(AFP) - Tổng thống Trump: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể công du Mỹ « trong một tương lai khá gần ». Phát biểu của Donald Trump được đưa ra hôm 17/03/2025 khi ông tới thăm một khán phòng ở thủ đô Washington, nhưng tổng thống Mỹ không cho biết thêm chi tiết. Hai nhà lãnh đạo đã điện đàm hôm 17/01, trước ngày nhậm chức của Donald Trump. Đến tháng 02/2025, tổng thống Mỹ loan báo ông đã nói chuyện với ông Tập sau khi trở lại Nhà Trắng, nhưng Bắc Kinh không xác nhận thông tin. Theo báo Mỹ The Wall Street Journal, Washington và Bắc Kinh đã bắt đầu chuẩn bị cho một cuộc thượng đỉnh vào tháng 06/2025. Thời điểm này được chọn không phải ngẫu nhiên : Sinh nhật tổng thống Mỹ Donald Trump là 14/06 và sinh nhật của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là ngày 15/06.

(AFP) - Tổ Chức Y Tế Thế Giới : Việc chính quyền Trump cắt tài trợ nước ngoài có thể đe dọa sinh mạng hàng triệu người trên thế giới. Trong cuộc họp báo tại Genève, tổng giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm 17/03/2025 lấy làm tiếc là các quyết định của chính quyền của tổng thống Mỹ Donald Trump có thể xóa bỏ 20 năm tiến bộ trong cuộc chiến chống bệnh SIDA, khiến thế giới có thể sẽ có hơn 10 triệu ca nhiễm mới và 3 triệu ca tử vong vì virus HIV, nhiều gấp 3 lần số người chết vì HIV trong năm 2024. Tổng giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới kêu gọi Washington xem xét lại việc hỗ trợ thế giới về chăm sóc sức khỏe.

(AFP) - Cựu thủ tướng Cam Bốt Hun Sen cảm ơn tổng thống Donald Trump đã đóng cửa các cơ quan truyền thông. Hun Sen, cựu thủ tướng đã cầm quyền bằng bàn tay sắt ở Cam Bốt gần 40 năm, hôm qua đã « cảm ơn tổng thống Mỹ  Donald Trump » đã đóng cửa nhiều cơ quan truyền thông của Mỹ như Đài Tiếng nói Hoa Kỳ Voice of America và Đài Á Châu Tự Do Radio Free Asia, mà ông coi là thù địch với Phnom Penh. Nhà lãnh đạo 72 tuổi viết  trên Facebook tối thứ qua: « Chúng tôi vô cùng trân trọng tổng thống Donald Trump vì lòng dũng cảm của ông khi dẫn dắt thế giới trong cuộc chiến chống lại thông tin sai lệch. »

(FMM và DW) – Hai cơ quan truyền thông Pháp FMM và Đức DW « bàng hoàng » về quyết định của Mỹ ngừng tài trợ cho các đài quốc tế VOA, RFA và đài Châu Âu Tự do. Hôm qua, 17/03/2025, hai cơ quan truyền thông lớn của châu Âu, France Médias Monde của Pháp và Deutsche Welle của Đức, đã ra một tuyên bố chung, nhấn mạnh là quyết định nói trên của Mỹ - vốn là một cường quốc về quyền tự do báo chí – đang gây tổn hại lớn cho tự do báo chí. Hàng triệu người bị mất đi « các nguồn thông tin xác thực và cân bằng ». FMM và DW khẳng định : « quyết định của hành pháp Mỹ một lần nữa cho thấy đòi hỏi khẩn thiết bảo vệ mô hình dân chủ châu Âu đối với các phương tiện truyền thông phục vụ lợi ích công ». Theo FMM và DW, đe dọa tự do báo chí với quyết định nói trên của Mỹ càng trở nên nguy hiểm hơn trong bối cảnh « thế giới đang ngày càng phân cực, và nhu cầu cầu về các thông tin đa nguyên và đa ngôn ngữ chưa bao giờ lại cần thiết như hiện nay ».

(AFP) - Nhà Trắng phản đối việc một nghị sĩ châu Âu người Pháp kêu gọi Mỹ « trả lại tượng Thần Tự do ». Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt, hôm qua, 17/03/2025, dùng những lời lẽ như sau để phản bác lại nghị sĩ Raphaël Glucksmann : « Chính là nhờ nước Mỹ mà người Pháp giờ đây không phải nói tiếng Đức (ngụ ý Mỹ đã giúp Pháp giải phóng khỏi phát xít Đức trong Thế Chiến Thứ Hai). Như vậy, lẽ ra họ phải rất biết ơn đất nước vĩ đại của chúng ta ». Trước đó, hôm 16/03, nghị sĩ Pháp 45 tuổi, đứng đầu danh sách của liên đảng Xã Hội và Place publique của Pháp tranh cử Nghị Viện Châu Âu năm 2024, đã cảnh báo nước Mỹ đang ngả sang độc tài, và nhà cầm quyền Mỹ đang chống lại các nhà khoa học, như vậy Washington nên trả lại cho Paris bức tượng có ý nghĩa biểu tượng mà Pháp đã tặng cho Mỹ trước đây. 

(AFP) -  Công du Anh Quốc, tân thủ tướng Mark Carney thừa nhận Canada phụ thuộc « quá nặng nề vào Mỹ về thương mại và an ninh ». Hôm qua, 17/03/2025, trong cuộc họp báo sau buổi gặp đồng nhiệm Anh Keir Starmer, thủ tướng Canada Mark Carney khẳng định « cần đa dạng hóa các quan hệ hợp tác » để tránh tình trạng phụ thuộc vào Hoa Kỳ. Theo lệ thường, các tân lãnh đạo Canada vẫn chọn nước Mỹ, láng giềng và vốn là đồng minh số một, làm điểm đến đầu tiên. Thế nhưng, thủ tướng Mark Carney đã chọn đi Pháp và Anh ngay sau khi nhậm chức, trong bối cảnh tổng thống Donald Trump đe dọa biến Canada thành bang thứ 51 của Hoa Kỳ.

