Jamie Balagia gia nhập Sở Cảnh sát Austin năm 1979 và làm trong đơn vị cảnh sát mật chống tệ nạn ma túy. Nhưng chính Jamie lại sa ngã. Năm 1988, sau khi bị các đồng nghiệp bắt quả tang hít cocaine và hút cần sa, Jamie bị đình chỉ công tác. Sau khi điều trị, ông ta được giao cho công việc bàn giấy.
Ở tuổi 31, Jamie quyết định thay đổi cuộc đời, cai nghiện ma túy, kết hôn và vào trường luật tại Đại học Texas ở Austin, lấy được bằng sau 26 tháng. Jamie mở văn phòng luật năm 1993, tập trung vào đối tượng khách hàng say rượu lái xe và sở hữu cần sa. Không lâu sau, Jamie trở thành người nổi tiếng ở địa phương.
Đến 2005, Jamie có phạm vi hoạt động rộng khắp miền trung Texas và mở thêm một văn phòng ở San Antonio, có gần 20 nhân viên.
Đến 2010, văn phòng luật của Jamie trở thành một thế lực được công nhận. Ông ta nhận từ 40 đến 60 vụ mới mỗi tháng, chủ yếu là các trường hợp tội nhẹ với tiền trả trước 6.000 USD. Theo Jamie, có những năm văn phòng luật mang về gần 3 triệu USD, và 200.000 USD trong số đó thuộc về Jamie. Ông ta xây một dinh thự hai tầng rộng 370 m2 có hồ bơi ở thành phố Manor, và sở hữu một ngôi nhà rộng 280 m2 ở phía bắc San Antonio.
Tuy nhiên, khi chính quyền siết luật với các tài xế say rượu, Jamie tìm đường kiếm tiền mới qua các vụ án ma túy quốc tế.
Qua giới thiệu, Jamie gặp Chuck Morgan. Chuck nhận từng làm đặc vụ bí mật cho Lực lượng Chống ma túy (DEA), điều tra ma túy ở Colombia từ năm 1970 đến 2000, sau đó chuyển sang làm điều tra viên tư nhân.
Chuck khoe ảnh chụp với trùm ma túy Pablo Escobar hay anh em nhà Ochoa, khoe những ngôi nhà ở Florida và Colombia cùng một trang trại rộng hơn 800.000 m2 ở thành phố Boerne. Những điều này khiến Jamie bị cám dỗ.
Chuck giải thích, khi một nghi phạm buôn ma túy Colombia thuê một luật sư từ Mỹ, luật sư đó thường đến Colombia và ngồi quan sát trong khi khách hàng bị các công tố viên liên bang thẩm vấn. Nếu khách hàng quyết định hợp tác, họ sẽ bị dẫn độ sang Mỹ, luật sư sẽ thương lượng thỏa thuận tốt nhất để đổi lấy sự hợp tác của họ. Jamie không có kinh nghiệm với những vụ án quốc tế kiểu này, nhưng Chuck khiến công việc nghe đơn giản như một cuộc dạo chơi. Ông ta mô tả vai trò của luật sư chỉ là một điều phối viên đơn thuần.
Chuck vạch ra kế hoạch rằng sẽ tiếp xúc với những nghi phạm buôn ma túy người Colombia để thuyết phục họ thuê Jamie làm luật sư Mỹ cho họ. Từ các mối quan hệ ở Colombia, Chuck sẽ mua tên của những kẻ đồng phạm và cung cấp cho DEA để đổi lấy việc giảm án cho khách hàng của Jamie. Nếu những kẻ đồng phạm đó bị truy tố, Chuck sẽ lần lượt liên hệ với họ để cung cấp dịch vụ. Bằng cách này, ông ta sẽ phát triển cái mà Jamie gọi là "cỗ máy kiếm tiền vĩnh cửu". Theo Chuck, các ông trùm trả hai triệu USD mỗi người hoặc hơn cho các thỏa thuận nhận tội.
Tháng 8/2014, thông qua Chuck, Jamie nhận bào chữa cho Hermes Alirio Casanova Ordoñez, hay còn gọi là Megatron, một trong những kẻ buôn cocaine hàng đầu Colombia. Megatron bị truy tố về tội buôn bán ma túy, liên quan đến một đường dây tội phạm lớn đã bị liên bang nhắm đến từ năm 2010. Anh ta chưa bị bắt hoặc dẫn độ, nhưng đang tìm kiếm một luật sư có thể giúp hối lộ cơ quan tư pháp để kết thúc vụ án.
