Lúc 8h sáng 22/1/2003, Đặng Thế Bình, sinh năm 1950, đến trường THCS số 1 Tân Hoảng ở thành phố Hoài Hóa, tỉnh Hồ Nam để đi làm như thường lệ. Kể từ đó, ông Đặng biến mất.
Ông Đặng là cán bộ phòng hành chính tổng hợp, chịu trách nhiệm chính về giám sát chất lượng và quản lý các dự án cơ sở hạ tầng tại trường. Năm 2002, nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập, lãnh đạo trường Tân Hoảng muốn cải tạo lại sân thể thao cũ. Ông Đặng được giao nhiệm vụ kiểm tra, nghiệm thu.
Trước khi biến mất, ông có hẹn đi lấy thịt hun khói và làm hộ khẩu cho con trai. Gia đình chờ suốt đêm không thấy ông về, đến sáng hôm sau vội đi tìm khắp nơi mà không có kết quả. Vợ con ông đến trường hỏi các đồng nghiệp, được biết ông Đặng không rời khỏi trường.
Ngày 25/1/2003, vợ ông Đặng trình báo cảnh sát, nghi ngờ Đỗ Thiếu Bình, kẻ có hiềm khích với chồng, đứng sau vụ việc.
Gia đình cho biết trong khoảng thời gian xảy ra vụ án, Phòng Giáo dục Thành phố Hoài Hóa nhận được một bức thư nặc danh, phản ánh những vấn đề tài chính trong việc xây dựng sân thể thao của trường Tân Hoảng. Thư được chuyển đến Phòng Giáo dục Huyện tự trị dân tộc Động - Tân Hoảng. Bình nghi ngờ bức thư do ông Đặng viết nên tỏ thái độ tức tối, căm ghét.
Khi cảnh sát đến trường tìm hiểu thông tin, công nhân đang làm đường chạy cho sân thể thao, không ai kiểm tra khu vực này. Điều tra viên thu thập được một dấu máu trong văn phòng ông Đặng. Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn, việc điều tra dừng lại.
Hai tuần sau, em trai của ông Đặng tố cáo Bình giết người và cung cấp manh mối cho cảnh sát. Theo đó, Bình và ông Đặng có mâu thuẫn về chất lượng công trình. Bình là người cuối cùng tiếp xúc với ông Đặng. Vào ngày thứ hai ông Đặng mất tích, các công nhân xây dựng lấp hố trên sân thể thao bất chấp trời mưa.
Chờ mãi không thấy Công an huyện Tân Hoảng lập hồ sơ điều tra, gia đình gửi đơn tố cáo lên các ban ngành liên quan của tỉnh và thành phố.
Ngày 7/3/2003, lãnh đạo Ủy ban Chính trị và Pháp luật của Thành ủy Hoài Hóa ra chỉ thị cho Công an huyện Tân Hoảng lập hồ sơ điều tra vụ án. Hơn một tháng sau, Đội Điều tra Hình sự thuộc Công an tỉnh Hồ Nam yêu cầu ông Dương Học Văn, Phó giám đốc Công an thành phố Hoài Hóa, phụ trách đôn đốc và trực tiếp tham gia điều tra vụ án, lập tức tổ chức khai quật hai hố đất đã lấp ở hiện trường, đưa Đỗ Thiếu Bình đến địa phương khác thẩm tra.
Dù đã có chỉ đạo rõ ràng, Bình vẫn không bị đưa đi thẩm tra, không có vụ khai quật hố đất nào được thực hiện, vết máu thu thập được tại hiện trường cũng bị trì hoãn đem đi xét nghiệm.
Ngày 28/5/2003, Dương Học Văn đến huyện Tân Hoảng tổ chức cuộc họp phân tích vụ án. Sau đó, tổ chuyên án báo cáo vụ mất tích của ông Đặng không đạt điều kiện lập hồ sơ điều tra, đồng thời kết luận Bình không đủ điều kiện sát hại ông Đặng.