(AFP) - Canada và Pháp khẳng định « sự ủng hộ kiên định » với Ukraina. Tại Paris, hôm qua, 17/03/2025, tân thủ tướng Canada Mark Carney khẳng định Pháp và Canada cần tăng cường hợp tác để « bảo đảm an ninh của chúng ta, của các đồng minh của chúng ta và của toàn thế giới », trong bối cảnh « thế giới đang ngày càng trở nên bất ổn và nguy hiểm ». Lãnh đạo hai nước nhấn mạnh đến quyết tâm chung tiếp tục hậu thuẫn Ukraina và bảo đảm an ninh châu Âu.

(Le Monde) - Chiến tranh Ukraina – Nga : Đụng độ dữ dội tại vùng đô thị chiến lược Pokrovsk, tỉnh Donetsk. Theo bộ tổng tham mưu quân đội Ukraina hôm qua, 17/03/2025, hơn 31 cuộc giao tranh đã diễn ra trong ngày hôm qua tại vùng đô thị chiến lược nói trên, trên tổng số gần 100 trận trên toàn chiến tuyến. Cho đến nay, quân đội Ukraina vẫn bảo vệ được Pokrovsk, đô thị có hơn 50 nghìn dân trước chiến tranh. Theo nhiều chuyên gia quân sự, cuộc tấn công của Ukraina sang tỉnh biên giới Kursk hồi mùa hè năm ngoái là nhằm buộc quân Nga phải giảm bớt lực lượng tại mặt trận Pokrovsk.

(AFP) - Ba Lan và ba nước Baltic sẽ rút khỏi Công ước cấm mìn sát thương cá nhân do lo ngại Nga. Hôm nay, 18/03/2025, bộ trưởng Quốc Phòng Ba Lan cùng các đồng nhiệm Litva, Estonia và Latvia, ra một thông báo chung, tuyên bố sẽ rút khỏi Công ước cấm mìn sát thương cá nhân Ottawa. Lý do được đưa ra là các quốc gia này « cần sử dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lãnh thổ và tự do ». Thông báo nhấn mạnh « kể từ khi phê chuẩn Công ước về cấm mìn sát thương cá nhân, tình hình an ninh trong khu vực trở nên xấu đi nghiêm trọng với cuộc xâm lăng của Nga và mối đe dọa thường trực của Nga đối với cộng đồng các quốc gia châu Âu - Đại Tây Dương ».

(AFP) - Quân nổi dậy Houthi tấn công tàu sân bay Mỹ lần thứ ba để trả đũa các đợt tấn công mới của Mỹ. Hôm nay, 18/03/2025, lực lượng Houthi ở Yemen cho biết hai tên lửa hành trình và hai drone đã tấn công tàu sân bay USS Harry Truman, đang hoạt động tại phía bắc Biển Đỏ. Cuộc tấn công được thông báo là « thành công ». Hàng chục nghìn người Yemen đã biểu tình tại nhiều thành phố ở nước này để lên án các cuộc oanh kích của Mỹ. Đêm hôm qua, rạng sáng nay, Mỹ đã oanh kích nhiều địa điểm tại Yemen, trong đó có một nhà máy thép, « gây thiệt hại nghiêm trọng ». Trước đó, các đợt oanh kích của Mỹ khiến 53 chết, trong đó có 5 trẻ em và 98 người bị thương. Phe nổi dậy Houthi cũng cho biết sẽ trả đũa Israel để hậu thuẫn lực lượng đồng minh Hamas, sau cuộc oanh kích đêm qua tại dải Gaza.

(AFP) - Căng thẳng ngoại giao Pháp - Algerie tăng thêm một nấc. Hôm qua, 17/03/2025, Algerie đã bác bỏ thẳng thừng danh sách những công dân Algerie bị trục xuất do Pháp đề nghị. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Algerie cho biết: « Chính quyền Algerie đã quyết định không chấp nhận danh sách do chính quyền Pháp yêu cầu ». Pháp đã lập danh sách ban đầu gồm khoảng sáu mươi người Algerie cần trục xuất vì là những đối tượng "nguy hiểm đối với an ninh quốc gia Pháp". Danh sách đã được gửi tới đại sứ quán Algerie tại Pháp hôm 14/03. Bộ trưởng Nội Vụ Pháp Bruno Retailleau ngay tối qua đã hứa sẽ có phản ứng mạnh hơn, đồng thời tỏ ý « lấy làm  tiếc vì Algerie từ chối áp dụng luật pháp quốc tế ».

(AFP) - Cam Bốt chuẩn bị khánh thành căn cứ hải quân do Trung Quốc cải tạo. Hôm nay 18/03, phát ngôn viên quân đội Cam Bốt cho biết, công trình cải tạo căn cứ hải quân Ream, do Trung Quốc tài trợ, sẽ khánh thành giai đoạn 1 vào ngày 02/04. Ream trước đó là căn cứ hải quân của Mỹ trong vịnh Thái Lan. Năm 2022, việc Trung Quốc tài trợ cho Cam Bốt để cải tạo căn cứ đã khiến Hoa Kỳ lo ngại. Theo Washington, cơ sở này có thể giúp Bắc Kinh có được vị trí chiến lược trong vùng vịnh Thái Lan, một lối ra Biển Đông. Theo phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng Cam Bốt, tàu chiến của tất cả các nước bạn bè của Cam Bốt đều có thể thả neo tại Ream nếu đủ điều kiện, kể cả tàu Mỹ.

(AFP) - Bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản họp tại Tokyo vào cuối tuần. Mục đích hội đàm ngày 22/03/2025 nhằm tăng cường quan hệ khu vực trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Bắc Triều Tiên, theo bộ Ngoại giao Hàn Quốc hôm nay, 18/03. Ngoại trưởng Cho Tae-yul của Hàn Quốc, Iwaya Takeshi của Nhật Bản và Vương Nghị của Trung Quốc « sẽ trao đổi quan điểm (...) về sự phát triển của hợp tác ba bên ». Thông cáo cũng cho biết cuộc họp tại Tokyo sẽ là cuộc họp cấp bộ trưởng ba bên lần thứ 11.

(AFP) - Cơ quan di trú Đài Loan điều tra về hai nhân vật người Trung Quốc có ảnh hưởng, cổ vũ « cho thống nhất » với Hoa lục. Theo đại diện của cơ quan di trú Đài Loan hôm nay, 18/03/2025, hai công dân Trung Quốc này đã đưa lên mạng Douyin nhiều video tuyên truyền cho mục tiêu nói trên. Trong kỳ nghỉ cuối tuần qua, cơ quan di trú Đài Loan ra lệnh cho một nhân vật người Hoa có nhiều ảnh hưởng phải rời khỏi Đài Loan trong 10 ngày. Nhân vật này, có gần 500.000 người theo dõi trên mạng, « đã kêu gọi thống nhất Đài Loan bằng vũ lực ». 

(AFP) - Trump khẳng định các lệnh « ân xá phòng ngừa » của người tiền nhiệm Biden là không có hiệu lực. Hôm qua, 17/03/2025, tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng các lệnh ân xá phòng ngừa mà Joe Biden đã ký là không có hiệu lực, do ông đã sử dụng « bút tự động ». Bút tự động hay máy ký tên là một biện pháp kỹ thuật cho phép tái hiện chữ ký của một cá nhân. Ít giờ trước khi mãn nhiệm, do lo ngại Donald Trump trả thù họ, ông Joe Biden đã ký quyết định ân xá phòng người cho nhiều người thân cận, trong đó có cựu tổng tham mưu trưởng Mark Milley, cựu kiến trúc sư chiến dịch chống Covid, bác sĩ Anthony Fauci, cũng như các quan chức, dân biểu đã tham gia vào ủy ban điều tra về vụ người ủng hộ Donald Trump tấn công điện Capitol đầu năm 2021. 

(AFP) - Hai phi hành gia  Mỹ bị kẹt trên Trạm Không gian Quốc tế ISS trên đường trở về Trái Đất. Bị kẹt trên ISS hơn chín tháng, các phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams đã rời trạm không gian vào hôm nay 18/03, sang tàu SpaceX Crew Dragon để trở về Trái Đất. Cùng với hai phi hành gia khác, họ dự kiến ​​sẽ đáp xuống ngoài khơi bờ biển Florida vào buổi tối, sau khi đã được giảm tốc độ bằng những chiếc dù lớn. Các phi hành gia sau đó sẽ được một con tàu đón. 

Lá Chắn Phương Đông –Tarcza Wschod

Nga chiếm đoạt bán đảo Crimée của Ukraina năm 2014, xâm chiếm Ukraina tháng 2/2022 là yếu tố quyết định khiến Ba Lan không do dự thực hiện mục tiêu trở thành « lá chắn quân sự » của châu Âu, cho NATO, nhưng trước hết là vì an ninh của chính mình.

Tháng 11/2024, thủ tướng Donald Tusk thông báo « đã khởi động » công trình mang tên Lá Chắn Phương Đông –Tarcza Wschod, « dự án đầu tiên ở biên giới với Nga ». Bức tường thành 800 km này gồm nhiều loại công sự, chướng ngại vật địa hình và những cơ sở hạ tầng quân sự. Trị giá công trình lên tới 2 tỷ đô la mà cho tới nay do một mình Vacxava đài thọ. 

Bélarus là đồng minh thân thiết của Nga trong xung đột ở Ukraina. Từ tháng 6/2023 Matxcơva đã triển khai « đầu đạn hạt nhân » sang lãnh thổ Belarus. Trước chiến tranh Ukraina, chính quyền Minsk của tổng thống Loukachenko với sự đồng thuận của điện Kremlin đã mở cửa biên giới lùa hàng chục ngàn người nhập cư bất hợp pháp sang Ba Lan, khuynh đảo nước làng giềng và cũng là thành viên Liên Hiệp Châu Âu.

Tháng 2/2022, khi Vladimir Putin đưa quân xâm chiếm Ukraina, tại Vacxava Quốc Hội đã thông qua đạo luật « Phòng thủ Quốc Gia » với tỷ lệ phiếu gần như tuyệt đối.

Năm 2014, khi Nga chiếm đoạt bán đảo Crimée của Ukraina, Ba Lan xem đó là một lời cảnh báo « lịch sử có thể được lập lại », nên đã lập tức đề ra « chiến lược nâng cao tiềm lực quân sự », « khẩn trương mua thêm vũ khí và hiện đại hóa các thiết bị quân sự » .

Ông khổng lồ của châu Âu

Vacxava đã huy động những phương tiện chưa từng có để thực hiện mục đó và đây là một sự chuẩn bị dài hơi đã được khởi động từ hơn một chục năm nay bất chấp những thay đổi trong chính quyền và đối đầu giữa các chính đảng ở Ba Lan.

Giới quan sát đồng loạt ghi nhận kế hoạch « Lá Chắn Phương Đông », hay bức tường thành quân sự mà Ba Lan đang xây dựng là « công trình quân sự lớn nhất » từ khi kết thúc Thế Chiến Thứ Hai. Đây là « tuyến phòng thủ đầu tiên trong trường hợp Nga tấn công Ba Lan », một thành viên của NATO và Liên Hiệp Châu Âu.

Năm 2015, mọi người đã cười khẩy trước ý tưởng Ba Lan trở thành « lực lượng quân sự số một của châu Âu ». Điều đó đã hoàn toàn thuộc về quá khứ. So với thời điểm 2014, ngân sách quốc phòng của Ba Lan đã được nhân lên gấp 3 lần và hiện đã vượt ngỡng 44 tỷ euro trong tài khóa 2025. Ngân sách phòng thủ của Ba Lan chỉ thua có Đức và Pháp, nhưng cao hơn Ý. Trong giai đoạn 2003-2007, Ba Lan ít chú ý đến vế phòng thủ, nhưng Sách trắng quốc phòng của Ba Lan 2013 đã chú ý đến mối đe dọa từ Nga » như chuyên gia Almélie Zima viện Quan Hệ Quốc Tế Pháp IFRI lưu ý.

Ba Lan không chỉ nói suông

Vào lúc bản thân Hoa Kỳ, thành viên nặng ký nhất trong NATO dành chưa đến 4 % GDP cho chính sách phòng thủ, thì ngân sách quốc phòng của Ba Lan năm 2024 là 4,7 % và mục tiêu cho năm nay là 5 % . Về quân số, cũng không một quốc gia nào trong NATO hay tại châu Âu sánh kịp với Ba Lan: Trong một thập niên, lực lượng quân đội của nước này đã được nhân lên gấp đôi, từ 120.000 lính chuyên nghiệp và 30.000 quân dự bị (2010) nay đã lên thành 216. 000, đông quân hơn cả Pháp (205.000) hay Đức (180.000).

