Nhân Vật
Phỏng vấn Nghệ sĩ Kim Chi: ‘Họ bán nước rồi’
LTS – Nghệ sĩ Kim Chi, người từng vượt Trường Sơn từ Bắc vào Nam hồi chiến tranh Việt Nam, nay trở thành gương mặt tranh đấu cho dân chủ, nhân quyền, tự do báo chí tại Việt Nam, mạnh mẽ lên tiếng chỉ trích nhà cầm quyền Cộng Sản
LTS – Nghệ sĩ Kim Chi, người từng vượt Trường Sơn từ
Bắc vào Nam hồi chiến tranh Việt Nam, nay trở thành gương mặt tranh đấu
cho dân chủ, nhân quyền, tự do báo chí tại Việt Nam, mạnh mẽ lên tiếng
chỉ trích nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam. Nhân dịp bà có mặt tại Hoa Kỳ
(lần thứ nhì), blogger Điếu Cầy có cuộc phỏng vấn dưới đây. Xin mời độc
giả theo dõi.
 |
| Nghệ sĩ Kim Chi tại Tòa Soạn Người Việt. (Hình: Người Việt) |
Điếu Cầy: Chào chị. Từng là nghệ sĩ tham gia nhiều phim “cách
mạng,” năm 1964, từng cùng chồng là đạo diễn Hồng Sến vượt Trường Sơn
vào Nam, cũng từng là MC của đoàn Văn Công “Giải Phóng,” điều gì khiến
chị tham gia vào những hoạt động đấu tranh đòi dân chủ trong nước?
Nghệ Sĩ Kim Chi: Khi tham gia đoàn Văn Công Giải Phóng vào chiến
trường, tôi mang khát vọng là giải phóng quê hương. Tôi nghĩ như thế, là
vì theo thông tin tuyên truyền của báo chí nhà nước thì ông Diệm đang
“lê máy chém đi khắp miền Nam” và đang gây ra rất nhiều nỗi đau cho miền
Nam. Thành ra tôi nghĩ tôi rất sẵn sàng để tham gia vào cuộc chiến bảo
vệ quê hương, thống nhất đất nước, đánh Ngụy đuổi Mỹ.
Cái suy nghĩ rằng trẻ thì dấn thân là như thế. Tại sao tôi là một người
như thế mà hôm nay lại thay đổi để đồng hành với mọi người cùng tranh
đấu? Phải nói rằng đó là một quá trình nhận thức về sự thực.
Trước đây, thông tin bị bưng bít và tôi cứ nghĩ rằng Ngụy là xấu, Mỹ là
âm mưu xâm chiếm Việt Nam. Sau này, thông qua báo mạng, Internet, thì sự
thật được phanh phui, và những gì sai trái của nhà nước này, những cái
tội ác, tôi đã nhìn thấy. Từ những chuyện như hội nghị Thành Đô và âm
mưu chiếm đoạt Việt Nam của Trung Quốc tràn ngập trên mạng. Các thông
tin ấy thuyết phục tôi. Tôi mới bừng tỉnh ra là, ô hay, như thế là không
phải như mình nghĩ.
Đặc biệt làm cho tôi đau đớn quằn quại là những người dân oan. Một cái
Đảng công bố là dân cày có ruộng, mọi người được no ấm, trong nhận thức
của tôi bây giờ nó là cái khẩu hiệu, hay nói mạnh hơn, là một sự dối
trá.
Tôi không chịu được khi tôi nhìn thấy dân oan ngày ngày ngồi cạnh bên Ba
Đình, những người mà người ta đeo biển đòi đất hay những vụ án oan sai,
tất cả những điều đó lộ trước mắt tôi. Rồi thì truyền thông, báo mạng
đã vạch ra cho tôi thấy những tội ác của cái chế độ hiện nay đối với
dân. Đó là điều đã đánh thức tôi. Nên đối với tôi bây giờ, phải nói rằng
tôi cảm ơn báo mạng vô cùng, cảm ơn Facebook vô cùng. Nếu không có
những cái đó thì tôi còn ngu lâu lắm.
