Đăng ngày: 16/05/2025 - 14:45Sửa đổi ngày: 16/05/2025 - 17:13

6 phút Thời gian đọc

(AFP) - Vingroup đề xuất xây dựng đường sắt cao tốc Hà Nội - TP Hồ Chí Minh. Tập đoàn Vingroup hôm nay, 16/05/2025, xác nhận đã đệ trình chính phủ Việt Nam kế hoạch xây dựng đường sắt cao tốc Bắc-Nam, đã được Quốc Hội thông qua vào tháng 11/2024. Với tổng chiều dài hơn 1.500 km, tuyến đường sắt cao tốc này sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ 30 tiếng xuống còn 5 tiếng. Vinspeed, công ty mới được tập đoàn Vingroup thành lập gần đây, thẩm định ngân sách cho dự án lên tới 61 tỷ đô la. Theo dự kiến, công trình sẽ được hoàn tất vào năm 2030, sớm hơn 5 năm so với kế hoạch được Quốc Hội thông qua. 

(Reuters) - Hoa Kỳ: Thâm hụt thương mại với Việt Nam là "không bền vững" và là mối quan ngại lớn. Trong một cuộc họp hôm qua, 15/05/2025, với thứ trưởng Tài Chính Việt Nam Cao Anh Tuấn, ông Robert Kaproth, một quan chức cấp cao của bộ Tài Chính Hoa Kỳ, yêu cầu Việt Nam phải có biện pháp chống chuyển tải bất hợp pháp và các hình thức gian lận thương mại khác. Phía Việt Nam mong muốn được hỗ trợ để có thể mua các sản phẩm công nghệ cao của Mỹ như một phần trong nỗ lực thu hẹp thâm hụt thương mại của Mỹ đối Việt Nam, đã vượt quá 123 tỷ đô la vào năm 2024.

(Reuters) - Việt Nam, Thái Lan nâng cấp quan hệ lên thành Đối tác chiến lược toàn diện. Theo truyền thông Việt Nam hôm nay, 16/05/2025, quyết định nâng cấp được công bố nhân chuyến thăm Việt Nam 2 ngày của thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra. Thái Lan là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong khối ASEAN. Trao đổi mậu dịch giữa hai nước đã vượt mức 20 tỷ đô la năm 2024. Đầu tư của Thái Lan vào Việt Nam đạt hơn 14 tỷ đô la. Hai bên dự trù nâng mức trao đổi thương mại lên 25 tỷ đô la mỗi năm từ đây đến năm 2030. 

(AFP) - World Press Photo tạm rút tên tác giả bức ảnh "Em bé Napalm". Ban tổ chức cuộc thi World Press Photo hôm nay, 16/05/2025, thông báo quyết định này. Trước đó, bức ảnh nổi tiếng "Em bé Napalm", được cho là của Nick Út, một nhiếp ảnh gia của hãng tin Mỹ Associated Press (AP), do có những nghi ngờ được nêu lên trong một bộ phim tài liệu. Nick Út đã giành được giải Pulitzer và Giải thưởng World Press Photo cho bức ảnh mang tính biểu tượng này. Nhưng vào tháng 1, một phim tài liệu được chiếu tại Liên hoan phim Sundance của Hoa Kỳ, "The Stringer", đã ghi rõ bức ảnh này là của một nhà báo tự do người Việt Nam, Nguyễn Thành Nghệ. Hãng tin AP vào đầu tháng 5 nói rằng họ sẽ tiếp tục ghi Nick Út là người chụp bức ảnh "Em bé Napalm".

(AFP) - APEC : Các nước châu Á - Thái Bình Dương "lo lắng" về cuộc chiến thuế quan toàn cầu. Nỗi lo này đã được các bộ trưởng Thương Mại của nhóm 21 nước thành viên của diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) đưa ra trong thông cáo chung, kết thúc cuộc họp cấp bộ trưởng Thương Mại hôm nay, 16/05/2025, diễn ra tại đảo Jeju, Hàn Quốc. Các nhà lãnh đạo ngành Thương Mại còn "tái khẳng định các cam kết chung để thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực". Theo bộ trưởng Thương Mại Hàn Quốc, đây là một "tín hiệu tích cực cho thị trường thế giới" bất chấp có những bất đồng, khó khăn trong cuộc thảo luận. Dù vậy, ông cũng nhìn nhận là tình hình kinh tế và lập trường khác biệt của mỗi nước là những rào cản lớn để khối này đưa ra một "hành động chung trước các biện pháp thuế quan của Mỹ".

(RFI) - Ukraina, trọng tâm thượng đỉnh Cộng Đồng Chính Trị Châu Âu - CPE. Lãnh đạo 47 nước châu Âu tham dự thượng đỉnh Cộng Đồng Chính Trị Châu Âu - CPE, được tổ chức tại Tirana, thủ đô Albanie hôm nay 16/05/2025. CPE được lập ra năm 2022 trong bối cảnh Nga xâm lược Ukraina và là biểu tượng của tình đoàn kết giữa các quốc gia tại châu Âu. Đây cũng là lần đầu tiên khối này họp trong vùng Balkan. Có nhiều khả năng tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ vắng mặt do đang điều phối các cuộc đối thoại tay ba ở Istanbul giữa Ukraina và Nga, cũng như giữa Ukraina với Hoa Kỳ. Cộng Đồng Chính Trị Châu Âu là một sáng kiến của tổng thống Pháp. Các bên họp lần đầu tiên vào năm 2022. Sau thượng đỉnh CPE, tổng thống Emmanuel Macron công du Albanie ngày 17/05. Trên nguyên tắc, Paris và Tirana sẽ ký kết thêm nhiều hợp đồng đầu tư để củng cố quan hệ kinh tế song phương vốn đã được nâng cấp đáng kể từ gần 2 năm qua. 

(AFP) - EU và Anh Quốc "ráo riết" đàm phán về thỏa thuận phòng thủ. Trước kỳ họp thượng đỉnh EU - Anh Quốc, diễn ra tại Luân Đôn vào thứ Hai 19/05/2025, cuộc họp đầu tiên hậu Brexit, Liên Hiệp Châu Âu và Anh Quốc gia tăng các nỗ lực ngoại giao nhằm đúc kết một thỏa thuận về phòng thủ. Mối đe dọa từ Nga gia tăng và nguy cơ Mỹ giảm cam kết phòng thủ với châu Âu, cùng với việc Công Đảng Anh lên cầm quyền được cho là "tạo thuận lợi" cho quan hệ EU và Anh Quốc xích lại gần hơn, sau một thời gian căng thẳng khi Anh Quốc rời Liên Hiệp Châu Âu. 

(AFP) - Hamas: "Gaza không phải để bán". Một lãnh đạo của phong trào Hồi Giáo Palestine Hamas hôm qua, 15/05/2025, tuyên bố dải Gaza "không phải là một bất động sản được rao bán", sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump, trong chuyến công du các nước vùng Vịnh, một lần nữa nói ông muốn giành quyền kiểm soát vùng lãnh thổ này để biến thành một "khu vực tự do".

(AFP) - Hạt nhân : Ba nước châu Âu và Iran đàm phán tại Istanbul. Ngày 16/05/2025, Iran có cuộc đàm phán về hạt nhân cấp thứ trưởng ngoại giao với Anh, Pháp và Đức, song song với các vòng thương thuyết với Hoa Kỳ trong hồ sơ này. Bộ ba Châu Âu, gọi tắt là E3, đã tham gia vào việc ký kết thỏa thuận hạt nhân 2015 cùng với Nga, Mỹ và Trung Quốc. Cuộc họp này diễn ra một tuần sau khi Mỹ và Iran vừa kết thúc vòng đàm phán thứ tư dưới sự trung gian của Oman. Hôm qua, vài giờ trước khi có đàm phán với nhóm E3, chính quyền Teheran cho biết sẽ không phản đối nếu Mỹ muốn đầu tư vào lãnh thổ Iran.

(AFP) - Bỉ chọn không từ bỏ hạt nhân. Quyết định này đã được các nghị sĩ Bỉ thông qua ngày hôm qua, 15/05/2025, trong cuộc bỏ phiếu hủy đạo luật 2003. Văn bản luật mới hủy bỏ mọi tham chiếu có liên quan đến việc ra khỏi nguyên tử năm 2025 cũng như các lệnh cấm xây dựng các cơ sở sản xuất điện hạt nhân mới như đã từng làm. Văn bản này còn cho phép Bỉ kéo dài tuổi thọ các lò phản ứng hạt nhân khác cho đến năm 2035, sau một thỏa thuận đạt được giữa Nhà nước Bỉ và tập đoàn khai thác điện hạt nhân Pháp Engie.

Đăng ngày: 16/05/2025 - 13:16Sửa đổi ngày: 16/05/2025 - 16:09

4 phút Thời gian đọc

Trước đó, khai mạc cuộc họp, ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đã kêu gọi hai bên ngừng bắn ở Ukraina "ngay khi có thể được", bởi vì theo ông, "mỗi một ngày chậm trễ lại có thêm thiệt hại nhân mạng". Lãnh đạo ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cũng cho rằng cuộc đàm phán hôm nay nhất thiết phải tạo cơ sở cho một cuộc gặp giữa tổng thống Nga Vladimir Putin và tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky.

Trước cuộc đàm phán Nga-Ukraina, sáng nay, đại diện của Ukraina, Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ đã họp ba bên. Sau đó các quan chức của Mỹ cũng đã gặp đại diện của Nga, còn phái đoàn Ukraina gặp các quan chức đặc trách an ninh của châu Âu.

Tuy nhiên, hôm qua, ngoại trưởng Mỹ Rubio đã nhấn mạnh là không nên đặt quá nhiều kỳ vọng vào đàm phán Ukraina - Nga, và cho rằng thành phần phái đoàn mà tổng thống Vladimir Putin gởi đến Istanbul “không ở mức mà chúng tôi đã hy vọng”. Dẫn đầu phái đoàn Nga đến Istanbul chỉ là một cố vấn cấp thấp của tổng thống Putin, ông Vladimir Medinsky, cựu bộ trưởng Văn Hóa. Đến dự thượng đỉnh Cộng Đồng Chính Trị Châu Âu hôm nay ở Tirana, Albanie, tổng thư ký khối NATO Mark Rutte cho rằng tổng thống Putin đã phạm “sai lầm rất lớn” khi gởi đến Istanbul một phái đoàn cấp thấp để đàm phán với Ukraina. 

Hôm qua, ông Medinsky khẳng định sẵn sàng chấp nhận “những thỏa hiệp có thể được”, nhưng không nêu chi tiết. Trưởng phái đoàn còn nhấn mạnh họ “có toàn quyền” để đưa ra các quyết định, điều mà trước đó tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã nghi ngờ.

Sau khi hội kiến tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm qua tại Ankara, ông Zelensky một lần nữa tuyên bố sẵn sàng đàm phán trực tiếp với tổng thống Nga Putin. Ông cho rằng sự vắng mặt của chủ nhân điện Kremlin thể hiện sự “thiếu  tôn trọng” đối với tổng thống Mỹ Donald Trump và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. 

Về phần mình, phát biểu với báo chí sau khi kết thúc chuyến thăm chính thức ở Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, tổng thống Trump nói ông sẽ gặp tổng thống Putin “ngay khi có thể tổ chức được cuộc gặp”. Tuy nhiên, trước mắt ông trở về Washington.

Tổng thống Putin thay tư lệnh lục quân Nga

Điện Kremlin hôm qua, 15/05/2025, công bố sắc lệnh của tổng thống Vladimir Putin cho tướng Oleg Salioukov thôi giữ chức tư lệnh lục quân Nga, và bổ nhiệm ông làm phó thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia. Vậy ai là người sẽ thay thế tướng Salioukov ?

Thông tín viên Anissa El Jabri từ Matxcơva cho biết thêm thông tin :

« Hình ảnh cuối cùng về ông Oleg Salioukov là ngày 09/5 trên Quảng Trường Đỏ với tư cách là chỉ lực lượng bộ binh, điều khiển cuộc diễu binh. Không một lý do chính thức nào được công bố về việc ông bị cách chức.

Tờ báo Kommersant nói đến giới hạn về tuổi. Oleg Salioukov sẽ 70 tuổi vào thứ Tư 21/05 tuần tới. Người sẽ thay thế ông là một trong những người trẻ tuổi nhất trong lịch sử quân sự Nga nắm giữ vị trí này. Ở tuổi 49, tướng Andrei Mordvichev là một trong những gương mặt tiêu biểu trong cuộc chiến tại Ukraina.

Chỉ huy một nhóm "trung tâm", người này điều khiển trận đánh Marioupol, chiếm Azovstal, trận chiến Avdiivka và gần đây nhất là cuộc tiến công đánh chiếm Pokrovsk. Tháng 3/2022, Ukraina đã từng thông báo hạ sát nhân vật này.

Dẫu sao thì Andrei Mordvichev là một người cứng rắn. Mùa hè 2023, người này đã tuyên bố xem cuộc chiến xâm lược Ukraina chỉ là "một bàn đạp" để mở ra một cuộc xung đột mới ở Đông Âu. Theo các mạng xã hội Nga, người thay thế Andrei Mordvichev, có lẽ sẽ là một gương mặt khác của quân đội Nga : Valery Solodchuk, chỉ huy các đội quân trong suốt trận đánh ở Koursk.

Nếu như việc tái cơ cấu quân đội được xác nhận, điều đáng thắc mắc là thời điểm công bố : Chỉ vài giờ trước khi có thể có cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraina. »

Kết quả đàm phán Nga - Ukraine tại Istanbul

Trong cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa hai bên sau hơn 3 năm vào ngày 16-5, Nga và Ukraine đã đồng ý thực hiện một cuộc trao đổi tù nhân quy mô lớn, đồng thời cho biết họ sẽ trao đổi ý tưởng về khả năng ngừng bắn và thảo luận về cuộc gặp trong tương lai giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Tuy nhiên sau cuộc đàm phán được chờ đợi từ lâu tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), kéo dài hơn 90 phút, có ít dấu hiệu cho thấy đạt được tiến triển đáng kể trong việc chấm dứt cuộc chiến giữa hai nước, theo Hãng tin AFP.

Kiev đang tìm kiếm "lệnh ngừng bắn vô điều kiện". Trong khi đó, Matxcơva liên tục bác bỏ lời kêu gọi này, và thỏa thuận cụ thể duy nhất đạt được là mỗi bên sẽ trao trả 1.000 tù nhân.

Theo trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky, hai bên sẽ "trình bày quan điểm của mình về khả năng ngừng bắn trong tương lai".

Hai bên đã không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào về việc tạm ngưng giao tranh.

Ông Medinsky nói: "Nhìn chung chúng tôi hài lòng với kết quả và sẵn sàng tiếp tục liên lạc".

Trong khi đó, trưởng đoàn đàm phán Ukraine - Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov - cho biết "bước tiếp theo" sẽ là cuộc gặp giữa tổng thống Ukraine và tổng thống Nga. Phía Nga nói họ đã ghi nhận yêu cầu này.

"Chúng tôi hiểu rằng nếu muốn đạt được tiến triển, cần phải có cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo" - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Georgiy Tykhy phát biểu sau đó, đồng thời ca ngợi thỏa thuận trao đổi tù nhân là "kết quả tuyệt vời".

Tòa án Tối cao Mỹ chặn nỗ lực trục xuất người Venezuela theo luật thời chiến

Ngày 16-5, Tòa án Tối cao Mỹ đã chặn nỗ lực của chính quyền ông Trump về việc nối lại hoạt động trục xuất các thành viên băng đảng Venezuela, bằng cách viện dẫn đạo luật thời chiến mơ hồ. Tòa án chỉ ra những người này không được trao đủ thời gian để phản bác về mặt pháp lý.

Phán quyết với tỉ lệ 7 ủng hộ - 2 phản đối của Tòa án Tối cao Mỹ tiếp tục giáng đòn vào nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc nhanh chóng trục xuất những người bị cáo buộc là thành viên băng đảng Tren de Aragua, dựa theo Đạo luật kẻ thù từ bên ngoài (AEA) có từ năm 1798.

Ông Trump - người đã hứa trục xuất hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ - phản ứng giận dữ với phán quyết của tòa án. Ông viết trên mạng xã hội Truth Social: "Tòa án Tối cao sẽ không cho phép đưa tội phạm ra khỏi đất nước chúng ta".

