Động
 thái táo bạo của lực lượng tuần duyên Philippines trong tuần này công 
khai cắt bỏ hàng rào phao do Trung Quốc giăng ra gần một đầm phá có 
tranh chấp ở Biển Đông cho thấy hành động của Bắc Kinh đang thúc đẩy 
những phản ứng mạnh mẽ như thế nào, theo giới phân tích. Nó cũng có thể 
giúp tập hợp các quốc gia khác trong khu vực đứng lên chống lại Bắc 
Kinh.
Ông Joshua Espeña, thuộc Cơ quan Hợp tác An ninh và Phát 
triển Quốc tế, một viện nghiên cứu có trụ sở tại Philippines, nói: 
“Chính phủ [Philippines] hiện tại hiểu sự cần thiết phải thúc đẩy sự răn
 đe tập thể từ chối và trừng phạt với các đối tác sẵn sàng như một chiến
 lược thích hợp để áp đặt ranh giới đỏ cho Trung Quốc”.
Trung Quốc
 nói họ đã thả hàng rào phao dài 300 mét gần lối vào Bãi cạn Scarborough
 để ngăn các tàu cá Philippines tránh xa. Khu vực đánh cá màu mỡ và rạn 
san hô đang tranh chấp nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines 
nhưng chịu sự kiểm soát thực tế của Trung Quốc kể từ năm 2012. Vùng đặc 
quyền kinh tế là khu vực cách bờ biển của bất kỳ quốc gia nào 200 hải 
lý.
Hàng rào phao được giăng ra vào cuối tuần trước nhưng đến ngày
 26/9, Philippines thông báo chúng đã được dỡ bỏ. Ngay sau đó, lực lượng
 tuần duyên Philippines đã tung ra một video trên X, trước đây gọi là 
Twitter, cho thấy một thợ lặn dùng dao cắt đứt hàng rào phao.
Tập hợp ủng hộ
Đây
 không phải là lần đầu tiên Philippines công bố video nêu bật điều mà 
các chuyên gia gọi là hoạt động vùng xám của Trung Quốc ở Biển Đông. Vào
 tháng 8 vừa qua, lực lượng tuần duyên Philippines đã chia sẻ đoạn phim 
ghi lại cảnh một tàu hải cảnh Trung Quốc bắn vòi rồng vào một tàu 
Philippines đang thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho chiếc tàu chiến thời Thế
 chiến thứ hai, Sierra Madre, mà Manila cố tình neo đậu tại Bãi Cỏ Mây 
như một tiền đồn quân sự nhằm bảo vệ yêu sách lãnh thổ của mình.
Một
 số nhà phân tích cho rằng, các hoạt động vùng xám ám chỉ việc sử dụng 
các chiến thuật tấn công quân sự và phi quân sự để đe dọa hoặc ép buộc, 
và quyết định của Manila công khai các hành động của Trung Quốc có thể 
giúp huy động sự ủng hộ từ công chúng Philippines và các đồng minh quốc 
tế.
“Để đẩy lùi Trung Quốc,” ông Ray Powell, giám đốc SeaLight tại
 Trung tâm Đổi mới An ninh Quốc gia Gordian Knot tại Đại học Stanford, 
nói với VOA qua điện thoại, Manila “cần có người dân đứng sau và họ phải
 xây dựng một căn cứ ủng hộ quốc tế.”
Những nỗ lực của Manila nhằm
 bảo vệ khu kinh tế của mình cũng bao gồm việc sử dụng các tàu hải quân 
lớn hơn cho các nhiệm vụ tiếp tế quanh Bãi Cỏ Mây và tiến hành các cuộc 
tập trận thường xuyên hoặc tuần tra hàng hải với các quốc gia có cùng 
quan điểm, trong đó có Mỹ và Australia. Một số nhà quan sát cho rằng 
những biện pháp này sẽ buộc Bắc Kinh phải xem lại chiến thuật cưỡng ép 
chống lại Philippines.
Ông Collin Koh, học giả quốc phòng tại 
Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam của Singapore, cho biết trong 
một cuộc phỏng vấn qua điện thoại: “Có một sự gia tăng rõ ràng trong 
việc lôi kéo các cường quốc thân thiện để xây dựng sức mạnh tập thể”. 