Sự thực như thế và tôi nghĩ rằng vai trò của báo mạng, thông tin của
truyền thông quốc tế và trong nước đã giúp mở mang sự hiểu biết cho dân
chúng và cho bản thân tôi. Tôi đã có rất nhiều biến đổi trong suy nghĩ
nhờ đọc báo mạng, và phải nói thực là hiện nay đến mức tôi không còn
quan tâm đến báo giấy nữa, vì ở đó, sự thực nó bưng bít, chuyện như thế
này thì nói ra thế khác, nên hoàn toàn không còn để cho tôi quan tâm chú
ý nữa.
Tóm lại, tôi thay đổi nhận thức, tôi đồng hành cùng đồng bào là vì tôi
nhìn thấy sự thực. Những vụ án oan sai, những cuộc bắt bớ vô lý những
người tranh đấu, đó là nhìn thấy thật.
Điếu Cầy: Những người cùng giới văn nghệ sĩ đồng tình với chị
không? Có phải ngày càng có nhiều văn nghệ sĩ công khai bày tỏ chính
kiến như chị?
Nghệ sĩ Kim Chi: Vâng, có. Hiện thì tôi thấy trong các anh em
nghệ sỹ đồng lòng với những việc chúng tôi làm ngày một đông. Minh chứng
là trong nhóm câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng, tôi thấy có một số văn nghệ sĩ,
nhà văn, nhà báo, nhà thơ… Điều đó chứng tỏ sự chuyển biến của giới văn
nghệ sĩ. Họ đã bắt đầu có những hành động can trường, dám xuống đường
biểu tình, dám viết bài, dám trả lời phỏng vấn, thì tôi thấy đó là những
tín hiệu mừng vui. Thật sự thì cũng chưa được nhiều lắm, nhưng mà rồi
tôi tin là nó sẽ nhiều.
Điếu Cầy: Năm 2014 chị có chuyến đi đến Hoa Kỳ vận động cho tự
do báo chí tại Việt Nam. Từ những kinh nghiệm bản thân mình, chị thấy
báo chí tự do có thể góp phần khai dân trí, chấn dân khí, thay đổi xã
hội Việt Nam theo hướng minh bạch và dân chủ như thế nào?
Nghệ sĩ Kim Chi: Điều đó rất cần thiết. Tôi nghĩ hiện nay cái
công lớn nhất của báo chí tự do là đã phanh phui ra rất nhiều sự thật mà
trước đây báo lề Đảng bưng bít tất cả. Nhưng bây giờ, với thông tin
hiện đại nhất, nhờ mạng xã hội, Internet, báo chí tự do có thể nói là đã
chiếm lĩnh thị trường và có công rất lớn là mở mang dân trí.
Điếu Cầy: Hoạt động của các nhà báo tự do, blogger trong nước hiện nay gặp những khó khăn gì? Đồng bào ở hải ngoại có thể giúp gì cho họ?
Nghệ sĩ Kim Chi: Quỹ hỗ trợ là điều hay; không chỉ cho những bài
báo hay những câu chuyện mà cũng có thể là thơ, kịch nói, kịch bản phim,
tất cả các thể loại, những gì có thể góp phần mở mang dân trí, vạch
trần tội ác những kẻ bán nước và khích lệ những người đang tranh đấu.
Rất cần khích lệ anh em và làm cho những người cầm bút không sợ khi mình
đi đến dân chủ thì mình bị đói. Nhiều người văn nghệ sỹ bây giờ họ sợ
đấu tranh dân chủ thì sẽ không được đi sáng tác ở Hội, không có tiền
nhuận bút, họ rất sợ hãi. Có người trước đây trong Hội Sân Khấu, rất
thân với tôi, sau ngày quay lưng lại với tôi, sợ tôi buồn họ nói với tôi
một câu rất buồn cười: “Chị thông cảm với tôi, cơm áo gạo tiền nó cần
thiết, tôi không thể nào nhịn đói mà tranh đấu được.” Đó là điều tôi
hiểu được và thông cảm được. Do đó tôi nghĩ nếu có một cái quỹ thì rất
tuyệt; và trong lòng tôi nghĩ tôi sang đây tôi muốn nói với mọi người
mong muốn đó.
Điếu Cầy: Hiện còn nhiều tù nhân lương tâm đang bị giam giữ
trong các nhà tù ở Việt Nam. Hầu hết họ là những nhà báo tự do, những
blogger chỉ biểu đạt chính kiến ôn hòa trên Internet mà bị tù đày. Trong
chuyến đi này, chị có muốn gặp gỡ các vị dân biểu, nghị sĩ Hoa Kỳ để
vận động cho họ không?
Nghệ sĩ Kim Chi: Đối với tôi, ngày nào còn một người tù nhân
lương tâm còn ở trong nhà giam thì đều rất là xót xa, và tôi có cảm giác
họ cũng như những người ruột thịt của tôi. Hiện nay, tôi được biết có
đến 84 tù nhân lương tâm đang ở trong tù mà nổi bật là những người rất
can trường, yêu nước, như Trần Huỳnh Duy Thức, Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh,
Luật Sư Nguyễn Văn Đài, dân oan Cấn Thị Thêu, Bùi Minh Hằng và còn nhiều
nữa. Như vậy là trên 84 người vẫn còn đang bị giam cầm.
Cái “tội” của họ là yêu nước và nói sự thật. Cho nên tôi nghĩ có cơ hội,
nhất định là tôi sẽ đòi tự do cho họ. Cũng như lần trước, tôi cũng đã
làm như thế. Lần này tôi nghĩ cũng có thể tự tạo cho mình một cơ hội gặp
những người có quyền ở đất nước Hoa Kỳ tự do này, kêu gọi hỗ trợ. Tôi
nghĩ đó là lương tâm và trách nhiệm của tôi.
Điếu Cầy: Ngày 12 Tháng Bảy, Tòa Trọng Tài Thường Trực (PCA) tại
The Hague, Hà Lan, ra phán quyết về vụ Philippines kiện Trung Quốc về
“đường Lưỡi Bò” trên Biển Đông. Theo phán quyết của tòa thì đã không có
bằng chứng lịch sử cho thấy Trung Quốc có đặc quyền kiểm soát vùng biển
và nguồn tài nguyên tại khu vực có tranh chấp. Cả thế giới đã ủng hộ
phán quyết của Tòa PCA. Sau phán quyết, nhân dân vui mừng, nhưng nhà cầm
quyền Việt Nam vẫn e dè, chưa có công bố cụ thể đối với phán quyết của
PCA. Theo chị, phán quyết của PCA ảnh hưởng gì tới Việt Nam?
Nghệ sĩ Kim Chi: Tôi nghĩ việc phán quyết của PCA đã làm chấn
động đối với Việt Nam. Những người dân yêu nước khao khát thoát Trung
thì rất vui mừng. Tôi rất vui khi ông xã tôi bảo các trí thức Việt Nam
tập họp tại sứ quán Philippines tặng hoa chúc mừng. Và đối với tôi thì
tôi thầm nghĩ đáng lẽ việc làm này nhà nước Việt Nam phải làm và nhà
nước Việt Nam phải học Philippines, phải đuổi Trung Quốc ra khỏi Biển
Đông.
Điếu Cầy: Theo chị tại sao họ lại chậm trễ đưa ra công bố và
thậm chí lại đàn áp bắt giữ người dân khi họ công khai bày tỏ ủng hộ đối
với phán quyết của PCA?
Nghệ sĩ Kim Chi: Tôi nói điều này nghe nặng nhưng mà điều đó
chứng tỏ họ bán nước rồi. Chứ nếu họ thật sự yêu nước thì không thể như
thế được. Tôi chỉ nói ngắn gọn như vậy thôi.
Điếu Cầy: Chị có nhắn gởi gì đến anh em đấu tranh dân chủ trong và ngoài nước?
Nghệ sĩ Kim Chi: Tôi mừng vì thấy anh em đội ngũ ngày một đông và
can trường, và điều đó hứa hẹn một tương lai tươi sáng. Nhưng tôi có
lo, thực ra nó còn rời rạc là một, chưa thật sự đoàn kết là hai, và cá
tính khác biệt đôi khi đánh mất nhau để làm cho nhau tổn thương.
