Iran và Thổ Nhĩ Kỳ chạy đua phát triển tàu sân bay UAV
Minh Thu
5–6 minutes
Nỗ
lực tăng cường sức mạnh hải quân xa bờ của Thổ Nhĩ Kỳ và Iran hiện tập
trung vào các tàu sân bay UAV, khi chúng giúp bớt được chi phí lớn cho
việc trang bị chiến đấu cơ, cũng như đào tạo phi công.
Chuyên gia
hải quân Bryan Clark tại Viện Hudson ở Mỹ nhận định, “tôi nghĩ Hải quân
Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sẽ sử dụng các tàu sân bay này theo cách giống nhau
để tấn công binh sĩ, cơ sở trên bờ, và tàu của đối phương ở ven biển”.
Ban
đầu, Thổ Nhĩ Kỳ muốn TCG Anadolu vận hành như một tàu tấn công đổ bộ
trang bị phi đội trực thăng và chiến đấu cơ như tiêm kích tàng hình
F-35B của Lockheed Martin. Song việc Mỹ cấm bán F-35B cho Thổ Nhĩ Kỳ đã
khiến Ankara phải thay đổi thiết kế, và biến TCG Anadolu trở thành tàu
sân bay đầu tiên trên thế giới chứa trực thăng, UAV, và cả máy bay chiến
đấu không người lái (UCAV).
TCG Anadolu có chiều dài 231m, rộng
32m, lượng giãn nước 27.436 tấn. Tàu có thể đạt tốc độ tối đa 39km/h,
tầm hoạt động khoảng 17.000km, và có thể hoạt động trên biển suốt 50
ngày.
Thổ Nhĩ Kỳ đã phát triển UAV hải quân Bayraktar TB3 và UCAV
Kizilelma để hoạt động trên tàu TCG Anadolu. Ngoài ra, Ankara còn có kế
hoạch đóng chiếc tàu thứ 2 lớn hơn TCG Anadolu, và sử dụng nhiều linh
kiện nội địa hơn.
Trong khi đó, quốc gia láng giềng Iran cũng đang
gấp rút phát triển các tàu chở UAV, nhưng thô sơ hơn nhiều so với tàu
TCG Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ.
Business Insider đưa tin, theo một hình ảnh được chụp trong năm nay, Hải quân Iran đã có những bổ sung trên tàu sân bay UAV
Shahid Bagheri. Không giống như TCG Anadolu được chế tạo với mục đích
mang theo UAV ngay từ đầu, Shahid Bagheri là một tàu container được sửa
đổi với sàn đáp được bổ sung để phóng UAV. Ngoài ra, tàu của Iran còn có
thể mang theo trực thăng, xuồng tấn công nhanh loại nhỏ.
Hồi
tháng 5, một tàu container cũ được sửa để chở UAV của Iran có tên Shahid
Mahdavi cũng đã hoàn thành chuyến đi biển thử nghiệm kéo dài 39 ngày ở
Ấn Độ Dương. Trong chuyến đi này, con tàu đã di chuyển gần Diego Garcia,
nơi đặt căn cứ quan trọng của Mỹ. Còn vào tháng 2, lực lượng Vệ binh
Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) từng bắn thử tên lửa đạn đạo từ boong tàu
Shahid Mahdavi.
Giải pháp giá rẻ
Mặc dù không thể so sánh với các siêu tàu sân bay của Hải quân Mỹ, nhưng các tàu như Shahid Bagheri và Shahid Mahdavi của Iran vẫn có thể tạo ra tác động chiến lược.
Giáo
sư Shaul Chorev, lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và chính sách
hàng hải tại Trung tâm Kinh tế xanh Israel, từng đưa ra so sánh về các
tàu tự chế của Iran với tàu của Hải quân Israel.
“Không như chúng
tôi, Iran sử dụng các giải pháp rẻ tiền. Iran dùng tàu buôn, trang bị
sàn đáp và biến nó thành tàu sân bay UAV để đáp ứng nhu cầu sử dụng.
Trên thực tế, UAV và cả xuồng không người lái (USV) có thể được bố trí
tại các điểm chiến lược để thực hiện nhiệm vụ mà tàu hộ tống Sa'ar 6 của
Israel không thể làm được”, ông Chorev cho hay.
Còn
theo ông Clark, dù không có sức mạnh và tính linh hoạt như các tàu sân
bay đích thực, song các tàu sân bay UAV sẽ giúp Thổ Nhĩ Kỳ và Iran phô
trương sức mạnh hải quân "vươn xa ra ngoài khu vực".
Tuy nhiên,
ông cho rằng "các tàu này sẽ không thực sự biến Hải quân Iran trở thành
lực lượng biển xanh, bởi chúng vẫn thiếu khả năng giám sát trên diện
rộng, và nhắm mục tiêu để triển khai UAV chống lại tàu đối phương, cũng
như chưa có tàu tiếp tế để giúp các tàu sân bay UAV hoạt động lâu dài
trên biển. Trong khi đó, Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ đã sở hữu những khả năng
này, và đã là lực lượng biển xanh”.
Cũng theo ông, không thể phủ
nhận các tàu sân bay UAV vẫn đủ hiệu quả giúp Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đáp trả
những tình huống thách thức mà đối thủ trong khu vực tạo ra.
**********
Nga phản ứng mạnh vụ tấn công vào thủ đô Matxcơva
TRẦN PHƯƠNG
Nói
về cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Kiev vào khu Matxcơva,
người phát ngôn Nga nói rằng Ukraine càng suy yếu thì càng đẩy mạnh tấn
công.
Phát biểu ngày 10-9, người phát ngôn Maria Zakharova của Bộ Ngoại giao Nga cho biết Matxcơva đã lường trước khả năng Ukraine tăng cường tấn công.
"Mọi
thứ đang diễn ra chính xác như chúng tôi đã nói trước đây: Chính quyền
Kiev càng yếu trên chiến trường, mặc dù nhận được sự hỗ trợ tài chính và
quân sự lớn, thì họ càng tìm cách trả thù bằng cách tham gia vào các
hoạt động khủng bố", bà Zakharova nhấn mạnh trên kênh truyền hình
Solovyov Live TV.
Theo người phát ngôn Nga, nước này sẽ đưa ra đánh giá chính trị thích hợp và giải quyết vấn đề này với các tổ chức quốc tế.
Trước
đó, Thống đốc Andrey Vorobyov của khu vực Matxcơva đã báo cáo rằng cuộc
tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine trong đêm đã làm hư
hại một số tòa nhà chung cư. Ít nhất 1 người thiệt mạng, 3 người bị
thương và 43 người được sắp xếp đến trung tâm trú ẩn tạm thời. Đây là vụ
tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Kiev vào khu vực thủ đô Nga.
Trong
đêm, lực lượng phòng không Nga đã bắn hạ 14 máy bay không người lái ở
các khu vực Podolsk, Ramenskoye, Lyubertsy, Domodedovo và Kolomna.
Cuộc xung đột Nga-Ukraine tăng nhiệt sau khi Kiev bất ngờ đưa quân sang biên giới đánh vào vùng Kursk của Nga từ đầu tháng 8-2024. Nga đã đáp trả bằng việc đẩy mạnh tấn công vào miền đông Ukraine.
Ngày
10-9, Hãng tin TASS dẫn lời người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện
Kremlin tuyên bố Nga đã có kế hoạch đẩy lùi quân Ukraine ở vùng Kursk.
"Tất
nhiên, quân đội có mọi kế hoạch cần thiết, nhưng tôi không nghĩ rằng
những kế hoạch này có thể được thảo luận công khai", ông Peskov nói khi
được hỏi khi nào quân đội Ukraine sẽ bị đẩy khỏi lãnh thổ Nga.
Cáo buộc Iran chuyển tên lửa cho Nga, Mỹ áp lệnh trừng phạt
Ngày
10-9, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố Washington sẽ áp các biện
pháp trừng phạt mới lên Iran, với cáo buộc Tehran đã cung cấp tên lửa
cho Nga. Theo ông Blinken, các tên lửa của Iran đã được chuyển đến Nga
để sử dụng trong vài tuần tới.
"Chúng tôi đã cảnh báo với Iran
rằng việc thực hiện bước đi này sẽ tạo nên sự leo thang đáng kể... Giờ
đây, Nga đã nhận được các lô hàng tên lửa đạn đạo này và có khả năng sẽ
sử dụng chúng trong vòng vài tuần tới ở Ukraine", Hãng tin AFP dẫn lời
ông Blinken phát biểu tại London (Anh).
Theo ngoại trưởng Mỹ, hàng chục quân nhân Nga đã được huấn luyện tại Iran cách sử dụng tên lửa Fath-360, có tầm bắn 120km.
Ngay
sau đó, các nước Anh, Pháp, Đức cũng tuyên bố sẽ tung ra các biện pháp
trừng phạt nhắm vào ngành vận tải hàng không của Iran.
Trước đó,
người phát ngôn Điện Kremlin khi được hỏi vấn đề này đã nói rằng "không
phải lúc nào những kiểu thông tin này cũng là sự thật". Trong khi đó,
Iran bác bỏ các cáo buộc của phương Tây và nhấn mạnh Tehran không dính
líu đến cuộc chiến ở Ukraine.
Châu Phi, sân chơi cho công nghệ mới và vũ khí Trung Quốc
Thanh Hà
9–11 minutes
Châu Phi không chỉ là kho dự trữ nguyên liệu cho Trung Quốc hay là nơi tiêu thụ hàng rẻ made in China
mà còn là thị trường, phòng thí nghiệm của các nhà sản xuất Trung Quốc
trong các lĩnh vực công nghệ mới và công nghiệp quốc phòng.
Diễn
Đàn Hợp Tác FOCAC giữa Trung Quốc và Châu Phi 2024 vừa kết thúc. Là chủ
nợ chính của châu Phi, Bắc Kinh cam kết « hỗ trợ tài chính » cho châu
lục này 50 tỷ đô la cho ba năm sắp tới. Với trên 280 tỷ đô la tổng trao
đổi mậu dịch hai chiều (năm 2023), Bắc Kinh là đối tác thương mại quan
trọng nhất của châu Phi. Từ hơn 20 năm nay thâm hụt mậu dịch của châu
Phi với bạn hàng Trung Quốc không ngừng gia tăng. Trung Quốc là nguồn
cung cấp hàng rẻ cho 1,5 tỷ dân tại hơn 50 quốc gia châu Phi và đổi lại
thì nhập khẩu nguyên và nhiên liệu từ châu lục này để nuôi cỗ máy sản
xuất.
Xavier Aurégan, đại học Công Giáo Lille, tác giả cuốn sách vừa cho ra mắt độc giả năm nay « Chine, puissance Africaine - Trung Quốc, cường quốc tại châu Phi »- NXB Armand Colin, trên đài truyền hình Pháp France 24 nói rõ hơn :
« Kinh
tế và công nghiệp Trung Quốc rất cần nguyên liệu để sản xuất và cung
cấp khoảng 10 % thành phẩm, vật liệu cho thế giới. Châu Phi là kho
nguyên liệu và khoáng sản của nhân loại và do vậy đã thu hút chú ý của
Bắc Kinh ».
