Nhân Vật
Fidel Castro, Hồ Chí Minh và vấn đề "tính chính danh" - Đoan Trang
Gửi những bạn yêu mến Fidel Castro, “cha già dân tộc” của nhân dân Cuba: Bài viết dưới đây đặc biệt dành cho các bạn. Nếu có bình luận gì, xin các bạn lưu ý:
Gửi những bạn yêu mến
Fidel Castro, “cha già dân tộc” của nhân dân Cuba: Bài viết dưới đây
đặc biệt dành cho các bạn. Nếu có bình luận gì, xin các bạn lưu ý: Mình
chưa từng nói bất cứ ai ủng hộ quốc tang Fidel là ngu dốt, thần kinh…,
nên mong các bạn cũng đừng dùng lập luận “chỉ có lũ vô ơn, vong ân bội
nghĩa mới không tán thành quốc tang”. Ngoài ra, để kể về tình cảm và ân
nghĩa giữa đảng và nhà nước Cuba với đảng và nhà nước Bắc Việt thì mình
kể hay hơn dư luận viên nhiều, cho nên cũng không cần phải nhắc mình về
điều đó.
Bài viết sẽ giải thích vì sao ở Việt Nam, yêu mến lãnh tụ cộng sản
lại được xem là một phẩm chất tốt đẹp. Nó liên quan đến vấn đề “tính
chính danh của nhà cầm quyền”.
* * *
Tính chính danh là niềm tin phổ biến của các thành viên trong một xã hội
rằng quyền lực của chính quyền hay đảng cầm quyền là đúng, chính đáng,
hợp lý, hợp pháp, và vì thế dân chúng phải phục tùng.
Tóm lại, chính quyền có chính danh tức là việc cầm quyền của họ là phù
hợp, thích đáng trong suy nghĩ của người dân, và (vì thế) người dân chấp
nhận phục tùng chính quyền ấy.
Làm thế nào để một tổ chức có được tính chính danh để trở thành chính
quyền? Theo nhà xã hội học người Đức Max Weber (1864-1920), có ba cách:
1. Nhờ truyền thống (cha truyền con nối);
2. Nhờ có sức hấp dẫn của lãnh tụ, lãnh đạo;
3. Nhờ được thành lập và vận hành hợp pháp và hợp lý.
Trong đó, cách 2, chính danh nhờ có lãnh tụ kiệt xuất, là cách phổ biến ở
các nhà nước độc tài. Các chính thể ở đó được công nhận là chính danh
nhờ sự hấp dẫn của một cá nhân nào đó được công chúng sùng bái, và cá
nhân đó đóng vai trò lãnh tụ, lãnh đạo. Ví dụ như các chính quyền
Napoleon (Pháp), Mussolini (phát xít Ý), Hitler (Đức quốc xã), Fidel
Castro (Cuba cộng sản), Khomeini (Hồi giáo Iran), Lenin, Staline (Liên
Xô), Mao Trạch Đông (Trung Quốc cộng sản), dòng họ Kim Nhật Thành (Bắc
Triều Tiên), và Hồ Chí Minh (Việt Nam cộng sản), v.v.
 |
| Fidel thời trẻ |
Nói cách khác, những chính quyền đó có được tính chính danh nhờ việc họ
có một gương mặt cá nhân nào đó có sức hấp dẫn to lớn đối với dân chúng,
được ngợi ca bởi công đức trời biển, được tôn vinh như “tiên đế”, “cha
già dân tộc”, “khai quốc công thần”. Chừng nào nhân vật ấy còn được sùng
bái, chừng đó chính thể còn có tính chính danh, và ngược lại, khi sự
sùng bái của người dân đối với lãnh tụ kiệt xuất bị suy giảm thì khi ấy,
tính chính danh của chính thể bắt đầu lung lay. Đến khi lòng kính
trọng, tin yêu của dân chúng đối với lãnh tụ hoàn toàn chấm hết, thì chế
độ không còn lý do để tồn tại.
Đó là lý do vì sao các chính quyền cộng sản như Liên Xô, Bắc Triều Tiên,
Cuba, Trung Quốc, Việt Nam… phải sống chết bảo vệ hình ảnh vị “cha già
dân tộc” của mình, kể cả hàng chục năm sau khi ông ta mất. Ở những xã
hội này, sự kính trọng, tin yêu đối với lãnh tụ được xem như đạo đức.
