Kinh Đời
Tìm hiểu về Sắc Lệnh Hành Pháp *
Chỉ trong hơn một tuần sau khi nhậm chức, tân Tổng thống Trump nhanh chóng ban hành một loạt sắc lệnh hành pháp. Các mệnh lệnh mới tức khắc có hiệu lực
Tác Giả: Van Quang
Số sắc lệnh hành pháp các tổng thống Mỹ ban hành kể từ thời Roosevelt. :CNN.
Tác Giả: Van Quang
Chỉ
trong hơn một tuần sau khi nhậm chức, tân Tổng thống Trump nhanh chóng
ban hành một loạt sắc lệnh hành pháp. Các mệnh lệnh mới tức khắc có hiệu
lực mà không cần chờ Quốc hội thông qua. Lệnh tạm cấm dân từ 7 nước Hồi
giáo nhập cảnh Mỹ được thi hành ngay lập tức đã gây ra tình trạng hỗn
loạn ở nhiều nơi.
Trong
bối cảnh đó, sắc lệnh hành pháp trở thành từ khóa "nóng" và dư luận
đang ngày càng quan tâm đến sức mạnh của SẮC LỆNH này.
Sắc lệnh hành pháp là gì?
Theo CNN, sắc
lệnh hành pháp là văn bản chính thức được tổng thống ký nhằm ban hành
chính sách của chính phủ. Trong đó, tổng thống đưa ra hướng dẫn để các
cơ quan chính phủ và ban, ngành khai triển mệnh lệnh về một lĩnh vực cụ
thể.
Tổng
thống có quyền ban hành sắc lệnh hành pháp về mọi khía cạnh của chính
quyền liên bang: Từ việc thiết lập cơ quan chính phủ mới cho đến giới
hạn quyền truy cập các thông tin của chính phủ. Kể từ năm 1789 đến nay, hơn 13.000 sắc lệnh hành pháp đã được ban hành.
Tổng
thống Barack Obama ban hành 277 sắc lệnh hành pháp trong 8 năm nhiệm kỳ
của ông. Con số đó ít hơn rất nhiều so với số mệnh lệnh hành pháp do
Tổng thống Franklin Roosevelt ký trong 12 năm ở Nhà Trắng (3.721).
Số sắc lệnh hành pháp các tổng thống Mỹ ban hành kể từ thời Roosevelt. :CNN.
So với sắc lệnh hành pháp, biện pháp hành pháp là khái niệm rộng hơn, bao gồm tất cả những gì tổng thống có thể đơn phương thực hiện trong quyền hạn của mình.
Biện pháp hành pháp có thể bao gồm các hướng dẫn, chỉ thị, sắc lệnh, bản ghi nhớ, tuyên bố..., đa số đều không có tính ràng buộc.
Theo
một tuyên bố của bộ Tư pháp năm 2009, chỉ thị và bản ghi nhớ dùng để
thông báo về chính sách của chính phủ cho các cơ quan liên bang, có hiệu
lực tương đương với sắc lệnh. Tuyên bố mang tính nghi lễ hơn và thường
không có sức nặng pháp lý.
Sắc lệnh hành pháp khó bị hủy bỏ
Sắc lệnh hành pháp của tổng thống mang tính ràng buộc pháp lý và không thể bị Quốc hội xóa sổ. Tuy nhiên, nó chịu sự giám sát của ngành tư pháp và có thể bị bãi bỏ nếu như Tòa án Tối cao tuyên bố sắc lệnh đó vi hiến.
Lệnh
tạm cấm dân từ 7 nước Hồi giáo nhập cảnh của Tổng thống Trump đang đối
mặt với thách thức bị Tòa án Tối cao Mỹ xét lại. Những người chỉ trích
sắc lệnh này nói nó đi ngược lại một trong những nội dung quan trọng của
Hiến pháp về việc không được phân biệt đối xử giữa các nhóm tôn giáo.
Ngày
28/1, Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu tạm thời không
nhận người tị nạn từ Syria trong 120 ngày đồng thời cấm nhập cảnh đối
với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo gồm Iran, Iraq, Libya, Somalia,
Sudan, Yemen và Syria trong 90 ngày. Ảnh: Reuters.
Tổng
chưởng lý của 16 bang tại Mỹ, bao gồm California, New York và
Pennsylvania, hôm 29/1 đã ra tuyên bố chung khẳng định “sẽ dùng tất cả
mọi phương tiện trong quyền hạn để chống lại sắc lệnh vi hiến" của
Trump.
Ngày 30/1, Tổng chưởng lý bang Washington Bob Ferguson có
bước đi quyết liệt hơn khi đệ đơn kiện tuyên bố lệnh cấm nhập cư mà
Tổng thống Trump áp đặt với công dân 7 quốc gia Hồi giáo là phi pháp, vi
hiến.