"Tòa án Tối cao Mỹ không cho phép tôi làm những gì tôi được bầu để làm. Đây là một ngày tồi tệ và nguy hiểm đối với đất nước" - ông bình luận.

Trung Quốc, EU tạm dừng nhập khẩu thịt gà từ Brazil vì cúm gia cầm

Theo Hãng tin AFP, ngày 16-5, các quan chức cho biết Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU) đã tạm dừng nhập khẩu thịt gà từ Brazil, nước xuất khẩu mặt hàng này lớn nhất thế giới, sau khi dịch cúm gia cầm bùng phát tại một trang trại ở quốc gia Nam Mỹ này.

Hiệp hội Thịt ABPA của Brazil thông tin Trung Quốc là nước nhập khẩu thịt gà Brazil lớn nhất, với 562.000 tấn trong năm 2024, chiếm hơn 10% tổng số thịt gà xuất khẩu. Còn EU nhập khẩu hơn 231.000 tấn thịt gà trong năm ngoái, chiếm khoảng 4,5%.

Đình công tại bang New Jersey của Mỹ, các chuyến tàu ngừng hoạt động

Các kỹ sư đường sắt yêu cầu tăng lương đã bắt đầu đình công vào ngày 16-5 tại bang New Jersey, gây ra tình trạng đi lại khó khăn cho những người đi làm tại khu vực New York thuộc hành lang đô thị lớn nhất nước Mỹ, theo Hãng tin AFP.

Đây là cuộc đình công giao thông trên toàn bang đầu tiên tại New Jersey trong nhiều thập kỷ, bắt đầu chỉ một phút sau nửa đêm, khi các cuộc đàm phán hợp đồng đổ vỡ. Nhiều người đến các nhà ga mà không hề hay biết các chuyến tàu đã ngừng hoạt động.

Israel phát động chiến dịch tấn công quy mô lớn vào Dải Gaza

Ngày 16-5, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) xác nhận đã phát động giai đoạn đầu tiên của chiến dịch tấn công quy mô lớn vào Dải Gaza, mang tên "Cỗ xe ngựa của Gideon".

Thông báo của IDF có đoạn: "Trong ngày qua, IDF đã phát động những cuộc tấn công rộng khắp và huy động lực lượng để chiếm giữ các khu vực chiến lược ở Dải Gaza, như một phần trong động thái mở màn chiến dịch 'Cỗ xe ngựa của Gideon', nhằm đạt được tất cả các mục tiêu của cuộc chiến ở Gaza, bao gồm cả việc giải thoát các con tin và đánh bại Hamas". 

Theo giới chức Israel, chiến dịch “Cỗ xe ngựa của Gideon” sẽ chứng kiến IDF “chinh phục” Gaza, đẩy dân thường Palestine về phía nam Dải Gaza, tấn công Hamas và ngăn chặn phong trào này kiểm soát nguồn cung cấp viện trợ nhân đạo vào vùng lãnh thổ của Palestine.

Tỉ phú Thái Lan trình diện pháp luật sau vụ sập tòa nhà trong động đất 

Theo TTXVN, ngày 16-5, tỉ phú Premchai Karnasuta - giám đốc điều hành Tập đoàn Italian-Thai Development (ITD) - đã ra trình diện pháp luật. 

Ông bị cáo buộc thiếu trách nhiệm chuyên môn dẫn đến tai nạn chết người, sau khi một tòa nhà 30 tầng tại thủ đô Bangkok (Thái Lan) bị sập hoàn toàn trong thảm họa động đất ngày 28-3 vừa qua, khiến 89 người thiệt mạng, hầu hết là công nhân xây dựng.

Vụ việc trên xảy ra khi một trận động đất độ lớn 7,7 làm rung chuyển Myanmar, nước láng giềng phía tây của Thái Lan. 

Tòa nhà 30 tầng đang trong quá trình thi công - dự kiến là trụ sở mới của Văn phòng Kiểm toán Nhà nước - đã đổ sập chỉ trong vài giây, trở thành công trình duy nhất ở Bangkok bị phá hủy hoàn toàn trong cơn địa chấn này.

Sự việc đã đặt ra dấu hỏi lớn về chất lượng công trình, tiêu chuẩn xây dựng và trách nhiệm giám sát trong ngành xây dựng Thái Lan.