Suốt 16 năm sau đó, gia đình ông Đặng không ngừng tìm kiếm chân tướng. Suy đoán ông đã bị hại nhưng họ không có bằng chứng để bắt hung thủ đền tội.
Tháng 4/2019, nghe tin Ban chỉ đạo trung ương về chống tội phạm và thế lực ngầm đến Hồ Nam, Đặng Linh - con gái ông Đặng - viết hơn chục lá thư tố cáo, mong điều tra rõ vụ án và tìm tung tích của bố.
Sau một tháng gửi thư, Linh bất ngờ được hồi âm. Ngày 31/5, cảnh sát thành phố Hoài Hóa chính thức lập hồ sơ điều tra vụ án ông Đặng mất tích.
Ngày 18/6, một góc sân thể thao của trường Tân Hoảng được rào lại, dùng máy xúc khai quật. Một bộ xương được tìm thấy sâu dưới lớp đất vào 19/6.
Ngày 23/6, sau khi đối chiếu ADN từ hai chiếc răng với ADN của Linh, nhà chức trách xác nhận thi thể là ông Đặng mất tích 16 năm trước.
Theo kết quả khám nghiệm, hộp sọ bên phải của ông Đặng bị nứt, do bị đánh bằng hung khí cùn. Nguyên nhân cái chết được xác định là chấn thương sọ não nghiêm trọng.
Chất Triazolam có trong thuốc an thần được phát hiện trong xương của nạn nhân, cho thấy nhiều khả năng ông Đặng bị chuốc thuốc trước khi bị sát hại.
Sau khi thi thể nạn nhân được tìm thấy, Bình và những nghi phạm liên quan bị bắt giữ. Ban đầu, Bình không nhận tội, nhưng công nhân xây dựng giúp hắn gây án năm đó đã khai ra tất cả vì sợ hãi.
Trước những chứng cứ, Bình phải thú nhận hành vi giết người và phi tang xác vào năm 2003.
Bình sinh năm 1962, được chọn làm quản lý dự án sân thể thao dù không có kinh nghiệm vì là cháu gọi Hoàng Bính Tùng, hiệu trưởng trường Tân Hoảng, bằng cậu.
Bình kiếm tiền bằng cách rút ruột công trình, thay thế vật liệu xây dựng bằng loại rẻ, kém chất lượng. Tuy nhiên, con đường kiếm chác của Bình gặp trở ngại là ông Đặng. Trong quá trình kiểm tra dự án, ông Đặng luôn làm việc cẩn thận, nhiều lần buộc Bình phải mua nguyên vật liệu đúng quy định.
Ban đầu, Bình muốn tạo quan hệ tốt với ông Đặng để được bỏ qua sai phạm, nhưng thái độ của ông Đặng rất cứng rắn, kiên quyết không đồng ý.
Tháng 12/2002, ông Đặng phát hiện sự cố lớn khi kiểm tra dự án. Tổng kinh phí được duyệt để xây dựng sân thể thao là 800.000 nhân dân tệ, nhưng hiện dự án vẫn chưa hoàn thành, số tiền rơi vào tay Bình đã lên tới 1,5 triệu tệ. Ông Đặng tìm thấy bằng chứng chứng minh Bình dùng việc công để mưu lợi riêng, kiếm tiền bất chính từ dự án.
Bất bình trước hành vi của Bình, ông Đặng lập tức đến gặp hiệu trưởng để làm rõ sự việc. Khi nghe ông Đặng nói sẽ báo cáo cấp trên, ông Tùng lo sợ bản thân cũng bị lộ rồi mất việc. Ông ta vội đưa Bình đến xin lỗi ông Đặng, không ngừng cầu xin, giải thích rằng họ nhất thời bị tiền tài mê hoặc tâm trí, hiện đã biết sai và sẽ không bao giờ tái phạm.
Thấy hai người thành khẩn, ông Đặng cũng không định truy cứu, chỉ yêu cầu họ trả lại tiền cho dự án và đảm bảo tất cả vật liệu xây dựng phải đạt tiêu chuẩn. Hai người lập tức đồng ý. Ông Đặng cũng muốn thuận lợi hoàn thành dự án nên không báo cáo sự việc lên trên.
