Phiếm Đàm, Đàm Chuyện...
Hồ ở Liễu Châu _ Việt Nhân
(HNPĐ) Tài liệu An Nam cộng đảng ghi, Hồ về nước ngày 08/02/1941 nơi cột mốc 108 biên giới Việt Trung, sống tại hang Pắc Bó
(HNPĐ) Tài liệu An Nam cộng đảng ghi, Hồ về nước ngày 08/02/1941 nơi cột mốc 108 biên giới Việt Trung, sống tại hang Pắc Bó, Cao Bằng, và ngày 10/05/1941 Hồ chủ trì cuộc họp Trung ương Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII tại Việt Bắc, với Hoàng Văn Thụ, Trường Chinh, Phùng Chí Kiên, Vũ Anh, Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Hoan, chức tổng bí thư được Hồ nhường cho Trường Chinh.
Tổng bí thư Trường Chinh, cùng với Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Thụ, trở về Hà Nội để thiết lập một trụ sở mới cho ủy ban, những Đảng viên khác được gởi đến các huyện gần đó để tổ chức những phân đội du kích và bắt đầu xây dựng căn cứ cách mạng ở vùng núi Việt Bắc. Theo lệnh Hồ, Phùng Chí Kiên xây dựng một căn cứ ngay phía tây của thủ phủ tỉnh Cao Bằng, ý của Hồ đó sẽ là nơi xuất phát cho cuộc tổng nổi dậy trong tương lai, căn cứ mới này của Việt Minh, Hồ đặt tên là Lam Sơn
Tại căn cứ mới, Hồ liên kết cùng nhóm Cứu Quốc Quân của Chu Văn Tấn ở Bắc Sơn, Võ Nhai, nhằm mở rộng vùng hoạt động từ Cao Bằng xuống phía nam, hướng về đồng bằng, phải thấy một thực tế vì Hồ không là nhà quân sự, nơi mới này có quá nhiều điểm yếu.
Trong HCM: A Life của William Duiker trang 261: “Một vấn đề về vị trí mới, tuy nhiên, là nó lộ diện nhiều hơn so với vùng biên giới gần Pác Bó đối với sự tấn công của kẻ thù. Trong nhiều lần khác, những cán bộ Đảng tại mật khu chỉ huy đã bị buộc phải tìm nơi ẩn náu giữa dân địa phương.”
Và chuyện xảy ra, Phùng Chí Kiên trong một trận càn của Pháp bị bắt tại Bằng Đức, Cao Bằng, ngày 22/08/1941, đầu của Phùng Chí Kiên bị chặt đem cắm ở đầu cầu Ngân Sơn, do bị vây càn mà VM lâm vào khó khăn, nhất là về lương thực, sống bằng củ chuối hoang, và để tồn đã phải tìm cướp bắp gạo kể cả của dân. Nhiều nhận định cho rằng, điều đó đã tác động mạnh đến Hồ, trong HCM: A Life trang 263, William Duiker viết: “Chỉ vì muốn giảm thiểu khả năng bị bắt nên Nguyễn Ái Quốc rời khỏi Lam Sơn vào tháng Sáu năm 1942 và trở về Pắc Bó”.
Hoa Kỳ tuyên chiến cùng Phát xít Nhật, sau khi bị oanh kích Trân Châu Cảng 07/12/1941 - Từ Pắc Bó tháng 08/1942 Hồ đi Trùng Khánh, mục đích chuyến đi không một tài liệu nào nói rõ, HCM Sinh Bình Khảo (trg 86) của Hồ Tuấn Hùng, thì cho rằng Hồ đi gặp Chu Ân Lai: “Mục đích sang Trung Quốc của ông lần nầy là để di Trùng Khánh gặp Chu Ân Lai báo cáo tình hình Việt Nam hiện tại và trao đổi về tình hình thế giới” - Đây cũng là chuyến đi mà Hồ bị bắt giam trong 14 tháng, qua 18 nhà ngục, được cho là lúc viết “Nhật ký trong tù” (133 bài thơ Hán văn).