Hợp tác với nữ luật sư người Colombia của Megatron tên Bibiana Correa, Jamie yêu cầu được trả 700.000 USD, với 350.000 USD dưới dạng thanh toán trước.
Megatron bị bắt vào tháng 12/2014. Những người khác trong vòng tội phạm của Megatron nghe nói về Chuck, bao gồm Segundo Villota Segura, kẻ cầm đầu tổ chức sản xuất ma túy trị giá hàng tỷ USD, bị bắt năm 2013.
Anh em Segundo được DEA gọi là nhà sản xuất cocaine lớn nhất ở Colombia. Cùng với Megatron, họ bị truy tố vì tội phân phối lượng lớn cocaine từ các phòng thí nghiệm ở vùng rừng núi Cauca. Chuck và Jamie đồng ý nhận vụ của Segundo, tính phí 900.000 USD, yêu cầu trả trước một nửa.
Từ tháng 9/2014 đến tháng 5/2015, Bibiana thanh toán 350.000 USD theo từng đợt, thường là tiền mặt để trong túi giấy.
Tháng 12/2015, Chuck yêu cầu Jamie bí mật đến Colombia ngay lập tức. Segundo phàn nàn rằng anh ta đã trả nhiều tiền nhưng vẫn bị bắt và nghi ngờ bị lừa.
Các điều tra viên liên bang tin rằng Jamie, Chuck và Bibiana đã đề nghị hối lộ các quan chức và cam đoan với Segundo. Nhưng sau thời gian dài chờ đợi, Segundo dường như cảm thấy đang bị Jamie và Chuck lợi dụng tình hình để trục lợi. Anh ta quyết định bí mật ghi lại cuộc gặp gỡ của họ và gửi video cho FBI.
Tháng 3/2016, đặc vụ FBI Jason Rennie nhận được một gói hàng đặc biệt chứa các cáo buộc tham nhũng. Qua điều tra, đoạn video được quay trong phòng giam của Segundo tại nhà tù La Picota ở Bogotá, Colombia.
Trong video, Segundo phàn nàn rằng hắn đã trả 1,5 triệu USD để hối lộ các quan chức nhưng chẳng có gì làm bằng chứng. Chuck trấn an: "Tôi đã trả tiền cho bốn người ở Washington và một người ở Ohio". Jamie khuyên Segundo "Làm theo cách chúng ta đang làm để bảo vệ tất cả chúng ta".
Trong quá trình điều tra, đặc vụ Jason xem xét các báo cáo tài chính và các hồ sơ khác, lần theo dấu vết số tiền mà Bibiana gửi đi. Sau nhiều tháng tìm kiếm, anh kết luận rằng không có khoản tiền nào trong số đó được gửi vào tài khoản của bất kỳ nhân viên chính phủ nào liên quan đến vụ án Segundo.
Tập trung điều tra Jamie, FBI xác định rằng từ tháng 9/2014 đến tháng 5/2015, Jamie gửi tiền vào một tài khoản cá nhân hiếm khi được sử dụng, mỗi khoản chưa đến 10.000 USD để không phải báo cáo với Sở Thuế vụ (IRS). Hơn nữa, Jamie không có giấy phép từ Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC). Không có giấy phép đó, ông ta không thể nhận tiền từ nghi phạm buôn ma túy.
Theo các công tố viên, nhiều đồng phạm đã gửi gần 175.000 USD vào tài khoản của Jamie thông qua các máy ATM ở 7 bang, đôi khi địa điểm chỉ cách nhau hai dãy nhà, giữa các giao dịch chỉ cách 30 phút.
Ban đầu Segundo hợp tác với DEA, cung cấp thông tin cho họ, nhưng dừng lại sau khi thuê Jamie. Theo điều tra viên, nếu luật sư ngăn cản khách hàng muốn hợp tác với nhà chức trách, họ có khả năng phạm tội cản trở điều tra.
Để chứng thực video trong phòng giam La Picota và bắt quả tang Jamie, FBI gặp anh trai của Segundo, Aldemar Villota Segura, đang bị giam tại nhà tù ở thành phố McKinney, Texas. Bị truy tố cùng em trai và Megatron, Aldemar đã bị dẫn độ và đang làm việc với một nhóm pháp lý khác để thương lượng lời bào chữa. Aldemar cho biết từng cảnh báo Segundo bị các luật sư lừa gạt và chấp nhận làm mồi nhử.
Aldemar đề nghị Jamie đại diện cho mình. Tháng 11/2016, Jamie, Chuck và trợ lý gặp Aldemar trong một phòng họp ở Nhà tù Quận Collin, cùng với một phụ nữ tự giới thiệu là kế toán và thông dịch viên - thực ra là đặc vụ chìm có thiết bị thu phát âm thanh.
Aldemar đồng ý trả phí 1,2 triệu USD, nhấn mạnh rằng: "Tiền này là tiền ma túy". Jamie trả lời rằng ông ta có thể điền vào một số thủ tục giấy tờ để nhận tiền ma túy, điều này trái với Đạo luật kiểm soát rửa tiền năm 1986.
Tiếp theo, Aldemar nhắc đến việc hối lộ: "Anh trai tôi đã trả 1,5 triệu USD, và 900.000 USD đã được trả cho một số người ở Washington". FBI nhận thấy cả nhóm lo lắng nhìn quanh phòng và cố tránh đề tài này. Chuck giải thích rằng ông ta đã nhận được sự giúp đỡ ở Washington, nhưng không ai hứa hẹn bất kỳ điều gì.
Khi cuộc họp kết thúc, đặc vụ chìm nhắc lại rằng Aldemar muốn số tiền được sử dụng hiệu quả, gửi đến đúng người để giúp anh ta thoát tội. Chuck nhận lời.
Hai tuần sau cuộc gặp tại nhà tù, nhóm Jamie lái xe đến địa điểm thỏa thuận để nhận 300.000 USD tiền mặt của Aldemar. FBI theo dõi qua thiết bị của đặc vụ chìm. Ngay sau khi Chuck nhận túi tiền, các đặc vụ bắt giữ ông ta.
Nhưng Jamie chưa bị bắt. Ông ta cố tìm hiểu chuyện gì xảy ra với Chuck nhưng không thành công. Vài tuần sau, nhận ra đồng bọn đang bị giam giữ, Jamie cùng trợ lý đến gặp Megatron tại nhà tù ở McKinney. Ngay khi xuống xe, ông ta bị còng tay.
Tháng 12/2016, Jamie bị truy tố với các tội danh rửa tiền, cản trở điều tra, lừa đảo có tổ chức và vi phạm luật chống buôn bán ma túy quốc tế. Ông ta bị chính phủ đóng băng tài sản.
Tại phiên tòa xét xử, Jamie cố gắng giả ngu. Các luật sư của ông ta lập luận rằng Chuck mới là kẻ cầm đầu.
Jamie khăng khăng rằng lần đầu tiên ông ta nghe nói về hối lộ là trong phòng giam ở La Picota. Sau cuộc họp, ông ta đã chất vấn Chuck về các khoản hối lộ nhưng bị đe dọa rằng tất cả họ sẽ gặp nguy hiểm. Sau khi suy tính, Jamie nghĩ các khách hàng sẽ thỏa thuận nhận tội và cho rằng hối lộ là một yếu tố góp phần giúp họ được giảm án, họ sẽ không biết mình bị lừa dối.
Tuy nhiên, bên công tố cho thấy ông ta đã gửi 475.000 USD vào tài khoản ngân hàng cá nhân. Dù cố gắng đổ lỗi cho người khác, Jamie đã không nộp đơn xin giấy phép kiểm soát tài sản nước ngoài, không nộp giấy tờ thuế và nhận tiền ma túy bằng tiền mặt. Ông ta đã cản trở công lý bằng cách ngăn Segundo hợp tác với công tố viên. Trong các cuộc họp được ghi lại, khi các cộng sự nói về hối lộ, ông ta không bao giờ tỏ ra ngạc nhiên hay phản đối.
Megatron, Bibiana và Chuck đều nhận tội và làm chứng chống lại Jamie. Năm 2019, Jamie bị kết tội với mọi cáo buộc sau phiên tòa kéo dài hai tuần.
Tháng 5/2021, Jamie bị kết án 15 năm 8 tháng tù. Chuck nhận bản án nhẹ hơn nhờ thành khẩn khai báo, được trả tự do vào tháng 12/2021. Bibiana dự kiến ra tù vào hè 2023. Megatron sẽ được thả tự do vào năm 2037.
Tuệ Anh (Theo Texasmonthly, Justicegov)