Nhân Vật
Hai “khuôn mặt” của Facebook
Anh yêu cô bạn gái gốc châu Á, Priscilla Chan, và suốt ngày chỉ nghĩ quanh nghĩ quẩn đến cô, đi đâu cũng cũng thấy khuôn mặt của cô hiện ra trước mắt và lúc nào cũng thấy cô chập chờn trước mặt…
“Khuôn mặt” tốt của cộng đồng mạng nói chung và FB nói riêng là không thể phủ nhận nhưng những “khuôn nặt” xấu cũng cần phải nhìn nhận để tìm cách sàng lọc. Người ta không thể và cũng không nên đi ngược lại với hướng phát triển của công nghệ thông tin nhưng nếu một khi đã xác định những khía cạnh tiêu cực của “không gian ảo”, trách nhiệm của tất cả mọi người sử dụng là phải ý thức được những cái xấu đó để tránh và cũng để giúp thế hệ trẻ đừng đi lạc vào những "con đường mòn" xấu đó.
[2]
The Harvard Crimson: tờ báo hàng ngày
của sinh viên của Đại học Harvard, thành lập từ năm 1873. Đây là tờ báo hoàn
toàn do sinh viên điều hành, nhiều cựu sinh viên Crimson đã đi vào nghề báo sau
khi ra trường và một số đã giành được giải thưởng Pulitzer. Tổng thống John F.
Kennedy khi học tại Harvard cũng đã từng làm biên tập viên của tờ The Harvard Crimson.
http://chinhhoiuc.blogspot.com/2013/12/hai-khuon-mat-cua-facebook.html
Mark
Zuckerberg [1], sinh viên năm thứ hai Đại học Harvard là một chàng thanh niên
si tình. Anh yêu cô bạn gái gốc châu Á, Priscilla Chan, và suốt ngày chỉ nghĩ
quanh nghĩ quẩn đến cô, đi đâu cũng cũng thấy khuôn mặt của cô hiện ra trước mắt
và lúc nào cũng thấy cô chập chờn trước mặt…
Mark Zuckerberg
Priscilla
Chan và Mark Zuckerberg gặp nhau lần đầu tại một bữa tiệc của trường Đại học
Harvard năm 2003. Bạn của Zuckerberg là chủ nhân bữa tiệc, còn Chan, lúc đó cũng
là sinh viên năm thứ hai cùng trường, đến dự với tư cách khách mời. Điều đáng
nói, Priscilla Chan là người Mỹ gốc Hoa, với khuôn mặt không có gì nổi bật, nhiều
người thậm chí còn cho điểm nhan sắc cô thuộc loại… “dưới trung bình”.
Priscilla Chan
Zuckerberg
thể hiện sự say mê Chan qua những bài viết trên blog nhưng anh thấy mình cần
nghĩ ra một hình thức gì đó mới lạ hơn. Thế là anh thiết lập một mạng xã hội
mang tên Facemash vào ngày 18/10/2003. Khởi đầu, Facemash giới hạn trong phạm
vi đại học Harvard với một phiên bản mang tên “Hot or Not”. Zuckerberg dùng hình ảnh “lưu bút” trực tuyến của
Harvard đặt bên cạnh hình của anh sưu tầm và hỏi ý kiến mọi người hình nào
“hot” hơn.
Theo
tờ Harvard Crimson [2], trang Facemash
được chuyển đến máy chủ trong campus nhưng chỉ vài ngày sau, Harvard ra lệnh
“đóng cửa” vì các “tội” vi phạm an ninh, xâm phạm bản quyền và xâm phạm quyền tự
do cá nhân. Nhà trường còn tính đuổi học nhưng “án” này đã được… “ân giảm”.
Không
chịu “bó tay”, Zuckerberg thiết lập "The Facebook" tại địa chỉ “thefacebook.com”
vào ngày 4/2/2004, Chan là một trong những người đầu tiên gia nhập mạng. Việc
đăng ký thành viên của website ban đầu cũng chỉ giới hạn cho những sinh viên
Harvard, sau đó đã được mở rộng sang các trường đại học khác tại khu vực
Boston, Ivy League và Đại học Stanford. Bước kế tiếp Facebook được mở rộng cho
sinh viên thuộc bất kỳ trường đại học nào, rồi đến đối tượng học sinh phổ thông
và cuối cùng là bất cứ ai trên 13 tuổi.
Hồ sơ trên “Thefacebook” năm 2005
Chan
là người đồng hành bên cạnh Zuckerberg trong những quyết định khó khăn. Căng thẳng
nhất là khi Yahoo đề nghị mua đứt FB với giá 1 tỷ đô la năm 2006. Chan kể
lại với The New Yorker trong một cuộc
phỏng vấn:
"Tôi nhớ lần đó
chúng tôi đã có một cuộc nói chuyện dài về lời đề nghị của Yahoo. Chúng tôi cố
gắng nghĩ về những mục tiêu từng đặt ra, về những gì chúng tôi tin và muốn làm
trong đời".
Kết
cục, Zuckerberg từ chối đề nghị “béo bở” của Yahoo vì muốn giữ lại FB. Tháng
9/2010, Chan dọn đến sống cùng Zuckerberg và anh viết trên trang cá nhân của
mình: "Priscilla Chan sẽ chuyến đến
vào cuối tuần này. Hiện cái gì cũng đang có gấp đôi nên ai cần đồ gia dụng, bát
đĩa, cốc, vân vân thì hãy đến và khuân về nhé".
Tháng
3/2011, hai người chính thức thông báo tình yêu của họ trên FB bằng cách thay đổi
“trạng thái” (status), anh cho biết Chan "đang
trong mối quan hệ với Mark Zuckerberg". Cuối cùng, cuộc tình đẹp của
Mark Zuckerberg và Priscilla Chan sau thời gian kéo dài suốt 9 năm đã đi đến một
đoạn kiết “có hậu”: họ cưới nhau khi Chan tốt nghiệp bác sĩ vào tháng 5/2012.
Đám cưới Mark Zuckerberg & Priscilla Chan
Địa
chỉ “thefacebook.com” được đổi thành “facebook.com” sau khi Mark Zuckerberg mua được
tên miền vào năm 2005 với giá $200.000. Facebook ra mắt phiên bản dành cho học
sinh trung học vào tháng 9/2005, Zuckerberg gọi nó là “một bước logic tiếp theo”. Vào thời điểm đó, các mạng của trường
trung học bắt buộc phải được mời mới được gia nhập FB.
Sau
đó, FB mở rộng quyền đăng ký thành viên cho nhân viên của một số công ty lớn, trong
đó có Apple Inc. và Microsoft. Kể từ ngày 26/9/2006,
Facebook mở cửa cho tất cả mọi người với điều kiện phải trên 13 tuổi và có một
địa chỉ email hợp lệ. Website này hiện có hơn 500 triệu thành viên trên khắp thế
giới. FB trở thành mạng xã hội phổ biến nhất, tiếp theo sau là MySpace và Twitter.
Giữa
Facebook và MySpace có sự khác biệt về mức độ tuỳ biến, hơn nữa, FB yêu cầu người
sử dụng dùng danh tính thực của mình trong khi MySpace thì không. MySpace cho
phép người dùng trang trí hồ sơ của họ bằng cách sử dụng HTML và Cascading
Style Sheets (CSS), trong khi FB chỉ cho phép bằng văn bản (plain text).