Trên đường đi Trùng Khánh, ngày 27/08/1942 đến Túc Vinh, Quảng Tây, Hồ bị bắt bởi đám hương cảnh thuộc Sở Cảnh sát (TH.QDĐ) bị giải qua 13 huyện Tĩnh Tây, Nam Ninh, Liễu Châu, Quế Lâm. Ngày tháng Hồ bị bắt là do căn cứ theo ngày tháng ghi trong tập thơ Ngục Trung Nhật Ký, nhưng thực ra nguyên bản của Ngục Trung Nhật Ký ghi là ngày 29-8-1932, sau này Phạm Văn Đồng cho sửa lại thành 1942 cho phù hợp với năm Hồ bị bắt. Lùi lại đúng mười năm, cho thấy cái thật không bao giờ có ở Hồ… Đây là bài viết về giai đoạn này: Hồ ở Liễu Châu.
Theo hồi ký của Nghiêm Kế Tổ, hồi ký của tướng csVN Lê Tùng Sơn, và tùy bút của Nguyễn Tường Tam: Cuối năm 1943 Nguyễn Tường Tam của VNQDĐ bị nhà cầm quyền Liễu Châu bắt vì nghi là gián điệp cho Nhật. Trong nhà giam Liễu Châu Nguyễn Tường Tam gặp Hồ, và đây cũng là thời gian do tình hình thế giới biến chuyển, trên đất Trung Hoa, Quốc Cộng hợp lực để chống Phát xít Nhật. Ngày 10/09/1943, Vũ Hồng Khanh và Nghiêm Kế Tổ đến lãnh Nguyễn Tường Tam, và theo ý của Nguyễn Hải Thần đã nhận luôn cả Hồ (hồi ký Nghiêm Kế Tổ).
Điều này được nói đến trong “Nhật ký một chặng đường” của tướng cộng sản Lê Tùng Sơn (Hà Nội, xb1978), lúc đó Hồ được tướng Lý Tế Thâm (THQDD) từ Quế Lâm đưa về Liễu Châu, giao cho Trương Bội Công và Nguyễn Hải Thần (Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội) tra xét. Thời gian này thì cả hai HCM Sinh Bình Khảo của Hồ Tuấn Hùng, hay HCM: ALife của William Duiker, có đôi phần trùng hợp về sự kiện lẫn thời gian, nhưng HCM: A Life có lẽ được viết theo tài liệu tuyên giáo đảng đã theo lời Hồ mà bịa không ít về mình để cường điệu thêm,.
Vì vậy chỉ xin trích một trong hai mà thôi! HCM: A Life trang 268-269 William Duiker bốc phét theo lời của vẹm: “Khi tin tức về việc bị giam giữ của ông Hồ đến Cao Bằng vào cuối tháng Mười, những người lãnh đạo Đảng quyết định huy động một cuộc biểu tình công khai chống lại việc bắt giữ ông ta (?!). Họ cũng đã quyết định viết thư cho những cơ quan tin tức lớn như là UPI, Reuters, Tass, và Agence France Presse, báo động họ về tình hình và yêu cầu họ can thiệp với chính phủ Trung Quốc để có được sự phóng thích của ông Hồ…
…Một điện tín (gửi) đến đại diện của Tass ở Trùng Khánh, được ghi là ngày 15 tháng Mười Một, chỉ đơn giản xác định Hồ Chí Minh như là “một trong những thành viên hàng đầu thuộc phân bộ Việt Nam của Liên đoàn Quốc tế Chống xâm Lược” là người có được “uy tín cao” trong dân (?). Điện tín tuyên bố rằng hội đoàn có số thành viên 200.000 người (?!) Đồng thời, những báo động tương tự được nhận bởi tất cả các sở điện báo nước ngoài ở Trùng Khánh, tuy nhiên, Hồ Chí Minh đã ở trong nhà tù huyện Liễu Châu rồi.” Nổ, hai trăm biết đã có chưa!!!
Những ngày sau khi được lãnh ra, Hồ tạm sống tại Liễu Châu cùng với nhóm Nguyễn Tường Tam, Trương Trung Phụng VN.QDĐ, Lúc đó tướng Tiêu Văn (Xiao Wen) của TH.QDĐ đang chuẩn bị đại hội cải cách Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội (gọi tắt là Việt Cách) tổ chức vào cuối tháng 03/1944. Giống như TH.QDĐ mà Việt Cách cũng cho cộng sản tham dự, Hồ xưng cùng đám Nguyễn Hải Thần mình chính là Lý Thụy (tức Nguyễn), và kết thúc đại hội Nguyễn Văn Cơ tức Lê Tùng Sơn (cs) được bầu vào ban chấp hành và Hồ là dự khuyết.
