Anh
ngày 3/3 nói rằng đã có một số đề nghị ngừng bắn trong cuộc giao tranh
giữa Ukraine và Nga, sau khi Pháp đưa ra kế hoạch tạm dừng một tháng dẫn
đến các cuộc đàm phán hòa bình, nhưng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump
cho rằng sự kiên nhẫn của ông sắp hết.
Các nước châu Âu, dẫn đầu
là Anh và Pháp, đang tập hợp xung quanh Tổng thống Ukraine Volodymyr
Zelenskyy và cố gắng đưa ra một kế hoạch hòa bình bao gồm cả Kyiv sau vụ
rạn nứt ở Phòng Bầu dục tuần trước giữa ông Zelenskyy và ông Trump.
“Rõ ràng là có một số lựa chọn trên bàn”, phát ngôn viên Thủ tướng Keir Starmer nói.
Pháp,
Anh và có khả năng là các nước châu Âu khác đã đề nghị gửi quân đến
Ukraine trong trường hợp ngừng bắn - điều mà Moscow đã bác bỏ - nhưng
cho biết họ muốn có sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ hoặc một “biện pháp dự phòng”.
Ông
Trump đã đảo ngược chính sách của Hoa Kỳ bằng cách mở các cuộc đàm phán
với Moscow về vấn đề Ukraine và không tham khảo ý kiến các đồng minh
phương Tây khác. Vào ngày 28/2, ông đã công khai chỉ trích ông Zelenskyy
hoặc phải tuân theo hoặc sẽ thấy Mỹ cắt đứt viện trợ quân sự quan
trọng.
Vào ngày 3/3, tổng thống Hoa Kỳ đã tức giận phản ứng với
một bản tin của AP trích dẫn lời ông Zelenskyy nói rằng ngày chấm dứt
chiến tranh hãy còn “rất, rất xa”.
“Đây là tuyên bố tệ nhất mà ông
Zelenskyy có thể đưa ra, và nước Mỹ sẽ không chịu đựng được lâu nữa!”
ông Trump viết trên Truth Social.
“Đó là những gì tôi muốn nói,
ông này không muốn có Hòa bình chừng nào ông ấy vẫn còn sự hậu thuẫn của
nước Mỹ và châu Âu, trong cuộc họp giữa họ với ông Zelenskyy, họ đã
tuyên bố thẳng thừng rằng họ không thể làm được nếu không có Hoa Kỳ”.
Ông
Zelenskyy cho rằng lệnh ngừng bắn phải có sự đảm bảo an ninh rõ ràng từ
phương Tây để đảm bảo rằng Nga, nước đã xâm lược Ukraine ba năm trước
và hiện nắm giữ khoảng 20% lãnh thổ của Ukraine, sẽ không tấn công nữa.
Ông Trump đã từ chối đưa ra bất kỳ sự đảm bảo nào như vậy.
Ông
Starmer đã tiếp đón các nhà lãnh đạo châu Âu tại London vào ngày 2/3 và
cho biết họ đã đồng ý lập một kế hoạch hòa bình để đưa cho Hoa Kỳ.
Pháp đề nghị ngưng bắn trong một tháng để thử ý định của Nga
Trong
một cuộc phỏng vấn trên đường đến hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron đã nêu khả năng ngừng bắn trong một tháng, mặc dù không
có sự ủng hộ công khai ngay lập tức từ các đồng minh khác.
“Một
thỏa thuận ngừng bắn như vậy trên không, trên biển và cơ sở hạ tầng năng
lượng sẽ cho phép chúng ta xác định liệu Tổng thống Nga Vladimir Putin
có hành động thiện chí khi ông cam kết ngừng bắn hay không”, Ngoại
trưởng Pháp Jean-Noel Barrot nói.
“Và đó là lúc các cuộc đàm phán hòa bình thực sự có thể bắt đầu”.
Bộ
binh châu Âu sẽ chỉ được triển khai tới Ukraine trong giai đoạn thứ
hai, ông Macron cho biết trong cuộc phỏng vấn được đăng trên tờ Le
Figaro.
Ông Zelenskyy, khi được hỏi liệu ông có biết về đề nghị đó không, đã trả lời các phóng viên ở London: “Tôi biết mọi thứ”.
Các
nhà lãnh đạo châu Âu đang xử lý những gì một số người mô tả là sự đảo
ngược chính sách lớn nhất của Washington kể từ Thế chiến Thứ hai, sau
khi ông Zelenskiy đột ngột rời Tòa Bạch Ốc vào ngày 28/2 sau khi bị ông
Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích trước truyền thông quốc tế.
Ông
Zelenskyy đến Washington với dự định ký một thỏa thuận cho phép Hoa Kỳ
tiếp cận khoáng sản của Ukraine, nhưng đã rời đi mà không ký.