FB
còn một số tính năng mà người dùng có thể tương tác. Chẳng hạn như Wall, một
không gian trên trang hồ sơ của mỗi thành viên cho phép bạn bè họ đăng các tin
nhắn cho thành viên để xem hoặc Pokes cho phép người dùng gửi một "cái
hích" ảo với nhau (một thông báo cho thành viên là họ đã bị chọc)…
Photo
là nơi người dùng có thể tải lên (upload) album và hình ảnh; Trạng thái
(Status) cho phép thành viên thông báo cho bạn bè mình biết họ đang ở đâu và
đang làm gì. Tùy thuộc vào cài đặt riêng tư, bất cứ ai cũng có thể xem hồ sơ của
người dùng và cũng có thể theo dõi tính năng Wall của người dùng đó. Từ tháng
7/2007, FB bắt đầu cho phép người dùng gửi file đính kèm với Wall, trong khi
trước đây Wall chỉ giới hạn nội dung văn bản.
Tranh vui diễn tả người tiền sử dụng Wall trên FB
Trong
suốt thời gian qua, FB đã thêm nhiều tính năng mới. Năm 2006, tính năng News
Feed được đưa vào trang chủ của thành viên sử dụng để làm nổi bật thông tin bao
gồm thay đổi hồ sơ, các sự kiện sắp tới, và ngày sinh nhật của bạn bè của thành
viên đó.
Tuy
nhiên, News Feed cũng cho phép những người gửi thư rác (spammer) và người dùng
khác thao tác những tính năng này bằng cách tạo ra sự kiện ảo hoặc đăng ngày
sinh giả để thu hút sự chú ý đến hồ sơ của họ. Ban đầu, News Feed không làm hài
lòng một số người sử dụng FB, một số khác lại phàn nàn là nó quá lộn xộn và đầy
những thông tin “không mong muốn”.
Zuckerberg
đã đưa ra lời xin lỗi cho lỗ hổng của trang web và bổ sung các tính năng bảo mật
thích hợp. Kể từ đó, người dùng đã có thể kiểm soát những loại thông tin được
chia sẻ một cách tự động với bạn bè. Thành viên hiện nay có thể ngăn chặn những
người trong danh sách bạn bè mà thành viên đó không muốn họ nhìn thấy thông tin
cập nhật về một số loại hoạt động, bao gồm thay đổi hồ sơ, bài trên Wall, và bạn
bè mới thêm vào.
Một
trong những ứng dụng phổ biến nhất trên FB là ứng dụng Hình ảnh (Photos), nơi
thành viên có thể upload album và hình ảnh. Trong những năm đầu tiên, người
dùng FB bị giới hạn 60 hình ảnh cho mỗi album. Đến tháng 5/2009, giới hạn này
đã được tăng lên đến 200 bức ảnh mỗi album. FB cho phép người dùng tải lên
không giới hạn số hình ảnh, so với các dịch vụ lưu trữ hình ảnh khác như
Photobucket và Flickr, trong đó áp dụng giới hạn số lượng các bức ảnh mà người
dùng được phép tải lên.
Một
tính năng của ứng dụng hình ảnh là khả năng "tag", hay đánh nhãn một
thành viên trong một bức ảnh. Ví dụ, nếu một bức ảnh có một người bạn của thành
viên, sau đó thành viên này có thể "tag" người bạn trong bức ảnh. Điều
này sẽ gửi một thông báo cho người bạn rằng họ đã được gắn thẻ, và cung cấp cho
họ một liên kết để xem bức ảnh.
Facebook
Notes được giới thiệu vào năm 2006, một tính năng viết blog cho phép “nhúng”
các thẻ và hình ảnh. Thành viên sau đó có thể nhập blog từ Xanga, LiveJournal,
Blogger và các dịch vụ blog khác.
Bản
thân người viết có một trang trên Blogspot mang tên “Hồi ức một đời người”, mỗi khi post bài trên Blogger tôi đều có thể
chia sẻ trên FB và nhờ đó tăng thêm lượng người đọc. Như vậy, có một sự phân định
rõ ràng giữa Blogspot, là nơi đăng các bài viết, và FB là nơi phổ biến bài viết
đã đăng đến bạn bè FB. Hoạt động “tương tác” này rất hữu ích cho những người viết
Blog có một tài khoản trên FB.
Năm
2008, FB đưa ra ứng dụng nhắn tin dựa trên ngôn ngữ lập trình Comet gọi là
"Chat", cho phép người dùng giao tiếp với bạn bè và nó có chức năng
tương tự ứng dụng tin nhắn của máy tính để bàn hay điện thoại di động. Tiếp đến,
năm 2010 FB đưa ra dịch vụ "Facebook Messages", Giám đốc điều hành
Mark Zuckerberg cho biết, "Sự thật
là mọi người sẽ có thể có địa chỉ email: an@facebook.com, nhưng nó không phải
là email". Việc ra mắt tính năng như vậy đã được dự đoán trước, một số
người còn gọi đó là "sát thủ của Gmail và Yahoo”.
FB
đã gặp phải một số vấn đề gây nhiều tranh cãi trong thời gian qua. Một số công
sở, công ty cấm nhân viên của mình vào Facebook trong giờ làm việc để tránh việc
sử dụng giờ “công” cho chuyện “tư”.
Quyền
riêng tư trên FB cũng là một vấn đề gây nhiều hệ lụy và website này cũng đang đối
mặt với một số vụ kiện từ một số bạn cùng lớp của Zuckerberg, những người cho rằng
FB đã ăn cắp mã nguồn và các tài sản trí tuệ khác của họ. Đã có một thời gian
FB bị cấm tại một số quốc gia, trong đó có Syria, Trung Quốc, Iran và Việt Nam.
Ngoài
lý do chính trị “nhạy cảm”, tại những quốc gia ngăn chặn FB còn có những yếu tố
khác được nêu lên, chẳng hạn như tranh cãi về bản quyền cũng như nguy cơ lây
lan các loại virus như Trojan (phần mềm gián điệp), Phishing email (thư rác lừa
đảo) qua mạng xã hội này.
FB mọi lúc, mọi nơi!
Giáng
sinh năm 2011, Mark Zuckerberg và Priscilla Chan đã đến Việt Nam trong một chuyến
đi mà báo chí gọi là “bí mật với nhiều hỏa mù”. Ngày 22/12, cộng đồng mạng xôn
xao bởi thông tin người sáng lập ra Facebook đến Hà Nội và Priscilla Chan xác nhận gián tiếp qua FB. Sau
khi chọn khách sạn Sofitel Metropole là điểm nghỉ ngơi tại Hà Nội, ông chủ của
FB cùng bạn gái đã đi thăm nhiều địa điểm nổi tiếng như nhà tù Hỏa Lò, dạo
quanh Hồ Gươm…
Sáng
24/12, nhiều tờ báo đưa tin, chuyến bay riêng xuất phát từ sân bay Gia Lâm đã
đưa Mark và bạn gái đến điểm đáp khu vực phà Bãi Cháy (Quảng Ninh). Trước khi
bay đến Vịnh Hạ Long đón Giáng sinh, để đánh lạc hướng dư luận, Mark đã đặt
phòng tại một loạt khách sạn nổi tiếng ở Quảng Ninh như Hòn Gai, Novotel... Cuối
cùng, chiều 24/12, cả đoàn đã dừng chân tại du thuyền Hạ Long Phoenix Cruiser.
Mark đã thuê thuyền kayak tự mình chèo đi tham quan trên vịnh. Sau đó, cả đoàn
còn tiếp tục đi thăm một số hạng động nổi tiếng của vịnh Hạ Long.
Sáng
25/12, sau vài lần chơi trò “ú tim”, Mark mới chịu xuất hiện chính thức trước
báo giới, truyền thông qua cuộc gặp gỡ ngắn ngủi. Rời Quảng Ninh, ông chủ
Facebook tiếp tục “tung hỏa mù” trong chuyến đi tới Sa Pa, Lào Cai bằng “chiêu”
cũ, đặt phòng tại nhiều nhà nghỉ, khách sạn.
Trưa
25/12, Mark đã đáp trực thăng thuê riêng về lại Hà Nội để chuẩn bị hành trình
lên Sa Pa. Và thay vì nghỉ đêm tại những khách sạn ở ngay trung tâm, đoàn của
Mark chọn khu sinh thái To Pas Ecolodge cách Sa Pa 18km vừa để nghỉ ngơi, vừa để…
trốn các tay săn ảnh paparazzi.
