Trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Mediaset của Ý, ngoại trưởng Nga khẳng định: “Quân đội của chúng tôi sẽ không điều chỉnh hành động một cách giả tạo vào bất kỳ ngày nào, kể cả Ngày Chiến Thắng", tức là ngày 09/05, đánh dấu sự đầu hàng của Đức Quốc Xã trước lực lượng Đồng Minh, trong đó có Liên Xô, vào năm 1945.  Ngoại trưởng Nga giải thích thêm : ''Tốc độ của chiến dịch quân sự ở Ukraina phụ thuộc vào nhu cầu giảm thiểu rủi ro có thể xảy ra đối với dân thường và quân đội Nga''.

Nga thường kỷ niệm rầm rộ Ngày Chiến Thắng, phô trương uy lực với cuộc diễu binh lớn qua trung tâm Matxcơva. Lễ kỷ niệm năm nay diễn ra trong bối cảnh Nga mở chiến dịch quân sự tấn công vào Ukraina, với một trong những lý do được tổng thống Nga Putin nêu lên là “phi phát xít hóa” nước láng giềng. 

Vào đầu tháng Tư, tình báo Mỹ cho rằng Nga đã dồn sức giành quyền kiểm soát vùng Donbass và các khu vực khác ở phía đông Ukraina, với mục tiêu là phải hoàn thành trước ngày 09/05. 

Anh: Một phần tư lính Nga ở Ukraina không còn “sức chiến đấu” 

Về khả năng chiến đấu của quân đội Nga, bản tin cập nhật hàng ngày về xung đột Ukraina của bộ Quốc Phòng Anh ngày hôm nay, 02/05/2022, ước lượng hơn một phần tư các đơn vị mà Matxcơva tung vào Ukraina không còn đủ “khả năng chiến đấu”.  

Theo phía Anh, một số đơn vị tinh nhuệ nhất của Nga đã phải chịu tỷ lệ tiêu hao cao nhất từ trước đến nay, và “có lẽ Nga sẽ phải mất nhiều năm để xây dựng lại các lực lượng này.” 

Trong đêm qua rạng sáng hôm nay, 02/05, Belgorod, thành phố của Nga giáp biên với Ukraina, đã bị rung chuyển bởi hai vụ nổ lớn. Hãng thông tấn TASS của Nga dẫn lời thống đốc vùng Viacheslav Gladkov khẳng định không có thiệt hại và thương vong nào. Nhiều đoạn video được chia sẻ trên mạng xã hội Twitter dường như cho đấy là drone của Ukraina bay trên không phận Belgorod. Những đoạn video này còn cho thấy hình ảnh triển khai cả pháo phòng không. Tuy nhiên AFP lưu ý chưa thể xác định tính xác thực của những video này. 

Hôm thứ Bảy, 30/04/2022, một loạt các vụ nổ cũng đã xảy ra ở Belgorod, nhắm vào nhiều cơ sở quân sự của Nga, sau một vụ nhiều binh sĩ Ukraina đột nhập lãnh thổ Nga. Cùng ngày, thống đốc vùng Koursk, một vùng biên giới khác, cũng tố cáo Ukraina có hành động phá hoại khi cho đánh sập một cây cầu đường sắt.   

Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraina, Valeriy Zaluzhniy, trên mạng Telegram hôm nay cho biết « hai tầu tuần tra của Nga lớp Raptor đã bị thiết bị bay điều khiển từ xa Bayraktar TB-2 phá hủy gần đảo Rắn » tại vùng Biển Đen. Thông tin này hiện vẫn chưa được phía Nga xác nhận.  

Báo Pháp Le Figaro lưu ý, tầu chiến lớp Raptor của Nga tuy nhỏ so với soái hạm Moskva mà Ukraina khẳng định đã đánh chìm, lại là loại tầu chiến rất hiện đại do được chế tạo trong những năm 2010. Từ nhiều ngày qua, quân đội Ukraina thông báo đã phá hủy thành công nhiều mục tiêu quân sự của Nga tại đảo Rắn chiến lược, đã bị quân Nga chiếm được ngay từ những ngày đầu của chiến dịch quân sự. 

Về diễn biến chiến sự vùng Donbass, theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh ( Institute for the study of war ), quân Nga vẫn chưa chọc thủng được tuyến phòng thủ của Ukraina nằm dọc theo chiến tuyến phía đông, mặc dù đã mở các cuộc tấn công liên tục. Thất bại liên tiếp của Nga trong việc đánh chiếm các ngôi làng như Zolote và Vilne cho thấy các vị trí của Ukraina đã được củng cố chặt chẽ trước khi nổ ra cuộc chiến xâm lược của Nga.   

Viện nghiên cứu  của Mỹ còn cho rằng lực lượng Ukraina dường như đã tấn công một sở chỉ huy ở Izioum hôm 30/4, làm thiệt mạng một tướng Nga, Andrei Simonov, cùng nhiều sĩ quan khác.  

Trong khi đó, chiến dịch sơ tán thường dân trú ẩn tại nhà máy luyện kim Azovstal vẫn được tiếp tục trong ngày hôm nay. Tổng thống Ukraina, Volodymyr Zelensky hôm nay cho biết khoảng 100 người đầu tiên đã được đưa về vùng lãnh thổ do Ukraina kiểm soát. Liên Hiệp Quốc xác nhận chiến dịch được bắt đầu từ hôm thứ Bảy 30/4 dưới sự phối hợp giữa Nga, Ukraina và Ủy Ban Chữ Thập Đỏ Quốc Tế (CICR).

* Hãng thông tấn Tass dẫn thông báo chiều 2-5 của Bộ Quốc phòng Nga cho biết Nga đã bắn hạ 10 máy bay không người lái và 1 chiến đấu cơ MiG-29 của Ukraine trong ngày 1-5. Phía Nga cũng tập kích 38 "mục tiêu quân sự" ở Ukraine bằng tên lửa không - đối - đất chính xác cao. Đại diện Bộ Quốc phòng Nga không nhắc đến thông tin Ukraine tuyên bố máy bay không người lái của nước này đã bắn chìm 2 tàu tuần tra của Nga trên Biển Đen ngày 2-5.

* Theo Đài CNN, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã gặp Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda tại Warsaw ngày 2-5 để thảo luận về các cách hỗ trợ Ukraine hơn nữa. Chuyến thăm diễn ra ngay sau khi bà Pelosi thực hiện chuyến đi không báo trước đến thủ đô Kiev của Ukraine hôm 30-4, đưa bà trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ gặp Tổng thống Zelensky kể từ khi chiến sự bùng nổ.

* Theo Hãng tin Reuters, trong thông báo trên Telegram ngày 2-5, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Valeriy Zaluzhniy tuyên bố một máy bay không người lái Bayraktar của Ukraine đã bắn chìm 2 tàu tuần tra dài 17m thuộc lớp Raptor của Nga. Sự việc xảy ra trong cùng ngày 2-5 trên Biển Đen thuộc vùng nước gần đảo Rắn. Hiện phía Nga chưa bình luận.

Trước đó, báo The Guardian trích thông cáo của Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết binh sĩ nước này đã phát hiện một số đơn vị quân đội Belarus gần biên giới và cảnh báo có khả năng Nga vẫn tiếp tục không kích các mục tiêu ở Ukraine từ các điểm tập kết ở Belarus. Cũng trong thông cáo, phía Ukraine tuyên bố đã đẩy lùi 10 đợt tấn công của Nga ở vùng Donbass, phá hủy 2 xe tăng, 17 hệ thống pháo và 38 xe bọc thép của Nga.

* Trong email gởi đến Reuters ngày 2-5, người phát ngôn Chính phủ Hungary Zoltan Kovacs nhấn mạnh nước này kiên trì phản đối Liên minh châu Âu cấm nhập khẩu dầu mỏ và khí đốt của Nga. Trước đó có thông tin EU chuẩn bị cấm nhập khẩu dầu mỏ Nga theo lộ trình bắt đầu có hiệu lực từ cuối năm nay.

* Theo Hãng thông tấn AFP, vấn đề chiến sự Ukraine sẽ phủ bóng chuyến thăm Đức, Đan Mạch và Pháp của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi từ ngày 2-5. Theo thông báo của phía Ấn Độ, ông Modi sẽ gặp Thủ tướng Đức Olaf Scholz trước tiên, sau đó đến Đan Mạch dự thượng đỉnh Ấn Độ - Bắc Âu và ghé Pháp gặp Tổng thống Emmanuel Macron.

* Trong cuộc phỏng vấn với chương trình 60 Minutes của Úc phát ngày 2-5, Tổng thống Ukraine Zelensky cáo buộc Nga đang muốn phong tỏa nền kinh tế của nước này. Theo ông, Ukraine có thể bị mất hàng chục triệu tấn ngũ cốc do các cảng ở Biển Đen đều đã bị Nga phong tỏa. Nhà lãnh đạo Ukraine cảnh báo việc này sẽ dẫn tới cuộc khủng hoảng thiếu lương thực ở nhiều nơi trên thế giới.

* Trong cập nhật tình hình chiến sự Ukraine phát trên Twitter chiều 2-5, Bộ Quốc phòng Anh cho biết Nga đã triển khai 120 nhóm tác chiến chiến thuật cấp tiểu đoàn, chiếm khoảng 65% sức mạnh lực lượng trên bộ. Tuy nhiên khoảng 1/4 trong số này đã "mất khả năng chiến đấu hiệu quả". Các đơn vị này và một số lực lượng tinh nhuệ, trong đó có lính dù, sẽ phải mất vài năm để khôi phục lại như xưa, theo Bộ Quốc phòng Anh.

* Đài CNN dẫn tin từ Hội đồng thành phố Mariupol của Ukraine cho biết chính quyền sẽ tiếp tục sơ tán công dân ở Mariupol trong ngày 2-5, bắt đầu từ 8h giờ địa phương. Trong đêm 1-5, các cuộc sơ tán công dân bị tạm ngừng do vấn đề an ninh.

* Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cho biết đặc phái viên hàng đầu của nước này tại Ukraine và một số nhân viên đại sứ quán đã trở lại Kiev để nối lại các hoạt động ở tòa đại sứ, bắt đầu từ ngày 2-5, theo Hãng tin Yonhap.

Hàn Quốc phải sơ tán Đại sứ quán tại thủ đô Kiev đến một văn phòng tạm thời ở thành phố Chernivtsi, phía tây Ukraine, hồi tháng 3-2022 sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự ở Ukraine. Cho đến nay, hơn 20 đại sứ quán các nước đã nối lại hoạt động ở Ukraine sau khi phải sơ tán do tình hình chiến sự trước đó.

* Ngày 1-5, Văn phòng của Đệ nhất phu nhân Mỹ Jill Biden cho biết bà sẽ thăm Romania và Slovakia từ ngày 5 đến 9-5. Trong chuyến đi, bà sẽ gặp các quân nhân Mỹ, nhân viên Đại sứ quán Mỹ, các nhân viên làm công việc hỗ trợ nhân đạo, giáo viên và những người Ukraine tị nạn.

* Ông Vyacheslav Gladkov, thống đốc vùng Belgorod của Nga, cập nhật trên tài khoản mạng xã hội cho biết có 2 vụ nổ xảy ra vào sáng sớm ngày 2-5 ở địa phương này. Belgorod là khu vực thuộc phía Nam của Nga, giáp với Ukraine. 

Ông Gladkov viết: “Không có thương vong nào”, Hãng tin Reuters dẫn lại. Ông không cho biết nguyên nhân vụ nổ.

* Chủ tịch Ủy ban tình báo Hạ viện Mỹ, nghị sĩ Adam Schiff, ngày 30-4 cho rằng việc Tổng thống Mỹ Joe Biden sang thăm Ukraine ‘chỉ còn là vấn đề thời gian’. Ông Adam Schiff là người có mặt trong phái đoàn đi cùng Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi trong chuyến thăm mà bà Pelosi khẳng định sự ủng hộ cho cuộc chiến của Urkaine.

"Tôi nghĩ rằng chuyến thăm của Tổng thống đang được nghiên cứu và đó chỉ là vấn đề thời gian nào thực hiện phù hợp mà thôi", nghị sĩ Schiff bình luận với đài CNN.

* Đan Mạch và Thụy Điển triệu tập đại sứ Nga ngày 1-5 sau khi tố một máy bay do thám của Matxcơva xâm phạm không phận của 2 nước này. Hãng tin AFP dẫn lời các quan chức 2 nước này cho biết chiếc máy bay Nga đi vào không phận Đan Mạch ngày 29-4 và sau đó đi vào Thụy Điển. Đan Mạch nói đã đưa 2 chiến đấu cơ F-16 can thiệp.

Hãng tin AFP dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao Thụy Điển cho biết họ thực hiện việc triệu tập theo quy cách ngoại giao vốn có với những vi phạm như vậy. Bên Đan Mạch đưa ra thông báo trước Thụy Điển vài giờ.

Cách đây một tuần, tờ Expressen của Thụy Điển dẫn hai nguồn tin chính phủ cho biết hai nước Bắc Âu trung lập là Thụy Điển và Phần Lan có thể nộp đơn xin gia nhập NATO vào trung tuần tháng 5, trùng với thời gian diễn ra chuyến thăm Stockholm của Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto.

Trong khi đó, tờ Iltalehti của Phần Lan đưa tin nước này "đã đưa ra đề nghị cả hai quốc gia cùng bày tỏ sẵn sàng tham gia" liên minh quân sự NATO cùng ngày.

* Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, khoảng 100 thường dân Ukraine đã được sơ tán khỏi nhà máy thép Azovstal ở thành phố Mariupol vào ngày 1-5, sau khi Liên Hiệp Quốc xác nhận "hoạt động thông hành an toàn" đang diễn ra tại đây.

"Lần đầu tiên có hai ngày ngừng bắn tại vùng lãnh thổ này và chúng tôi đã đưa được hơn 100 thường dân là phụ nữ, trẻ em rời khỏi", ông Zelensky cho biết trong video thường nhật phát vào đêm 1-5. 

Những người sơ tán đầu tiên sẽ đến thành phố Zaporizhzhia do Ukraine kiểm soát vào sáng thứ hai ngày 2-5. Ông Zelensky nói việc di tản sẽ tiếp tục ngày 2-5 nếu điều kiện cho phép.

Hãng tin Sputnik của Nga cũng đưa tin 80 dân thường đã rời khỏi nhà máy Azovstal nhờ sáng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Những người rời đi cho biết còn khoảng 300 dân thường mắc kẹt tại đây. Trước đó, ngày 21-4, Nga tuyên bố đã "giải phóng" Mariupol.

Trong khi đó, Đài CNN dẫn lời một chỉ huy của Ukraine tại Mariupol cho biết khu vực tổ hợp nhà máy thép Azovstal tiếp tục bị tấn công.

* Phát biểu trên truyền hình Ý ngày 1-5, khi được hỏi liệu ngày 9-5 có đánh dấu bước ngoặt trong cuộc xung đột Nga - Ukraine hay không, Ngoại trưởng Sergei Lavrov của Nga khẳng định: "Các binh sĩ của chúng tôi sẽ không căn cứ hành động của họ vào một ngày cụ thể".

"Chúng tôi sẽ kỷ niệm chiến thắng của mình một cách long trọng nhưng thời gian và tốc độ của những gì đang xảy ra ở Ukraine sẽ phụ thuộc vào việc cần giảm thiểu rủi ro cho dân thường và binh lính Nga", ông Lavrov nói.

Nga dự kiến duyệt binh trên Quảng trường Đỏ ở thủ đô Matxcơva ngày 9-5, là ngày kỷ niệm đánh bại Đức Quốc xã.

Ông Lavrov cũng khẳng định Nga đang nỗ lực ngăn chặn chiến tranh hạt nhân. "Truyền thông phương Tây xuyên tạc các mối đe dọa từ Nga. Nga chưa bao giờ làm gián đoạn nỗ lực đạt được các thỏa thuận đảm bảo rằng một cuộc chiến tranh hạt nhân sẽ không bao giờ hình thành", nhà ngoại giao Nga nhấn mạnh.

Ông cho biết mục tiêu của chiến dịch tại Ukraine nhằm đảm bảo an ninh cho lực lượng thân Nga tại khu vực Donbass và chỉ trích phương Tây "ăn cắp" tiền của Matxcơva thông qua các biện pháp trừng phạt.

* Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Mỹ, ông Chuck Schumer, cho biết sẽ hành độnng để bổ sung điều khoản vào gói viện trợ 33 tỉ USD cho Ukraine, theo đó cho phép Mỹ tịch thu tài sản của các tài phiệt Nga, sau đó bán các tài sản này để gửi cho Kiev.

“Đã đến lúc các nhà tài phiệt Nga bị trừng phạt phải chịu trách nhiệm về khối tài sản bất chính mà họ đã nhận", ông Schumer nói. Tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã yêu cầu Quốc hội thông qua gói viện trợ này, đánh dấu bước ngoặt trong sự hỗ trợ của Washington cho Kiev.

* Nghị sĩ Adam Kinzinger của Đảng Cộng hòa Mỹ tuyên bố sẽ soạn một nghị quyết cho phép Mỹ triển khai quân tại Ukraine nếu Nga sử dụng "vũ khí hạt nhân, hóa học, sinh học", theo Đài Russia Today. Ông Biden đến nay bác bỏ việc đưa quân đến Ukraine, cho rằng động thái này có thể kích hoạt "Thế chiến thứ ba" với Nga.

* Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nói rằng Tổng thống Recep Tayyip Erdogan của nước này vẫn đang nỗ lực để sắp xếp một cuộc gặp giữa ông Putin và ông Zelensky.

"Tổng thống của chúng tôi đang đàm phán với cả hai nhà lãnh đạo. Chúng tôi đang chân thành tiến hành các nỗ lực. Tổng thống của chúng tôi cũng gọi cho họ khi cần hoặc họ gọi cho ông ấy", báo Sabah dẫn lời ông Cavusoglu.