Pháp điều tra chính thức CEO Telegram

Ngày 28-8, một thẩm phán Pháp đã chính thức mở cuộc điều tra đối với ông Pavel Durov, CEO của Telegram. Tuy nhiên, doanh nhân này đã được cho tại ngoại với điều kiện phải nộp khoản tiền bảo lãnh trị giá 5 triệu euro, báo cáo với cảnh sát hai lần mỗi tuần và không được rời khỏi lãnh thổ Pháp.

Công tố viên Paris Laure Beccuau cho biết thẩm phán đã tìm thấy đủ căn cứ để tiến hành điều tra chính thức đối với ông Durov về tất cả các cáo buộc mà ông đã bị bắt giữ cách đây bốn ngày.

Các cáo buộc bao gồm nghi ngờ ông Durov đồng lõa trong việc điều hành một nền tảng trực tuyến cho phép thực hiện các giao dịch bất hợp pháp, lưu trữ hình ảnh lạm dụng tình dục trẻ em, buôn bán ma túy và lừa đảo, cùng với việc từ chối cung cấp thông tin cho chính quyền, rửa tiền và cung cấp dịch vụ mã hóa cho tội phạm.

Luật sư của ông Durov chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức về yêu cầu bình luận.

Việc bị điều tra chính thức tại Pháp không đồng nghĩa với việc ông Durov bị coi là có tội hoặc sẽ phải ra tòa, mà chỉ ra rằng thẩm phán cho rằng có đủ bằng chứng để tiếp tục điều tra. Các cuộc điều tra có thể kéo dài nhiều năm trước khi được đưa ra xét xử hoặc bị đình chỉ.

Quyết định của thẩm phán được đưa ra sau khi Durov, người gốc Nga, đã được đưa khỏi nhà giam của cảnh sát sau bốn ngày thẩm vấn.

Hàng loạt mỏ dầu ở Libya bị phong tỏa do tranh chấp

Hàng loạt mỏ dầu ở Libya đã bị đóng cửa vào ngày 28-8 trong bối cảnh các phe phái ở quốc gia Bắc Phi này vẫn không ngừng tranh chấp để giành quyền kiểm soát Ngân hàng Trung ương Libya (CBL) và nguồn thu từ dầu mỏ.

Trước đó ngày 26-8, chính quyền ở miền Đông Libya, nơi nắm giữ hầu hết các mỏ dầu trong nước, tuyên bố sẽ phong tỏa mọi hoạt động sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ.

Sản lượng của mỏ Sarir đạt khoảng 209.000 thùng/ngày trước khi hoạt động sản xuất của mỏ này bị giảm mạnh.

Chính quyền miền Đông cũng đã ban bố tình trạng bất khả kháng đối với hoạt động xuất khẩu dầu tại mỏ Sharara có sản lượng 300.000 thùng/ngày.

Tình trạng gián đoạn sản xuất cũng diễn ra tại các mỏ El Feel, Amal, Nafoora và Abu Attifel của Libya.

Libya là một thành viên của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), có mức sản lượng khoảng 1,18 triệu thùng/ngày trong tháng 7. Việc chính quyền ở miền Đông Libya đóng cửa hàng loạt mỏ dầu là động thái trả đũa việc Hội đồng Tổng thống Libya có trụ sở tại Tripoli sa thải thống đốc CBL Sadiq Al-Kabir, khiến các phe phái vũ trang ở Libya tăng cường huy động và điều động lực lượng.

Công ty AI của tỉ phú Elon Musk bị đề nghị ngừng hoạt động

Công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo XAI của tỉ phú Elon Musk đang đối mặt với cáo buộc vi phạm quy định môi trường khi vận hành các turbine khí tại trung tâm dữ liệu ở Texas mà không có giấy phép hợp lệ.

Một nhóm bảo vệ môi trường tại Mỹ có tên Trung tâm luật môi trường miền Nam đã chỉ trích việc sử dụng turbine khí của XAI, cho rằng hành động này không chỉ vi phạm các quy định cấp phép mà còn có thể gây hại cho môi trường.

Trung tâm này đã yêu cầu các cơ quan chức năng tiến hành điều tra và yêu cầu XAI ngừng ngay việc vận hành các turbine khí cho đến khi công ty có đầy đủ giấy phép và đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường.

Cuối tháng trước, tỉ phú Elon Musk cho biết hệ thống chip mạnh mẽ Nvidia H100 đã bắt đầu đào tạo mô hình trí tuệ nhân tạo Grok của xAI và gọi trung tâm dữ liệu ở Tennessee là "cụm đào tạo AI mạnh nhất thế giới".

