FB Châu Đoàn

Thanh niên nam nữ trèo qua hàng rào sắt, thậm chí bế theo trẻ con để vào công viên nước tắm miễn phí – Ảnh: Nhất Nam/ báo TT.

Tại sao tham nhũng ở Việt Nam diễn ra tràn lan và tỉ lệ ăn đớp kinh hoàng là vậy? Hôm trước chúng ta đã nghe tới vụ giám đốc ăn tới 6.5 tỷ trên tổng số tiền của một dự án là 8.5 tỷ. Và hàng ngày, chúng ta chứng kiến những tham nhũng ở mọi cấp độ, từ việc viết hoá đơn, đẩy giá lên cao, đưa tiền cho cảnh sát giao thông, đưa tiền để làm các thủ tục giấy tờ được nhanh hơn…

Tại sao xã hội Việt Nam lại đang xấu xí và đáng khinh đến vậy? Nhiều lẽ:

1. Tôn giáo không đóng vai trò là phần hồn với đa số người Việt Nam. Nếu là một đất nước mộ đạo, con người tin ở những lời dạy tốt đẹp, những bài học cơ bản của con người như không nói dối, không ăn tiền bẩn thì thực trạng đã khác.

2. Văn hoá thấp kém. Tất nhiên, khái niệm văn hoá thì quá rộng lớn, trong ấy nó bao trùm cả tôn giáo, tôi coi văn hoá là phần hồn của cuộc sống. Một đất nước có đáng sống hay không, ấy là do văn hoá đất nước ấy có nhân văn không, con người đối xử với con người thế nào.

Thôi, đừng cất lời lải nhải những từ cũ mèm sáo rỗng như “thuần phong mĩ tục” hay “truyền thống tốt đẹp” gì nữa. Hãy nhìn thẳng và phải gật đầu đồng ý rằng văn hoá Việt Nam đang rất thấp kém. Chính văn hoá thấp kém, phần hồn của con người thấp kém nên lũ có chút quyền chức mới hối hả đớp nuốt như vậy. Tiêu chí duy nhất, lẽ sống duy nhất, lý tưởng cao cả nhất của chúng là tọng, tọng nữa tọng mãi cho đầy bụng. Những con vật có trí thông minh của con người, phần hồn na ná như con người nhưng không phải là người. Bởi con người khi cầm một miếng lên ăn, sẽ liếc nhìn bên cạnh xem đồng loại có đói không, nếu đói thì ân cần mời dùng cùng.

Bọn quản lý về văn hoá thì loay hoay với cấm bài hát nào, váy ca sỹ nên cách đầu gối mấy phân?

3. Bộ máy kiểm soát yếu kém và bản thân cũng thối nát. Bởi là một chế độ độc đảng nên không có đảng khác kiểm soát quyền lực, không có cơ chế phản biện nên những người cầm quyền tự tung tự tác. Nếu các đảng viên, là đồng chí của họ có mắc lỗi thì giơ cao đánh khẽ, phê bình để đồng chí của họ thấy “đau” mà không có sự nghiêm khắc công minh như kiểu Hàn Quốc.

4. Dân thì mỏi mệt, hèn nhát. Cũng đúng thôi, nội chiến 20 năm, mấy triệu người chết, giờ muốn nghỉ ngơi. Rồi tâm lý ngày xưa đói thế, giờ cơm no rồi, trước ước ao cái xe đạp, giờ có xe máy, ô tô, thỉnh thoảng lại bay trên trời như chim, sáng HN chiều SG, sướng quá rồi.

Bản chất nông dân ấy là thường. Hơi đâu mà đọc báo chí nước ngoài, mà cần gì phải mở mắt nhìn thế giới đang ở đâu?

Mà còn phải phấn đấu để thằng con trở thành công an hay người nhà nước nữa chứ. Hơi đâu mà đấu tranh, rồi tránh đâu?

5. Nói vậy chứ tivi, báo chí vẫn là một một kênh truyền thông lớn nhất ở VN. Dân vẫn còn xem tivi hàng ngày. Cứ ai đứng lên đấu tranh là bị quy chụp là thành phần phản động, là chịu thiệt thòi tù đày, đi tù mà trong lòng ngơ ngác không biết sự hy sinh của mình có tác dụng gì không, bởi cái xấu trong xã hội nhiều quá, sức lực và sự đóng góp của mình như muối bỏ bể.

6. Bọn được gọi là “trí thức” thì đa phần hèn nhát, chẳng dám mở miệng nói câu gì bất bình ở công luận, chỉ dám thỏ thẻ phàn nàn ở quán bia, cà phê, rồi uốn ngòi bút, nịnh nọt quyền lực.

7. Bọn vốn được gọi là giang hồ thì chẳng có chất gì gọi hảo hán, cướp giàu chia nghèo, rặt một lũ lưu manh, cũng bê đít quyền lực để kiếm miếng ăn, có đồng ra đồng vào nuôi gia đình, nuôi bồ và hút hít qua ngày.

Thôi rồi, hết hy vọng rồi, thua toàn tập rồi. Mở báo ra là tham nhũng, là cướp hiếp giết, là lừa đảo, là những quyết định với quy định lảm nhảm ngớ ngẩn của cục, bộ, ngành. Ngày nào cũng phải share những điểm tởm lợm bẩn thỉu, nhưng chẳng lẽ không share, không viết, lại thành bọn tu sĩ bất đắc chí, tu cho cái thân ấm, để được vào cõi niết bàn nơi hạ giới, để tâm được tĩnh, để được thấy vẻ đẹp của mây trôi, hoa nở, của thân xác người tình và mặc mẹ nhân quần đang đau khổ quằn quại ngoài kia?

Đừng cười mà bảo tôi quá bi quan. Sắp chết cmn đến đít hết rồi đấy. Ung thư cướp đi mấy trăm người một ngày, mấy cái vụ đánh bom ở nước ngoài chẳng là gì. Dân vẫn khổ, đầu óc vẫn thô sơ như mấy chục năm trước. Tôi biết nhìn vào đâu để mà lạc quan?

Nhưng chỉ có điều là sẽ chẳng bao giờ ngã lòng. Ta sẽ sống mạnh mẽ nhất có thể, sống để chửi những gì bẩn thỉu của xã hội này với hy vọng sẽ làm xã hội tiến bộ lên. Cuộc chơi còn thăm thẳm phía trước, phải mạnh mẽ chứ.