Nói xấu, phỉ báng lãnh tụ bị coi là trọng tội và bị pháp luật trừng
phạt.
Đến đây xin kể lại với các bạn về một chuyện xảy ra vào tháng 10 năm ngoái.
Vào ngày 12/10/2015, Đỗ Đăng Dư, 17 tuổi, chết lúc 7h tối tại bệnh viện
Bạch Mai sau hai tháng bị công an huyện Chương Mỹ tạm giam ở Trại tạm
giam số 3 (Công an TP. Hà Nội) để điều tra về hành vi trộm cắp tài sản.
Trước đó, ngày 11/10, Cơ quan Cảnh sát Điều tra cho biết, Đỗ Đăng Dư bị
bạn tù là Vũ Văn Bình đánh vì “rửa bát bẩn”.
Đêm 12/10 sau khi Dư chết và thi thể được đưa vào nhà xác, hàng chục nhà
hoạt động nhân quyền ở Hà Nội đã đến bệnh viện Bạch Mai an ủi, giúp đỡ
gia đình và lên án công an bạo hành dân.
Ngày hôm sau, 13/10, facebooker Nguyễn Lân Thắng đăng tải trên trang cá
nhân một bức hình chụp ông cầm chiếc đĩa sứ có in chân dung Chủ tịch Hồ
Chí Minh, kèm bình luận: “Ngày xưa ông ấy rửa bát bẩn trên tàu thì Việt
Nam đâu đến nỗi”. Bức hình được gần 5000 người “like” và hơn 300 người
chia sẻ, nhưng nó cũng gây phẫn nộ lớn trong cộng đồng những người “yêu
Đảng yêu Bác”. Vào ngày 17/10, ông Trần Nhật Quang, một nhân vật trong
đội ngũ dư luận viên Hà Nội, tuyên bố thành lập nhóm phản ứng nhanh để
“săn lùng” và “hỏi tội” “những tên phản động” mà trước mắt là Nguyễn Lân
Thắng vì tội “xúc phạm Bác Hồ”.
Nhiều độc giả của ông Nguyễn Lân Thắng, tuy ủng hộ ông hoạt động xã hội,
đấu tranh dân chủ, nhưng cũng không tán thành việc ông “đem Bác Hồ ra
làm trò cười”.
Tuy vậy, cũng không ai giải thích được tại sao kính trọng lãnh tụ lại là một thứ đạo đức.
Nhưng chắc đến lúc này thì các bạn có câu trả lời rồi: Đó chính là bởi
vì tâm lý sùng bái lãnh tụ trong dân chúng Việt Nam còn rất nặng, mà tâm
lý ấy là kết quả của sự tuyên truyền không ngừng nghỉ của đảng Cộng sản
về ông Hồ Chí Minh như vị cha già dân tộc.
Vặn cổ dân mình để đi giúp người
Câu chuyện Fidel Castro với Cuba cũng vậy, và rộng ra là với người dân
Việt Nam cũng vậy. Đảng Cộng sản Việt Nam chắc chắn phải ép toàn dân
chịu quốc tang Fidel Castro, mặc dù nước Cuba của Fidel thực chất chỉ
giúp một nửa nước Việt Nam; và cũng chẳng phải là nhân dân Cuba tự
nguyện giúp. Để làm được việc đó, Fidel đã bóp cổ, bóp hầu bóp họng
chính người dân của mình. Cũng giống như Trung Quốc giúp Việt Nam trong
chiến tranh – cung cấp lương khô, quân trang, quân dụng, vũ khí – trong
khi chính thời gian đó, đất nước này điêu linh vì cách mạng văn hóa, đại
nhảy vọt v.v.
Bạn sẽ bảo là “giúp người trong lúc chính mình khó khăn mới là nhân
nghĩa”. Vâng, cứ cho là việc họ bóp cổ dân, bắt dân ăn đói mặc rách để
họ làm nghĩa vụ quốc tế, là điều tốt, là nhân nghĩa đi. Nhưng các bạn
cũng chớ quên, chính cái chính quyền Trung Quốc ấy, khi trở mặt (hoặc bị
Việt Nam trở mặt, theo cách hiểu của họ), đã đem cả bát mẻ, bát sứt ra
mời cơm Đại tướng Võ Nguyên Giáp của các bạn, nhân chuyến thăm Trung
Quốc của ông Giáp vào năm 1976. Ba năm sau, họ kéo quân sang “dạy cho
Việt Nam một bài học”, giết chóc, tàn sát…
Sự cực đoan không bao giờ là điều tốt. Sự cực đoan của lãnh đạo càng kinh khủng hơn.