Rồi họ bị bọn, tôi nghĩ là tình báo Hoa Nam, rồi dư luận viên và công
an, tìm cách chia rẽ mà chúng ta không cảnh giác để mắc mưu. Cho nên
thích hành hạ nhau trên mạng, thích nói xấu nhau, thích làm nhục nhau,
thì tôi không đồng tình với việc đó. Tôi mong mọi người tôn trọng nhau,
nhìn nhau ở những mặt tích cực, nhìn những sự cống hiến của anh em mình
và khích lệ nhau, động viên nhau. Tôi có một ao ước như thế, và trong
ngoài cùng đoàn kết. Và cái nhắn gởi cuối cùng là xin nói với đồng bào
hải ngoại, rằng anh em trong nước rất biết ơn và mong mỏi luôn được hỗ
trợ cả vật chất lẫn tinh thần để người tranh đấu ở Việt Nam đỡ rơi vào
cảnh đói khổ. Hiện nay phải nói là công an Việt Nam, cộng sản Việt Nam
đang tìm mọi cách để làm cho người tranh đấu khốn khổ. Ở đâu cũng bị
đuổi, bị mất việc làm và bị nhiều thứ cho nên chúng ta cần phải yêu
thương nhau, đùm bọc nhau, đoàn kết đoàn với nhau để chung một khối. Các
hội nhóm cần liên kết với nhau để cùng thực hiện điều thiêng liêng
nhất, đó là dành lại đất nước.
Điếu Cầy: Một câu hỏi thêm, như chị có nói là một số văn nghệ
sĩ trong nước bày tỏ với chị là vì vấn đề cơm áo gạo tiền, họ không dám
cất lên tiếng nói. Phải chăng các hội đoàn về văn nghệ ở Việt Nam đang
chịu sự chi phối của chính quyền và đang nhận những tài trợ từ chính
quyền để hoạt động theo định hướng?
Nghệ sĩ Kim Chi: Hoàn toàn là như thế. Người ta nghĩ rằng nếu bị
cắt đi những tác phẩm của họ thì sẽ ảnh hưởng đến đời sống. Ví dụ như
một số văn nghệ sĩ trước đây, Phùng Quán hay một số người khác nữa phải
viết chui, viết chui ẩn tên người khác để kiếm sống vì cái chế độ này hễ
ai dám nói thật thì bị coi là giặc, mà đã là giặc thì không bao giờ xài
đến tên người đó.
Chuyện mới nhất của tôi thôi là khi tôi đang ở Cam Ranh thì hãng phim
tài liệu vào làm phim “Yersin.” Mà tôi cũng đang định thắp hương cho
“Yersin” thì cậu đạo diễn mời tôi đến để quay tôi đi đặt hoa cho
“Yersin.” Nhưng khi hội đồng duyệt phim của bộ văn hóa đến duyệt thấy
cảnh tôi thắp hương thì bắt phải cắt bỏ. Tại sao phải như vậy? Chỉ vì
tôi dám tranh đấu mà họ loại hình ảnh tôi ra khỏi phim.
Nhưng tôi trộm nghĩ, một người yêu nước như tôi, nếu phim đó ra hải
ngoại mà có hình ảnh tôi thì nó tốt chứ. Nhưng mà người ta coi tôi là
giặc nên dẹp bỏ tôi. Ai mà đi với phong trào nhân quyền dân chủ thì đều
bị coi là phản động. Nhưng tôi xin nói thật, trong suy nghĩ của tôi,
phản động là kẻ đi ngược lại với ý nguyện của nhân dân, kẻ làm cho mất
nước, kẻ làm cho đất nước nghèo khổ và mất nhân quyền dân chủ, đó mới là
phản động, chứ còn tôi là người yêu nước, tôi luôn tự hào. Tôi rất tự
tin kể cả họ có dùng cái chết đối với tôi thì tôi vẫn nghĩ tôi đúng.
Điếu Cầy: Cảm ơn chị dành thời gian cho Người Việt.
Điếu Cầy
(Người Việt)
Bàn ra tán vào (1)
Lynda
Mấy người từng nhúng tay vào máu ,nay biết nhận rằng mình lầm ,là có lỗi mà không một lời xin lỗi ....Như vậy có phải là gian hèn không ?
----------------------------------------------------------------------------------
Các tin đã đăng
- Huỳnh Ngọc Chênh - Hôm nay đón Nguyễn Thúy Hạnh về nhà, kịch tính như phim
- "Sư Minh Tuệ" - by Đỗ Duy Ngọc / Trần Văn Giang (ghi lại)
- "Thế lực nào đã đầu độc tướng vi-xi Nguyễn Chí Vịnh?" - Lê Văn Đoành / Trần Văn Giang (ghi lại)
- NHỮNG NỮ LƯU LỪNG DANH Ở MỸ & THẾ GIỚI - TRẦN VĂN NGÀ
- Putin tiến thoái lưỡng nan vì đã tính sai nước cờ _ Hoài Việt
Phỏng vấn Nghệ sĩ Kim Chi: ‘Họ bán nước rồi’
LTS – Nghệ sĩ Kim Chi, người từng vượt Trường Sơn từ Bắc vào Nam hồi chiến tranh Việt Nam, nay trở thành gương mặt tranh đấu cho dân chủ, nhân quyền, tự do báo chí tại Việt Nam, mạnh mẽ lên tiếng chỉ trích nhà cầm quyền Cộng Sản
LTS – Nghệ sĩ Kim Chi, người từng vượt Trường Sơn từ
Bắc vào Nam hồi chiến tranh Việt Nam, nay trở thành gương mặt tranh đấu
cho dân chủ, nhân quyền, tự do báo chí tại Việt Nam, mạnh mẽ lên tiếng
chỉ trích nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam. Nhân dịp bà có mặt tại Hoa Kỳ
(lần thứ nhì), blogger Điếu Cầy có cuộc phỏng vấn dưới đây. Xin mời độc
giả theo dõi.
|
| Nghệ sĩ Kim Chi tại Tòa Soạn Người Việt. (Hình: Người Việt) |
Điếu Cầy: Chào chị. Từng là nghệ sĩ tham gia nhiều phim “cách
mạng,” năm 1964, từng cùng chồng là đạo diễn Hồng Sến vượt Trường Sơn
vào Nam, cũng từng là MC của đoàn Văn Công “Giải Phóng,” điều gì khiến
chị tham gia vào những hoạt động đấu tranh đòi dân chủ trong nước?
Nghệ Sĩ Kim Chi: Khi tham gia đoàn Văn Công Giải Phóng vào chiến
trường, tôi mang khát vọng là giải phóng quê hương. Tôi nghĩ như thế, là
vì theo thông tin tuyên truyền của báo chí nhà nước thì ông Diệm đang
“lê máy chém đi khắp miền Nam” và đang gây ra rất nhiều nỗi đau cho miền
Nam. Thành ra tôi nghĩ tôi rất sẵn sàng để tham gia vào cuộc chiến bảo
vệ quê hương, thống nhất đất nước, đánh Ngụy đuổi Mỹ.
Cái suy nghĩ rằng trẻ thì dấn thân là như thế. Tại sao tôi là một người
như thế mà hôm nay lại thay đổi để đồng hành với mọi người cùng tranh
đấu? Phải nói rằng đó là một quá trình nhận thức về sự thực.
Trước đây, thông tin bị bưng bít và tôi cứ nghĩ rằng Ngụy là xấu, Mỹ là
âm mưu xâm chiếm Việt Nam. Sau này, thông qua báo mạng, Internet, thì sự
thật được phanh phui, và những gì sai trái của nhà nước này, những cái
tội ác, tôi đã nhìn thấy. Từ những chuyện như hội nghị Thành Đô và âm
mưu chiếm đoạt Việt Nam của Trung Quốc tràn ngập trên mạng. Các thông
tin ấy thuyết phục tôi. Tôi mới bừng tỉnh ra là, ô hay, như thế là không
phải như mình nghĩ.
Đặc biệt làm cho tôi đau đớn quằn quại là những người dân oan. Một cái
Đảng công bố là dân cày có ruộng, mọi người được no ấm, trong nhận thức
của tôi bây giờ nó là cái khẩu hiệu, hay nói mạnh hơn, là một sự dối
trá.
Tôi không chịu được khi tôi nhìn thấy dân oan ngày ngày ngồi cạnh bên Ba
Đình, những người mà người ta đeo biển đòi đất hay những vụ án oan sai,
tất cả những điều đó lộ trước mắt tôi. Rồi thì truyền thông, báo mạng
đã vạch ra cho tôi thấy những tội ác của cái chế độ hiện nay đối với
dân. Đó là điều đã đánh thức tôi. Nên đối với tôi bây giờ, phải nói rằng
tôi cảm ơn báo mạng vô cùng, cảm ơn Facebook vô cùng. Nếu không có
những cái đó thì tôi còn ngu lâu lắm.