Ông Elon Musk cũng cho biết cơ sở này sẽ mang lại lợi thế đáng kể trong việc đào tạo trí tuệ nhân tạo mạnh nhất thế giới vào tháng 12 tới.

Công ty khởi nghiệp XAI được tỉ phú Elon Musk thành lập vào năm 2023 và được định giá hơn 24 tỉ USD hồi tháng 5 vừa qua. Công ty được coi là đối thủ cạnh tranh với OpenAI, Google của Alphabet và Anthropic.

SpaceX Falcon 9 bị đình chỉ bay sau sự cố hạ cánh thất bại

Ngày 28-8, Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã thông báo về việc đình chỉ bay đối với tên lửa Falcon 9 của SpaceX sau khi thất bại trong việc hạ cánh trở lại Trái đất. Đây là lần thứ hai trong năm nay SpaceX phải đối mặt với lệnh đình chỉ này.

Trước đó cùng ngày, Falcon 9 đã phóng thành công một loạt vệ tinh Internet Starlink vào quỹ đạo từ Florida.

Tầng đẩy đầu tiên của tên lửa, có khả năng tái sử dụng, đã trở về Trái đất và cố gắng hạ cánh trên một tàu không người lái giữa biển như thường lệ. Tuy nhiên, theo hình ảnh trực tiếp từ SpaceX, tên lửa đã đổ xuống biển sau khi tiếp đất.

"Vụ việc liên quan đến thất bại của tên lửa tầng đẩy Falcon 9 khi hạ cánh trên một tàu không người lái trên biển. Không có thương vong hay thiệt hại tài sản được báo cáo. FAA yêu cầu một cuộc điều tra", một phát ngôn viên của FAA cho biết.

Việc đình chỉ Falcon 9, một tên lửa mà phần lớn thế giới phương Tây dựa vào để phóng vệ tinh và con người vào không gian, là điều hiếm hoi. Tên lửa này gần đây nhất bị đình chỉ vào tháng 7, sau khi gặp sự cố ở tầng hai trong không gian, khiến một lô vệ tinh Starlink bị hỏng.

Mặc dù không có vệ tinh hay con người nào gặp nguy hiểm, nhưng việc hạ cánh thất bại cho thấy có điều gì đó đã sai trong quá trình hoạt động của tên lửa. FAA lo ngại rằng nếu không điều tra kỹ lưỡng, sự cố này có thể gây ra rủi ro lớn hơn trong các sứ mệnh tương lai.

Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) chịu trách nhiệm điều chỉnh Falcon 9 cho các sứ mệnh riêng. Hiện chưa rõ lệnh đình chỉ mới nhất sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sứ mệnh của NASA.

Ba Lan tăng chi tiêu quốc phòng cho năm 2025 lên mức kỷ lục

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết trong dự thảo ngân sách năm 2025, chính phủ nước này đề xuất tăng mức chi tiêu cho quốc phòng lên mức cao kỷ lục.

Cụ thể, Thủ tướng Tusk nhấn mạnh Chính phủ Ba Lan do ông đứng đầu đã quyết định mức chi tiêu quốc phòng trong năm 2025 vào khoảng 187 ti PNL (48,7 tỉ USD). Như vậy, Ba Lan tiếp tục tăng chi tiêu cho quốc phòng trong năm 2025 sau khi dự kiến chi khoảng 159 tỉ PNL (41,59 tỉ USD) trong năm 2024, tương đương 4,1 - 4,2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Theo Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Stanislaw Wziatek, chi tiêu quốc phòng của nước này trong năm 2025 dự kiến chiếm khoảng 4,7% GDP.

Việc dành 4,7% GDP phân bổ cho quốc phòng sẽ tiếp tục củng cố vị trí dẫn đầu của Ba Lan trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về chi tiêu quốc phòng. Ba Lan cũng là quốc gia thành viên duy nhất trong NATO chi cho quốc phòng vượt mức 4% GDP.

Chính phủ Ba Lan hy vọng kinh tế quốc gia sẽ tăng trưởng 3,9% trong năm 2025 nhưng thâm hụt ngân sách cũng được dự báo sẽ tăng lên mức 289 tỉ PNL (75,3 tỉ USD).

Nga cấm nhập cảnh 92 công dân Mỹ vì lập trường chống Nga

Ngày 28-8, Bộ Ngoại giao Nga thông báo cấm nhập cảnh đối với 92 công dân Mỹ, bao gồm các nhà báo, luật sư và các lãnh đạo của những công ty quân sự - công nghiệp mà Nga cho là chủ chốt, với lý do có lập trường "chống Nga".

Cuộc chiến tại Ukraine đã đẩy mối quan hệ giữa Matxcơva và Washington vào tình trạng tồi tệ nhất kể từ thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Trước đó, ngày 27-8, Nga cảnh báo rằng phương Tây đang "đùa với lửa" khi cân nhắc việc cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga bằng các tên lửa do phương Tây cung cấp.

Danh sách các cá nhân bị cấm nhập cảnh, được Bộ Ngoại giao Nga công bố trên Telegram, bao gồm 14 nhà báo của tờ Wall Street Journal, 5 nhà báo từ tờ New York Times và 4 người từ tờ Washington Post.

Wall Street Journal, tờ báo có phóng viên Evan Gershkovich vừa được phóng thích trong một cuộc trao đổi tù nhân sau 16 tháng bị giam giữ tại Nga, đã miêu tả lệnh cấm này là "nực cười" và coi đây là một phần của cuộc tấn công vào tự do báo chí.

Bộ Ngoại giao Nga cho biết họ nhắm vào các biên tập viên và phóng viên của những tờ báo mà họ cho là đã sản xuất và lan truyền các thông tin "giả mạo" về lực lượng vũ trang Nga.

Nga cho rằng lệnh cấm này là phản ứng trước "chính sách chống Nga" của chính quyền ông Biden, trong đó bao gồm các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt đối với các chính trị gia, doanh nhân, nhà khoa học và nhà báo Nga.

Danh sách cấm nhập cảnh cũng bao gồm một số công tố viên bang, nhân viên của các công ty công nghiệp quốc phòng Mỹ và các giáo sư đại học.

Đăng ngày: 28/08/2024 - 14:36

6 phút

(AFP) - Việt Nam phá một đường dây buôn bán trẻ sơ sinh. Báo chí trong nước hôm nay 28/08/2024 cho biết Công An Việt Nam đã bắt khoảng 15 người tham gia một mạng lưới buôn bán trẻ sơ sinh. Cảnh sát đã điều tra 84 trường hợp bị nghi là buôn bán trẻ em từ đầu năm tới nay tại 32 tỉnh thành. Đây là đường đây buôn bán trẻ sơ sinh quy mô lớn. Băng nhóm buôn bán trẻ em thông qua các mạng xã hội nhắm đến những người phụ nữ không có điều kiện tốt để nuôi con. Họ mua các bé từ 3 ngày đến 3 tháng tuổi, với giá 400-950 đô la/bé, làm giả giấy tờ trao/nhận con nuôi rồi bán lại các bé với giá 1.400-3000 đô la.

(AFP) - Một số tổ chức nhân quyền cáo buộc chính quyền Cam Bốt đàn áp mạnh tay các nhà tranh đấu. Theo các tổ chức phi chính phủ, trong đó có Human Rights Watch và Amnesty International, 94 nhà tranh đấu đã bị chính quyền Phnompenh giam giữ trái phép chỉ vì họ phản đối thỏa thuận hợp tác 3 bên Cam Bốt, Việt, Lào. Theo các nhà tranh đấu Cam Bốt, với thỏa thuận Tam giác phát triển CLV, Phnompenh đã nhượng đất, phục vụ lợi ích của nước ngoài. Bác lại cáo buộc của các tổ chức nhân quyền, chính phủ thủ tướng Cam Bốt Hun Manet khẳng định các hành động pháp lý chỉ nhắm vào những người phạm pháp. Bộ Thông Tin Cam Bốt hôm nay 28/08/2024 chưa hồi đáp yêu cầu bình luận của AFP.

(AFP) – Tân thủ tướng Anh công du Đức nhằm cải thiện quan với châu Âu. Hôm nay, 28/08/2024, thủ tướng Anh Keir Starmer gặp thủ tướng Đức Olaf Scholz, tại Berlin, bắt đầu một loạt chuyến công du nước ngoài kể từ khi nhậm chức hồi tháng Bảy. Mặc dù không có ý định quay lại thị trường chung châu Âu với các ưu đãi thuế quan và tự do đi lại, nhưng tân thủ tướng Anh muốn tái thiết lập mối quan hệ tin tưởng lẫn nhau với các đồng minh châu Âu, và mong muốn đàm phán một hiệp ước về an ninh và thương mại với khối 27 nước. Thủ tướng Anh sẽ rời Berlin và đến Paris vào tối nay, để dự lễ khai mạc Thế Vận Hội Paralympic 2024 và sau đó gặp tổng thống Pháp vào ngày mai, 29/08/2024. 

(AFP) – Hai tổ chức bảo vệ môi trường kiện Hội Đồng Châu Âu vì thiếu mục đích về khí hậu. Dựa theo một quyết định gần đây của Tòa án Nhân quyền châu Âu (CEDH), buộc các nước thành viên phải thực hiện các mục tiêu liên quan đến việc giảm trái đất nóng lên ở mức 1,5 độ C, theo Thỏa thuận Khí hậu Paris, hôm qua, 27/08/2024, tổ chức CAN Europe và Global Legal Action Network (GLAN) cho biết đã kiện Liên Hiệp Châu Âu vì đáng lẽ ra phải đạt mục tiêu giảm 55 % lượng khí thải nhà kính, từ nay đến năm 2030. Trong đơn kiện, hai tổ chức bảo vệ môi trường này yêu cầu Hội đồng châu Âu xem xét lại mức độ phát thải khí nhà kính được cho phép tại 27 nước thành viên, trong các lĩnh vực như xây dựng, nông nghiệp, giao thông. Hai tổ chức này khẳng định rằng Tòa án của châu Âu có thể đưa ra phán quyết vào đầu năm 2026. Hồi tháng Tư vừa qua, tòa CEDH đã đưa ra phán quyết, trừng phạt Thụy Sỹ vì thiếu hành động đối với biến đổi khí hậu.   

(Reuters) –Thái Lan muốn mua chiến đấu cơ Gripen 39 của Thụy Điển thay vì F-16 của Hoa Kỳ. Hôm qua, 27/08/2024, Lực lượng Không quân Hoàng gia Thái Lan cho biết mẫu máy bay 39 Gripen của nhà sản xuất Thụy Điển - Saab’s Robert Björklund, « phù hợp hơn », « đáp ứng các nguyên tắc chiến lược », sau quá trình lựa chọn kéo dài 10 tháng. Sách Trắng của Không quân Thái Lan, được công bố hồi đầu năm nay cho biết sẽ bổ sung thêm khoảng 12-14 chiến đấu cơ vào kho vũ khí. Trước mắt, quân đội Thái Lan sẽ mua 4 chiếc Gripen với giá khoảng 560 trong giai đoạn 2025-2029. 

(YONHAP) -  Hàn Quốc bắt giữ một quan chức vì tình nghi bán bí mật quân sự. Công tố Hàn Quốc cho biết hôm nay 28/08/2024, một quan chức thuộc cơ quan tình báo quân sự đã bị truy tố trong tuần này vì bị cáo buộc « hỗ trợ kẻ thù », nhận hối lộ, bán bí mật quân sự, vi phạm luật bảo vệ bí mật quân sự của Hàn Quốc. Theo Công tố Hàn Quốc, viên chức này từng tuyên bố bị bắt giữ tại một sân bay ở Diên Cát, miền đông Trung Quốc vào năm 2017, bị buộc làm việc cho một người tình nghi là điệp viên Trung Quốc vì gia đình của ông bị đe dọa. Bị can đã nhận tổng cộng khoảng 160 triệu won từ năm 2019 khi bán bí mật quân sự cho phía gián điệp được cho Trung Quốc. Hai bên liên lạc bằng tin nhắn qua một trò chơi điện từ khá phố biển ở Trung Quốc. Seoul vẫn tiếp tục điều tra để xác định danh tính của gián điệp tình nghi là từ Trung Quốc, và đề cập đến khả năng đây là chiến dịch gián điệp của Bắc Triều Tiên. 

(AFP) - Cisjordanie : Chiến dịch tấn công của Israel giết chết cả chục người. Theo số liệu do tổ chức Lưỡi liềm đỏ Palestine công bố, số người chết là 10-15 người. Trong khi đó, quân đội Israel hôm nay 28/08/2024 thông báo đã bắt đầu một chiến dịch chống khủng bố ở miền bắc Cisjordanie. Trong nhiều cuộc tấn công có phối hợp đã tiêu diệt 9 tên khủng bố có vũ trang. Chiến dịch tấn công của SIsrael diễn ra tại 2 trại tị nạn ở Tulkarem, Toubas, cũng như trong thành phố Jénine.

(AFP) - Nhật Bản : Hãng xe hơi Toyota tạm ngưng sản xuất tại mọi nhà máy do siêu bão Shanshan đến gần. Hôm nay 28/08/2024, phát ngôn viên của hãng xe Nhật thông báo toàn bộ 28 dây chuyền sản xuất tại 14 nhà máy của Toyota và các chi nhánh ngừng hoạt động từ chiều nay đến ngày mai 29/08. Chính quyền Nhật dự báo siêu bão Shanshan sẽ có sức gió lên đến 252 km/h đổ bộ vào chiều nay, gây ra những cơn mưa to như trút nước ở nhiều vùng.

Trong lúc Trung Quốc và Nga tìm cách tăng cường hợp tác ở Bắc Cực, các nhà phân tích nêu ra mối lo ngại về sự gia tăng cạnh tranh địa chính trị trong khu vực, buộc các nước phải suy nghĩ nhiều hơn về cách ứng phó với các mối đe dọa tiềm tàng.

Sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tại Moscow vào ngày 21 tháng 8, Trung Quốc đã công bố một thông cáo nêu rõ những cách mà hai nước đang thúc đẩy hợp tác.

Về Bắc Cực, Bắc Kinh và Moscow cam kết tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực bao gồm phát triển vận tải biển, an toàn hàng hải, công nghệ tàu vùng cực và xây dựng.

Theo thông cáo, “cả hai nước sẽ khuyến khích các doanh nghiệp của mình tích cực tham gia hợp tác các tuyến vận tải biển Bắc Cực dựa trên các nguyên tắc thị trường và đặc biệt chú ý đến việc bảo vệ hệ sinh thái Bắc Cực”.

Các nhà phân tích cho biết thông báo mới nhất này là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh và Moscow nhằm tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như vận chuyển, thăm dò năng lượng và an ninh Bắc Cực.

“Trung Quốc đã đầu tư vào các dự án năng lượng của Nga tại Bắc Cực, hợp tác với Nga trong phát triển cơ sở hạ tầng và vận chuyển, đồng thời tiến hành các cuộc tập trận tại khu vực có tầm quan trọng chiến lược”, ông Patrik Andersson, một nhà phân tích tại Trung tâm Quốc gia của Thụy Điển nghiên cứu về Trung Quốc, nói.

Vào tháng 7, Bộ Tư lệnh Phòng thủ Hàng không và Không gian Bắc Mỹ tiết lộ rằng họ đã theo dõi hai máy bay ném bom chiến lược tầm xa của Nga và hai máy bay ném bom chiến lược tầm xa của Trung Quốc xuất hiện trên bầu trời ngoài khơi bờ biển Alaska.

Kể từ năm 2023, Bắc Kinh và Moscow đã hợp tác phát triển Tuyến đường biển phía Bắc qua bờ biển Bắc Cực của Nga, mà Tổng thống Nga Vladimir Putin nói là “hoàn toàn cơ bản”. Hai bên cũng đã ký một bản ghi nhớ nhằm mục đích tăng cường hợp tác an ninh hàng hải giữa lực lượng cảnh sát biển của họ.

Bất chấp những nỗ lực tăng cường hợp tác ở Bắc Cực, ông Andersson nói vẫn còn một số điểm bất đồng giữa Bắc Kinh và Moscow.

“Nga từ trước đến nay luôn cảnh giác khi mời Trung Quốc vào Bắc Cực vì Moscow coi khu vực này là sân sau của mình”, ông nói với VOA trong một cuộc phỏng vấn tại Stockholm.

“Khi cán cân quyền lực song phương ngày càng nghiêng về phía Trung Quốc kể từ khi Chiến tranh Ukraine nổ ra, Nga đang ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc về mặt kinh tế và chính trị, điều này có thể buộc Moscow phải cân nhắc tăng cường hợp tác với Bắc Kinh ở một số lĩnh vực mà trước đây họ còn miễn cưỡng làm như vậy”, ông Andersson cho biết.

Và trong khi cuộc tuần tra chung trên không gần Alaska gần đây đã thu hút được nhiều sự chú ý, ông Andersson nói phạm vi hợp tác quân sự song phương của họ ở Bắc Cực vẫn chưa rõ ràng.

“Thật khó để xác định các cuộc tập trận này có ý nghĩa như thế nào rằng họ thực sự sẵn sàng thiết lập hợp tác quân sự chặt chẽ hơn trong khu vực hay liệu chúng chủ yếu nhằm mục đích tạo thế và ngăn chặn Hoa Kỳ cùng các đồng minh của nước này ở Bắc Cực”, ông nói với VOA.

Nhận thức ngày càng tăng về Bắc Cực

Mặc dù vậy, các nhà phân tích cho biết một số quốc gia Bắc Âu đang ngày càng nhận thức rõ hơn về mối đe dọa tiềm tàng mà Trung Quốc có thể mang đến cho khu vực thông qua sự hợp tác với Moscow.

“[Trong khi] các quan chức ở Phần Lan hiện đang theo dõi các diễn biến ở Bắc Cực, thì chắc chắn nhận thức ngày càng tăng về các mối đe dọa hoặc thách thức tiềm tàng đi kèm với sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực”, bà Minna Alander, một chuyên gia về an ninh Bắc Cực tại Viện Các vấn đề Quốc tế Phần Lan, cho biết.

Bà nói Nga vẫn là động lực chính thúc đẩy quá trình quân sự hóa Bắc Cực nhưng Trung Quốc có thể gây ra thách thức cho Phần Lan và các quốc gia Bắc Cực khác vì các chiến lược không minh bạch.

“Luôn có sự nghi ngờ rằng hầu hết các nghiên cứu mà Trung Quốc đang tiến hành tại trạm nghiên cứu của mình ở Svalbard, Na Uy, không chỉ đơn thuần là vì ‘sự tiến bộ của nền văn minh nhân loại’,” bà nói với VOA qua điện thoại.

Các chuyên gia khu vực lưu ý rằng các nước Bắc Âu vẫn chưa đưa ra một bộ chiến lược để đối phó với những thách thức tiềm ẩn.

“Tôi nghĩ rằng chúng ta đang nhận ra sự phức tạp của các mối đe dọa hỗn hợp có thể do Trung Quốc và Nga gây ra [ở Bắc Cực] nhưng chúng ta vẫn chưa phát triển được một bộ công cụ để đối phó với những thách thức đó,” ông Patrik Oksanen, thành viên cấp cao tại Diễn đàn Thế giới Tự do Stockholm, nói với VOA qua điện thoại.

Ông cho biết mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc làm phức tạp thêm nỗ lực của Thụy Điển trong việc đưa ra một kế hoạch chiến lược để đối phó với những thách thức mới.

“Có một sự không sẵn lòng làm điều gì đó có thể được hiểu là làm leo thang tình hình với Trung Quốc, nhưng chúng ta sẽ cần giải quyết các mối đe dọa tiềm tàng mà Trung Quốc và Nga gây ra ở Bắc Cực trong một thời gian rất ngắn”, ông Oksanen nói.

Hiệp ước

Bà Alander ở Phần Lan nói bà hy vọng các quốc gia như Phần Lan và Thụy Điển, những nước đã trở thành thành viên NATO vào năm 2023, sẽ tăng cường hợp tác ở Bắc Cực với các đồng minh NATO khác.

“Phần Lan có lợi ích trong việc phát triển quan hệ với [các thành viên NATO khác] trong các lĩnh vực như an ninh, kinh tế và thương mại, và Phần Lan đã tham gia toàn diện vào mối liên kết xuyên Đại Tây Dương này”, bà nói với VOA.

Vào tháng 7, Hoa Kỳ, Canada và Phần Lan đã công bố một sáng kiến ba bên, được gọi là “Hiệp ước băng”, để hợp tác sản xuất tàu phá băng vùng cực.

Chính phủ Canada cho biết sáng kiến này công nhận “ưu tiên chung là duy trì an toàn và an ninh ở Bắc Cực, bao gồm cả việc tiếp tục bảo vệ các quy tắc và chuẩn mực quốc tế lâu đời”.

Ngoài việc tăng cường hợp tác với các đồng minh NATO, ông Joar Forssell, một thành viên Quốc hội Thụy Điển thuộc Đảng Tự do, nói với VOA rằng các nhà lập pháp từ các nước Bắc Âu cũng đang tìm cách tăng cường phối hợp về các vấn đề liên quan đến Bắc Cực.

Khi các nước NATO, cùng với Nga và Trung Quốc, tìm cách tăng cường hợp tác với các đối tác ở Bắc Cực, bà Alander nói xu hướng này có khả năng sẽ dẫn đến căng thẳng địa chính trị lớn hơn ở một khu vực từ lâu đã thoát khỏi cuộc đấu tranh quyền lực toàn cầu.

Đăng ngày: 28/08/2024 - 12:25

2 phút

Theo thông cáo từ văn phòng thủ tướng Úc, được AFP trích dẫn, thỏa thuận hợp tác này dự trù thiết lập 4 trung tâm đào tạo cảnh sát, triển khai một lực lượng đa quốc gia nhằm đối phó với khủng hoảng.

Trả lời báo giới, thủ tướng Úc Anthony Albanese khẳng định rằng “khi làm việc cùng với nhau, an ninh của toàn khu vực sẽ được thắt chặt hơn, và sẽ được giám sát bởi chính chúng ta”. Úc sẽ tài trợ khoảng 271 triệu đô la cho dự án này.

Trung tâm đào tạo cảnh sát đầu tiên sẽ được xây dựng tại Papua New Guinea. Lãnh đạo các đảo quốc như Tonga, Fiji, Palau and Papua New Guinea cho rằng chương trình hợp tác này « sẽ hỗ trợ các đảo quốc đối phó với việc buôn lậu ma túy, đánh cá bất hợp pháp và các tội phạm kinh tế trong khu vực ».

18 nước thành viên của Diễn đàn đảo quốc Thái Bình Dương có thể tự do quyết định liệu có tham gia vào chương trình này hay không và tham gia ở mức độ nào.

• Đọc thêm : Úc cảnh báo về tác hại của hiệp ước an ninh Trung Quốc-Quần Đảo Salomon
  

Dự án hợp tác cảnh sát chung được xem là nhằm hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực này. Úc từng khẳng định rằng Trung Quốc “không có vai trò” nào trong việc hỗ trợ an ninh cho các quốc đảo sau khi Bắc Kinh đã đưa ra chiến lược hỗ trợ an ninh cho một số quốc gia, đặc biệt là tại hai đảo quốc Solomon và Kiribati.

Mặc dù sự hiện diện còn hạn chế, Bắc Kinh đã cử người đến đào tạo cảnh sát của các đảo quốc này, về kỹ năng bắn súng và chiến thuật chống bạo động, cung cấp xe cộ cho lực lượng an ninh.

Sáng nay, phát ngôn của bộ Ngoại Giao Trung Quốc trả lời báo giới, khẳng định rằng chính sách hợp tác cảnh sát tại các đảo quốc ở Thái Bình Dương là “bình thường” và “tuân thủ luật pháp quốc tế”.

Trong lúc Trung Quốc và Nga tìm cách tăng cường hợp tác ở Bắc Cực, các nhà phân tích nêu ra mối lo ngại về sự gia tăng cạnh tranh địa chính trị trong khu vực, buộc các nước phải suy nghĩ nhiều hơn về cách ứng phó với các mối đe dọa tiềm tàng.

Sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin tại Moscow vào ngày 21 tháng 8, Trung Quốc đã công bố một thông cáo nêu rõ những cách mà hai nước đang thúc đẩy hợp tác.

Về Bắc Cực, Bắc Kinh và Moscow cam kết tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực bao gồm phát triển vận tải biển, an toàn hàng hải, công nghệ tàu vùng cực và xây dựng.

Theo thông cáo, “cả hai nước sẽ khuyến khích các doanh nghiệp của mình tích cực tham gia hợp tác các tuyến vận tải biển Bắc Cực dựa trên các nguyên tắc thị trường và đặc biệt chú ý đến việc bảo vệ hệ sinh thái Bắc Cực”.

Các nhà phân tích cho biết thông báo mới nhất này là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh và Moscow nhằm tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như vận chuyển, thăm dò năng lượng và an ninh Bắc Cực.

“Trung Quốc đã đầu tư vào các dự án năng lượng của Nga tại Bắc Cực, hợp tác với Nga trong phát triển cơ sở hạ tầng và vận chuyển, đồng thời tiến hành các cuộc tập trận tại khu vực có tầm quan trọng chiến lược”, ông Patrik Andersson, một nhà phân tích tại Trung tâm Quốc gia của Thụy Điển nghiên cứu về Trung Quốc, nói.

Vào tháng 7, Bộ Tư lệnh Phòng thủ Hàng không và Không gian Bắc Mỹ tiết lộ rằng họ đã theo dõi hai máy bay ném bom chiến lược tầm xa của Nga và hai máy bay ném bom chiến lược tầm xa của Trung Quốc xuất hiện trên bầu trời ngoài khơi bờ biển Alaska.

Kể từ năm 2023, Bắc Kinh và Moscow đã hợp tác phát triển Tuyến đường biển phía Bắc qua bờ biển Bắc Cực của Nga, mà Tổng thống Nga Vladimir Putin nói là “hoàn toàn cơ bản”. Hai bên cũng đã ký một bản ghi nhớ nhằm mục đích tăng cường hợp tác an ninh hàng hải giữa lực lượng cảnh sát biển của họ.

Bất chấp những nỗ lực tăng cường hợp tác ở Bắc Cực, ông Andersson nói vẫn còn một số điểm bất đồng giữa Bắc Kinh và Moscow.

“Nga từ trước đến nay luôn cảnh giác khi mời Trung Quốc vào Bắc Cực vì Moscow coi khu vực này là sân sau của mình”, ông nói với VOA trong một cuộc phỏng vấn tại Stockholm.

“Khi cán cân quyền lực song phương ngày càng nghiêng về phía Trung Quốc kể từ khi Chiến tranh Ukraine nổ ra, Nga đang ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc về mặt kinh tế và chính trị, điều này có thể buộc Moscow phải cân nhắc tăng cường hợp tác với Bắc Kinh ở một số lĩnh vực mà trước đây họ còn miễn cưỡng làm như vậy”, ông Andersson cho biết.

Và trong khi cuộc tuần tra chung trên không gần Alaska gần đây đã thu hút được nhiều sự chú ý, ông Andersson nói phạm vi hợp tác quân sự song phương của họ ở Bắc Cực vẫn chưa rõ ràng.

“Thật khó để xác định các cuộc tập trận này có ý nghĩa như thế nào rằng họ thực sự sẵn sàng thiết lập hợp tác quân sự chặt chẽ hơn trong khu vực hay liệu chúng chủ yếu nhằm mục đích tạo thế và ngăn chặn Hoa Kỳ cùng các đồng minh của nước này ở Bắc Cực”, ông nói với VOA.

Nhận thức ngày càng tăng về Bắc Cực

Mặc dù vậy, các nhà phân tích cho biết một số quốc gia Bắc Âu đang ngày càng nhận thức rõ hơn về mối đe dọa tiềm tàng mà Trung Quốc có thể mang đến cho khu vực thông qua sự hợp tác với Moscow.

“[Trong khi] các quan chức ở Phần Lan hiện đang theo dõi các diễn biến ở Bắc Cực, thì chắc chắn nhận thức ngày càng tăng về các mối đe dọa hoặc thách thức tiềm tàng đi kèm với sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực”, bà Minna Alander, một chuyên gia về an ninh Bắc Cực tại Viện Các vấn đề Quốc tế Phần Lan, cho biết.

Bà nói Nga vẫn là động lực chính thúc đẩy quá trình quân sự hóa Bắc Cực nhưng Trung Quốc có thể gây ra thách thức cho Phần Lan và các quốc gia Bắc Cực khác vì các chiến lược không minh bạch.

“Luôn có sự nghi ngờ rằng hầu hết các nghiên cứu mà Trung Quốc đang tiến hành tại trạm nghiên cứu của mình ở Svalbard, Na Uy, không chỉ đơn thuần là vì ‘sự tiến bộ của nền văn minh nhân loại’,” bà nói với VOA qua điện thoại.

Các chuyên gia khu vực lưu ý rằng các nước Bắc Âu vẫn chưa đưa ra một bộ chiến lược để đối phó với những thách thức tiềm ẩn.

“Tôi nghĩ rằng chúng ta đang nhận ra sự phức tạp của các mối đe dọa hỗn hợp có thể do Trung Quốc và Nga gây ra [ở Bắc Cực] nhưng chúng ta vẫn chưa phát triển được một bộ công cụ để đối phó với những thách thức đó,” ông Patrik Oksanen, thành viên cấp cao tại Diễn đàn Thế giới Tự do Stockholm, nói với VOA qua điện thoại.

Ông cho biết mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc làm phức tạp thêm nỗ lực của Thụy Điển trong việc đưa ra một kế hoạch chiến lược để đối phó với những thách thức mới.

“Có một sự không sẵn lòng làm điều gì đó có thể được hiểu là làm leo thang tình hình với Trung Quốc, nhưng chúng ta sẽ cần giải quyết các mối đe dọa tiềm tàng mà Trung Quốc và Nga gây ra ở Bắc Cực trong một thời gian rất ngắn”, ông Oksanen nói.

Hiệp ước

Bà Alander ở Phần Lan nói bà hy vọng các quốc gia như Phần Lan và Thụy Điển, những nước đã trở thành thành viên NATO vào năm 2023, sẽ tăng cường hợp tác ở Bắc Cực với các đồng minh NATO khác.

“Phần Lan có lợi ích trong việc phát triển quan hệ với [các thành viên NATO khác] trong các lĩnh vực như an ninh, kinh tế và thương mại, và Phần Lan đã tham gia toàn diện vào mối liên kết xuyên Đại Tây Dương này”, bà nói với VOA.

Vào tháng 7, Hoa Kỳ, Canada và Phần Lan đã công bố một sáng kiến ba bên, được gọi là “Hiệp ước băng”, để hợp tác sản xuất tàu phá băng vùng cực.

Chính phủ Canada cho biết sáng kiến này công nhận “ưu tiên chung là duy trì an toàn và an ninh ở Bắc Cực, bao gồm cả việc tiếp tục bảo vệ các quy tắc và chuẩn mực quốc tế lâu đời”.

Ngoài việc tăng cường hợp tác với các đồng minh NATO, ông Joar Forssell, một thành viên Quốc hội Thụy Điển thuộc Đảng Tự do, nói với VOA rằng các nhà lập pháp từ các nước Bắc Âu cũng đang tìm cách tăng cường phối hợp về các vấn đề liên quan đến Bắc Cực.

Khi các nước NATO, cùng với Nga và Trung Quốc, tìm cách tăng cường hợp tác với các đối tác ở Bắc Cực, bà Alander nói xu hướng này có khả năng sẽ dẫn đến căng thẳng địa chính trị lớn hơn ở một khu vực từ lâu đã thoát khỏi cuộc đấu tranh quyền lực toàn cầu.