Tuyên bố mới của Tổng thống Trump sẽ 

khiến Trung Quốc càng thêm lo lắng?

Ngày 20/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẵn sàng áp thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc có tổng giá trị 500 tỷ USD.

Lời cảnh báo trên được Tổng thống Trump đưa ra trong cuộc trả lời phỏng vấn của kênh CNBC hôm 20/7. Ông Trump nói: “Chúng ta đã mất cân bằng thương mại rất lớn với Trung Quốc”. Tổng thống Mỹ nhấn mạnh: “Tôi sẵn sàng đánh thuế đến mức 500 tỷ USD”, theo Reuters.

Đây là con số tương đương với tất cả hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ trong một năm. Ông Trump khẳng định ông làm việc này không vì mục đích chính trị mà vì “điều đúng đắn cho đất nước”.

Trước đó, Mỹ đã áp mức thuế nhập khẩu lên tới 25% với các mặt hàng nhập từ Trung Quốc trị giá khoảng 34 tỷ USD. Sau đó, Nhà Trắng tiếp tục cho phép giới chức thương mại xem xét đánh thuế tương tự với gói hàng hóa khác có tổng trị giá 200 tỷ USD, sớm nhất là vào tháng 9 tới.

“Tổng thống Trump sẽ không lùi bước”

Ngoài mục tiêu cân bằng thương mại Mỹ-Trung, ông Trump nhiều lần nhấn mạnh việc “lấy lại công bằng” cho các doanh nghiệp Mỹ. Bản báo cáo dài 200 trang của Đại diện Thương mại Mỹ công bố hôm 22/3 nêu rõ Trung Quốc đã có những hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ. Trước đó, ông Trump và nhiều quan chức cấp cao Nhà Trắng từng nói thẳng Trung Quốc “ăn cắp tài sản trí tuệ” của Mỹ.

The New York Post ngày 18/7 dẫn lời cựu chiến lược gia Nhà Trắng Steve Bannon cho biết, ông Donald Trump sẽ không lùi bước, và người Trung Quốc sẽ gặp rắc rối.

Ông Steve Bannon phát biểu tại một diễn đàn của CNBC về đầu tư: “Tôi nghĩ rằng điều đầu tiên bạn sẽ thấy trong cuộc chiến thương mại này là sự định hướng lại chuỗi cung ứng hoàn chỉnh của Nhật Bản, Tây Âu, Hoa Kỳ và Đông Nam Á. Và Trung Quốc đang gặp rắc rối lớn.”

Trung Quốc đang lo lắng

Hồi tháng 5, Trung Quốc đã từng điều đình với Mỹ để ngăn chặn một cuộc chiến thương mại. Theo giới phân tích, việc Bắc Kinh nhượng bộ trước rất đáng chú ý, vì nước này dường như ngầm thừa nhận sự yếu kém.

Do Trung Quốc quá chú trọng đến việc sản xuất, họ đã tạo ra sự dư thừa, có thể dẫn đến lãng phí nếu các công ty nhà nước không thể bán hết sản phẩm. Không có người mua, các bó cốt thép, động cơ phản lực và những sản phẩm tương tự sẽ trở nên han gỉ trong các sân kho nhà máy. Điện thoại iPhone và hàng triệu áo phông in sẵn logo sẽ gây ra vấn đề lưu kho nghiêm trọng.

Một điểm yếu nữa của Trung Quốc là thiếu “công nghệ cốt lõi”. Quyết định trước đó của Mỹ cấm bán con chíp bán dẫn và hệ điều hành cho ZTE suýt nữa giết chết nhà sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu Trung Quốc, phơi bày “gót chân Achilles” của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.

Mặc dù lệnh cấm này được dỡ bỏ sau khi ZTE nộp phạt 1 tỉ USD, ký quỹ 400 triệu USD và tái cấu trúc bộ máy lãnh đạo, nhưng sự kiện này vẫn khiến lãnh đạo Trung Quốc không yên tâm. Sau đó, ông Tập Cận Bình đã thúc giục các quan chức tìm cách phát triển các công nghệ cốt lõi tại hội nghị bộ chính trị thảo luận về các vấn đề kinh tế.

Ngoài ra, chính quyền trung ương đang kiềm chế các địa phương đi vay, để kiểm soát nợ – nguồn rủi ro lớn cho sự ổn định tài chính và kinh tế Trung Quốc. Liu Yuhui, một nhà nghiên cứu từ Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cho biết, cuộc chiến thương mại Trung – Mỹ đã phá vỡ kế hoạch ban đầu của Bắc Kinh. Thắt lưng buộc bụng trong những năm tới sẽ là giải pháp chủ yếu, Trung Quốc không có lựa chọn nào khác.

Đồng thời, thay vì trừng phạt các doanh nghiệp Mỹ như nhiều người từng lo lắng, Bắc Kinh đang tìm cách quyến rũ họ bằng những lời hứa mở rộng thị trường và triển vọng lợi nhuận. Larry Hu, chuyên gia trưởng của Macquarie Capital Hồng Kông về kinh tế Trung Quốc nhận định: “Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã phải thừa nhận, đối đầu với Mỹ không phải là lựa chọn tốt. Họ buộc phải mở cửa”, theo SCMP.

Dương Minh