Khoa Học Thực Nghiệm & Tâm Linh

Praha những ngày cuối năm 2016

Cuối cùng rồi cũng tới Praha. Thành phố của hai nhân vật, có lẽ tôi chưa lường hết được ý nghĩa của những gì mà tác phẩm của họ mang lại cho tôi. Hai nhân vật đó là Franz Kafka và Václav Havel.

Cuối cùng rồi cũng tới Praha. Thành phố của hai nhân vật, có lẽ tôi chưa lường hết được ý nghĩa của những gì mà tác phẩm của họ mang lại cho tôi. Hai nhân vật đó là Franz Kafka và Václav Havel.

Như một sự tình cờ, tôi ở trong một khách sạn trên quảng trường Venceslas, ngay tại địa điểm trước đây có những văn phòng của công ty bảo hiểm nơi Kafka từng làm việc. Và cách đó không xa, chỉ khoảng vài phút đi bộ, là quảng trường Thành phố Cổ, nơi Kafka từng sống trong căn nhà số 2, bên cạnh Đồng hồ thiên văn nổi tiếng của Praha, và sau đó là căn nhà số 5, cũng trên quảng trường này. Xa hơn một chút, đi bộ thêm chừng 5 phút đến sau nhà thờ Thánh Nicolas, sẽ gặp ngôi nhà trong đó Kafka đã chào đời. Đi thêm mươi phút nữa sẽ tới bảo tàng Kafka. Dấu ấn của Kafka ở khắp xung quanh.

Thế giới đã tốn bao nhiêu giấy mực để nói về nhà văn này. Giờ đây, nếu khi ngồi ở cà phê Louvre, vốn khi xưa Kafka vẫn lui tới đàm đạo cùng bàn bè về văn chương và triết học, cần viết vài dòng về ông thì sẽ viết gì đây ?

Bất chấp vẻ buồn thảm toát lên từ những câu chuyện của ông, bất chấp ấn tượng tuyệt vọng mà các tác phẩm mang tính chất mê cung của ông để lại cho người đọc, văn chương của Kafka không thuộc loại văn chương yếm thế. Trái lại, đó là thứ văn chương của một sức mạnh bên trong, một thứ sức mạnh khó nắm bắt nhưng luôn hiện diện ở đó, trên từng chữ. Có thể cảm thấy sức mạnh ấy trong nỗ lực bền bỉ nhằm tiếp cận lâu đài của K trong tiểu thuyết « Lâu đài », trong nỗ lực kháng cự đến tận cùng của Josef K. trong tiểu thuyết « Vụ án ». Josef K. đã kháng cự lại phán quyết của toà án giành cho anh, đã kháng cự bằng cách không ngừng tìm hiểu vì sao mình bị kết án, kháng cự đến tận cái chết. Trong tiểu thuyết «Vụ án » Josef K. không phải là trường hợp duy nhất, nhiều người khác cũng rơi vào hoàn cảnh giống anh, nhưng họ không bị giết chết, không bị thủ tiêu như K. Họ chấp nhận, họ im lặng, không tìm hiểu, họ mua luật sư, mua toà án, và họ bị kết tội nhưng không bị giết chết. Josef K. cuối cùng đã bị giết vì anh không chịu khuất phục, anh không mua luật sư, không mua toà án, vì anh muốn hiểu, và muốn biết. Nếu không có cái sức mạnh đẩy anh không ngừng đi tới trong hành trình tìm tiểu, cũng là hành trình của cuốn tiểu thuyết, thì anh cũng như những người khác, chấp nhận làm một bộ phận của cỗ máy phi lý để có thể tồn tại. K không chấp nhận sự phi lý, K muốn tìm một sự lý giải cho số phận của anh. Sự kháng cự đó dẫn đến cái chết. Bất chấp nỗi nhục nhã mà K cảm nhận trước khi chết (« như một con chó »), cái chết của K, như một nghịch lý, lại chính là sự khẳng định cái sức mạnh bên trong, sức mạnh của sự kháng cự.

Chính ở đây, ở Praha, mà tôi nhìn thấy điều đó một cách rõ ràng.

Václav Havel là một kiểu kháng cự khác, một kiểu phản kháng khác, phản kháng chính trị, cũng bền bỉ không kém gì K, nhưng có một kết thúc có hậu. Từ văn học, sân khấu, qua tù nhân bất đồng chính kiến, đến tổng thống của Cộng hoà Séc, hành trình của Havel là hành trình của ý thức đạo đức cá nhân và ý thức trách nhiệm cá nhân, chống lại sự lừa dối và sự tha hoá của hệ thống chính trị cộng sản.

Đọc sách và hiểu các tác giả là một chuyện. Nhưng khi đi trên các đường phố Praha sẽ có một cảm nhận lạ lùng, một cảm nhận rất khác khi đọc sách, cảm nhận về sức mạnh bên trong của những người Praha nói riêng và người Séc nói chung, cái sức mạnh được bảo tồn từ nhiều thế kỷ qua sự hiện diện của toàn bộ nền văn hoá mà thành phố Praha mang chứa trong lòng nó. Chính nền văn hoá ấy đã kháng cự lại những gì muốn huỷ diệt nó, để tiếp tục tồn tại trong một sắc màu khó tả, sắc màu của thành phố khi nó ánh lên dưới ánh sáng mặt trời, khó có thể dùng từ nào khác hơn để gọi tên nếu không phải là: sắc màu Praha.

Praha, 24/12/2016

Nguyễn Thị Từ Huy

  • nguyenthituhuy's blog

  • Bàn ra tán vào (0)

    Comment




    • Input symbols

    Praha những ngày cuối năm 2016

    Cuối cùng rồi cũng tới Praha. Thành phố của hai nhân vật, có lẽ tôi chưa lường hết được ý nghĩa của những gì mà tác phẩm của họ mang lại cho tôi. Hai nhân vật đó là Franz Kafka và Václav Havel.

    Cuối cùng rồi cũng tới Praha. Thành phố của hai nhân vật, có lẽ tôi chưa lường hết được ý nghĩa của những gì mà tác phẩm của họ mang lại cho tôi. Hai nhân vật đó là Franz Kafka và Václav Havel.

    Như một sự tình cờ, tôi ở trong một khách sạn trên quảng trường Venceslas, ngay tại địa điểm trước đây có những văn phòng của công ty bảo hiểm nơi Kafka từng làm việc. Và cách đó không xa, chỉ khoảng vài phút đi bộ, là quảng trường Thành phố Cổ, nơi Kafka từng sống trong căn nhà số 2, bên cạnh Đồng hồ thiên văn nổi tiếng của Praha, và sau đó là căn nhà số 5, cũng trên quảng trường này. Xa hơn một chút, đi bộ thêm chừng 5 phút đến sau nhà thờ Thánh Nicolas, sẽ gặp ngôi nhà trong đó Kafka đã chào đời. Đi thêm mươi phút nữa sẽ tới bảo tàng Kafka. Dấu ấn của Kafka ở khắp xung quanh.

    Thế giới đã tốn bao nhiêu giấy mực để nói về nhà văn này. Giờ đây, nếu khi ngồi ở cà phê Louvre, vốn khi xưa Kafka vẫn lui tới đàm đạo cùng bàn bè về văn chương và triết học, cần viết vài dòng về ông thì sẽ viết gì đây ?

    Bất chấp vẻ buồn thảm toát lên từ những câu chuyện của ông, bất chấp ấn tượng tuyệt vọng mà các tác phẩm mang tính chất mê cung của ông để lại cho người đọc, văn chương của Kafka không thuộc loại văn chương yếm thế. Trái lại, đó là thứ văn chương của một sức mạnh bên trong, một thứ sức mạnh khó nắm bắt nhưng luôn hiện diện ở đó, trên từng chữ. Có thể cảm thấy sức mạnh ấy trong nỗ lực bền bỉ nhằm tiếp cận lâu đài của K trong tiểu thuyết « Lâu đài », trong nỗ lực kháng cự đến tận cùng của Josef K. trong tiểu thuyết « Vụ án ». Josef K. đã kháng cự lại phán quyết của toà án giành cho anh, đã kháng cự bằng cách không ngừng tìm hiểu vì sao mình bị kết án, kháng cự đến tận cái chết. Trong tiểu thuyết «Vụ án » Josef K. không phải là trường hợp duy nhất, nhiều người khác cũng rơi vào hoàn cảnh giống anh, nhưng họ không bị giết chết, không bị thủ tiêu như K. Họ chấp nhận, họ im lặng, không tìm hiểu, họ mua luật sư, mua toà án, và họ bị kết tội nhưng không bị giết chết. Josef K. cuối cùng đã bị giết vì anh không chịu khuất phục, anh không mua luật sư, không mua toà án, vì anh muốn hiểu, và muốn biết. Nếu không có cái sức mạnh đẩy anh không ngừng đi tới trong hành trình tìm tiểu, cũng là hành trình của cuốn tiểu thuyết, thì anh cũng như những người khác, chấp nhận làm một bộ phận của cỗ máy phi lý để có thể tồn tại. K không chấp nhận sự phi lý, K muốn tìm một sự lý giải cho số phận của anh. Sự kháng cự đó dẫn đến cái chết. Bất chấp nỗi nhục nhã mà K cảm nhận trước khi chết (« như một con chó »), cái chết của K, như một nghịch lý, lại chính là sự khẳng định cái sức mạnh bên trong, sức mạnh của sự kháng cự.

    Chính ở đây, ở Praha, mà tôi nhìn thấy điều đó một cách rõ ràng.

    Václav Havel là một kiểu kháng cự khác, một kiểu phản kháng khác, phản kháng chính trị, cũng bền bỉ không kém gì K, nhưng có một kết thúc có hậu. Từ văn học, sân khấu, qua tù nhân bất đồng chính kiến, đến tổng thống của Cộng hoà Séc, hành trình của Havel là hành trình của ý thức đạo đức cá nhân và ý thức trách nhiệm cá nhân, chống lại sự lừa dối và sự tha hoá của hệ thống chính trị cộng sản.

    Đọc sách và hiểu các tác giả là một chuyện. Nhưng khi đi trên các đường phố Praha sẽ có một cảm nhận lạ lùng, một cảm nhận rất khác khi đọc sách, cảm nhận về sức mạnh bên trong của những người Praha nói riêng và người Séc nói chung, cái sức mạnh được bảo tồn từ nhiều thế kỷ qua sự hiện diện của toàn bộ nền văn hoá mà thành phố Praha mang chứa trong lòng nó. Chính nền văn hoá ấy đã kháng cự lại những gì muốn huỷ diệt nó, để tiếp tục tồn tại trong một sắc màu khó tả, sắc màu của thành phố khi nó ánh lên dưới ánh sáng mặt trời, khó có thể dùng từ nào khác hơn để gọi tên nếu không phải là: sắc màu Praha.

    Praha, 24/12/2016

    Nguyễn Thị Từ Huy

  • nguyenthituhuy's blog

  • BÀN RA TÁN VÀO

    Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

    'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

    Xem Thêm

    Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

    Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

    Xem Thêm

    Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

    Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

    Xem Thêm

    Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

    Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

    Xem Thêm

    Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

    Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

    Xem Thêm

    Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

    Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

    Xem Thêm

    Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

    Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

    Xem Thêm

    Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

    Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

    Xem Thêm

    Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

    Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

    Xem Thêm