Ai đang ở tuổi cao niên, người ta còn gọi là Tuổi Vàng, hãy nên đọc kỹ bài viết này, vì nó nói lên những thực trạng cao quí nhất của tuổi cao niên, mà nhiều người không hề để ý đến thực trạng cao quí này của Thượng Đế ban cho con người, trước khi nhắm mắt vĩnh viễn, buông xuôi hai tay để trở về với cát bụi.
Khi đã lớn tuổi, thì con người được nhiều tự do hơn, được thong thả
hơn để sống. Không còn phải như em bé bị cha mẹ ép buộc, bây giờ thì
muốn làm chi thì làm, muốn thức khuya dậy sớm gì, cũng chẳng còn ai la
mắng dọa nạt, rầy la.
Nếu vợ vì thương, sợ mất sức khỏe, thì cũng cằn nhằn chút chút thôi, mình không nghe thì cũng chẳng bị roi đòn gì.
Không còn phải khổ công học tập, lo lắng cho tương lai mai sau, chẳng
phải học thêm chi cho mệt trí, biết quá nhiều, biết quá đủ rồi. Nếu đã
nghỉ hưu, thì học thêm làm chi. Nếu còn đi làm, thì cũng đã rành nghề,
quen tay quen việc, làm việc dễ dàng.
Khi già tình yêu cũng không còn là mối bận tâm, không quan trọng quá,
chưa nghe báo đăng các cụ già trên dưới sáu mươi tự vẫn chết vì thất
tình. Tội chi mà chết vì tình trong tuổi già, vì cũng sắp thấy Diêm
Vương rồi, việc chi mà đi sớm hơn. Khôn quá rồi, chết vì tình yêu là
nông nỗi.
Đời sống tình cảm của
tuổi già êm đềm hơn, ít đau đớn ít sôi động, và bình lặng. Tuổi già
rồi, các ông không còn tính chuyện mèo mỡ lăng nhăng, khỏi phải lo lắng
sợ vợ khám phá ra chuyện giấu giếm mà nhà tan cửa nát. Đỡ tốn tiền quà
cáp, đỡ tốn thì giờ lui tới các nơi bí mật. Hồi hộp, đau tim. Các bà
khỏi phải lo chuyện đi đánh ghen, không còn cần phải chăm chút nhan sắc
làm chi nữa, vì như chiếc xe cũ rệu, có sơn phết lại cũng xộc xệch,
cũng méo mó. An tâm và chấp nhận, thì khỏi băn khoăn mà vui.
Cũng có một số ít những cặp vợ chồng già đem nhau ra tòa chia tay, vì
khi già cả hai đều trở thành khó tính. Hậu quả của ly dị trong tuổi
già không trầm trọng như khi còn trẻ, vì con cái đã lớn, đã tự lập,
không còn ảnh hưởng nhiều đến tương lai chúng và tương lai của chính
mình. Vì còn sống bao lâu nữa mà lo lắng chi cho nhiều. Xa được ông
chồng khó tính, độc tài là mừng. Dứt được bà vợ đanh đá, bạc ác là
phải sung sướng. Khỏe trí.
Tuổi
già, cố giữ cho còn có nhau, khi đã đến nước ly dị, thì hai bên đều
đúng, đều có lý. Đây là hành động tự cứu mình, và cứu người ra khỏi
cảnh khổ lúc cuối đời, khi mà mộ bia đã thấp thoáng trước mắt, không
còn bao nhiêu ngày nữa.
Có điều ít
ai nghĩ đến, là càng già, thì càng dễ tìm một người bạn đời để nối lại,
để an ủi nhau trong tuổi xế chiều. Vì chung quanh họ, có thiếu chi
người đứt gánh nửa đường. Chồng chết, vợ chết, ly dị. Vấn đề là không
sao tìm được một người có chung nhiều kỷ niệm, nhiều tình nghĩa, nhiều
chia sẻ như người phối ngẫu cũ.
Tình già cũng nhẹ nhàng, thong thả, ít khổ đau, ít sôi nổi hơn tình khi
còn trẻ trung. Sức lực cũng có còn bao nhiêu mà ghen tương nhau chi,
mà lo lắng chi cho thêm mệt, những người lớn tuổi kinh nghiệm và biết rõ
như vậy. Nhiều người trẻ, sau khi gia đình tan vỡ thì xuống tinh
thần, uống ruợu đánh bài tìm quên, đôi khi không phải vì họ quá thương
yêu người cũ mà tự hủy hoại đời mình, mà chính vì họ tự thương thân, tự
ái bị xúc phạm, và rồi sa lầy vào ruợu chè cờ bạc. Người lớn tuổi thì
suy nghĩ khác. Họ nghĩ rằng ta cũng đã gần đất xa trời rồi, có sống
thêm bao lâu nữa mà sầu khổ cho mệt. Mất củ khoai lang, thì kiếm củ
khoai mì bù vào.
Tuổi già biết giá
trị tương đối của tình yêu nên không tìm tuyệt hão, không tìm lý tưởng,
và nhờ vậy không bị thực tế phũ phàng làm vỡ mộng, đau khổ. Khi già
rồi, có ai hỏi tuổi, thì cũng không cần giấu diếm, không cần sụt đi năm
bảy tuổi làm chi. Sướng lắm. Vì có sụt tuổi, cũng không giấu được
những nếp nhăn, mà chẳng có ích lợi gì. Nếu tự cọng thêm cho mình chừng
chục tuổi, thì không chừng được thiên hạ nức nở khen là còn trẻ, trẻ
quá, và họ mơ ước được như mình.
Các ông có vợ đẹp, khi lớn tuổi cũng đỡ lo bọn dê xồm dòm ngó, lăm le dụ
dỗ vợ mình. Con người, ai mà không nhẹ dạ, ai mà không ưa lời nói
ngon ngọt êm tai, ai mà không có khi thiếu sáng suốt. Vợ chồng cũng có
khi bất hòa, buồn giận nhau, và những khi nầy, lòng người dễ chao đảo
lắm. Bởi vậy, các ông đỡ nghe các bà hăm he ly dị, hăm he bỏ nhau.
Tuổi nầy các bà cũng thừa khôn ngoan để biết những tên ngon ngọt, hứa
hẹn nhiều, thường chỉ là những tên phá đám, chứ không thể tin tưởng
được.
Đàn bà có chồng hào hoa, đẹp
trai, khi lớn tuổi cũng bớt lo, vì các ông cũng bớt máu nóng, bớt chộn
rộn và khôn ngoan hơn thời trẻ trung. Biết kềm chế hơn, và biết rõ giá
trị hạnh phúc gia đình cần gìn
giữ hơn là chơi ngông.
Tuổi già, vợ chồng sống chung với nhau lâu rồi, chịu dựng nhau giỏi
hơn, quen với cái thói hư tật xấu của nhau. Không còn thấy khó chịu
nhiều nữa. Dễ dung thứ cho nhau, chấp nhận nhau, vì họ biết rõ bên
cạnh cái chưa tốt của người bạn đời, còn có rất nhiều cái tốt khác.
Vợ chồng, khi đó biết bao nhiêu là tình nghĩa, bao nhiêu kỷ niệm, bao nhiêu thân thiết, cho nên hạnh phúc hơn, vui hơn.
Tình yêu trong tuổi già thâm trầm, có thì giờ bên nhau nhiều hơn, chia
sẻ nhiều hơn. Cũng có nhiều ông bà già ưa cãi vã nhau, cũng dễ hiểu, khi
đó tai của cả hai ông bà đều lãng, người nầy nói một đường, người kia
hiểu nẻo khác, cho nên buồn nhau giận nhau, không gây gổ sao được?
Tuổi già, thì tất cả mộng ước điên cuồng của thời trẻ trung đã tan vỡ,
đã lắng xuống, không còn khích động trong lòng, không còn thao thức nhức
nhối. Họ biết sức mình đến đâu, và không tội chi mà ôm cao vọng cho
khổ thân. Họ còn biết thêm rằng, nếu những cao vọng điên cuồng ngày xưa
mà có thành đi nữa, thì e cũng chỉ là hư không, chẳng đáng gì.
Khi tuổi già, thì biết khôn ngoan mà an phận, biết vui với bình
thường. Biết đâu là hạnh phúc chân chính. Nhiều người già rồi mới tiếc
suốt một thời son trẻ không biết sống, phí phạm thời gian theo đuổi
những huyễn mộng, làm đau khổ mình, làm điêu đứng người khác.
Tuổi già, vui khi thấy mình hết nông nỗi, nhìn đời bằng cái tâm tĩnh
lặng hơn. Ai khen không hớn hở mừng, ai chê không vội vã hờn giận. Vì
biết rõ mình không có gì xuất chúng để thiên hạ khen nịnh. Và biết mình
cũng có nhiều cố tật không chừa được, đáng chê. Chê thì chê, khen thì
khen. Khen cũng thế, mà chê cũng thế, thì ta vẫn là ta, là một kẻ già,
đáng được khoan thứ hơn là trách móc.
Lúc nầy, không còn muốn làm giàu, không bị con ma tham lam thúc bách để
kiếm và tích trữ cho nhiều tiền nhiều bạc. Con cái cũng đã lớn, không
phải chi tiêu nhiều thứ, thì tiền bạc, chỉ cần đủ sống thôi, cũng là
thỏa nguyện. Họ cũng không cần se sua, tranh hơn thua với ai, tinh thần
họ vui vẻ, dễ chịu và khỏe khoắn hơn.
