Tin nóng trong ngày

Tin Tức Khắp Nơi Mới Nhất 14 -04 -2023

xxxx

HoaLuc 6
************

rfi.fr

Quốc tế lên án hành động chặt đầu lính Ukraina

Phan Minh


CHIẾN TRANH UKRAINA - TỘI ÁC

Đăng ngày: Sửa đổi ngày:

Một lính Ukraina tại mặt trận Bakhmut, miền đông Ukraina, ngày 10/04/2023.
Một lính Ukraina tại mặt trận Bakhmut, miền đông Ukraina, ngày 10/04/2023. © LIBKOS / AP

Nabila Massrali, một phát ngôn viên của lãnh đạo ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu (EU), hôm qua, 12/04/2023, tuyên bố Liên Âu sẽ yêu cầu trừng trị  « tất cả các thủ phạm và đồng phạm của những tội ác chiến tranh » ở Ukraina, sau khi một đoạn video được phổ biến cho thấy một người dường như là lính Nga dùng dao cắt đầu một người lính Ukraina.

Theo AFP, bà Massrali cho biết thêm Liên Âu « không có thông tin về tính xác thực của video nói trên », nhưng nếu đó là sự thật, đây sẽ là một minh chứng mới về bản chất vô nhân đạo của quân đội Nga.

Hôm qua, bộ Ngoại Giao Pháp cũng đã lên án « hành động man rợ này » và tuyên bố rằng thủ phạm của những tội ác ở Ukraina sẽ phải trả giá. Về phía Ukraina, ngoại trưởng Dmytro Kuleva kêu gọi Tòa án Hình Sự Quốc tế nhanh chóng tiến hành điều tra. 

Từ Kiev, thông tín viên Stéphane Siohan cho biết cụ thể : 

Nga tỏ ra không thua kém tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, họ hành xử như một nhà nước khủng bố. Đây là những ý chính trong phản ứng của Kiev sau khi đoạn video ghê rợn này được công bố, cho thấy một người lính Nga cứa cổ và cắt đầu một người lính Ukraina còn sống, mặc cho người lính này đau đớn gào thét thảm thiết.

Phát biểu hôm qua, tổng thống Volodymyr Zelensky gọi các thủ phạm của hành động này là « những quái vật », trong khi ngoại trưởng Dmytro Kuleba kêu gọi Tòa án Hình sự Quốc tế ngay lập tức tiến hành một cuộc điều tra.

Các phương tiện truyền thông Ukraina tỏ ra ngạc nhiên trước những phản ứng rụt rè của cộng đồng quốc tế, nếu so sánh với các vụ chặt đầu trước kia của tổ chức khủng bố Nhà Nước Hồi Giáo.

Về phía Ukraina, các nhà quan sát nhắc lại rằng đây không phải là vụ chặt đầu đầu tiên được ghi nhận, trong khi các vụ hành quyết tập thể hoặc sát hại hàng loạt các tù nhân, chẳng hạn như ở Olenivka tại Donbass vào năm 2022, đã tăng lên gấp bội kể từ khi chiến tranh nổ ra.

Cơ quan tình báo Ukraina thông báo đang điều tra để tìm ra thủ phạm của tội ác này bằng mọi giá. Phát ngôn viên của cơ quan này cho biết : « Chúng tôi sẽ tìm ra chúng, dù chúng ở bất cứ đâu. »


***********

rfi.fr

Mất quá nhiều quân ở Ukraina, Nga đột ngột sửa luật để bắt thêm lính

Thụy My

Từ nay, người dân Nga hầu như không còn có thể trốn quân dịch. Quốc Hội nước này vừa khẩn cấp thông qua một luật chính thức cho phép gởi lệnh nhập ngũ qua thư điện tử. Cùng ngày, đương sự bị cấm rời khỏi nước Nga, và nếu không sớm trình diện thì sẽ bị cấm mua bán nhà cửa, vay tín dụng, rút bằng lái xe... Một nhà văn lưu vong khuyên: « Nếu có thể, hãy chạy trốn ngay lập tức ! ». Đây là cú đánh úp của chính quyền để bắt lính đưa sang Ukraina.

Quân Nga sát hại man rợ tù binh Ukraina

Liên quan đến cuộc chiến tranh ở Ukraina, La Croix mô tả « Cú sốc sau video về vụ chặt đầu một người được cho là tù binh Ukraina ». Video dài 1 phút 40 giây cho thấy những hình ảnh khủng khiếp, được lan truyền trên internet hôm qua. Kẻ sát nhân mặc đồ rằn ri che mặt đã cứa cổ một người mặc quân phục, rồi chặt đầu giơ ra trước camera theo lệnh. Có thể nhìn thấy rõ trên áo của nạn nhân quốc huy hình cây đinh ba của Ukraina.

Một video thứ hai trên các kênh Telegram thân Nga hôm 08/04 cũng cho thấy xác hai chiến sĩ Ukraina đã mất đầu bên cạnh một xe thiết giáp. Ngày 09/04, một hình ảnh ghê rợn nữa được đăng lên mạng xã hội Nga Vkontakte, với chú thích địa điểm là Bakhmut. Ngoại trưởng Ukraina Dmytro Kouleba nói rằng Nga « tàn ác hơn cả tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo ».

« Nếu có thể, hãy chạy trốn ngay lập tức ! »

Tại Nga, Le Figaro cho biết « Nga truy lùng những người từ chối đi chiến đấu », Le Monde cũng chú ý đến việc « Matxcơva siết lại cơ chế động viên ». Hồi tháng Chín năm ngoái, Alexandre, chuyên gia tin học 27 tuổi, đang ở nhà của cha mẹ tại Penza cách Matxcơva 550 kilomet. Anh không bao giờ quên được khoảng thời gian run rẩy núp sau cánh cửa lúc 5 giờ sáng để trốn cảnh sát đến bắt lính. May mà họ không xét gắt gao, nên Alexandre sau đó chạy sang được Kazakhstan. Nhưng từ nay, người dân Nga hầu như không còn có thể trốn được quân dịch.

Lâu nay chỉ những giấy triệu tập trao tận tay mới được coi là hợp pháp. Thế nên những người không đến nơi làm việc hay từ chối mở cửa cho nhân viên phát thư có thể thoát nạn. Hôm thứ Ba và thứ Tư 12/04, các dân biểu Hạ Viện và sau đó là các thượng nghị sĩ Nga đã khẩn cấp thông qua một luật, cho phép gởi lệnh nhập ngũ qua trang GosUslugi. Nền tảng này được hàng triệu người Nga dùng để lấy hẹn với bác sĩ và làm tất cả những thủ tục hành chánh, do đó không thể nói rằng không nhận được giấy triệu tập.  

Một khi thư được gởi đi, coi như chính thức nhận được. Cùng ngày, đương sự bị cấm rời khỏi nước Nga, và nếu không trình diện một trung tâm tuyển mộ trong vòng 20 ngày, sẽ bị cấm một loạt quyền công dân như : cấm mua bán nhà cửa, xe cộ, vay tín dụng, đăng ký kinh doanh, rút bằng lái xe…Nhà văn lưu vong Dimitri Gloukhovski xúc động nói, chẳng khác nào kết án tử một người chỉ bằng thư điện tử mà không có quyền kháng cáo, chỉ được phép chết cho Putin mà thôi. Ông khuyên: « Nếu có thể được, bạn hãy chạy trốn ngay lập tức ! ».

Cú đánh úp của chính quyền Nga để bắt lính

Các biện pháp trên đây cũng tác động lớn đến cuộc sống của hàng trăm ngàn người đã kịp di tản ra nước ngoài vào đầu cuộc xâm lăng. Những ai bị giấy triệu tập gởi đến, dù có khi chính họ cũng không biết, coi như mất quyền quản lý tài sản của mình ở Nga. Ý thức được tính nhạy cảm của luật mới, chính quyền âm thầm chuẩn bị. Ngày 31/03, người sử dụng bỗng dưng không thể nào hủy được tài khoản trên ứng dụng GosUslugi, và các quan chức vẫn ra sức bác bỏ thông tin gởi lệnh động viên qua email.

Để tránh gây hoảng loạn, văn bản khoảng 50 trang được bất ngờ đưa ra Duma chỉ vài ngày trước khi bỏ phiếu, và không tổ chức thảo luận ở các ủy ban. Matxcơva trấn an là không có đợt động viên mới nào. Trên lý thuyết, luật mới chỉ nhắm vào các nam thanh niên từ 18 đến 27 tuổi, nhưng người dân không bị lừa. Những tuần lễ vừa qua đã diễn ra một đợt « động viên trong im lặng » theo với nhịp độ cuộc chiến : những điểm tuyển quân liên tiếp mọc lên ở các trạm xe điện ngầm Matxcơva và trung tâm thương mại, vô số áp-phích ca ngợi những « anh hùng » chiến đấu trên mặt trận.

Một trong số những điều khoản vừa được bổ sung cho phép thanh niên 18 tuổi vừa hoàn tất bậc trung học được nhập ngũ ngay, tuy trước đó phải qua một trường kỹ thuật, đại học, hay ba tháng quân dịch. Theo trang Meduza, dự luật này do bộ Quốc Phòng soạn thảo, nhưng được ngầm hiểu là sẽ tăng cường kiểm soát xã hội bằng kỹ thuật số, truy vết công dân theo mô hình Trung Quốc.

Tình nguyện quân Gruzia chiến đấu cho Ukraina

Cũng liên quan đến cuộc chiến, La Croix nói về « Những tình nguyện quân ở Ukraina gây bối rối cho chính quyền Gruzia ». Có khoảng 3.000 người Gruzia tình nguyện sang giúp chống lại cuộc xâm lăng của Nga, được Kiev cho phép thành lập một đơn vị riêng mang tên quân đoàn Gruzia.

Tbilissi không áp dụng biện pháp trừng phạt Nga. Đối lập tố cáo đảng Giấc mơ Gruzia thông đồng với Kremlin, trong khi vùng Nam Ossetia và Abkhazia, chiếm 1/5 lãnh thổ Gruzia, luôn dưới sự kiểm soát của Nga. Có đến 89 % người dân nước này coi Nga là mối đe dọa trực tiếp. Do vậy hôm 25/02/2022, tức ngay sau khi quân Nga tràn sang Kiev, nhiều người đã xếp hàng trước đại sứ quán Ukraina để xin tham gia chiến đấu. Torniké Okroilashvili, một tình nguyện quân 27 tuổi, cho biết : « Họ chỉ nhận những ai đã có kỹ năng quân sự, nếu không chúng tôi phải lên đến vài chục ngàn người ».