Tuy nhiên, sau cơn sợ hãi, Bình tiếc tiền, không chịu trả lại. Hắn cho rằng nếu không có ông Đặng, họ có thể kiếm được nhiều hơn từ dự án này và không bị áp chế đủ điều. Bình thương lượng với cấp dưới tên La Quang Trung mưu hại ông.
Ngày 22/1/2003, gần Tết Nguyên đán, học sinh được nghỉ, chỉ còn vài công nhân xây dựng ở lại trường.
Ông Đặng đến trường trực cùng một thầy giáo. Tại văn phòng, Bình cho "thuốc mê" chuẩn bị từ trước vào đồ uống đưa ông Đặng uống. Sau đó, hắn chỉ đạo Trung kiếm cớ dụ thầy giáo ra ngoài.
Đợi ông Đặng hôn mê, Bình và Trung dùng băng dính bịt mặt, miệng, trói tay chân và trùm túi nylon lên đầu nạn nhân. Sau đó, Bình đập búa vào đầu ông Đặng, đồng thời yêu cầu Trung làm theo.
Sau khi sát hại ông Đặng, 23h đêm hôm đó, lợi dụng trời tối, cả hai mang thi thể ra đường chạy đang thi công ở sân thể thao, giấu dưới hố sâu rồi lấp đất đá.
Ngày hôm sau, dù trời mưa, Bình và Trung vẫn chỉ huy máy xúc san lấp mặt bằng nơi chôn thi thể trên đường chạy.
Một số công nhân biết chuyện đều bị Bình mua chuộc. Họ sợ "ô dù" phía sau Bình, thấy hắn dám giết người, các công nhân càng không dám đắc tội với hắn, chỉ có thể nhận tiền và giữ im lặng.
Trong bốn tháng từ khi án mạng xảy ra đến khi cảnh sát bác bỏ lập hồ sơ, một mạng lưới quan hệ phức tạp đã giúp Bình thoát tội suốt 16 năm.
Để điều tra kỹ những "ô dù" che chở Bình, Ban chỉ đạo trung ương đến Hồ Nam giám sát vụ án, nhận thấy các bằng chứng liên quan chỉ ra kẻ chủ chốt đứng sau vụ án là Hoàng Bính Tùng.
Sau khi Bình giết người, ông ta lập tức tìm học trò cũ tên Dương Quân, khi đó là chính ủy của Công an huyện Tân Hoảng.
Sau hai lần nhận tổng cộng 10.000 nhân dân tệ tiền mặt, Quân lợi dụng chức vụ, quyền hạn để che giấu bằng chứng, đồng thời thông đồng với các điều tra viên của huyện và thành phố để không lập hồ sơ vụ án.
Trên phiên tòa xét xử ngày 17-18/12/2019, Bình và Trung bị kết tội Cố ý giết người. Bình bị kết án tử hình, Trung nhận án tử hình nhưng hoãn thi hành án hai năm.
Ngày 30/12/2019, Hoàng Bính Tùng và Dương Quân cùng bị kết án 15 năm tù về tội làm việc phi pháp vì lợi ích riêng. Nhiều cán bộ Công an huyện Tân Hoảng và Công an thành phố Hoài Hóa bị phạt từ 10 đến 14 năm tù. Dương Học Văn nhận án 9 năm tù vì thất trách gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngày 20/1/2020, 35 ngày sau khi kháng cáo không thành, Bình bị thi hành án tử hình.
Do thu hút sự chú ý lớn từ dư luận cả nước, vụ án "chôn xác dưới sân thể thao" được VKSND Tối cao Trung Quốc đưa vào báo cáo công tác năm 2021 và xếp vào án lệ điển hình.
Vụ án còn được cải biên, đưa vào bộ phim điện ảnh Tảo hắc phong bạo (2021).
Tuệ Anh (Theo Toutiao, Sina)