Từ tận năm 1995, Steve Jobs đã khẳng khái nói trong một cuộc phỏng vấn rằng Microsoft cũng chỉ là một McDonalds khác…

“Microsoft chỉ là một McDonalds khác”, Steve Jobs nói, và ông cũng nhấn mạnh: “điều Microsoft thiếu là sự sâu sắc và tính sáng tạo”. Trong cuộc phỏng vấn năm 1995 đó, Steve Jobs cũng đã trải lòng rằng việc người dùng thích Microsoft hơn khiến ông buồn, nhưng điều đó không có nghĩa là Microsoft đã thắng. Tất nhiên, Steve Jobs không muốn trở thành kẻ bán McDonalds…

Vậy tại sao Steve Jobs lại so sánh Microsoft với McDonalds?

McDonalds là một chuỗi cửa hàng phục vụ bánh burger nổi tiếng thế giới. Nếu như ở Việt Nam, giới trẻ coi McDonalds như một món ăn chơi giải trí, thì ở nước ngoài, McDonalds thực sự là một lựa chọn quá đỗi phổ biến và bình dân. Burger của McDonalds phù hợp với nhu cầu của đại đa số người tiêu dùng: rẻ, ngon, và nhanh chóng. Và thật ra, nếu bạn sử dụng những tiêu chuẩn của người dân trung lưu để xếp hạng bánh mì burger, thì chắc chắn McDonalds sẽ đứng ở vị trí hàng đầu.

Tuy nhiên, bên cạnh tiêu chí rẻ, ngon và nhanh chóng, có những thứ khác mà người không sành ăn khó mà có thời gian để ý đến: trình bày, chất lượng thịt, độ tươi của rau, mùi thơm, v.v. Vì vậy, đối với một người có khả năng đánh giá ẩm thực tinh tế thì McDonalds không thể được gọi là một loại burger hảo hạng.

Và điều này cũng hoàn toàn đúng khi chúng ta nhìn nhận về Apple và Microsoft…

McDonalds phù hợp với nhu cầu của đại đa số người tiêu dùng.

Steve Jobs hiểu rằng, người tiêu dùng, đặc biệt là những người làm việc trong tập đoàn lớn, thường rất trân trọng phương pháp nào khiến công việc được hoàn thành một cách “rẻ” nhất và “dễ dự đoán” nhất. Tuy nhiên, Steve Jobs cũng hiểu rằng, họ sẽ còn thoải mái hơn khi sử dụng một giải pháp “mượt mà” và “toàn diện”. Cũng như việc một đầu bếp giỏi sẽ đảm bảo sự hài hòa giữa thịt và nước sốt, Steve Jobs cảm thấy rằng thiết kế, phần cứng, phần mềm, v.v. phải có thể hòa hợp với nhau để mang đến cái tinh tế cho sản phẩm.

Microsoft đã làm rất tốt đối với những người dùng bình dân, nhưng lại chưa đáp ứng đủ cho một nhóm người dùng khác, và đó là mảnh đất màu mỡ của Apple. Dân chơi game sẽ không tìm đến Macbook, cũng như dân làm đồ họa hay lập trình chuyên nghiệp sẽ không muốn tìm đến Windows vậy. Mỗi dòng sản phẩm mang trong mình một triết lý riêng.

Người dùng tìm đến Apple và Windows vì những lý do khác nhau.

So sánh Microsoft với McDonalds cũng quả là một cách ví von kỳ lạ với Steve Jobs, bởi vì ông ăn chay… Trong cuốn “The Secret Life of Steve Jobs” (Tạm dịch: Cuộc đời bí mật của Steve Jobs) có đoạn trích giải thích rõ hơn về lối nói hình tượng này:

“Đôi khi tôi cảm thấy mình như một đầu bếp tuyệt vời đã cống hiến toàn bộ tài năng để tu học về nghề thuật nấu nướng. Tôi đã tập hợp những gia vị tốt nhất, xây nên một nhà bếp tiên tiến nhất, và chuẩn bị những bữa ăn tinh tế nhất. Thật hoàn hảo, thật ngon miệng, thật độc đáo, đáng kinh ngạc hơn bất kể bữa ăn nào từng được nấu. Ấy vậy mà hàng ngày, tôi đứng bên cửa sổ, và nhìn 97% thế giới đi ngang qua cửa hiệu của mình, để đến với quán McDonalds bên kia đường.”

Đoạn trải lòng có phần ganh tị này của Steve Jobs đã cho thấy, ông hiểu rất rõ điều Microsoft hướng tới, cũng như điều người tiêu dùng “muốn” và “cần”. Thực ra, Steve Jobs đang muốn nói rằng: tôi sẽ làm một điều gì đó khác biệt. Nhưng có lẽ cái tôi quá lớn đã khiến ông quay sang so sánh Microsoft với McDonalds.

Steve Jobs (trái) bên chiếc Macintosh thời kỳ đầu.

Một điều thú vị là ở chỗ, có khá nhiều người sành ăn, hay thậm chí là đầu bếp cao cấp đã từng thú nhận rằng họ thích ăn McDonalds. Một đầu bếp chia sẻ trên Quora.com rằng: “Tôi là một đầu bếp được đào tạo, và tự nhận là kẻ sành ăn. Nhưng mặc cho việc được giáo dục tại một trong những trường nấu ăn danh giá nhất Paris, và được huấn luyện tại những nhà hàng Michelin cổ điển, tôi vẫn không thể không sung sướng khi được thưởng thức BigMac (một loại burger của McDonalds) với khoai tây rán cỡ lớn.”

Điều này cũng đúng đối với Microsoft, khi không ít người sành công nghệ vẫn lựa chọn hệ điều hành này cho công việc của mình, đơn giản vì đó là điều khiến họ cảm thấy thoải mái.

Quang Minh