Vương Hồng Anh

Lời tác giả: Trong loạt bài viết về chiến tích các đơn vị Thủy Quân Lục Chiến (TQLC) trong các cuộc hành quân trên bốn vùng chiến thuật trong thời gian từ Mậu Thân 1968 đến mùa Hè 1972, chúng tôi đã lần lượt giới thiệu các lữ đoàn 147, 258 và 369. Đây là ba lữ đoàn được thành lập sau khi lực lượng Cọp Biển (Thủy Quân Lục Chiến) được nâng lên thành sư đoàn. 

Đầu năm 1975, thực hiện kế hoạch tăng cường lực lượng tổng trừ bị của bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH, Sư Đoàn TQLC đã tiến hành việc thành lập Lữ Ðoàn 468, và các tiểu đoàn 14, 16, 18. Trước khi thành lập các đơn vị trên, từ những tháng cuối năm 1974, mỗi tiểu đoàn TQ LC thành lập thêm một đại đội thứ năm. Đặc điểm của đại đội này là sĩ quan, hạ sĩ quan cán bộ là thành phần được tuyển chọn tương đối xuất sắc, nhiều kinh nghiệm chiến trường, binh sĩ rút từ các đại đội nhập lại, vũ khí, quân trang, quân dụng đầy đủ. Sau khi thành lập, các đại đội tân lập này được tiếp tục huấn luyện tại chỗ và làm thành phần trừ bị cho tiểu đoàn.

Đến đầu tháng 1/1975, kế hoạch thành lập Lữ Ðoàn 468 và 3 tiểu đoàn TQLC tân lập được khởi sự thực hiện, Bộ Tư Lệnh Sư Ðoàn TQLC đã bổ nhiệm các sĩ quan sau đây vào các chức vụ chỉ huy:
– Đại Tá Ngô Văn Định, nguyên lữ đoàn trưởng Lữ Ðoàn 258, giữ chức vụ lữ đoàn trưởng Lữ Ðoàn 468.
– Trung Tá Nguyễn Văn Cảnh, cựu tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 3, giữ chức tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 14. Bốn đại đội chiến đấu của tiểu đoàn này được rút từ đại đội chiến đấu thứ 5 của các tiểu đoàn 1, 2, 3 và 6.
– Thiếu Tá Đinh Xuân Lãm, cựu tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 5 TQLC giữ chức vụ tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 16. Các đại đội tác chiến được rút từ đại đội tác chiến thứ 5 của các tiểu đoàn 5,7, 8 và 9.
– Thiếu Tá Trần Ngọc Toàn, cựu tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 4, nhận trách nhiệm thành lập Tiểu Ðoàn 18 TQLC (tiểu đoàn này chưa kịp trọn-vẹn hình thành thì xảy ra biến cố 30 tháng 4).
– Đại Úy Nguyễn Văn Vinh nhậm chức Pháo Ðội Trưởng Pháo Ðội H với các đại bác 105 ly.
Ở vùng hành quân của sư đoàn TQLC tại Quảng Trị và Huế, Lữ Ðoàn 468 TQLC đã hình thành bộ chỉ huy lữ đoàn, Tiểu Ðoàn 14, Tiểu Ðoàn 16 và Pháo Ðội H. Sau đó toàn bộ lữ đoàn được chuyển vận bằng phi cơ và tàu Hải Quân về tiếp nhận hậu cứ tại căn cứ Sóng Thần ở Thủ Đức. Tại hậu cứ, các đơn vị tiếp tục nhận quân trang dụng còn lại theo đúng bảng cấp số, và tổ chức huấn luyện tại chỗ cho binh sĩ.

Tháng 2/1975, theo lệnh của Bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH, Lữ Ðoàn 468 TQLC với các tiểu đoàn 14 và 16, cùng Pháo Ðội C, được tăng phái cho Tiểu Khu Long An. Sau vài ngày trấn giữ khu vực phi trường thị xã tỉnh lỵ, lữ đoàn được lệnh mở cuộc hành quân tảo thanh truy kích Cộng quân tại quận Bến Lức để nới rộng vòng đai an ninh tỉnh Long An. Theo kế hoạch, Lữ Ðoàn 468 chia làm hai cánh quân tiến theo hai trục song song. Tiểu Ðoàn 14 tiến bên phải, Tiểu Ðoàn 16 tiến bên trái, khoảng cách giữa đội hình của hai tiểu đoàn là 3 km. Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn và Pháo Ðội H đóng tại quận Bến Lức. Cuộc hành quân diễn ra trong 5 ngày, Tiểu Ðoàn 16 có vài binh sĩ bị thương, các đơn vị của lữ đoàn phá hủy nhiều doanh trại cùng với hầm hố và công sự tác chiến của quân Cộng Sản.

Sau một tháng tăng phái, Lữ Ðoàn 468 được lệnh rời khỏi tỉnh lỵ Long An trở về hậu cứ và ngày hôm sau được không vận ra Đà Nẵng để nhập với các đơn vị của Sư Ðoàn TQLC đang hoạt động tại Quân Khu 1.
Theo phân nhiệm của Bộ Tư Lệnh Sư Ðoàn, Lữ Ðoàn 468 được điều động thay thế Lữ Ðoàn 1 Nhảy Dù hoạt động ở khu vực đèo Hải Vân. Các đơn vị của lữ đoàn được phối trí như sau:
-Tiểu Ðoàn 14 TQLC hoạt động cách đèo Hải Vân vài cây số về phía Nam.
-Tiểu Ðoàn 16 TQLC, Bộ Chỉ Huy Tiểu Ðoàn và Ðại Ðội Chỉ Huy đóng quân ngay trên trên đỉnh đèo, các đại đội chiến đấu án ngữ và chế ngự các cao điểm, khai triển các trung đội trải dài theo Quốc Lộ 1 xuống đến chân đèo Hải Vân ở phía Nam.
-Tiểu Ðoàn 18 TQLC đóng quân, lập phòng tuyến án ngữ phía Bắc đèo Hải Vân.

LỮ ÐOÀN 468 – Trận Chiến Tháng 4/1975

Ngày 29 tháng 3/1975, Lữ Ðoàn 468 TQLC được lệnh tập trung tại điểm hẹn Làng Cùi, dưới chân đèo Hải Vân sát bờ biển để tàu Hải Quân đến đón. Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn và các tiểu đoàn 14, 16 và 18 được lệnh phá hủy tại chỗ các quân trang, quân dụng nặng nề, sau đó toàn bộ lực lượng của Lữ Ðoàn 468 TQLC lên tàu với quân số gần như 100 phần trăm trong trật tự và kỷ luật.
Sau hai ngày lênh đênh trên biển, Lữ Ðoàn 468 TQLC được lệnh đổ quân tại quân cảng Cam Ranh để các đơn vị tái chỉnh trang và chờ lệnh mới. Đóng quân tại Cam Ranh được một ngày, toàn bộ lữ đoàn lại nhận được lệnh lên tàu và được hải vận về Vũng Tàu.
Tại Vũng Tàu, lữ đoàn được giao nhiệm vụ phòng thủ và giữ an ninh thị xã, các đơn vị được phối trí dọc theo Bãi Dâu, Bến Đình, liên tỉnh lộ hướng về Bà Rịa, trong thời gian đóng quân, ba tiểu đoàn tiếp tục chỉnh trang.

Ngày 8 tháng 4/1975, Lữ Ðoàn 468 với Tiểu Ðoàn 16 và Tiểu Ðoàn 8 TQLC từ lữ đoàn khác đến, được lệnh tăng phái cho Quân Ðoàn 3. Khi đoàn xe di chuyển đến Phước Tuy thì có lệnh dừng lại đợi lệnh mới, sau đó quay về Vũng Tàu. Vài ngày sau, lữ đoàn lại tăng phái cho Quân Ðoàn 3. Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn đóng quân tại căn cứ Long Bình, Tiểu Ðoàn 16 đóng tại Hố Nai và Tiểu Ðoàn 8 đóng tại Long Thành. Hai tiểu đoàn có nhiệm vụ ngăn chận địch quân từ hướng Long Khánh tràn xuống, giữ an ninh ngoại vi cho căn cứ Long Bình và bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn 3.

