Văn Học & Nghệ Thuật

Đờn ca tài tử và bài “Tống Tửu Đơn Hùng Tín”

Giới sinh hoạt đờn ca tài tử khi xưa chắc không ai mà không biết qua bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín với thể điệu Xuân Tình ca trọn 4 lớp, bài ca đã đồng hành với đờn ca

Ngành Mai, thông tín viên RFA

don-ca-tai-tu.jpg
Đờn ca tài tử được UNESCO công nhận văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Courtesy of doisongphapluat.com

Bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín

Giới sinh hoạt đờn ca tài tử khi xưa chắc không ai mà không biết qua bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín với thể điệu Xuân Tình ca trọn 4 lớp, bài ca đã đồng hành với đờn ca tài tử đi khắp nơi. Đây là bài ca mà phần lớn giới mộ điệu ưa chuộng, nên thời đó hầu như nhóm đờn ca tài tử nào cũng đều có người học ca, nếu không hát hết 4 lớp thì cũng ca được lớp đầu, hoặc ít ra cũng được yêu cầu và chờ dịp khác.

Bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín nếu muốn trình bày thật hấp dẫn thì phải có 3 ca sĩ học thuộc lòng để thủ các vai: Trình Giảo Kim, Đơn Hùng Tín và La Thành. Cũng có nhóm có người thuộc luôn 6 câu vọng cổ Tần Quỳnh Khóc Bạn thì sẽ vô vọng cổ liền ngay, sau khi La Thành ca dứt Xuân Tình lớp 4 tức lớp cuối.

Trong một buổi sinh hoạt nếu có sự tham gia khoảng gần 10 người, hễ có ai lên tiếng yêu cầu là các nghệ nhân tài tử chia vai trò, để hát cho trọn bản và rất được bà con hoan nghênh. Đây là bài ca có pha kịch tính, lúc Trình Giảo Kim rót rượu mời và Đơn Hùng Tín ca “Vậy thì ly rượu thứ nhì của mầy tao uống cạn ly”. Dứt câu là bưng rượu lên uống. Ở đoạn này khán giả vỗ tay khen Trình Giảo Kim đáo để.

Tuy rằng bài hát có pha kịch tính, nhưng vẫn giữ được nét đờn ca tài tử chớ không phải cải lương, cũng chẳng bao giờ lên sân khấu, và không ai có thể nói rằng bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín là cải lương.

Người ta không biết rõ soạn giả nào đã soạn ra bài ca với thể điệu Xuân Tình độc đáo này, cũng như bài ca thật sự ra đời thời điểm nào. Nhưng từ những năm cuối thập niên 1940 người ta đã có nghe ca ở nhiều nơi rồi. Có điều chắc chắn soạn giả là người từng đọc qua truyện “Thuyết Đường”, trong đó có cảnh dâng rượu Đơn Hùng Tín được coi như khá hay với tài “miệng lưỡi” của nhân vật Trình Giảo Kim.

Thế rồi bẵng đi một thời gian khá lâu, dù rằng tham dự hằng trăm buổi đờn ca tài tử, tôi vẫn không nghe ai ca bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín.

Nghệ nhân đờn ca tài tử

Tôi rất tiếc bởi khi xưa mình đã không học thuộc lòng bài ca này, mà chỉ học sơ qua mỗi lớp một vài câu. Lúc ấy tôi nghĩ rằng bài ca kia dành cho các nghệ nhân đàn anh lớn tuổi, và mình thì ca vọng cổ bài Tần Quỳnh Khóc Bạn mà thôi.

Lâu quá không nghe nên tưởng rằng bài ca đã bị mai một. Tình cờ vừa qua tôi được biết ở Hậu Nghĩa có bác Ba Quân, một nghệ nhân tài tử kỳ cựu còn thuộc bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín. Tôi liên lạc tiếp xúc với bác Ba Quân. Rồi thì một buổi sinh hoạt đờn ca tài tử được tổ chức tại nhà ông.

Bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín được ông ca trọn vẹn không thiếu một chữ với sự phụ họa của hai nhạc sĩ sử dụng đờn thùng, cây lục huyền cầm và cây đờn sến, thành thử ra lời ca âm điệu giống như khi xưa.

Đờn ca tài tử đã được UNESCO công nhận văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại hơn 2 năm qua. Và hai tuần nữa đây ở miền Nam California Hoa Kỳ, sẽ có buổi họp mặt giới đờn ca tài tử. Người ta hy vọng trong buổi họp mặt sẽ có người ca lại bài Xuân Tình Tống Tửu Đơn Hùng Tín. Ban tổ chức đã phổ biến rộng rãi trên các hệ thống truyền thông, hân hoan chào đón tri kỷ tri âm đồng điệu, tài tử giai nhân về họp mặt.

Mời quí vị nghe nghệ nhân tài tử kỳ cựu: Bác Ba Quan ca bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín.


Bàn ra tán vào (1)

quang dinh
TAU HỔNG SAO ĐÂU * Tại sao đừng Hoài hỏi The Star Dân oan Why cứ mãi tịch tà Kiếm phổ biến tình hình đức cống Kỳ Anh kình chống Formosa * M.C Đảo Mắt Cát Bà biển đông bất động Hồng Hà No Star Where Trường miên Hà Nội gà què Cối xay ăn quẩn Ma Dze chợ Cái Lơn Cái Răng chưa hết căm hờn Cần Thơ phụ nữ lên cơn tự tụt quần * Gạc Ma băng quỷ xạo ba quân Đệ tam Cuốc tế sắp đến tuần Nguyệt kị ngủ công bao kì án Đầu quy bôi bẩn chúng bất tuân * Cam Ranh đế quốc xa luân chiến xe cận mã xà Huân chương Khánh Hòa Ba Ngòi nổ chậm trước tòa Phi cơ thảm tử kê toa Tour anh hùng Đỗ Cường Minh chứng thạch sùng cầu vòng ba sắc gạch nung Nguyễn Tất Thành * TÂM THANH

----------------------------------------------------------------------------------

Comment




  • Input symbols

Đờn ca tài tử và bài “Tống Tửu Đơn Hùng Tín”

Giới sinh hoạt đờn ca tài tử khi xưa chắc không ai mà không biết qua bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín với thể điệu Xuân Tình ca trọn 4 lớp, bài ca đã đồng hành với đờn ca

Ngành Mai, thông tín viên RFA

don-ca-tai-tu.jpg
Đờn ca tài tử được UNESCO công nhận văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Courtesy of doisongphapluat.com

Bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín

Giới sinh hoạt đờn ca tài tử khi xưa chắc không ai mà không biết qua bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín với thể điệu Xuân Tình ca trọn 4 lớp, bài ca đã đồng hành với đờn ca tài tử đi khắp nơi. Đây là bài ca mà phần lớn giới mộ điệu ưa chuộng, nên thời đó hầu như nhóm đờn ca tài tử nào cũng đều có người học ca, nếu không hát hết 4 lớp thì cũng ca được lớp đầu, hoặc ít ra cũng được yêu cầu và chờ dịp khác.

Bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín nếu muốn trình bày thật hấp dẫn thì phải có 3 ca sĩ học thuộc lòng để thủ các vai: Trình Giảo Kim, Đơn Hùng Tín và La Thành. Cũng có nhóm có người thuộc luôn 6 câu vọng cổ Tần Quỳnh Khóc Bạn thì sẽ vô vọng cổ liền ngay, sau khi La Thành ca dứt Xuân Tình lớp 4 tức lớp cuối.

Trong một buổi sinh hoạt nếu có sự tham gia khoảng gần 10 người, hễ có ai lên tiếng yêu cầu là các nghệ nhân tài tử chia vai trò, để hát cho trọn bản và rất được bà con hoan nghênh. Đây là bài ca có pha kịch tính, lúc Trình Giảo Kim rót rượu mời và Đơn Hùng Tín ca “Vậy thì ly rượu thứ nhì của mầy tao uống cạn ly”. Dứt câu là bưng rượu lên uống. Ở đoạn này khán giả vỗ tay khen Trình Giảo Kim đáo để.

Tuy rằng bài hát có pha kịch tính, nhưng vẫn giữ được nét đờn ca tài tử chớ không phải cải lương, cũng chẳng bao giờ lên sân khấu, và không ai có thể nói rằng bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín là cải lương.

Người ta không biết rõ soạn giả nào đã soạn ra bài ca với thể điệu Xuân Tình độc đáo này, cũng như bài ca thật sự ra đời thời điểm nào. Nhưng từ những năm cuối thập niên 1940 người ta đã có nghe ca ở nhiều nơi rồi. Có điều chắc chắn soạn giả là người từng đọc qua truyện “Thuyết Đường”, trong đó có cảnh dâng rượu Đơn Hùng Tín được coi như khá hay với tài “miệng lưỡi” của nhân vật Trình Giảo Kim.

Thế rồi bẵng đi một thời gian khá lâu, dù rằng tham dự hằng trăm buổi đờn ca tài tử, tôi vẫn không nghe ai ca bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín.

Nghệ nhân đờn ca tài tử

Tôi rất tiếc bởi khi xưa mình đã không học thuộc lòng bài ca này, mà chỉ học sơ qua mỗi lớp một vài câu. Lúc ấy tôi nghĩ rằng bài ca kia dành cho các nghệ nhân đàn anh lớn tuổi, và mình thì ca vọng cổ bài Tần Quỳnh Khóc Bạn mà thôi.

Lâu quá không nghe nên tưởng rằng bài ca đã bị mai một. Tình cờ vừa qua tôi được biết ở Hậu Nghĩa có bác Ba Quân, một nghệ nhân tài tử kỳ cựu còn thuộc bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín. Tôi liên lạc tiếp xúc với bác Ba Quân. Rồi thì một buổi sinh hoạt đờn ca tài tử được tổ chức tại nhà ông.

Bài ca Tống Tửu Đơn Hùng Tín được ông ca trọn vẹn không thiếu một chữ với sự phụ họa của hai nhạc sĩ sử dụng đờn thùng, cây lục huyền cầm và cây đờn sến, thành thử ra lời ca âm điệu giống như khi xưa.

Đờn ca tài tử đã được UNESCO công nhận văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại hơn 2 năm qua. Và hai tuần nữa đây ở miền Nam California Hoa Kỳ, sẽ có buổi họp mặt giới đờn ca tài tử. Người ta hy vọng trong buổi họp mặt sẽ có người ca lại bài Xuân Tình Tống Tửu Đơn Hùng Tín. Ban tổ chức đã phổ biến rộng rãi trên các hệ thống truyền thông, hân hoan chào đón tri kỷ tri âm đồng điệu, tài tử giai nhân về họp mặt.

Mời quí vị nghe nghệ nhân tài tử kỳ cựu: Bác Ba Quan ca bài Tống Tửu Đơn Hùng Tín.


BÀN RA TÁN VÀO

Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

Xem Thêm

Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

Xem Thêm

Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm