Việc Tổng Giám mục Hà Nội, cha Phê-rô Nguyễn Văn Nhơn vừa được Đức Giáo hoàng Francis bổ nhiệm làm tân Hồng Y cho Việt Nam là một 'tin mừng' cho cộng đồng, giáo hội công giáo Việt Nam và đây không phải là một động thái có tính chất 'hình thức' theo một nhà nghiên cứu Tôn giáo từ Việt Nam.

Bình luận với BBC hôm 04/01/2015 về sự kiện, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Hồng Dương, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tôn giáo thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, nói:

"Tôi nghĩ rằng đây là một tin mừng đối với Giáo hội Công giáo. Trước đó, chúng ta (Việt Nam) đã có những Hồng y như Hồng y Trịnh Đình Tụng, Hồng y Tổng Giám mục Sài Gòn - Phạm Minh Mẫn v.v... Đây là vị Hồng y thứ tư trong nước, ngoài ra còn có các vị Hồng y ở nước ngoài khác như Nguyễn Văn Thuận chẳng hạn.

"Tôi cho đó là một tin mừng cho Giáo hội Công giáo Việt Nam, những vị Hồng y mà các Giáo hoàng trước phong đều rất xứng đáng và đối với Tổng Giám mục Nguyễn Văn Nhơn, tôi thấy là ngài cũng rất xứng đáng.

"Nhất là từ khi ngài về làm Tổng Giáo phận ở Hà Nội và trực tiếp là Giáo phận Hà Nội thì cũng đã có nhiều đóng góp cho đạo và đời.

"Và tôi tin rằng với tin vui này, Tổng Giám mục cũng như Giáo hội Công giáo Việt Nam càng có phấn khởi, có tin tưởng và có hành đạo theo đường lối là sống tốt đời, đẹp đạo."

Trước câu hỏi liệu việc Tổng giám mục Nhơn được bổ nhiệm tân Hồng ý chỉ là một 'động thái hình thức' hay là việc này hàm chứa một 'nội dung, thông điệp mới' cho quan hệ giữa Vatican và Việt Nam, Giáo sư Dương nói:

"Hiện tại chúng ta biết nhóm hỗn hợp đã làm việc, đã có năm cuộc gặp gỡ rồi và đang tiến tới quan hệ bình thường giữa nhà nước Việt Nam với Giáo hội Vatican.

"Và từ phía nhà nước Việt Nam, từ Tổng Bí thư (Đảng Cộng sản), Chủ tịch Nước rồi Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng đều đã gặp các vị Giáo hoàng, nhất là gần đây nhất có cuộc gặp Giáo hoàng Francis.

"Thì tôi thấy đây cũng là một bước tiến triển và hoàn toàn việc này tôi cho là một việc đúng đắn, không có vấn đề gì về hình thức cả."

Khi được đặt câu hỏi so sánh giữa đương kim Tổng Giám mục Hà Nội, người vừa được Giáo hoàng chỉ định làm Hồng y, với vị tiền nhiệm - nguyên Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt, trong quan hệ với chính quyền ở Việt Nam, nhà nghiên cứu nói:

"Tôi không dám nghĩ là có so sánh giữa Tổng Giám mục Nguyễn Văn Nhơn với Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt vì mỗi vị đều có những dấu ấn riêng đối với Giáo hội cũng như là hoạt động đối với Giáo tỉnh Hà Nội.

"Tôi nghĩ mỗi người có những dấu ấn riêng của mình. Nhưng mà rõ ràng từ khi Tổng Giám mục Nguyễn Văn Nhơn về thì thấy là Giáo tỉnh Hà Nội cũng như là Giáo phận Hà Nội, mọi việc làm tôi thấy rất là tốt và rất đáng khuyến khích."

Ở phần cuối cuộc trao đổi với BBC hôm Chủ Nhật, Phó Giáo sư Nguyễn Hồng Dương nêu quan điểm về có hay không các trở ngại hiện nay trong quan hệ bang giao chính thức giữa Hà Nội và Vatican.

Ông cũng nói về khả năng sự kiện tân Hồng Y của Việt Nam mới được Giáo hoàng Francis chỉ định có thể đem lại điều gì mới cho tình hình 'tự do tôn giáo, tín ngưỡng' với công giáo nói chung ở Việt Nam, cũng như có thể tác động gì tới việc hai nhà nước có thể sẽ thiết lập các Tòa Đại sứ ở Thủ đô của mỗi bên, nói riêng, trong vòng 5 năm trở lại hay là không.