(Reuters) - Việt Nam phản đối các hoạt động của Trung Quốc tại Biển Đông. Chính phủ Việt Nam hôm nay, 03/05/2025, cho biết đã gởi công hàm ngoại giao đến Trung Quốc và Philippines để phản đối các hoạt động của hai nước tại bãi Đá Hoài Ân (Sandy Cay) mà Việt Nam xem như là một phần lãnh thổ. Trong thông cáo, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam Phạm Thu Hằng kêu gọi các bên tôn trọng chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Tuần vừa qua, cả Trung Quốc lẫn Philippines đều thông báo đưa người đến bãi đá Hoài Ân để xác quyết chủ quyền. Cũng về Biển Đông, một nhà lập pháp Indonesia hôm 01/05 cho biết, Quốc Hội Indonesia trong tuần tới sẽ phê chuẩn thỏa thuận đã ký với Việt Nam năm 2022 sau nhiều thập niên đàm phán nhằm xác định ranh giới vùng đặc quyền kinh tế có tranh chấp giữa hai nước ở Biển Đông.

(Báo chí Việt Nam) - Tổng Bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam thăm chính thức Liên bang Nga. Ông Tô Lâm sẽ dự lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng 09/05/2025 tại Matxcơva. Nhân dịp này, nhận lời mời của các nước, ông Tô Lâm cũng công du các nước Kazakhstan, Azerbaijan và Belarus. Chuyến đi của tổng bí thư, phu nhân và phái đoàn cấp cao của Việt Nam kéo dài từ ngày 05 đến 12/05/2025.

(AFP) - Tổng thống Zelensky : Kiev không thể bảo đảm « sự an toàn » của các lãnh đạo quốc tế dự lễ 80 năm chiến thắng phát xít Đức tại Matxcơva. Theo phát biểu ngày 03/05/2025 của tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, Kiev không biết là Nga sẽ làm những gì trong ngày này, rằng Matxcơva có thể gây ra các vụ cháy nổ rồi đổ trách nhiệm cho Kiev. Theo dự kiến, có khoảng 20 lãnh đạo nước ngoài đến Matxcơva dự lễ, trong đó có chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, lãnh đạo các nước đồng minh truyền thống của Nga như Kazakhstan, Belarus, Armenia, Cuba, Venezuela…

(AFP) - Kỷ niệm ngày Chiến Thắng tại Anh : Binh sĩ Ukraina tham gia diễu binh ở Luân Đôn.Chính phủ Anh hôm nay 03/05/2025 thông báo như trên nhưng không cho biết số binh sĩ Ukraina tham gia diễu binh ngày 05/05. Bộ Quốc Phòng Anh ra thông cáo cho biết sự hiện diện của lực lượng Ukraina tượng trưng cho sự ủng hộ của thế giới đối với cuộc đấu tranh giành tự do của Ukraina chống lại cuộc xâm lược của Nga. Một sĩ quan của quân đội Ukraina xem đây là sự ghi nhận rằng Ukraina và những người anh hùng của đất nước đang đi đầu trong cuộc đấu tranh giành tự do và hòa bình trên thế giới.

(Reuters) - Tổng thống Ukraina và Mỹ trao đổi về hệ thống phòng không và trừng phạt Nga. Ông Volodymyr Zelensky khẳng định đã trao đổi vấn đề này với đồng nhiệm Mỹ Donald Trump hôm 26/04/2025 tại Roma, bên lề thánh lễ an táng giáo hoàng Phanxicô. Thông tin được loan báo hôm nay 03/05/2025, chỉ một ngày sau khi chính quyền Donald Trump thông báo đã thông qua việc bán phụ tùng chiến đấu cơ F-16 và các thiết bị huấn luyện cho Ukraina. Hợp đồng trị giá 310,5 triệu đô la cũng bao gồm việc đào tạo phi công và « tăng khả năng tương tác » giữa lực lượng vũ trang Ukraina với lực lượng vũ trang Hoa Kỳ.

(AFP) - Togo cảnh báo giới trẻ nguy cơ bị Nga lừa đưa ra chiến trường. Trong một thông cáo ngày 02/05/2025, bộ Ngoại Giao Togo, ở Tây Phi, khuyến cáo những người trẻ tuổi, đặc biệt là sinh viên, « rời Togo trong khuôn khổ chương trình được cho là học bổng do những tổ chức đóng tại Nga » cấp nên « cảnh giác cao độ ». Theo báo động tổ chức nhân quyền Phong trào Martin Luther King (MMLK), nhiều du học sinh Togo khi đến Nga với ý định du học, đã bị ép vào quân đội để ra chiến trường. Tổ chức MMLK nêu chi tiết về trường hợp một du học sinh Togo đã bị thương nặng và bị quân đội Ukraina bắt sống trong một trận giao tranh với Nga và hiện đang bị giam tù tại Ukraina.

(AFP) - TT Trump sẽ tổ chức diễu binh ngày 14/06, trùng với sinh nhật của ông. Nhà Trắng hôm qua, 02/05/2025, xác nhận tổng thống Mỹ sẽ tổ chức một lễ duyệt binh ngày 14/06, đánh dấu 250 năm ngày thành lập bộ binh Mỹ. Ngày này cũng trùng với sinh nhật thứ 79 của ông. Tổng thống thuộc đảng Cộng Hòa mong muốn « tôn vinh những cựu chiến binh Mỹ, các thành viên đang tại ngũ và lịch sử quân đội Mỹ ». Lần diễu binh lớn cuối cùng tại Mỹ diễn ra năm 1991 tại Washington kỷ niệm chấm dứt chiến tranh vùng Vịnh.

(AFP) - Hoa Kỳ sẽ bán 1.000 tên lửa cho Ả Rập Xê Út với tổng giá trị 3,5 tỷ đô la.Mẫu tên lửa Mỹ bán lần này là AIM-120 của nhà sản xuất RTX (trước đây là Raytheon), được trang bị cho nhiều quân đội trên khắp thế giới. Chính quyền Mỹ hôm qua 02/05/2025 cho biết hợp đồng được ký kết ngay trước chuyến thăm của tổng thống Donald Trump tới Ả Rập Xê Út, một đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ trong khu vực, gần đây cũng đã tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán ngoại giao giữa Nga và Ukraina. Donald Trump sẽ thăm Ả Rập Xê Út, Qatar và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất từ ​​ngày 13 đến 16/05. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Trump kể từ khi trở lại Nhà Trắng.

(AFP) - Quốc tế lên án các vụ oanh kích của Israel nhắm vào Syria là hành vi xâm lược. Sau khi oanh tạc khu vực xung quanh phủ tổng thống Syria ở Damas, Israel trong đêm qua rạng sáng nay 03/05/2025 đã tiến hành hơn 20 vụ không kích nhắm vào các địa điểm quân sự trên khắp Syria. Israel lý giải đây là đòn đáp trả việc chính quyền Ahmed al-Sharaa, thông qua các lực lượng dân quân thân chính phủ Syria, tiến hành một chiến dịch « diệt chủng » người thiểu số Druze. Người dân Israel lo ngại bị bỏ rơi và ngày càng nhiều người nghi ngờ là chính quyền Syria không có đủ khả năng bảo vệ người dân.

(AFP) - Mỹ : Đài Á châu Tự do thông báo sa thải đa số nhân viên và đóng cửa nhiều ban ngoại ngữ. 280 nhân viên của RFA ở Washington (90% nhân lực của đài ở Mỹ) và 20 nhân viên ở nước ngoài mất việc. Các ban tiếng Duy Ngô Nhĩ, tiếng Tây Tạng, Miến Điện và tiếng Anh phải đóng cửa. Các chương trình tiếng Quan Thoại, Quảng Đông, tiếng Khmer và tiếng Việt vẫn được duy trì. Thông báo của đài Đài Á châu Tự do (RFA) được đưa ra hôm 02/05/2025, một tháng rưỡi sau khi chính quyền Trump xem các đài phát thanh truyền tải các thông tin « tự do » ra nước ngoài là không hữu ích và ra lệnh ngừng cấp kinh phí. Tuần trước, một tòa án liên bang Mỹ đã ra lệnh cho chính phủ khôi phục nguồn tài trợ cho các đài này nhưng chính quyền Trump không tuân thủ. Còn một tòa án khác đã tạm thời yêu cầu hoãn lệnh của chính quyền Trump.

(AFP) - Úc : Bầu cử lập pháp. Theo thông tin kết quả sơ bộ, đảng Lao Động của thủ tướng Anthony Albanese đã giành thắng lợi. Lãnh đạo đảng Tự Do Peter Dutton đã thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử ngày 03/05/2025 và cho biết ông đã gọi điện chúc mừng đối thủ bên đảng Lao Động, thủ tướng đương nhiệm Anthony Albanese. Peter Dutton thừa nhận đảng của ông đã không làm tốt trong chiến dịch vận động tranh cử nhận trách nhiệm về thất bại.

(AFP) - Donald Trump muốn ưu tiên NASA đưa con người lên Mặt Trăng và Sao Hỏa trước Trung Quốc, thay vì các chương trình khoa học quan trọng khác. Nhà Trắng hôm qua 02/05/2025 công bố ngân sách cho NASA - cơ quan vũ trụ của Mỹ. Tổng cộng, chính quyền đề xuất cắt giảm khoảng 24% ngân sách của NASA, đặc biệt liên quan đến khoa học vũ trụ và Trái Đất, nhất là cắt giảm tài trợ cho một số chương trình giám sát vệ tinh được sử dụng để nghiên cứu biến đổi khí hậu. Nhiều chương trình nghiên cứu của NASA sẽ phải hủy bỏ, ví dụ đưa các mẫu đá được thu thập trên sao Hỏa (có thể chứa dấu vết của sự sống cổ đại) trở về Trái Đất.

(Le Figaro) - Một phi thuyền thời Liên Xô sắp đâm xuống Trái Đất, hơn 50 năm sau khi được phóng lên Sao Kim. Phi thuyền Kosmos 482, được Liên Xô phóng lên sao Kim vào năm 1972, chưa từng rời khỏi quỹ đạo Trái Đất do tên lửa bị trục trặc. Theo nhà khoa học người Hà Lan, Marco Langbroek, tàu vũ trụ này sẽ quay trở lại bầu khí quyển vào ngày 10/05 và rơi xuống với vận tốc 242 km/giờ, nếu còn nguyên vẹn. Trả lời AP, chuyên gia này trấn an là dù không thể loại trừ hoàn toàn, nhưng nguy cơ tàu vũ trụ đâm vào thứ gì đó là thấp.

Thông tín viên Guillaume Naudin từ Washington giải thích :

« Các ưu tiên của Donald Trump là rõ ràng : An ninh nội địa tăng 65%, chủ yếu là để bảo đảm an ninh các đường biên giới. Rồi còn có quốc phòng, lần đầu tiên, ngân sách vượt ngưỡng nhiều nghìn tỷ đô la, sẽ tăng thêm 13%. Tiền được dành cho phát triển một hệ thống lá chắn tên lửa hay cho lĩnh vực không gian cũng đủ để Elon Musk kiếm được nhiều tiền thông qua các công ty chuyên môn của nhà tỷ phú.

Nhà Trắng giải thích rằng đề xuất ngân sách này là một dự án chung với bộ Hiệu quả Chính phủ do nhà tỷ phú điều hành. Vì vậy, chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi những khoản ngân sách được cho là không ưu tiên bị cắt giảm mạnh vì điều đó cũng đã được bắt đầu.

Nhà Trắng đề xuất tiết kiệm hơn 160 tỷ đô la, chủ yếu trong các lĩnh vực giáo dục, viện trợ quốc tế, năng lượng sạch, cơ quan môi trường hay nghiên cứu trong lĩnh vực khí hậu và y tế. Dự thảo này giờ sẽ được đệ trình lên Quốc Hội, cho đến nay vẫn gạt bên lề.

Và ai sẽ phải gánh lấy trách nhiệm ? Những khoản cắt giảm ngân sách này đôi khi ảnh hưởng đến những bang hay những đơn vị bầu cử mà đảng Cộng Hòa chỉ có một đa số khá hẹp. »

Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng trên kênh truyền hình NBC News ngày hôm qua, 02/05, tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định những quyết định chính trị của ông sẽ thúc đẩy kinh tế Mỹ nhưng đồng thời ông thừa nhận khả năng nguy cơ suy thoái kinh tế trong trong thời gian đầu.

CIA sắp hủy 1.200 việc làm

Theo tường thuật từ Washington Post ngày 02/05/2025, Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) sẽ hủy 1.200 vị trí. Thông tin này được đưa ra vào lúc Nhà Trắng công bố dự thảo thắt chặt ngân sách cho năm 2026. Chính quyền Donald Trump cho biết rằng việc hủy bỏ những vị trí này sẽ diễn ra trong nhiều năm mà không phải sa thải nhân viên.

Phát ngôn viên của CIA không xác nhận con số, nhưng tuyên bố rằng ông John Ratcliffe đã « hành động nhanh để bảo đảm rằng nhân viên của CIA đáp ứng được các ưu tiên an ninh do chính phủ đề ra ».