Chiếc đèn dầu, món quà của Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc tặng Tổng thống Mỹ Donald Trump, đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều trên mạng xã hội.

Quà tặng mà báo chí trong nước đầu tuần này nói là “độc bản” có “hình tượng lúa non với ẩn ý về nền văn hóa lúa nước; hoa sen biểu trưng cho tính hướng thiện của tâm hồn người Việt; hai lá cờ Việt Nam – Hoa Kỳ với thông điệp mở rộng giao thương, tạo lập vững chắc về sự hợp tác toàn diện”.

Theo Tuổi Trẻ, “vào những năm cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, hãng dầu lửa của Mỹ đã bắt đầu đem hàng đến bán tại Việt Nam. Lúc đó người Việt chỉ quen dùng dầu lạc hoặc nến để thắp sáng, chưa quen dùng dầu hỏa”.

“Để phát triển thị trường, người Mỹ đã tặng đèn cho người mua dầu. Cái tên ‘đèn Hoa Kỳ’ xuất phát từ đó, sau này các loại đèn dầu cho dù được làm bằng chất liệu gì và xuất xứ ở đâu cũng thường được người dân gọi là ‘đèn Hoa Kỳ’, gắn bó với gần như mọi gia đình Việt suốt thế kỷ 20”, tờ báo viết.

Tuy nhiên, ít lâu sau khi được đăng, bài viết có tựa đề “Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng Tổng thống Trump món quà gì?” không thể truy cập được trên trang web của Tuổi Trẻ. Khi bấm vào đường dẫn bài viết trên mạng, một dòng thông báo “nội dung không tìm thấy”.

Chưa rõ lý do vì sao báo Tuổi Trẻ và một số tờ báo khác lại gỡ bài viết về món quà mà bạn đọc Nam Tổng viết trên Facebook của VOA Việt Ngữ rằng "ý là so sánh nước Mỹ hiện đại giàu có còn Việt Nam vẫn thời đèn dầu lầm than”.

Trong khi đó, Facebooker Tan Huu Thai viết: “Ý kiến cá nhân theo tôi không nên! Đèn thì để đốt chẳng lẽ đèn cạn dầu thì tình nghĩa 2 nước cũng cạn hay sao. Nên tìm món quà khác cho ý nghĩa trọn vẹn hơn ạ”.

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc trở thành nhà lãnh đạo Đông Nam Á đầu tiên diện kiến Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng kể từ khi nguyên thủ Mỹ lên nhậm chức hồi đầu năm.

Ngoài vấn đề thương mại với các hợp đồng ký kết tới gần 17 tỷ đôla, theo phát biểu của ông Phúc, giới quan sát cũng cho rằng Biển Đông và tranh chấp lãnh hải giữa Việt Nam với Trung Quốc cũng nằm trong nghị trình của người đứng đầu chính phủ Việt Nam.

Nhiều bạn đọc của VOA tiếng Việt cũng cho rằng món quà ông Phúc tặng Tổng tống tỷ phú Mỹ cũng ám chỉ tới Bắc Kinh. Facebooker có tên So Co La viết: “Ý nghĩa là: Việt Nam em có mấy cái mỏ dầu mà TQ chiếm rồi, lạy anh qua xử lý giúp ko thì bọn em như cây đèn trước gió”.

Một người khác có tên Thuan Quynh nhận xét: “Cái đèn hình ngọn hải đăng, dưới chân 2 lá cờ là hình con tàu. Cho nên ý nghĩa là hai nước hợp tác về vấn đề biển đông để cùng thắp sáng cho tương lai hai nước”. Còn bạn Haco Chi nói: “’Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng’. Ví Trung Quốc như mực tàu, Hoa Kỳ như đèn sáng. Chọn bạn tốt mà chơi”.

Còn bạn đọc Bao Quan viết: “Ý là: Đèn nhà nào nhà ấy sáng. Ông Mỹ làm ơn đừng can thiệp vào Biển Đông hay đất nước tôi. Mỗi lần ô hô hào tàu đi dạo biển đông là mỗi lần TQ nó dàn thêm nhiều vũ khí tại đảo…”

Cùng ý kiến này, Facebooker Ngọc Châu nhận xét: “Tục ngữ Việt Nam có câu: ‘Đèn nhà nào nhà ấy rạng’. Đây là thông điệp mà những con người Việt Nam chân chính gửi tới người Mỹ, kẻ luôn nhân danh tự do, dân chủ để can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác…”

Báo chí trong nước dẫn lời những người thiết kế món quà cho Thủ tướng Phúc nói rằng “'đèn Hoa Kỳ” là biểu tượng cho mối quan hệ và đối ngoại kinh tế giữa hai quốc gia Việt – Mỹ trong lịch sử, gắn kết mối quan hệ bền vững dựa trên nền tảng đôi bên cùng có lợi, mở rộng giao thương và mong muốn quan hệ Việt – Mỹ bền chặt và cùng tiến về phía trước”.

Khi người tiền nhiệm của Tổng thống Trump, ông Barack Obama, công du Việt Nam năm ngoái, Thủ tướng Phúc tặng nhà lãnh đạo Mỹ này món quá “hình đầu rồng bằng chất liệu gốm phủ men đặt trên đế gỗ”.

Trong khi đó, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tặng ông Obama “bức tranh nhỏ với hình ảnh chùa Một Cột (một trong những biểu tượng của thủ đô Hà Nội) và hoa sen (được xem là quốc hoa của Việt Nam)”, theo báo chí trong nước.