Ngày 9/9/1976, Mao Trạch Đông, lãnh tụ Cộng sản Trung Quốc, qua đời tại Bắc Kinh.
Sidney Rittenberg, người Mỹ, tự nhận mình là người phiên dịch của Mao trong một thời gian dài.
Ông nói Mao là "một người được tôn sùng" và "giống như một vị hoàng đế mà Trung Quốc cần có".
Trong cái nhìn của Rittenberg, Mao có bề ngoài và phong cách giao tiếp hấp dẫn, quyến rũ, "làm người đối diện tiêu tan mọi nghi ngờ, làm bạn không có cảm giác là mình đang đứng trước một nhân vật lịch sử" với nụ cười "như trẻ thơ".
Tuy nhiên, về mặt tính cách thì "Mao luôn có những thủ đoạn tàn nhẫn", ông nói.
"Tôi nghĩ là Mao không bao giờ muốn mọi người phải chết trong Đại Nạn Đói và Đại Nhảy Vọt, nhưng ông ấy không thể hiện rõ ra như thế. Theo tôi biết thì con số ước đoán chính thức ở Trung Quốc nêu ra là 30 triệu người đã chết đói. Đó là một thảm họa."
"Tôi nghĩ Mao là một nhân vật mà chúng ta cực kỳ khó phân tích rạch ròi. Ông ấy có thể làm, và đã từng làm những điều tốt đẹp cho Trung Quốc mà không ai khác có thể làm được. Ông ấy cũng đã làm những điều vô cùng tồi tệ cho Trung Quốc, điều không ai khác có thể làm được."
Năm nay 95 tuổi, Rittenberg từng sống tại Trung Quốc trong một thời gian dài, từ 1944 tới 1979.
Đó là thời gian rất ít người Mỹ biết nói tiếng Trung. Rittenberg từng làm việc trong vai trò người phụ trách tiếng Anh cho chương trình phát thanh của chính phủ Mao.
Ông từng đột nhiên bị bắt và bị giam cấm cố trong sáu năm. Ông được biết tin chủ tịch Trung Quốc qua đời khi đang ở trong tù.
Chương trình Witness của BBC thực hiện cuộc phỏng vấn với Sidney Rittenberg nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày mất của Mao Trạch Đông.
BBC