Ngày 22 tháng 4/1975, Trung Tá Nguyễn Đằng Tống được Thiếu Tướng Bùi Thế Lân (tư lệnh sư đoàn TQLC) ủy nhiệm giữ chức lữ đoàn trưởng Lữ Ðoàn 468 TQLC, thay thế Ðại Tá Ngô Văn Định được điều động về chỉ huy Lữ Ðoàn 147. Lữ đoàn này cùng Bộ Tư lệnh sư đoàn TQLC đóng tại Vũng Tàu. Ngày 28 tháng 4/1975, sau khi Sư Ðoàn 18 Bộ Binh VNCH và lực lượng tăng phái rút khỏi Long Khánh, quân Bắc Việt tiếp tục tiến quân tràn qua Trảng Bom và Long Thành, xâm nhập vào vùng trách nhiệm của Lữ Ðoàn 468 TQLC. Hai tiểu đoàn 16 và 8 đã tạo nhiều nỗ lực chống trả để chận địch. Trận chiến diễn ra vô cùng ác liệt. Các binh sĩ Cọp Biển hướng dẫn pháo binh tác xạ để ngăn chận mức độ tiến quân của đối phương.

Hình chụp một xe vận tải GMC di chuyển trên con lộ đất gần căn cứ Long Bình. Trong những ngày cuối cuộc chiến, đây là một trong những tuyến phòng thủ cuối cùng của Lữ Ðoàn 468 TQLC (hình ảnh: Minnesota Vietnam Veterans Memorial Organization).

Ngày 29 tháng 4/1975, tuyến Long Thành bị bỏ ngõ. Quân Bắc Việt tiếp tục tràn xuống phía Nam với hai trục tiến quân chính: một trục dựa theo Quốc Lộ 1 tiến về hướng Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn 3 và căn cứ Không Quân Biên Hòa, một trục dựa theo tỉnh lộ Bà Rịa-Saigon qua căn cứ Long Bình tiến về cầu Xa Lộ.
Trước tình hình này, Tiểu Ðoàn 16 TQLC quyết định sử dụng giàn súng nặng 106 ly không giật, SKZ 57 ly, súng phóng hỏa tiễn M-72 đặt dọc theo Quốc Lộ 1 và đường rầy xe lửa để chận địch. Sáng ngày 29, một toán quân tiên phong Bắc Việt gồm 5 xe tăng và bộ đội tùng-thiết di chuyển trên địa hình trống trải. Các binh sĩ Tiểu Ðoàn 16 TQLC đồng loạt nổ súng. Hai chiến xa Cộng quân lập tức bị bắn cháy. Các bộ đội Bắc Việt bị rối loạn hàng ngủ phải tháo chạy về đám ruộng mía.
Tiểu Ðoàn 16 TQLC báo cáo kết quả về Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn và xin yểm trợ pháo binh để tiêu diệt địch. Hàng loạt đạn pháo binh tác xạ vào ruộng mía gây thiệt hại nặng cho các đơn vị Bắc Việt trốn tại đây. Cũng cần ghi nhận thêm rằng, lần đầu tiên Tiểu Ðoàn 16 TQLC được tăng phái loại đại bác 106 ly không-giật đặt trên xe Jeep dã chiến. Sự thiết trí đặc biệt của loại súng này đã giúp cho toán xạ thủ linh động và ứng phó hữu hiệu trên nhiều địa thế và trong nhiều trường hợp. Khẩu đại bác này đặt dưới quyền chỉ huy của Trung Úy Đức, Ðại Ðội Phó Ðại Ðội 1 thuộc Tiểu Ðoàn 16. Trung Úy Đức đã điều động các xạ thủ tác xạ chận địch, nhưng cuối cùng anh đã hy sinh tại trận địa.
Chiều ngày 29 tháng 4/1975, Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn ra lệnh cho Tiểu Ðoàn 16 và Tiểu Ðoàn 8 TQLC rút về căn cứ Long Bình. Đêm 29 rạng ngày 30 tháng 4, Lữ Ðoàn 468 rút về phòng thủ tại cầu Bình Phước ở Biên Hòa.

Sáng ngày 30 tháng 4, Lữ Ðoàn được lệnh rút về căn cứ Sóng Thần. Đó là những giờ phút cuối cùng của Lữ Ðoàn 468, một Lữ Ðoàn thành lập sau cùng của binh chủng TQLC. Dù hoạt động với thời gian ngắn ngủi nhưng các đơn vị trực thuộc và Bộ Chỉ Huy Lữ Ðoàn đã hoàn thành các nhiệm vụ mà họ đã được giao phó.

http://www.tqlcvn.org/tqlc/cs-ld468-trandanhcuoicung.htm

Biên Hùng chuyển