Anh nói thêm : « Nhận người Gruzia rất có lợi. Quân Nga nghe lén các mệnh lệnh của Ukraina trên làn sóng điện, nhưng chúng tôi nói với nhau bằng tiếng Gruzia nên địch chẳng hiểu gì cả ». Không ai trong số đồng đội của Torniké nhận tiền lương 200 đến 300 euro một tháng mà Kiev đã hứa, họ không muốn tạo điều kiện cho chính quyền Gruzia cáo buộc là « lính đánh thuê ». Họ phê phán chính quyền Tbilissi « không muốn hiểu rằng nếu Nga thắng, chúng tôi sẽ nằm trong danh sách sắp tới của Putin ».

Ukraina, quốc gia nhiều mìn bẫy nhất thế giới

Ở hậu phương, phóng sự của Les Echos tả lại công việc của những người tình nguyện gỡ mìn tại Ukraina. Chỉ trong vòng một năm, Ukraina đã trở thành đất nước có số lượng mìn gài lại và đạn chưa nổ nhiều nhất thế giới, trải rộng trên diện tích 174.000 kilomet vuông, đứng trên cả Syria và Afghanistan.

Tại làng Senkove bên bờ sông Oskil, cư dân từ hơn bảy tháng qua vẫn chờ đợi đơn vị DSNS của Nhà nước đến tháo gỡ những quả rốc-kết của Nga chắn ngang đường hoặc xuyên thủng tường nhà. Do chính quyền Kiev khó thể đáp ứng mọi nhu cầu, những tổ chức phi chính phủ như Soli (Son of Liberty International) đã giúp một tay.

Tổ chức do cựu nhà báo Matthew VanDyke thành lập hoạt động hoàn toàn nhờ số tiền nhỏ của các mạnh thường quân đóng góp, bốn kỹ thuật viên gỡ mìn đều tình nguyện. Tuy vậy sau một tháng làm việc, họ đã "giải phóng" được hơn 10 hecta đất xung quanh Vasylenkove thuộc Kharkiv, vô hiệu hóa trên 60 quả mìn chống tăng và chống cá nhân, gỡ nhiều quả lựu đạn, hai quả rốc-kết. Một cựu binh Mỹ từng chiến đấu ở Syria và Afghanistan nói rằng cần phải giúp dân làng có thể trồng trọt, di chuyển mà không sợ mất một chân, thậm chí mất mạng.

Người tiết lộ tin mật làm việc tại một căn cứ quân sự Mỹ ?

Vụ rò rỉ tài liệu mật của Mỹ vừa rồi tiếp tục được các báo Pháp bàn đến. Libération tham khảo được 53 văn bản từ New York Times Bellingcat, Washington Post thì thu thập được khoảng 100, nhiều trang có ghi chú của CIA, tình báo quân đội Mỹ... chủ yếu về Ukraina. Nhiều thông tin rất đáng lo, chẳng hạn chỉ có ba khu vực (trong đó có Kiev) được hỏa tiễn Patriot bảo vệ, như vậy Nga có thể lợi dụng cho những lần không kích tới. Những lữ đoàn mới được Kiev thành lập để chuẩn bị cho chiến dịch phản công rất được chờ đợi, cũng bị thiệt thòi, nhưng Libération cho rằng nạn nhân chính vẫn là tình báo Mỹ.

Le Monde nói thêm, chuyến công du Bắc Ireland của Joe Biden - tổng thống Mỹ gốc Ireland - lẽ ra đầy xúc động, nếu không có vụ này. Tờ báo dẫn nguồn từ Washington Post, cho rằng tác giả vụ rò rỉ là một thanh niên Mỹ ở độ tuổi 20, làm việc tại một căn cứ quân sự. Nhật báo đã thu thập được lời chứng của hai thành viên ẩn danh của một nhóm trên nền tảng Discord. Về phía mạng Discord cho biết sẽ hợp tác với lực lượng an ninh và từ chối bình luận.

Ai Cập bị nghi bán đạn pháo cho Nga vì túng tiền

Les Echos nhận định « Chiến tranh Ukraina : Những tiết lộ đáng ngại cho Cairo và Washington ». Theo một tài liệu đề ngày 17/02, tổng thống Ai Cập đã yêu cầu các lãnh đạo một tập đoàn quốc phòng cung cấp 40.000 quả đạn pháo 122 ly cho Nga một cách bí mật « để khỏi bị rắc rối với phương Tây ». Số đạn này đủ để oanh tạc Ukraina trong vòng một tháng, theo như nhịp độ của quân Nga hiện nay. Dù Matxcơva bác bỏ, nhưng tiết lộ trên đây gây tranh cãi tại Ai Cập và tạo xúc động lớn ở Mỹ. Thượng nghị sĩ Chris Murphy thuộc Ủy ban Đối ngoại cho rằng nếu là sự thật, cần « nghiêm túc xem xét lại » quan hệ giữa hai nước.

Ông Yezid Sayigh của Trung tâm Carnegie ở Beyrouth nhận định, việc tìm kiếm ngoại hối một cách tuyệt vọng của Sissi có thể thúc đẩy ông bán vũ khí cho Nga, dù rủi ro rất lớn. Số tiền thu được theo như tài liệu không quá 100 triệu đô la, cho thấy tổng thống Sissi không sẵn sàng tiến hành cải cách theo khuyến cáo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Dù bỏ phiếu lên án cuộc xâm lăng Ukraina, Ai Cập vẫn để cho Matxcơva xây dựng nhà máy điện nguyên tử đầu tiên tại nước mình, và quay sang nhập khẩu lúa mì của Nga sau khi nguồn từ Ukraina bị đứt.

Nếu bán vũ khí cho Nga, Cairo khá « liều » vì hiện được Hoa Kỳ viện trợ quân sự rất lớn, chỉ sau Israel. Tuy nhiên nhà nghiên cứu Pierre Razoux cho rằng vì Ai Cập là người canh giữ kênh đào Suez, là tiếng nói quan trọng trong khu vực về tôn giáo, dân số, chính trị, quân sự và kỹ nghệ, nên ảnh hưởng có thể không nhiều. Le Monde dẫn một báo cáo dành cho Quốc Hội Mỹ tháng 7/2022 ước tính Washington đã dành cho Ai Cập đến 85 tỉ đô la viện trợ kể từ 1946 (chưa tính trượt giá), nhưng ông Sissi vẫn đi dự Diễn đàn Kinh tế của Nga, một động thái đôi khi được đồng minh cho là vô ơn.                

Dằn mặt Bắc Kinh, cách duy nhất cho hòa bình ở eo biển Đài Loan  

Liên quan đến một điểm nóng khác ở châu Á, Le Figaro giải thích « Vì sao Pháp không thể làm ngơ trước Đài Loan ». Tổng thống Emmanuel Macron cho rằng châu Âu không nên bị lôi vào « những cuộc khủng hoảng không phải của mình », nhưng làm thế nào có thể đứng ngoài mà không gánh chịu hậu quả nếu Trung Quốc xâm lăng hòn đảo ?

Người Mỹ, cả Dân Chủ lẫn Cộng Hòa đều cố gắng rút chân khỏi châu Âu từ thời Barack Obama để tập trung mọi nguồn lực địa chính trị và quân sự tại châu Á, chống lại một Trung Quốc ngày càng hung hăng. Nhưng cuộc xâm lược Ukraina của Nga đã buộc Hoa Kỳ phải duy trì những cam kết ở cựu lục địa. Tương tự, Pháp và châu Âu cũng không thể làm con đà điểu tại Ấn Độ-Thái Bình Dương, nơi các cường quốc nguyên tử đe dọa thế giới, và cả lợi ích của Paris. Pháp có một triệu công dân đang sinh sống trong khu vực, và là quốc gia duy nhất của Liên Hiệp Châu Âu (EU) sở hữu lãnh thổ tại Ấn Độ-Thái Bình Dương.

Nếu Trung Quốc chiếm được Đài Loan, hậu quả sẽ rất lớn. Trước hết về kinh tế : đảo quốc này sản xuất 60 % chất bán dẫn dùng trong công nghệ mới và kỹ thuật số. Trong trường hợp các nhà máy Đài Loan bị phá hủy, châu Âu sẽ cạn nguồn ; và nếu Bắc Kinh kiểm soát được, sẽ chiếm ưu thế trước phương Tây. Về chính trị, phe độc tài sẽ được tăng cường, các nước láng giềng hoặc chạy đua vũ trang, hoặc phải thần phục Trung Quốc.

Do đó theo chuyên gia Jean-Sylvestre Mongrenier, ý tưởng Pháp đóng vai « thế lực cân bằng » trong khu vực chỉ là « ảo tưởng ». Đa số các nhà nghiên cứu về Trung Quốc đều cho rằng cơ hội duy nhất cho hòa bình ở eo biển Đài Loan là tăng cường răn đe Bắc Kinh. Chuyên gia François Godement nhấn mạnh, trước hết cần làm cho Tập Cận Bình hiểu rằng các nền dân chủ quan trọng sẽ phản ứng mạnh mẽ.

Tựa chính báo Pháp

Libération nói về sự phân vân của giới chủ trong ngày hành động thứ 12 chống cải cách hưu trí tại Pháp, trong khi Les Echos đề cập góc độ « Các doanh nghiệp trước vấn đề lương bổng ». Le Monde quan tâm đến « Lạm phát kéo dài một cách đáng ngại trên thế giới », tựa chính của La Croix được dành cho việc « Đức nói lời vĩnh biệt với điện nguyên tử ». Le Figaro nhìn lên vũ trụ : hôm nay châu Âu phóng tàu thăm dò lên Mộc tinh (Jupiter) và ba vệ tinh lạnh giá của hành tinh này.

***********

rfi.fr

TIN TỔNG HỢP

RFI


QUỐC TẾ - TIN VẮN

Đăng ngày:

Tin tổng hợp.
Tin tổng hợp. © RFI

(AFP) – Vụ thảm sát ở miền trung Miến Điện : ASEAN lên án tập đoàn quân sự. Hiệp hội Khối các quốc gia Đông Nam Á hôm nay, 13/04/2023, «lên án nghiêm khắc » các cuộc không kích đẫm máu khiến ít nhất 100 người chết và hàng chục người bị thương ngày 11/04. Hôm qua tập đoàn quân sự thừa nhận vụ không kích, nhưng cho rằng đối tượng tấn công là một nhóm vũ trang đối lập mà họ gọi là « khủng bố ». Một nguồn tin ngoại giao châu Âu cho AFP biết là tuyên bố cứng rắn của ASEAN được « hoan nghênh », vì thái độ rất rõ ràng.

(Reuters) – Covid-19 : Trung Quốc không tham gia điều tra của Liên Hiệp Quốc về các chợ động vật. Reuters hôm nay, 13/04/2/2023 cho hay, theo một giới chức của Liên Hiệp Quốc, Bắc Kinh vẫn không quyết định tham gia cuộc điều tra nhằm xác định nguy cơ lây lan dịch bệnh từ động vật hoang dã sang người tại các cơ sở buôn bán động vật. Có bốn quốc gia châu Á – Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam và Lào – được chọn để tham gia vào dự án điều tra khởi sự từ tháng 7/2021. Đại dịch Covid-19 được xác định lần đầu tiên xuất hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc, tháng 12/2019. Cho đến nay, Bắc Kinh vẫn bị chỉ trích không thực sự hợp tác chia sẻ thông tin với cộng đồng quốc tế về nguồn gốc dịch bệnh.

(Reuters) – Mỹ phạt bốn thực thể của Thổ Nhĩ Kỳ bị cáo buộc giúp Nga lách cấm vận quốc tế. Danh sách đen mà bộ Tài Chính Hoa Kỳ công bố hôm 12/04/2023 bao gồm hơn 120 doanh nghiệp của Thổ Nhĩ Kỳ, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Hồng Kông… Tất cả bị cáo buộc duy trì liên hệ với các đối tác Nga bất chấp lệnh trừng phạt của Washington. Trong trường hợp của Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên NATO, một công ty sản xuất hàng điện tử và một doanh nghiệp chuyên phân phối sản phẩm công nghệ sử dụng trong lĩnh vực quân sự và dân sự bị trừng phạt. 

(AFP) – Lệnh truy nã quốc tế nhắm vào Putin gây khó khăn cho Nam Phi. Trong cương vị chủ nhà tổ chức thượng định nhóm BRICS, bao gồm 5 nền kinh tế đang trỗi dậy (Brazil, Nga, Ấn Độ và Nam Phi), phát ngôn viên phủ tổng thống Nam Phi ngày 12/04/2023 cho biết lệnh bắt giữ nhắm vào ông Putin « thọc gậy bánh xe » Pretoria trong việc tổ chức thương đỉnh BRICS vào tháng 8/2023 với sự tham gia của tổng thống 5 nước. Là thành viên của Tòa Án Hình Sự Quốc Tế, Nam Phi rơi vào thế khó xử sau khi định chế tư pháp này ban hành lệnh truy nã Vladimir Putin hồi tháng 3/2023 vì tội ác chiến tranh, tội đày ải trẻ em Ukraina trong cuộc xâm lược một quốc gia có chủ quyền.

(AFP) – Anh và Mỹ trừng phạt các cộng sự của tỷ phú Nga. Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ hôm qua 12/04/2023 công bố các biện pháp trừng phạt nhắm vào những cộng sự viên thân cận của các nhà tài phiệt Nga, Roman Abramovich và Alisher Usmanov. Theo Luân Đôn, Demetris Ioannides và Christodoulos Vassiliades, hai công dân đảo Chypre, đã giúp tỷ phú Roman Abramovich che giấu số tài sản 760 triệu bảng Anh. Nhân vật thứ 3 tên là Demetrios Serghides bị Hoa Kỳ trừng phạt do quản lý tài sản của ông Usmanov và gia đình.

(AFP) – Nghi ngờ gián điệp : Na Uy trục xuất 15 nhân viên đại sứ quán Nga. Ngoại trưởng Na Uy Anniken Huitfeldt hôm nay, 13/04/2023, ra thông báo cho biết 15 nhân viên tình báo này là những người « không được hoan ngênh », bởi họ đã có « các hoạt động không phù hợp với quy chế ngoại giao ». Quan hệ Na Uy với Nga xấu đi nhiều từ khi Nga xâm lược Ukraina. Cho dù không phải là thành viên Liên Âu, Na Uy thực thi gần như toàn bộ các trừng phạt của Liên Âu nhắm vào Nga .

(AFP) – Khôi phục mạng điện Ukraina: Ngân Hàng Thế Giới cấp 200 triệu đô la, bằng khoảng 1/50 so với nhu cầu. Ngân hàng ra thông báo như trên vào hôm qua, 12/04/2023. Một giới chức của Ngân Hàng Thế Giới cho biết các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraina đã bị thiệt hại đến 11 tỉ đô la năm ngoái do các tấn công phá hoại của Nga. Đây là một trong những lĩnh vực mà Ukraina có nhu cầu khôi phục khẩn cấp nhất.

(AFP) – Khối G7 họp về khí hậu vào cuối tuần. Các bộ trưởng năng lượng và môi trường của khối G7 sẽ họp tại Nhật Bản vào cuối tuần này, nhưng những bất đồng về tốc độ loại bỏ nhiên liệu hóa thạch làm giảm sút đáng kể khả năng các quan chức ra được thỏa thuận chung về khẩn cấp chống biến đổi khí hậu.

(AFP) – Pháp:  Một giám mục nổi tiếng bảo vệ người ly dị, người LGBT, dân nhập cư, qua đời. Đức cha Jacques Gaillot đã qua đời hôm qua, 12/04/2023, ở tuổi 87, theo thông báo Hội Đồng Giám Mục Pháp (CEF). Giám mục Jacques Gaillot, địa phận Evreux, vùng Normandie, sinh thời nổi tiếng là người có quan điểm rất khác với Vatican. Năm 1995, Vatican đã cách chức ông do các lập trường « phi chính thống ». Sau đó, đức cha Gaillot tiếp tục tranh đấu vì « những người bị loại trừ ». Năm 2015, giáo hoàng Phanxicô đã tiếp cựu giám mục tranh đấu.

(Reuters) – Hoàng tử Harry sẽ dự lễ đăng quang quốc vương Anh Charles III. Thông cáo của điện Buckingham hôm 12/04/2023 cho biết thêm vợ của hoàng tử Harry là công nương Meghan sẽ ở lại California cùng hai con. Tân vương Charles III tổ chức trọng thể lễ đăng quang vào ngày 06/05/2023 đúng theo truyền thống « ngàn đời » của triều đình Anh. Sóng gió đã nổi lên ở hậu cung do vợ chồng Harry tiết lộ nhiều bí mật trong hoàng gia, liên quan trực tiếp đến nhà vua và thái tử William.


**********

Nhật sẽ viện trợ quân sự phi sát thương cho các nước ‘cùng chí hướng’ trong khu vực

VOA News

Nhật Bản đang lên kế hoạch thiết lập một khuôn khổ mới để cung cấp viện trợ quốc phòng cho các quốc gia “có cùng chí hướng”, một động thái mà các nhà phân tích cho rằng làm nổi bật ý định của Tokyo đóng vai trò tích cực hơn trong an ninh khu vực giữa ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng tăng.

Động thái của Tokyo nhằm thiết lập chương trình Hỗ trợ An ninh Nước ngoài (OSA) là bước đi đầu tiên của Nhật Bản ra khỏi những hạn chế của chính họ vốn cấm chính phủ sử dụng viện trợ quốc tế cho mục đích quân sự.

OSA sẽ cung cấp vật liệu và thiết bị phi sát thương, cũng như hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng dựa trên nhu cầu an ninh của các quốc gia nhận viện trợ.

Chương trình mới nhằm “tăng cường khả năng an ninh và răn đe của các quốc gia có cùng chí hướng để ngăn chặn các nỗ lực đơn phương muốn thay đổi hiện trạng bằng vũ lực, đảm bảo hòa bình và ổn định khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nói riêng và tạo ra một môi trường an ninh như Nhật mong muốn,” một tuyên bố ngày 5/4 của Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết.

Nhật tìm kiếm vai trò lớn hơn

Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno cho biết trong một cuộc họp báo vào ngày 5/4 rằng chương trình Hỗ trợ Phát triển Hải ngoại (ODA) của Nhật Bản đã tài trợ cho các dự án đường sá, đập và các dự án cơ sở hạ tầng dân sự khác trong nhiều thập niên.

Ông Lu Hsin-Chi, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản và Hàn Quốc tại Đại học Quốc gia Chung Hsing ở Đài Loan, tin rằng sáng kiến mới cho thấy chính phủ Nhật Bản có ý định đóng một vai trò lớn hơn trong việc đảm bảo an ninh khu vực và củng cố liên minh Mỹ-Nhật.

“Trung Quốc và Nga là những mối quan tâm chính trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Là một đồng minh của Mỹ, Nhật Bản đang cân nhắc điều đó khi xây dựng các chính sách quốc phòng của riêng mình,” ông nói với VOA vào ngày 9/4. Ảnh hưởng của Trung Quốc và Nga sẽ quyết định tầm quan trọng của vai trò của Nhật Bản trong liên minh Mỹ-Nhật. Ảnh hưởng của họ càng lớn, Nhật Bản sẽ càng quan trọng hơn”.

Một bước đột phá

Ông Wang Yen-Lin, trợ lý nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh tại Đài Loan, nói trong nhiều thập niên, viện trợ nước ngoài của Nhật Bản nhằm mục đích tạo ra một môi trường kinh tế thuận lợi cho Nhật Bản.

“Khuôn khổ OSA mới báo hiệu một sự thay đổi nhằm chú trọng hơn vào việc tạo ra các quy tắc an ninh và duy trì sự ổn định trong khu vực. Đây là bước đột phá lớn nhất trong các chính sách quốc phòng của Nhật Bản,” ông Wang nói với VOA ngày 9/4.

Điều 9 trong hiến pháp sau Thế chiến II của Nhật quy định quốc đảo này sẽ “mãi mãi từ bỏ chiến tranh như một quyền chủ quyền của quốc gia và không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực như một biện pháp giải quyết tranh chấp quốc tế”.

Các hướng dẫn mới của OSA cho biết mọi hỗ trợ quân sự sẽ chỉ được cung cấp trong các lĩnh vực không liên quan trực tiếp đến bất kỳ cuộc xung đột quốc tế nào và trong khuôn khổ Ba Nguyên tắc của Nhật Bản về Chuyển giao Công nghệ và Thiết bị Quốc phòng.

Những điều này thực sự cấm Nhật Bản xuất khẩu thiết bị quốc phòng sang các nước tham gia xung đột.

Nước tiếp nhận sẽ được radar, vệ tinh

Trong cuộc họp báo vào tuần trước, ông Hirokazu nói với các phóng viên rằng những nước nhận đầu tiên có thể bao gồm Philippines, Malaysia, Bangladesh hoặc Fiji. Nhật Bản có kế hoạch cung cấp cho các nước này hệ thống thông tin liên lạc bằng radar và vệ tinh để giám sát lãnh hải và không phận, theo Reuters.