Mối lo âu về tài chánh cũng nghẹ gánh. Bởi khi đó, nhiều người đã tích
trữ được một số tiền nhỏ. Nhà cửa cũng đã có. Nợ nhà, nợ xe cũng ít
đi, hoặc không còn nữa. Con cái cũng đã lớn, không còn là gánh nặng cho
mình. Chúng nó đã có nghề nghiệp, đã làm ăn được. Chắc chắn tương lai
chúng khá hơn mình nhiều. Người già không chi tiêu nhiều, ăn cũng ít
đi rồi, chơi cũng không còn phung phí dại dột như tuổi trẻ.
Khi già, thời gian mới là thực sự của mình, vì không còn phải chạy
ngược chạy xuôi kiếm sống nữa. Không còn bị bó buộc bởi trách nhiệm bổn
phận. Có thể ngồi mơ mộng hàng giờ trên ghế đá công viên,thưởng thức
thiên nhiên tuyệt thú, có thể tìm được an bình tuyệt đối,không như thời
còn trẻ, đi nghỉ mát, mà thỉnh thoảng cũng bị công việc nhà ám ảnh, nhắc
nhở.
Tuổi già về hưu, là một mong
ước của gần như của tất cả mọi người. Nhiều người gắng làm sao kiếm
cho nhiều tiền để dược về hưu sớm hơn. Nhiều thanh niên, ngày về hưu
còn xa lắc, xa lơ mà vẫn mơ ước.
Người Mỹ, trẻ già chi
cũng nghĩ đến hưu trí. Hưu trí trong tuổi già là một phần thưởng của
tạo hóa, của xã hội. Cho sung sướng, nghỉ ngơi. Già là nghỉ ngơi, là
khỏe khoắn.
Mỗi buổi sáng nằm dài
trên giường, sáng nào cũng là chủ nhật trong tuần, muốn dậy lúc mấy giờ
cũng được, muốn nằm cho đến trưa đến chiều cũng không sao. Nằm thoải
mái, không ai chờ, ai đợi, không có việc gì gấp gáp phải làm, ngoại trừ
cái bọng tiểu nó thúc giục, không cho mình nhịn lâu thêm được nữa. Thế
thì sao mà không sung sướng?
Nếu
chưa về hưu, còn đi làm việc, thì cái tâm của người lớn tuổi cũng nhẹ
nhàng, ít bị những sức căng, bị áp lực đè nén. Vì tài chánh cũng quan
trọng, nhưng không quá quan trọng đến nỗi khi thất nghiệp thì mất xe,
mất nhà, mất vợ mất con như những người còn trẻ. Khi này, nhiều thứ
trong cuộc sống đã ổn định, nhu cầu tiền bạc cũng không quá
nhiều. Vả lại, già rồi, kinh nghiệm công việc nhiều, cho nên giải quyết mọi sự trong dễ dàng, thong thả.
Bạn đồng sự cũng có chút nể nang, phần vì tuổi tác, phần vì kinh
nghiệm. Có trường hợp, còn có việc thì tốt, mất việc thì mừng hơn, vì
có lý do chính đáng để về hưu cho khỏe. Vì nếu việc có hoài, việc lại
dễ dàng, thì tiếc, không muốn về hưu. Tuổi lớn, không cần thăng tiến,
không cần đua chen với ai, cho nên tinh thần thoải mái, được bạn bè
chung quanh thương mến hơn. Những người về hưu rồi, trở lại làm việc,
thì đi làm, như đi chơi, chứ không phải “đi cày” như nhiều người khác
quan niệm. Vui thì làm tiếp, chán thì về nhà nghỉ ngơi.
Người lớn tuổi, thì sức khỏe xuống, bệnh hoạn ồ ạt đến tấn công, không
ai thoát khỏi bệnh hoạn. Nhưng họ lại cảm được cái sung sướng của một
ngày khi bệnh thuyên giảm. Một ngày khi cảm thấy gân cốt ít nhức mỏi
hơn, dễ chịu trong từng khớp xương hơn. Ngưới trẻ đâu có thấy được
những nỗi sung sướng này? Vì họ chưa kinh nghiệm, chưa trải qua, nên
chưa biết. Họ có sức khỏe, nhưng họ không biết đó là sung sướng, cho
nên, xem như chẳng có giá trị gì. Anh chị xem, nếu anh chị có một tảng
ngọc to bằng cái bàn nằm trong vườn, mà anh chị không biết đó là chất
ngọc, thì không biết quý, không biết mình sung sướng có tảng ngọc, mà
chỉ quý và sướng vì viên ngọc nhỏ xíu nằm trên chiếc nhẫn mà thôi.
Có người viết sách rằng, tuổi già, buổi sáng ngủ dậy, nghe xương cốt
đau nhức mà mừng, vì biết mình chưa chết. Tôi thêm rằng, biết mình còn
sống là mừng, biết mình đã chết nhẹ nhàng, càng mừng hơn.
Nầy anh chị có nhớ câu chuyện Thượng Đế khi đuổi tổ phụ loài người là
ông Adam và bà Eva xuống trần gian, có chỉ mặt mà phán : “Từ nay chúng
mi phải đổ mồ hôi trán mới có hạt cơm vào mồm”. Đó là câu nguyền rũa
độc địa nhất, là lời phán ý nghĩa nhất, là con người phải sống trong
nhọc nhằn. Sách Phật cũng có viết đời là đau khổ, và tu để tránh khổ.
Đó, đời nầy đáng sống lắm, nhưng cũng nhiều khổ đau lắm. Bởi vậy nên
tôi nói, được sống là mừng, mà được chết, cũng mừng. Tôi đi đám ma ông
bạn già, thấy gia đình khóc lóc, rên rỉ thảm thương, con cháu mếu máo kể
lể. Tôi cười trong bụng, nghĩ rằng bọn nầy không biết luật của tạo
hóa. Có sinh thì có diệt. Chúng nó muốn thân nhân của chúng sống đời
đời sao? Biết đâu chỉ là khởi điểm của một cuôc rong chơi. Nầy, tôi đọc
cho anh chị nghe một đoạn thơ của anh bạn tôi:
Tôi đi trước, hẹn gặp nhau ở đó …
Ai thay da mãi mãi sống muôn đời ?
Kẻ trước, người sau xếp hàng xuống mộ,
Biết đâu là khởi điểm cuộc rong chơi …
Khi tuổi già, thì xem cái chết như về. Ai không
phải chết mà sợ. Sống qua khỏi tuổi năm mươi, là đã lời lắm. Tuổi
trung bình của con người trên thế giới này chưa được con số năm mươi.Thì
mình nên tự xem như được sống thêm đời thứ hai.
Đời trước đã hoàn tất, có cả khổ đau lẫn hạnh phúc. Đời sau nầy, thì
chắc chắn là sung sướng hơn hạnh phúc hơn đời trước. Vì đã từng trải,
đã gom được kinh nghiệm của đời trước, để thấy đâu là hạnh phúc chân
thật, đâu là phù du huyễn hão. Chết là về. Nhưng chỉ sợ không về được
đến nơi đến chốn, mà như chiếc xe hư máy dọc đường. Làm khổ chủ xe, bắt
nằm liệt mê man, không sống mà cũng không chết, đó mới là cái đáng sợ.
Tôi biết vậy, nên đã làm di chúc, khi nào tôi bị mê ba ngày, thì xin
rút ống cho tôi đi. Đi về bình an.
Này, anh chị nghĩ sao về ông bác sĩ mà người ta đặt cho tên là bác sĩ tử
thần? Già rồi tôi không nhớ rõ tên, hình như ông ta tên là “Ki-Vô-kiên”
(Kevokian — THD) phải không? Cái tên gần gần như vậy. Theo tôi, thì
ông nầy là một vị Bồ Tát, cứu độ cho chúng sinh mau qua khỏi khổ đau, để
bị ra tòa, bị tù tội. Chỉ có cái tâm Bồ Tát thật lớn mới làm được việc
đó. Tôi cố tìm một cái ảnh ông ta để thờ sống, mà không có. Tôi nghĩ,
trong tương lai, luật pháp sẽ không ngăn cấm việc cho người đau đớn ra
đi sớm hơn, vì đàng nào cũng chết, tại sao phải kéo cái đau đớn ra dài
hơn mới được chết. Trừng phạt người ta hay sao?
Trong tuổi già, người ta biết ơn sự nhiệm mầu của tạo hóa. Có bộ máy
nào, không phải là gang thép, bạch kim, mà chạy một mạch sáu bảy chục
năm không ngưng nghỉ, mà vẫn còn hoạt động như quả tim, buồng phổi, trái
thận, cái bao tử, não bộ. Có hệ thống ống dẫn nào hoạt động sáu bảy
chục năm mà chưa thay thế như các mạch máu của hệ thống tuần hoàn. Thì
dù có rò rỉ van tim, chất mỡ đọng nghẹt trong vài ba mạch máu, thì cũng
là sự thường tình, và mừng là còn sống, còn sinh hoạt được. Dù có phải
liền liền đi vào cầu tiểu mỗi ngày nhiều lần, thì họ vẫn sung sướng là
cái vòi xài mấy chục năm mà vẫn chỉ mới rò rỉ sơ sơ. Mấy cái vòi nước
trong nhà, bằng kim khí cứng, không rỉ sét, thế mà năm bảy năm đã phải
thay rồi…
Bài trên viet-studies