Qua đại hội Việt Cách (VNCMĐMH), một chi tiết cho thấy năm 1944 Nguyễn Hải Thần mới biết mặt Hồ lần đầu! Trong đại hội tướng Tiêu Văn cho biết kế hoạch “ Hoa quân nhập Việt”, sẽ tổ chức một đội biệt kích, tại vùng Việt Bắc để đón tiếp quân đội của Tưởng Giới Thạch, và Đồng Minh vượt qua biên giới vào Việt Nam bằng ngả Hoa Nam. Hồ tình nguyện làm việc đó, Tiêu Văn trình lên tướng Trương Phát Khuê (Zhang Fakui), làTư lệnh Đệ tứ quân khu Hoa Nam – Đây là lúc Hồ trở về với một số tiền (được cho là 76.000 quan) và 18 người như ta đã biết!
Hồ cùng Hoàng Văn Hoan trở về Pắc Bó với 18 người của Tiêu Văn như: Hoàng Văn Thái, Lê Thiết Hùng, Cao Hồng Lãnh, Đàm Quang Trung, Hoàng Minh Thảo, Nam Long, Vũ Lập, Bằng Giang, Bùi Đức Minh, Lê Tùng Sơn, Đặng Văn Cáp, Bùi Ngọc Thành, Trần Ngọc Kính, là những người tốt nghiệp trường võ bị Đại Kiều, Côn Minh, Hoàng Phố, hay từng là hạ sĩ quan trong quân đội của Pháp như Hoàng Sâm, Lê Quảng Ba… và Đỗ Thị Lạc người đàn bà này sau đó đã có được một đứa con gái với Hồ (theo Trần Trọng Kim: Một cơn gió bụi).
William Duiker trong HCM: A Life, trang 276 viết: “Ông Hồ hứa hẹn mở ra hai khu căn cứ du kích ngay phía nam biên giới, và yêu cầu Tướng Zhang Fakui (Trương Phát Khuê) cung cấp cho ông ta vũ khí và một số tiền thích hợp để hỗ trợ ông ta trong mục đích đó, cũng như một lá thư riêng giới thiệu đến tổ chức yêu nước khác nhau ở Việt Nam và một bản đồ quân sự của đất nước…” Sau này nhớ lại lúc đi đón Hồ, Phạm Văn Đồng nói: Bác nhiều tiền lắm, hai xấp to như hai cuốn tự điển.
Zhang Fakui (Trương Phát Khuê), Xiao Wen (Tiêu Văn) là các vị tướng TH.QDĐ của nhà cầm quyền Chiang Kai-shek (Tưởng Giới Thạch), và đội quân biệt kích hoạt động tình báo, tại vùng Việt Bắc mà Hồ nhận đứng ra tổ chức, còn gọi là toán tiền thám của chiến dịch “Hoa Quân Nhập Việt” sau này. Vạch ra kế hoạch này không ai khác ngoài Hoa Kỳ, do đó không lấy làm lạ, là từ sau lần thứ hai trở về Pắc Bó, thì tiếp theo là các toán tình báo của Hoa Kỳ nhảy dù xuống Việt Bắc.
Bài viết kế tiếp sẽ là: Hồ và người Mỹ!
VIỆT NHÂN (HNPĐ)
(HNPĐ) Tài liệu An Nam cộng đảng ghi, Hồ về nước ngày 08/02/1941 nơi cột mốc 108 biên giới Việt Trung, sống tại hang Pắc Bó, Cao Bằng, và ngày 10/05/1941 Hồ chủ trì cuộc họp Trung ương Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII tại Việt Bắc, với Hoàng Văn Thụ, Trường Chinh, Phùng Chí Kiên, Vũ Anh, Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Hoan, chức tổng bí thư được Hồ nhường cho Trường Chinh.
Tổng bí thư Trường Chinh, cùng với Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Thụ, trở về Hà Nội để thiết lập một trụ sở mới cho ủy ban, những Đảng viên khác được gởi đến các huyện gần đó để tổ chức những phân đội du kích và bắt đầu xây dựng căn cứ cách mạng ở vùng núi Việt Bắc. Theo lệnh Hồ, Phùng Chí Kiên xây dựng một căn cứ ngay phía tây của thủ phủ tỉnh Cao Bằng, ý của Hồ đó sẽ là nơi xuất phát cho cuộc tổng nổi dậy trong tương lai, căn cứ mới này của Việt Minh, Hồ đặt tên là Lam Sơn
Tại căn cứ mới, Hồ liên kết cùng nhóm Cứu Quốc Quân của Chu Văn Tấn ở Bắc Sơn, Võ Nhai, nhằm mở rộng vùng hoạt động từ Cao Bằng xuống phía nam, hướng về đồng bằng, phải thấy một thực tế vì Hồ không là nhà quân sự, nơi mới này có quá nhiều điểm yếu.