Mặc
dù vậy, việc xác định sắc lệnh hành pháp có hợp hiến hay không luôn là
một cuộc chiến pháp lý căng thẳng, khó khăn và mất nhiều thời gian. Các
biện pháp hành pháp nói chung thường gây tranh cãi do Hiến pháp không quy định cụ thể về việc sử dụng các biện pháp này khi nào và như thế nào.
Lịch
sử Mỹ mới chứng kiến hai lần sắc lệnh hành pháp của tổng thống bị ngành
tư pháp bãi bỏ. Sắc lệnh đầu tiên do Tổng thống Harry Truman ban hành
năm 1952, yêu cầu chính phủ kiểm soát các nhà máy thép để tiếp tục sản
xuất trong thời gian công nhân đình công thời kỳ chiến tranh Triều Tiên.
Sắc
lệnh thứ hai do Tổng thống Bill Clinton ban hành năm 1995 nhằm ngăn
chính phủ ký hợp đồng với các công ty thuê người thay thế công nhân đình
công.
Về
mặt lý thuyết, Quốc hội cũng có thể ngừng hiệu lực của một sắc lệnh
hành pháp, song điều này trên thực tế không dễ dàng thực hiện.
Thông
qua một đạo luật, Quốc hội có khả năng hạn chế kinh phí dành cho việc
khai triển sắc lệnh. Tuy nhiên, đạo luật này có thể bị tổng thống phủ
quyết, trừ khi có hai phần ba thành viên trong mỗi viện phủ quyết để gạt
bỏ sự phủ quyết của tổng thống.
Con đường thứ ba để sắc lệnh hành pháp của tổng thống bị hủy bỏ là khi người kế nhiệm ban hành sắc lệnh mới.
Tổng thống Trump có thể hủy bỏ bất kỳ sắc lệnh hành pháp nào của Tổng
thống Obama, cũng như người kế nhiệm Trump có thể làm điều tương tự.
Theo tổ chức Nghiên cứu phục vụ Quốc hội Mỹ, mỗi tổng thống cũng có quyền thu hồi, sửa đổi hay thay thế chính các mệnh lệnh hành pháp của mình, .
Điều
này khó có thể xảy ra bởi ông Trump, người đang quyết tâm chứng tỏ sẽ
thực hiện những lời hứa khi tranh cử, nhiều khả năng sẽ không đảo ngược
Song Phuong chuyển
Song Phuong chuyển
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- "Có miệng như không" - by / Trần Văn Giang (ghi lại).
- 100 năm sau vẫn bồi hồi "Tôi đi học" - by Minh Tự / Trần Văn Giang (ghi lại).
- "Tiếng Anh chưa rành" - by Dzung Nguyen / Trần Văn Giang (ghi lại
- "Tiếng Anh chưa rành" - by Dzung Nguyen / Trần Văn Giang (ghi lại
- "Nỗi Khổ Của Người Hà Nội" - by Nguyễn Thị Thương / Trần Văn Giang (ghi lại)
Tìm hiểu về Sắc Lệnh Hành Pháp *
Chỉ trong hơn một tuần sau khi nhậm chức, tân Tổng thống Trump nhanh chóng ban hành một loạt sắc lệnh hành pháp. Các mệnh lệnh mới tức khắc có hiệu lực
Tác Giả: Van Quang
Chỉ
trong hơn một tuần sau khi nhậm chức, tân Tổng thống Trump nhanh chóng
ban hành một loạt sắc lệnh hành pháp. Các mệnh lệnh mới tức khắc có hiệu
lực mà không cần chờ Quốc hội thông qua. Lệnh tạm cấm dân từ 7 nước Hồi
giáo nhập cảnh Mỹ được thi hành ngay lập tức đã gây ra tình trạng hỗn
loạn ở nhiều nơi.
Trong
bối cảnh đó, sắc lệnh hành pháp trở thành từ khóa "nóng" và dư luận
đang ngày càng quan tâm đến sức mạnh của SẮC LỆNH này.
Sắc lệnh hành pháp là gì?
Theo CNN, sắc
lệnh hành pháp là văn bản chính thức được tổng thống ký nhằm ban hành
chính sách của chính phủ. Trong đó, tổng thống đưa ra hướng dẫn để các
cơ quan chính phủ và ban, ngành khai triển mệnh lệnh về một lĩnh vực cụ
thể.
Tổng
thống có quyền ban hành sắc lệnh hành pháp về mọi khía cạnh của chính
quyền liên bang: Từ việc thiết lập cơ quan chính phủ mới cho đến giới
hạn quyền truy cập các thông tin của chính phủ. Kể từ năm 1789 đến nay, hơn 13.000 sắc lệnh hành pháp đã được ban hành.
Tổng
thống Barack Obama ban hành 277 sắc lệnh hành pháp trong 8 năm nhiệm kỳ
của ông. Con số đó ít hơn rất nhiều so với số mệnh lệnh hành pháp do
Tổng thống Franklin Roosevelt ký trong 12 năm ở Nhà Trắng (3.721).
Số sắc lệnh hành pháp các tổng thống Mỹ ban hành kể từ thời Roosevelt. :CNN.
So với sắc lệnh hành pháp, biện pháp hành pháp là khái niệm rộng hơn, bao gồm tất cả những gì tổng thống có thể đơn phương thực hiện trong quyền hạn của mình.
Biện pháp hành pháp có thể bao gồm các hướng dẫn, chỉ thị, sắc lệnh, bản ghi nhớ, tuyên bố..., đa số đều không có tính ràng buộc.
Theo
một tuyên bố của bộ Tư pháp năm 2009, chỉ thị và bản ghi nhớ dùng để
thông báo về chính sách của chính phủ cho các cơ quan liên bang, có hiệu
lực tương đương với sắc lệnh. Tuyên bố mang tính nghi lễ hơn và thường
không có sức nặng pháp lý.
Sắc lệnh hành pháp khó bị hủy bỏ
Sắc lệnh hành pháp của tổng thống mang tính ràng buộc pháp lý và không thể bị Quốc hội xóa sổ. Tuy nhiên, nó chịu sự giám sát của ngành tư pháp và có thể bị bãi bỏ nếu như Tòa án Tối cao tuyên bố sắc lệnh đó vi hiến.
Lệnh
tạm cấm dân từ 7 nước Hồi giáo nhập cảnh của Tổng thống Trump đang đối
mặt với thách thức bị Tòa án Tối cao Mỹ xét lại. Những người chỉ trích
sắc lệnh này nói nó đi ngược lại một trong những nội dung quan trọng của
Hiến pháp về việc không được phân biệt đối xử giữa các nhóm tôn giáo.
Ngày
28/1, Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu tạm thời không
nhận người tị nạn từ Syria trong 120 ngày đồng thời cấm nhập cảnh đối
với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo gồm Iran, Iraq, Libya, Somalia,
Sudan, Yemen và Syria trong 90 ngày. Ảnh: Reuters.
Tổng
chưởng lý của 16 bang tại Mỹ, bao gồm California, New York và
Pennsylvania, hôm 29/1 đã ra tuyên bố chung khẳng định “sẽ dùng tất cả
mọi phương tiện trong quyền hạn để chống lại sắc lệnh vi hiến" của
Trump.
Ngày 30/1, Tổng chưởng lý bang Washington Bob Ferguson có
bước đi quyết liệt hơn khi đệ đơn kiện tuyên bố lệnh cấm nhập cư mà
Tổng thống Trump áp đặt với công dân 7 quốc gia Hồi giáo là phi pháp, vi
hiến.
Mặc
dù vậy, việc xác định sắc lệnh hành pháp có hợp hiến hay không luôn là
một cuộc chiến pháp lý căng thẳng, khó khăn và mất nhiều thời gian. Các
biện pháp hành pháp nói chung thường gây tranh cãi do Hiến pháp không quy định cụ thể về việc sử dụng các biện pháp này khi nào và như thế nào.
Lịch
sử Mỹ mới chứng kiến hai lần sắc lệnh hành pháp của tổng thống bị ngành
tư pháp bãi bỏ. Sắc lệnh đầu tiên do Tổng thống Harry Truman ban hành
năm 1952, yêu cầu chính phủ kiểm soát các nhà máy thép để tiếp tục sản
xuất trong thời gian công nhân đình công thời kỳ chiến tranh Triều Tiên.
Sắc
lệnh thứ hai do Tổng thống Bill Clinton ban hành năm 1995 nhằm ngăn
chính phủ ký hợp đồng với các công ty thuê người thay thế công nhân đình
công.
Về
mặt lý thuyết, Quốc hội cũng có thể ngừng hiệu lực của một sắc lệnh
hành pháp, song điều này trên thực tế không dễ dàng thực hiện.
Thông
qua một đạo luật, Quốc hội có khả năng hạn chế kinh phí dành cho việc
khai triển sắc lệnh. Tuy nhiên, đạo luật này có thể bị tổng thống phủ
quyết, trừ khi có hai phần ba thành viên trong mỗi viện phủ quyết để gạt
bỏ sự phủ quyết của tổng thống.
Con đường thứ ba để sắc lệnh hành pháp của tổng thống bị hủy bỏ là khi người kế nhiệm ban hành sắc lệnh mới.
Tổng thống Trump có thể hủy bỏ bất kỳ sắc lệnh hành pháp nào của Tổng
thống Obama, cũng như người kế nhiệm Trump có thể làm điều tương tự.
Theo tổ chức Nghiên cứu phục vụ Quốc hội Mỹ, mỗi tổng thống cũng có quyền thu hồi, sửa đổi hay thay thế chính các mệnh lệnh hành pháp của mình, .
Điều
này khó có thể xảy ra bởi ông Trump, người đang quyết tâm chứng tỏ sẽ
thực hiện những lời hứa khi tranh cử, nhiều khả năng sẽ không đảo ngược
Song Phuong chuyển
Song Phuong chuyển