Kênh đào Panama đang được cải tạo trước cạnh tranh của dự án Trung Quốc

Một ủy ban thuộc Quốc hội Nicaragua vừa phê chuẩn việc cho một tập đoàn của Trung Quốc lập dự án xây dựng và vận hành một kênh đào nối Thái Bình Dương và Caribe.

Dự án này, được báo Anh Guardian đánh giá là sẽ mang lại các thay đổi sâu sắc về địa chính trị, đã bị phe đối lập Nicaragua phản đối.

Tuy nhiên Ủy ban Hạ tầng thuộc Quốc hội Nicaragua đã gấp rút thông qua dự án và chuyển lên Quốc hội để phê chuẩn vào thứ Năm 13/6 này.

Đảng dân tộc chủ nghĩa cánh tả Mặt trận Sadinista của Tổng thống Daniel Ortega chiếm kiểm soát tại Quốc hội với 63/92 ghế.

Phe đối lập thì nói dự án này quá vội vàng.

Cạnh tranh với Mỹ

Khi xây xong, kênh đào mới được cho sẽ tăng thêm ảnh hưởng của Trung Quốc đối với thương mại toàn cầu và làm suy yếu sự thống trị của Hoa Kỳ trên tuyến hàng hải quan trọng này.

Công ty Trung Quốc có tên là HK Nicaragua Canal Development Investment, hiện đang cùng chính phủ Nicaragua lên kế hoạch cho dự án kênh đào mới dài 200km, mà giới chuyên gia nói có thể mất 11 năm để thực hiện, tốn kém khoảng 40 tỷ đôla.

Những người ủng hộ nói kênh này sẽ tạo ra 40.000 công ăn việc làm và tăng gấp đôi GDP của Nicaragua, một trong các quốc gia nghèo nhất Mỹ Latin.

Chính phủ nước này dự tính cho công ty Trung Quốc vận hành dự án trong 50 năm đầu, có thể gia hạn thêm 50 năm nữa.

Phe chỉ trích thì nói cần có thêm thông tin trước khi các chính trị gia thông qua dự án vì chưa nghiên cứu kỹ về ảnh hưởng của nó với môi trường địa phương.

Thành viên phe đối lập Javier Vallejos nói: "Vì chưa có kế hoạch rõ ràng, chúng ta chưa đo được độ nghiêm trọng của dự án này. Dường như là sắm xe trước khi mua ngựa vậy".

Theo ông Vallejos, các dân biểu đã thông qua việc xây dựng kênh đào thậm chí còn trước khi biết kênh này sẽ được xây ở đâu.

Tổng thống Ortega chưa trình bày nghiên cứu tiền khả thi cũng như ảnh hưởng môi trường của dự án. Tháng trước, ông nói kênh này sẽ bắt đầu từ Vịnh Bluefields ở bờ nam biển Caribe, qua miền trung Nicaragua và kết thúc ở bờ nam nối với Thái Bình Dương.

Thứ trưởng Ngoại giao Manuel Coronel, Chủ tịch cơ quan Kênh đào lớn, nói rằng cho công ty Trung Quốc thực hiện dự án có nghĩa là bảo đảm rằng dự án sẽ được tiến hành.

"Đây là công ty nghiêm túc, có trách nhiệm và uy tín," ông nói và nhận xét thêm rằng những người phản đối dự án chủ yếu là vì lý do chính trị.

Tập đoàn HK Nicaragua Canal Development Investment đăng ký tại Hong Kong và có văn phòng ở thủ đô Managua của Nicaragua.

Theo hợp đồng, công ty này sẽ trả cho nhà nước Nicaragua 10 triệu đôla/năm trong 10 năm đầu, sau đó được chia lợi nhuận từ doanh thu từ kênh , bắt đầu từ 1% và dần tăng lên.

Nước Panama láng giềng cũng đang có công trình cải tạo mở rộng kênh đào Panama trị giá 5,2 tỷ đôla, thực hiện trong bảy năm kết thúc vào 2014.

BBC