Trong HCM: A Life của William Duiker trang 261: “Một vấn đề về vị trí mới, tuy nhiên, là nó lộ diện nhiều hơn so với vùng biên giới gần Pác Bó đối với sự tấn công của kẻ thù. Trong nhiều lần khác, những cán bộ Đảng tại mật khu chỉ huy đã bị buộc phải tìm nơi ẩn náu giữa dân địa phương.”
Và chuyện xảy ra, Phùng Chí Kiên trong một trận càn của Pháp bị bắt tại Bằng Đức, Cao Bằng, ngày 22/08/1941, đầu của Phùng Chí Kiên bị chặt đem cắm ở đầu cầu Ngân Sơn, do bị vây càn mà VM lâm vào khó khăn, nhất là về lương thực, sống bằng củ chuối hoang, và để tồn đã phải tìm cướp bắp gạo kể cả của dân. Nhiều nhận định cho rằng, điều đó đã tác động mạnh đến Hồ, trong HCM: A Life trang 263, William Duiker viết: “Chỉ vì muốn giảm thiểu khả năng bị bắt nên Nguyễn Ái Quốc rời khỏi Lam Sơn vào tháng Sáu năm 1942 và trở về Pắc Bó”.
Hoa Kỳ tuyên chiến cùng Phát xít Nhật, sau khi bị oanh kích Trân Châu Cảng 07/12/1941 - Từ Pắc Bó tháng 08/1942 Hồ đi Trùng Khánh, mục đích chuyến đi không một tài liệu nào nói rõ, HCM Sinh Bình Khảo (trg 86) của Hồ Tuấn Hùng, thì cho rằng Hồ đi gặp Chu Ân Lai: “Mục đích sang Trung Quốc của ông lần nầy là để di Trùng Khánh gặp Chu Ân Lai báo cáo tình hình Việt Nam hiện tại và trao đổi về tình hình thế giới” - Đây cũng là chuyến đi mà Hồ bị bắt giam trong 14 tháng, qua 18 nhà ngục, được cho là lúc viết “Nhật ký trong tù” (133 bài thơ Hán văn).
Trên đường đi Trùng Khánh, ngày 27/08/1942 đến Túc Vinh, Quảng Tây, Hồ bị bắt bởi đám hương cảnh thuộc Sở Cảnh sát (TH.QDĐ) bị giải qua 13 huyện Tĩnh Tây, Nam Ninh, Liễu Châu, Quế Lâm. Ngày tháng Hồ bị bắt là do căn cứ theo ngày tháng ghi trong tập thơ Ngục Trung Nhật Ký, nhưng thực ra nguyên bản của Ngục Trung Nhật Ký ghi là ngày 29-8-1932, sau này Phạm Văn Đồng cho sửa lại thành 1942 cho phù hợp với năm Hồ bị bắt. Lùi lại đúng mười năm, cho thấy cái thật không bao giờ có ở Hồ… Đây là bài viết về giai đoạn này: Hồ ở Liễu Châu.
Theo hồi ký của Nghiêm Kế Tổ, hồi ký của tướng csVN Lê Tùng Sơn, và tùy bút của Nguyễn Tường Tam: Cuối năm 1943 Nguyễn Tường Tam của VNQDĐ bị nhà cầm quyền Liễu Châu bắt vì nghi là gián điệp cho Nhật. Trong nhà giam Liễu Châu Nguyễn Tường Tam gặp Hồ, và đây cũng là thời gian do tình hình thế giới biến chuyển, trên đất Trung Hoa, Quốc Cộng hợp lực để chống Phát xít Nhật. Ngày 10/09/1943, Vũ Hồng Khanh và Nghiêm Kế Tổ đến lãnh Nguyễn Tường Tam, và theo ý của Nguyễn Hải Thần đã nhận luôn cả Hồ (hồi ký Nghiêm Kế Tổ).
Điều này được nói đến trong “Nhật ký một chặng đường” của tướng cộng sản Lê Tùng Sơn (Hà Nội, xb1978), lúc đó Hồ được tướng Lý Tế Thâm (THQDD) từ Quế Lâm đưa về Liễu Châu, giao cho Trương Bội Công và Nguyễn Hải Thần (Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội) tra xét. Thời gian này thì cả hai HCM Sinh Bình Khảo của Hồ Tuấn Hùng, hay HCM: ALife của William Duiker, có đôi phần trùng hợp về sự kiện lẫn thời gian, nhưng HCM: A Life có lẽ được viết theo tài liệu tuyên giáo đảng đã theo lời Hồ mà bịa không ít về mình để cường điệu thêm,.
Vì vậy chỉ xin trích một trong hai mà thôi! HCM: A Life trang 268-269 William Duiker bốc phét theo lời của vẹm: “Khi tin tức về việc bị giam giữ của ông Hồ đến Cao Bằng vào cuối tháng Mười, những người lãnh đạo Đảng quyết định huy động một cuộc biểu tình công khai chống lại việc bắt giữ ông ta (?!). Họ cũng đã quyết định viết thư cho những cơ quan tin tức lớn như là UPI, Reuters, Tass, và Agence France Presse, báo động họ về tình hình và yêu cầu họ can thiệp với chính phủ Trung Quốc để có được sự phóng thích của ông Hồ…
…Một điện tín (gửi) đến đại diện của Tass ở Trùng Khánh, được ghi là ngày 15 tháng Mười Một, chỉ đơn giản xác định Hồ Chí Minh như là “một trong những thành viên hàng đầu thuộc phân bộ Việt Nam của Liên đoàn Quốc tế Chống xâm Lược” là người có được “uy tín cao” trong dân (?). Điện tín tuyên bố rằng hội đoàn có số thành viên 200.000 người (?!) Đồng thời, những báo động tương tự được nhận bởi tất cả các sở điện báo nước ngoài ở Trùng Khánh, tuy nhiên, Hồ Chí Minh đã ở trong nhà tù huyện Liễu Châu rồi.” Nổ, hai trăm biết đã có chưa!!!
Những ngày sau khi được lãnh ra, Hồ tạm sống tại Liễu Châu cùng với nhóm Nguyễn Tường Tam, Trương Trung Phụng VN.QDĐ, Lúc đó tướng Tiêu Văn (Xiao Wen) của TH.QDĐ đang chuẩn bị đại hội cải cách Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội (gọi tắt là Việt Cách) tổ chức vào cuối tháng 03/1944. Giống như TH.QDĐ mà Việt Cách cũng cho cộng sản tham dự, Hồ xưng cùng đám Nguyễn Hải Thần mình chính là Lý Thụy (tức Nguyễn), và kết thúc đại hội Nguyễn Văn Cơ tức Lê Tùng Sơn (cs) được bầu vào ban chấp hành và Hồ là dự khuyết.
Qua đại hội Việt Cách (VNCMĐMH), một chi tiết cho thấy năm 1944 Nguyễn Hải Thần mới biết mặt Hồ lần đầu! Trong đại hội tướng Tiêu Văn cho biết kế hoạch “ Hoa quân nhập Việt”, sẽ tổ chức một đội biệt kích, tại vùng Việt Bắc để đón tiếp quân đội của Tưởng Giới Thạch, và Đồng Minh vượt qua biên giới vào Việt Nam bằng ngả Hoa Nam. Hồ tình nguyện làm việc đó, Tiêu Văn trình lên tướng Trương Phát Khuê (Zhang Fakui), làTư lệnh Đệ tứ quân khu Hoa Nam – Đây là lúc Hồ trở về với một số tiền (được cho là 76.000 quan) và 18 người như ta đã biết!
Hồ cùng Hoàng Văn Hoan trở về Pắc Bó với 18 người của Tiêu Văn như: Hoàng Văn Thái, Lê Thiết Hùng, Cao Hồng Lãnh, Đàm Quang Trung, Hoàng Minh Thảo, Nam Long, Vũ Lập, Bằng Giang, Bùi Đức Minh, Lê Tùng Sơn, Đặng Văn Cáp, Bùi Ngọc Thành, Trần Ngọc Kính, là những người tốt nghiệp trường võ bị Đại Kiều, Côn Minh, Hoàng Phố, hay từng là hạ sĩ quan trong quân đội của Pháp như Hoàng Sâm, Lê Quảng Ba… và Đỗ Thị Lạc người đàn bà này sau đó đã có được một đứa con gái với Hồ (theo Trần Trọng Kim: Một cơn gió bụi).
