Israel, là bất hợp pháp. Israel xem Bờ Tây là vùng đất tranh chấp và cho rằng số phận của các khu định cư sẽ được quyết định thông qua đàm phán. Luật pháp quốc tế quy định quân đội, với tư cách là lực lượng chiếm đóng, phải bảo vệ thường dân Palestine.

Người Palestine nói rằng trong gần sáu thập niên chiếm đóng, binh lính Israel thường không bảo vệ họ khỏi các cuộc tấn công của người định cư hoặc thậm chí còn tham gia.

Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, ranh giới giữa người định cư và binh lính ngày càng mờ nhạt.

Việc huy động hơn 300.000 quân dự bị trong thời chiến của Israel bao gồm việc triệu tập những người định cư đi làm nhiệm vụ và giao cho nhiều người quản lý cộng đồng của chính họ. Quân đội cho biết trong một số trường hợp, quân trừ bị sống trong các khu định cư đã thay thế các tiểu đoàn chính quy ở Bờ Tây được triển khai trong chiến tranh.

Ông Tom Kleiner, một người lính trừ bị bảo vệ Beit El, một khu định cư tôn giáo gần thành phố Ramallah của Palestine, nói sự tàn bạo của vụ tấn công Hamas ngày 7/10 đã củng cố niềm tin của ông rằng người Palestine đang quyết tâm “giết hại chúng tôi”.

Ông nói: “Chúng tôi không giết người Ả Rập mà không có lý do.” “Chúng tôi giết họ vì họ đang cố giết chúng tôi.”

Các nhóm nhân quyền cho rằng đồng phục và súng trường tấn công đã thổi phồng cảm giác được miễn trừ của người định cư.

Ông Ori Givati, thành viên của tổ chức Breaking the Silence, một nhóm tố giác gồm các cựu quân nhân Israel, nói: “Hãy tưởng tượng rằng quân đội được cho là bảo vệ bạn giờ đây gồm những người định cư có hành vi bạo lực chống lại bạn.”

Ông Bashar al-Qaryoute, một bác sĩ đến từ làng Qaryout của Palestine, nói cư dân từ khu định cư Shilo gần đó, hiện đang mặc quân phục, đã chặn tất cả trừ một con đường ra ngoài. Ông cho biết họ đã đập vỡ đường ống dẫn nước của Qaryout, buộc người dân phải chở nước bằng xe tải với giá gấp ba lần.

Ông al-Qaryoute nói: “Họ là những người luôn đốt cây ô liu và gây ra nhiều vấn đề.”

Giờ giới nghiêm

Hơn 52 năm, ông Abu Shamsiyya đã chứng kiến những cuộc khủng hoảng xảy ra ở trung tâm Hebron, nơi duy nhất mà những người định cư Do Thái sống giữa những cư dân địa phương chứ không phải trong các cộng đồng riêng biệt.

Ông nghĩ cuộc sống trong mê cung dây thép gai và camera an ninh không thể nào còn có tồi tệ hơn được. Sau đó thì chiến tranh ập đến.

Ông nói: “Sự khủng bố này, những áp lực này không giống như trước đây”.

Quân đội Israel đã cấm 750 gia đình ở Thành phố cổ Hebron - nơi có khoảng 700 người định cư Do Thái cực đoan sống cùng 34.000 người Palestine dưới sự bảo vệ quân sự nghiêm ngặt - bước ra ngoài trừ một giờ vào buổi sáng và một giờ vào buổi tối trong các ngày Chủ nhật, Thứ Ba và Thứ Năm, cư dân và tổ chức nhân quyền B'Tselem của Israel cho hay.

Các trường học đã đóng cửa. Công việc đã dừng lại. Những người bị bệnh đã chuyển đến sống cùng người thân ở khu vực thị trấn do người Palestine kiểm soát. Theo đoạn phim do B'Tselem công bố, những người định cư Israel thường đi lang thang vào ban đêm, chế nhạo những người Palestine bị mắc kẹt trong nhà.

Các điểm kiểm tra gieo rắc nỗi sợ hãi. Những người lính trước đây chỉ liếc nhìn ID của Abu Shamsiyya thì giờ đây tìm kiếm trên điện thoại và mạng xã hội của ông. Họ lục soát ông từ trên xuống dưới, ông nói, trố mắt nhìn và chửi rủa.

Ông Dror Sadot, thuộc tổ chức B'Tselem, nói: “Hebron là một mô hình thu nhỏ trắng trợn về cách Israel đang thực hiện quyền kiểm soát đối với người dân Palestine”.

Khi được hỏi về lệnh giới nghiêm, quân đội Israel cho biết họ đã thiết lập thêm nhiều trạm kiểm soát “như một phần của hoạt động an ninh trong khu vực”. Báo cáo cho biết thêm, các cuộc tấn công của các phần tử hiếu chiến Palestine đã gia tăng đáng kể, kể từ chiến tranh.

Những người định cư bố ráp

Tiếng máy ủi gầm thét. Tiếng súng nổ. Nhìn thoáng qua, các bậc cha mẹ đã dặn dò nhau: Ôm con, khóa cửa, tránh xa cửa sổ.

Người Palestine cho biết những người định cư xông vào ngôi làng phía bắc Qusra gần như hàng ngày, phủ xi măng lên các vườn ô liu và đổ xăng vào ô tô và nhà cửa.

Vào ngày 11/10, những người định cư xông qua những con đường bụi bặm, bắn vào các gia đình ngay trong nhà của họ. Trong vòng vài phút, ba người đàn ông Palestine đã chết.

Các quan chức Palestine cho biết lực lượng Israel được cử đến để giải tán những người định cư có vũ trang và những người Palestine ném đá đã bắn vào đám đông, giết chết thêm một dân làng thứ tư.

Thị trấn ma

Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich nói Israel nên “quét sạch” thị trấn Hawara của Palestine sau khi một tay súng giết chết hai anh em Israel vào tháng 2 năm nay, khiến hàng trăm người định cư nổi cơn thịnh nộ tàn sát.

Một nhà lập pháp tôn giáo cực hữu khác, Zvika Fogel, cho biết ông muốn thấy trung tâm thương mại “đóng cửa, thiêu hủy”.

Ngày nay, Hawara giống như một thị trấn ma.

Quân đội đã đóng cửa các cửa hàng “để duy trì trật tự công cộng” sau các cuộc tấn công của các phần tử hiếu chiến Palestine. Những chú chó bị bỏ rơi lang thang giữa những cửa hàng bị phá hoại. Những tấm áp phích có lời biện minh về việc giết người Palestine được nhìn thấy trên đường: “Hãy đứng lên và giết trước.”

Cơ quan giám sát chống định cư Peace Now cho biết, kể từ khi chiến tranh bắt đầu, phần lớn đường cao tốc bắc-nam chính của Bờ Tây đã bị đóng cửa đối với người Palestine. Việc đi lại mất 10 đến 20 phút giờ đây phải đi đường vòng kéo dài hàng giờ trên những con đường đất nguy hiểm.

Chính trị gia Palestine Mustafa Barghouti cho biết các hạn chế này “đã chia Bờ Tây thành 224 khu ổ chuột được ngăn cách bởi các trạm kiểm soát kín”.

Cơ quan quốc phòng Israel giám sát các vấn đề dân sự của người Palestine cho biết, 160.000 lao động Palestine vốn vượt qua các trạm kiểm soát đó để làm việc tại Israel và tại các khu định cư của người Israel trước ngày 7/10 đã mất giấy phép hằng mơ ước chỉ sau một đêm. Cơ quan này đã cho phép 8.000 công nhân thiết yếu quay trở lại các nhà máy và bệnh viện làm việc vào đầu tháng này.

Ông Ahmed, một thanh niên 27 tuổi đến từ Hebron, người đã mất việc làm nhân viên phụ trách nước uống ở Haifa, Israel, nói: “Ông tôi trông cậy vào tôi và giờ tôi chẳng còn gì cả.” Ông từ chối cho biết họ của mình vì sợ bị trả thù.

“Áp lực đang gia tăng. Chúng tôi dự đoán Bờ Tây sẽ bùng nổ nếu không có gì thay đổi”.

Thu hoạch ô-liu

Người Palestine suốt năm chờ đợi khoảnh khắc mùa thu khi ô liu chuyển từ xanh sang đen. Vụ thu hoạch kéo dài hai tháng là một nghi thức được yêu thích và giúp tăng thu nhập.

Bạo lực đã hủy hoại mùa màng. Họ cho biết, binh lính và những người định cư đã chặn dân làng tiếp cận các vườn cây ăn quả và dùng máy ủi để nhổ bỏ những gốc xương xẩu của những cây cổ thụ hàng thế kỷ.

Bà Hafeeda al-Khatib, một nông dân 80 tuổi ở Qaryout, cho biết binh lính đã bắn chỉ thiên và kéo bà ra khỏi đất khi họ bắt gặp bà đang hái ô liu vào tuần trước. Đây là năm đầu tiên bà có thể nhớ mình không có đủ ô-liu để sản xuất dầu.

Trong một lá thư gửi ông Netanyahu trong tháng này, ông Smotrich kêu gọi cấm người Palestine thu hoạch ô liu gần các khu định cư của Israel để giảm bớt xích mích.

Người Palestine nói rằng những nỗ lực của người định cư đã làm điều ngược lại.

Ông Mahmoud Hassan, một nông dân 63 tuổi ở Khirbet Sara, một cộng đồng phía bắc, nói: “Họ đã tuyên chiến với tôi.” Ông cho biết những người định cư trong lực lượng trừ bị đã bao vây cộng đồng. Ông nói, nếu ông mạo hiểm đi 100 mét đến khu vườn của mình, những người lính đứng canh gác sẽ hét lên hoặc bắn lên không trung. Ông cần được phép rời khỏi nhà và trở về.

Ông nói: “Không còn chỗ để nói chuyện với họ hay đàm phán nữa.”

Quân đội nói họ đã “xem xét kỹ lưỡng” các báo cáo về bạo lực chống lại người Palestine và tài sản của họ. “Các biện pháp kỷ luật được thực hiện tương ứng,” quân đội nói mà không giải thích thêm.

Di tản

Các nhóm nhân quyền cho biết mục tiêu bạo lực của người định cư là nhằm loại bỏ người Palestine khỏi vùng đất mà người Palestine tuyên bố là nhà nước tương lai, nhường chỗ cho các khu định cư của người Do Thái mở rộng.

Làng Bedouin của Wadi al-Seeq đã bị đẩy đến điểm tan vỡ sau khi ba người Palestine bị giam giữ trong chín giờ đồng hồ hôm 12 tháng 10. Những lời tường thuật đau lòng này lần đầu tiên được nhật báo Haaretz của Israel đưa tin. Dân làng cho biết bạo lực kéo dài nhiều tuần đã buộc 10 gia đình phải chạy trốn khi những người định cư đeo mặt nạ mặc quân phục xông vào ngày hôm đó, quật ngã một cư dân Bedouin và hai nhà hoạt động Palestine xuống đất và xô họ vào xe bán tải.

Một trong những nhà hoạt động, ông Mohammed Matar, 46 tuổi, nói với AP rằng họ bị trói, đánh đập, bịt mắt, lột đồ lót và bị đốt bằng thuốc lá.

Ông Matar cho biết những người định cư trong lực lượng trừ bị đã tiểu vào ông, dùng gậy chọc vào hậu môn ông và hét vào mặt ông yêu cầu ông cút đi đến Jordan.

Khi được thả ra, ông Matar bỏ đi. Ba mươi gia đình còn lại của Wadi al-Seeq cũng vậy. Họ đưa đàn cừu của mình đến vùng đồi phía đông Ramallah và bỏ mọi thứ.

Quân đội Israel cho biết họ đã sa thải người chỉ huy phụ trách và đang điều tra.

Ông Matar nói rằng để tiếp tục cuộc sống, ông cần Israel buộc ai đó phải chịu trách nhiệm.

“Tôi hài lòng với mức tối thiểu,” ông nói, “một phần nhỏ nhất của công lý.”

Hình ảnh vệ tinh cho thấy tiến trình xây dựng một nhà máy ở Nga để sản xuất hàng loạt máy bay tự sát không người lái do Iran thiết kế mà Moscow dự kiến sẽ dùng để tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine, một tổ chức nghiên cứu cho biết hôm 13/11.

Phúc trình của Viện Khoa học và An ninh Quốc tế cho biết, bất chấp những tiến triển đó, cả Hoa Kỳ và các đồng minh đều không áp dụng các chế tài đối với chủ sở hữu nhà máy, Công ty Cổ phần Alabuga, hoặc các công ty liên quan.

Tòa Bạch Ốc, Tòa đại sứ Nga và phái đoàn của Iran tại Liên hiệp quốc không trả lời ngay yêu cầu bình luận.

Phúc trình cho biết một hình ảnh vệ tinh vào giữa tháng 9 cho thấy công trình xây dựng mới tại nhà máy “có mối tương quan trực tiếp” với sơ đồ mặt bằng một tòa nhà mà Washington Post đã chia sẻ với Viện vào đầu năm nay.

Theo các tài liệu bị rò rỉ khác, tòa nhà sẽ được sử dụng để sản xuất hàng loạt máy bay không người lái Shahed-136 của Iran, bao gồm việc cải thiện quy trình chế tạo của Iran “và cuối cùng là nâng cao khả năng của loại máy bay không người lái này”, phúc trình cho biết.

Phúc trình nói hình ảnh vệ tinh cũng cho thấy việc xây dựng các công trình khác và vành đai an ninh mới cùng với các trạm kiểm soát.

Phúc trình cho biết: “Trong lúc mùa đông đang đến rất nhanh… Nga có thể sẽ tăng tốc các cuộc tấn công Shahed-136 nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của Ukraine, gây ra điều kiện sống tàn bạo cho dân thường”.

Phúc trình nói: “Một bước đi quan trọng lẽ ra đã làm từ lâu” là Washington phải trừng phạt Alabuga và các công ty liên quan.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm 12/11 cảnh báo nước ông chuẩn bị cho các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Mùa đông năm ngoái - khoảng 10 tháng sau cuộc xâm lược - Nga đã tung ra những làn sóng tấn công như vậy, gây ra tình trạng mất điện luân phiên.

Nhà máy vừa kể nằm cách Moscow 800 km về phía đông ở Cộng hòa Tartarstan. Phúc trình cho biết Công ty Cổ phần Alabuga có 66% thuộc sở hữu của chính phủ liên bang và 34% thuộc sở hữu của Cộng hòa Tartarstan.

Vào tháng 6 năm nay, Tòa Bạch Ốc nói Nga và Iran dường như đang tăng cường hợp tác quốc phòng và ngoài việc cung cấp máy bay không người lái, Tehran còn đang hợp tác với Moscow để sản xuất máy bay không người lái của Iran ở Alabuga.

Trong một thông tin khác liên quan đến cuộc chiến Ukraine, Liên hiệp châu Âu sẽ không đạt mục tiêu đã nêu trước đó là cung cấp cho Ukraine một triệu quả đạn pháo và phi đạn vào tháng 3 tới.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius thừa nhận điều này hôm 14/11 trước hội nghị thượng đỉnh các bộ trưởng quốc phòng EU tại thủ đô Brussels của Bỉ.

Bình luận của ông Pistorius là sự thừa nhận đầu tiên từ một quan chức cấp cao của EU rằng mục tiêu sẽ không đạt được, mặc dù nhiều người đã bày tỏ sự hoài nghi riêng trong nhiều tháng.

Cam kết này được đưa ra hồi tháng 3 năm nay nhằm đáp ứng nhu cầu về đạn pháo của Ukraine khi cuộc chiến kéo dài gần hai năm giữa nước này với lực lượng xâm lược Nga đã đi vào bế tắc. Cam kết này là một phần của chương trình gồm ba phần nhằm tăng cường cung cấp đạn dược cho Ukraine, trong đó phần đầu tiên liên quan tới việc các quốc gia thành viên EU đóng góp từ kho dự trữ của chính họ.

Phần thứ hai liên quan đến việc các nước EU đặt mua đạn pháo mới từ ngành công nghiệp theo sáng kiến mua sắm chung.

Ông Pistorius cho biết EU đang hợp tác với các nhà sản xuất vũ khí để tăng cường sản xuất vũ khí và đạn dược cho Ukraine.

Sự thừa nhận của ông được đưa ra chỉ hai ngày sau khi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Đức Olaf Scholz đồng ý về nguyên tắc tăng gấp đôi viện trợ quân sự cho Ukraine vào năm tới lên khoảng 8,5 tỷ đô la, một nguồn tin chính trị ở Berlin cho biết hôm 12/11.

Nguồn tin cho biết thêm, nếu được quốc hội, nơi các đảng của ông Scholz chiếm đa số chấp thuận, việc tăng chi tiêu này sẽ nâng chi tiêu quốc phòng của Đức lên 2,1% mục tiêu tổng sản phẩm quốc nội, vượt mức 2% mà tất cả các thành viên NATO cam kết.

Đề nghị của Đức được đưa ra trong bối cảnh nhiều quốc gia thuộc Liên hiệp châu Âu, bao gồm cả Đức, tỏ ra dè dặt về việc cam kết viện trợ quân sự dài hạn lên tới 5 tỷ đô la hàng năm trong vòng 4 năm như một phần trong các cam kết an ninh rộng lớn hơn của phương Tây nhằm tăng cường phòng thủ cho Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodomyr Zelenskyy đã cảnh báo cả nước trong bài phát biểu qua video hàng đêm hôm 12/11 rằng hãy chuẩn bị trước làn sóng tấn công mới của Nga vào cơ sở hạ tầng của Ukraine khi mùa đông đến gần.

* Số người Palestine ở Dải Gaza chết và mất tích đã lên đến 20.000
* 2 tàu biển phải chuyển hướng không đi Biển Đỏ vì sợ phiến quân Houthi
* Mỹ tiếp tục viện trợ cho Ukraine, Nga nhắc nên đàm phán theo tình hình thực tế

* Số người Palestine chết ở Dải Gaza tăng lên 13.300

Theo văn phòng truyền thông của phong trào Hồi giáo Hamas ngày 20-11, ít nhất 13.300 người Palestine đã thiệt mạng ở Dải Gaza kể từ ngày 7-10.

Tuyên bố trên cho biết số người chết bao gồm 5.600 trẻ em và 3.550 phụ nữ. Hamas cũng ghi nhận ít nhất 6.500 người được báo cáo mất tích, 4.400 trong số đó là phụ nữ và trẻ em.

* Tổng thống Biden nói thỏa thuận con tin ở Dải Gaza sắp đến gần

Ngày 20-11, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố ông tin các bên sắp đạt được thỏa thuận thả một số con tin đang bị Hamas bắt giữ ở Dải Gaza.

Theo Hãng tin Reuters, ông Biden khẳng định "tôi tin như vậy" khi được hỏi tại Nhà Trắng về thỏa thuận trên.

Các nhà hòa giải Qatar đang tìm kiếm một thỏa thuận trao đổi 50 con tin giữa Israel và Hamas để đổi lấy lệnh ngừng bắn kéo dài 3 ngày. Lệnh ngừng bắn sẽ giúp thúc đẩy các chuyến hàng viện trợ khẩn cấp đến dân thường tại Dải Gaza.

* Mỹ cung cấp gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine

Theo Hãng tin AFP, ngày 20-11, chính quyền Mỹ đã thông báo quyết định cung cấp một gói viện trợ quân sự mới trị giá 100 triệu USD cho Ukraine, trong bối cảnh Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin thăm nước này, bất chấp sự bế tắc tại Quốc hội Mỹ trong việc phê duyệt ngân sách lớn hơn. 

Phát biểu trước các phóng viên, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin nói: “Hôm nay, tôi thông báo việc tổng thống Mỹ sử dụng quyền rút vốn đặc biệt nhằm cung cấp bổ sung cho Ukraine đạn pháo, phương tiện đánh chặn để phòng không và một số vũ khí chống tăng với tổng trị giá 100 triệu USD”.

Trong khi đó, tại Washington, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết thêm gói hỗ trợ nói trên bao gồm 3 triệu viên đạn vũ khí cầm tay cỡ nhỏ và đạn cho các hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS. Theo Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, gói hỗ trợ quân sự trên sẽ “góp phần đáp ứng nhu cầu ngay lập tức của Ukraine" trong cuộc xung đột với Nga. 

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 20-11 đã kêu gọi các quốc gia phương Tây ngừng viện trợ cho Ukraine ngay lập tức và tiến hành đàm phán dựa trên tình hình thực tế.

* Thổ Nhĩ Kỳ canh chừng vũ khí hạt nhân của Israel

Ngày 20-11, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tuyên bố Ankara sẽ không cho phép loại bỏ vấn đề vũ khí hạt nhân của Israel khỏi chương trình nghị sự toàn cầu.

Ông Erdogan cho rằng sự ủng hộ của châu Âu dành cho Israel xuất phát từ điều mà ông gọi là "nỗi xấu hổ về thảm họa diệt chủng Holocaust".

Ngoài ra, ông Erdogan cho biết phương Tây đang cố gắng "minh oan" cho những gì ông cho là tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người của Israel ở Dải Gaza. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng chỉ trích các nước phương Tây có "tình anh em dối trá" với Israel.

"Nỗi xấu hổ về Holocaust đã thực sự bắt các nhà lãnh đạo châu Âu làm con tin. Chúng tôi, với tư cách là Thổ Nhĩ Kỳ, sẽ không cho phép vấn đề hạt nhân của Israel bị lãng quên", nhà lãnh đạo trên nói thêm.

* Tổng giám đốc WHO "kinh hoàng" trước vụ tấn công bệnh viện Dải Gaza

Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết ông "kinh hoàng" trước vụ tấn công vào bệnh viện Indonesia ở Dải Gaza.

Ngoài ra, ông Tedros trích dẫn các báo cáo không xác định, cho hay vụ tấn công đã giết chết 12 người, bao gồm cả bệnh nhân.

"Các nhân viên y tế và dân thường đáng lẽ không bao giờ phải đối mặt với nỗi kinh hoàng như vậy, đặc biệt là khi ở trong bệnh viện", nhà lãnh đạo WHO viết trên mạng xã hội X (Twitter).

* Hai tàu chuyển hướng khỏi biển Đỏ vì phiến quân Houthi

Theo Công ty an ninh hàng hải Ambrey của Anh, hai tàu biển thương mại đã chuyển hướng hành trình ở biển Đỏ và vịnh Aden. Cả hai tàu này đều liên quan đến công ty có tàu bị lực lượng Houthi của Yemen bắt giữ.

Ngày 19-11, Israel cho biết lực lượng Houthi đã bắt giữ một tàu chở hàng do Nhật Bản sở hữu ở phía nam biển Đỏ.

Lực lượng Houthi, một đồng minh của Iran, xác nhận rằng họ đã bắt giữ một con tàu ở khu vực đó nhưng cho hay nó là của Israel. Tuy nhiên, Tehran đã phủ nhận việc giật dây vụ bắt giữ.

* Israel triệu hồi đại sứ về từ Nam Phi để tham vấn

Bộ Ngoại giao Israel thông báo đã triệu hồi đại sứ của mình tại Nam Phi để tham vấn sau "những tuyên bố mới nhất từ Nam Phi".

Hôm 16-11, Đảng Đại hội dân tộc Phi (ANC) ở Nam Phi cho biết họ sẽ ủng hộ đề nghị của Quốc hội kêu gọi đóng cửa đại sứ quán Israel ở Nam Phi.

Nam Phi là quốc gia chỉ trích gay gắt chiến dịch của Israel ở Gaza chống lại Hamas. Nước này cũng triệu hồi các nhà ngoại giao của mình khỏi Israel.

* Ukraine sa thải quan chức trong bối cảnh điều tra tham nhũng

Ukraine đã sa thải hai quan chức quốc phòng cấp cao phụ trách an ninh mạng trong ngày 20-11, khi các công tố viên công bố điều tra cáo buộc tham ô trong cơ quan an ninh mạng của chính phủ.

Theo Reuters, ông Yuuri Shchyhol, người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Thông tin và Truyền thông Đặc biệt Nhà nước Ukraine (SSSCIP), và cấp phó của ông, ông Viktor Zhora, đã bị chính phủ sa thải.