Tôi đã ngu ngơ tự hỏi, lẽ gì mà mấy quốc gia như Nhật, Mỹ… cứ lôi các
cty của mình ra xử tội hối lộ khi mà việc này xảy ra ở ngoài biên giới.
Các công ty, tập đoàn ấy hối lộ cho các quan chức nước ngoài để giành
lấy thế thượng phong trong làm ăn, kinh doanh thì công việc làm ăn của
họ sẽ phát đạt, đóng góp nhiều thuế hơn, làm giàu cho quốc gia của họ
hơn.
Tóm lại là họ xấu ở chỗ khác chứ có xấu trong lãnh thổ nước mình đâu mà
bỗng dưng khui ra, làm ầm ĩ lên để cả thế giới biết, khiến cho việc làm
ăn của công ty, tập đoàn ít nhiều bị đình trệ và uy tín bị ảnh hưởng.
“Xấu xa đậy lại” chứ ai lại đi “Vạch áo cho người xem lưng” thế.
 |
| Cty Y tế Bio-Rad của Mỹ bị điều tra hối lộ các quan chức nước ngoài trong đó có Việt Nam |
Thế nhưng cái suy nghĩ thiển cận và hẹp hòi của tôi như vậy là rất sai.
Tôi đã hơn một lần nghe nhà hàng xóm mắng (có thể là răn dạy) con, rằng
“Đánh đĩ mười phương cũng phải biết chừa một phương để lấy chồng.” Nếu
chấp nhận “Đánh đĩ mười phương….” kia như một câu châm ngôn tử tế và có
giá trị thì cũng xem như đã thỏa hiệp với cái xấu, đồng lõa với một hành
vi cụ thể: Trộm cướp ở đâu cũng được miễn là đừng ở đây.
Một thời, tầm nhìn của nhiều người chỉ từ nhà ra đến chợ là chấm hết.
Câu “Khôn nhà dại chợ” để chê bai hay răn dạy con cháu, ở một góc nhìn
rộng hơn, chính là việc cổ súy cho thói ranh mãnh, láu cá ở nơi khác,
còn về nhà thì phải tử tế và trung thực.
Buồn thay, ở mình vẫn không thiếu cơ hội và điều kiện để “bảo tồn” cái
quan điểm “xấu ở đâu cũng được miễn là với tôi (hoặc ở đây) anh chưa
xấu”. Bởi vì các phạm trù khôn - dại, tốt - xấu…, một thời gian dài chỉ
được xem xét và đánh giá ở trạng thái tĩnh, không có sự tác động và ảnh
hưởng qua lại; trong một phạm vi hẹp là làng xã thuần túy nông nghiệp.
Việt Nam đã hội nhập, biên giới quốc gia chỉ có giá trị về chủ quyền,
nên cách nghĩ như thế không còn phù hợp, bởi mọi thứ, mọi người, mọi
việc đều liên quan và tác động lẫn nhau trong phạm vi không bị giới hạn
bởi lãnh thổ. Nếu có hiệp định tương trợ tư pháp hoặc dẫn độ với các
nước khác thì khi tôi phạm quốc tế xảy ra, sự phối hợp còn có. Nếu không
thì vô cùng khó khăn, phức tạp.
Trộm của làng khác, nước khác, thì rồi một lúc nào đó sẽ làm chuyện đó ở
chính làng mình, nước mình. Đây chính là nguồn cơn của bao tội lỗi và
khổ đau.
Ra đời từ năm 1977, Foreign Corrupt Practices Act of 1977– FCPA (Đạo
luật chống tham nhũng ở nước ngoài của Hoa Kỳ) được xem là mối đe dọa
đối với những vụ đi đêm của doanh nghiệp Mỹ với quan chức các nước.Theo
luật FCPA, chủ doanh nghiệp có thể ngồi tù lên đến hàng chục năm. Để dàn
xếp thoát khỏi cáo buộc, các doanh nghiệp phải đồng ý nộp phạt bộn
tiền.
Siemens bị phạt 1,6 tỷ USD vì tội hối lội quan chức khắp thế giới qua môi giới những hợp đồng quan trọng; KBR-Haliburton bị phạt 580 triệu USD vì hối lộ quan chức Chính phủ Nigeria trong 10 năm, Daimler bị phạt 185 triệu USD vì hối lộ quan chức chính phủ trực tiếp và gian tiếp qua bên thứ 3 tại 22 quốc gia…
Ngoài ra còn nhiều quy định chống hối lộ và tham nhũng khác buộc các
doanh nghiệp Hoa Kỳ phải chùn tay khi có ý định đi đêm. Vì thế vụ
Bio-Rad hối lộ một vài quan chức Việt Nam bị khui ra là tất yếu.
Ứng xử với tội hội lộ như Mỹ, Australia, Nhật Bản vừa làm thời gian qua
là đểchấm dứt sự bành trướng của tham nhũng, nhằm đảm bảo quyền lợi (cho
tất cả cá nhân, công ty, tập đoàn) cạnh tranh công bằng, bình đẳng khi
làm ăn ở bất cứ quốc gia nào trên thế giới. Đó là hành động cho sự bền
vững trong môi trường kinh doanh toàn cầu; là hành động có trách nhiệm
của bất kỳ quốc gia nào khi bước chân vào sân chơi thời hội nhập./.
Ngô Thiệu Phong
(VOV)