William Duiker trong HCM: A Life, trang 276 viết: “Ông Hồ hứa hẹn mở ra hai khu căn cứ du kích ngay phía nam biên giới, và yêu cầu Tướng Zhang Fakui (Trương Phát Khuê) cung cấp cho ông ta vũ khí và một số tiền thích hợp để hỗ trợ ông ta trong mục đích đó, cũng như một lá thư riêng giới thiệu đến tổ chức yêu nước khác nhau ở Việt Nam và một bản đồ quân sự của đất nước…” Sau này nhớ lại lúc đi đón Hồ, Phạm Văn Đồng nói: Bác nhiều tiền lắm, hai xấp to như hai cuốn tự điển.
Zhang Fakui (Trương Phát Khuê), Xiao Wen (Tiêu Văn) là các vị tướng TH.QDĐ của nhà cầm quyền Chiang Kai-shek (Tưởng Giới Thạch), và đội quân biệt kích hoạt động tình báo, tại vùng Việt Bắc mà Hồ nhận đứng ra tổ chức, còn gọi là toán tiền thám của chiến dịch “Hoa Quân Nhập Việt” sau này. Vạch ra kế hoạch này không ai khác ngoài Hoa Kỳ, do đó không lấy làm lạ, là từ sau lần thứ hai trở về Pắc Bó, thì tiếp theo là các toán tình báo của Hoa Kỳ nhảy dù xuống Việt Bắc.
Bài viết kế tiếp sẽ là: Hồ và người Mỹ!
VIỆT NHÂN (HNPĐ)
Hồ ở Liễu Châu _ Việt Nhân
(HNPĐ) Tài liệu An Nam cộng đảng ghi, Hồ về nước ngày 08/02/1941 nơi cột mốc 108 biên giới Việt Trung, sống tại hang Pắc Bó
(HNPĐ) Tài liệu An Nam cộng đảng ghi, Hồ về nước ngày 08/02/1941 nơi cột mốc 108 biên giới Việt Trung, sống tại hang Pắc Bó, Cao Bằng, và ngày 10/05/1941 Hồ chủ trì cuộc họp Trung ương Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII tại Việt Bắc, với Hoàng Văn Thụ, Trường Chinh, Phùng Chí Kiên, Vũ Anh, Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Hoan, chức tổng bí thư được Hồ nhường cho Trường Chinh.
Tổng bí thư Trường Chinh, cùng với Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Thụ, trở về Hà Nội để thiết lập một trụ sở mới cho ủy ban, những Đảng viên khác được gởi đến các huyện gần đó để tổ chức những phân đội du kích và bắt đầu xây dựng căn cứ cách mạng ở vùng núi Việt Bắc. Theo lệnh Hồ, Phùng Chí Kiên xây dựng một căn cứ ngay phía tây của thủ phủ tỉnh Cao Bằng, ý của Hồ đó sẽ là nơi xuất phát cho cuộc tổng nổi dậy trong tương lai, căn cứ mới này của Việt Minh, Hồ đặt tên là Lam Sơn
Tại căn cứ mới, Hồ liên kết cùng nhóm Cứu Quốc Quân của Chu Văn Tấn ở Bắc Sơn, Võ Nhai, nhằm mở rộng vùng hoạt động từ Cao Bằng xuống phía nam, hướng về đồng bằng, phải thấy một thực tế vì Hồ không là nhà quân sự, nơi mới này có quá nhiều điểm yếu.
Trong HCM: A Life của William Duiker trang 261: “Một vấn đề về vị trí mới, tuy nhiên, là nó lộ diện nhiều hơn so với vùng biên giới gần Pác Bó đối với sự tấn công của kẻ thù. Trong nhiều lần khác, những cán bộ Đảng tại mật khu chỉ huy đã bị buộc phải tìm nơi ẩn náu giữa dân địa phương.”
Và chuyện xảy ra, Phùng Chí Kiên trong một trận càn của Pháp bị bắt tại Bằng Đức, Cao Bằng, ngày 22/08/1941, đầu của Phùng Chí Kiên bị chặt đem cắm ở đầu cầu Ngân Sơn, do bị vây càn mà VM lâm vào khó khăn, nhất là về lương thực, sống bằng củ chuối hoang, và để tồn đã phải tìm cướp bắp gạo kể cả của dân. Nhiều nhận định cho rằng, điều đó đã tác động mạnh đến Hồ, trong HCM: A Life trang 263, William Duiker viết: “Chỉ vì muốn giảm thiểu khả năng bị bắt nên Nguyễn Ái Quốc rời khỏi Lam Sơn vào tháng Sáu năm 1942 và trở về Pắc Bó”.
Hoa Kỳ tuyên chiến cùng Phát xít Nhật, sau khi bị oanh kích Trân Châu Cảng 07/12/1941 - Từ Pắc Bó tháng 08/1942 Hồ đi Trùng Khánh, mục đích chuyến đi không một tài liệu nào nói rõ, HCM Sinh Bình Khảo (trg 86) của Hồ Tuấn Hùng, thì cho rằng Hồ đi gặp Chu Ân Lai: “Mục đích sang Trung Quốc của ông lần nầy là để di Trùng Khánh gặp Chu Ân Lai báo cáo tình hình Việt Nam hiện tại và trao đổi về tình hình thế giới” - Đây cũng là chuyến đi mà Hồ bị bắt giam trong 14 tháng, qua 18 nhà ngục, được cho là lúc viết “Nhật ký trong tù” (133 bài thơ Hán văn).
Trên đường đi Trùng Khánh, ngày 27/08/1942 đến Túc Vinh, Quảng Tây, Hồ bị bắt bởi đám hương cảnh thuộc Sở Cảnh sát (TH.QDĐ) bị giải qua 13 huyện Tĩnh Tây, Nam Ninh, Liễu Châu, Quế Lâm. Ngày tháng Hồ bị bắt là do căn cứ theo ngày tháng ghi trong tập thơ Ngục Trung Nhật Ký, nhưng thực ra nguyên bản của Ngục Trung Nhật Ký ghi là ngày 29-8-1932, sau này Phạm Văn Đồng cho sửa lại thành 1942 cho phù hợp với năm Hồ bị bắt. Lùi lại đúng mười năm, cho thấy cái thật không bao giờ có ở Hồ… Đây là bài viết về giai đoạn này: Hồ ở Liễu Châu.
Theo hồi ký của Nghiêm Kế Tổ, hồi ký của tướng csVN Lê Tùng Sơn, và tùy bút của Nguyễn Tường Tam: Cuối năm 1943 Nguyễn Tường Tam của VNQDĐ bị nhà cầm quyền Liễu Châu bắt vì nghi là gián điệp cho Nhật. Trong nhà giam Liễu Châu Nguyễn Tường Tam gặp Hồ, và đây cũng là thời gian do tình hình thế giới biến chuyển, trên đất Trung Hoa, Quốc Cộng hợp lực để chống Phát xít Nhật. Ngày 10/09/1943, Vũ Hồng Khanh và Nghiêm Kế Tổ đến lãnh Nguyễn Tường Tam, và theo ý của Nguyễn Hải Thần đã nhận luôn cả Hồ (hồi ký Nghiêm Kế Tổ).
Điều này được nói đến trong “Nhật ký một chặng đường” của tướng cộng sản Lê Tùng Sơn (Hà Nội, xb1978), lúc đó Hồ được tướng Lý Tế Thâm (THQDD) từ Quế Lâm đưa về Liễu Châu, giao cho Trương Bội Công và Nguyễn Hải Thần (Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội) tra xét. Thời gian này thì cả hai HCM Sinh Bình Khảo của Hồ Tuấn Hùng, hay HCM: ALife của William Duiker, có đôi phần trùng hợp về sự kiện lẫn thời gian, nhưng HCM: A Life có lẽ được viết theo tài liệu tuyên giáo đảng đã theo lời Hồ mà bịa không ít về mình để cường điệu thêm,.
Vì vậy chỉ xin trích một trong hai mà thôi! HCM: A Life trang 268-269 William Duiker bốc phét theo lời của vẹm: “Khi tin tức về việc bị giam giữ của ông Hồ đến Cao Bằng vào cuối tháng Mười, những người lãnh đạo Đảng quyết định huy động một cuộc biểu tình công khai chống lại việc bắt giữ ông ta (?!). Họ cũng đã quyết định viết thư cho những cơ quan tin tức lớn như là UPI, Reuters, Tass, và Agence France Presse, báo động họ về tình hình và yêu cầu họ can thiệp với chính phủ Trung Quốc để có được sự phóng thích của ông Hồ…
…Một điện tín (gửi) đến đại diện của Tass ở Trùng Khánh, được ghi là ngày 15 tháng Mười Một, chỉ đơn giản xác định Hồ Chí Minh như là “một trong những thành viên hàng đầu thuộc phân bộ Việt Nam của Liên đoàn Quốc tế Chống xâm Lược” là người có được “uy tín cao” trong dân (?). Điện tín tuyên bố rằng hội đoàn có số thành viên 200.000 người (?!) Đồng thời, những báo động tương tự được nhận bởi tất cả các sở điện báo nước ngoài ở Trùng Khánh, tuy nhiên, Hồ Chí Minh đã ở trong nhà tù huyện Liễu Châu rồi.” Nổ, hai trăm biết đã có chưa!!!
Những ngày sau khi được lãnh ra, Hồ tạm sống tại Liễu Châu cùng với nhóm Nguyễn Tường Tam, Trương Trung Phụng VN.QDĐ, Lúc đó tướng Tiêu Văn (Xiao Wen) của TH.QDĐ đang chuẩn bị đại hội cải cách Việt Nam Cách Mạng Đồng Minh Hội (gọi tắt là Việt Cách) tổ chức vào cuối tháng 03/1944. Giống như TH.QDĐ mà Việt Cách cũng cho cộng sản tham dự, Hồ xưng cùng đám Nguyễn Hải Thần mình chính là Lý Thụy (tức Nguyễn), và kết thúc đại hội Nguyễn Văn Cơ tức Lê Tùng Sơn (cs) được bầu vào ban chấp hành và Hồ là dự khuyết.
Qua đại hội Việt Cách (VNCMĐMH), một chi tiết cho thấy năm 1944 Nguyễn Hải Thần mới biết mặt Hồ lần đầu! Trong đại hội tướng Tiêu Văn cho biết kế hoạch “ Hoa quân nhập Việt”, sẽ tổ chức một đội biệt kích, tại vùng Việt Bắc để đón tiếp quân đội của Tưởng Giới Thạch, và Đồng Minh vượt qua biên giới vào Việt Nam bằng ngả Hoa Nam. Hồ tình nguyện làm việc đó, Tiêu Văn trình lên tướng Trương Phát Khuê (Zhang Fakui), làTư lệnh Đệ tứ quân khu Hoa Nam – Đây là lúc Hồ trở về với một số tiền (được cho là 76.000 quan) và 18 người như ta đã biết!
Hồ cùng Hoàng Văn Hoan trở về Pắc Bó với 18 người của Tiêu Văn như: Hoàng Văn Thái, Lê Thiết Hùng, Cao Hồng Lãnh, Đàm Quang Trung, Hoàng Minh Thảo, Nam Long, Vũ Lập, Bằng Giang, Bùi Đức Minh, Lê Tùng Sơn, Đặng Văn Cáp, Bùi Ngọc Thành, Trần Ngọc Kính, là những người tốt nghiệp trường võ bị Đại Kiều, Côn Minh, Hoàng Phố, hay từng là hạ sĩ quan trong quân đội của Pháp như Hoàng Sâm, Lê Quảng Ba… và Đỗ Thị Lạc người đàn bà này sau đó đã có được một đứa con gái với Hồ (theo Trần Trọng Kim: Một cơn gió bụi).
William Duiker trong HCM: A Life, trang 276 viết: “Ông Hồ hứa hẹn mở ra hai khu căn cứ du kích ngay phía nam biên giới, và yêu cầu Tướng Zhang Fakui (Trương Phát Khuê) cung cấp cho ông ta vũ khí và một số tiền thích hợp để hỗ trợ ông ta trong mục đích đó, cũng như một lá thư riêng giới thiệu đến tổ chức yêu nước khác nhau ở Việt Nam và một bản đồ quân sự của đất nước…” Sau này nhớ lại lúc đi đón Hồ, Phạm Văn Đồng nói: Bác nhiều tiền lắm, hai xấp to như hai cuốn tự điển.
Zhang Fakui (Trương Phát Khuê), Xiao Wen (Tiêu Văn) là các vị tướng TH.QDĐ của nhà cầm quyền Chiang Kai-shek (Tưởng Giới Thạch), và đội quân biệt kích hoạt động tình báo, tại vùng Việt Bắc mà Hồ nhận đứng ra tổ chức, còn gọi là toán tiền thám của chiến dịch “Hoa Quân Nhập Việt” sau này. Vạch ra kế hoạch này không ai khác ngoài Hoa Kỳ, do đó không lấy làm lạ, là từ sau lần thứ hai trở về Pắc Bó, thì tiếp theo là các toán tình báo của Hoa Kỳ nhảy dù xuống Việt Bắc.
Bài viết kế tiếp sẽ là: Hồ và người Mỹ!
VIỆT NHÂN (HNPĐ)