“Nó dường như có tác dụng buộc Trung Quốc phải tính toán lại và điều 
chỉnh lại các động thái của họ trong tương lai”.
Tuy nhiên, ông 
Espeña nói ông tin rằng căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Manila sẽ 
không dừng lại cho đến khi một bên đầu hàng.
“Tôi không nghĩ Trung
 Quốc đủ nhu mì để tự đặt ra ranh giới đỏ cho chính mình,” ông nói với 
đài VOA và cho biết ông dự kiến Bắc Kinh sẽ tiếp tục sử dụng các công cụ
 kinh tế, ngoại giao, thông tin và quân sự để răn đe các đối tác 
Philippines.
Trong cuộc họp báo hàng ngày hôm 27/9, một phát ngôn 
viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh sẽ tiếp tục bảo vệ 
chủ quyền lãnh thổ cũng như các quyền và lợi ích hàng hải đối với rạn 
san hô đang tranh chấp mà Trung Quốc gọi là “Hoàng Nham Đảo”.
Cùng
 ngày, Cục An toàn Hàng hải Quảng Đông đưa ra cảnh báo về các cuộc tập 
trận theo kế hoạch ở các khu vực trên Biển Đông dự kiến vào ngày 28/9. 
Trong một tuyên bố, chính quyền cho biết cuộc tập trận sẽ diễn ra vào 
buổi sáng và buổi tối. Không có thông tin chi tiết nào được công bố về 
địa điểm của cuộc tập trận.
Để chống lại cam kết của Bắc Kinh 
trong việc bảo vệ lợi ích lãnh thổ xung quanh rạn san hô đang tranh 
chấp, lực lượng tuần duyên Philippines kêu gọi ngư dân Philippines tiếp 
tục hoạt động trong khu vực.
“Chúng tôi sẽ tăng cường tuần tra ở 
Bajo de Masinloc và các khu vực khác có sự hiện diện của ngư dân 
Philippines”, phát ngôn viên lực lượng tuần duyên Philippines, Phó Đề 
Đốc Jay Tarriela, nói với một đài phát thanh địa phương hôm 27/9, theo 
Reuters.
Hiệu ứng
Trong lúc tranh chấp lãnh
 thổ giữa Trung Quốc và Philippines có thể tiếp tục kéo dài, các quốc 
gia khác có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông cũng đã đưa ra khiếu nại về 
việc Bắc Kinh liên tục bành trướng.
Bloomberg đưa tin hôm 27/9 
rằng Bộ Ngoại giao Việt Nam phản đối việc Bắc Kinh lắp đặt hai trạm nhận
 dạng tàu tự động ở quần đảo Hoàng Sa, một chuỗi đảo tranh chấp ở Biển 
Đông mà Việt Nam và Đài Loan tuyên bố chủ quyền nhưng bị Trung Quốc 
chiếm đóng từ lâu.
Mặc dù còn một số quốc gia Đông Nam Á khác cũng
 có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng ông Koh tại 
Singapore cho biết các nước như Malaysia và Indonesia không sẵn sàng đối
 đầu quyết liệt với Trung Quốc như Manila đã và đang làm.
Ông nói với đài VOA: “Họ dường như không muốn gây hấn với Trung Quốc”.
Nếu
 Philippines đẩy lùi thành công các hoạt động vùng xám của Trung Quốc, 
các quốc gia Đông Nam Á khác có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông có thể 
học theo chiến thuật của Manila trong tương lai.
Ông Koh nói: “Nếu
 người Trung Quốc không thành công trong việc định hình cách hành xử của
 Philippines thì có thể xảy ra hiệu ứng domino ở Đông Nam Á”. “Các nước 
Đông Nam Á khác có thể lấy cảm hứng từ những gì Manila đang làm và họ có
 thể làm điều tương tự chống lại Trung Quốc ở Biển Đông. Điều đó sẽ trở 
thành vấn đề rất lớn đối với Bắc Kinh.”
Ngày 28/9, tại phiên điều 
trần của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, Phó Phụ tá Bộ trưởng Quốc phòng 
phụ trách khu vực Nam và Đông Nam Á, Lindsey Ford, nói việc Philippines 
dỡ bỏ hàng rào phao của Trung Quốc gần bãi cạn Scarborough là “một bước 
đi táo bạo trong việc bảo vệ chủ quyền của chính họ”.