Nhưng Trung Quốc nay đã trở thành một nhà sản
xuất hàng cao cấp như ô tô điện hay pin mặt trời… Trung Quốc cũng là nhà
cung cấp các dịch vụ và thiết bị viễn thông tên tuổi trên thế giới, làm
chủ công nghệ xây dựng nhà máy điện hạt nhân, công nghệ chế tạo xe lửa
cao tốc và cả trong lĩnh vực quốc phòng. Đó là những lĩnh vực còn khó
chen chân vào các thị trường phát triển của Âu Mỹ, Hàn Quốc hay Nhật Bản
và Nga. Chỉ còn lại châu Phi, một châu lục với tiềm năng lớn. Tiếp đón
trọng thể các lãnh đạo châu Phi tại Bắc Kinh vào tuần trước, chủ tịch
Tập Cận Bình nhấn mạnh quan hệ giữa nền kinh tế thứ 2 toàn cầu và châu
Phi chưa bao giờ « lành mạnh như hiện tại ».
Trả lời đài
truyền hình Pháp-Đức, Arte, Valérie Niquet chuyên gia về Trung Quốc
thuộc Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược FRS nhắc lại 50 tỷ đô la được ông Tập
Cận Bình thông báo « hỗ trợ tài chính châu Phi » cho ba năm sắp
tới trước hết là số tiền Trung Quốc cho châu Phi vay mượn và Bắc Kinh
đã ít hào phóng hơn nhiều so với quá khứ :
« Trước hết 50 tỷ
đô la viện trợ là số tiền thấp hơn nhiều so với những diễn đàn FOCAC
trước đây. Tại Diễn Đàn Hợp Tác Trung Quốc-Châu Phi hồi 2018, Bắc Kinh
cấp 60 tỷ đô la tín dụng cho châu Phi và tặng 60 tỷ cho châu lục này.
(…) Kinh tế không còn tăng trưởng tốt như lúc trước, Trung Quốc không
thể rộng rãi với các đối tác châu Phi, nhưng vẫn tiếp tục nhắm tới một
số dự án trong lĩnh vực năng lượng, vào cơ sở hạ tầng… »
Chuyên
gia Xavier Aurégan đi sâu hơn vào chi tiết : Theo ông thực ra trong số
50 tỷ đô la Bắc Kinh hứa viện trợ cho châu Phi trong ba năm sắp tới bao
gồm 30 tỷ được cấp dưới dạng tín dụng, 10 tỷ dành để hỗ trợ trực tiếp
cho các doanh nghiệp Trung Quốc hoạt động tại châu Phi và 10 tỷ đô la
còn lại, thuần túy là tiền viện trợ. Nhưng phần lớn trong số 10 tỷ viện
trợ này được dùng vào việc « thanh toán nợ hay trả tiền lãi cho chính các ngân hàng Nhà nước Trung Quốc ».
2 % tổng đầu FDI vào châu Phi
Một đặc điểm mà Xavier Aurégan lưu ý trong cuốn « Trung Quốc, cường quốc châu Phi » là
trái với điều mọi người lầm tưởng, Trung Quốc đầu tư không nhiều vào
châu Phi. Tại châu lục này, đầu tư Trung Quốc chỉ chiếm có 2 % FDI trong
lúc tỷ lệ này là 63 % tại châu Á và 5 % ở châu Âu. Điều đó chứng tỏ,
trong mắt các nhà đầu tư Trung Quốc, châu Phi không là một điểm đến an
toàn, mà chỉ là một nguồn cung cấp nguyên liệu, một thị trường mua vào
hàng hóa « made in China ».
Như Valérie Niquet vừa nêu, do tăng
trưởng bị chựng lại, Trung Quốc đang khóa dần van tín dụng với các nước
châu Phi. Các số liệu chính thức của nước này cho thấy năm 2016 Trung
Quốc cho châu Phi vay 28 tỷ đô la, năm 2019 châu Phi chỉ còn nhận được 8
tỷ tín dụng, và đến 2022 thì chỉ còn có thể vay được 1 tỷ đô la của Bắc
Kinh mà thôi.
Tiêu thụ nội địa yếu kém, sản xuất dư thừa : đó là
những lý do khiến Bắc Kinh lại càng « rất cần » châu Phi như Pascal
Boniface, giám đốc Viện Quan Hệ Quốc Tế và Chiến Lược của Pháp IRIS ghi
nhận, đặc biệt là vào thời điểm mà Liên Hiệp Châu Âu và nhất là Hoa Kỳ « từng bước đóng cửa thị trường với Trung Quốc » :
Châu Phi trở thành một thị trường tiềm năng để tiêu thụ pin mặt trời,
bình điện và ô tô điện mà Trung Quốc không thể bán sang Âu Mỹ.
Châu Phi và nhu cầu tiêu thụ hàng cao cấp
Vào
lúc trang thiết bị viễn thông của Hoa Vi đã bị cấm cửa tại Hoa Kỳ và
một số nước trong Liên Âu thì tập đoàn này phải đi tìm những thị trường
khác, với những nhu cầu khác về chất lượng, về mức cung cấp dịch vụ …
Châu Phi vẫn cần phát triển các hệ thống cầu đường, cần có thêm cơ sở hạ
tầng để mở mang kinh tế. Chuyên gia Valérie Niquet ghi nhận một thay
đổi lớn về kinh tế và thương mại giữa Trung Quốc và châu Phi :
« Đúng
là Trung Quốc đã đáp ứng những nhu cầu thực sự của châu Phi vào thời
điểm mà châu lục này bị phương Tây bỏ quên. Nhất là sau chiến tranh
lạnh, không còn mấy ai thiết tha với châu Phi hay quan tâm đến nhu cầu
phát triển của khu vực này nữa. Dù vậy Trung Quốc chỉ đầu tư vào những
lĩnh vực có lợi cho họ. Những lĩnh vực đó gồm công nghệ viễn thông,
đường sắt cao tốc … Giờ đây thì Bắc Kinh kỳ vọng rằng châu Phi là thị
trường tiêu thu pin mặt trời, ô tô điện, bình điện … mà Trung Quốc sản
xuất ».
Trả lời đài truyền hình Pháp France 24 chuyên gia địa
chính trị Xavier Aurégan có cùng quan điểm đồng thời ông nhấn mạnh đến
mảng dịch vụ mà các tập đoàn Trung Quốc từ nhiều năm nay đã hướng tới :
«
Trung Quốc dè dặt trong việc đầu tư vào châu Phi vì sợ rằng châu lục
này có nhiều rủi ro, nhưng đã đẩy mạnh các hoạt động về thương mại với
châu lục này và nhất là giành được nhiều hợp đồng bảo đảm dịch vụ cho
châu Phi. Về kinh tế, mục tiêu của Bắc Kinh là gặt hái được nhiều hợp
đồng cung cấp dịch vụ ở hải ngoại (...) Có một sự khác biệt giữa các
khoản xuất nhập khẩu và các hợp đồng bảo đảm dịch vụ do các công ty
Trung Quốc tiến hành. Đó là những công ty Nhà nước hay của tư nhân. Tại
châu Phi, Trung Quốc giành được 1 phần 3 các hợp đồng xây dựng, tức là
nắm giữ một phần lớn của toàn thị trường, xây dựng từ hải cảng đến xa
lộ, bệnh viện, trường học … cho châu lục này ».
«Rế rách cũng đỡ nóng tay »
Trong
những lĩnh vực công nghệ mới Trung Quốc đã vươn lên thành một cường
quốc, và đang cần xuất khẩu những sản phẩm cao cấp. Châu Phi không chỉ
là thị trường mua vào quần áo, hay tủ lạnh, máy vi tính của Trung Quốc,
mà nay đã có điều kiện để nhắm tới ô tô điện hay mua vào thiết bị viễn
thông cung cấp các dịch vụ internet trên cả một châu lục rộng lớn…
Năm
2023 số lượng ô tô điện Trung Quốc xuất khẩu sang châu Phi đã được nhân
lên gấp ba lần so với hồi 2022. Pin mặt trời « made in China » bán sang
châu Phi tăng 57 % … theo các số liệu của Hải Quan Trung Quốc. Đương
nhiên trong những địa hạt này, châu Phi không đủ « lớn » hấp dẫn như các
ở châu Âu hay châu Mỹ nhưng đó là những giải pháp tạm thời cho phép cỗ
máy công nghiệp của Trung Quốc tiếp tục sản xuất và tạo công việc làm
cho người lao động Trung Quốc.
Thị trường vũ khí của các nhà sản xuất Trung Quốc
Bên
cạnh mảng « hàng công nghệ cao » châu Phi còn là « một sân chơi » của
các nhà sản xuất vũ khí Trung Quốc. Báo Hồng Kông South China Morning
Post tháng 8/2023 ghi nhận Norinco, tập đoàn sản xuất vũ khí số 1 Trung
Quốc « mở văn phòng đại diện » tại Senegal, trước khi « hiện diện thường trực » ở Mali, Côte d’Ivoire và nhiều nơi khác nữa tại Tây Phi.
Riêng
trong vùng châu Phi ở phía nam sa mạc Sahara, Trung Quốc đứng thứ nhì
trong danh sách các nguồn cung cấp cho khu vực này. Năm 2023 Cộng Hòa
Dân Chủ Congo trang bị drone của Trung Quốc và Bắc Kinh cũng đã cung cấp
không ít chiến dấu cơ cho châu Phi theo thông tin từ tạp chí ADF chuyên
theo dõi các hồ sơ quân sự, quốc phòng tại châu Phi.
Zambia hiện
đã trang bị trực thăng Trung Quốc, Soudan thì mua các hệ thống phóng
rocket của Trung Quốc. Algérie là khách hàng quan trọng nhất của Bắc
Kinh trên các thị trường mua bán vũ khí, đứng trên Tanzania, Maroc và
Soudan.
Một nhà quan sát ghi nhận : Từ đầu thập niên 1980 Trung
Quốc không trực tiếp tham gia vào bất kỳ một cuộc xung đột vũ trang nào,
nhưng nền công nghiệp quốc phòng của nước này không ngừng phát triển.
Châu Phi là « sân chơi », là « phòng thí nghiệm » cho các nhà sản xuất
Trung Quốc. Đó là chưa kể đến ảnh hưởng về ngoại giao và chiến lược của
Bắc Kinh đối với châu lục này vào lúc mà Bắc Kinh muốn hình thành một
trật tự thế giới mới và lãnh đạo « khối các nước phương nam ».
Tất cả các yếu tố vừa nêu cho thấy, có lẽ ông Tập Cận Bình đã thành thật khi tuyên bố bang giao giữa Bắc Kinh và châu Phi « chưa bao giờ tốt đẹp như hiện tại ».
***********
Lũ lụt đe dọa nhấn chìm miền Bắc, Việt Nam đề nghị Trung Quốc ngưng xả lũ
Hàng
trăm người chết và mất tích khi nước lũ các sông ở miền Bắc Việt Nam
dâng cao, có nguy cơ nhấn chìm các tỉnh, trong đó có thủ đô Hà Nội,
trong khi Việt Nam vừa cấp tốc đề nghị Trung Quốc ngưng xả lũ trên sông
Hồng, theo tìm hiểu của VOA.
Hà Nội đã bị ngập lụt ở nhiều nơi
và đang đối mặt nguy cơ ngập trên diện rộng sau khi nước sông Hồng dâng
cao đến mức báo động 1, đài truyền hình Hà Nội cho biết. Hình ảnh trên
đài truyền hình này cho thấy nhiều hộ dân khu vực ven sông Hồng ở huyện
Mỹ Đức, Ba Vì, Sóc Sơn… đã bị ngập lụt với hàng trăm hectare hoa màu bị
chìm trong biển nước.
Ba ngày sau khi bão Yagi đổ bộ vào Việt
Nam hôm 7/9, mưa lớn đã xảy ra trên diện rộng trên khắp miền bắc, khiến
nước các con sông lớn dâng cao, gây ngập lụt, lũ quét và sạt lở đất.
Hình ảnh trên truyền thông và mạng xã hội cho thấy nước các con sông
chảy cuồn cuộn ngấp nghé đến mặt cầu.
Đến trưa ngày 10/9, Ban
Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Hà Nội đã ban bố lệnh
báo động cấp độ 1 sau khi mực nước sông Hồng lên mức 9,5 mét, theo tin
từ Thông tấn xã Việt Nam.
Ngay trong đêm 9/9, chính quyền
phường Phúc Xá, quận Tây Hồ, đã phải khẩn cấp di dời 4 hộ dân với 9 nhân
khẩu trên bãi giữa sông Hồng trong khi nhiều hộ gia đình ven sông ở các
huyện Ba Đình, Hoàn Kiếm, Tây Hồ đã phải chạy lũ trong đêm, cũng theo
hãng tin Nhà nước Việt Nam.
Trên mạng xã hội cũng đã lan truyền
thông tin vỡ đê ở huyện Sóc Sơn, tuy nhiên Cổng thông tin điện tử Chính
phủ đã bác bỏ thông tin này.
Trong lúc này, các tỉnh Lào Cai và Yên Bái đã công bố tình trạng khẩn cấp do mưa lũ và sạt lở đất, Thanh Niên đưa tin.
Tờ Tuổi Trẻ cho biết thành phố Yên Bái và nhiều địa phương của tỉnh
chìm trong biển nước, nhiều phường, xã bị cô lập, giao thông chia cắt
với hơn 10.000 ngôi nhà bị ngập. Còn tại Lào Cai, mưa lớn trên diện rộng
đã gây sạt lở ở nhiều nơi và khiến nước sông, suối lên nhanh có nguy cơ
gây lũ quét, theo VTV.
Tới ngày 10/9, đã có gần 40 người chết
và mất tích ở Yên Bái do sạt lở đất, theo Tuổi Trẻ, còn ở Lào Cai, một
trận lũ quét vào sáng ngày 10/9 đã vùi lấp gần 130 người ở huyện Bảo Yên
làm 56 người chết và mất tích, trang VnExpress đưa tin.
Trước
đó, thành phố Thái Nguyên tại tỉnh Thái Nguyên cũng bị ngập lụt khi nước
sông Cầu dâng cao. Một người dân ở đây đã nói với VOA rằng nhiều người
dân vùng lũ bị mắc kẹt trong điều kiện không có điện, nước và thông tin
liên lạc.
Còn tại các tỉnh Phú Thọ, Hải Dương, Tuyên Quang, Bắc
Giang, nước các con sông cũng lên nhanh gây lũ cuốn khiến có người dân
thiệt mạng, theo Tuổi Trẻ. Trong một diễn biến khác, Bộ Ngoại giao
Việt Nam đã gửi công hàm cho Trung Quốc và trao đổi với đại biện lâm
thời nước này tại Hà Nội để đề nghị Bắc Kinh có những biện pháp hỗ trợ
nhằm giảm thiểu nguy cơ lũ lụt gây ngập úng tại hạ du sông Hồng, theo
ghi nhận của Tuổi Trẻ.
Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh và
lãnh sự quán tại Côn Minh, tỉnh Vân Nam, cũng đã khẩn trương làm việc
với Bộ Ngoại giao Trung Quốc và Sở Ngoại vụ tỉnh Vân Nam về việc kiểm
soát việc xả lũ ở thượng nguồn sông Hồng ở tỉnh Vân Nam.
Phía Việt
Nam đề nghị Trung Quốc giảm hoặc đóng cửa xả tại các đập thủy điện ở
thượng nguồn, đồng thời nếu có xả lũ thì cần thông báo kịp thời thời
điểm, thời gian và lưu lượng xả lũ, Tuổi Trẻ cho biết.
Thủ tướng
Phạm Minh Chính vào trưa ngày 10/9 đã đi thị sát tình hình ở tỉnh Bắc
Giang và chủ trì cuộc họp trực tuyến với các tỉnh bị thiên tai để bàn về
công tác ứng phó, Cổng thông tin điện tử Chính phủ đưa tin.
Ông đã yêu cầu các lực lượng quân đội, công an huy động tất cả phương tiện và lực lượng, kể cả trực thăng, để cứu trợ người dân.
*********
Tòa Án châu Âu phạt hai tập đoàn Mỹ Apple và Google hàng tỉ euro
Trọng Thành
2–3 minutes
Hôm
nay, 10/09/2024, Tòa Án Công Lý Châu Âu - có trụ sở tại Luxembourg - ra
phán quyết cuối cùng – không thể kháng án – buộc tập đoàn công nghệ Mỹ
Apple phải trả cho Irland 13 tỉ euro tiền thuế nộp thiếu, do được Nhà
nước tài trợ bất hợp pháp. Tập đoàn Google bị Tòa Án Công Lý Châu Âu
phạt 2,4 tỉ euro về tội ‘‘lạm dụng vị thế độc quyền’’.
Đăng ngày:
2 phút
Theo
AFP, sau hai phán quyết của Tòa Án Công Lý Châu Âu, ủy viên châu Âu phụ
trách Cạnh tranh, Margrethe Vestager, khẳng định đây là ‘‘một chiến
thắng của luật chơi công bằng và luật pháp về thuế’’, ‘‘một thắng lợi
của Ủy Ban Châu Âu’’ và ‘‘một chiến thắng lớn với người dân châu Âu’’.
Vụ
kiện Apple bắt đầu từ năm 2016. Ủy Ban Châu Âu cáo buộc tập đoàn nhãn
hiệu quả táo đã chỉ phải nộp những khoản thuế rất thấp, ‘‘từ 1% năm 2003
đến 0,005% vào năm 2014’’ trong tổng doanh thu tại châu Âu, và đòi
Apple phải hoàn trả 13 tỉ euro cho chính quyền Ireland. Năm 2020, một
toà án sơ thẩm của Liên Hiệp Châu Âu đã bác bỏ quyết định của Ủy Ban
Châu Âu. Ủy Ban Châu Âu đã khiếu nại phúc thẩm. Năm 2023, theo khuyến
nghị của luật sư Giovanni Pitruzzela, Tòa Án Công Lý Châu Âu đã xem lại
vụ kiện này. Chính quyền Ireland cho biết ‘‘sẽ tuân thủ’’ phán quyết của
Tòa Án Công Lý Châu Âu.
Về vụ Google, Ủy Ban Châu Âu đã mở điều tra
từ năm 2010, sau khi Google bị cáo buộc đã thao túng kết quả tìm kiếm
trên mạng để tạo điều kiện cho trang mạng so sánh giá cả của Google,
Google Shopping, lấn át hoàn toàn các đối thủ cạnh tranh. Google sau đó
đã buộc phải thay đổi việc quy tắc đăng tải các kết quả tìm kiếm, theo
các đòi hỏi của châu Âu, nhưng khiếu nại lên Tòa Án Công Lý Châu Âu yêu
cầu hủy trừng phạt theo phán quyết của tòa sơ thẩm hồi 2021 ***********
Hoa Kỳ và Anh cáo buộc Iran gửi tên lửa cho Nga để sử dụng ở Ukraine
AP
4–5 minutes
Hoa
Kỳ và Anh hôm 10/9 chính thức cáo buộc Iran cung cấp tên lửa đạn đạo
tầm ngắn cho Nga để sử dụng trong cuộc chiến ở Ukraine và cho biết họ sẽ
tiến hành các biện pháp trừng phạt những bên liên quan.
Ngoại
trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, phát biểu cùng với Ngoại trưởng Anh David
Lammy trong chuyến thăm London và cho biết các lệnh trừng phạt sẽ được
công bố vào cuối ngày 10/9.
"Nga hiện đã nhận được các lô hàng tên
lửa đạn đạo này và có khả năng sẽ sử dụng chúng trong vòng vài tuần nữa
ở Ukraine, nhắm vào người Ukraine", ông Blinken nói. "Việc cung cấp tên
lửa của Iran cho phép Nga có nhiều vũ khí hơn cho các mục tiêu xa hơn
so với tiền tuyến".
Ông Blinken phát biểu như vậy khi ông và ông
Lammy đang chuẩn bị thực hiện chuyến thăm chung vào ngày 11/9 tới
Ukraine, nơi họ sẽ gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskyy và các quan chức
cấp cao khác để thảo luận về việc tăng cường khả năng phòng thủ của nước
này. Điện Kremlin đang cố gắng đẩy lùi cuộc tấn công bất ngờ của
Ukraine, vốn đã chiếm hàng trăm dặm lãnh thổ ở khu vực Kursk của Nga.
Những
cáo buộc về tên lửa của Iran có thể khiến ông Zelenskyy mạnh dạn hơn
nữa trong việc gia tăng áp lực lên Hoa Kỳ và các đồng minh khác để cho
phép Ukraine sử dụng tên lửa do phương Tây cung cấp để tấn công sâu bên
trong nước Nga và tấn công các địa điểm mà Moscow tiến hành các cuộc tấn
công trên không.
Tổng thống Joe Biden đã cho phép Ukraine bắn tên
lửa do Hoa Kỳ cung cấp qua biên giới vào Nga để tự vệ nhưng phần lớn
hạn chế khoảng cách vì lo ngại về việc xung đột sẽ leo thang hơn nữa.
Điều
đó không ngăn cản Ukraine sử dụng vũ khí của chính mình để tấn công các
mục tiêu sâu hơn ở Nga, tiến hành một trong những cuộc tấn công bằng
máy bay không người lái lớn nhất vào lãnh thổ Nga hôm 10/9 trong cuộc
chiến kéo dài 2 năm rưỡi nhắm vào nhiều khu vực bao gồm cả Moscow.
Chuyến
thăm chung hiếm hoi tới Kyiv đã được thông báo trước một cách bất
thường, như một tín hiệu công khai về sự ủng hộ của Hoa Kỳ và Anh đối
với Ukraine trước khả năng là một mùa đông tàn khốc vì các cuộc tấn công
của Nga. Tiếp theo là cuộc họp tại Nhà Trắng vào ngày 13/10 giữa ông
Biden và Thủ tướng Anh Keir Starmer, với chương trình nghị sự là hỗ trợ
cho quốc phòng của Ukraine.
Khi được hỏi liệu Hoa Kỳ có cho phép
vũ khí mà họ cung cấp tấn công các mục tiêu ở Nga hay không, ông Blinken
nói rằng mọi hoạt động sử dụng vũ khí đều cần phải liên kết với một
chiến lược.
Ngoại trưởng Mỹ nói rằng một mục tiêu của chuyến thăm
chung trong tuần này "là lắng nghe trực tiếp từ giới lãnh đạo Ukraine,
bao gồm cả... Tổng thống Zelenskyy, về chính xác cách người Ukraine nhìn
nhận nhu cầu của họ vào thời điểm này, hướng tới mục tiêu nào và chúng
tôi có thể làm gì để hỗ trợ những nhu cầu đó".
"Tất cả những gì
tôi có thể nói với bạn là chúng tôi sẽ chăm chú lắng nghe các đối tác
Ukraine, cả hai chúng tôi sẽ báo cáo lại với thủ tướng, với Tổng thống
Biden trong những ngày tới và tôi kỳ vọng đây là điều họ sẽ trao đổi khi
họ gặp nhau vào thứ Sáu (13/9)", ông nói.
Tin tức về các vụ
chuyển giao tên lửa từ Iran bắt đầu xuất hiện vào cuối tuần qua với các
thông tin cho biết tình báo Hoa Kỳ chỉ ra rằng chúng đang được tiến
hành, theo tin từ những người nắm vấn đề này cho biết với điều kiện giấu
tên.
Ông Lammy gọi các vụ chuyển giao tên lửa là một phần của
"một mô thức đáng lo ngại mà chúng ta đang thấy. Đây chắc chắn là một sự
leo thang đáng kể".
Iran đã phủ nhận việc cung cấp vũ khí cho Nga để tiến hành chiến tranh ở Ukraine.
“Iran
coi việc cung cấp hỗ trợ quân sự cho các bên tham gia vào cuộc xung đột
– vốn dẫn đến gia tăng thương vong về người, phá hủy cơ sở hạ tầng và
xa rời các cuộc đàm phán ngừng bắn – là vô nhân đạo”, theo một tuyên bố
gần đây từ phái bộ Iran tại Liên Hợp Quốc.
Hoa Kỳ và các đồng minh đã cảnh báo Iran trong nhiều tháng không được chuyển tên lửa đạn đạo cho Nga.
Giám
đốc CIA William Burns, người đã có mặt tại London hôm 7/9 để tham dự
cuộc họp chung với người đồng cấp tình báo Anh, đã cảnh báo về mối quan
hệ quốc phòng đang phát triển và "đáng lo ngại" liên quan đến Nga, Trung
Quốc, Iran và Triều Tiên mà ông cho là đe dọa cả Ukraine và các đồng
minh phương Tây ở Trung Đông.
**********
Reuters: Hãng năng lượng tái tạo hàng đầu Enel sẽ rời khỏi Việt Nam
Tập
đoàn Enel của Italy đang chuẩn bị rời khỏi Việt Nam, ba người am hiểu
về vấn đề này nói với Reuters. Đây sẽ là diễn biến mới nhất của một công
ty phương Tây rút khỏi các dự án năng lượng tái tạo ở một quốc gia đang
gặp khó khăn trong việc thực hiện các kế hoạch khử cacbon.
Tập
đoàn điện lực Italy cho biết vào năm 2022 họ muốn đầu tư vào các nhà máy
sản xuất tới 6 gigawatt (GW) năng lượng tái tạo ở Việt Nam mà không nêu
rõ loại nào nhưng lưu ý tiềm năng của nước này về năng lượng gió và mặt
trời.
Hai trong số những người nói trên cho biết động thái này là
một phần trong kế hoạch tái tổ chức rộng rãi hơn hoạt động kinh doanh
toàn cầu của Enel.
Không rõ liệu việc rời khỏi quốc gia Đông Nam Á
này có được công bố hay không và khi nào. Tập đoàn dự kiến sẽ trình bày
kế hoạch chiến lược hàng năm vào tháng 11 tới.
Enel từ chối bình luận. Các nguồn không muốn nêu tên vì thông tin không được công khai.
Bộ công nghiệp Việt Nam không trả lời yêu cầu bình luận.
Enel
do nhà nước kiểm soát là một trong những nhà đầu tư lớn nhất thế giới
vào năng lượng tái tạo nhưng kể từ khi CEO Flavio Cattaneo nắm quyền vào
năm ngoái, tập đoàn này đã chuyển trọng tâm sang cơ sở hạ tầng lưới
điện và cam kết dành một phần đáng kể đầu tư trong nước và giảm tiếp xúc
với quốc tế.
Việc Enel rời khỏi Việt Nam sẽ là đòn giáng mới nhất
vào chiến lược năng lượng của quốc gia Đông Nam Á này, vốn xoay quanh
việc tăng cường đầu tư vào năng lượng được tạo ra từ năng lượng tái tạo
và khí đốt để giảm sự phụ thuộc vào than đá.
Tháng trước, Reuters
đưa tin công ty Equinor của Na Uy đã hủy kế hoạch đầu tư vào lĩnh vực
gió ngoài khơi của Việt Nam, trong khi Orsted của Đan Mạch cho biết năm
ngoái họ sẽ tạm dừng kế hoạch đầu tư vào các trang trại gió ngoài khơi
lớn ở nước này.
Theo trang web của Enel, chi nhánh năng lượng tái
tạo của Enel, Enel Green Power, quản lý hơn 1.300 nhà máy và có khoảng
64 GW công suất tái tạo được lắp đặt trên toàn thế giới.
Trong số 6
GW công suất mà Enel dự định lắp đặt tại Việt Nam, có khoảng 1 GW “đã ở
giai đoạn nâng cao” vào giữa năm 2022, với nhà máy điện đầu tiên chưa
xác định dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong năm nay, theo trang web của
công ty về hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.
Enel không bình luận về tình trạng các dự án của họ tại Việt Nam.
*******
in thế giới 11-9: Ông Biden 'mách nước' cho bà Harris đấu ông Trump; Israel bao vây đoàn xe LHQ
THANH HIỀN
6–8 minutes
Mỹ sẽ nới lệnh cấm Ukraine sử dụng vũ khí tấm xa?
Theo
Hãng tin Reuters, ngày 10-9, khi được hỏi liệu Mỹ có dỡ bỏ lệnh hạn chế
Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa trong cuộc xung đột với Nga, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết chính quyền của ông "đang giải quyết vấn đề đó".
Mỹ
vẫn do dự trong việc cung cấp hoặc chấp thuận cho Ukraine sử dụng các
loại vũ khí có thể tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga vì lo
ngại sẽ làm leo thang thêm xung đột.
Các đồng minh khác của Kiev
đã cung cấp vũ khí nhưng với những hạn chế về cách thức và thời điểm có
thể sử dụng các vũ khí này tấn công bên trong nước Nga.
Ukraine dọa cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran
Ngày
10-9, Ukraine tuyên bố có thể cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran nếu
Nga sử dụng tên lửa đạn đạo mà Kiev cáo buộc do Iran cung cấp để tấn
công Ukraine.
Ukraine cho biết sẽ có hậu quả tàn khốc trong quan hệ song phương với Iran nếu các cáo buộc chuyển giao vũ khí được xác nhận.
"Tôi
sẽ không nói chính xác vào lúc này rằng hậu quả tàn khốc có nghĩa là gì
để không làm suy yếu lập trường ngoại giao của chúng tôi. Nhưng tôi có
thể nói rằng mọi phương án, bao gồm cả lựa chọn [cắt đứt quan hệ ngoại
giao với Iran], đều đang được xem xét", người phát ngôn Bộ Ngoại giao
Ukraine Heorhiy Tykhyi nói.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony
Blinken cáo buộc Nga đã nhận tên lửa từ Iran và Matxcơva dự kiến sẽ sử
dụng vũ khí trong những tuần tới.
Iran đã phủ nhận việc cung cấp vũ khí cho Nga. Trong khi đó Điện Kremlin vẫn chưa lên tiếng về cáo buộc của ông Blinken.
Đoàn xe Liên Hiệp Quốc bị lực lượng Israel bao vây ở Gaza
Một
đoàn xe bọc thép được đánh dấu là của Liên Hiệp Quốc ở Gaza đã bị lực
lượng Israel bao vây và chĩa súng vào hôm 9-9, khi Israel tìm cách thẩm
vấn hai nhân viên của Liên Hiệp Quốc, Hãng tin Reuters đưa tin ngày
10-9.
Người
phát ngôn Liên Hiệp Quốc Stephane Dujarric cho biết đoàn xe đang trên
đường hỗ trợ chiến dịch tiêm vắc xin bại liệt cho hàng ngàn trẻ em
Palestine. Đoàn xe đã bị chặn lại tại một trạm kiểm soát nối miền trung
và bắc Gaza.
Ông Dujarric cho biết binh sĩ Israel muốn thẩm vấn
hai nhân viên người Palestine. Tình hình leo thang nhanh chóng và binh
sĩ Israel đã chĩa vũ khí thẳng vào nhân viên Liên Hiệp Quốc. Đoàn xe của
Liên Hiệp Quốc đã "bị lực lượng Israel bao vây và nổ súng".
"Sau
đó, xe tăng và xe ủi của IDF tiếp cận đoàn xe, đâm vào xe của Liên Hiệp
Quốc từ phía sau và phía trước, ép chặt đoàn xe trong khi nhân viên Liên
Hiệp Quốc vẫn còn bên trong", ông Dujarric nói.
Ông nhấn mạnh vụ
việc là những ví dụ mới nhất về "những nguy hiểm và trở ngại không thể
chấp nhận được mà các nhân viên nhân đạo của Liên Hiệp Quốc phải đối
mặt".
Khi được yêu cầu phản hồi về vụ việc, quân đội Israel cho
biết đoàn xe đã bị chặn sau khi họ nhận được tin tình báo về việc có một
số "nghi phạm người Palestine" trên xe và họ muốn thẩm vấn.
"Chúng
tôi nhấn mạnh rằng đoàn xe này là để luân chuyển nhân sự của Liên Hiệp
Quốc, chứ không phải là đoàn xe chở vắc xin bại liệt. Lực lượng an ninh
Israel đã thẩm vấn các nghi phạm tại hiện trường và sau đó thả họ. Đoàn
xe đã quay trở lại phía nam Dải Gaza", quân đội cho biết.
Israel tuyên bố sẽ chuyển trọng tâm sang biên giới với Lebanon
Bộ
trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant ngày 10-9 cho biết lực lượng nước
này sắp hoàn thành nhiệm vụ tại Gaza và trọng tâm của họ sẽ chuyển sang
biên giới phía bắc với Lebanon, trong bối cảnh các cuộc giao tranh giữa
Israel và lực lượng Hezbollah diễn ra hằng ngày.
"Trọng tâm đang
dịch chuyển về phía bắc, chúng ta sắp hoàn thành nhiệm vụ ở phía nam,
nhưng nhiệm vụ của chúng ta ở đây vẫn chưa hoàn thành", ông Gallant nói
với quân đội ở biên giới phía bắc của Israel trong một video do văn
phòng của ông cung cấp.
Cùng ngày, lực lượng Israel cho biết đã
tiêu diệt một chỉ huy lực lượng Radwan của Hezbollah. Trong khi đó,
Hezbollah tuyên bố đã bắn rocket vào các mục tiêu quân sự Israel bên kia
biên giới để trả đũa.
Ông Sergei Shoigu hội đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị
Hãng
tin Reuters dẫn Hãng thông tấn RIA (Nga) cho biết Thư ký Hội đồng an
ninh Nga Sergei Shoigu đã hội đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị
tại St Petersburg vào hôm 10-9, bên lề cuộc họp an ninh giữa các quốc
gia thành viên BRICS.
Ông Shoigu bày tỏ sự hoan nghênh với việc
ông Vương Nghị tham dự cuộc họp an ninh, mong đợi hợp tác hiệu quả và
"liên lạc chặt chẽ truyền thống" với Trung Quốc về nhiều vấn đề an ninh
quốc tế và khu vực.
Iran và Thổ Nhĩ Kỳ chạy đua phát triển tàu sân bay UAV
Minh Thu
5–6 minutes
Nỗ
lực tăng cường sức mạnh hải quân xa bờ của Thổ Nhĩ Kỳ và Iran hiện tập
trung vào các tàu sân bay UAV, khi chúng giúp bớt được chi phí lớn cho
việc trang bị chiến đấu cơ, cũng như đào tạo phi công.
Chuyên gia
hải quân Bryan Clark tại Viện Hudson ở Mỹ nhận định, “tôi nghĩ Hải quân
Thổ Nhĩ Kỳ và Iran sẽ sử dụng các tàu sân bay này theo cách giống nhau
để tấn công binh sĩ, cơ sở trên bờ, và tàu của đối phương ở ven biển”.
Ban
đầu, Thổ Nhĩ Kỳ muốn TCG Anadolu vận hành như một tàu tấn công đổ bộ
trang bị phi đội trực thăng và chiến đấu cơ như tiêm kích tàng hình
F-35B của Lockheed Martin. Song việc Mỹ cấm bán F-35B cho Thổ Nhĩ Kỳ đã
khiến Ankara phải thay đổi thiết kế, và biến TCG Anadolu trở thành tàu
sân bay đầu tiên trên thế giới chứa trực thăng, UAV, và cả máy bay chiến
đấu không người lái (UCAV).
TCG Anadolu có chiều dài 231m, rộng
32m, lượng giãn nước 27.436 tấn. Tàu có thể đạt tốc độ tối đa 39km/h,
tầm hoạt động khoảng 17.000km, và có thể hoạt động trên biển suốt 50
ngày.
Thổ Nhĩ Kỳ đã phát triển UAV hải quân Bayraktar TB3 và UCAV
Kizilelma để hoạt động trên tàu TCG Anadolu. Ngoài ra, Ankara còn có kế
hoạch đóng chiếc tàu thứ 2 lớn hơn TCG Anadolu, và sử dụng nhiều linh
kiện nội địa hơn.
Trong khi đó, quốc gia láng giềng Iran cũng đang
gấp rút phát triển các tàu chở UAV, nhưng thô sơ hơn nhiều so với tàu
TCG Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ.
Business Insider đưa tin, theo một hình ảnh được chụp trong năm nay, Hải quân Iran đã có những bổ sung trên tàu sân bay UAV
Shahid Bagheri. Không giống như TCG Anadolu được chế tạo với mục đích
mang theo UAV ngay từ đầu, Shahid Bagheri là một tàu container được sửa
đổi với sàn đáp được bổ sung để phóng UAV. Ngoài ra, tàu của Iran còn có
thể mang theo trực thăng, xuồng tấn công nhanh loại nhỏ.
Hồi
tháng 5, một tàu container cũ được sửa để chở UAV của Iran có tên Shahid
Mahdavi cũng đã hoàn thành chuyến đi biển thử nghiệm kéo dài 39 ngày ở
Ấn Độ Dương. Trong chuyến đi này, con tàu đã di chuyển gần Diego Garcia,
nơi đặt căn cứ quan trọng của Mỹ. Còn vào tháng 2, lực lượng Vệ binh
Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) từng bắn thử tên lửa đạn đạo từ boong tàu
Shahid Mahdavi.
Giải pháp giá rẻ
Mặc dù không thể so sánh với các siêu tàu sân bay của Hải quân Mỹ, nhưng các tàu như Shahid Bagheri và Shahid Mahdavi của Iran vẫn có thể tạo ra tác động chiến lược.
Giáo
sư Shaul Chorev, lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và chính sách
hàng hải tại Trung tâm Kinh tế xanh Israel, từng đưa ra so sánh về các
tàu tự chế của Iran với tàu của Hải quân Israel.
“Không như chúng
tôi, Iran sử dụng các giải pháp rẻ tiền. Iran dùng tàu buôn, trang bị
sàn đáp và biến nó thành tàu sân bay UAV để đáp ứng nhu cầu sử dụng.
Trên thực tế, UAV và cả xuồng không người lái (USV) có thể được bố trí
tại các điểm chiến lược để thực hiện nhiệm vụ mà tàu hộ tống Sa'ar 6 của
Israel không thể làm được”, ông Chorev cho hay.
Còn
theo ông Clark, dù không có sức mạnh và tính linh hoạt như các tàu sân
bay đích thực, song các tàu sân bay UAV sẽ giúp Thổ Nhĩ Kỳ và Iran phô
trương sức mạnh hải quân "vươn xa ra ngoài khu vực".
Tuy nhiên,
ông cho rằng "các tàu này sẽ không thực sự biến Hải quân Iran trở thành
lực lượng biển xanh, bởi chúng vẫn thiếu khả năng giám sát trên diện
rộng, và nhắm mục tiêu để triển khai UAV chống lại tàu đối phương, cũng
như chưa có tàu tiếp tế để giúp các tàu sân bay UAV hoạt động lâu dài
trên biển. Trong khi đó, Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ đã sở hữu những khả năng
này, và đã là lực lượng biển xanh”.
Cũng theo ông, không thể phủ
nhận các tàu sân bay UAV vẫn đủ hiệu quả giúp Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đáp trả
những tình huống thách thức mà đối thủ trong khu vực tạo ra.
**********
Nga phản ứng mạnh vụ tấn công vào thủ đô Matxcơva
TRẦN PHƯƠNG
Nói
về cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Kiev vào khu Matxcơva,
người phát ngôn Nga nói rằng Ukraine càng suy yếu thì càng đẩy mạnh tấn
công.
Phát biểu ngày 10-9, người phát ngôn Maria Zakharova của Bộ Ngoại giao Nga cho biết Matxcơva đã lường trước khả năng Ukraine tăng cường tấn công.
"Mọi
thứ đang diễn ra chính xác như chúng tôi đã nói trước đây: Chính quyền
Kiev càng yếu trên chiến trường, mặc dù nhận được sự hỗ trợ tài chính và
quân sự lớn, thì họ càng tìm cách trả thù bằng cách tham gia vào các
hoạt động khủng bố", bà Zakharova nhấn mạnh trên kênh truyền hình
Solovyov Live TV.
Theo người phát ngôn Nga, nước này sẽ đưa ra đánh giá chính trị thích hợp và giải quyết vấn đề này với các tổ chức quốc tế.
Trước
đó, Thống đốc Andrey Vorobyov của khu vực Matxcơva đã báo cáo rằng cuộc
tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine trong đêm đã làm hư
hại một số tòa nhà chung cư. Ít nhất 1 người thiệt mạng, 3 người bị
thương và 43 người được sắp xếp đến trung tâm trú ẩn tạm thời. Đây là vụ
tấn công lớn nhất từ trước đến nay của Kiev vào khu vực thủ đô Nga.
Trong
đêm, lực lượng phòng không Nga đã bắn hạ 14 máy bay không người lái ở
các khu vực Podolsk, Ramenskoye, Lyubertsy, Domodedovo và Kolomna.
Cuộc xung đột Nga-Ukraine tăng nhiệt sau khi Kiev bất ngờ đưa quân sang biên giới đánh vào vùng Kursk của Nga từ đầu tháng 8-2024. Nga đã đáp trả bằng việc đẩy mạnh tấn công vào miền đông Ukraine.
Ngày
10-9, Hãng tin TASS dẫn lời người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện
Kremlin tuyên bố Nga đã có kế hoạch đẩy lùi quân Ukraine ở vùng Kursk.
"Tất
nhiên, quân đội có mọi kế hoạch cần thiết, nhưng tôi không nghĩ rằng
những kế hoạch này có thể được thảo luận công khai", ông Peskov nói khi
được hỏi khi nào quân đội Ukraine sẽ bị đẩy khỏi lãnh thổ Nga.
Cáo buộc Iran chuyển tên lửa cho Nga, Mỹ áp lệnh trừng phạt
Ngày
10-9, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố Washington sẽ áp các biện
pháp trừng phạt mới lên Iran, với cáo buộc Tehran đã cung cấp tên lửa
cho Nga. Theo ông Blinken, các tên lửa của Iran đã được chuyển đến Nga
để sử dụng trong vài tuần tới.
"Chúng tôi đã cảnh báo với Iran
rằng việc thực hiện bước đi này sẽ tạo nên sự leo thang đáng kể... Giờ
đây, Nga đã nhận được các lô hàng tên lửa đạn đạo này và có khả năng sẽ
sử dụng chúng trong vòng vài tuần tới ở Ukraine", Hãng tin AFP dẫn lời
ông Blinken phát biểu tại London (Anh).
Theo ngoại trưởng Mỹ, hàng chục quân nhân Nga đã được huấn luyện tại Iran cách sử dụng tên lửa Fath-360, có tầm bắn 120km.
Ngay
sau đó, các nước Anh, Pháp, Đức cũng tuyên bố sẽ tung ra các biện pháp
trừng phạt nhắm vào ngành vận tải hàng không của Iran.
Trước đó,
người phát ngôn Điện Kremlin khi được hỏi vấn đề này đã nói rằng "không
phải lúc nào những kiểu thông tin này cũng là sự thật". Trong khi đó,
Iran bác bỏ các cáo buộc của phương Tây và nhấn mạnh Tehran không dính
líu đến cuộc chiến ở Ukraine.
Châu Phi, sân chơi cho công nghệ mới và vũ khí Trung Quốc
Thanh Hà
9–11 minutes
Châu Phi không chỉ là kho dự trữ nguyên liệu cho Trung Quốc hay là nơi tiêu thụ hàng rẻ made in China
mà còn là thị trường, phòng thí nghiệm của các nhà sản xuất Trung Quốc
trong các lĩnh vực công nghệ mới và công nghiệp quốc phòng.
Diễn
Đàn Hợp Tác FOCAC giữa Trung Quốc và Châu Phi 2024 vừa kết thúc. Là chủ
nợ chính của châu Phi, Bắc Kinh cam kết « hỗ trợ tài chính » cho châu
lục này 50 tỷ đô la cho ba năm sắp tới. Với trên 280 tỷ đô la tổng trao
đổi mậu dịch hai chiều (năm 2023), Bắc Kinh là đối tác thương mại quan
trọng nhất của châu Phi. Từ hơn 20 năm nay thâm hụt mậu dịch của châu
Phi với bạn hàng Trung Quốc không ngừng gia tăng. Trung Quốc là nguồn
cung cấp hàng rẻ cho 1,5 tỷ dân tại hơn 50 quốc gia châu Phi và đổi lại
thì nhập khẩu nguyên và nhiên liệu từ châu lục này để nuôi cỗ máy sản
xuất.
Xavier Aurégan, đại học Công Giáo Lille, tác giả cuốn sách vừa cho ra mắt độc giả năm nay « Chine, puissance Africaine - Trung Quốc, cường quốc tại châu Phi »- NXB Armand Colin, trên đài truyền hình Pháp France 24 nói rõ hơn :
« Kinh
tế và công nghiệp Trung Quốc rất cần nguyên liệu để sản xuất và cung
cấp khoảng 10 % thành phẩm, vật liệu cho thế giới. Châu Phi là kho
nguyên liệu và khoáng sản của nhân loại và do vậy đã thu hút chú ý của
Bắc Kinh ».
Nhưng Trung Quốc nay đã trở thành một nhà sản
xuất hàng cao cấp như ô tô điện hay pin mặt trời… Trung Quốc cũng là nhà
cung cấp các dịch vụ và thiết bị viễn thông tên tuổi trên thế giới, làm
chủ công nghệ xây dựng nhà máy điện hạt nhân, công nghệ chế tạo xe lửa
cao tốc và cả trong lĩnh vực quốc phòng. Đó là những lĩnh vực còn khó
chen chân vào các thị trường phát triển của Âu Mỹ, Hàn Quốc hay Nhật Bản
và Nga. Chỉ còn lại châu Phi, một châu lục với tiềm năng lớn. Tiếp đón
trọng thể các lãnh đạo châu Phi tại Bắc Kinh vào tuần trước, chủ tịch
Tập Cận Bình nhấn mạnh quan hệ giữa nền kinh tế thứ 2 toàn cầu và châu
Phi chưa bao giờ « lành mạnh như hiện tại ».
Trả lời đài
truyền hình Pháp-Đức, Arte, Valérie Niquet chuyên gia về Trung Quốc
thuộc Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược FRS nhắc lại 50 tỷ đô la được ông Tập
Cận Bình thông báo « hỗ trợ tài chính châu Phi » cho ba năm sắp
tới trước hết là số tiền Trung Quốc cho châu Phi vay mượn và Bắc Kinh
đã ít hào phóng hơn nhiều so với quá khứ :
« Trước hết 50 tỷ
đô la viện trợ là số tiền thấp hơn nhiều so với những diễn đàn FOCAC
trước đây. Tại Diễn Đàn Hợp Tác Trung Quốc-Châu Phi hồi 2018, Bắc Kinh
cấp 60 tỷ đô la tín dụng cho châu Phi và tặng 60 tỷ cho châu lục này.
(…) Kinh tế không còn tăng trưởng tốt như lúc trước, Trung Quốc không
thể rộng rãi với các đối tác châu Phi, nhưng vẫn tiếp tục nhắm tới một
số dự án trong lĩnh vực năng lượng, vào cơ sở hạ tầng… »
Chuyên
gia Xavier Aurégan đi sâu hơn vào chi tiết : Theo ông thực ra trong số
50 tỷ đô la Bắc Kinh hứa viện trợ cho châu Phi trong ba năm sắp tới bao
gồm 30 tỷ được cấp dưới dạng tín dụng, 10 tỷ dành để hỗ trợ trực tiếp
cho các doanh nghiệp Trung Quốc hoạt động tại châu Phi và 10 tỷ đô la
còn lại, thuần túy là tiền viện trợ. Nhưng phần lớn trong số 10 tỷ viện
trợ này được dùng vào việc « thanh toán nợ hay trả tiền lãi cho chính các ngân hàng Nhà nước Trung Quốc ».
2 % tổng đầu FDI vào châu Phi
Một đặc điểm mà Xavier Aurégan lưu ý trong cuốn « Trung Quốc, cường quốc châu Phi » là
trái với điều mọi người lầm tưởng, Trung Quốc đầu tư không nhiều vào
châu Phi. Tại châu lục này, đầu tư Trung Quốc chỉ chiếm có 2 % FDI trong
lúc tỷ lệ này là 63 % tại châu Á và 5 % ở châu Âu. Điều đó chứng tỏ,
trong mắt các nhà đầu tư Trung Quốc, châu Phi không là một điểm đến an
toàn, mà chỉ là một nguồn cung cấp nguyên liệu, một thị trường mua vào
hàng hóa « made in China ».
Như Valérie Niquet vừa nêu, do tăng
trưởng bị chựng lại, Trung Quốc đang khóa dần van tín dụng với các nước
châu Phi. Các số liệu chính thức của nước này cho thấy năm 2016 Trung
Quốc cho châu Phi vay 28 tỷ đô la, năm 2019 châu Phi chỉ còn nhận được 8
tỷ tín dụng, và đến 2022 thì chỉ còn có thể vay được 1 tỷ đô la của Bắc
Kinh mà thôi.
Tiêu thụ nội địa yếu kém, sản xuất dư thừa : đó là
những lý do khiến Bắc Kinh lại càng « rất cần » châu Phi như Pascal
Boniface, giám đốc Viện Quan Hệ Quốc Tế và Chiến Lược của Pháp IRIS ghi
nhận, đặc biệt là vào thời điểm mà Liên Hiệp Châu Âu và nhất là Hoa Kỳ « từng bước đóng cửa thị trường với Trung Quốc » :
Châu Phi trở thành một thị trường tiềm năng để tiêu thụ pin mặt trời,
bình điện và ô tô điện mà Trung Quốc không thể bán sang Âu Mỹ.
Châu Phi và nhu cầu tiêu thụ hàng cao cấp
Vào
lúc trang thiết bị viễn thông của Hoa Vi đã bị cấm cửa tại Hoa Kỳ và
một số nước trong Liên Âu thì tập đoàn này phải đi tìm những thị trường
khác, với những nhu cầu khác về chất lượng, về mức cung cấp dịch vụ …
Châu Phi vẫn cần phát triển các hệ thống cầu đường, cần có thêm cơ sở hạ
tầng để mở mang kinh tế. Chuyên gia Valérie Niquet ghi nhận một thay
đổi lớn về kinh tế và thương mại giữa Trung Quốc và châu Phi :
« Đúng
là Trung Quốc đã đáp ứng những nhu cầu thực sự của châu Phi vào thời
điểm mà châu lục này bị phương Tây bỏ quên. Nhất là sau chiến tranh
lạnh, không còn mấy ai thiết tha với châu Phi hay quan tâm đến nhu cầu
phát triển của khu vực này nữa. Dù vậy Trung Quốc chỉ đầu tư vào những
lĩnh vực có lợi cho họ. Những lĩnh vực đó gồm công nghệ viễn thông,
đường sắt cao tốc … Giờ đây thì Bắc Kinh kỳ vọng rằng châu Phi là thị
trường tiêu thu pin mặt trời, ô tô điện, bình điện … mà Trung Quốc sản
xuất ».
Trả lời đài truyền hình Pháp France 24 chuyên gia địa
chính trị Xavier Aurégan có cùng quan điểm đồng thời ông nhấn mạnh đến
mảng dịch vụ mà các tập đoàn Trung Quốc từ nhiều năm nay đã hướng tới :
«
Trung Quốc dè dặt trong việc đầu tư vào châu Phi vì sợ rằng châu lục
này có nhiều rủi ro, nhưng đã đẩy mạnh các hoạt động về thương mại với
châu lục này và nhất là giành được nhiều hợp đồng bảo đảm dịch vụ cho
châu Phi. Về kinh tế, mục tiêu của Bắc Kinh là gặt hái được nhiều hợp
đồng cung cấp dịch vụ ở hải ngoại (...) Có một sự khác biệt giữa các
khoản xuất nhập khẩu và các hợp đồng bảo đảm dịch vụ do các công ty
Trung Quốc tiến hành. Đó là những công ty Nhà nước hay của tư nhân. Tại
châu Phi, Trung Quốc giành được 1 phần 3 các hợp đồng xây dựng, tức là
nắm giữ một phần lớn của toàn thị trường, xây dựng từ hải cảng đến xa
lộ, bệnh viện, trường học … cho châu lục này ».
«Rế rách cũng đỡ nóng tay »
Trong
những lĩnh vực công nghệ mới Trung Quốc đã vươn lên thành một cường
quốc, và đang cần xuất khẩu những sản phẩm cao cấp. Châu Phi không chỉ
là thị trường mua vào quần áo, hay tủ lạnh, máy vi tính của Trung Quốc,
mà nay đã có điều kiện để nhắm tới ô tô điện hay mua vào thiết bị viễn
thông cung cấp các dịch vụ internet trên cả một châu lục rộng lớn…
Năm
2023 số lượng ô tô điện Trung Quốc xuất khẩu sang châu Phi đã được nhân
lên gấp ba lần so với hồi 2022. Pin mặt trời « made in China » bán sang
châu Phi tăng 57 % … theo các số liệu của Hải Quan Trung Quốc. Đương
nhiên trong những địa hạt này, châu Phi không đủ « lớn » hấp dẫn như các
ở châu Âu hay châu Mỹ nhưng đó là những giải pháp tạm thời cho phép cỗ
máy công nghiệp của Trung Quốc tiếp tục sản xuất và tạo công việc làm
cho người lao động Trung Quốc.
Thị trường vũ khí của các nhà sản xuất Trung Quốc
Bên
cạnh mảng « hàng công nghệ cao » châu Phi còn là « một sân chơi » của
các nhà sản xuất vũ khí Trung Quốc. Báo Hồng Kông South China Morning
Post tháng 8/2023 ghi nhận Norinco, tập đoàn sản xuất vũ khí số 1 Trung
Quốc « mở văn phòng đại diện » tại Senegal, trước khi « hiện diện thường trực » ở Mali, Côte d’Ivoire và nhiều nơi khác nữa tại Tây Phi.
Riêng
trong vùng châu Phi ở phía nam sa mạc Sahara, Trung Quốc đứng thứ nhì
trong danh sách các nguồn cung cấp cho khu vực này. Năm 2023 Cộng Hòa
Dân Chủ Congo trang bị drone của Trung Quốc và Bắc Kinh cũng đã cung cấp
không ít chiến dấu cơ cho châu Phi theo thông tin từ tạp chí ADF chuyên
theo dõi các hồ sơ quân sự, quốc phòng tại châu Phi.
Zambia hiện
đã trang bị trực thăng Trung Quốc, Soudan thì mua các hệ thống phóng
rocket của Trung Quốc. Algérie là khách hàng quan trọng nhất của Bắc
Kinh trên các thị trường mua bán vũ khí, đứng trên Tanzania, Maroc và
Soudan.
Một nhà quan sát ghi nhận : Từ đầu thập niên 1980 Trung
Quốc không trực tiếp tham gia vào bất kỳ một cuộc xung đột vũ trang nào,
nhưng nền công nghiệp quốc phòng của nước này không ngừng phát triển.
Châu Phi là « sân chơi », là « phòng thí nghiệm » cho các nhà sản xuất
Trung Quốc. Đó là chưa kể đến ảnh hưởng về ngoại giao và chiến lược của
Bắc Kinh đối với châu lục này vào lúc mà Bắc Kinh muốn hình thành một
trật tự thế giới mới và lãnh đạo « khối các nước phương nam ».
Tất cả các yếu tố vừa nêu cho thấy, có lẽ ông Tập Cận Bình đã thành thật khi tuyên bố bang giao giữa Bắc Kinh và châu Phi « chưa bao giờ tốt đẹp như hiện tại ».
***********
Lũ lụt đe dọa nhấn chìm miền Bắc, Việt Nam đề nghị Trung Quốc ngưng xả lũ
Hàng
trăm người chết và mất tích khi nước lũ các sông ở miền Bắc Việt Nam
dâng cao, có nguy cơ nhấn chìm các tỉnh, trong đó có thủ đô Hà Nội,
trong khi Việt Nam vừa cấp tốc đề nghị Trung Quốc ngưng xả lũ trên sông
Hồng, theo tìm hiểu của VOA.
Hà Nội đã bị ngập lụt ở nhiều nơi
và đang đối mặt nguy cơ ngập trên diện rộng sau khi nước sông Hồng dâng
cao đến mức báo động 1, đài truyền hình Hà Nội cho biết. Hình ảnh trên
đài truyền hình này cho thấy nhiều hộ dân khu vực ven sông Hồng ở huyện
Mỹ Đức, Ba Vì, Sóc Sơn… đã bị ngập lụt với hàng trăm hectare hoa màu bị
chìm trong biển nước.
Ba ngày sau khi bão Yagi đổ bộ vào Việt
Nam hôm 7/9, mưa lớn đã xảy ra trên diện rộng trên khắp miền bắc, khiến
nước các con sông lớn dâng cao, gây ngập lụt, lũ quét và sạt lở đất.
Hình ảnh trên truyền thông và mạng xã hội cho thấy nước các con sông
chảy cuồn cuộn ngấp nghé đến mặt cầu.
Đến trưa ngày 10/9, Ban
Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Hà Nội đã ban bố lệnh
báo động cấp độ 1 sau khi mực nước sông Hồng lên mức 9,5 mét, theo tin
từ Thông tấn xã Việt Nam.
Ngay trong đêm 9/9, chính quyền
phường Phúc Xá, quận Tây Hồ, đã phải khẩn cấp di dời 4 hộ dân với 9 nhân
khẩu trên bãi giữa sông Hồng trong khi nhiều hộ gia đình ven sông ở các
huyện Ba Đình, Hoàn Kiếm, Tây Hồ đã phải chạy lũ trong đêm, cũng theo
hãng tin Nhà nước Việt Nam.
Trên mạng xã hội cũng đã lan truyền
thông tin vỡ đê ở huyện Sóc Sơn, tuy nhiên Cổng thông tin điện tử Chính
phủ đã bác bỏ thông tin này.
Trong lúc này, các tỉnh Lào Cai và Yên Bái đã công bố tình trạng khẩn cấp do mưa lũ và sạt lở đất, Thanh Niên đưa tin.
Tờ Tuổi Trẻ cho biết thành phố Yên Bái và nhiều địa phương của tỉnh
chìm trong biển nước, nhiều phường, xã bị cô lập, giao thông chia cắt
với hơn 10.000 ngôi nhà bị ngập. Còn tại Lào Cai, mưa lớn trên diện rộng
đã gây sạt lở ở nhiều nơi và khiến nước sông, suối lên nhanh có nguy cơ
gây lũ quét, theo VTV.
Tới ngày 10/9, đã có gần 40 người chết
và mất tích ở Yên Bái do sạt lở đất, theo Tuổi Trẻ, còn ở Lào Cai, một
trận lũ quét vào sáng ngày 10/9 đã vùi lấp gần 130 người ở huyện Bảo Yên
làm 56 người chết và mất tích, trang VnExpress đưa tin.
Trước
đó, thành phố Thái Nguyên tại tỉnh Thái Nguyên cũng bị ngập lụt khi nước
sông Cầu dâng cao. Một người dân ở đây đã nói với VOA rằng nhiều người
dân vùng lũ bị mắc kẹt trong điều kiện không có điện, nước và thông tin
liên lạc.
Còn tại các tỉnh Phú Thọ, Hải Dương, Tuyên Quang, Bắc
Giang, nước các con sông cũng lên nhanh gây lũ cuốn khiến có người dân
thiệt mạng, theo Tuổi Trẻ. Trong một diễn biến khác, Bộ Ngoại giao
Việt Nam đã gửi công hàm cho Trung Quốc và trao đổi với đại biện lâm
thời nước này tại Hà Nội để đề nghị Bắc Kinh có những biện pháp hỗ trợ
nhằm giảm thiểu nguy cơ lũ lụt gây ngập úng tại hạ du sông Hồng, theo
ghi nhận của Tuổi Trẻ.
Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh và
lãnh sự quán tại Côn Minh, tỉnh Vân Nam, cũng đã khẩn trương làm việc
với Bộ Ngoại giao Trung Quốc và Sở Ngoại vụ tỉnh Vân Nam về việc kiểm
soát việc xả lũ ở thượng nguồn sông Hồng ở tỉnh Vân Nam.
Phía Việt
Nam đề nghị Trung Quốc giảm hoặc đóng cửa xả tại các đập thủy điện ở
thượng nguồn, đồng thời nếu có xả lũ thì cần thông báo kịp thời thời
điểm, thời gian và lưu lượng xả lũ, Tuổi Trẻ cho biết.
Thủ tướng
Phạm Minh Chính vào trưa ngày 10/9 đã đi thị sát tình hình ở tỉnh Bắc
Giang và chủ trì cuộc họp trực tuyến với các tỉnh bị thiên tai để bàn về
công tác ứng phó, Cổng thông tin điện tử Chính phủ đưa tin.
Ông đã yêu cầu các lực lượng quân đội, công an huy động tất cả phương tiện và lực lượng, kể cả trực thăng, để cứu trợ người dân.
*********
Tòa Án châu Âu phạt hai tập đoàn Mỹ Apple và Google hàng tỉ euro
Trọng Thành
2–3 minutes
Hôm
nay, 10/09/2024, Tòa Án Công Lý Châu Âu - có trụ sở tại Luxembourg - ra
phán quyết cuối cùng – không thể kháng án – buộc tập đoàn công nghệ Mỹ
Apple phải trả cho Irland 13 tỉ euro tiền thuế nộp thiếu, do được Nhà
nước tài trợ bất hợp pháp. Tập đoàn Google bị Tòa Án Công Lý Châu Âu
phạt 2,4 tỉ euro về tội ‘‘lạm dụng vị thế độc quyền’’.
Đăng ngày:
2 phút
Theo
AFP, sau hai phán quyết của Tòa Án Công Lý Châu Âu, ủy viên châu Âu phụ
trách Cạnh tranh, Margrethe Vestager, khẳng định đây là ‘‘một chiến
thắng của luật chơi công bằng và luật pháp về thuế’’, ‘‘một thắng lợi
của Ủy Ban Châu Âu’’ và ‘‘một chiến thắng lớn với người dân châu Âu’’.
Vụ
kiện Apple bắt đầu từ năm 2016. Ủy Ban Châu Âu cáo buộc tập đoàn nhãn
hiệu quả táo đã chỉ phải nộp những khoản thuế rất thấp, ‘‘từ 1% năm 2003
đến 0,005% vào năm 2014’’ trong tổng doanh thu tại châu Âu, và đòi
Apple phải hoàn trả 13 tỉ euro cho chính quyền Ireland. Năm 2020, một
toà án sơ thẩm của Liên Hiệp Châu Âu đã bác bỏ quyết định của Ủy Ban
Châu Âu. Ủy Ban Châu Âu đã khiếu nại phúc thẩm. Năm 2023, theo khuyến
nghị của luật sư Giovanni Pitruzzela, Tòa Án Công Lý Châu Âu đã xem lại
vụ kiện này. Chính quyền Ireland cho biết ‘‘sẽ tuân thủ’’ phán quyết của
Tòa Án Công Lý Châu Âu.
Về vụ Google, Ủy Ban Châu Âu đã mở điều tra
từ năm 2010, sau khi Google bị cáo buộc đã thao túng kết quả tìm kiếm
trên mạng để tạo điều kiện cho trang mạng so sánh giá cả của Google,
Google Shopping, lấn át hoàn toàn các đối thủ cạnh tranh. Google sau đó
đã buộc phải thay đổi việc quy tắc đăng tải các kết quả tìm kiếm, theo
các đòi hỏi của châu Âu, nhưng khiếu nại lên Tòa Án Công Lý Châu Âu yêu
cầu hủy trừng phạt theo phán quyết của tòa sơ thẩm hồi 2021 ***********
Hoa Kỳ và Anh cáo buộc Iran gửi tên lửa cho Nga để sử dụng ở Ukraine
AP
4–5 minutes
Hoa
Kỳ và Anh hôm 10/9 chính thức cáo buộc Iran cung cấp tên lửa đạn đạo
tầm ngắn cho Nga để sử dụng trong cuộc chiến ở Ukraine và cho biết họ sẽ
tiến hành các biện pháp trừng phạt những bên liên quan.
Ngoại
trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, phát biểu cùng với Ngoại trưởng Anh David
Lammy trong chuyến thăm London và cho biết các lệnh trừng phạt sẽ được
công bố vào cuối ngày 10/9.
"Nga hiện đã nhận được các lô hàng tên
lửa đạn đạo này và có khả năng sẽ sử dụng chúng trong vòng vài tuần nữa
ở Ukraine, nhắm vào người Ukraine", ông Blinken nói. "Việc cung cấp tên
lửa của Iran cho phép Nga có nhiều vũ khí hơn cho các mục tiêu xa hơn
so với tiền tuyến".
Ông Blinken phát biểu như vậy khi ông và ông
Lammy đang chuẩn bị thực hiện chuyến thăm chung vào ngày 11/9 tới
Ukraine, nơi họ sẽ gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskyy và các quan chức
cấp cao khác để thảo luận về việc tăng cường khả năng phòng thủ của nước
này. Điện Kremlin đang cố gắng đẩy lùi cuộc tấn công bất ngờ của
Ukraine, vốn đã chiếm hàng trăm dặm lãnh thổ ở khu vực Kursk của Nga.
Những
cáo buộc về tên lửa của Iran có thể khiến ông Zelenskyy mạnh dạn hơn
nữa trong việc gia tăng áp lực lên Hoa Kỳ và các đồng minh khác để cho
phép Ukraine sử dụng tên lửa do phương Tây cung cấp để tấn công sâu bên
trong nước Nga và tấn công các địa điểm mà Moscow tiến hành các cuộc tấn
công trên không.
Tổng thống Joe Biden đã cho phép Ukraine bắn tên
lửa do Hoa Kỳ cung cấp qua biên giới vào Nga để tự vệ nhưng phần lớn
hạn chế khoảng cách vì lo ngại về việc xung đột sẽ leo thang hơn nữa.
Điều
đó không ngăn cản Ukraine sử dụng vũ khí của chính mình để tấn công các
mục tiêu sâu hơn ở Nga, tiến hành một trong những cuộc tấn công bằng
máy bay không người lái lớn nhất vào lãnh thổ Nga hôm 10/9 trong cuộc
chiến kéo dài 2 năm rưỡi nhắm vào nhiều khu vực bao gồm cả Moscow.
Chuyến
thăm chung hiếm hoi tới Kyiv đã được thông báo trước một cách bất
thường, như một tín hiệu công khai về sự ủng hộ của Hoa Kỳ và Anh đối
với Ukraine trước khả năng là một mùa đông tàn khốc vì các cuộc tấn công
của Nga. Tiếp theo là cuộc họp tại Nhà Trắng vào ngày 13/10 giữa ông
Biden và Thủ tướng Anh Keir Starmer, với chương trình nghị sự là hỗ trợ
cho quốc phòng của Ukraine.
Khi được hỏi liệu Hoa Kỳ có cho phép
vũ khí mà họ cung cấp tấn công các mục tiêu ở Nga hay không, ông Blinken
nói rằng mọi hoạt động sử dụng vũ khí đều cần phải liên kết với một
chiến lược.
Ngoại trưởng Mỹ nói rằng một mục tiêu của chuyến thăm
chung trong tuần này "là lắng nghe trực tiếp từ giới lãnh đạo Ukraine,
bao gồm cả... Tổng thống Zelenskyy, về chính xác cách người Ukraine nhìn
nhận nhu cầu của họ vào thời điểm này, hướng tới mục tiêu nào và chúng
tôi có thể làm gì để hỗ trợ những nhu cầu đó".
"Tất cả những gì
tôi có thể nói với bạn là chúng tôi sẽ chăm chú lắng nghe các đối tác
Ukraine, cả hai chúng tôi sẽ báo cáo lại với thủ tướng, với Tổng thống
Biden trong những ngày tới và tôi kỳ vọng đây là điều họ sẽ trao đổi khi
họ gặp nhau vào thứ Sáu (13/9)", ông nói.
Tin tức về các vụ
chuyển giao tên lửa từ Iran bắt đầu xuất hiện vào cuối tuần qua với các
thông tin cho biết tình báo Hoa Kỳ chỉ ra rằng chúng đang được tiến
hành, theo tin từ những người nắm vấn đề này cho biết với điều kiện giấu
tên.
Ông Lammy gọi các vụ chuyển giao tên lửa là một phần của
"một mô thức đáng lo ngại mà chúng ta đang thấy. Đây chắc chắn là một sự
leo thang đáng kể".
Iran đã phủ nhận việc cung cấp vũ khí cho Nga để tiến hành chiến tranh ở Ukraine.
“Iran
coi việc cung cấp hỗ trợ quân sự cho các bên tham gia vào cuộc xung đột
– vốn dẫn đến gia tăng thương vong về người, phá hủy cơ sở hạ tầng và
xa rời các cuộc đàm phán ngừng bắn – là vô nhân đạo”, theo một tuyên bố
gần đây từ phái bộ Iran tại Liên Hợp Quốc.
Hoa Kỳ và các đồng minh đã cảnh báo Iran trong nhiều tháng không được chuyển tên lửa đạn đạo cho Nga.
Giám
đốc CIA William Burns, người đã có mặt tại London hôm 7/9 để tham dự
cuộc họp chung với người đồng cấp tình báo Anh, đã cảnh báo về mối quan
hệ quốc phòng đang phát triển và "đáng lo ngại" liên quan đến Nga, Trung
Quốc, Iran và Triều Tiên mà ông cho là đe dọa cả Ukraine và các đồng
minh phương Tây ở Trung Đông.
**********
Reuters: Hãng năng lượng tái tạo hàng đầu Enel sẽ rời khỏi Việt Nam
Tập
đoàn Enel của Italy đang chuẩn bị rời khỏi Việt Nam, ba người am hiểu
về vấn đề này nói với Reuters. Đây sẽ là diễn biến mới nhất của một công
ty phương Tây rút khỏi các dự án năng lượng tái tạo ở một quốc gia đang
gặp khó khăn trong việc thực hiện các kế hoạch khử cacbon.
Tập
đoàn điện lực Italy cho biết vào năm 2022 họ muốn đầu tư vào các nhà máy
sản xuất tới 6 gigawatt (GW) năng lượng tái tạo ở Việt Nam mà không nêu
rõ loại nào nhưng lưu ý tiềm năng của nước này về năng lượng gió và mặt
trời.
Hai trong số những người nói trên cho biết động thái này là
một phần trong kế hoạch tái tổ chức rộng rãi hơn hoạt động kinh doanh
toàn cầu của Enel.
Không rõ liệu việc rời khỏi quốc gia Đông Nam Á
này có được công bố hay không và khi nào. Tập đoàn dự kiến sẽ trình bày
kế hoạch chiến lược hàng năm vào tháng 11 tới.
Enel từ chối bình luận. Các nguồn không muốn nêu tên vì thông tin không được công khai.
Bộ công nghiệp Việt Nam không trả lời yêu cầu bình luận.
Enel
do nhà nước kiểm soát là một trong những nhà đầu tư lớn nhất thế giới
vào năng lượng tái tạo nhưng kể từ khi CEO Flavio Cattaneo nắm quyền vào
năm ngoái, tập đoàn này đã chuyển trọng tâm sang cơ sở hạ tầng lưới
điện và cam kết dành một phần đáng kể đầu tư trong nước và giảm tiếp xúc
với quốc tế.
Việc Enel rời khỏi Việt Nam sẽ là đòn giáng mới nhất
vào chiến lược năng lượng của quốc gia Đông Nam Á này, vốn xoay quanh
việc tăng cường đầu tư vào năng lượng được tạo ra từ năng lượng tái tạo
và khí đốt để giảm sự phụ thuộc vào than đá.
Tháng trước, Reuters
đưa tin công ty Equinor của Na Uy đã hủy kế hoạch đầu tư vào lĩnh vực
gió ngoài khơi của Việt Nam, trong khi Orsted của Đan Mạch cho biết năm
ngoái họ sẽ tạm dừng kế hoạch đầu tư vào các trang trại gió ngoài khơi
lớn ở nước này.
Theo trang web của Enel, chi nhánh năng lượng tái
tạo của Enel, Enel Green Power, quản lý hơn 1.300 nhà máy và có khoảng
64 GW công suất tái tạo được lắp đặt trên toàn thế giới.
Trong số 6
GW công suất mà Enel dự định lắp đặt tại Việt Nam, có khoảng 1 GW “đã ở
giai đoạn nâng cao” vào giữa năm 2022, với nhà máy điện đầu tiên chưa
xác định dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong năm nay, theo trang web của
công ty về hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.
Enel không bình luận về tình trạng các dự án của họ tại Việt Nam.
*******
in thế giới 11-9: Ông Biden 'mách nước' cho bà Harris đấu ông Trump; Israel bao vây đoàn xe LHQ
THANH HIỀN
6–8 minutes
Mỹ sẽ nới lệnh cấm Ukraine sử dụng vũ khí tấm xa?
Theo
Hãng tin Reuters, ngày 10-9, khi được hỏi liệu Mỹ có dỡ bỏ lệnh hạn chế
Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa trong cuộc xung đột với Nga, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết chính quyền của ông "đang giải quyết vấn đề đó".
Mỹ
vẫn do dự trong việc cung cấp hoặc chấp thuận cho Ukraine sử dụng các
loại vũ khí có thể tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga vì lo
ngại sẽ làm leo thang thêm xung đột.
Các đồng minh khác của Kiev
đã cung cấp vũ khí nhưng với những hạn chế về cách thức và thời điểm có
thể sử dụng các vũ khí này tấn công bên trong nước Nga.
Ukraine dọa cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran
Ngày
10-9, Ukraine tuyên bố có thể cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran nếu
Nga sử dụng tên lửa đạn đạo mà Kiev cáo buộc do Iran cung cấp để tấn
công Ukraine.
Ukraine cho biết sẽ có hậu quả tàn khốc trong quan hệ song phương với Iran nếu các cáo buộc chuyển giao vũ khí được xác nhận.
"Tôi
sẽ không nói chính xác vào lúc này rằng hậu quả tàn khốc có nghĩa là gì
để không làm suy yếu lập trường ngoại giao của chúng tôi. Nhưng tôi có
thể nói rằng mọi phương án, bao gồm cả lựa chọn [cắt đứt quan hệ ngoại
giao với Iran], đều đang được xem xét", người phát ngôn Bộ Ngoại giao
Ukraine Heorhiy Tykhyi nói.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony
Blinken cáo buộc Nga đã nhận tên lửa từ Iran và Matxcơva dự kiến sẽ sử
dụng vũ khí trong những tuần tới.
Iran đã phủ nhận việc cung cấp vũ khí cho Nga. Trong khi đó Điện Kremlin vẫn chưa lên tiếng về cáo buộc của ông Blinken.
Đoàn xe Liên Hiệp Quốc bị lực lượng Israel bao vây ở Gaza
Một
đoàn xe bọc thép được đánh dấu là của Liên Hiệp Quốc ở Gaza đã bị lực
lượng Israel bao vây và chĩa súng vào hôm 9-9, khi Israel tìm cách thẩm
vấn hai nhân viên của Liên Hiệp Quốc, Hãng tin Reuters đưa tin ngày
10-9.
Người
phát ngôn Liên Hiệp Quốc Stephane Dujarric cho biết đoàn xe đang trên
đường hỗ trợ chiến dịch tiêm vắc xin bại liệt cho hàng ngàn trẻ em
Palestine. Đoàn xe đã bị chặn lại tại một trạm kiểm soát nối miền trung
và bắc Gaza.
Ông Dujarric cho biết binh sĩ Israel muốn thẩm vấn
hai nhân viên người Palestine. Tình hình leo thang nhanh chóng và binh
sĩ Israel đã chĩa vũ khí thẳng vào nhân viên Liên Hiệp Quốc. Đoàn xe của
Liên Hiệp Quốc đã "bị lực lượng Israel bao vây và nổ súng".
"Sau
đó, xe tăng và xe ủi của IDF tiếp cận đoàn xe, đâm vào xe của Liên Hiệp
Quốc từ phía sau và phía trước, ép chặt đoàn xe trong khi nhân viên Liên
Hiệp Quốc vẫn còn bên trong", ông Dujarric nói.
Ông nhấn mạnh vụ
việc là những ví dụ mới nhất về "những nguy hiểm và trở ngại không thể
chấp nhận được mà các nhân viên nhân đạo của Liên Hiệp Quốc phải đối
mặt".
Khi được yêu cầu phản hồi về vụ việc, quân đội Israel cho
biết đoàn xe đã bị chặn sau khi họ nhận được tin tình báo về việc có một
số "nghi phạm người Palestine" trên xe và họ muốn thẩm vấn.
"Chúng
tôi nhấn mạnh rằng đoàn xe này là để luân chuyển nhân sự của Liên Hiệp
Quốc, chứ không phải là đoàn xe chở vắc xin bại liệt. Lực lượng an ninh
Israel đã thẩm vấn các nghi phạm tại hiện trường và sau đó thả họ. Đoàn
xe đã quay trở lại phía nam Dải Gaza", quân đội cho biết.
Israel tuyên bố sẽ chuyển trọng tâm sang biên giới với Lebanon
Bộ
trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant ngày 10-9 cho biết lực lượng nước
này sắp hoàn thành nhiệm vụ tại Gaza và trọng tâm của họ sẽ chuyển sang
biên giới phía bắc với Lebanon, trong bối cảnh các cuộc giao tranh giữa
Israel và lực lượng Hezbollah diễn ra hằng ngày.
"Trọng tâm đang
dịch chuyển về phía bắc, chúng ta sắp hoàn thành nhiệm vụ ở phía nam,
nhưng nhiệm vụ của chúng ta ở đây vẫn chưa hoàn thành", ông Gallant nói
với quân đội ở biên giới phía bắc của Israel trong một video do văn
phòng của ông cung cấp.
Cùng ngày, lực lượng Israel cho biết đã
tiêu diệt một chỉ huy lực lượng Radwan của Hezbollah. Trong khi đó,
Hezbollah tuyên bố đã bắn rocket vào các mục tiêu quân sự Israel bên kia
biên giới để trả đũa.
Ông Sergei Shoigu hội đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị
Hãng
tin Reuters dẫn Hãng thông tấn RIA (Nga) cho biết Thư ký Hội đồng an
ninh Nga Sergei Shoigu đã hội đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị
tại St Petersburg vào hôm 10-9, bên lề cuộc họp an ninh giữa các quốc
gia thành viên BRICS.
Ông Shoigu bày tỏ sự hoan nghênh với việc
ông Vương Nghị tham dự cuộc họp an ninh, mong đợi hợp tác hiệu quả và
"liên lạc chặt chẽ truyền thống" với Trung Quốc về nhiều vấn đề an ninh
quốc tế và khu vực.
Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !
Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?
Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông
Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng
Mặt mày ai lại đi hồ hởi
Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông
Phải chăng “quý” mặt đã thành mông
Con mắt nay đà có nhưng không
Nên mới chổng khu vào hải đảo
Gia tài gấm vóc của tổ tông?
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .
Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .