Nhân Vật

Công lao thầm lặng của vợ cả Lê Lợi

Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ - vợ cả của Lê Lợi xứng đáng là một anh hùng liệt nữ trong sử Việt.

(Kienthuc.net.vn) - Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ - vợ cả của Lê Lợi xứng đáng là một anh hùng liệt nữ trong sử Việt. 
 
Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, nổi lên biết bao anh hùng liệt nữ, dù trong hoàn cảnh nào, dù có danh hay không họ đã đóng góp và thậm chí cống hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Một trong muôn vàn những người phụ nữ ấy là Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ - vợ cả của Lê Lợi.

Người vợ đầu tiên của Lê Lợi

Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ sinh năm 1383 (?) người trang Bái Đê (Bái Đô), huyện Lôi Dương, phủ Thiện Thiên, trấn Thanh Hoa, nay là xã Xuân Bái và một phần thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Bà là con gái một hào trưởng, thuộc gia đình quyền quý, danh gia vọng tộc, có điều kiện ăn học và tiếp xúc với nhiều trí thức đương thời. Năm 20 tuổi, Ngọc Lữ về làm dâu nhà họ Lê và là vợ đầu tiên của Lê Lợi.

Bà Ngọc Lữ là người cai quản mọi việc trong nhà khi chồng làm phụ đạo và cai quản mọi việc trong cung khi chồng lên ngôi vua. Theo Lê triều ngọc phả thì "Thuở hàn vi Lê Lợi chăm lo sách đèn, là bạn học của Nguyễn Thận, Lê Văn An, khi trưởng thành, Lê Lợi giữ chức phụ đạo Khả lam, làm quân trưởng một phường. Nguyễn Trãi, một cận thần của Lê Lợi thường nhắc tới 10 năm nghiên cứu binh thư, binh pháp của ông". Như vậy rõ ràng bà Trịnh Thị Ngọc Lữ phải lo quán xuyến mọi việc gia đình,  ruộng vườn, trang trại và hàng ngàn gia nhân. 

Đầu năm 1418, Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn, tháng tư năm ấy, quân Minh nhờ kẻ phản thần dẫn đường đánh thẳng vào hậu cứ Lam Sơn, bà vợ hai của Lê Lợi là Phạm Thị Nghiêu bị nội quan nhà Minh là Mã Kỳ bắt đem về giam ở thành Đông Quan (Hà Nội). Theo hầu Đức Thái tổ còn lại bà Trịnh Thị Ngọc Lữ và bà Phạm Ngọc Trần. Trong những năm tháng nghĩa quân Lam Sơn hoạt động ở miền núi rừng Thanh Hóa (1418 - 1423) với bao gian khổ hy sinh, chính trong những ngày gian khổ đó, bà Ngọc Lữ cùng với những người thân trong gia đình Lê Lợi đã sẻ chia khó khăn gian khổ cùng nghĩa quân, động viên cổ vũ tinh thần quyết chiến đấu chống giặc đến cùng của các tướng sĩ.

Năm 1424, khi nghĩa quân Lam Sơn tiến đánh thành Nghệ An, bà Phạm Thị Ngọc Trần tự nguyện làm vật hiến tế thủy thần. Từ đó cho đến ngày cuộc chiến đấu chống quân Minh kết thúc thắng lợi, chỉ còn một mình bà Ngọc Lữ theo hầu Lê Lợi, lo liệu lương thảo, hậu cần cho nghĩa quân chống giặc.

Ban thờ vua Lê Thái Tổ. 

Những năm cuối đời âm thầm

Suốt 10 năm theo chồng chinh chiến, biết bao chiến công thầm lặng của bà đã góp phần to lớn đưa cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Minh đến thắng lợi. Bà xứng đáng là một tướng giỏi trong lịch sử. Năm 1428, cuộc kháng chiến chống Minh thắng lợi, nhà Lê được thành lập, con trai Tư Tề được sách lập làm quốc vương, tạm coi việc nước, bà Ngọc Lữ được phong Quốc Thái mẫu. Năm 1433, khi Thái tổ lập con thứ là Lê Nguyên Long (11 tuổi) lên kế ngôi (tức Lê Thái Tông), Quốc vương Tư Tề bị giáng xuống làm quận vương, bà Ngọc Lữ cũng bị giáng làm Quận mẫu.

Đến năm 1438, vua Lê Thái Tông phế truất Quận vương Tư Tề làm thứ dân, bà Trịnh Thị Ngọc Lữ chỉ còn lại chức Thần phi. Thân phận bà Thần phi họ Trịnh ẩn dật ở đâu? Đi theo Tư Tề hay vẫn âm thầm lặng lẽ nơi thâm cung cho đến ngày cuối đời? Không ai biết và không thấy sử sách nào ghi chép.

Theo Lê Quý Đôn ghi chép trong Đại Việt Thông sử thì Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ mất vào thời gian niên hiệu Thái Hòa (1443 - 1453) đời vua Lê Nhân Tông. Tuy vậy cuộc đời và công lao của bà xứng đáng được xếp vào hàng Bình Ngô khai quốc công thần triều Lê - bậc quốc mẫu. Do vậy, mặc dù bà không được phong là hoàng hậu, nhưng nhân dân vẫn gọi bà là Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Lữ và bà vẫn sống mãi trong lòng dân.

 

Trịnh Dương

 

Song Phương chuyển

Bàn ra tán vào (0)

Comment




  • Input symbols

Công lao thầm lặng của vợ cả Lê Lợi

Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ - vợ cả của Lê Lợi xứng đáng là một anh hùng liệt nữ trong sử Việt.

(Kienthuc.net.vn) - Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ - vợ cả của Lê Lợi xứng đáng là một anh hùng liệt nữ trong sử Việt. 
 
Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, nổi lên biết bao anh hùng liệt nữ, dù trong hoàn cảnh nào, dù có danh hay không họ đã đóng góp và thậm chí cống hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Một trong muôn vàn những người phụ nữ ấy là Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ - vợ cả của Lê Lợi.

Người vợ đầu tiên của Lê Lợi

Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ sinh năm 1383 (?) người trang Bái Đê (Bái Đô), huyện Lôi Dương, phủ Thiện Thiên, trấn Thanh Hoa, nay là xã Xuân Bái và một phần thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Bà là con gái một hào trưởng, thuộc gia đình quyền quý, danh gia vọng tộc, có điều kiện ăn học và tiếp xúc với nhiều trí thức đương thời. Năm 20 tuổi, Ngọc Lữ về làm dâu nhà họ Lê và là vợ đầu tiên của Lê Lợi.

Bà Ngọc Lữ là người cai quản mọi việc trong nhà khi chồng làm phụ đạo và cai quản mọi việc trong cung khi chồng lên ngôi vua. Theo Lê triều ngọc phả thì "Thuở hàn vi Lê Lợi chăm lo sách đèn, là bạn học của Nguyễn Thận, Lê Văn An, khi trưởng thành, Lê Lợi giữ chức phụ đạo Khả lam, làm quân trưởng một phường. Nguyễn Trãi, một cận thần của Lê Lợi thường nhắc tới 10 năm nghiên cứu binh thư, binh pháp của ông". Như vậy rõ ràng bà Trịnh Thị Ngọc Lữ phải lo quán xuyến mọi việc gia đình,  ruộng vườn, trang trại và hàng ngàn gia nhân. 

Đầu năm 1418, Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn, tháng tư năm ấy, quân Minh nhờ kẻ phản thần dẫn đường đánh thẳng vào hậu cứ Lam Sơn, bà vợ hai của Lê Lợi là Phạm Thị Nghiêu bị nội quan nhà Minh là Mã Kỳ bắt đem về giam ở thành Đông Quan (Hà Nội). Theo hầu Đức Thái tổ còn lại bà Trịnh Thị Ngọc Lữ và bà Phạm Ngọc Trần. Trong những năm tháng nghĩa quân Lam Sơn hoạt động ở miền núi rừng Thanh Hóa (1418 - 1423) với bao gian khổ hy sinh, chính trong những ngày gian khổ đó, bà Ngọc Lữ cùng với những người thân trong gia đình Lê Lợi đã sẻ chia khó khăn gian khổ cùng nghĩa quân, động viên cổ vũ tinh thần quyết chiến đấu chống giặc đến cùng của các tướng sĩ.

Năm 1424, khi nghĩa quân Lam Sơn tiến đánh thành Nghệ An, bà Phạm Thị Ngọc Trần tự nguyện làm vật hiến tế thủy thần. Từ đó cho đến ngày cuộc chiến đấu chống quân Minh kết thúc thắng lợi, chỉ còn một mình bà Ngọc Lữ theo hầu Lê Lợi, lo liệu lương thảo, hậu cần cho nghĩa quân chống giặc.

Ban thờ vua Lê Thái Tổ. 

Những năm cuối đời âm thầm

Suốt 10 năm theo chồng chinh chiến, biết bao chiến công thầm lặng của bà đã góp phần to lớn đưa cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Minh đến thắng lợi. Bà xứng đáng là một tướng giỏi trong lịch sử. Năm 1428, cuộc kháng chiến chống Minh thắng lợi, nhà Lê được thành lập, con trai Tư Tề được sách lập làm quốc vương, tạm coi việc nước, bà Ngọc Lữ được phong Quốc Thái mẫu. Năm 1433, khi Thái tổ lập con thứ là Lê Nguyên Long (11 tuổi) lên kế ngôi (tức Lê Thái Tông), Quốc vương Tư Tề bị giáng xuống làm quận vương, bà Ngọc Lữ cũng bị giáng làm Quận mẫu.

Đến năm 1438, vua Lê Thái Tông phế truất Quận vương Tư Tề làm thứ dân, bà Trịnh Thị Ngọc Lữ chỉ còn lại chức Thần phi. Thân phận bà Thần phi họ Trịnh ẩn dật ở đâu? Đi theo Tư Tề hay vẫn âm thầm lặng lẽ nơi thâm cung cho đến ngày cuối đời? Không ai biết và không thấy sử sách nào ghi chép.

Theo Lê Quý Đôn ghi chép trong Đại Việt Thông sử thì Thần phi Trịnh Thị Ngọc Lữ mất vào thời gian niên hiệu Thái Hòa (1443 - 1453) đời vua Lê Nhân Tông. Tuy vậy cuộc đời và công lao của bà xứng đáng được xếp vào hàng Bình Ngô khai quốc công thần triều Lê - bậc quốc mẫu. Do vậy, mặc dù bà không được phong là hoàng hậu, nhưng nhân dân vẫn gọi bà là Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Lữ và bà vẫn sống mãi trong lòng dân.

 

Trịnh Dương

 

Song Phương chuyển

BÀN RA TÁN VÀO

Đề bài :"Tiếng Việt, yêu & ghét" - Lê Hữu ( Trần Văn Giang ghi lại )

'vô hình trung' là nghĩa gì vậy, sao cứ thích dùng, hình như có nghĩa là 'vô tình'

Xem Thêm

Đề bài :TIN CHIẾN SỰ MỚI NHẤT[ CẬP NHẬT NGÀY 20 -5 - 2022 ]

Suu cao,thue nang,nhu yeu pham tang gia.Kinh te eo seo...Vay ma dang Lua van lay tien cua dan tro giup linh tinh.Mo cua bien gioi.Ung ho toi ac truc tiep khi sua luat cho phep trom cuop o muc do <1.000 dollars thi vo toi....Neu vao thoi diem Trump,bon Lua da ho hoan nhu the nao ??? Nhung nguoi bau ban vi chut tu loi ,nghi gi ve dat nuoc ??? Phai chang day khong phai la dat nuoc minh ??? bat qua,lai tro ve que huong cu...Neu vay,ban la thang cho chet ! mien ban !

Xem Thêm

Đề bài :Tin Mới Nhất Về Chiến Sư Ucraina [ CẬP NHẬT NGÀY 14-5-2022 ]

Chung nao moi vet nho cua ho nha Dan da duoc tay xoa trang boc,thi Uk moi co hy vong...ngung chien.Cung vay,ngay nao ma cac cong ty ,co goc gac tu cac dang bac nu luu-anh hao cua khoi tu do va ong chief police va dang Lua thi moi giai xong phuong trinh tau cong !

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Người Việt Nam Nghĩ Gì? -Từ Đức Minh ( Trần Văn Giang ghi lại )

Nhan dinh cua saigonpots ma bac Tran van Giang ghi lai.Doc xong nghe cay dang nao long.Du su that no ranh ranh.Nhung tuoi gia cung co mot hy vong cho du la mong manh va mo ao. hy vong con hon la that vong ?

Xem Thêm

Đề bài :Hình cũ - Hà Thượng Thủ

Ngắm lại hình xưa chịu mấy ông Những Linh, Tùng, Duẫn với Mười, Đồng Mặt mày ai lại đi hồ hởi Phấn khởi khi Tàu cướp Biển Đông Phải chăng “quý” mặt đã thành mông Con mắt nay đà có nhưng không Nên mới chổng khu vào hải đảo Gia tài gấm vóc của tổ tông?

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm

Đề bài :Nói thật - Hà Thượng Thủ

Loi tuyen bo cua Bo truong han la phai dung ! Vay ra tu truoc toi nay,bang gia- hoc gia- tu nghiep gia...tat ca deu gia. Vay cai gi la that ?chang phai duoi che do CS,tat ca deu la gia tra,.gian doi,lua dao...Tat ca deu da duoc dao tao bang lao toet ngay tu khi con la thieu nhi .

Xem Thêm