Sự thực như thế và tôi nghĩ rằng vai trò của báo mạng, thông tin của
truyền thông quốc tế và trong nước đã giúp mở mang sự hiểu biết cho dân
chúng và cho bản thân tôi. Tôi đã có rất nhiều biến đổi trong suy nghĩ
nhờ đọc báo mạng, và phải nói thực là hiện nay đến mức tôi không còn
quan tâm đến báo giấy nữa, vì ở đó, sự thực nó bưng bít, chuyện như thế
này thì nói ra thế khác, nên hoàn toàn không còn để cho tôi quan tâm chú
ý nữa.
Tóm lại, tôi thay đổi nhận thức, tôi đồng hành cùng đồng bào là vì tôi
nhìn thấy sự thực. Những vụ án oan sai, những cuộc bắt bớ vô lý những
người tranh đấu, đó là nhìn thấy thật.
Điếu Cầy: Những người cùng giới văn nghệ sĩ đồng tình với chị
không? Có phải ngày càng có nhiều văn nghệ sĩ công khai bày tỏ chính
kiến như chị?
Nghệ sĩ Kim Chi: Vâng, có. Hiện thì tôi thấy trong các anh em
nghệ sỹ đồng lòng với những việc chúng tôi làm ngày một đông. Minh chứng
là trong nhóm câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng, tôi thấy có một số văn nghệ sĩ,
nhà văn, nhà báo, nhà thơ… Điều đó chứng tỏ sự chuyển biến của giới văn
nghệ sĩ. Họ đã bắt đầu có những hành động can trường, dám xuống đường
biểu tình, dám viết bài, dám trả lời phỏng vấn, thì tôi thấy đó là những
tín hiệu mừng vui. Thật sự thì cũng chưa được nhiều lắm, nhưng mà rồi
tôi tin là nó sẽ nhiều.
Điếu Cầy: Năm 2014 chị có chuyến đi đến Hoa Kỳ vận động cho tự
do báo chí tại Việt Nam. Từ những kinh nghiệm bản thân mình, chị thấy
báo chí tự do có thể góp phần khai dân trí, chấn dân khí, thay đổi xã
hội Việt Nam theo hướng minh bạch và dân chủ như thế nào?
Nghệ sĩ Kim Chi: Điều đó rất cần thiết. Tôi nghĩ hiện nay cái
công lớn nhất của báo chí tự do là đã phanh phui ra rất nhiều sự thật mà
trước đây báo lề Đảng bưng bít tất cả. Nhưng bây giờ, với thông tin
hiện đại nhất, nhờ mạng xã hội, Internet, báo chí tự do có thể nói là đã
chiếm lĩnh thị trường và có công rất lớn là mở mang dân trí.
Điếu Cầy: Hoạt động của các nhà báo tự do, blogger trong nước hiện nay gặp những khó khăn gì? Đồng bào ở hải ngoại có thể giúp gì cho họ?
Nghệ sĩ Kim Chi: Quỹ hỗ trợ là điều hay; không chỉ cho những bài
báo hay những câu chuyện mà cũng có thể là thơ, kịch nói, kịch bản phim,
tất cả các thể loại, những gì có thể góp phần mở mang dân trí, vạch
trần tội ác những kẻ bán nước và khích lệ những người đang tranh đấu.
Rất cần khích lệ anh em và làm cho những người cầm bút không sợ khi mình
đi đến dân chủ thì mình bị đói. Nhiều người văn nghệ sỹ bây giờ họ sợ
đấu tranh dân chủ thì sẽ không được đi sáng tác ở Hội, không có tiền
nhuận bút, họ rất sợ hãi. Có người trước đây trong Hội Sân Khấu, rất
thân với tôi, sau ngày quay lưng lại với tôi, sợ tôi buồn họ nói với tôi
một câu rất buồn cười: “Chị thông cảm với tôi, cơm áo gạo tiền nó cần
thiết, tôi không thể nào nhịn đói mà tranh đấu được.” Đó là điều tôi
hiểu được và thông cảm được. Do đó tôi nghĩ nếu có một cái quỹ thì rất
tuyệt; và trong lòng tôi nghĩ tôi sang đây tôi muốn nói với mọi người
mong muốn đó.
Điếu Cầy: Hiện còn nhiều tù nhân lương tâm đang bị giam giữ
trong các nhà tù ở Việt Nam. Hầu hết họ là những nhà báo tự do, những
blogger chỉ biểu đạt chính kiến ôn hòa trên Internet mà bị tù đày. Trong
chuyến đi này, chị có muốn gặp gỡ các vị dân biểu, nghị sĩ Hoa Kỳ để
vận động cho họ không?
Nghệ sĩ Kim Chi: Đối với tôi, ngày nào còn một người tù nhân
lương tâm còn ở trong nhà giam thì đều rất là xót xa, và tôi có cảm giác
họ cũng như những người ruột thịt của tôi. Hiện nay, tôi được biết có
đến 84 tù nhân lương tâm đang ở trong tù mà nổi bật là những người rất
can trường, yêu nước, như Trần Huỳnh Duy Thức, Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh,
Luật Sư Nguyễn Văn Đài, dân oan Cấn Thị Thêu, Bùi Minh Hằng và còn nhiều
nữa. Như vậy là trên 84 người vẫn còn đang bị giam cầm.
Cái “tội” của họ là yêu nước và nói sự thật. Cho nên tôi nghĩ có cơ hội,
nhất định là tôi sẽ đòi tự do cho họ. Cũng như lần trước, tôi cũng đã
làm như thế. Lần này tôi nghĩ cũng có thể tự tạo cho mình một cơ hội gặp
những người có quyền ở đất nước Hoa Kỳ tự do này, kêu gọi hỗ trợ. Tôi
nghĩ đó là lương tâm và trách nhiệm của tôi.
Điếu Cầy: Ngày 12 Tháng Bảy, Tòa Trọng Tài Thường Trực (PCA) tại
The Hague, Hà Lan, ra phán quyết về vụ Philippines kiện Trung Quốc về
“đường Lưỡi Bò” trên Biển Đông. Theo phán quyết của tòa thì đã không có
bằng chứng lịch sử cho thấy Trung Quốc có đặc quyền kiểm soát vùng biển
và nguồn tài nguyên tại khu vực có tranh chấp. Cả thế giới đã ủng hộ
phán quyết của Tòa PCA. Sau phán quyết, nhân dân vui mừng, nhưng nhà cầm
quyền Việt Nam vẫn e dè, chưa có công bố cụ thể đối với phán quyết của
PCA. Theo chị, phán quyết của PCA ảnh hưởng gì tới Việt Nam?
Nghệ sĩ Kim Chi: Tôi nghĩ việc phán quyết của PCA đã làm chấn
động đối với Việt Nam. Những người dân yêu nước khao khát thoát Trung
thì rất vui mừng. Tôi rất vui khi ông xã tôi bảo các trí thức Việt Nam
tập họp tại sứ quán Philippines tặng hoa chúc mừng. Và đối với tôi thì
tôi thầm nghĩ đáng lẽ việc làm này nhà nước Việt Nam phải làm và nhà
nước Việt Nam phải học Philippines, phải đuổi Trung Quốc ra khỏi Biển
Đông.
Điếu Cầy: Theo chị tại sao họ lại chậm trễ đưa ra công bố và
thậm chí lại đàn áp bắt giữ người dân khi họ công khai bày tỏ ủng hộ đối
với phán quyết của PCA?
Nghệ sĩ Kim Chi: Tôi nói điều này nghe nặng nhưng mà điều đó
chứng tỏ họ bán nước rồi. Chứ nếu họ thật sự yêu nước thì không thể như
thế được. Tôi chỉ nói ngắn gọn như vậy thôi.
Điếu Cầy: Chị có nhắn gởi gì đến anh em đấu tranh dân chủ trong và ngoài nước?
Nghệ sĩ Kim Chi: Tôi mừng vì thấy anh em đội ngũ ngày một đông và
can trường, và điều đó hứa hẹn một tương lai tươi sáng. Nhưng tôi có
lo, thực ra nó còn rời rạc là một, chưa thật sự đoàn kết là hai, và cá
tính khác biệt đôi khi đánh mất nhau để làm cho nhau tổn thương.
Rồi họ bị bọn, tôi nghĩ là tình báo Hoa Nam, rồi dư luận viên và công
an, tìm cách chia rẽ mà chúng ta không cảnh giác để mắc mưu. Cho nên
thích hành hạ nhau trên mạng, thích nói xấu nhau, thích làm nhục nhau,
thì tôi không đồng tình với việc đó. Tôi mong mọi người tôn trọng nhau,
nhìn nhau ở những mặt tích cực, nhìn những sự cống hiến của anh em mình
và khích lệ nhau, động viên nhau. Tôi có một ao ước như thế, và trong
ngoài cùng đoàn kết. Và cái nhắn gởi cuối cùng là xin nói với đồng bào
hải ngoại, rằng anh em trong nước rất biết ơn và mong mỏi luôn được hỗ
trợ cả vật chất lẫn tinh thần để người tranh đấu ở Việt Nam đỡ rơi vào
cảnh đói khổ. Hiện nay phải nói là công an Việt Nam, cộng sản Việt Nam
đang tìm mọi cách để làm cho người tranh đấu khốn khổ. Ở đâu cũng bị
đuổi, bị mất việc làm và bị nhiều thứ cho nên chúng ta cần phải yêu
thương nhau, đùm bọc nhau, đoàn kết đoàn với nhau để chung một khối. Các
hội nhóm cần liên kết với nhau để cùng thực hiện điều thiêng liêng
nhất, đó là dành lại đất nước.
Điếu Cầy: Một câu hỏi thêm, như chị có nói là một số văn nghệ
sĩ trong nước bày tỏ với chị là vì vấn đề cơm áo gạo tiền, họ không dám
cất lên tiếng nói. Phải chăng các hội đoàn về văn nghệ ở Việt Nam đang
chịu sự chi phối của chính quyền và đang nhận những tài trợ từ chính
quyền để hoạt động theo định hướng?
Nghệ sĩ Kim Chi: Hoàn toàn là như thế. Người ta nghĩ rằng nếu bị
cắt đi những tác phẩm của họ thì sẽ ảnh hưởng đến đời sống. Ví dụ như
một số văn nghệ sĩ trước đây, Phùng Quán hay một số người khác nữa phải
viết chui, viết chui ẩn tên người khác để kiếm sống vì cái chế độ này hễ
ai dám nói thật thì bị coi là giặc, mà đã là giặc thì không bao giờ xài
đến tên người đó.
Chuyện mới nhất của tôi thôi là khi tôi đang ở Cam Ranh thì hãng phim
tài liệu vào làm phim “Yersin.” Mà tôi cũng đang định thắp hương cho
“Yersin” thì cậu đạo diễn mời tôi đến để quay tôi đi đặt hoa cho
“Yersin.” Nhưng khi hội đồng duyệt phim của bộ văn hóa đến duyệt thấy
cảnh tôi thắp hương thì bắt phải cắt bỏ. Tại sao phải như vậy? Chỉ vì
tôi dám tranh đấu mà họ loại hình ảnh tôi ra khỏi phim.
Nhưng tôi trộm nghĩ, một người yêu nước như tôi, nếu phim đó ra hải
ngoại mà có hình ảnh tôi thì nó tốt chứ. Nhưng mà người ta coi tôi là
giặc nên dẹp bỏ tôi. Ai mà đi với phong trào nhân quyền dân chủ thì đều
bị coi là phản động. Nhưng tôi xin nói thật, trong suy nghĩ của tôi,
phản động là kẻ đi ngược lại với ý nguyện của nhân dân, kẻ làm cho mất
nước, kẻ làm cho đất nước nghèo khổ và mất nhân quyền dân chủ, đó mới là
phản động, chứ còn tôi là người yêu nước, tôi luôn tự hào. Tôi rất tự
tin kể cả họ có dùng cái chết đối với tôi thì tôi vẫn nghĩ tôi đúng.
Điếu Cầy: Cảm ơn chị dành thời gian cho Người Việt.
Điếu Cầy
(Người Việt)