Tuần trước,  Ba Lan loan báo chuẩn bị đào tạo thêm 100.000 lính dự bị hàng năm. Trong nghiên cứu được công bố đầu tháng 2/2025, hai chuyên gia Léo Peria-Peigné và Amélie Zima của Viện Quan Hệ Quốc Tế Pháp IFRI khẳng định « Ba Lan sẽ trở thành lực lượng quân sự trên bộ, trên không hùng mạnh nhất châu Âu từ nay đến cuối thập niên này ». Luật quốc phòng Ba Lan năm 2022 ghi rõ mục tiêu « nâng quân số lên thành 300.000 người» vào ngưỡng 2030.

Ba Lan mua vũ khí nhiều nhất thế giới

Đâu là những kết quả cụ thể đã được trông thấy ? Theo nghiên cứu của viện IFRI vừa nêu, trong ba năm, từ 2022, Ba Lan mua thêm một ngàn các loại thiết giáp và hàng trăm hệ thống phóng rocket. Do không còn nhiều thời gian, Vacxava ký hàng loạt hơp đồng với Mỹ, với Hàn Quốc và nhất là muốn các đối tác trong lĩnh vực quốc phòng « chuyển giao công nghệ » cho Ba Lan.

Mười lăm năm trước đây, « 2/3 thiết giáp của Ba Lan là những sản phẩm thừa hưởng từ thời Liên Xô, nhưng đến giữa 2024 tỷ lệ này chỉ còn là 50 % » và với đà hiện đại hóa cỗ máy quân sự hiện tại, « đến ngưỡng 2030, toàn bộ thiết bị từ thời Liên Xô sẽ biến mất ». Ba Lan mua hơn 1000 xe tăng Abrams của Mỹ và loại K-2 của Hàn Quốc, đó là chưa kể đến chiến đấu cơ F-35 do tập đoàn Lockheed Martin chế tạo.

Theo báo cáo của viện IFRI, « chỉ cần thực hiện được một nửa số mục tiêu đã đề ra là đủ để Ba Lan chóng trở thành Lực Lượng Bộ Binh hùng mạnh nhất  châu Âu ».

Thêm một yếu tố quan trọng khác : Vào lúc NATO khuyến cáo các thành viên « dành tối thiểu 20 % ngân sách quốc phòng để mua vũ khí và thiết bị quân sự, thì Vacxava dành đến 50 % ngân sách cho khoản chi tiêu này ».

Do vậy Ba Lan hiện là một trong những nguồn nhập khẩu vũ khí lớn nhất thế giới. Theo một số thông tin báo chí, trong tương lai « đội ngũ xe thiết giáp của Ba Lan sẽ lớn hơn cả « đội xe tăng của Anh, Pháp, Đức và Ý cộng lại ».

Một vài trở ngại 

Dù vậy tham vọng quân sự của Ba Lan cũng có một số trở ngại, như yếu tố dân số và đòi hỏi về mặt công nghệ trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng.

Vẫn nghiên cứu của viện Quan Hệ Quốc Tế Pháp chỉ ra rằng tham vọng quân sự của Vacxava có thể vấp phải một vài khó khăn. Đầu tiên hết là lý do dân số. Với tỷ lệ sinh đẻ sụt giảm 40 % trong ba thập niên qua, e rằng Ba Lan khó có được nguồn nhân lực dồi dào để thành lập một đội quân 300.000 lính chuyên nghiệp.

Lý do thứ nhì, theo các tác giả báo cáo của IFRI, là trong lĩnh vực quốc phòng, mạng lưới công nghiệp của Ba Lan lệ thuộc vào « chuyển giao công nghệ ». Tới nay Vacxava vẫn xem Mỹ là điểm tựa số 1 của mình và không dễ thay đổi quan niệm đó khi phải chuyển hướng sang các đối tác châu Âu.

Cơ hội hợp tác Pháp-Ba Lan 

Vậy liệu rằng Pháp có là một lá chủ bài chủ bài giúp Ba Lan nhanh chóng trở thành một cường quốc quân sự tại châu Âu?

Hai đồng tác giả báo cáo của viện IFRI không loại trừ khả năng Pháp là một « giải pháp thay thế », vì Paris vừa tích cực tham gia các hoạt động « củng cố sườn đông » của Liên Hiệp Châu Âu, vừa có nhiều kinh nghiệm 

Cuối tháng 4/2025, trên nguyên tắc Pháp và Ba Lan sẽ ký kết một hiệp ước Nancy và một phần lớn văn bản này tập trung vào vế quốc phòng, vào chính sách phòng thủ chung của Liên Âu, vào hợp tác song phương « nâng cấp khả năng phối hợp tác chiến » giữa các lực lượng của Pháp và Ba Lan trong các lĩnh vực « tình báo, cyber… để đối phó với chiến tranh lưỡng hợp »

Léo Peria Peigné và Amélie Zima, hai đồng tác giả nghiên cứu về tiềm năng quân sự của Ba Lan, kết luận Paris và Vacxava không phải lúc nào cũng đồng quan điểm về khái niệm « tự chủ chiến lược » cho Liên Hiệp Châu Âu, bởi Ba Lan có truyền thống tin tưởng vào Hoa Kỳ. Trong mắt Ba Lan thì Pháp có phần « thân thiện với Matxcơva ». Nhưng đó là chuyện của quá khứ.

Mọi việc đang có chiều hướng thay đổi. Ba Lan nhận thấy rằng với kinh nghiệm và sức thu hút lớn, Pháp là đối tác « dễ nói chuyện hơn Đức ». Vacxava đang cần đốt giai đoạn để đào tạo một đội quân tinh nhuệ sẵn sàng chiến đấu. 

Nếu thực sự tin tưởng vào hòa bình, có lẽ Ba Lan đã phải có những nỗ lực vượt bực như vậy đầu tư vào quân sự và quốc phòng.

Đăng ngày: 18/03/2025 - 13:56Sửa đổi ngày: 18/03/2025 - 14:31

4 phút

Theo thông báo sáng nay của điện Kremlin, hai nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về Ukraina và về việc bình thường hóa quan hệ Nga - Mỹ, nhưng về phía Washington, hôm qua cả tổng thống Donald Trump và phát ngôn viên của Nhà Trắng Karoline Leavitt đều chỉ nhấn mạnh đến việc đạt thỏa thuận ngưng bắn và hòa bình tại Ukraina.

Theo Reuters, phát biểu với báo giới ở Washington, tổng thống Mỹ hôm 17/03 nhận định : « Những gì đang diễn ra tại Ukraina không tốt, nhưng chúng tôi sẽ xem là liệu chúng tôi có thể hợp tác về một thỏa thuận hòa bình, một lệnh ngưng bắn và hòa bình hay không, và tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ làm như vậy ». Cũng theo lời chủ nhân Nhà Trắng, cuộc tranh cãi gay gắt của ông với tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky tại Phòng Bầu Dục và việc Washington ngưng viện trợ quân sự cho Kiev đã có tác dụng.

Ông nói : « Nhiều người đã bị giết hại ở đó, và chúng tôi phải bảo đảm rằng Ukraina đưa ra lựa chọn đúng đắn và tôi nghĩ rằng giờ đây họ sẽ làm điều đúng đắn ». Như để gây thêm áp lực cho tổng thống Zelensky, ông Trump nhấn mạnh là các binh sĩ Ukraina đang trong tình cảnh rất khó khăn tại vùng biên Kursk của Nga, do bị đối phương bao vây.

Dựa vào đâu mà Washington tỏ vẻ lạc quan là sẽ đạt được thỏa thuận với Nga ? Trong chuyên mục Quốc tế, báo Pháp Le Figaro hôm nay nhận định dường như các cuộc đàm phán giữa Washington và Matxcơva đã tiến triển « trong bóng tối », như một bức « puzzle » đã được lắp dần từng mảnh theo phác họa của chủ nhân Nhà Trắng và chủ nhân điện Kremlin. Số phận của Ukraina, cũng như nội dung một thỏa thuận hòa bình, dường như đã được Trump và Putin cùng nhau định đoạt từ trước. Cuộc điện đàm hôm nay như vậy sẽ chỉ là một « màn kịch » hoặc « trò tung hỏa mù ».

Đây không phải một suy luận vô căn cứ, bởi theo AFP, chính ông Trump hôm qua cũng đã khẳng định : « Nhiều yếu tố trong thỏa thuận đã được thống nhất » cho dù còn nhiều điều cần phải được thương lượng. Trên thực tế, Donald Trump đã bị nhiều chuyên gia như Julianne Smith, cựu đại diện của Mỹ tại Liên Minh Bắc Đại Tây Dương - NATO, được báo Pháp Le Monde ngày 14/03 trích dẫn, chỉ trích là nhượng bộ Putin « thậm chí từ trước khi bắt đầu thương lượng ».

Có lẽ cũng không phải vô cớ mà Trump nhắc đến khó khăn của binh sĩ Ukraina ở vùng biên Kursk của Nga chứ không phải ở các vùng ngay trên lãnh thổ Ukraina. Le Figaro đưa ra nghi vấn về vai trò của Donald Trump trong sự thay đổi cán cân lực lượng ở vùng Kursk mà Ukraina đã chiếm được nhiều địa điểm từ nửa năm nay và có ý định sử dụng như vật trao đổi trong các cuộc đàm phán với Putin. Thời điểm chính quyền Trump đình chỉ viện trợ quân sự cho Ukraina, đồng thời ngừng cung cấp thông tin tình báo cho Kiev, trùng khớp với thời điểm Nga phản công tại vùng Kursk.

Le Figaro dẫn lời giáo sư Roman Sheremeta, thuộc đại học Purdue của Mỹ, theo đó một số người thậm chí còn nghi ngờ chính quyền Trump đã cung cấp thông tin tình báo cho quân đội Nga về các trung tâm hậu cần của Ukraina ở Kursk, tạo thuận lợi cho Nga giành lại Kursk. Và cũng giống như Vladimir Putin, chính quyền Donald Trump cũng ủng hộ việc thay đổi lãnh đạo của Ukraina.

Theo kênh truyền thông Mỹ Semafor, được AFP sáng nay 18/03 trích dẫn, tổng thống Mỹ Donald Trump tính đến việc công nhận bán đảo Crimée của Ukraina, mà Matxcơva sáp nhập hồi năm 2014, là một vùng của Nga. Nếu đúng như vậy, điều này có nghĩa là ông Trump nhượng bộ một yêu sách lớn của đồng nhiệm Nga Putin.

Trong khi tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky luôn tuyên bố chủ quyền của Ukraina là không thể mang ra thương lượng và quân đội Nga phải rút hoàn toàn khỏi các vùng đã chiếm được của Ukraina, thì Matxcơva cho đến nay vẫn khẳng định là sẽ duy trì chủ quyền ở 5 vùng đã chiếm được của Ukraina, đồng thời yêu cầu có sự bảo đảm rằng Ukraina sẽ không bao giờ được gia nhập Liên Minh Bắc Đại Tây Dương. 

Đầu tháng 3/2025 Bruxelles thông báo kế hoạch 800 tỷ euro « tái vũ trang Liên Hiệp Châu Âu », mà chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen xem là « nền tảng cho chính sách phòng thủ châu Âu ». Bộ Kinh Tế Pháp ngày 20/03/2025 trình bày « những giải pháp để tài trợ cho ngành công nghiệp quốc phòng ». Tại Berlin, một tuần lễ trước ngày Hạ Viện mới của Đức bắt tay vào việc, thủ tướng tân cử Friedrich Merz chạy nước rút, thuyết phục các đảng thông qua kế hoạch sửa đổi Hiến Pháp, cho phép nước Đức đi vay nợ, huy động « hàng trăm tỷ euro hiện đại hóa quân đội và cơ sở hạ tầng ». Đây sẽ là một cuộc « Cách mạng lớn » : Trong 80 năm qua, an ninh của nước Đức chủ yếu trong tay Hoa Kỳ.

« Tự chủ về quân sự, quốc phòng » là chủ đề ám ảnh các thành viên Liên Âu, ngoại trừ Hungary và Slovakia, cùng có lập trường thân Nga. Riêng thủ tướng Hungary Viktor Orban thì tin tưởng là « bạn thân » của tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Phát biểu tại các cuộc hội nghị quốc tế ở Paris hay Luân Đôn, Bruxelles, tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhắc đi nhắc lại châu Âu cần tăng chi tiêu quân sự, cần đầu tư nhiều hơn vào lĩnh vực quốc phòng, nhưng là để phát « công nghiệp quốc phòng » của khối này.

Theo báo cáo mới nhất (10/03/205) của SIPRI, Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm, các thành viên châu Âu trong liên minh NATO lệ thuộc đến 64 % vào các nguồn cung cấp vũ khí của Hoa Kỳ và đến 10 % vào Hàn Quốc, hơn 2 % vào Israel…. Trong giai đoạn 2020-2024, nhập khẩu của châu Âu tăng 155 % so với giai đoạn 5 năm trước đó mà phần lớn là để « mua hàng của Mỹ ».

Nghịch lý ở đây là 27 tập đoàn của châu Âu ( BAE Systems, Airbus Defence, Leonardo, Thales, Rheinmetall, Dassault …) có tên trong danh sách 100 hãng cung cấp vũ khí và thiết bị quân sự có trọng lượng nhất trên thế giới. Ngành quốc phòng của châu Âu « bao phủ gần như toàn bộ thị trường », đáp ứng nhu cầu của từ bên bộ binh, đến không quân, hải quân. Các tập đoàn châu Âu hiện diện trên các thị trường từ tên lửa đến ra-đa, trong lĩnh vực chế tạo tàu ngầm, thiết giáp, máy bay tàng hình, trực thăng …

Những rào cản từ phía châu Âu

Trở lại câu hỏi làm thế nào để tăng cường khả năng phòng thủ cho Liên Hiệp Châu Âu một cách hiệu quả nhất trong những điều kiện hiện nay, làm thế nào để sử dụng gói 800 tỷ euro trong kế hoạch « ReArm Europe-Tái vũ trang cho châu Âu » một cách hợp lý nhất ? Giới trong ngành nhận định : Việc đầu tiên cần làm là « xác định rõ những nhu cầu về thiết bị quân sự » để biết trong « kho vũ khí » của châu Âu còn thiếu những gì, thiếu bao nhiêu và cần bao nhiêu thời gian để khắc phục được những « lỗ hổng đó ».

Các chuyên gia Pháp như tướng Dominique Trinquand, chuyên nghiên cứu về các vấn đề quốc phòng và quan hệ quốc tế, hay Cyrille Bret, thuộc Viện Nghiên Cứu Jacques Delors, đã đưa ra một danh sách khá dài.

Châu Âu « thiếu những phương tiện phòng thủ tầm xa » và hệ thống phòng không cũng là nhược điểm của khối này. Chiến tranh Ukraina cho thấy vai trò thiết yếu của drone, mà trong lĩnh vực này châu Âu có phần chậm trễ.

Trên thị trường chiến đấu cơ hiện đại, châu Âu dù có những tên tuổi lớn như Rafale của Pháp, Gripen của Thụy Điển và thậm chí là Eurofigther (một dự án hợp tác giữa 4 nước châu Âu là Anh, Đức, Ý và Tây Ban Nha), nhưng « bụt chùa nhà không thiêng » : Nhiều nước trong khối này và cả Anh Quốc hay Thụy Sĩ đều chọn mua F-35 của Mỹ. Đức và Ý cũng như Ba Lan, Rumani và các nước trong vùng Baltic chuộng công nghệ của Hoa Kỳ.

Trong một chương trình truyền hình trên đài France5, Guillaume Faury, tổng giám đốc tập đoàn hàng không Airbus và gồm cả một mảng quốc phòng Airbus Defence, giải thích về xu hướng « chuộng hàng Mỹ » đó của nhiều nước trong Liên Hiệp Châu Âu và Anh Quốc :  

« Đức là một trong bốn thành viên ngay từ đầu tham gia dự án sản xuất chiến đấu cơ Eurofighter. Berlin vừa trang bị chiến đấu cơ của Mỹ F-35 vừa có cả Eurofighter. Tuy nhiên, để thực hiện một số phi vụ trong khuôn khổ các chương trình quân sự của NATO, với bài tập mang theo đầu đạn hạt nhân, Đức bắt buộc phải dùng F-35 của Mỹ. Bên cạnh đó cũng có những quốc gia khác trong Liên Âu quan niệm vũ khí của Hoa Kỳ còn là một lá bùa hộ mệnh, để được Washington bảo đảm an ninh. Nhưng đến khi Mỹ quay lưng lại với châu lục này như qua những diễn tiến gần đây, thì thỏa thuận đổi vũ khí lấy an ninh đó tan vỡ ».

Thiếu các dự án tầm cỡ theo mô hình Airbus trong lĩnh vực dân sự

Cũng ông Faury nhấn mạnh đến một bất cập khác trong việc châu Âu từ lâu nay huy động các nguồn lực tài chính và chính sách phát triển công nghiệp quốc phòng.

« Quả thực trong nhiều năm, châu Âu chậm trễ trong việc đầu tư phát triển công nghiệp quốc phòng. Các khoản đầu tư của châu lục này cũng bị ‘vụn vặt’ nghĩa là tùy theo quyết định ở cấp quốc gia của mỗi thành viên, nên đã không có đủ tầm cỡ. Do vậy, trong ngắn hạn châu Âu chỉ có thể trông cậy vào Mỹ để có được một số thiết bị. Nhưng về lâu về dài thì không có lý do gì ngăn cản Liên Âu sản xuất những mặt hàng như Hoa Kỳ, với điều kiện là châu Âu phải đoàn kết. Châu Âu cần tăng cường các phương tiện phòng thủ, cần cùng nhau chi tiêu một cách có hiệu quả hơn và cần sử dụng hàng của châu Âu».

Cạnh tranh từ phía Hàn Quốc

Chính vì những bất cập đó mà các nước châu Âu trong Liên Minh Bắc Đại Tây Dương đã phải chuyển hướng mua thiết bị và khũ khí của Hàn Quốc. Ba Lan là một trường hợp điển hình. Yann Rousseau, phóng viên thường trực cho báo Les Echos tại thủ đô Tokyo, từng điều tra về tiềm lực của nền công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc, giải thích :  

 « Chính vì Bắc Triều Tiên là một mối đe dọa vẫn tồn tại cho nên Hàn Quốc phải liên tục trang bị vũ trang, phải phát triển những công nghệ mới trong lĩnh vực quốc phòng, phải cải thiện khả năng sản xuất… Nhờ thế mà vũ khí của Hàn Quốc rẻ hơn so với hàng của Mỹ chẳng hạn, mà lại rất hiện đại với mức độ hiệu quả cao. Hơn nữa, đặt hàng Hoa Kỳ có khi phải đợi từ 3 đến 5 năm hàng mới đến tay. Trái lại, khi giao dịch với các nhà sản xuất Hàn Quốc, thời gian chờ đợi có khi chỉ là từ 6 tháng đến một năm ».

Những giới hạn trong khâu sản xuất  

Về phía các nhà sản xuất cũng có nhiều những thách thức đang đặt ra. Vào lúc an ninh của châu Âu không là một ưu tiên trong nhãn quan của Hoa Kỳ, ở Matxcơva, sau Ukraina tổng thống Vladimir Putin đang nhắm tới những « mục tiêu khác nữa ». Ba Lan và nhiều nước Đông Âu, cũng như ba nước vùng Baltic e rằng họ sẽ là những nạn nhân tiếp theo một khi Nga phục hồi sức mạnh quân sự. Do vậy, như phóng viên của báo Les Echos vừa nói, nhịp độ sản xuất của các tập đoàn Hàn Quốc là một lợi thế lớn để Seoul giành được nhiều hợp đồng, đứng đầu là Ba Lan. Quốc gia đông Âu này có đường biên giới sát cạnh Nga, Bélarus (đồng minh của Nga) và với Ukraina đang bị Nga xâm chiếm, cho nên Vacxava muốn chóng có vũ khí trong tay.

Ba Lan hiện là thành viên duy nhất của NATO dành đến gần 5 % GDP cho ngân sách quốc phòng. Trong tài khóa 2024, Vacxava huy động 44 tỷ euro cho các chi phí quân sự và để bảo vệ an ninh.

Trước nhu cầu cấp bách đó, Jean Pierre Maulny, phó giám đốc Viện Nghiên Cứu Quan Hệ Quốc Tế và Chiến Lược IRIS của Pháp, cho rằng trở ngại đầu tiên để thực sự xây dựng một mạng lưới công nghiệp hiệu quả cho châu Âu trong lĩnh vực quốc phòng là các thành viên phải có những dự án hợp tác vững chắc. Mới chỉ có quá ít những chương trình hợp tác công nghiệp giữa nước trong Liên Âu được ra đời:

« Trong mọi dự án hợp tác, luôn có nguy cơ cạnh tranh giữa các tập đoàn châu Âu trong lĩnh vực quốc phòng, có một sự tranh giành trong việc chia sẻ các công đoạn sản xuất, có một sự ngờ vực về mặt công nghệ. Đặc biệt là trong ngành chế tạo vũ khí và thiết bị quân sự, một dự án hợp tác chỉ thành công nếu như hai tập đoàn thực sự cộng tác với nhau, để tuy hai mà cũng như một (…) Trong lịch sử công nghiêp châu, Âu các dự án kết hợp này có một vài thành công, nhưng cũng không ít thất bại. Cuối thập niên 1990, đầu những năm 2000, châu Âu đã có nhiều dự án hợp tác lớn, như chương trình phát triển máy bay vận tải A400M »

Một sự chậm trễ về kỹ thuật

Christopher Dembick, thuộc quỹ đầu tư Pictet Asset Management, nêu lên một khó khăn khác của Lục địa già : Sự chậm trễ so với Hoa Kỳ về kỹ thuật và sức sáng tạo :

 « Châu Âu bị chậm trễ khá nhiều. Pháp là quốc gia tiên tiến nhất, nhưng cả trong trường hợp này, xin đưa ra một thí dụ cụ thể : Paris đặt mua hàng không mẫu hạm với hệ thống phóng máy bay trên tàu, nhưng cả Pháp lẫn châu Âu hiện không có kỹ năng để chế tạo bộ phận thiết yếu này trên tàu sân bay. Pháp bắt buộc phải mua bộ phận này của Mỹ, tức là phi công của Pháp phải do Mỹ đào tạo. Trước mắt, Liên Âu huy động được hàng trăm tỷ euro vốn để tăng chi tiêu quân sự đã là một điều tốt, nhưng bên cạnh đó còn phải đầu tư vào các kỹ năng chế tạo một số công cụ mũi nhọn, và nhất là đuổi kịp Hoa Kỳ về công nghệ. Theo tôi điều này đòi hỏi thời gian và thời gian cần thiết dài hơn là ngưỡng 4 đến 5 năm như thường được nói đến »

Lãnh đạo tập đoàn hàng không Airbus Guillaume Faury đưa ra một thực tế khác : Các nhà sản xuất của châu Âu vẫn đang chờ đơn đặt hàng và phải thích nghi với những chuyển biến về địa chính trị.

« Trước mắt và nhất là từ khi nổ ra chiến tranh Ukraina, đã có những nỗ lực để mua vào đạn dược và một số trang thiết bị cho bên bộ binh. Đa phần là để chuyển sang Ukraina. Nhưng về trung hạn, hiện đang có nhiều giả thuyết đang được cân nhắc. Từ những kịch bản đó, nhà nước sẽ có những nhu cầu mới, sẽ cần những thiết bị mới, hay là sẽ đặt hàng nhiều hơn. Nhưng vấn đề lớn nhất hiện nay xoay quanh câu hỏi : châu Âu có nên tách rời khỏi công nghệ của Hoa Kỳ hay không. Đối với một số công nghệ nhậy cảm, điểm này liên quan trực tiếp đến mức độ tự chủ của toàn khối, đến chủ quyền an ninh của châu Âu. Đây là một đề tài mới vừa nổi lên, như chúng ta đã thấy và đây là một vấn đề hết sức nhạy cảm ».

Tới kế hoạch tái vũ trang 800 tỷ euro công bố hơn 3 năm sau khi Ukraina bị Nga xâm chiếm, và phải đợi đến khi Hoa Kỳ quay lưng lại với châu lục này, Liên Âu bắt đầu hướng tới một « sự tự chủ về chiến lược ». Nhưng trong lĩnh vực an ninh, như đô đốc Henri Schrike, Học Viện Quân Sự Pháp, phân tích, để có một lực lượng quân sự hùng mạnh, Liên Âu vừa cần có thiết bị hiện đại và phù hợp, vừa cần có một đội quân hùng hậu cộng với khả năng phối hợp tác chiến chặt chẽ giữa các đội quân của các nước thành viên, cũng như là còn cần đến những công cụ hiệu quả để thu thập và xử lý thông tin tình báo. Đó là những vấn đề mà không chắc là gói « tái vũ trang 800 tỷ euro » của châu Âu có thể giúp giải quyết ngay lập tức.

Đăng ngày: 18/03/2025 - 13:01

3 phút

Theo AFP, lãnh đạo ngoại giao Liên Âu lưu ý: « Thao túng và can thiệp vào lĩnh vực thông tin là mối đe dọa lớn đối với an ninh của Liên Hiệp Châu Âu… Chúng ta không thể đánh giá thấp tác động của những hành động như vậy đối với chúng ta, cũng như không thể đánh giá thấp những ý đồ của các tác giả ». Bà Kaja Kallas nhấn mạnh mục tiêu của các hành động này là nhằm « đẩy các xã hội của chúng ta vào tình trạng bất ổn, hủy hoại các nền dân chủ của chúng ta, khoét sâu những hố ngăn cách giữa chúng ta với các đối tác của chúng ta, làm xói mòn vị thế của Liên Hiệp Châu Âu trên thế giới ».

Không chỉ tập trung vào cuộc chiến tranh chống Ukraina, các hoạt động thao túng, xuyên tạc thông tin của Nga còn nhắm vào nhiều sự kiện khác, chẳng hạn như Thế Vận Hội Paris, bầu cử tại Moldova, hay các cuộc biểu tình của giới nông dân tại Đức. Theo AFP, báo cáo « Can thiệp và Thao túng thông tin từ Nước ngoài » của Cơ quan đối ngoại châu Âu, sẽ được công bố ngày 19/03, cũng cho thấy là Liên Âu hiện đã có đủ năng lực làm rõ các chiến dịch truyền thông do Nga và Trung Quốc tiến hành nhằm thao túng công luận châu Âu.

Nga và Trung Quốc đều có khả năng huy động cả một mạng lưới phức hợp « các tác nhân thuộc nhà nước và các tác nhân ngoài nhà nước », từ những người có ảnh hưởng lớn trên các mạng xã hội đến các phương tiện truyền thông Nhà nước, các phát ngôn viên chính thức… để gây ảnh hưởng sâu rộng. Báo cáo không đi đến mức cáo buộc Trung Quốc và Nga phối hợp trong hoạt động bóp méo thông tin, nhưng nhấn mạnh là trong tháng trước, nhân dịp 1.000 ngày Nga xâm lược Ukraina, « đã có sự thống nhất rõ ràng trong các hoạt động tuyên truyền của Nga và Trung Quốc trong việc thuật lại cuộc chiến này, với thông điệp thù địch, cáo buộc khối NATO là thủ phạm làm xung đột leo thang ». 

Báo cáo thường niên năm 2024 ghi nhận các hoạt động thao túng thông tin Nga, Trung Quốc chống lại tổng cộng hơn 80 quốc gia và hơn 200 tổ chức. Cơ quan đối ngoại châu Âu đã đóng vai trò tiên phong trong việc bảo vệ « tính xác thực của thông tin » (Information Integrity), chống lại các thao túng, can thiệp. Theo Cơ quan Đối ngoại Liên Âu, kể từ năm 2015, khi các nước Liên Âu lần đầu tiên đối mặt với các chiến dịch bóp méo thông tin của Nga về cuộc chiến chống Ukraina, « năng lực xác định, phân tích và ứng phó » với các thao túng và can thiệp thông tin nước ngoài (FIMI) của châu Âu đã gia tăng đáng kể. 

Đăng ngày: 18/03/2025 - 12:53Sửa đổi ngày: 18/03/2025 - 15:56

2 phút

Thông tín viên Sami Boukhelifa từ Jerusalem tường trình :

Giữa đêm khuya, cơn mưa đạn trút xuống và cuộc thảm sát diễn ra. Những sinh mạng bị tước đoạt. Hàng chục thi thể đàn ông, phụ nữ và trẻ em được đưa đến các bệnh viện ở Gaza, xếp thành hàng trên sàn các nhà xác, một số được đặt trong túi nhựa, một số khác chỉ được phủ bằng một tấm chăn hoặc một tấm vải trắng, đôi khi thấm đẫm máu.

Trong các bệnh viện, các ông bố bà mẹ hoảng loạn bế những đứa con bị thương trên tay, trên mặt và quần áo họ còn phủ lớp bụi màu xám của bê tông bị bom phá nát. 

Gaza bị nghiền nát, bị thiêu cháy một lần nữa với những vụ nổ, những quả cầu lửa. Nỗi kinh hoàng lại một lần nữa ập xuống đầu người dân tay không.

Chính Israel đã vi phạm lệnh ngừng bắn ký với Hamas hồi tháng 1 vừa qua. Giai đoạn ngừng bắn thứ nhất diễn ra gần như dự trù, tức là ngừng giao tranh, Hamas thả 33 con tin Israel đổi lại khoảng 1.700 tù nhân Palestine, vận chuyển hàng cứu trợ nhân đạo vào Gaza và rút một phần quân đội Israel ra khỏi vùng lãnh thổ Palestine.

Giai đoạn 2 của thỏa thuận lẽ ra phải bắt đầu trong tháng 3, với việc thả nốt số con tin Israel và chấm dứt chiến tranh. Nhưng rõ ràng chính Benjamin Netanyahu đã bác bỏ giai đoạn thứ hai của thỏa thuận ngừng bắn, lựa chọn một kế hoạch thanh lọc sắc tộc do tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất đối với Gaza. Với thái độ kiên quyết, ông ta đổ lỗi cho Hamas đã làm cho đàm phán thất bại.

Trên trường quốc tế, ai cũng biết, nhưng không ai dám công khai nói ra điều này. Một nguồn tin ngoại giao giấu tên cho biết: "Bất cứ khi nào có cơ hội, Israel lại phá hoại tiến trình ngừng bắn với hy vọng làm mọi thứ đổ bể". Sáng thứ nay, Israel vừa chuyển sang hành động.