Khoa Học Thực Nghiệm & Tâm Linh

Y KHOA LÀ NGÀNH KHOA HỌC GÌ?

Ngành y khoa cũng phải có định nghĩa rõ ràng, nhưng hầu như chưa có sách giáo khoa nào trên toàn cầu có được định nghĩa đúng cho nó.

A LÀ NGÀNH KHOA HỌC GÌ?

Nhân câu chuyện cháu Trần Văn Cường đậu thủ khoa Đại học Bách khoa TpHCM, và đậu á khoa Đại học Y khoa Hà Nội, tôi đại diện Go West Foundation đã liên hệ với cháu, thì mới hiểu ra, nhiều bạn trẻ chỉ biết yêu ngành y, mà không biết yêu nó vì cái gì? Nên tôi viết bài này để các bạn trẻ hiểu ngành y là ngành khoa học như thế nào?

Tôi đã có 2 cuộc nói chuyện với Cường để giải thích Y khoa là ngành khoa học gì? Và ngay cả trong tất cả các bác sỹ đã trưởng thành trong nghề nghiệp, họ cũng chưa chắc có một lần suy nghĩ, để tìm ra câu trả lời đúng nhất này.

Nếu không hiểu và trả lời đúng câu hỏi này, thì người làm y không thể đi đến tận cái nghề y, mà mình đang làm. Dù có thể, người ấy giỏi về chuyên môn, nhưng không thể là người tận tâm, và đi hết cái nghiệp của nghề y để hành nghề.

Định nghĩa

Làm bất kỳ cái gì cũng vậy đều phải có mục tiêu. Ở một lĩnh vực nào cũng vậy, phải nắm được định nghĩa, thì mới biết đâu đúng, đâu sai. Ngành y khoa cũng phải có định nghĩa rõ ràng, nhưng hầu như chưa có sách giáo khoa nào trên toàn cầu có được định nghĩa đúng cho nó.

Theo tôi, định nghĩa đơn giản và ngắn nhất cho ngành Y là nghành khoa học thực nghiệm, nó là ngành đứng trung gian nối kết giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Tại sao?

Vì ngành Y có đối tượng nghiên cứu và thực hành là con người. Trong cơ thể con người có 2 phần: phần xác và phần hồn.

Phần xác của con người là một bộ máy thống nhất, và tinh vi từ toán học, vật lý, hóa học, sinh học, hóa sinh học, sinh lý, sinh lý bệnh học, vi sinh, ký sinh, triệu chứng học, bệnh học, v.v... Nói hơi ngoa là, học cho đến khi hiểu rằng cơ thể con người như một trái đất thu nhỏ, thì lúc đó mới hiểu hết phần xác của con người! Nên người học phải học không những giỏi, mà phải cần phải tiêu hóa tất cả kiến thức của các chuyên ngành khoa học cơ sở này, để làm nền tảng xây dựng cho nghề của mình, khi bước vào giai đoạn xây căn nhà y học cho riêng mình.

Phần hồn là giai đoạn thứ hai, mà người học y khoa phải học. Tâm lý học, tâm lý người bệnh, Phân tâm học của Freud, y đức, ngôn ngữ học chuyên ngành y khoa, và kể cả ngôn ngữ bình dân để tiếp xúc với người dân ít học. Phần hồn này giúp cho người làm nghề y có một khả năng quan hệ cộng đồng, để hiểu tâm lý cộng đồng, và hiểu cả tâm lý người bệnh, mà làm nghề. Ví dụ, nói với đồng nghiệp về bệnh lý dạ dày, nhưng nói với người dân phải dùng từ bệnh lý bao tử. Trong tiếng Anh cũng vậy, nói với đồng nghiệp về bệnh loét dạ dày thì dùng từ Gastric Ulcer, nhưng nói với bệnh nhân phải dùng từ stomachache hay Ulcer of stomach thì người bình dân mới hiểu. Truyền đạt thông tin là một kỹ năng của bác sỹ phải giỏi, nếu không thì bệnh nhân và thầy thuốc không thể hiểu nhau.

Trên tất cả, có Triết học là một khoa học quan trọng nhất để làm nền tảng cho nghiên cứu khoa học, và vận dụng những cặp phạm trù, và quy luật triết học tìm ra phát minh trong khoa học cơ sở, và thực hành trên lâm sàng. Triết học không chỉ có duy vật, mà phải từ Hiện tượng học, đến duy tâm, hiện sinh, đến Phân tâm học của Freud, v.v... không từ bỏ bất kỳ trường phái nào. Không có triết học, một người làm nghề y không thể giỏi cả lý luận đến thực tế, không thể giỏi từ nghiên cứu đến thực hành.

Những yếu tố buộc phải có khi học và làm nghề y

Dương nhiên, học và làm cái gì cũng phải có sự đam mê. Học và làm nghề y cũng vậy, thiếu sự đam mê thì không đến được đỉnh cao của y học.

Trong Đông y có vọng, văn, vấn và thiết - nhìn, nghe, hỏi, khám - thì trong Tây y có Nhìn, Sờ, Gõ và Nghe, thậm chí phải Ngửi, và ... Nếm khi cần.

Muốn học y khoa phải giỏi ngôn ngữ. Học ở đâu thì phải giỏi ngôn ngữ ở đó. Học ở Việt Nam thì phải giỏi ngôn ngữ Việt Nam. Học ở Hoa Kỳ thì phải giỏi tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ. Không giỏi ngôn ngữ, không thể khai thác bệnh sử, không thể nghe được tiếng nói thì thào của bệnh nhân hấp hối, không thể đi đến kết luận cuối cùng của một con bệnh. Không những giỏi nghe nói, mà còn phải giỏi viết để trình bày một bệnh án, một công trình khoa học, để phát triển nghề nghiệp.

Có lẽ về mặt ngôn ngữ, thì chỉ có 2 ngành y khoa và luật khoa là đòi hỏi cao nhất trong tất cả các ngành nghề trong xã hội. Đã có biết bao nhiêu luật sư người Việt sống ở Hoa Kỳ, tốt nghiệp trường Luật ở Hoa Kỳ, nhưng không đủ khả năng ngôn ngữ để hành nghề là vậy.

Muốn học y khoa và thành người làm nghề giỏi phải giỏi xã hội học, nào văn hóa vùng miền, tâm lý bệnh nhân, sự liên quan giữ chính trị kinh tế với bệnh tật, v.v... Ví dụ, chỉ 1 cuộc tăng giá xăng thì sẽ có nhiều tài xế, ngư dân, đại gia, v.v... đau dạ dày và cao huyết áp, vì stress do giá hàng hóa tăng, thu nhập sụt giảm. Vì đối tượng của nghề y là con người được đặt trong hoàn cảnh xã hội cụ thể, chứ không chung chung, mơ hồ.

Muốn học và làm nghề y giỏi phải nắm chắc những khoa học y học cơ sở cả lý thuyết lẫn thực hành để có một lý luận khoa học vững chắc cho công việc khám, chữa bệnh, và nghiên cứu khoa học.

Muốn học và hành nghề y giỏi phải giỏi nghiên cứu khoa học, và phải biết làm đề cương, dự thảo và dự án tổng thể cũng như cụ thể cho những đề tài nghiên cứu cấp cơ sở, cấp tỉnh thành, cấp nhà nước, đến cấp toàn cầu. Vì nó là cơ sở khoa học để có tầm nhìn một vấn đề ở tầm bao quan từ nhỏ đến lớn.

Một người học giỏi ở bậc phổ thông trung học đậu thủ khoa đại học y khoa, nhưng khi vào học, và ra làm việc chưa chắc học tốt và làm việc tròn vai trò.

Kết

Tóm lại, y học là một ngành khoa học thực hành, nghiên cứu mà đối tượng là bệnh tật và con người, nên nó là một ngành khoa học trung gian kết nối giữa khoa học xã hội với khoa học tự nhiên. Người học và làm ngành y đòi hỏi phải giỏi toàn diện cả 2 lĩnh vực khoa học tự nhiên và xã hội.

Tôi sẽ viết tiếp bài hai: Làm sao để học và hành giỏi y khoa.

Asia Clinic, 8h08' ngày thứ Sáu, 08/8/2014
BS Hồ Hải
http://bshohai.blogspot.com/2014/08/y-khoa-la-nganh-khoa-hoc-gi.html

Bàn ra tán vào (0)

Comment




  • Input symbols

Y KHOA LÀ NGÀNH KHOA HỌC GÌ?

Ngành y khoa cũng phải có định nghĩa rõ ràng, nhưng hầu như chưa có sách giáo khoa nào trên toàn cầu có được định nghĩa đúng cho nó.

A LÀ NGÀNH KHOA HỌC GÌ?

Nhân câu chuyện cháu Trần Văn Cường đậu thủ khoa Đại học Bách khoa TpHCM, và đậu á khoa Đại học Y khoa Hà Nội, tôi đại diện Go West Foundation đã liên hệ với cháu, thì mới hiểu ra, nhiều bạn trẻ chỉ biết yêu ngành y, mà không biết yêu nó vì cái gì? Nên tôi viết bài này để các bạn trẻ hiểu ngành y là ngành khoa học như thế nào?

Tôi đã có 2 cuộc nói chuyện với Cường để giải thích Y khoa là ngành khoa học gì? Và ngay cả trong tất cả các bác sỹ đã trưởng thành trong nghề nghiệp, họ cũng chưa chắc có một lần suy nghĩ, để tìm ra câu trả lời đúng nhất này.

Nếu không hiểu và trả lời đúng câu hỏi này, thì người làm y không thể đi đến tận cái nghề y, mà mình đang làm. Dù có thể, người ấy giỏi về chuyên môn, nhưng không thể là người tận tâm, và đi hết cái nghiệp của nghề y để hành nghề.

Định nghĩa

Làm bất kỳ cái gì cũng vậy đều phải có mục tiêu. Ở một lĩnh vực nào cũng vậy, phải nắm được định nghĩa, thì mới biết đâu đúng, đâu sai. Ngành y khoa cũng phải có định nghĩa rõ ràng, nhưng hầu như chưa có sách giáo khoa nào trên toàn cầu có được định nghĩa đúng cho nó.

Theo tôi, định nghĩa đơn giản và ngắn nhất cho ngành Y là nghành khoa học thực nghiệm, nó là ngành đứng trung gian nối kết giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Tại sao?

Vì ngành Y có đối tượng nghiên cứu và thực hành là con người. Trong cơ thể con người có 2 phần: phần xác và phần hồn.

Phần xác của con người là một bộ máy thống nhất, và tinh vi từ toán học, vật lý, hóa học, sinh học, hóa sinh học, sinh lý, sinh lý bệnh học, vi sinh, ký sinh, triệu chứng học, bệnh học, v.v... Nói hơi ngoa là, học cho đến khi hiểu rằng cơ thể con người như một trái đất thu nhỏ, thì lúc đó mới hiểu hết phần xác của con người! Nên người học phải học không những giỏi, mà phải cần phải tiêu hóa tất cả kiến thức của các chuyên ngành khoa học cơ sở này, để làm nền tảng xây dựng cho nghề của mình, khi bước vào giai đoạn xây căn nhà y học cho riêng mình.

Phần hồn là giai đoạn thứ hai, mà người học y khoa phải học. Tâm lý học, tâm lý người bệnh, Phân tâm học của Freud, y đức, ngôn ngữ học chuyên ngành y khoa, và kể cả ngôn ngữ bình dân để tiếp xúc với người dân ít học. Phần hồn này giúp cho người làm nghề y có một khả năng quan hệ cộng đồng, để hiểu tâm lý cộng đồng, và hiểu cả tâm lý người bệnh, mà làm nghề. Ví dụ, nói với đồng nghiệp về bệnh lý dạ dày, nhưng nói với người dân phải dùng từ bệnh lý bao tử. Trong tiếng Anh cũng vậy, nói với đồng nghiệp về bệnh loét dạ dày thì dùng từ Gastric Ulcer, nhưng nói với bệnh nhân phải dùng từ stomachache hay Ulcer of stomach thì người bình dân mới hiểu. Truyền đạt thông tin là một kỹ năng của bác sỹ phải giỏi, nếu không thì bệnh nhân và thầy thuốc không thể hiểu nhau.

Trên tất cả, có Triết học là một khoa học quan trọng nhất để làm nền tảng cho nghiên cứu khoa học, và vận dụng những cặp phạm trù, và quy luật triết học tìm ra phát minh trong khoa học cơ sở, và thực hành trên lâm sàng. Triết học không chỉ có duy vật, mà phải từ Hiện tượng học, đến duy tâm, hiện sinh, đến Phân tâm học của Freud, v.v... không từ bỏ bất kỳ trường phái nào. Không có triết học, một người làm nghề y không thể giỏi cả lý luận đến thực tế, không thể giỏi từ nghiên cứu đến thực hành.

Những yếu tố buộc phải có khi học và làm nghề y

Dương nhiên, học và làm cái gì cũng phải có sự đam mê. Học và làm nghề y cũng vậy, thiếu sự đam mê thì không đến được đỉnh cao của y học.

Trong Đông y có vọng, văn, vấn và thiết - nhìn, nghe, hỏi, khám - thì trong Tây y có Nhìn, Sờ, Gõ và Nghe, thậm chí phải Ngửi, và ... Nếm khi cần.

Muốn học y khoa phải giỏi ngôn ngữ. Học ở đâu thì phải giỏi ngôn ngữ ở đó. Học ở Việt Nam thì phải giỏi ngôn ngữ Việt Nam. Học ở Hoa Kỳ thì phải giỏi tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ. Không giỏi ngôn ngữ, không thể khai thác bệnh sử, không thể nghe được tiếng nói thì thào của bệnh nhân hấp hối, không thể đi đến kết luận cuối cùng của một con bệnh. Không những giỏi nghe nói, mà còn phải giỏi viết để trình bày một bệnh án, một công trình khoa học, để phát triển nghề nghiệp.

Có lẽ về mặt ngôn ngữ, thì chỉ có 2 ngành y khoa và luật khoa là đòi hỏi cao nhất trong tất cả các ngành nghề trong xã hội. Đã có biết bao nhiêu luật sư người Việt sống ở Hoa Kỳ, tốt nghiệp trường Luật ở Hoa Kỳ, nhưng không đủ khả năng ngôn ngữ để hành nghề là vậy.

Muốn học y khoa và thành người làm nghề giỏi phải giỏi xã hội học, nào văn hóa vùng miền, tâm lý bệnh nhân, sự liên quan giữ chính trị kinh tế với bệnh tật, v.v... Ví dụ, chỉ 1 cuộc tăng giá xăng thì sẽ có nhiều tài xế, ngư dân, đại gia, v.v... đau dạ dày và cao huyết áp, vì stress do giá hàng hóa tăng, thu nhập sụt giảm. Vì đối tượng của nghề y là con người được đặt trong hoàn cảnh xã hội cụ thể, chứ không chung chung, mơ hồ.

Muốn học và làm nghề y giỏi phải nắm chắc những khoa học y học cơ sở cả lý thuyết lẫn thực hành để có một lý luận khoa học vững chắc cho công việc khám, chữa bệnh, và nghiên cứu khoa học.

Muốn học và hành nghề y giỏi phải giỏi nghiên cứu khoa học, và phải biết làm đề cương, dự thảo và dự án tổng thể cũng như cụ thể cho những đề tài nghiên cứu cấp cơ sở, cấp tỉnh thành, cấp nhà nước, đến cấp toàn cầu. Vì nó là cơ sở khoa học để có tầm nhìn một vấn đề ở tầm bao quan từ nhỏ đến lớn.

Một người học giỏi ở bậc phổ thông trung học đậu thủ khoa đại học y khoa, nhưng khi vào học, và ra làm việc chưa chắc học tốt và làm việc tròn vai trò.

Kết

Tóm lại, y học là một ngành khoa học thực hành, nghiên cứu mà đối tượng là bệnh tật và con người, nên nó là một ngành khoa học trung gian kết nối giữa khoa học xã hội với khoa học tự nhiên. Người học và làm ngành y đòi hỏi phải giỏi toàn diện cả 2 lĩnh vực khoa học tự nhiên và xã hội.

Tôi sẽ viết tiếp bài hai: Làm sao để học và hành giỏi y khoa.

Asia Clinic, 8h08' ngày thứ Sáu, 08/8/2014
BS Hồ Hải
http://bshohai.blogspot.com/2014/08/y-khoa-la-nganh-khoa-hoc-gi.html

BÀN RA TÁN VÀO

Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

Xem Thêm

Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

Xem Thêm

Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm