Chuyến bay Delta 15
    Jerry Brown
   

Vào sáng ngày Thứ Ba, 11 Tháng Chín năm 2001, chúng tôi đã rời
khỏi Frankfurt khoảng 5 giờ đồng hồ rồi và đang bay qua Bắc Đại Tây
Dương.
    Thình lình tấm màn ngăn cách giữa buồng lái với khoang tàu chứa
hành khách vén mở và tôi được gọi vào buồng lái gặp phi công trưởng
ngay lập tức.
    Vừa bước vào buồng lái là tôi để ý nhận thấy ngay nét nghiêm trọng
lộ trên khuôn mặt mọi người. Phi công trưởng đưa cho tôi một bản in ra
vừa nhận từ trụ sở chính của hãng Delta Airlines ở Atlanta viết vỏn
vẹn câu: "Mọi tuyến không lưu trên lục địa Hoa Kỳ đều ngăn cấm giao
thông hàng không thương mại. Hãy đáp khẩn cấp càng sớm càng tốt xuống
phi trường nào gần nhất. Hãy thông báo điểm đáp. "
    Không ai nói một lời nào cho tôi biết điều này mang ý nghĩa gì.
Chúng tôi biết đây là một tình thế nghiêm trọng và chúng tôi cần phải
tìm đất liền để đáp ngay. Phi công trưởng xác định sân bay gần nhất là
phi trường Gander, Newfoundland, cách 400 dặm. Ông liên lạc với trạm
không lưu Canada để xin cho thay đổi tuyến bay và được chấp thuận ngay
mà không cần hỏi lý do. Tất nhiên sau đó chúng tôi đã hiểu ra lý do
tại sao họ chấp thuận không do dự.
    Trong khi phi hành đoàn chuẩn bị cho máy bay hạ cánh, một tin nhắn
đến từ Atlanta báo cho chúng tôi biết có hoạt động khủng bố trong khu
vực New York. Vài phút sau tin cập nhật cho biết có không tặc.
    Chúng tôi quyết định nói dối với hành khách trong khi chúng tôi
vẫn còn ở trên không. Chúng tôi nói với họ rằng máy bay gặp một trục
trặc nhỏ về cơ khí và cần phải hạ cánh tại sân bay gần nhất ở Gander,
New Foundland để kiểm tra. Chúng tôi hứa sẽ cung cấp thêm thông tin
sau khi hạ cánh ở Gander. Có nhiều hành khách phàn nàn, nhưng điều đó
không có gì mới lạ! Bốn mươi phút sau, chúng tôi hạ cánh xuống Gander.
Giờ địa phương lúc bấy giờ tại Gander là 12:30 PM tức là 11:00 AM New
York.
    Khi chúng tôi đáp thì đã có khoảng 20 máy bay khác trên mặt đất
đến từ khắp nơi trên thế giới và họ cũng đã phải chọn lối đi vòng này
trên đường đến Hoa Kỳ.
    Sau khi chúng tôi đã đậu trên phi đạo chờ lệnh mới, phi công
trưởng thông báo như sau: "Thưa quý vị, chắc quí vị thắc mắc phải
chăng tất cả các máy bay xung quanh chúng ta có vấn đề cơ khí tương tự
như chúng ta. Thật ra chúng ta đang ở đây là vì một lý do khác." Sau
đó, ông tiếp tục giải thích thêm đôi chút cho chúng tôi biết về tình
hình tại Hoa Kỳ. Có những tiếng thở hổn hển ồ to lên và những tia nhìn
hoài nghi thảng thốt. Phi công trưởng thông báo cho hành khách biết
rằng giới hữu trách của phi trường Gander bảo chúng tôi giữ yên tại
chỗ.
    Bấy giờ trách nhiệm và quyền quyết định về tình trạng của chúng
tôi tùy thuộc ở chính phủ Canada và lệnh của họ là không ai được ra
khỏi máy bay. Và cũng không ai dưới đất được phép đến gần bất kỳ phi
cơ nào. Chỉ có cảnh sát sân bay cứ lâu lâu lại đến dòm ngó chúng tôi
một lúc, xong đi qua các máy bay khác. Trong khoảng một giờ đồng hồ kế
tiếp, thêm nhiều máy bay hạ cánh và sau cùng Gander tiếp nhận tất cả
là 53 máy bay từ khắp nơi trên thế giới, 27 chiếc trong số đó là phi
cơ hàng không thương mại của Mỹ.
    Trong khi đó, những mảnh tin tức bắt đầu phát ra trên hệ thống âm
thanh của phi cơ. Lần đầu tiên chúng tôi được biết các phi cơ bị không
tặc đã đâm vào Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới ở New York và vào Lầu Năm
Góc trong vùng Washington DC. Mọi người cố gắng dùng điện thoại di
động của họ, nhưng không thể kết nối vì hệ thống truyền sóng ở Canada
khác. Một số người gọi thông qua được, nhưng chỉ có thể với tổng đài ở
Canada và họ cho biết rằng các làn sóng nối kết vào đất Mỹ đã bị chặn
hoặc bị ngẹt.
    Khoảng vào buổi tối trong ngày, tin tức cho chúng tôi rằng hai tòa
cao ốc Trung Tâm Mậu Dịch Thế Giới đã sụp đổ và chiếc phi cơ thứ tư bị
không tặc đã đâm xuống đất. Bấy giờ hành khách đều kiệt sức về thể
chất lẫn cảm xúc, không kể nỗi sợ hãi, nhưng tất cả mọi người đều bình
tĩnh đáng kinh ngạc. Chúng tôi chỉ cần nhìn ra ngoài cửa sổ thấy 52
phi cơ bị lạc khác để nhận ra rằng chúng tôi không phải là người duy
nhất trong tình trạng khó khăn này.
    Trước đó chúng tôi được thông báo rằng họ sẽ cho phép hành khách
lần lượt ra khỏi máy bay mỗi lần một chiếc. Lúc 6 giờ chiều, sân bay
Gander nói với chúng tôi rằng phiên chúng tôi được phép rời phi cơ sẽ
là 11 giờ sáng hôm sau. Hành khách không hài lòng tí nào, nhưng họ
cũng buông xuôi chấp nhận tin không vui này mà không phản đối ồn ào;
họ bắt đầu chuẩn bị sẵn sàng để ở qua đêm trên máy bay.
    Gander hứa với chúng ta sẽ chăm sóc y tế, nếu cần thiết, nước, và
dịch vụ vệ sinh. Và họ đã giữ lời. May mắn thay chúng tôi không có
tình huống y tế nào phải lo lắng. Chúng tôi có một phụ nữ trẻ mang
thai 33 tuần. Chúng tôi đã chăm sóc rất chu đáo cho thai phụ đó. Đêm
trôi qua không gặp biến cố nào ngoại trừ sự xếp đặt chỗ ngủ không được
thoải mái.
    Khoảng 10 giờ 30 sáng ngày 12, một đoàn xe buýt trường học chạy
đến. Chúng tôi ra khỏi máy bay và được đưa đến nhà ga, nơi chúng tôi
thông qua thủ tục nhập cảnh và quan thuế, và sau đó phải ghi danh với
Hội Hồng Thập Tự.
    Sau đó chúng tôi (phi hành đoàn) được tách ra khỏi đám đông hành
khách và được xe van đưa đến một khách sạn nhỏ. Chúng tôi không biết
hành khách của chúng tôi được đưa đi đâu. Nhân viên của Hội HTT cho
chúng tôi biết rằng thị trấn Gander có dân số 10.400 người và họ đang
có khoảng 10.500 hành khách phải chăm sóc từ tất cả các máy bay đã
buộc phải đáp xuống Gander! Họ bảo chúng tôi hãy yên tâm nghỉ ngơi tại
khách sạn và họ sẽ liên lạc khi các phi trường Mỹ mở và hoạt động trở
lại, nhưng chắc cũng mất một thời gian.
    Chỉ khi chúng tôi đến khách sạn và bật TV lên, chúng tôi mới biết
hết toàn diện của cuộc tấn công khủng bố ở quê nhà (nước Mỹ), 24 giờ
sau khi nó bắt đầu diễn ra.
    Trong lúc đó, chúng tôi có rất nhiều thì giờ rảnh rỗi và nhận thấy
rằng người dân Gander vô cùng thân thiện. Họ bắt đầu gọi chúng tôi là
"người máy bay." Chúng tôi hưởng nhận tính hiếu khách của họ, khám phá
thị trấn Gander đã kết cuộc đã trải qua một khoảng thời gian khá tốt
đẹp.
    Hai ngày sau, chúng tôi được gọi và được đưa trở lại sân bay. Trên
máy bay, chúng tôi đoàn tụ với các hành khách và khám phá những gì họ
đã làm trong hai ngày qua. Những điều chúng tôi khám phá đó thật không
thể tin được.
    Gander và tất cả các cộng đồng xung quanh (trong vòng bán kính
75km) đã đóng cửa tất cả các trường trung học, hội trường, nhà nghỉ,
và bất kỳ nơi tập hợp lớn nào khác. Họ biến đổi tất cả các cơ sở vật
chất đó thành chỗ trú ngụ chung cho tất cả lữ khách lỡ đường. Có chỗ
thì trải chiếu, chỗ thì trải nệm, chỗ thì trải túi ngủ và gối nằm.
    Tất cả các học sinh trung học được kêu gọi tình nguyện thì giờ để
chăm sóc cho "khách." 218 hành khách của phi cơ chúng tôi được đưa tới
một thị trấn có tên là Lewisporte, cách Gander khoảng 45 cây số, nơi
đó họ được trú ngụ trong một trường trung học. Hành khách phụ nữ nào
muốn có khu ngủ riêng cũng được sắp xếp theo ý muốn. Các hành khách đi
chung cả gia đình cũng được giữ lại chung với nhau. Tất cả các hành
khách lớn tuổi được đưa tới nhà riêng.
    Các bạn còn nhớ người phụ nữ trẻ mang thai chứ? Bà ấy được đưa đến
một nhà riêng đối diện bên kia đường với một cơ sở chăm sóc khẩn cấp
24 giờ. Có một nha sĩ được cử sẵn nếu cần đến, các y tá nam và nữ túc
trực cạnh đám đông trong suốt thời gian tạm trú.
    Các cuộc gọi điện thoại và e-mail cho Mỹ và thế giới được thiết
lập sẵn để tất cả mọi người có thể dùng mỗi ngày một lần. Vào ban
ngày, hành khách được cung cấp các chuyến "du ngoạn". Một số chọn đi
du ngoạn bằng tàu thuyền trên các hồ và bến cảng. Một số chọn đi băng
đồng trong các khu rừng của địa phương. Các tiệm nướng bánh địa phương
tiếp tục mở cửa để làm bánh mì tươi cho khách hàng.
    Thức ăn được các cư dân nấu nướng ở nhà rồi mang đến cho các
trường học. Người nào thích dùng bữa ở nhà hàng theo sự lựa chọn của
họ cũng được đưa đi và được cung cấp các bữa ăn tuyệt vời. Tất cả mọi
người đều được cấp phiếu đến các tiệm giặt địa phương để giặt quần áo
vì tất cả hành lý vẫn còn giữ trên máy bay.
    Nói cách khác, mỗi nhu cầu thuần nhất của lữ khách lỡ đường cũng
đều được đáp ứng đầy đủ. Hành khách đã khóc khi kể lại với chúng tôi
những câu chuyện này.
    Cuối cùng, khi có tin tất cả phi trường ở Mỹ đã mở cửa trở lại, họ
được chở đến sân bay đúng giờ và không thiếu một hành khách nào. Hội
HTT địa phương đã nắm đầy đủ tất cả các thông tin của mọi hành khách
và đã đưa trả hành khách về lại đúng chuyến bay. Họ phối hợp tất cả
mọi thứ một cách tốt đẹp. Thật đúng là hoàn toàn không thể tin được.
    Khi hành khách đã trên tàu, nó giống như họ vừa mới đi một chuyến
du hành trên biển. Tất cả mọi người đều biết tên nhau. Họ trao đổi
những câu chuyện của họ trong mấy ngày qua, khoe với nhau xem người
nào được đối xử tốt hơn.
    Chuyến bay của chúng tôi về đến Atlanta trông giống như một chuyến
bay du ngoạn ăn chơi được thuê bao. Phi hành đoàn tránh ra để họ tự
do. Thật không thể tưởng. Hành khách hoàn toàn hàn gắn với nhau và gọi
nhau bằng tên một cách thân mật, cùng nhau trao đổi số điện thoại, địa
chỉ, địa chỉ email.
    Và sau đó là một điều rất lạ thường xảy ra. Một trong những hành
khách của chúng tôi đến gần tôi và hỏi tôi rằng ông ta có thể dùng hệ
thống âm thanh của phi cơ để nói vài lời được không. Chúng tôi không
bao giờ cho phép điều đó. Nhưng lần này thì khác. Tôi nói "tất nhiên"
và đưa máy vi âm cho ông. Ông nhắc mọi người về những gì họ vừa trải
nghiệm trong mấy ngày qua. Ông nhắc nhở họ về lòng hiếu khách mà họ đã
nhận được từ tay của những con người hoàn toàn xa lạ. Ông tiếp tục nói
rằng ông muốn làm một điều gì đó để đền đáp lại cho những cư dân tốt
bụng của Lewisporte.
    Ông cho biết ông sẽ thành lập một Quỹ tín thác dưới tên của DELTA
15 (Số hiệu chuyến bay của chúng tôi). Mục đích của quỹ tín thác là
cung cấp học bổng đại học cho học sinh trung học của Lewisporte. Ông
kêu gọi mọi khách đồng hành cùng chuyến bay đóng góp bất kỳ số tiền
bao nhiêu cũng được. Khi chúng tôi đã gom góp đủ hết các tờ giấy ký
hứa có ghi số tiền, tên họ, số điện thoại và địa chỉ, tổng số khoản
tài trợ là trên $14.000!
    Người đề xướng đó là một bác sĩ ở Virginia, ông hứa phần ông sẽ
đóng góp bằng với số tiền đó và sẽ tiến hành thủ tục giấy tờ lập học
bổng. Ông cũng nói rằng ông sẽ chuyển đề nghị này đến Công Ty Hàng
Không Delta và sẽ yêu cầu họ cùng hiến tặng.
    Khi tôi viết bài này, quỹ tín thác đã lên hơn $1.5 triệu và đã hỗ
trợ 134 học sinh theo học đại học.
    Tôi chỉ muốn chia sẻ câu chuyện này bởi vì bây giờ chúng ta cần
những câu chuyện đẹp như thế này. Nó mang lại cho tôi một chút hy vọng
khi biết rằng người ta dù ở nơi xa xôi vẫn có thể đối xử tử tế với
người lạ trôi dạt tới. Nó nhắc tôi thế giới này có bao nhiêu điều tốt
đẹp. Bất chấp mọi điều xấu xa chúng ta thấy đang diễn ra trong thế
giới ngày nay, câu chuyện này khẳng định rằng vẫn còn rất nhiều người
tốt và thánh thiện trên thế giới và họ sẽ hiện ra khi tình thế xấu tệ
đi.
    Xin thượng đế ban phước cho Hoa Kỳ. Xin thượng đế ban phước cho
người dân Canada... và đặc biệt là xin thượng đế ban phước cho người
dân Newfoundland."
    (Phan Hạnh chuyển ngữ)