Chính quyền TP Hà Nội dự định sẽ tăng mức phạt các vi phạm giao thông trong Nghị định 168 lên thêm từ 1,5 - 2 lần với lý do ý thức của người tham gia giao thông vẫn còn nhiều hạn chế.

Thông tin này được đưa ra sau khi Công an Hà Nội bắt giữ bà Đậu Thanh Tâm - một người chống tham nhũng nổi tiếng trên mạng xã hội - vì đã chỉ trích Nghị định 168 trên mạng xã hội.

Truyền thông Nhà nước hôm 16/1 cho biết UBND TP Hà Nội vừa hoàn thiện dự thảo Nghị quyết mới nâng mức tiền phạt đối với 107 lỗi vi phạm giao thông. Mức phạt mới theo Nghị định 168 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 vốn đã cao hơn gấp nhiều lần so với mức phạt cũ và đang vấp phải nhiều phản đối của người dân.

Truyền thông Nhà nước trích nội dung dự thảo nghị quyết mới xác định, Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá của cả nước với diện tích 3.300 km và dân số 8,5 triệu người, la đầu mối giao thông quan trọng của cả nước.

Dự thảo nghị quyết xác định, “ý thức của người tham gia giao thông thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, tham gia giao thông theo ý thức chủ quan (ý thức chưa cao, chưa tự giác, cũng như sự am hiểu về pháp luật giao thông còn kém) tình trạng người vi phạm vẫn tiếp diễn, thường lặp lại đối với một số hành vi vi phạm nhất định (không chấp hành vạch kẻ đường, biển báo hiệu, không đội mũ bảo hiểm, đi ngược chiều, đi vào đường cấm, sai làn đường,…).”

Chính quyền TP Hà Nội cho rằng, để đảm bảo tình hình trật tự an toàn giao thông ở thủ đô, “cần tiếp tục tăng nặng đối với một số hành vi vi phạm” và dự định thực hiện nghị quyết mới vào tháng 7 năm nay.

Bảng mức phạt mới của Hà Nội cho thấy có một số lỗi có mức phạt tăng đáng kể cho xe ô tô so với Nghị định 168 đang gây tranh cãi như: lỗi Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều) bị tăng từ 4 - 6 triệu đồng lên 8 - 12 triệu đồng; Điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định trên 35 km/h bị tăng từ 12 - 14 triệu đồng lên 24 - 28 triệu đồng.

Theo truyền thông Nhà nước, căn cứ để Hà Nội tăng mức phạt là dựa vào Luật Thủ đô 2024 có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 cho phép HĐND thành phó quy định mức tiền phạt cao hơn không quá hai lần so với mức phạt do Chính phủ quy định với một số vi phạm hành chính trong giao thông đường bộ.

Nghị định 168 của Chính phủ được ban hành vào những ngày cuối tháng 12 năm ngoái và có hiệu lực vào đầu năm nay đang bị nhiều người dân phản đối vì mức phạt quá cao so với thu nhập trung bình của người dân vào khi hạ tầng giao thông của Việt Nam chưa được cải thiện. Điều này đã dẫn đến tình trạng tắc đường liên tục từ đầu năm đến nay ở nhiều thành phố lớn của Việt Nam, bao gồm cả Hà Nội.

Một số người dân cho RFA biết, từ khi Nghị định 168 đi vào hiệu lực, họ gặp nhiều khó khăn khi tham gia giao thông vì tình trạng tắc đường do người dân cẩn trọng hơn. Một số tài xế lái xe đường dài cũng cho RFA biết thu nhập của họ bị giảm đáng kể vì các quy định ngặt nghèo về giờ lái và họ sợ bị phạt.

Chính phủ cho rằng Nghị định 168 đã cho thấy hiệu quả rõ rệt sau ba tuần thực hiện. Các báo trong nước dẫn lời Đại tá Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho biết sau ba tuần thực hiện nghị định mới, tai nạn giao thông đường bộ giảm cả ba tiêu chí như số vụ, số người chết và số người bị thương.

Mặt khác, công an cũng đã tiến hành xử phạt hành chính những người dám lên tiếng chỉ trích nghị định này trên mạng xã hội. Hôm 23/1, Công an TP Hà Nội đã bắt giữ người dân đầu tiên vì đã lên tiếng chỉ trích Nghị định 168 trên Facebook và TikTok.

Công an tỉnh Bến Tre vào ngày 25/1 đã bắt giữ một người đàn ông với cáo buộc tội Làm, tàng trữ, phát tán, tuyên truyền thông tin, tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo Điều 117 Bộ luật Hình sự. Đây là người thứ hai ở Việt Nam bị bắt giữ trong năm nay tại Việt Nam theo điều luật bị quốc tế lên án là mù mờ.

Trang Facebook của Bộ Công an Việt Nam vào cùng ngày cho biết, ông Phan Anh Tuấn, 44 tuổi, thường trú ở TP HCM, khai với công an rằng: “do bức xúc cá nhân, bị kích động bởi xem các video có nội dung xấu của các đối tượng phản động lưu vong và thừa nhận hành vi vi phạm pháp luật đã làm, phát tán nội dung xuyên tạc chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tại địa bàn Bến Tre và một số tỉnh, thành phố khác.”

“Sau khi thực hiện xong tại Bến Tre, do sợ Cơ quan Công an phát hiện nên Tuấn bỏ trốn ra nước ngoài, Công an tỉnh Bến Tre đã phối hợp chặt chẽ với các cục nghiệp vụ của Bộ Công an triển khai đồng bộ các biện pháp công tác, sau gần 03 tuần đã truy tìm, bắt được đối tượng Phan Minh Tuấn.” - theo thông tin từ Facebook của Bộ Công an.

Chính phủ Việt Nam thường áp dụng Điều 117 để bắt giữ và phạt tù những người lên tiếng chỉ trích chính quyền một cách ôn hoà. Nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế đã kêu gọi Việt Nam phải bỏ điều luật này.

Trước ông Tuấn, vào ngày 16/1 vừa qua, mục sư Tin Lành Nguyễn Mạnh Hùng cũng bị bắt giữ ở TP HCM theo Điều 117.

Ông Josef Benedict, chuyên gia vận động cho không gian dân sự khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của tổ chức Liên minh Thế giới vì Sự tham gia của Công dân (CIVICUS), cho rằng vụ bắt giữ mới nhất này là sự chế giễu tư cách thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp quốc của Việt Nam.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế (HRW) vào hồi giữa tháng này đã công bố báo cáo thường niên, đánh giá tình hình nhân quyền tồi tệ ở Việt Nam.

Theo HRW, Việt Nam với ban lãnh đạo mới mà đứng đầu là Tổng bí thư Tô Lâm - cựu Bộ trưởng Công an - đang gia tăng đàn áp nhân quyền. Thống kê của HRW tính đến đầu tháng 12 năm ngoái cho thấy, Việt Nam đang giam giữ hơn 170 tù chính trị.

Hà Nội từ trước đến nay vẫn khẳng định không có tù chính trị mà chỉ có những người vi phạm pháp luật bị bắt giam.