Chính quyền ở cả Trung Quốc, Việt Nam, Cuba lẫn Bắc Hàn đều cố dạy cho
dân rằng kính trọng lãnh tụ là một thứ đạo đức. Từ lâu, chắc bạn cũng đã
tin như thế.
Nhưng trên thực tế, sùng bái cá nhân đã chỉ đưa đến và củng cố chế độ
độc tài và nô lệ. Không xã hội nào tiến bộ về đạo đức và văn hóa chính
trị nhờ việc dân chúng sùng bái lãnh tụ.
http://www.phamdoantrang.com/2016/12/fidel-castro-ho-chi-minh-va-van-e-tinh.html
http://www.phamdoantrang.com/2016/12/fidel-castro-ho-chi-minh-va-van-e-tinh.html
Bàn ra tán vào (1)
quang dinh
BẦY TÔI TỞN TÝ MỠ
*
Quang Hù truy cứu tự điển tồi
Tô Lâm khủng bố đám trâu hôi
Nguyễn Xuân Fuck niễng hồi đầu hói
Trần Đại Quang thay hội bút bồi
*
Xì Trump xịt thối năm châu Hillary Tạ Thu Thâu cử tri đoàn
Pu tin Nga Mỹ phụng loan
Fidel Ủn Ỉn lăng loàn Nguyễn Thị Doan
Lò Tôn Nữ Thị Ninh Choang Tứ Xuyên tâm Vũ Huy Hoàng Tạ Bích Loan
*
Trịnh Xuân Thanh tịnh Hoàng Văn Hoan
Trần quốc Hoàn tuyên Vũ Ngọc Hoàng
Đổi tiền Nguyên mông Toàn Thị Phóng
Cát Bà Đảo Mắt đảng đội đoàn
*
Castro báo Chí Minh ngoan Hồ Quang thiếu tá khăn voan thiên đường mù
Danh nhân Lý Thuỵ Mút Cu
Lao Trung Nhật Kí ba xu Minh bú buồi
Bồi Tây tý mỡ vú nuôi Paris Phó nháy bám đuôi Phạm Văn Đồng
*
TÂM THANH
----------------------------------------------------------------------------------
Các tin đã đăng
- "Thế lực nào đã đầu độc tướng vi-xi Nguyễn Chí Vịnh?" - Lê Văn Đoành / Trần Văn Giang (ghi lại)
- NHỮNG NỮ LƯU LỪNG DANH Ở MỸ & THẾ GIỚI - TRẦN VĂN NGÀ
- Putin tiến thoái lưỡng nan vì đã tính sai nước cờ _ Hoài Việt
- Kim Jong-un chuẩn bị 'đối thoại và đối đầu' với Mỹ
- Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức dừng tuyệt thực
Fidel Castro, Hồ Chí Minh và vấn đề "tính chính danh" - Đoan Trang
Gửi những bạn yêu mến Fidel Castro, “cha già dân tộc” của nhân dân Cuba: Bài viết dưới đây đặc biệt dành cho các bạn. Nếu có bình luận gì, xin các bạn lưu ý:
Gửi những bạn yêu mến
Fidel Castro, “cha già dân tộc” của nhân dân Cuba: Bài viết dưới đây
đặc biệt dành cho các bạn. Nếu có bình luận gì, xin các bạn lưu ý: Mình
chưa từng nói bất cứ ai ủng hộ quốc tang Fidel là ngu dốt, thần kinh…,
nên mong các bạn cũng đừng dùng lập luận “chỉ có lũ vô ơn, vong ân bội
nghĩa mới không tán thành quốc tang”. Ngoài ra, để kể về tình cảm và ân
nghĩa giữa đảng và nhà nước Cuba với đảng và nhà nước Bắc Việt thì mình
kể hay hơn dư luận viên nhiều, cho nên cũng không cần phải nhắc mình về
điều đó.
Bài viết sẽ giải thích vì sao ở Việt Nam, yêu mến lãnh tụ cộng sản
lại được xem là một phẩm chất tốt đẹp. Nó liên quan đến vấn đề “tính
chính danh của nhà cầm quyền”.
* * *
Tính chính danh là niềm tin phổ biến của các thành viên trong một xã hội
rằng quyền lực của chính quyền hay đảng cầm quyền là đúng, chính đáng,
hợp lý, hợp pháp, và vì thế dân chúng phải phục tùng.
Tóm lại, chính quyền có chính danh tức là việc cầm quyền của họ là phù
hợp, thích đáng trong suy nghĩ của người dân, và (vì thế) người dân chấp
nhận phục tùng chính quyền ấy.
Làm thế nào để một tổ chức có được tính chính danh để trở thành chính
quyền? Theo nhà xã hội học người Đức Max Weber (1864-1920), có ba cách:
1. Nhờ truyền thống (cha truyền con nối);
2. Nhờ có sức hấp dẫn của lãnh tụ, lãnh đạo;
3. Nhờ được thành lập và vận hành hợp pháp và hợp lý.
Trong đó, cách 2, chính danh nhờ có lãnh tụ kiệt xuất, là cách phổ biến ở
các nhà nước độc tài. Các chính thể ở đó được công nhận là chính danh
nhờ sự hấp dẫn của một cá nhân nào đó được công chúng sùng bái, và cá
nhân đó đóng vai trò lãnh tụ, lãnh đạo. Ví dụ như các chính quyền
Napoleon (Pháp), Mussolini (phát xít Ý), Hitler (Đức quốc xã), Fidel
Castro (Cuba cộng sản), Khomeini (Hồi giáo Iran), Lenin, Staline (Liên
Xô), Mao Trạch Đông (Trung Quốc cộng sản), dòng họ Kim Nhật Thành (Bắc
Triều Tiên), và Hồ Chí Minh (Việt Nam cộng sản), v.v.
|
| Fidel thời trẻ |
Nói cách khác, những chính quyền đó có được tính chính danh nhờ việc họ
có một gương mặt cá nhân nào đó có sức hấp dẫn to lớn đối với dân chúng,
được ngợi ca bởi công đức trời biển, được tôn vinh như “tiên đế”, “cha
già dân tộc”, “khai quốc công thần”. Chừng nào nhân vật ấy còn được sùng
bái, chừng đó chính thể còn có tính chính danh, và ngược lại, khi sự
sùng bái của người dân đối với lãnh tụ kiệt xuất bị suy giảm thì khi ấy,
tính chính danh của chính thể bắt đầu lung lay. Đến khi lòng kính
trọng, tin yêu của dân chúng đối với lãnh tụ hoàn toàn chấm hết, thì chế
độ không còn lý do để tồn tại.
Đó là lý do vì sao các chính quyền cộng sản như Liên Xô, Bắc Triều Tiên,
Cuba, Trung Quốc, Việt Nam… phải sống chết bảo vệ hình ảnh vị “cha già
dân tộc” của mình, kể cả hàng chục năm sau khi ông ta mất. Ở những xã
hội này, sự kính trọng, tin yêu đối với lãnh tụ được xem như đạo đức.
Nói xấu, phỉ báng lãnh tụ bị coi là trọng tội và bị pháp luật trừng
phạt.
Đến đây xin kể lại với các bạn về một chuyện xảy ra vào tháng 10 năm ngoái.
Vào ngày 12/10/2015, Đỗ Đăng Dư, 17 tuổi, chết lúc 7h tối tại bệnh viện
Bạch Mai sau hai tháng bị công an huyện Chương Mỹ tạm giam ở Trại tạm
giam số 3 (Công an TP. Hà Nội) để điều tra về hành vi trộm cắp tài sản.
Trước đó, ngày 11/10, Cơ quan Cảnh sát Điều tra cho biết, Đỗ Đăng Dư bị
bạn tù là Vũ Văn Bình đánh vì “rửa bát bẩn”.
Đêm 12/10 sau khi Dư chết và thi thể được đưa vào nhà xác, hàng chục nhà
hoạt động nhân quyền ở Hà Nội đã đến bệnh viện Bạch Mai an ủi, giúp đỡ
gia đình và lên án công an bạo hành dân.
Ngày hôm sau, 13/10, facebooker Nguyễn Lân Thắng đăng tải trên trang cá
nhân một bức hình chụp ông cầm chiếc đĩa sứ có in chân dung Chủ tịch Hồ
Chí Minh, kèm bình luận: “Ngày xưa ông ấy rửa bát bẩn trên tàu thì Việt
Nam đâu đến nỗi”. Bức hình được gần 5000 người “like” và hơn 300 người
chia sẻ, nhưng nó cũng gây phẫn nộ lớn trong cộng đồng những người “yêu
Đảng yêu Bác”. Vào ngày 17/10, ông Trần Nhật Quang, một nhân vật trong
đội ngũ dư luận viên Hà Nội, tuyên bố thành lập nhóm phản ứng nhanh để
“săn lùng” và “hỏi tội” “những tên phản động” mà trước mắt là Nguyễn Lân
Thắng vì tội “xúc phạm Bác Hồ”.
Nhiều độc giả của ông Nguyễn Lân Thắng, tuy ủng hộ ông hoạt động xã hội,
đấu tranh dân chủ, nhưng cũng không tán thành việc ông “đem Bác Hồ ra
làm trò cười”.
Tuy vậy, cũng không ai giải thích được tại sao kính trọng lãnh tụ lại là một thứ đạo đức.
Nhưng chắc đến lúc này thì các bạn có câu trả lời rồi: Đó chính là bởi
vì tâm lý sùng bái lãnh tụ trong dân chúng Việt Nam còn rất nặng, mà tâm
lý ấy là kết quả của sự tuyên truyền không ngừng nghỉ của đảng Cộng sản
về ông Hồ Chí Minh như vị cha già dân tộc.
Vặn cổ dân mình để đi giúp người
Câu chuyện Fidel Castro với Cuba cũng vậy, và rộng ra là với người dân
Việt Nam cũng vậy. Đảng Cộng sản Việt Nam chắc chắn phải ép toàn dân
chịu quốc tang Fidel Castro, mặc dù nước Cuba của Fidel thực chất chỉ
giúp một nửa nước Việt Nam; và cũng chẳng phải là nhân dân Cuba tự
nguyện giúp. Để làm được việc đó, Fidel đã bóp cổ, bóp hầu bóp họng
chính người dân của mình. Cũng giống như Trung Quốc giúp Việt Nam trong
chiến tranh – cung cấp lương khô, quân trang, quân dụng, vũ khí – trong
khi chính thời gian đó, đất nước này điêu linh vì cách mạng văn hóa, đại
nhảy vọt v.v.
Bạn sẽ bảo là “giúp người trong lúc chính mình khó khăn mới là nhân
nghĩa”. Vâng, cứ cho là việc họ bóp cổ dân, bắt dân ăn đói mặc rách để
họ làm nghĩa vụ quốc tế, là điều tốt, là nhân nghĩa đi. Nhưng các bạn
cũng chớ quên, chính cái chính quyền Trung Quốc ấy, khi trở mặt (hoặc bị
Việt Nam trở mặt, theo cách hiểu của họ), đã đem cả bát mẻ, bát sứt ra
mời cơm Đại tướng Võ Nguyên Giáp của các bạn, nhân chuyến thăm Trung
Quốc của ông Giáp vào năm 1976. Ba năm sau, họ kéo quân sang “dạy cho
Việt Nam một bài học”, giết chóc, tàn sát…
Sự cực đoan không bao giờ là điều tốt. Sự cực đoan của lãnh đạo càng kinh khủng hơn.
Chính quyền ở cả Trung Quốc, Việt Nam, Cuba lẫn Bắc Hàn đều cố dạy cho
dân rằng kính trọng lãnh tụ là một thứ đạo đức. Từ lâu, chắc bạn cũng đã
tin như thế.
Nhưng trên thực tế, sùng bái cá nhân đã chỉ đưa đến và củng cố chế độ
độc tài và nô lệ. Không xã hội nào tiến bộ về đạo đức và văn hóa chính
trị nhờ việc dân chúng sùng bái lãnh tụ.
http://www.phamdoantrang.com/2016/12/fidel-castro-ho-chi-minh-va-van-e-tinh.html
http://www.phamdoantrang.com/2016/12/fidel-castro-ho-chi-minh-va-van-e-tinh.html