Cố vấn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc Mike Waltz nói với Fox News rằng ông Zelenskyy phải xin lỗi.
“Điều
chúng ta cần nghe từ Tổng thống Zelenskyy là ông ấy hối tiếc về những
gì đã xảy ra, rằng ông ấy sẵn sàng ký thỏa thuận khoáng sản này và rằng
ông ấy sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình”, ông nói.
“Tôi
không nghĩ rằng đó là điều quá đáng để yêu cầu. Chúng ta sẽ xem điều gì
sẽ xảy ra trong 48 giờ tới, nhưng chúng tôi chắc chắn đang tìm cách
tiến về phía trước theo hướng tích cực”.
Ông Friedrich Merz, người
bảo thủ sắp trở thành thủ tướng Đức sau khi giành được số phiếu bầu lớn
nhất trong cuộc bầu cử một tuần trước, cho rằng lập luận tại Phòng Bầu
dục hôm 28/2, trong đó ông Zelenskyy bị ép phải cam kết công khai về một
giải pháp ngoại giao, là một cái bẫy được lên kế hoạch trước.
“Đó
không phải là phản ứng tự phát trước sự can thiệp của ông Zelenskyy, mà
rõ ràng là một sự leo thang được tạo ra”, ông Merz nói.
“Bây giờ chúng ta phải chứng minh rằng chúng ta có vị thế để hành động độc lập ở châu Âu”.
Người châu Âu cảm thấy ông Trump đã phản bội Ukraine
Trong
riêng tư, và đôi khi là công khai, các quan chức châu Âu đang tức giận
về những gì họ coi là sự phản bội Ukraine, quốc gia đã nhận được sự ủng
hộ mạnh mẽ từ Washington kể từ cuộc xâm lược của Nga.
Thủ tướng
Pháp Francois Bayrou cho biết đã có “hai nạn nhân” từ cuộc đụng độ tại
Phòng Bầu dục: an ninh của Ukraine và liên minh kéo dài tám thập niên
của châu Âu với Hoa Kỳ.
Tại quốc hội Pháp, ông đã cảm ơn ông
Zelenskyy vì đã kiên định. Ông nói về “một cảnh tượng kinh hoàng, được
đánh dấu bằng sự tàn nhẫn, một mong muốn làm nhục, với mục đích là buộc
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy phải đầu hàng bằng cách đe dọa”.
Nhưng
người châu Âu cũng vẫn đang nỗ lực để giữ cho Hoa Kỳ đứng về phía mình.
Ông Peter Mandelson, đại sứ Anh tại Hoa Kỳ, cho biết quan hệ
Ukraine-Hoa Kỳ cần được thiết lập lại, vì sáng kiến chấm dứt chiến tranh
của ông Trump là “điều quan trọng nhất”.
Ông Trump đã nói chuyện
qua điện thoại với ông Putin vào tháng trước và sau đó tuyên bố các cuộc
đàm phán chấm dứt chiến tranh sẽ bắt đầu nhanh chóng, khiến cả ông
Zelenskyy và các đồng minh phương Tây khác của ông, bao gồm Liên hiệp
châu Âu và Anh, bất ngờ.
Các nhà lãnh đạo châu Âu hiện đồng ý rằng
họ phải chi nhiều hơn cho quốc phòng để cho ông Trump thấy rằng lục địa
này có thể tự bảo vệ mình. EU sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh khẩn
cấp vào ngày 6/3.
Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen cho biết
bà sẽ thông báo cho các quốc gia thành viên vào ngày 4/3 về các kế
hoạch tăng cường ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu và năng lực quân
sự của EU:
“Chúng ta cần một đợt tăng cường quốc phòng mạnh mẽ,
không còn nghi ngờ gì nữa. Chúng ta muốn có hòa bình lâu dài, nhưng hòa
bình lâu dài chỉ có thể được xây dựng trên sức mạnh, và sức mạnh bắt đầu
từ việc tự củng cố bản thân”.
Nga không che giấu sự vui mừng của
mình, ca ngợi ông Trump vì đã thay đổi chính sách của Hoa Kỳ và lên án
ông Zelenskyy vì đã thách thức ông ấy.
“Chúng tôi thấy rằng phương
Tây tập thể đã bắt đầu mất đi tính tập thể của mình một phần, và sự
phân mảnh của phương Tây tập thể đã bắt đầu”, phát ngôn viên Điện
Kremlin Dmitry Peskov nói.
“Vẫn còn một nhóm các quốc gia tạo
thành bên chiến tranh, tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ thêm cho Ukraine về mặt
hỗ trợ chiến tranh và đảm bảo tiếp tục thù nghịch”.