Theo tờ Philippine Daily Inquirer ngày 29.5, đó là tiết lộ do Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano đưa ra trong buổi lễ thượng cờ tại trụ sở Bộ Ngoại giao. Ông khẳng định Tổng thống Duterte đã cảnh báo rằng sẽ có chiến tranh với Trung Quốc nếu nước láng giềng phá vỡ một số “lằn ranh đỏ” trong vấn đề tranh chấp Biển Đông.
Trong đó, quan trọng nhất là Bắc Kinh không được xây dựng bất kỳ công trình nào trên bãi cạn tranh chấp Scarborough. Trung Quốc giành quyền kiểm soát bãi cạn này từ Philippines sau đợt đối đầu căng thẳng kéo dài 2 tháng giữa các tàu của hai bên hồi năm 2012.
“Một lằn ranh đỏ khác là không có ai được lấy nguồn tài nguyên ở đó làm của riêng. Tổng thống nhấn mạnh bất kỳ ai lấy nguồn tài nguyên ở biển Tây Philippine, ông sẽ phát động chiến tranh”, Ngoại trưởng Cayetano nói.
Biển Tây Philippine là tên Philippines dùng để gọi vùng biển nằm trong cái gọi là “vùng đặc quyền kinh tế” của nước này ở Biển Đông. “Tổng thống còn nói dù có chuyện gì xảy ra đi nữa, ông ấy vẫn sẽ không chùn bước”, ông Cayetano cho biết thêm. Cũng theo vị ngoại trưởng này, phía Philippines đã thông báo về những lằn ranh đỏ nói trên cho Trung Quốc nhưng đến nay, Bắc Kinh chưa đưa ra phản ứng nào.
Cũng trong bài phát biểu mới, Ngoại trưởng Cayetano lên tiếng đáp trả những chỉ trích lâu nay nhằm vào chính phủ về Biển Đông, trong đó ông chỉ đích danh quyền Chánh án Tòa án tối cao Antonio Carpio. Ông Carpio thường xuyên lên tiếng về nguy cơ chính quyền Manila sẽ bị xem là chấp nhận hành động quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc nếu không có động thái phản đối rõ ràng. Đáp lại, Ngoại trưởng Cayetano tuyên bố việc chính phủ giữ im lặng không đồng nghĩa rằng họ “không làm bất kỳ điều gì để đối phó Trung Quốc và bảo vệ chủ quyền và lãnh thổ”. Ông còn tuyên bố ông sẽ từ chức nếu có bất kỳ ai chứng minh được rằng dưới thời chính quyền Tổng thống Duterte, Philippines “để mất một tấc lãnh thổ nào vào tay Trung Quốc”, theo Philippine Daily Inquirer.
Philippines hiện đại hóa hải quân
Kyodo News dẫn lời Tư lệnh hải quân Philippines Robert Empedrad cho hay lực lượng này đang tiến hành kế hoạch hiện đại hóa, nâng cấp năng lực để ứng phó tình trạng quân sự hóa trên Biển Đông. Theo ông, Philippines dự kiến nhận một chiếc khinh hạm lớp Pohang từ Hàn Quốc trong năm nay. Ngoài ra còn có trực thăng tấn công đổ bộ, trực thăng chống tàu ngầm vào năm 2019 và 2 tàu hộ vệ tên lửa vào năm 2020.
Những tuyên bố nói trên khiến dư luận bất ngờ vì thể hiện thái độ trái ngược với diễn biến quan hệ song phương thời gian qua. Kể từ khi nhậm chức năm 2016, Tổng thống Duterte thực thi chính sách đẩy mạnh cải thiện quan hệ với Trung Quốc và bị cho là cố giảm nhẹ vấn đề Biển Đông.
Mới đây, khi phát biểu tại lễ đánh dấu 120 năm thành lập hải quân Philippines ở Manila ngày 22.5, nhà lãnh đạo còn lặp lại phát biểu ông “sẽ không khơi mào cuộc chiến khi không thể giành chiến thắng”. Ngoài ra, Philippines và Trung Quốc còn đang thương thảo về thăm dò, khai thác chung nguồn tài nguyên ở Biển Đông. Tuy nhiên, kế hoạch này bị dư luận Philippines và các chuyên gia quốc tế chỉ trích mạnh mẽ.
Cũng trong bài phát biểu mới, Ngoại trưởng Cayetano lên tiếng đáp trả những chỉ trích lâu nay nhằm vào chính phủ về Biển Đông, trong đó ông chỉ đích danh quyền Chánh án Tòa án tối cao Antonio Carpio. Ông Carpio thường xuyên lên tiếng về nguy cơ chính quyền Manila sẽ bị xem là chấp nhận hành động quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc nếu không có động thái phản đối rõ ràng. Đáp lại, Ngoại trưởng Cayetano tuyên bố việc chính phủ giữ im lặng không đồng nghĩa rằng họ “không làm bất kỳ điều gì để đối phó Trung Quốc và bảo vệ chủ quyền và lãnh thổ”. Ông còn tuyên bố ông sẽ từ chức nếu có bất kỳ ai chứng minh được rằng dưới thời chính quyền Tổng thống Duterte, Philippines “để mất một tấc lãnh thổ nào vào tay Trung Quốc”, theo Philippine Daily Inquirer.
Philippines hiện đại hóa hải quân
Kyodo News dẫn lời Tư lệnh hải quân Philippines Robert Empedrad cho hay lực lượng này đang tiến hành kế hoạch hiện đại hóa, nâng cấp năng lực để ứng phó tình trạng quân sự hóa trên Biển Đông. Theo ông, Philippines dự kiến nhận một chiếc khinh hạm lớp Pohang từ Hàn Quốc trong năm nay. Ngoài ra còn có trực thăng tấn công đổ bộ, trực thăng chống tàu ngầm vào năm 2019 và 2 tàu hộ vệ tên lửa vào năm 2020.
Bên cạnh đó, chuyên san IHS Jane's Defence Weekly hồi tuần trước đưa tin hải quân Philippines sẽ nhận hệ thống radar giám sát tầm trung Sea Giraffe AMB từ Mỹ để trang bị trên 2 tàu hộ vệ BRP Gregorio del Pilar và BRP Ramon Alcaraz. Đây là một phần của thỏa thuận mua thiết bị quân sự trị giá 25 triệu USD theo yêu cầu của chính quyền Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hồi tháng 12.2016.
Ly Nguyen chuyen