Theo nhật báo Yomiuri Shimbun, Nhật Bản đang xem xét cung cấp radar cho Philippines để giúp nước này giám sát hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông.

Ông Lu, từ Đại học Chung Hsing, nói với VOA rằng Trung Quốc có thể phản ứng bằng cách “tiến hành các cuộc tập trận hoặc cung cấp số lượng viện trợ lớn hơn cho các quốc gia khác.”

Ông chỉ ra rằng Trung Quốc sẽ tập trung vào các quốc gia ở Đông Nam Á và Đông Á trước tiên, sau đó là các quốc đảo Thái Bình Dương trong nỗ lực gia tăng ảnh hưởng trong khu vực.

Trung Quốc im lặng kể từ khi Nhật Bản công bố kế hoạch thành lập chương trình OSA mới.

“Lĩnh vực duy nhất mà Trung Quốc có thể chỉ trích Nhật Bản là vấn đề xung quanh Biển Đông. Bắc Kinh có thể lập luận rằng khuôn khổ OSA mới có thể làm cho các tranh chấp chủ quyền trở nên khó hiểu hơn,” ông Wang thuộc Viện Quốc phòng nói với VOA.

“Tuy nhiên, nếu đây là lập luận của Bắc Kinh thì điều đó có nghĩa là Bắc Kinh thừa nhận có tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, điều này mâu thuẫn với tuyên bố chính thức của họ rằng Trung Quốc có chủ quyền lãnh thổ, quyền và lợi ích hàng hải ở Biển Đông.”

Tòa đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản không trả lời ngay yêu cầu bình luận của VOA.


************

Mỹ bắt giữ nghi can liên quan vụ rò rỉ tài liệu mật

Phát Tiến

Cụ thể, rạng sáng nay (14.4, theo giờ VN), tờ The New York Times đưa tin FBI đã bắt giữ nghi can trên tại một cơ sở của lực lượng vệ binh quốc gia không quân đóng ở North Dighton (bang Massachusetts, Mỹ). Tờ báo cũng đăng tải clip được cho là cảnh bố ráp, bắt giữ nghi phạm.

Mỹ bắt giữ nghi can liên quan vụ rò rỉ tài liệu mật - Ảnh 1.

Hình ảnh được cho là ghi lại cảnh bố ráp bắt giữ nghi can Teixeira

CHỤP MÀN HÌNH THE NEW YORK TIMES

Theo tờ báo này, nghi phạm có tên là Jack Teixeira và làm việc ở bộ phận tình báo của lực lượng vệ binh quốc gia không quân. Tờ báo dẫn lời phát ngôn viên của FBI cho biết: "FBI bắt giữ Jack Douglas Teixeira, 21 tuổi mà không xảy ra sự cố nào vì cáo buộc người này liên quan vụ rò rỉ các tài liệu mật của chính phủ và quân đội Mỹ".

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Reuters dẫn lời tướng Pat Ryder, đại diện Lầu Năm Góc, cho hay vụ rò rỉ tài liện trên "là hành động tội phạm có chủ ý".

Trong vụ việc trên, các tài liệu đã tiết lộ một số chi tiết nhạy cảm liên quan khả năng và thiếu sót quân sự của Ukraine, và thông tin về các đồng minh của Mỹ như Israel, Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, số tài liệu còn chứa thông tin được cho là chính sách, kế hoạch của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Tờ The New York Times dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland sẽ đối mặt khả năng bị truy tố dựa theo đạo luật gián điệp. Luật này hình sự hóa các hành vi như hủy bỏ, lưu giữ và lan truyền trái phép các tài liệu được giữ chặt chẽ liên quan quốc phòng có thể được sử dụng để gây hại cho Mỹ hoặc hỗ trợ một kẻ thù nước ngoài. Mỗi tài liệu như vậy có thể bị tách riêng thành từng vụ việc mà bản án có thể lên đến 10 tù giam.

Việc phân tích các bức ảnh chụp lại các trang tài liệu rò rỉ đã góp phần truy ra nghi can trên.


************

Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan


Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan - Ảnh 1.

Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn (thứ 2 từ trái qua) và Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Michael McCaul (đầu tiên từ trái qua) cùng ăn trưa ở Đài Bắc, Đài Loan, trong ảnh tài liệu được công bố hôm 8-4 - Ảnh: REUTERS

* Trung Quốc trừng phạt nghị sĩ Mỹ vì đến thăm Đài Loan

Ngày 13-4, Bộ Ngoại giao Trung Quốc trừng phạt ông Michael McCaul, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, vì đã đến thăm Đài Loan.

Phía Trung Quốc cho rằng ông McCaul đã gửi một "tín hiệu sai lầm nghiêm trọng đến các lực lượng ly khai đòi độc lập của Đài Loan".

Theo đó, ông McCaul sẽ không được phép nhập cảnh vào Trung Quốc, bị cấm tương tác với các tổ chức và cá nhân ở Trung Quốc và mọi tài sản của ông ấy ở Trung Quốc sẽ bị phong tỏa.

* Ngoại trưởng Đức cảnh báo châu Âu về vấn đề Đài Loan - Trung Quốc

Theo Hãng tin Reuters, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết châu Âu không được nhắm mắt làm ngơ trước căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan vì leo thang quân sự trong khu vực sẽ là "tình huống xấu nhất" đối với nền kinh tế toàn cầu.

Bà Baerbock cho rằng châu Âu cần duy trì trao đổi chặt chẽ với Trung Quốc, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của khối. 

Song bà cũng nhấn mạnh châu Âu cần rút ra bài học từ cuộc chiến của Nga ở Ukraine bằng cách giải quyết sự phụ thuộc "không lành mạnh" vào Trung Quốc.

"Điều này không có nghĩa là tách rời, nhưng cũng có nghĩa là giảm thiểu rủi ro và nhận ra rằng sự phụ thuộc kinh tế cũng có thể tạo ra nguy hiểm", bà Baerbock nhấn mạnh.

Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan - Ảnh 3.

Một người đàn ông xem bản tin Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo, tại một nhà ga ở Seoul, Hàn Quốc, ngày 13-4 - Ảnh: REUTERS

* Triều Tiên thông báo thử nghiệm ICBM mới hôm 13-4

Ngày 14-4, Hãng tin KCNA đưa tin Triều Tiên đã thử một tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) nhiên liệu rắn mới trong ngày trước đó.

Hôm 13-4, Hàn Quốc cho biết Triều Tiên đã bắn thứ có vẻ là một tên lửa đạn đạo kiểu mới. Khu vực phía bắc Nhật Bản đã rơi vào sợ hãi vì vụ thử nghiệm. Người dân tại đây được yêu cầu tìm chỗ ẩn nấp.

* Thủ tướng Ukraine nói cần bắt đầu tái thiết ngay trong năm 2023

Ngày 13-4, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal hoan nghênh "sự hỗ trợ liên tục, vững chắc và chưa từng có" của Mỹ khi đất nước của ông chống lại "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga. Ông Shmyhal cũng nhấn mạnh cam kết của Ukraine trong cuộc chiến chống tham nhũng.

Phát biểu cùng với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen, ông Shmyhal cho biết điều cực kỳ quan trọng đối với Ukraine là bắt đầu tái thiết trong năm nay. Ông cho hay Kiev đã xác định Ukraine đang thiếu hụt 14 tỉ USD trong năm nay.

* Kiev kêu gọi NATO bảo vệ Biển Đen, tích hợp hệ thống phòng thủ của Ukraine

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nên đóng một vai trò lớn hơn trong an ninh ở Biển Đen.

Theo Reuters, ông Kuleba cho rằng NATO nên tích hợp hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của Ukraine với hệ thống phòng thủ của các thành viên liên minh.

"Biển Đen là công cụ giúp toàn bộ châu Âu trở nên hòa bình và hướng tới tương lai", ông Kuleba tuyên bố.

Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan - Ảnh 5.

Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva - Ảnh: REUTERS

* Giám đốc IMF nói kinh tế toàn cầu sa lầy trong tăng trưởng yếu, lạm phát

Ngày 13-4, giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva cảnh báo kinh tế toàn cầu đã chứng tỏ khả năng phục hồi đáng kể trước nhiều cú sốc, nhưng vẫn chưa vượt qua được bộ đôi tăng trưởng yếu và lạm phát kéo dài.

IMF đưa ra dự báo tăng trưởng toàn cầu 2,8% cho năm 2023. Bà Georgieva cho biết mức tăng trưởng này "không đủ để mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp và người dân trên toàn thế giới, và điều đáng lo ngại nhất là dự báo tăng trưởng yếu trong một thời gian dài hơn".

* Ý có thể cắt giảm nợ công khổng lồ với dòng người di cư

Ý, quốc gia mắc nợ nhiều thứ hai trong khu vực đồng euro sau Hy Lạp, có thể cắt giảm nợ công nhanh hơn nếu tiếp tục tiếp nhận số lượng lớn người di cư.

Bộ Tài chính Ý ước tính nếu số người di cư đã đăng ký ở Ý tăng 33%, nợ công sẽ giảm thêm "hơn 30" điểm phần trăm vào năm 2070, so với kịch bản không có người di cư tăng trưởng.

Giả định đằng sau ước tính này là sự gia tăng số lượng người di cư dẫn đến lực lượng lao động lớn hơn, từ đó giúp thúc đẩy hoạt động kinh tế.

Bàn tay mưu sinh

Trong hình là bàn tay của một công nhân đang làm việc tại một xưởng pháo ở Kimbulapitiya, Sri Lanka ngay trước dịp tết của hai dân tộc chính là Sinhala và Tamil. Aluth Avurudda (Tết của người Sinhala) bắt đầu vào ngày 13-4, còn Puthandu (Tết của người Tamil) diễn ra một ngày sau đó - Ảnh: REUTERS

Trong ảnh là bàn tay của một công nhân đang làm việc trong xưởng pháo ở Kimbulapitiya, Sri Lanka ngay trước dịp Tết của hai nhóm dân tộc chính của nước này là Sinhala và Tamil. Aluth Avurudda (Tết của người Sinhala) bắt đầu vào ngày 13-4, còn Puthandu (Tết của người Tamil) diễn ra một ngày sau đó - Ảnh: REUTERS


***********

Bàn ra tán vào (0)

Comment




  • Input symbols

Tin Tức Khắp Nơi Mới Nhất 14 -04 -2023

xxxx

HoaLuc 6
************

rfi.fr

Quốc tế lên án hành động chặt đầu lính Ukraina

Phan Minh


CHIẾN TRANH UKRAINA - TỘI ÁC

Đăng ngày: Sửa đổi ngày:

Một lính Ukraina tại mặt trận Bakhmut, miền đông Ukraina, ngày 10/04/2023.
Một lính Ukraina tại mặt trận Bakhmut, miền đông Ukraina, ngày 10/04/2023. © LIBKOS / AP

Nabila Massrali, một phát ngôn viên của lãnh đạo ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu (EU), hôm qua, 12/04/2023, tuyên bố Liên Âu sẽ yêu cầu trừng trị  « tất cả các thủ phạm và đồng phạm của những tội ác chiến tranh » ở Ukraina, sau khi một đoạn video được phổ biến cho thấy một người dường như là lính Nga dùng dao cắt đầu một người lính Ukraina.

Theo AFP, bà Massrali cho biết thêm Liên Âu « không có thông tin về tính xác thực của video nói trên », nhưng nếu đó là sự thật, đây sẽ là một minh chứng mới về bản chất vô nhân đạo của quân đội Nga.

Hôm qua, bộ Ngoại Giao Pháp cũng đã lên án « hành động man rợ này » và tuyên bố rằng thủ phạm của những tội ác ở Ukraina sẽ phải trả giá. Về phía Ukraina, ngoại trưởng Dmytro Kuleva kêu gọi Tòa án Hình Sự Quốc tế nhanh chóng tiến hành điều tra. 

Từ Kiev, thông tín viên Stéphane Siohan cho biết cụ thể : 

Nga tỏ ra không thua kém tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, họ hành xử như một nhà nước khủng bố. Đây là những ý chính trong phản ứng của Kiev sau khi đoạn video ghê rợn này được công bố, cho thấy một người lính Nga cứa cổ và cắt đầu một người lính Ukraina còn sống, mặc cho người lính này đau đớn gào thét thảm thiết.

Phát biểu hôm qua, tổng thống Volodymyr Zelensky gọi các thủ phạm của hành động này là « những quái vật », trong khi ngoại trưởng Dmytro Kuleba kêu gọi Tòa án Hình sự Quốc tế ngay lập tức tiến hành một cuộc điều tra.

Các phương tiện truyền thông Ukraina tỏ ra ngạc nhiên trước những phản ứng rụt rè của cộng đồng quốc tế, nếu so sánh với các vụ chặt đầu trước kia của tổ chức khủng bố Nhà Nước Hồi Giáo.

Về phía Ukraina, các nhà quan sát nhắc lại rằng đây không phải là vụ chặt đầu đầu tiên được ghi nhận, trong khi các vụ hành quyết tập thể hoặc sát hại hàng loạt các tù nhân, chẳng hạn như ở Olenivka tại Donbass vào năm 2022, đã tăng lên gấp bội kể từ khi chiến tranh nổ ra.

Cơ quan tình báo Ukraina thông báo đang điều tra để tìm ra thủ phạm của tội ác này bằng mọi giá. Phát ngôn viên của cơ quan này cho biết : « Chúng tôi sẽ tìm ra chúng, dù chúng ở bất cứ đâu. »


***********

rfi.fr

Mất quá nhiều quân ở Ukraina, Nga đột ngột sửa luật để bắt thêm lính

Thụy My

Từ nay, người dân Nga hầu như không còn có thể trốn quân dịch. Quốc Hội nước này vừa khẩn cấp thông qua một luật chính thức cho phép gởi lệnh nhập ngũ qua thư điện tử. Cùng ngày, đương sự bị cấm rời khỏi nước Nga, và nếu không sớm trình diện thì sẽ bị cấm mua bán nhà cửa, vay tín dụng, rút bằng lái xe... Một nhà văn lưu vong khuyên: « Nếu có thể, hãy chạy trốn ngay lập tức ! ». Đây là cú đánh úp của chính quyền để bắt lính đưa sang Ukraina.

Quân Nga sát hại man rợ tù binh Ukraina

Liên quan đến cuộc chiến tranh ở Ukraina, La Croix mô tả « Cú sốc sau video về vụ chặt đầu một người được cho là tù binh Ukraina ». Video dài 1 phút 40 giây cho thấy những hình ảnh khủng khiếp, được lan truyền trên internet hôm qua. Kẻ sát nhân mặc đồ rằn ri che mặt đã cứa cổ một người mặc quân phục, rồi chặt đầu giơ ra trước camera theo lệnh. Có thể nhìn thấy rõ trên áo của nạn nhân quốc huy hình cây đinh ba của Ukraina.

Một video thứ hai trên các kênh Telegram thân Nga hôm 08/04 cũng cho thấy xác hai chiến sĩ Ukraina đã mất đầu bên cạnh một xe thiết giáp. Ngày 09/04, một hình ảnh ghê rợn nữa được đăng lên mạng xã hội Nga Vkontakte, với chú thích địa điểm là Bakhmut. Ngoại trưởng Ukraina Dmytro Kouleba nói rằng Nga « tàn ác hơn cả tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo ».

« Nếu có thể, hãy chạy trốn ngay lập tức ! »

Tại Nga, Le Figaro cho biết « Nga truy lùng những người từ chối đi chiến đấu », Le Monde cũng chú ý đến việc « Matxcơva siết lại cơ chế động viên ». Hồi tháng Chín năm ngoái, Alexandre, chuyên gia tin học 27 tuổi, đang ở nhà của cha mẹ tại Penza cách Matxcơva 550 kilomet. Anh không bao giờ quên được khoảng thời gian run rẩy núp sau cánh cửa lúc 5 giờ sáng để trốn cảnh sát đến bắt lính. May mà họ không xét gắt gao, nên Alexandre sau đó chạy sang được Kazakhstan. Nhưng từ nay, người dân Nga hầu như không còn có thể trốn được quân dịch.

Lâu nay chỉ những giấy triệu tập trao tận tay mới được coi là hợp pháp. Thế nên những người không đến nơi làm việc hay từ chối mở cửa cho nhân viên phát thư có thể thoát nạn. Hôm thứ Ba và thứ Tư 12/04, các dân biểu Hạ Viện và sau đó là các thượng nghị sĩ Nga đã khẩn cấp thông qua một luật, cho phép gởi lệnh nhập ngũ qua trang GosUslugi. Nền tảng này được hàng triệu người Nga dùng để lấy hẹn với bác sĩ và làm tất cả những thủ tục hành chánh, do đó không thể nói rằng không nhận được giấy triệu tập.  

Một khi thư được gởi đi, coi như chính thức nhận được. Cùng ngày, đương sự bị cấm rời khỏi nước Nga, và nếu không trình diện một trung tâm tuyển mộ trong vòng 20 ngày, sẽ bị cấm một loạt quyền công dân như : cấm mua bán nhà cửa, xe cộ, vay tín dụng, đăng ký kinh doanh, rút bằng lái xe…Nhà văn lưu vong Dimitri Gloukhovski xúc động nói, chẳng khác nào kết án tử một người chỉ bằng thư điện tử mà không có quyền kháng cáo, chỉ được phép chết cho Putin mà thôi. Ông khuyên: « Nếu có thể được, bạn hãy chạy trốn ngay lập tức ! ».

Cú đánh úp của chính quyền Nga để bắt lính

Các biện pháp trên đây cũng tác động lớn đến cuộc sống của hàng trăm ngàn người đã kịp di tản ra nước ngoài vào đầu cuộc xâm lăng. Những ai bị giấy triệu tập gởi đến, dù có khi chính họ cũng không biết, coi như mất quyền quản lý tài sản của mình ở Nga. Ý thức được tính nhạy cảm của luật mới, chính quyền âm thầm chuẩn bị. Ngày 31/03, người sử dụng bỗng dưng không thể nào hủy được tài khoản trên ứng dụng GosUslugi, và các quan chức vẫn ra sức bác bỏ thông tin gởi lệnh động viên qua email.

Để tránh gây hoảng loạn, văn bản khoảng 50 trang được bất ngờ đưa ra Duma chỉ vài ngày trước khi bỏ phiếu, và không tổ chức thảo luận ở các ủy ban. Matxcơva trấn an là không có đợt động viên mới nào. Trên lý thuyết, luật mới chỉ nhắm vào các nam thanh niên từ 18 đến 27 tuổi, nhưng người dân không bị lừa. Những tuần lễ vừa qua đã diễn ra một đợt « động viên trong im lặng » theo với nhịp độ cuộc chiến : những điểm tuyển quân liên tiếp mọc lên ở các trạm xe điện ngầm Matxcơva và trung tâm thương mại, vô số áp-phích ca ngợi những « anh hùng » chiến đấu trên mặt trận.

Một trong số những điều khoản vừa được bổ sung cho phép thanh niên 18 tuổi vừa hoàn tất bậc trung học được nhập ngũ ngay, tuy trước đó phải qua một trường kỹ thuật, đại học, hay ba tháng quân dịch. Theo trang Meduza, dự luật này do bộ Quốc Phòng soạn thảo, nhưng được ngầm hiểu là sẽ tăng cường kiểm soát xã hội bằng kỹ thuật số, truy vết công dân theo mô hình Trung Quốc.

Tình nguyện quân Gruzia chiến đấu cho Ukraina

Cũng liên quan đến cuộc chiến, La Croix nói về « Những tình nguyện quân ở Ukraina gây bối rối cho chính quyền Gruzia ». Có khoảng 3.000 người Gruzia tình nguyện sang giúp chống lại cuộc xâm lăng của Nga, được Kiev cho phép thành lập một đơn vị riêng mang tên quân đoàn Gruzia.

Tbilissi không áp dụng biện pháp trừng phạt Nga. Đối lập tố cáo đảng Giấc mơ Gruzia thông đồng với Kremlin, trong khi vùng Nam Ossetia và Abkhazia, chiếm 1/5 lãnh thổ Gruzia, luôn dưới sự kiểm soát của Nga. Có đến 89 % người dân nước này coi Nga là mối đe dọa trực tiếp. Do vậy hôm 25/02/2022, tức ngay sau khi quân Nga tràn sang Kiev, nhiều người đã xếp hàng trước đại sứ quán Ukraina để xin tham gia chiến đấu. Torniké Okroilashvili, một tình nguyện quân 27 tuổi, cho biết : « Họ chỉ nhận những ai đã có kỹ năng quân sự, nếu không chúng tôi phải lên đến vài chục ngàn người ».

Anh nói thêm : « Nhận người Gruzia rất có lợi. Quân Nga nghe lén các mệnh lệnh của Ukraina trên làn sóng điện, nhưng chúng tôi nói với nhau bằng tiếng Gruzia nên địch chẳng hiểu gì cả ». Không ai trong số đồng đội của Torniké nhận tiền lương 200 đến 300 euro một tháng mà Kiev đã hứa, họ không muốn tạo điều kiện cho chính quyền Gruzia cáo buộc là « lính đánh thuê ». Họ phê phán chính quyền Tbilissi « không muốn hiểu rằng nếu Nga thắng, chúng tôi sẽ nằm trong danh sách sắp tới của Putin ».

Ukraina, quốc gia nhiều mìn bẫy nhất thế giới

Ở hậu phương, phóng sự của Les Echos tả lại công việc của những người tình nguyện gỡ mìn tại Ukraina. Chỉ trong vòng một năm, Ukraina đã trở thành đất nước có số lượng mìn gài lại và đạn chưa nổ nhiều nhất thế giới, trải rộng trên diện tích 174.000 kilomet vuông, đứng trên cả Syria và Afghanistan.

Tại làng Senkove bên bờ sông Oskil, cư dân từ hơn bảy tháng qua vẫn chờ đợi đơn vị DSNS của Nhà nước đến tháo gỡ những quả rốc-kết của Nga chắn ngang đường hoặc xuyên thủng tường nhà. Do chính quyền Kiev khó thể đáp ứng mọi nhu cầu, những tổ chức phi chính phủ như Soli (Son of Liberty International) đã giúp một tay.

Tổ chức do cựu nhà báo Matthew VanDyke thành lập hoạt động hoàn toàn nhờ số tiền nhỏ của các mạnh thường quân đóng góp, bốn kỹ thuật viên gỡ mìn đều tình nguyện. Tuy vậy sau một tháng làm việc, họ đã "giải phóng" được hơn 10 hecta đất xung quanh Vasylenkove thuộc Kharkiv, vô hiệu hóa trên 60 quả mìn chống tăng và chống cá nhân, gỡ nhiều quả lựu đạn, hai quả rốc-kết. Một cựu binh Mỹ từng chiến đấu ở Syria và Afghanistan nói rằng cần phải giúp dân làng có thể trồng trọt, di chuyển mà không sợ mất một chân, thậm chí mất mạng.

Người tiết lộ tin mật làm việc tại một căn cứ quân sự Mỹ ?

Vụ rò rỉ tài liệu mật của Mỹ vừa rồi tiếp tục được các báo Pháp bàn đến. Libération tham khảo được 53 văn bản từ New York Times Bellingcat, Washington Post thì thu thập được khoảng 100, nhiều trang có ghi chú của CIA, tình báo quân đội Mỹ... chủ yếu về Ukraina. Nhiều thông tin rất đáng lo, chẳng hạn chỉ có ba khu vực (trong đó có Kiev) được hỏa tiễn Patriot bảo vệ, như vậy Nga có thể lợi dụng cho những lần không kích tới. Những lữ đoàn mới được Kiev thành lập để chuẩn bị cho chiến dịch phản công rất được chờ đợi, cũng bị thiệt thòi, nhưng Libération cho rằng nạn nhân chính vẫn là tình báo Mỹ.

Le Monde nói thêm, chuyến công du Bắc Ireland của Joe Biden - tổng thống Mỹ gốc Ireland - lẽ ra đầy xúc động, nếu không có vụ này. Tờ báo dẫn nguồn từ Washington Post, cho rằng tác giả vụ rò rỉ là một thanh niên Mỹ ở độ tuổi 20, làm việc tại một căn cứ quân sự. Nhật báo đã thu thập được lời chứng của hai thành viên ẩn danh của một nhóm trên nền tảng Discord. Về phía mạng Discord cho biết sẽ hợp tác với lực lượng an ninh và từ chối bình luận.

Ai Cập bị nghi bán đạn pháo cho Nga vì túng tiền

Les Echos nhận định « Chiến tranh Ukraina : Những tiết lộ đáng ngại cho Cairo và Washington ». Theo một tài liệu đề ngày 17/02, tổng thống Ai Cập đã yêu cầu các lãnh đạo một tập đoàn quốc phòng cung cấp 40.000 quả đạn pháo 122 ly cho Nga một cách bí mật « để khỏi bị rắc rối với phương Tây ». Số đạn này đủ để oanh tạc Ukraina trong vòng một tháng, theo như nhịp độ của quân Nga hiện nay. Dù Matxcơva bác bỏ, nhưng tiết lộ trên đây gây tranh cãi tại Ai Cập và tạo xúc động lớn ở Mỹ. Thượng nghị sĩ Chris Murphy thuộc Ủy ban Đối ngoại cho rằng nếu là sự thật, cần « nghiêm túc xem xét lại » quan hệ giữa hai nước.

Ông Yezid Sayigh của Trung tâm Carnegie ở Beyrouth nhận định, việc tìm kiếm ngoại hối một cách tuyệt vọng của Sissi có thể thúc đẩy ông bán vũ khí cho Nga, dù rủi ro rất lớn. Số tiền thu được theo như tài liệu không quá 100 triệu đô la, cho thấy tổng thống Sissi không sẵn sàng tiến hành cải cách theo khuyến cáo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Dù bỏ phiếu lên án cuộc xâm lăng Ukraina, Ai Cập vẫn để cho Matxcơva xây dựng nhà máy điện nguyên tử đầu tiên tại nước mình, và quay sang nhập khẩu lúa mì của Nga sau khi nguồn từ Ukraina bị đứt.

Nếu bán vũ khí cho Nga, Cairo khá « liều » vì hiện được Hoa Kỳ viện trợ quân sự rất lớn, chỉ sau Israel. Tuy nhiên nhà nghiên cứu Pierre Razoux cho rằng vì Ai Cập là người canh giữ kênh đào Suez, là tiếng nói quan trọng trong khu vực về tôn giáo, dân số, chính trị, quân sự và kỹ nghệ, nên ảnh hưởng có thể không nhiều. Le Monde dẫn một báo cáo dành cho Quốc Hội Mỹ tháng 7/2022 ước tính Washington đã dành cho Ai Cập đến 85 tỉ đô la viện trợ kể từ 1946 (chưa tính trượt giá), nhưng ông Sissi vẫn đi dự Diễn đàn Kinh tế của Nga, một động thái đôi khi được đồng minh cho là vô ơn.                

Dằn mặt Bắc Kinh, cách duy nhất cho hòa bình ở eo biển Đài Loan  

Liên quan đến một điểm nóng khác ở châu Á, Le Figaro giải thích « Vì sao Pháp không thể làm ngơ trước Đài Loan ». Tổng thống Emmanuel Macron cho rằng châu Âu không nên bị lôi vào « những cuộc khủng hoảng không phải của mình », nhưng làm thế nào có thể đứng ngoài mà không gánh chịu hậu quả nếu Trung Quốc xâm lăng hòn đảo ?

Người Mỹ, cả Dân Chủ lẫn Cộng Hòa đều cố gắng rút chân khỏi châu Âu từ thời Barack Obama để tập trung mọi nguồn lực địa chính trị và quân sự tại châu Á, chống lại một Trung Quốc ngày càng hung hăng. Nhưng cuộc xâm lược Ukraina của Nga đã buộc Hoa Kỳ phải duy trì những cam kết ở cựu lục địa. Tương tự, Pháp và châu Âu cũng không thể làm con đà điểu tại Ấn Độ-Thái Bình Dương, nơi các cường quốc nguyên tử đe dọa thế giới, và cả lợi ích của Paris. Pháp có một triệu công dân đang sinh sống trong khu vực, và là quốc gia duy nhất của Liên Hiệp Châu Âu (EU) sở hữu lãnh thổ tại Ấn Độ-Thái Bình Dương.

Nếu Trung Quốc chiếm được Đài Loan, hậu quả sẽ rất lớn. Trước hết về kinh tế : đảo quốc này sản xuất 60 % chất bán dẫn dùng trong công nghệ mới và kỹ thuật số. Trong trường hợp các nhà máy Đài Loan bị phá hủy, châu Âu sẽ cạn nguồn ; và nếu Bắc Kinh kiểm soát được, sẽ chiếm ưu thế trước phương Tây. Về chính trị, phe độc tài sẽ được tăng cường, các nước láng giềng hoặc chạy đua vũ trang, hoặc phải thần phục Trung Quốc.

Do đó theo chuyên gia Jean-Sylvestre Mongrenier, ý tưởng Pháp đóng vai « thế lực cân bằng » trong khu vực chỉ là « ảo tưởng ». Đa số các nhà nghiên cứu về Trung Quốc đều cho rằng cơ hội duy nhất cho hòa bình ở eo biển Đài Loan là tăng cường răn đe Bắc Kinh. Chuyên gia François Godement nhấn mạnh, trước hết cần làm cho Tập Cận Bình hiểu rằng các nền dân chủ quan trọng sẽ phản ứng mạnh mẽ.

Tựa chính báo Pháp

Libération nói về sự phân vân của giới chủ trong ngày hành động thứ 12 chống cải cách hưu trí tại Pháp, trong khi Les Echos đề cập góc độ « Các doanh nghiệp trước vấn đề lương bổng ». Le Monde quan tâm đến « Lạm phát kéo dài một cách đáng ngại trên thế giới », tựa chính của La Croix được dành cho việc « Đức nói lời vĩnh biệt với điện nguyên tử ». Le Figaro nhìn lên vũ trụ : hôm nay châu Âu phóng tàu thăm dò lên Mộc tinh (Jupiter) và ba vệ tinh lạnh giá của hành tinh này.

***********

rfi.fr

TIN TỔNG HỢP

RFI


QUỐC TẾ - TIN VẮN

Đăng ngày:

Tin tổng hợp.
Tin tổng hợp. © RFI

(AFP) – Vụ thảm sát ở miền trung Miến Điện : ASEAN lên án tập đoàn quân sự. Hiệp hội Khối các quốc gia Đông Nam Á hôm nay, 13/04/2023, «lên án nghiêm khắc » các cuộc không kích đẫm máu khiến ít nhất 100 người chết và hàng chục người bị thương ngày 11/04. Hôm qua tập đoàn quân sự thừa nhận vụ không kích, nhưng cho rằng đối tượng tấn công là một nhóm vũ trang đối lập mà họ gọi là « khủng bố ». Một nguồn tin ngoại giao châu Âu cho AFP biết là tuyên bố cứng rắn của ASEAN được « hoan nghênh », vì thái độ rất rõ ràng.

(Reuters) – Covid-19 : Trung Quốc không tham gia điều tra của Liên Hiệp Quốc về các chợ động vật. Reuters hôm nay, 13/04/2/2023 cho hay, theo một giới chức của Liên Hiệp Quốc, Bắc Kinh vẫn không quyết định tham gia cuộc điều tra nhằm xác định nguy cơ lây lan dịch bệnh từ động vật hoang dã sang người tại các cơ sở buôn bán động vật. Có bốn quốc gia châu Á – Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam và Lào – được chọn để tham gia vào dự án điều tra khởi sự từ tháng 7/2021. Đại dịch Covid-19 được xác định lần đầu tiên xuất hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc, tháng 12/2019. Cho đến nay, Bắc Kinh vẫn bị chỉ trích không thực sự hợp tác chia sẻ thông tin với cộng đồng quốc tế về nguồn gốc dịch bệnh.

(Reuters) – Mỹ phạt bốn thực thể của Thổ Nhĩ Kỳ bị cáo buộc giúp Nga lách cấm vận quốc tế. Danh sách đen mà bộ Tài Chính Hoa Kỳ công bố hôm 12/04/2023 bao gồm hơn 120 doanh nghiệp của Thổ Nhĩ Kỳ, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Hồng Kông… Tất cả bị cáo buộc duy trì liên hệ với các đối tác Nga bất chấp lệnh trừng phạt của Washington. Trong trường hợp của Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên NATO, một công ty sản xuất hàng điện tử và một doanh nghiệp chuyên phân phối sản phẩm công nghệ sử dụng trong lĩnh vực quân sự và dân sự bị trừng phạt. 

(AFP) – Lệnh truy nã quốc tế nhắm vào Putin gây khó khăn cho Nam Phi. Trong cương vị chủ nhà tổ chức thượng định nhóm BRICS, bao gồm 5 nền kinh tế đang trỗi dậy (Brazil, Nga, Ấn Độ và Nam Phi), phát ngôn viên phủ tổng thống Nam Phi ngày 12/04/2023 cho biết lệnh bắt giữ nhắm vào ông Putin « thọc gậy bánh xe » Pretoria trong việc tổ chức thương đỉnh BRICS vào tháng 8/2023 với sự tham gia của tổng thống 5 nước. Là thành viên của Tòa Án Hình Sự Quốc Tế, Nam Phi rơi vào thế khó xử sau khi định chế tư pháp này ban hành lệnh truy nã Vladimir Putin hồi tháng 3/2023 vì tội ác chiến tranh, tội đày ải trẻ em Ukraina trong cuộc xâm lược một quốc gia có chủ quyền.

(AFP) – Anh và Mỹ trừng phạt các cộng sự của tỷ phú Nga. Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ hôm qua 12/04/2023 công bố các biện pháp trừng phạt nhắm vào những cộng sự viên thân cận của các nhà tài phiệt Nga, Roman Abramovich và Alisher Usmanov. Theo Luân Đôn, Demetris Ioannides và Christodoulos Vassiliades, hai công dân đảo Chypre, đã giúp tỷ phú Roman Abramovich che giấu số tài sản 760 triệu bảng Anh. Nhân vật thứ 3 tên là Demetrios Serghides bị Hoa Kỳ trừng phạt do quản lý tài sản của ông Usmanov và gia đình.

(AFP) – Nghi ngờ gián điệp : Na Uy trục xuất 15 nhân viên đại sứ quán Nga. Ngoại trưởng Na Uy Anniken Huitfeldt hôm nay, 13/04/2023, ra thông báo cho biết 15 nhân viên tình báo này là những người « không được hoan ngênh », bởi họ đã có « các hoạt động không phù hợp với quy chế ngoại giao ». Quan hệ Na Uy với Nga xấu đi nhiều từ khi Nga xâm lược Ukraina. Cho dù không phải là thành viên Liên Âu, Na Uy thực thi gần như toàn bộ các trừng phạt của Liên Âu nhắm vào Nga .

(AFP) – Khôi phục mạng điện Ukraina: Ngân Hàng Thế Giới cấp 200 triệu đô la, bằng khoảng 1/50 so với nhu cầu. Ngân hàng ra thông báo như trên vào hôm qua, 12/04/2023. Một giới chức của Ngân Hàng Thế Giới cho biết các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraina đã bị thiệt hại đến 11 tỉ đô la năm ngoái do các tấn công phá hoại của Nga. Đây là một trong những lĩnh vực mà Ukraina có nhu cầu khôi phục khẩn cấp nhất.

(AFP) – Khối G7 họp về khí hậu vào cuối tuần. Các bộ trưởng năng lượng và môi trường của khối G7 sẽ họp tại Nhật Bản vào cuối tuần này, nhưng những bất đồng về tốc độ loại bỏ nhiên liệu hóa thạch làm giảm sút đáng kể khả năng các quan chức ra được thỏa thuận chung về khẩn cấp chống biến đổi khí hậu.

(AFP) – Pháp:  Một giám mục nổi tiếng bảo vệ người ly dị, người LGBT, dân nhập cư, qua đời. Đức cha Jacques Gaillot đã qua đời hôm qua, 12/04/2023, ở tuổi 87, theo thông báo Hội Đồng Giám Mục Pháp (CEF). Giám mục Jacques Gaillot, địa phận Evreux, vùng Normandie, sinh thời nổi tiếng là người có quan điểm rất khác với Vatican. Năm 1995, Vatican đã cách chức ông do các lập trường « phi chính thống ». Sau đó, đức cha Gaillot tiếp tục tranh đấu vì « những người bị loại trừ ». Năm 2015, giáo hoàng Phanxicô đã tiếp cựu giám mục tranh đấu.

(Reuters) – Hoàng tử Harry sẽ dự lễ đăng quang quốc vương Anh Charles III. Thông cáo của điện Buckingham hôm 12/04/2023 cho biết thêm vợ của hoàng tử Harry là công nương Meghan sẽ ở lại California cùng hai con. Tân vương Charles III tổ chức trọng thể lễ đăng quang vào ngày 06/05/2023 đúng theo truyền thống « ngàn đời » của triều đình Anh. Sóng gió đã nổi lên ở hậu cung do vợ chồng Harry tiết lộ nhiều bí mật trong hoàng gia, liên quan trực tiếp đến nhà vua và thái tử William.


**********

Nhật sẽ viện trợ quân sự phi sát thương cho các nước ‘cùng chí hướng’ trong khu vực

VOA News

Nhật Bản đang lên kế hoạch thiết lập một khuôn khổ mới để cung cấp viện trợ quốc phòng cho các quốc gia “có cùng chí hướng”, một động thái mà các nhà phân tích cho rằng làm nổi bật ý định của Tokyo đóng vai trò tích cực hơn trong an ninh khu vực giữa ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng tăng.

Động thái của Tokyo nhằm thiết lập chương trình Hỗ trợ An ninh Nước ngoài (OSA) là bước đi đầu tiên của Nhật Bản ra khỏi những hạn chế của chính họ vốn cấm chính phủ sử dụng viện trợ quốc tế cho mục đích quân sự.

OSA sẽ cung cấp vật liệu và thiết bị phi sát thương, cũng như hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng dựa trên nhu cầu an ninh của các quốc gia nhận viện trợ.

Chương trình mới nhằm “tăng cường khả năng an ninh và răn đe của các quốc gia có cùng chí hướng để ngăn chặn các nỗ lực đơn phương muốn thay đổi hiện trạng bằng vũ lực, đảm bảo hòa bình và ổn định khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nói riêng và tạo ra một môi trường an ninh như Nhật mong muốn,” một tuyên bố ngày 5/4 của Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết.

Nhật tìm kiếm vai trò lớn hơn

Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Hirokazu Matsuno cho biết trong một cuộc họp báo vào ngày 5/4 rằng chương trình Hỗ trợ Phát triển Hải ngoại (ODA) của Nhật Bản đã tài trợ cho các dự án đường sá, đập và các dự án cơ sở hạ tầng dân sự khác trong nhiều thập niên.

Ông Lu Hsin-Chi, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản và Hàn Quốc tại Đại học Quốc gia Chung Hsing ở Đài Loan, tin rằng sáng kiến mới cho thấy chính phủ Nhật Bản có ý định đóng một vai trò lớn hơn trong việc đảm bảo an ninh khu vực và củng cố liên minh Mỹ-Nhật.

“Trung Quốc và Nga là những mối quan tâm chính trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Là một đồng minh của Mỹ, Nhật Bản đang cân nhắc điều đó khi xây dựng các chính sách quốc phòng của riêng mình,” ông nói với VOA vào ngày 9/4. Ảnh hưởng của Trung Quốc và Nga sẽ quyết định tầm quan trọng của vai trò của Nhật Bản trong liên minh Mỹ-Nhật. Ảnh hưởng của họ càng lớn, Nhật Bản sẽ càng quan trọng hơn”.

Một bước đột phá

Ông Wang Yen-Lin, trợ lý nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh tại Đài Loan, nói trong nhiều thập niên, viện trợ nước ngoài của Nhật Bản nhằm mục đích tạo ra một môi trường kinh tế thuận lợi cho Nhật Bản.

“Khuôn khổ OSA mới báo hiệu một sự thay đổi nhằm chú trọng hơn vào việc tạo ra các quy tắc an ninh và duy trì sự ổn định trong khu vực. Đây là bước đột phá lớn nhất trong các chính sách quốc phòng của Nhật Bản,” ông Wang nói với VOA ngày 9/4.

Điều 9 trong hiến pháp sau Thế chiến II của Nhật quy định quốc đảo này sẽ “mãi mãi từ bỏ chiến tranh như một quyền chủ quyền của quốc gia và không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực như một biện pháp giải quyết tranh chấp quốc tế”.

Các hướng dẫn mới của OSA cho biết mọi hỗ trợ quân sự sẽ chỉ được cung cấp trong các lĩnh vực không liên quan trực tiếp đến bất kỳ cuộc xung đột quốc tế nào và trong khuôn khổ Ba Nguyên tắc của Nhật Bản về Chuyển giao Công nghệ và Thiết bị Quốc phòng.

Những điều này thực sự cấm Nhật Bản xuất khẩu thiết bị quốc phòng sang các nước tham gia xung đột.

Nước tiếp nhận sẽ được radar, vệ tinh

Trong cuộc họp báo vào tuần trước, ông Hirokazu nói với các phóng viên rằng những nước nhận đầu tiên có thể bao gồm Philippines, Malaysia, Bangladesh hoặc Fiji. Nhật Bản có kế hoạch cung cấp cho các nước này hệ thống thông tin liên lạc bằng radar và vệ tinh để giám sát lãnh hải và không phận, theo Reuters.

Theo nhật báo Yomiuri Shimbun, Nhật Bản đang xem xét cung cấp radar cho Philippines để giúp nước này giám sát hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông.

Ông Lu, từ Đại học Chung Hsing, nói với VOA rằng Trung Quốc có thể phản ứng bằng cách “tiến hành các cuộc tập trận hoặc cung cấp số lượng viện trợ lớn hơn cho các quốc gia khác.”

Ông chỉ ra rằng Trung Quốc sẽ tập trung vào các quốc gia ở Đông Nam Á và Đông Á trước tiên, sau đó là các quốc đảo Thái Bình Dương trong nỗ lực gia tăng ảnh hưởng trong khu vực.

Trung Quốc im lặng kể từ khi Nhật Bản công bố kế hoạch thành lập chương trình OSA mới.

“Lĩnh vực duy nhất mà Trung Quốc có thể chỉ trích Nhật Bản là vấn đề xung quanh Biển Đông. Bắc Kinh có thể lập luận rằng khuôn khổ OSA mới có thể làm cho các tranh chấp chủ quyền trở nên khó hiểu hơn,” ông Wang thuộc Viện Quốc phòng nói với VOA.

“Tuy nhiên, nếu đây là lập luận của Bắc Kinh thì điều đó có nghĩa là Bắc Kinh thừa nhận có tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, điều này mâu thuẫn với tuyên bố chính thức của họ rằng Trung Quốc có chủ quyền lãnh thổ, quyền và lợi ích hàng hải ở Biển Đông.”

Tòa đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản không trả lời ngay yêu cầu bình luận của VOA.


************

Mỹ bắt giữ nghi can liên quan vụ rò rỉ tài liệu mật

Phát Tiến

Cụ thể, rạng sáng nay (14.4, theo giờ VN), tờ The New York Times đưa tin FBI đã bắt giữ nghi can trên tại một cơ sở của lực lượng vệ binh quốc gia không quân đóng ở North Dighton (bang Massachusetts, Mỹ). Tờ báo cũng đăng tải clip được cho là cảnh bố ráp, bắt giữ nghi phạm.

Mỹ bắt giữ nghi can liên quan vụ rò rỉ tài liệu mật - Ảnh 1.

Hình ảnh được cho là ghi lại cảnh bố ráp bắt giữ nghi can Teixeira

CHỤP MÀN HÌNH THE NEW YORK TIMES

Theo tờ báo này, nghi phạm có tên là Jack Teixeira và làm việc ở bộ phận tình báo của lực lượng vệ binh quốc gia không quân. Tờ báo dẫn lời phát ngôn viên của FBI cho biết: "FBI bắt giữ Jack Douglas Teixeira, 21 tuổi mà không xảy ra sự cố nào vì cáo buộc người này liên quan vụ rò rỉ các tài liệu mật của chính phủ và quân đội Mỹ".

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Reuters dẫn lời tướng Pat Ryder, đại diện Lầu Năm Góc, cho hay vụ rò rỉ tài liện trên "là hành động tội phạm có chủ ý".

Trong vụ việc trên, các tài liệu đã tiết lộ một số chi tiết nhạy cảm liên quan khả năng và thiếu sót quân sự của Ukraine, và thông tin về các đồng minh của Mỹ như Israel, Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, số tài liệu còn chứa thông tin được cho là chính sách, kế hoạch của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Tờ The New York Times dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland sẽ đối mặt khả năng bị truy tố dựa theo đạo luật gián điệp. Luật này hình sự hóa các hành vi như hủy bỏ, lưu giữ và lan truyền trái phép các tài liệu được giữ chặt chẽ liên quan quốc phòng có thể được sử dụng để gây hại cho Mỹ hoặc hỗ trợ một kẻ thù nước ngoài. Mỗi tài liệu như vậy có thể bị tách riêng thành từng vụ việc mà bản án có thể lên đến 10 tù giam.

Việc phân tích các bức ảnh chụp lại các trang tài liệu rò rỉ đã góp phần truy ra nghi can trên.


************

Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan


Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan - Ảnh 1.

Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn (thứ 2 từ trái qua) và Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Michael McCaul (đầu tiên từ trái qua) cùng ăn trưa ở Đài Bắc, Đài Loan, trong ảnh tài liệu được công bố hôm 8-4 - Ảnh: REUTERS

* Trung Quốc trừng phạt nghị sĩ Mỹ vì đến thăm Đài Loan

Ngày 13-4, Bộ Ngoại giao Trung Quốc trừng phạt ông Michael McCaul, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, vì đã đến thăm Đài Loan.

Phía Trung Quốc cho rằng ông McCaul đã gửi một "tín hiệu sai lầm nghiêm trọng đến các lực lượng ly khai đòi độc lập của Đài Loan".

Theo đó, ông McCaul sẽ không được phép nhập cảnh vào Trung Quốc, bị cấm tương tác với các tổ chức và cá nhân ở Trung Quốc và mọi tài sản của ông ấy ở Trung Quốc sẽ bị phong tỏa.

* Ngoại trưởng Đức cảnh báo châu Âu về vấn đề Đài Loan - Trung Quốc

Theo Hãng tin Reuters, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết châu Âu không được nhắm mắt làm ngơ trước căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan vì leo thang quân sự trong khu vực sẽ là "tình huống xấu nhất" đối với nền kinh tế toàn cầu.

Bà Baerbock cho rằng châu Âu cần duy trì trao đổi chặt chẽ với Trung Quốc, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của khối. 

Song bà cũng nhấn mạnh châu Âu cần rút ra bài học từ cuộc chiến của Nga ở Ukraine bằng cách giải quyết sự phụ thuộc "không lành mạnh" vào Trung Quốc.

"Điều này không có nghĩa là tách rời, nhưng cũng có nghĩa là giảm thiểu rủi ro và nhận ra rằng sự phụ thuộc kinh tế cũng có thể tạo ra nguy hiểm", bà Baerbock nhấn mạnh.

Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan - Ảnh 3.

Một người đàn ông xem bản tin Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo, tại một nhà ga ở Seoul, Hàn Quốc, ngày 13-4 - Ảnh: REUTERS

* Triều Tiên thông báo thử nghiệm ICBM mới hôm 13-4

Ngày 14-4, Hãng tin KCNA đưa tin Triều Tiên đã thử một tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) nhiên liệu rắn mới trong ngày trước đó.

Hôm 13-4, Hàn Quốc cho biết Triều Tiên đã bắn thứ có vẻ là một tên lửa đạn đạo kiểu mới. Khu vực phía bắc Nhật Bản đã rơi vào sợ hãi vì vụ thử nghiệm. Người dân tại đây được yêu cầu tìm chỗ ẩn nấp.

* Thủ tướng Ukraine nói cần bắt đầu tái thiết ngay trong năm 2023

Ngày 13-4, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal hoan nghênh "sự hỗ trợ liên tục, vững chắc và chưa từng có" của Mỹ khi đất nước của ông chống lại "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga. Ông Shmyhal cũng nhấn mạnh cam kết của Ukraine trong cuộc chiến chống tham nhũng.

Phát biểu cùng với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen, ông Shmyhal cho biết điều cực kỳ quan trọng đối với Ukraine là bắt đầu tái thiết trong năm nay. Ông cho hay Kiev đã xác định Ukraine đang thiếu hụt 14 tỉ USD trong năm nay.

* Kiev kêu gọi NATO bảo vệ Biển Đen, tích hợp hệ thống phòng thủ của Ukraine

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nên đóng một vai trò lớn hơn trong an ninh ở Biển Đen.

Theo Reuters, ông Kuleba cho rằng NATO nên tích hợp hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của Ukraine với hệ thống phòng thủ của các thành viên liên minh.

"Biển Đen là công cụ giúp toàn bộ châu Âu trở nên hòa bình và hướng tới tương lai", ông Kuleba tuyên bố.

Tin tức thế giới 14-4: Trung Quốc phong tỏa tài sản nghị sĩ Mỹ; Đức lên tiếng chuyện Đài Loan - Ảnh 5.

Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva - Ảnh: REUTERS

* Giám đốc IMF nói kinh tế toàn cầu sa lầy trong tăng trưởng yếu, lạm phát

Ngày 13-4, giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva cảnh báo kinh tế toàn cầu đã chứng tỏ khả năng phục hồi đáng kể trước nhiều cú sốc, nhưng vẫn chưa vượt qua được bộ đôi tăng trưởng yếu và lạm phát kéo dài.

IMF đưa ra dự báo tăng trưởng toàn cầu 2,8% cho năm 2023. Bà Georgieva cho biết mức tăng trưởng này "không đủ để mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp và người dân trên toàn thế giới, và điều đáng lo ngại nhất là dự báo tăng trưởng yếu trong một thời gian dài hơn".

* Ý có thể cắt giảm nợ công khổng lồ với dòng người di cư

Ý, quốc gia mắc nợ nhiều thứ hai trong khu vực đồng euro sau Hy Lạp, có thể cắt giảm nợ công nhanh hơn nếu tiếp tục tiếp nhận số lượng lớn người di cư.

Bộ Tài chính Ý ước tính nếu số người di cư đã đăng ký ở Ý tăng 33%, nợ công sẽ giảm thêm "hơn 30" điểm phần trăm vào năm 2070, so với kịch bản không có người di cư tăng trưởng.

Giả định đằng sau ước tính này là sự gia tăng số lượng người di cư dẫn đến lực lượng lao động lớn hơn, từ đó giúp thúc đẩy hoạt động kinh tế.

Bàn tay mưu sinh

Trong hình là bàn tay của một công nhân đang làm việc tại một xưởng pháo ở Kimbulapitiya, Sri Lanka ngay trước dịp tết của hai dân tộc chính là Sinhala và Tamil. Aluth Avurudda (Tết của người Sinhala) bắt đầu vào ngày 13-4, còn Puthandu (Tết của người Tamil) diễn ra một ngày sau đó - Ảnh: REUTERS

Trong ảnh là bàn tay của một công nhân đang làm việc trong xưởng pháo ở Kimbulapitiya, Sri Lanka ngay trước dịp Tết của hai nhóm dân tộc chính của nước này là Sinhala và Tamil. Aluth Avurudda (Tết của người Sinhala) bắt đầu vào ngày 13-4, còn Puthandu (Tết của người Tamil) diễn ra một ngày sau đó - Ảnh: REUTERS


***********

BÀN RA TÁN VÀO

Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

Xem Thêm

Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

Xem Thêm

Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm