Trong tân chính phủ của thủ tướng Yoshihide Suga, như vậy là Taro Kono, 57 tuổi từ vị trí bộ trưởng Quốc Phòng của cựu thủ tướng Shinzo Abe, đã được chuyển sang làm bộ trưởng Cải Cách Hành Chính, một chức vụ mà ông từng đảm nhiệm từ năm 2015 đến năm 2016. Thay thế ông Kono tại bộ Quốc Phòng là ông Nobuo Kishi, 61 tuổi, em trai của ông Abe.

Điều được giới quan sát đặc biệt chú ý là tân bộ trưởng Quốc Phòng Nhật Bản lại là một nhân vật nổi tiếng là thân Đài Loan, và không hề che giấu chính kiến của mình.

Ông Kishi là em ruột của ông Abe, nhưng vì đã được gia đình bên ngoại của ông Abe nhận làm con nuôi khi mới sinh, nên đã mang họ của gia đình nuôi, cùng họ với cựu thủ tướng Nobusuke Kishi, đã lãnh đạo nước Nhật từ năm 1957 đến năm 1960. Ông Nobusuke Kishi là thành viên sáng lập của Đảng Dân Chủ Tự Do đang cầm quyền và đã coi việc sửa đổi Hiến Pháp là mục tiêu quan trọng của đảng.

Bộ trưởng Quốc Phòng mới của Nhật có quan hệ rất chặt chẽ với Đài Loan. Ông đã đến thăm Đài Bắc vào tháng vừa qua để dự tang lễ của cố tổng thống Đài Loan Lý Đăng Huy, và cũng đã có buổi tiếp kiến với tổng thống Đài Loan đương nhiệm Thái Anh Văn.

Theo nhật báo Mỹ Washington Examiner ngày 16/09, trả lời báo chí Đài Loan vào năm 2016, ông Kishi từng nói rõ rằng “Đài Loan cùng chia sẻ các giá trị chung với Nhật Bản, duy trì các quan hệ kinh tế và cá nhân chặt chẽ, và là một người bạn quan trọng của nước Nhật”. Ông Kishi nói tiếp: “Vào lúc chúng ta tăng cường quan hệ 3 bên, Nhật Bản, Mỹ và Đài Loan, Nhật Bản cũng hy vọng quan hệ hai bên eo biển Đài Loan phát triển ổn định”.

Trung Quốc thể hiện thái độ tức tối

Việc bổ nhiệm một nhân vật như ông Kishi vào một chức vụ then chốt như bộ trưởng Quốc Phòng dĩ nhiên đã rất được chú ý ở Trung Quốc, và Bắc Kinh không tránh khỏi lo ngại.

Trong thông điệp chúc mừng tân thủ tướng Nhật Bản, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Vương Văn Bân đã kèm theo một lời cảnh báo, cho biết là Bắc Kinh “hy vọng rằng Nhật Bản sẽ tuân thủ nguyên tắc một nước Trung Hoa và tránh bất kỳ hình thức trao đổi chính thức nào với Đài Loan.”

Thái độ không mấy hài lòng của Trung Quốc còn thể hiện qua lời nhắn nhủ gởi tới bộ Quốc Phòng Nhật Bản: “Chúng tôi hy vọng bộ Quốc Phòng hai nước sẽ thắt chặt đối thoại và trao đổi, tiếp tục tăng cường an ninh, tin tưởng lẫn nhau, cổ vũ cho sự xây dựng quan hệ an ninh song phương và cùng bảo vệ hòa bình và ổn định khu vực và quốc tế”.

Câu hỏi đặt ra là khi trở thành bộ trưởng Quốc Phòng, liệu ông Kishi còn duy trì quan điểm trước đó hay không. Trả lời báo Washington Ewaminer, Bruce Klingner, một cựu viên chức CIA, nhận định: “Tôi nghĩ là Nhật Bản sẽ tiếp tục tiến tới trong quan hệ với Đài Loan, nhưng hiện giờ chưa thể biết là sẽ đi xa đến đâu”.

Dẫu sao thì bộ Quốc Phòng phải đi theo chính sách chung của chính phủ, và trên vấn đề này, giới quan sát ghi nhận hai dấu hiệu:

Vào tuần qua người tiền nhiệm của ông Kishi, bộ trưởng Taro Kono đã từng cho rằng “Tôi phải nói Trung Quốc là mối đe dọa an ninh đối với Nhật  Bản. Họ có khả năng và có ý đồ như vậy”.

Về phần thủ tướng Suga, hôm thứ Bảy 12/09 vừa qua, ông đã không ngần ngại khẳng định trước báo chí là trong cương vị thủ tướng, ông sẽ không “khuất phục” trước Trung Quốc. TN chuyen