Tại
đây, ngày 26/12, Mark và bạn gái đạp xe thăm thị trấn Bản Hồ và xã Thanh Phú -
nơi nổi tiếng với vẻ đẹp trong lành, nguyên sơ, khám phá các bản làng của các
dân tộc như Dao, Mông, Dáy… Không ai ngờ rằng, người đứng thứ 9 trong danh sách
những nhân vật quyền lực nhất thế giới lại gần gũi và thân thiện đến thế: anh
cưỡi trâu, lại còn chơi trò “bịt mắt bắt dê” với các em nhỏ.
Báo Mỹ đưa tin Mark Zuckerberg cưỡi trâu ở Việt Nam
Facebookers
ở Việt Nam đã nhiều lần than phiền về các nhà mạng như Viettel, VNPT, FPT thường
ngăn chặn FB, thậm chí còn có tin FB sẽ ngừng hoạt động tại Việt Nam sau ngày
25/6/2013. Ông Huỳnh Kim Tước, Giám đốc phát triển FB tại Việt Nam, đã tỏ ra bất
ngờ trước thông tin này và cho rằng: “Đây
chỉ là tin vịt, hoàn toàn không chính xác”.
Một
trong số những lý do FB bị nhiều người sử dụng và nhiều nhà mạng “xa lánh” là
do trên mạng xã hội FB thời gian gần đây xuất hiện nhiều cá nhân, hội, nhóm
thành lập tài khoản và đưa ra ý kiến bình luận nhằm mục đích bêu xấu cá nhân hoặc
tổ chức.
Về
vấn đề này, ông Tước cho rằng, FB cũng là một xã hội thu nhỏ, trong đó mọi người
chia sẻ thông tin, đưa ra ý kiến bình luận theo quan điểm cá nhân. Ông phân
tích: “Nếu không có Facebook thì cũng sẽ
có một mạng xã hội khác hoặc một dạng trang thông tin khác để người ta đưa ra
quan điểm ý kiến chia sẻ, vì nhu cầu trao đổi thông tin có từ khi con người xuất
hiện”.
Một
số người lại cho rằng FB cần “nhặt sạn” để bớt đi những bình luận không phù hợp
với thuần phong mỹ tục Việt Nam, ông Tước cho biết việc đó là “không thể” bởi
FB là trang mạng xã hội đa phương tiện thông tin, số lượng truy cập tham gia tới
hơn 1 tỷ người trên toàn thế giới, không thể có chương trình nào sàng lọc phù hợp
để “nhặt” sạn cho ngôn ngữ từng quốc gia được.
Cũng
xung quanh chủ đề FB tại Việt Nam thời gian qua, ông Huỳnh Kim Tước cho rằng mạng
xã hội FB đang chứng tỏ ưu điểm về trao đổi thông tin và độ tương tác. Nhiều
doanh nghiệp hiện nay đang sử dụng FB làm nơi tiếp thị maketing sản phẩm. Những
trang Fanpage trên FB có số lượng khách hàng gấp 81 lần so với một thương hiệu...
Trước
đó, trong “Hội thảo Công nghệ xử lý ngôn ngữ và phát triển thị trường nội dung
số Việt Nam ra thế giới” do Viện CNTT – Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức năm
2012, ông Nguyễn Lâm Thanh, Giám đốc công ty Viễn thông và Dịch vụ truyền hình
VTC đã giải thích lý do Facebook bị chặn tại Việt Nam:
“Đường truyền quốc tế
đắt hơn hẳn đường truyền quốc nội. Khi các nhu cầu sử dụng dịch vụ có thể sinh
ra tiền như Voice, IP… gia tăng thì nhà mạng sẽ “bóp” ngay đường truyền của những
dịch vụ không tạo ra tiền mà tiêu tốn băng thông như Facebook, YouTube. Theo thống
kê, hiện có tới 70 – 80% băng thông quốc tế chạy qua 2 cổng Facebook và YouTube
mà không tạo bất cứ đồng tiền nào cho nhà mạng”.
Theo
ông Thanh, việc chặn FB không xuất phát từ lý do chính trị mà chỉ đơn thuần vì
lý do kinh tế, hiện tượng FB bị chặn không bao giờ diễn ra đồng loạt và liên tục
trên phạm vi toàn quốc, chỉ thỉnh thoảng tắc nghẽn ở đâu đó khi các nhà cung cấp
dịch vụ viễn thông cân nhắc về việc tạm dẹp những dịch vụ không sinh lời để
thông đường cho những dịch vụ có tính ưu tiên, sống còn hơn.
Poster yêu cầu đưa FB trở lại Việt Nam
Mới
du nhập vào Việt Nam không lâu nhưng FB với những tính năng giúp chuyển tải
thông tin nhanh đến chóng mặt nên đã thổi bùng lại làn sóng sử dụng mạng xã hội
ảo sau khi Blog 360 bị đóng cửa vào ngày 13/7/2009.
Trong
thời gian qua có nhiều ý kiến trái chiều về FB khi nhiều người cho rằng việc sử
dụng FB và những ứng dụng của nó gây lãng phí quá nhiều thời gian làm việc
trong công sở và tính riêng tư của mỗi cá nhân cũng không được đảm bảo. Gần đây
ở Việt Nam, nhiều phần tử xấu đã lợi dụng tính năng phát tán thông tin nhanh
chóng của FB để phát đi những hình ảnh, bài viết, video clip có nội dung “tiêu
cực”.
Hàng
trăm độc giả của BBC cũng xác nhận trên FB về chuyện họ phải dùng thủ thuật để
vượt rào. Trước đó một quan chức của Tổng công ty Bưu chính Viễn thông VNPT nói
với BBC họ chỉ có chức năng "thu tiền" còn Bộ Thông tin Truyền thông
mới là cơ quan quyết định chính sách về internet. Một số ý kiến bình luận cũng
nói Việt Nam có thể sẽ tăng cường chặn mạng nước ngoài nhằm củng cố cho các
trang web nội địa.
Hình ảnh này cho thấy mức độ “nghiện” FB tại Việt
Nam
Rõ
ràng là FB mang hai “khuôn mặt” tương phản lẫn nhau. Ngoài bộ mặt “tiêu cực”
như đã đề cập đến ở phần trên, FB còn là nơi người sử dụng được tiếp cận với
các nhân vật nổi tiếng để tìm hiểu và học hỏi từ họ.
Trang
FB của Bill Gates đã đăng một tấm ảnh trên fanpage với thông điệp: “Join us in building a Better World for children”
(tạm dịch: Hãy cùng chúng tôi xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn cho trẻ em). Bức
ảnh chụp các em bé tung tăng nhảy nhót trên đường làng. Chỉ sau 11 giờ đăng tải,
hình ảnh đã được 14.000 người “like” (thích), 1.286 lượt “share” (chia sẻ) và
841 “comment” (bình luận).
FB Bill Gates: “Join us in building a Better World for
children”
FB
giúp đoàn tụ hai chị em ruột người Bosnia sau 72 năm mất liên lạc dù họ chỉ sống
cách nhau 200km. Cụ Tanija Delic, 88 tuổi, và cụ Hedija Talic, 82 tuổi, đã
không gặp nhau kể từ năm 1941. Bà Talic lúc đó mới 11 tuổi, bị lạc khỏi gia
đình khi họ đang chạy khỏi làng ở phía tây bắc Bosnia trong giai đoạn đầu của
thế chiến thứ hai.
"Sau chiến
tranh, mọi người kể cho tôi về đủ thứ chuyện", bà Talic nói. "Vài người cho rằng gia đình tôi bị giết,
một số lại bảo họ đã đi Mỹ. Tôi mất hết hy vọng sẽ gặp lại bất kỳ ai trong số họ
một lần nữa".
Nhưng
cuối cùng họ được gặp lại nhau sau khi con trai bà Talic bắt đầu quan tâm đến
phả hệ gia đình và liên lạc với người sau đó được nhận ra là con gái của bà Tanija
qua FB. Trong ngày đoàn tụ đầy cảm động, hai chị em vừa đầm đìa nước mắt vừa
không tin vào sự thật. Họ chỉ chia sẻ cùng nhau những ký ức về "các sự kiện
nhỏ nhất thời ấu thơ". Hai cụ cho biết sẽ cố gắng tìm lại thành viên còn lại
hoặc gia đình ông, được cho là sống ở Mỹ.
Cụ Tanija Delic, 88 tuổi (trái) và cụ Hedija Talic, 82 tuổi.
Tại
Việt Nam cũng có tin “Tìm được cha thất lạc sau 5 ngày nhờ Facebook”. Thông tin
người cha bị mất trí nhớ đi lạc đã được 1.464 lượt “share” (chia sẻ) trên FB,
chưa kể những trang mạng khác, và cuối cùng đã tìm được bố nhờ tấm lòng của cư
dân mạng. Theo VnExpress, một bạn đọc có nickname James Dao kể lại:
“Cách đây mấy ngày một
người bạn của tôi là Nguyễn Quốc Anh gọi điện hẹn đến có việc gấp. Đến nơi nghe
bạn sụt sùi kể mà tôi buồn quá. Bố bạn (tên là Nguyễn Xuân Thắng) không may bị
tai nạn nên đôi lúc bị mất trí nhớ, có dấu hiệu của tâm thần và gần đây sức khỏe
suy yếu và bị ho ra máu. Do bạn phải làm thuê cho một cửa hàng nước giải khát ở
quận 10 nên không có điều kiện về quê thăm bố được, mà phải nhờ một người bạn
đưa bố vào TP HCM để khám, chữa bệnh.
16h ngày 30/11, sau
khi đón bố từ bến xe về nhà trọ của hai vợ chồng đang thuê ở Cách mạng tháng 8,
quận 10, bạn bảo bố tắm rửa sạch sẽ rồi nghỉ ngơi. Người cha chắc do nóng bức
nên ở trần, đi chân đất nói với con trai: “Bố ra đầu hẻm mua thuốc lá một lát về
liền”.
Lúc này thấy bố cũng
khỏe mạnh bình thường nên bạn tôi để bố tự đi. Chờ 10 phút, 15 phút không thấy
bố về nên bạn gọi điện thì thấy bố không đem điện thoại theo. Lúc này bạn vẫn
nghĩ bố mình uống cà phê đầu hẻm nên đi bộ ra kiếm thì không thấy đâu cả. Hỏi
bà con thì họ bảo có thấy một người đàn ông cao và gầy chừng ngoài 50 tuổi ở trần,
chân đất vừa đi vừa chạy rất nhanh trên đường Cách mạng tháng 8...
Lúc này anh bạn tá hỏa
chạy đi các hướng, hỏi thăm cánh xe ôm và điện cho người thân bạn bè tìm giúp
nhưng do giờ cao điểm mà đường thì kẹt xe nên 1 giờ, 2 giờ, rồi 3 giờ trôi qua
mà thông tin về bố vẫn biệt tăm… Một
ngày, rồi 2 ngày dài như cả tháng trôi qua trong vô vọng, cậu phải mượn tiền bạn
bè để đăng tin lên báo và truyền hình. Nhưng đến ngày thứ tư do không đủ tiền để
đăng tiếp mà tin tức về bố thì vẫn biệt tăm nên cậu gọi cho vài người bạn nhờ hỗ
trợ.
Nghe bạn kể đến đây
tôi chạnh lòng và nghĩ nếu mình rơi vào hoàn cảnh của bạn không biết mình sẽ thế
nào. Tôi đã kêu gọi cộng đồng mạng dành một giây nhấn “share” tin này trên
Facebook và các diễn đàn khác để cùng chung sức giúp bạn tìm bố về chữa bệnh.
Nhờ sự hỗ trợ nhiệt
tình của cư dân mạng và cuối cùng điều kì diệu cũng đã xảy ra. 10h sáng ngày
5/12, bạn tôi đã tìm được bố. Do bố của bạn đi bộ về quê Hà Tĩnh theo Quốc lộ 1
nên đã có một người phụ nữ nhìn thấy ông ở Biên Hòa, Đồng Nai. Con gái của bà
lên Facebook biết được chuyện của bạn tôi và đã gọi điện báo. Bạn tôi tức tốc
lên đường và bố con đã gặp nhau trong nước mắt.
Người cha cho con biết
lý do bỏ về quê: "Vì bố thấy Sài Gòn quá đông đúc, ngột ngạt". Ngay
sau đó bạn tôi đã bắt xe đưa bố về quê Hà Tĩnh. Xin cảm ơn tấm lòng của các cư
dân mạng!
Thông tin đã được 1.464 lượt share (chia sẻ) trên FB
Facebook
quả là kỳ thú. Từ hai “khuôn mặt thật” của Mark Zuckerberg và Priscilla Chan với
câu chuyện tình dẫn đến kết cục “có hậu” chúng ta lại khám phá thêm hai “khuôn
mặt ảo” vừa tốt lẫn xấu của một mạng xã hội thu hút hàng tỷ người truy cập. Thế
giới ảo chẳng khác gì đồng tiền có hai mặt trái phải và việc nhận diện đâu là mặt
trái, đâu là mặt phải thuộc về mỗi cá nhân trong đó.
“Khuôn mặt” tốt của cộng đồng mạng nói chung và FB nói riêng là không thể phủ nhận nhưng những “khuôn nặt” xấu cũng cần phải nhìn nhận để tìm cách sàng lọc. Người ta không thể và cũng không nên đi ngược lại với hướng phát triển của công nghệ thông tin nhưng nếu một khi đã xác định những khía cạnh tiêu cực của “không gian ảo”, trách nhiệm của tất cả mọi người sử dụng là phải ý thức được những cái xấu đó để tránh và cũng để giúp thế hệ trẻ đừng đi lạc vào những "con đường mòn" xấu đó.
***
Chú
thích:
[1]
Mark Elliot Zuckerberg (sinh ngày 14/5/1984) là một lập trình viên máy tính và
là một chủ doanh nghiệp người Mỹ. Lúc đang là một sinh viên của Đại học
Harvard, anh đã thành lập website mạng xã hội Facebook với sự trợ giúp của các
bạn học tại Harvard, Andrew McCollum, cũng như của những người bạn ở chung
phòng ở ký túc xá Dustin Moskovitz và Chris Hughes.
Hiện
nay anh đang là tổng giám đốc điều hành của FB. Năm 2008, Zuckerberg xếp
thứ 785 trong bảng xếp hạng doanh nhân giàu có của tạp chí Forbes, với số tài sản
của anh lên đến 1,5 tỷ USD. Năm 2011 tài sản cá nhân của Mark Zuckerberg ước
tính khoảng 17,5 tỷ USD, xếp thứ 14 trong bảng xếp hạng 400 người giàu nhất Hoa
Kỳ của tạp chí Forbes.
Zuckerberg
sinh ra trong một gia đình Mỹ gốc Do Thái và lớn lên tại Dobbs Ferry, quận
Westchester, New York. Anh đã bắt đầu lập trình máy tính từ lúc học lớp 6.
Zuckerberg học tại trường Trung học Ardsley và tốt nghiệp Phillips Exeter
Academy năm 2002.
Năm
2008, Zuckerberg được tạp chí Forbes xếp hạng người giàu ở thứ 321 tại Hoa Kỳ,
với một giá trị của các mạng khoảng $16.6 tỷ. Anh là người trẻ nhất xuất hiện
trên Forbes 40. Năm 2010, Zuckerberg được tạp chí Time bình chọn là “Nhân vật của
Năm”.
http://chinhhoiuc.blogspot.com/2013/12/hai-khuon-mat-cua-facebook.html
Bàn ra tán vào (0)
Các tin đã đăng
- Huỳnh Ngọc Chênh - Hôm nay đón Nguyễn Thúy Hạnh về nhà, kịch tính như phim
- "Sư Minh Tuệ" - by Đỗ Duy Ngọc / Trần Văn Giang (ghi lại)
- "Thế lực nào đã đầu độc tướng vi-xi Nguyễn Chí Vịnh?" - Lê Văn Đoành / Trần Văn Giang (ghi lại)
- NHỮNG NỮ LƯU LỪNG DANH Ở MỸ & THẾ GIỚI - TRẦN VĂN NGÀ
- Putin tiến thoái lưỡng nan vì đã tính sai nước cờ _ Hoài Việt
Hai “khuôn mặt” của Facebook
Anh yêu cô bạn gái gốc châu Á, Priscilla Chan, và suốt ngày chỉ nghĩ quanh nghĩ quẩn đến cô, đi đâu cũng cũng thấy khuôn mặt của cô hiện ra trước mắt và lúc nào cũng thấy cô chập chờn trước mặt…
Mark
Zuckerberg [1], sinh viên năm thứ hai Đại học Harvard là một chàng thanh niên
si tình. Anh yêu cô bạn gái gốc châu Á, Priscilla Chan, và suốt ngày chỉ nghĩ
quanh nghĩ quẩn đến cô, đi đâu cũng cũng thấy khuôn mặt của cô hiện ra trước mắt
và lúc nào cũng thấy cô chập chờn trước mặt…
Mark Zuckerberg
Priscilla
Chan và Mark Zuckerberg gặp nhau lần đầu tại một bữa tiệc của trường Đại học
Harvard năm 2003. Bạn của Zuckerberg là chủ nhân bữa tiệc, còn Chan, lúc đó cũng
là sinh viên năm thứ hai cùng trường, đến dự với tư cách khách mời. Điều đáng
nói, Priscilla Chan là người Mỹ gốc Hoa, với khuôn mặt không có gì nổi bật, nhiều
người thậm chí còn cho điểm nhan sắc cô thuộc loại… “dưới trung bình”.
Priscilla Chan
Zuckerberg
thể hiện sự say mê Chan qua những bài viết trên blog nhưng anh thấy mình cần
nghĩ ra một hình thức gì đó mới lạ hơn. Thế là anh thiết lập một mạng xã hội
mang tên Facemash vào ngày 18/10/2003. Khởi đầu, Facemash giới hạn trong phạm
vi đại học Harvard với một phiên bản mang tên “Hot or Not”. Zuckerberg dùng hình ảnh “lưu bút” trực tuyến của
Harvard đặt bên cạnh hình của anh sưu tầm và hỏi ý kiến mọi người hình nào
“hot” hơn.
Theo
tờ Harvard Crimson [2], trang Facemash
được chuyển đến máy chủ trong campus nhưng chỉ vài ngày sau, Harvard ra lệnh
“đóng cửa” vì các “tội” vi phạm an ninh, xâm phạm bản quyền và xâm phạm quyền tự
do cá nhân. Nhà trường còn tính đuổi học nhưng “án” này đã được… “ân giảm”.
Không
chịu “bó tay”, Zuckerberg thiết lập "The Facebook" tại địa chỉ “thefacebook.com”
vào ngày 4/2/2004, Chan là một trong những người đầu tiên gia nhập mạng. Việc
đăng ký thành viên của website ban đầu cũng chỉ giới hạn cho những sinh viên
Harvard, sau đó đã được mở rộng sang các trường đại học khác tại khu vực
Boston, Ivy League và Đại học Stanford. Bước kế tiếp Facebook được mở rộng cho
sinh viên thuộc bất kỳ trường đại học nào, rồi đến đối tượng học sinh phổ thông
và cuối cùng là bất cứ ai trên 13 tuổi.
Hồ sơ trên “Thefacebook” năm 2005
Chan
là người đồng hành bên cạnh Zuckerberg trong những quyết định khó khăn. Căng thẳng
nhất là khi Yahoo đề nghị mua đứt FB với giá 1 tỷ đô la năm 2006. Chan kể
lại với The New Yorker trong một cuộc
phỏng vấn:
"Tôi nhớ lần đó
chúng tôi đã có một cuộc nói chuyện dài về lời đề nghị của Yahoo. Chúng tôi cố
gắng nghĩ về những mục tiêu từng đặt ra, về những gì chúng tôi tin và muốn làm
trong đời".
Kết
cục, Zuckerberg từ chối đề nghị “béo bở” của Yahoo vì muốn giữ lại FB. Tháng
9/2010, Chan dọn đến sống cùng Zuckerberg và anh viết trên trang cá nhân của
mình: "Priscilla Chan sẽ chuyến đến
vào cuối tuần này. Hiện cái gì cũng đang có gấp đôi nên ai cần đồ gia dụng, bát
đĩa, cốc, vân vân thì hãy đến và khuân về nhé".
Tháng
3/2011, hai người chính thức thông báo tình yêu của họ trên FB bằng cách thay đổi
“trạng thái” (status), anh cho biết Chan "đang
trong mối quan hệ với Mark Zuckerberg". Cuối cùng, cuộc tình đẹp của
Mark Zuckerberg và Priscilla Chan sau thời gian kéo dài suốt 9 năm đã đi đến một
đoạn kiết “có hậu”: họ cưới nhau khi Chan tốt nghiệp bác sĩ vào tháng 5/2012.
Đám cưới Mark Zuckerberg & Priscilla Chan
Địa
chỉ “thefacebook.com” được đổi thành “facebook.com” sau khi Mark Zuckerberg mua được
tên miền vào năm 2005 với giá $200.000. Facebook ra mắt phiên bản dành cho học
sinh trung học vào tháng 9/2005, Zuckerberg gọi nó là “một bước logic tiếp theo”. Vào thời điểm đó, các mạng của trường
trung học bắt buộc phải được mời mới được gia nhập FB.
Sau
đó, FB mở rộng quyền đăng ký thành viên cho nhân viên của một số công ty lớn, trong
đó có Apple Inc. và Microsoft. Kể từ ngày 26/9/2006,
Facebook mở cửa cho tất cả mọi người với điều kiện phải trên 13 tuổi và có một
địa chỉ email hợp lệ. Website này hiện có hơn 500 triệu thành viên trên khắp thế
giới. FB trở thành mạng xã hội phổ biến nhất, tiếp theo sau là MySpace và Twitter.
Giữa
Facebook và MySpace có sự khác biệt về mức độ tuỳ biến, hơn nữa, FB yêu cầu người
sử dụng dùng danh tính thực của mình trong khi MySpace thì không. MySpace cho
phép người dùng trang trí hồ sơ của họ bằng cách sử dụng HTML và Cascading
Style Sheets (CSS), trong khi FB chỉ cho phép bằng văn bản (plain text).
FB
còn một số tính năng mà người dùng có thể tương tác. Chẳng hạn như Wall, một
không gian trên trang hồ sơ của mỗi thành viên cho phép bạn bè họ đăng các tin
nhắn cho thành viên để xem hoặc Pokes cho phép người dùng gửi một "cái
hích" ảo với nhau (một thông báo cho thành viên là họ đã bị chọc)…
Photo
là nơi người dùng có thể tải lên (upload) album và hình ảnh; Trạng thái
(Status) cho phép thành viên thông báo cho bạn bè mình biết họ đang ở đâu và
đang làm gì. Tùy thuộc vào cài đặt riêng tư, bất cứ ai cũng có thể xem hồ sơ của
người dùng và cũng có thể theo dõi tính năng Wall của người dùng đó. Từ tháng
7/2007, FB bắt đầu cho phép người dùng gửi file đính kèm với Wall, trong khi
trước đây Wall chỉ giới hạn nội dung văn bản.
Tranh vui diễn tả người tiền sử dụng Wall trên FB
Trong
suốt thời gian qua, FB đã thêm nhiều tính năng mới. Năm 2006, tính năng News
Feed được đưa vào trang chủ của thành viên sử dụng để làm nổi bật thông tin bao
gồm thay đổi hồ sơ, các sự kiện sắp tới, và ngày sinh nhật của bạn bè của thành
viên đó.
Tuy
nhiên, News Feed cũng cho phép những người gửi thư rác (spammer) và người dùng
khác thao tác những tính năng này bằng cách tạo ra sự kiện ảo hoặc đăng ngày
sinh giả để thu hút sự chú ý đến hồ sơ của họ. Ban đầu, News Feed không làm hài
lòng một số người sử dụng FB, một số khác lại phàn nàn là nó quá lộn xộn và đầy
những thông tin “không mong muốn”.
Zuckerberg
đã đưa ra lời xin lỗi cho lỗ hổng của trang web và bổ sung các tính năng bảo mật
thích hợp. Kể từ đó, người dùng đã có thể kiểm soát những loại thông tin được
chia sẻ một cách tự động với bạn bè. Thành viên hiện nay có thể ngăn chặn những
người trong danh sách bạn bè mà thành viên đó không muốn họ nhìn thấy thông tin
cập nhật về một số loại hoạt động, bao gồm thay đổi hồ sơ, bài trên Wall, và bạn
bè mới thêm vào.
Một
trong những ứng dụng phổ biến nhất trên FB là ứng dụng Hình ảnh (Photos), nơi
thành viên có thể upload album và hình ảnh. Trong những năm đầu tiên, người
dùng FB bị giới hạn 60 hình ảnh cho mỗi album. Đến tháng 5/2009, giới hạn này
đã được tăng lên đến 200 bức ảnh mỗi album. FB cho phép người dùng tải lên
không giới hạn số hình ảnh, so với các dịch vụ lưu trữ hình ảnh khác như
Photobucket và Flickr, trong đó áp dụng giới hạn số lượng các bức ảnh mà người
dùng được phép tải lên.
Một
tính năng của ứng dụng hình ảnh là khả năng "tag", hay đánh nhãn một
thành viên trong một bức ảnh. Ví dụ, nếu một bức ảnh có một người bạn của thành
viên, sau đó thành viên này có thể "tag" người bạn trong bức ảnh. Điều
này sẽ gửi một thông báo cho người bạn rằng họ đã được gắn thẻ, và cung cấp cho
họ một liên kết để xem bức ảnh.
Facebook
Notes được giới thiệu vào năm 2006, một tính năng viết blog cho phép “nhúng”
các thẻ và hình ảnh. Thành viên sau đó có thể nhập blog từ Xanga, LiveJournal,
Blogger và các dịch vụ blog khác.
Bản
thân người viết có một trang trên Blogspot mang tên “Hồi ức một đời người”, mỗi khi post bài trên Blogger tôi đều có thể
chia sẻ trên FB và nhờ đó tăng thêm lượng người đọc. Như vậy, có một sự phân định
rõ ràng giữa Blogspot, là nơi đăng các bài viết, và FB là nơi phổ biến bài viết
đã đăng đến bạn bè FB. Hoạt động “tương tác” này rất hữu ích cho những người viết
Blog có một tài khoản trên FB.
Năm
2008, FB đưa ra ứng dụng nhắn tin dựa trên ngôn ngữ lập trình Comet gọi là
"Chat", cho phép người dùng giao tiếp với bạn bè và nó có chức năng
tương tự ứng dụng tin nhắn của máy tính để bàn hay điện thoại di động. Tiếp đến,
năm 2010 FB đưa ra dịch vụ "Facebook Messages", Giám đốc điều hành
Mark Zuckerberg cho biết, "Sự thật
là mọi người sẽ có thể có địa chỉ email: an@facebook.com, nhưng nó không phải
là email". Việc ra mắt tính năng như vậy đã được dự đoán trước, một số
người còn gọi đó là "sát thủ của Gmail và Yahoo”.
FB
đã gặp phải một số vấn đề gây nhiều tranh cãi trong thời gian qua. Một số công
sở, công ty cấm nhân viên của mình vào Facebook trong giờ làm việc để tránh việc
sử dụng giờ “công” cho chuyện “tư”.
Quyền
riêng tư trên FB cũng là một vấn đề gây nhiều hệ lụy và website này cũng đang đối
mặt với một số vụ kiện từ một số bạn cùng lớp của Zuckerberg, những người cho rằng
FB đã ăn cắp mã nguồn và các tài sản trí tuệ khác của họ. Đã có một thời gian
FB bị cấm tại một số quốc gia, trong đó có Syria, Trung Quốc, Iran và Việt Nam.
Ngoài
lý do chính trị “nhạy cảm”, tại những quốc gia ngăn chặn FB còn có những yếu tố
khác được nêu lên, chẳng hạn như tranh cãi về bản quyền cũng như nguy cơ lây
lan các loại virus như Trojan (phần mềm gián điệp), Phishing email (thư rác lừa
đảo) qua mạng xã hội này.
FB mọi lúc, mọi nơi!
Giáng
sinh năm 2011, Mark Zuckerberg và Priscilla Chan đã đến Việt Nam trong một chuyến
đi mà báo chí gọi là “bí mật với nhiều hỏa mù”. Ngày 22/12, cộng đồng mạng xôn
xao bởi thông tin người sáng lập ra Facebook đến Hà Nội và Priscilla Chan xác nhận gián tiếp qua FB. Sau
khi chọn khách sạn Sofitel Metropole là điểm nghỉ ngơi tại Hà Nội, ông chủ của
FB cùng bạn gái đã đi thăm nhiều địa điểm nổi tiếng như nhà tù Hỏa Lò, dạo
quanh Hồ Gươm…
Sáng
24/12, nhiều tờ báo đưa tin, chuyến bay riêng xuất phát từ sân bay Gia Lâm đã
đưa Mark và bạn gái đến điểm đáp khu vực phà Bãi Cháy (Quảng Ninh). Trước khi
bay đến Vịnh Hạ Long đón Giáng sinh, để đánh lạc hướng dư luận, Mark đã đặt
phòng tại một loạt khách sạn nổi tiếng ở Quảng Ninh như Hòn Gai, Novotel... Cuối
cùng, chiều 24/12, cả đoàn đã dừng chân tại du thuyền Hạ Long Phoenix Cruiser.
Mark đã thuê thuyền kayak tự mình chèo đi tham quan trên vịnh. Sau đó, cả đoàn
còn tiếp tục đi thăm một số hạng động nổi tiếng của vịnh Hạ Long.
Sáng
25/12, sau vài lần chơi trò “ú tim”, Mark mới chịu xuất hiện chính thức trước
báo giới, truyền thông qua cuộc gặp gỡ ngắn ngủi. Rời Quảng Ninh, ông chủ
Facebook tiếp tục “tung hỏa mù” trong chuyến đi tới Sa Pa, Lào Cai bằng “chiêu”
cũ, đặt phòng tại nhiều nhà nghỉ, khách sạn.
Trưa
25/12, Mark đã đáp trực thăng thuê riêng về lại Hà Nội để chuẩn bị hành trình
lên Sa Pa. Và thay vì nghỉ đêm tại những khách sạn ở ngay trung tâm, đoàn của
Mark chọn khu sinh thái To Pas Ecolodge cách Sa Pa 18km vừa để nghỉ ngơi, vừa để…
trốn các tay săn ảnh paparazzi.
Tại
đây, ngày 26/12, Mark và bạn gái đạp xe thăm thị trấn Bản Hồ và xã Thanh Phú -
nơi nổi tiếng với vẻ đẹp trong lành, nguyên sơ, khám phá các bản làng của các
dân tộc như Dao, Mông, Dáy… Không ai ngờ rằng, người đứng thứ 9 trong danh sách
những nhân vật quyền lực nhất thế giới lại gần gũi và thân thiện đến thế: anh
cưỡi trâu, lại còn chơi trò “bịt mắt bắt dê” với các em nhỏ.
Báo Mỹ đưa tin Mark Zuckerberg cưỡi trâu ở Việt Nam
Facebookers
ở Việt Nam đã nhiều lần than phiền về các nhà mạng như Viettel, VNPT, FPT thường
ngăn chặn FB, thậm chí còn có tin FB sẽ ngừng hoạt động tại Việt Nam sau ngày
25/6/2013. Ông Huỳnh Kim Tước, Giám đốc phát triển FB tại Việt Nam, đã tỏ ra bất
ngờ trước thông tin này và cho rằng: “Đây
chỉ là tin vịt, hoàn toàn không chính xác”.
Một
trong số những lý do FB bị nhiều người sử dụng và nhiều nhà mạng “xa lánh” là
do trên mạng xã hội FB thời gian gần đây xuất hiện nhiều cá nhân, hội, nhóm
thành lập tài khoản và đưa ra ý kiến bình luận nhằm mục đích bêu xấu cá nhân hoặc
tổ chức.
Về
vấn đề này, ông Tước cho rằng, FB cũng là một xã hội thu nhỏ, trong đó mọi người
chia sẻ thông tin, đưa ra ý kiến bình luận theo quan điểm cá nhân. Ông phân
tích: “Nếu không có Facebook thì cũng sẽ
có một mạng xã hội khác hoặc một dạng trang thông tin khác để người ta đưa ra
quan điểm ý kiến chia sẻ, vì nhu cầu trao đổi thông tin có từ khi con người xuất
hiện”.
Một
số người lại cho rằng FB cần “nhặt sạn” để bớt đi những bình luận không phù hợp
với thuần phong mỹ tục Việt Nam, ông Tước cho biết việc đó là “không thể” bởi
FB là trang mạng xã hội đa phương tiện thông tin, số lượng truy cập tham gia tới
hơn 1 tỷ người trên toàn thế giới, không thể có chương trình nào sàng lọc phù hợp
để “nhặt” sạn cho ngôn ngữ từng quốc gia được.
Cũng
xung quanh chủ đề FB tại Việt Nam thời gian qua, ông Huỳnh Kim Tước cho rằng mạng
xã hội FB đang chứng tỏ ưu điểm về trao đổi thông tin và độ tương tác. Nhiều
doanh nghiệp hiện nay đang sử dụng FB làm nơi tiếp thị maketing sản phẩm. Những
trang Fanpage trên FB có số lượng khách hàng gấp 81 lần so với một thương hiệu...
Trước
đó, trong “Hội thảo Công nghệ xử lý ngôn ngữ và phát triển thị trường nội dung
số Việt Nam ra thế giới” do Viện CNTT – Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức năm
2012, ông Nguyễn Lâm Thanh, Giám đốc công ty Viễn thông và Dịch vụ truyền hình
VTC đã giải thích lý do Facebook bị chặn tại Việt Nam:
“Đường truyền quốc tế
đắt hơn hẳn đường truyền quốc nội. Khi các nhu cầu sử dụng dịch vụ có thể sinh
ra tiền như Voice, IP… gia tăng thì nhà mạng sẽ “bóp” ngay đường truyền của những
dịch vụ không tạo ra tiền mà tiêu tốn băng thông như Facebook, YouTube. Theo thống
kê, hiện có tới 70 – 80% băng thông quốc tế chạy qua 2 cổng Facebook và YouTube
mà không tạo bất cứ đồng tiền nào cho nhà mạng”.
Theo
ông Thanh, việc chặn FB không xuất phát từ lý do chính trị mà chỉ đơn thuần vì
lý do kinh tế, hiện tượng FB bị chặn không bao giờ diễn ra đồng loạt và liên tục
trên phạm vi toàn quốc, chỉ thỉnh thoảng tắc nghẽn ở đâu đó khi các nhà cung cấp
dịch vụ viễn thông cân nhắc về việc tạm dẹp những dịch vụ không sinh lời để
thông đường cho những dịch vụ có tính ưu tiên, sống còn hơn.
Poster yêu cầu đưa FB trở lại Việt Nam
Mới
du nhập vào Việt Nam không lâu nhưng FB với những tính năng giúp chuyển tải
thông tin nhanh đến chóng mặt nên đã thổi bùng lại làn sóng sử dụng mạng xã hội
ảo sau khi Blog 360 bị đóng cửa vào ngày 13/7/2009.
Trong
thời gian qua có nhiều ý kiến trái chiều về FB khi nhiều người cho rằng việc sử
dụng FB và những ứng dụng của nó gây lãng phí quá nhiều thời gian làm việc
trong công sở và tính riêng tư của mỗi cá nhân cũng không được đảm bảo. Gần đây
ở Việt Nam, nhiều phần tử xấu đã lợi dụng tính năng phát tán thông tin nhanh
chóng của FB để phát đi những hình ảnh, bài viết, video clip có nội dung “tiêu
cực”.
Hàng
trăm độc giả của BBC cũng xác nhận trên FB về chuyện họ phải dùng thủ thuật để
vượt rào. Trước đó một quan chức của Tổng công ty Bưu chính Viễn thông VNPT nói
với BBC họ chỉ có chức năng "thu tiền" còn Bộ Thông tin Truyền thông
mới là cơ quan quyết định chính sách về internet. Một số ý kiến bình luận cũng
nói Việt Nam có thể sẽ tăng cường chặn mạng nước ngoài nhằm củng cố cho các
trang web nội địa.
Hình ảnh này cho thấy mức độ “nghiện” FB tại Việt
Nam
Rõ
ràng là FB mang hai “khuôn mặt” tương phản lẫn nhau. Ngoài bộ mặt “tiêu cực”
như đã đề cập đến ở phần trên, FB còn là nơi người sử dụng được tiếp cận với
các nhân vật nổi tiếng để tìm hiểu và học hỏi từ họ.
Trang
FB của Bill Gates đã đăng một tấm ảnh trên fanpage với thông điệp: “Join us in building a Better World for children”
(tạm dịch: Hãy cùng chúng tôi xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn cho trẻ em). Bức
ảnh chụp các em bé tung tăng nhảy nhót trên đường làng. Chỉ sau 11 giờ đăng tải,
hình ảnh đã được 14.000 người “like” (thích), 1.286 lượt “share” (chia sẻ) và
841 “comment” (bình luận).
FB Bill Gates: “Join us in building a Better World for
children”
FB
giúp đoàn tụ hai chị em ruột người Bosnia sau 72 năm mất liên lạc dù họ chỉ sống
cách nhau 200km. Cụ Tanija Delic, 88 tuổi, và cụ Hedija Talic, 82 tuổi, đã
không gặp nhau kể từ năm 1941. Bà Talic lúc đó mới 11 tuổi, bị lạc khỏi gia
đình khi họ đang chạy khỏi làng ở phía tây bắc Bosnia trong giai đoạn đầu của
thế chiến thứ hai.
"Sau chiến
tranh, mọi người kể cho tôi về đủ thứ chuyện", bà Talic nói. "Vài người cho rằng gia đình tôi bị giết,
một số lại bảo họ đã đi Mỹ. Tôi mất hết hy vọng sẽ gặp lại bất kỳ ai trong số họ
một lần nữa".
Nhưng
cuối cùng họ được gặp lại nhau sau khi con trai bà Talic bắt đầu quan tâm đến
phả hệ gia đình và liên lạc với người sau đó được nhận ra là con gái của bà Tanija
qua FB. Trong ngày đoàn tụ đầy cảm động, hai chị em vừa đầm đìa nước mắt vừa
không tin vào sự thật. Họ chỉ chia sẻ cùng nhau những ký ức về "các sự kiện
nhỏ nhất thời ấu thơ". Hai cụ cho biết sẽ cố gắng tìm lại thành viên còn lại
hoặc gia đình ông, được cho là sống ở Mỹ.
Cụ Tanija Delic, 88 tuổi (trái) và cụ Hedija Talic, 82 tuổi.
Tại
Việt Nam cũng có tin “Tìm được cha thất lạc sau 5 ngày nhờ Facebook”. Thông tin
người cha bị mất trí nhớ đi lạc đã được 1.464 lượt “share” (chia sẻ) trên FB,
chưa kể những trang mạng khác, và cuối cùng đã tìm được bố nhờ tấm lòng của cư
dân mạng. Theo VnExpress, một bạn đọc có nickname James Dao kể lại:
“Cách đây mấy ngày một
người bạn của tôi là Nguyễn Quốc Anh gọi điện hẹn đến có việc gấp. Đến nơi nghe
bạn sụt sùi kể mà tôi buồn quá. Bố bạn (tên là Nguyễn Xuân Thắng) không may bị
tai nạn nên đôi lúc bị mất trí nhớ, có dấu hiệu của tâm thần và gần đây sức khỏe
suy yếu và bị ho ra máu. Do bạn phải làm thuê cho một cửa hàng nước giải khát ở
quận 10 nên không có điều kiện về quê thăm bố được, mà phải nhờ một người bạn
đưa bố vào TP HCM để khám, chữa bệnh.
16h ngày 30/11, sau
khi đón bố từ bến xe về nhà trọ của hai vợ chồng đang thuê ở Cách mạng tháng 8,
quận 10, bạn bảo bố tắm rửa sạch sẽ rồi nghỉ ngơi. Người cha chắc do nóng bức
nên ở trần, đi chân đất nói với con trai: “Bố ra đầu hẻm mua thuốc lá một lát về
liền”.
Lúc này thấy bố cũng
khỏe mạnh bình thường nên bạn tôi để bố tự đi. Chờ 10 phút, 15 phút không thấy
bố về nên bạn gọi điện thì thấy bố không đem điện thoại theo. Lúc này bạn vẫn
nghĩ bố mình uống cà phê đầu hẻm nên đi bộ ra kiếm thì không thấy đâu cả. Hỏi
bà con thì họ bảo có thấy một người đàn ông cao và gầy chừng ngoài 50 tuổi ở trần,
chân đất vừa đi vừa chạy rất nhanh trên đường Cách mạng tháng 8...
Lúc này anh bạn tá hỏa
chạy đi các hướng, hỏi thăm cánh xe ôm và điện cho người thân bạn bè tìm giúp
nhưng do giờ cao điểm mà đường thì kẹt xe nên 1 giờ, 2 giờ, rồi 3 giờ trôi qua
mà thông tin về bố vẫn biệt tăm… Một
ngày, rồi 2 ngày dài như cả tháng trôi qua trong vô vọng, cậu phải mượn tiền bạn
bè để đăng tin lên báo và truyền hình. Nhưng đến ngày thứ tư do không đủ tiền để
đăng tiếp mà tin tức về bố thì vẫn biệt tăm nên cậu gọi cho vài người bạn nhờ hỗ
trợ.
Nghe bạn kể đến đây
tôi chạnh lòng và nghĩ nếu mình rơi vào hoàn cảnh của bạn không biết mình sẽ thế
nào. Tôi đã kêu gọi cộng đồng mạng dành một giây nhấn “share” tin này trên
Facebook và các diễn đàn khác để cùng chung sức giúp bạn tìm bố về chữa bệnh.
Nhờ sự hỗ trợ nhiệt
tình của cư dân mạng và cuối cùng điều kì diệu cũng đã xảy ra. 10h sáng ngày
5/12, bạn tôi đã tìm được bố. Do bố của bạn đi bộ về quê Hà Tĩnh theo Quốc lộ 1
nên đã có một người phụ nữ nhìn thấy ông ở Biên Hòa, Đồng Nai. Con gái của bà
lên Facebook biết được chuyện của bạn tôi và đã gọi điện báo. Bạn tôi tức tốc
lên đường và bố con đã gặp nhau trong nước mắt.
Người cha cho con biết
lý do bỏ về quê: "Vì bố thấy Sài Gòn quá đông đúc, ngột ngạt". Ngay
sau đó bạn tôi đã bắt xe đưa bố về quê Hà Tĩnh. Xin cảm ơn tấm lòng của các cư
dân mạng!
Thông tin đã được 1.464 lượt share (chia sẻ) trên FB
Facebook
quả là kỳ thú. Từ hai “khuôn mặt thật” của Mark Zuckerberg và Priscilla Chan với
câu chuyện tình dẫn đến kết cục “có hậu” chúng ta lại khám phá thêm hai “khuôn
mặt ảo” vừa tốt lẫn xấu của một mạng xã hội thu hút hàng tỷ người truy cập. Thế
giới ảo chẳng khác gì đồng tiền có hai mặt trái phải và việc nhận diện đâu là mặt
trái, đâu là mặt phải thuộc về mỗi cá nhân trong đó.
“Khuôn mặt” tốt của cộng đồng mạng nói chung và FB nói riêng là không thể phủ nhận nhưng những “khuôn nặt” xấu cũng cần phải nhìn nhận để tìm cách sàng lọc. Người ta không thể và cũng không nên đi ngược lại với hướng phát triển của công nghệ thông tin nhưng nếu một khi đã xác định những khía cạnh tiêu cực của “không gian ảo”, trách nhiệm của tất cả mọi người sử dụng là phải ý thức được những cái xấu đó để tránh và cũng để giúp thế hệ trẻ đừng đi lạc vào những "con đường mòn" xấu đó.
***
Chú
thích:
[1]
Mark Elliot Zuckerberg (sinh ngày 14/5/1984) là một lập trình viên máy tính và
là một chủ doanh nghiệp người Mỹ. Lúc đang là một sinh viên của Đại học
Harvard, anh đã thành lập website mạng xã hội Facebook với sự trợ giúp của các
bạn học tại Harvard, Andrew McCollum, cũng như của những người bạn ở chung
phòng ở ký túc xá Dustin Moskovitz và Chris Hughes.
Hiện
nay anh đang là tổng giám đốc điều hành của FB. Năm 2008, Zuckerberg xếp
thứ 785 trong bảng xếp hạng doanh nhân giàu có của tạp chí Forbes, với số tài sản
của anh lên đến 1,5 tỷ USD. Năm 2011 tài sản cá nhân của Mark Zuckerberg ước
tính khoảng 17,5 tỷ USD, xếp thứ 14 trong bảng xếp hạng 400 người giàu nhất Hoa
Kỳ của tạp chí Forbes.
Zuckerberg
sinh ra trong một gia đình Mỹ gốc Do Thái và lớn lên tại Dobbs Ferry, quận
Westchester, New York. Anh đã bắt đầu lập trình máy tính từ lúc học lớp 6.
Zuckerberg học tại trường Trung học Ardsley và tốt nghiệp Phillips Exeter
Academy năm 2002.
Năm
2008, Zuckerberg được tạp chí Forbes xếp hạng người giàu ở thứ 321 tại Hoa Kỳ,
với một giá trị của các mạng khoảng $16.6 tỷ. Anh là người trẻ nhất xuất hiện
trên Forbes 40. Năm 2010, Zuckerberg được tạp chí Time bình chọn là “Nhân vật của
Năm”.
http://chinhhoiuc.blogspot.com/2013/12/hai-khuon-mat-cua-facebook.html
