Đăng ngày: 12/07/2024 - 15:45Sửa đổi ngày: 12/07/2024 - 16:10

3 phút

(AFP) – Thủ tướng Hungary gặp cựu tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc gặp diễn ra hôm qua, 10/07/2024, tại tư dinh của cựu tổng thống ở Mar-a-Lago, bang Florida. Trên mạng X, ông Orban cho biết hai bên « đã thảo luận về các biện pháp cho hòa bình » tại Ukraina. Thủ tướng Orban tỏ ra vui mừng : « Tin mừng của ngày hôm nay : ông ấy sẽ giải quyết được vấn đề ! » nhưng không đưa ra chi tiết. Hungary làm chủ tịch luân phiên Liên Hiệp Châu Âu trong sáu tháng cuối năm 2024.

(AFP) – Ý : Một sân bay tại Milan được đặt tên cố thủ tướng Silvio Berlusconi. Trong một chương trình truyền hình hôm qua, 11/07/2024, phó thủ tướng Ý Matteo Salvini, thuộc đảng cực hữu, phụ trách giao thông, thông báo quyết định đặt tên mới cho sân bay Milan. Trước đó, thị trưởng Milan Giuseppe Sala đã khiếu nại là không được tham khảo ý kiến. Chính trị gia, tỉ phú Berlusconi, qua đời năm 2023, là một nhân vật gây nhiều tranh cãi tại Ý.

(AFP) – Hàn Quốc triển khai vũ khí chống drone Bắc Triều Tiên. Cơ quan phụ trách vũ khí của Hàn Quốc hôm nay 12/07/2024, thông báo trong năm nay sẽ triển khai các loại vũ khí laser để đối phó với drone của Bắc Triều Tiên. Vũ khí mới có tên gọi « Projet StarWars » vô hình, không tiếng động, dùng điện và mỗi lần bắn chỉ tốn có 2.000 won (1,5 đô la). Sau vụ Bình Nhưỡng thả bóng bay mang rác sang Hàn Quốc, tháng trước, Seoul đã quyết định đình chỉ thỏa thuận quân sự, văn kiện nhằm hạn chế nguy cơ căng thẳng giữa hai miền.

(AFP) – Đức cấm thiết bị 5G của Trung Quốc. Hôm 11/07/2024, chính quyền Đức thông báo cấm sử dụng linh kiện thiết bị và công nghệ của các tập đoàn Trung Quốc Hoa Vi và ZTE trong toàn bộ mạng lưới viễn thông 5G của nước này vì lý do an ninh. Các thiết bị của hai công ty nói trên sẽ không được sử dụng trong trung tâm mạng viễn thông Đức từ nay đến cuối năm 2026 là hạn cuối, theo thông báo của bộ trưởng Nội Vụ Đức, bà Nancy Faeser. Tập đoàn Trung Quốc Hoa Vi đã phản ứng, nhân mạnh, « không có bằng chứng hay kịch bản nào cho thấy công nghệ của Hoa Vi mang rủi ro về an ninh mạng ». 

(AFP) – Pháp công bố người cầm cờ đoàn thể thao Pháp tại Thế vận hội Paris 2024. Ủy Ban Olympic Quốc gia Pháp ngày 11/07/2024 cho biết, nữ vận động viên ném đĩa Mélina Robert-Michon huy chương bạc tại Olympic Rio 2016, và nam vận động viên bơi Florent Manaudou giành 4 huy chương vàng tại Olympic Luân Đôn 2012 được chọn là những người cầm cờ đoàn thể thao Pháp tại lễ khai mạc Thế vận hội Paris 2024 vào ngày 26/07 tới. Ủy Ban cũng đã công bố chọn hai vận động viên cầm cờ trong lễ khai mạc Thế vận hội dành cho người khuyết tật Paralympic, ngày 28/08 là Nantenin Keita, vận động viên điền kinh đã giành các huy chương vàng, bạc, đồng ở các kỳ Thế vận hội Bắc Kinh 2008, Luân Đôn 2012 và Rio 2016 cùng vận động viên ba môn phối hợp Alexis Hanquinquant, huy chương vàng Thế vận hội Tokyo 2021, ngay lần đầu tham dự. 

Đăng ngày: 12/07/2024 - 11:31

2 phút

Tại cuộc họp Hội đồng Liên minh Bắc Đại Tây Dương, tổng thống Macron khẳng định cử tri Pháp "đã loại trừ các đảng phái cực đoan, có khả năng phản đối các cam kết của nước Pháp với Ukraina và với NATO", theo một nguồn tin ngoại giao Pháp. Reuters cho hay, ba nguồn tin châu Âu xác nhận phát biểu này.

Trả lời báo giới sau cuộc hội kiến với tổng thống Pháp, thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết ông tin tưởng là "nước Pháp có một tổng thống mạnh", và tiếp tục là "một đối tác quan trọng trên trường quốc tế, một đối tác đáng tin cậy đối với tất cả các đồng minh, và đặc biệt với nước Đức". Thủ tướng Scholz hoan nghênh kết quả của cuộc bầu cử Quốc Hội Pháp, với việc đảng cựu hữu dân túy không giành được thắng lợi và bày tỏ hy vọng là các lãnh đạo chính trị Pháp sẽ tìm ra được "một giải pháp" lập chính phủ mới.

Theo Reuters, trong giới lãnh đạo châu Âu, nhiều người hy vọng tân thủ tướng Pháp sẽ tiếp tục thực thi các chủ trương hỗ trợ Ukraina của tổng thống Macron, như việc viện trợ chiến đấu cơ Mirage.

Pháp, Đức, Ý và Ba Lan thỏa thuận phát triển tên lửa tầm xa hơn 500 km

Bên lề thượng đỉnh NATO ngày hôm qua, 11/07, theo sáng kiến của Paris, bốn nước Pháp, Đức, Ý và Ba Lan đã ký một biên bản ghi nhớ về dự án phát triển tên lửa hành trình tầm xa hơn 500 km và radar khó phát hiện được loại tên lửa này vì bay ở tầm thấp.

Cho đến nay, châu Âu mới có các tên lửa hành trình với tầm bắn tối đa 500 km, như Storm Shadow của Anh, Scalp của Pháp và Taurus của Đức.

Theo bộ Quân Lực Pháp, mục tiêu của dự án là xây dựng một lực lượng "răn đe" mới của châu Âu và các nước châu Âu khác có thể tham gia. Dự án có thể dựa một phần vào các tài trợ của châu Âu.

Theo một nguồn tin quân sự, loại tên lửa mới mà Pháp, Đức, Ý và Ba Lan dự định phát triển sẽ có tầm bắn từ 1.000 đến 2.000 km, vốn bị cấm theo thỏa thuận kiểm soát tên lửa hạt nhân tầm trung INF, hết hiệu lực vào năm 2019.

Đăng ngày: 12/07/2024 - 13:09Sửa đổi ngày: 12/07/2024 - 14:47

2 phút

Trong lời tựa của Sách Trắng, bộ trưởng Quốc Phòng Minoru Kihara nhận định: "Cộng đồng quốc tế đang bước vào giai đoạn nguy hiểm nhất của thời hậu chiến". Sách Trắng quốc phòng Nhật Bản lần đầu tiên coi Đài Loan là vấn đề an ninh quốc gia vào năm 2021, nhưng theo Japan Times, năm nay là lần đầu tiên Tokyo trực tiếp nói đến các cuộc tập trận quân sự quy mô lớn của Trung Quốc xung quanh hòn đảo này có thể "cho thấy ít nhất một phần chiến lược xâm lược (Đài Loan) của Bắc Kinh". Theo Sách Trắng, "không thể loại trừ" một "tình huống nghiêm trọng" xảy ra ở Đông Á giống như Nga xâm lược Ukraina.

Theo bộ Quốc Phòng Nhật, các cuộc diễn tập chung của hải quân Trung Quốc và Nga xung quanh Nhật Bản "rõ ràng là một hành động phô trương lực lượng chống lại Nhật, và là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia". Đối với Tokyo, việc Bắc Triều Tiên liên tục tiến hành các vụ thử tên lửa hướng về Nhật Bản là "mối đe dọa nhãn tiền và nghiêm trọng hơn bao giờ hết đối với an ninh của Nhật Bản".

Sách Trắng 2024 có một chương dành riêng cho chi tiêu quốc phòng. Theo Japan Times, một phần lớn ngân sách quốc phòng Nhật được dùng để phát triển các tên lửa tầm xa hiện đại, như một phần của việc xây dựng "khả năng phản công mới" , cùng với việc đóng thêm các chiến hạm có trang bị hệ thống tác chiến Aegis đời mới, và củng cố các cơ sở hạ tầng, căn cứ quân sự.

Theo Sách Trắng, ngân sách quân sự năm tài chính 2024, với tổng trị giá 8,9 nghìn tỉ yên (khoảng 57 tỉ đô la), tương đương 1,6% GDP, đã được giải ngân 42%. Mục tiêu của Nhật là dành 2% GDP cho quốc phòng vào năm 2027, giống như cam kết của các thành viên NATO.

Một bài viết ngày 23/04/2024 của Viện Hòa Bình Hoa Kỳ (US Institute of Peace) nhắc lại “NATO hợp tác với bốn nước Châu Á-Thái Bình Dương này từ đầu những năm 2000 nhưng cuộc chiến do Nga phát động ở Ukraina, những thách thức về an ninh xuất phát từ Trung Quốc và sự cạnh tranh chiến lược đã dẫn đến cam kết mạnh mẽ hơn”.

Nga - Trung Quốc - Bắc Triều Tiên : Những mối quan hệ nguy hiểm cho NATO

Bị phương Tây cấm vận, bị tiêu hao trong hai năm chiến tranh, Nga đẩy nhanh chính sách hướng Đông, tìm hỗ trợ ở Teheran, Bắc Kinh và Bình Nhưỡng. Trung Quốc bị cáo buộc nằm trong số “những nước” dường như đã cung cấp công nghệ drone, tên lửa, hình ảnh vệ tinh, thiết bị, linh kiện không sát thương nhưng giúp Nga xây dựng quân đội để tiếp tục cuộc chiến ở Ukraina.

Trong thư trả lời Reuters ngày 09/07, dù không nêu đích danh Trung Quốc nhưng thủ tướng Nhật Bản Kishida cho rằng hành động này là “chiếc phao cứu sinh”, giúp Nga sử dụng vũ lực để thay đổi nguyên trạng, trái với luật pháp quốc. Gần đây, Trung Quốc tập trận chung với Belarus - đồng minh của Nga - ngay tại biên giới với Ba Lan, sườn đông của khối NATO.

Bắc Triều Tiên bị Hoa Kỳ cáo buộc cung cấp tên lửa, đạn dược cho Nga để tấn công Ukraina, đổi lại Matxcơva chuyển giao nhiều công nghệ lõi. Tháng 06, trong chuyến công du Bình Nhưỡng lầu đầu kể từ 24 năm qua, tổng thống Nga đã được tiếp đón nồng nhiệt. Hai bên kí hiệp ước phòng thủ chung và lãnh đạo Kim Jong Un “hoàn toàn ủng hộ” Nga trong cuộc chiến ở Ukraina. Đây là mối đe dọa không chỉ cho khu vực, đặc biệt đối với hai nước sát sườn Hàn Quốc và Nhật Bản, mà cho cả châu Âu khi vũ khí của Bắc Triều Tiên được sử dụng tại Ukraina.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nhấn mạnh với Reuters “thế giới không thể dung túng những âm mưu của một số nước nhằm làm đảo lộn trật tự quốc tế… Ukraina hiện nay có thể là châu Á trong tương lai”. Đối với ông, cần phải có những biện pháp phòng ngừa, răn đe hơn là để chuyện xảy ra bởi vì “biên giới địa lý “châu Âu-Đại Tây Dương” hay “Ấn Độ-Thái Bình Dương” không còn thích hợp để bảo vệ hòa bình và an ninh thế giới. Trong viễn cảnh đó, Nhật Bản và các đối tác ở Ấn Độ-Thái Bình Dương có thể đóng một vai trò quan trọng cho các đồng minh NATO”.

NATO - IP4 cùng chung quan ngại về Nga - Trung

Mối quan hệ giữa Nga, Trung Quốc, Bắc Triều Tiên liên quan đến chiến tranh Ukraina đẩy NATO và nhóm 4 nước Ấn Độ-Thái Bình Dương phải chung sức đối phó. Theo AP ngày 09/07, tại hội thảo ở viện Brookings vào tuần trước, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nhấn mạnh “ngày càng có nhiều đối tác ở châu Âu cho rằng những thách thức ở đầu bên kia thế giới, ở châu Á cũng liên quan đến họ. Tương tự, các đối tác ở châu Á coi những thách thức ở đầu bên kia thế giới, ở châu Âu, cũng là những thách thức của họ”. Vì vậy, “Hoa Kỳ cố tháo dỡ rào cản giữa những liên minh châu Âu, liên minh châu Á và những quan hệ đối tác khác trên khắp thế giới. Việc này nằm trong diện mạo mới, một cấu trúc mới mà chúng tôi (Mỹ) đã triển khai”.

Việc bốn nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, New Zealand tham dự thượng đỉnh NATO được Luis Simon, giám đốc Trung tâm Đối ngoại và Chiến lược An ninh tại Vrijie Universiteit Brussel, đánh giá là cơ hội để “đáp trả Trung Quốc, Nga, Bắc Triều Tiên và Iran”. Trên trang War On the Rocks chuyên về quốc phòng và ngoại giao, ông nhận định “việc các mối liên minh Châu Âu-Đại Tây Dương và Ấn Độ-Thái Bình Dương được cấu trúc quanh một điểm tựa rõ ràng - sức mạnh quân sự Mỹ - giúp chúng gắn kết hơn và tạo một lợi thế về chiến thuật so với kiểu quan hệ đối tác đan chéo giữa Trung Quốc, Nga, Iran và Bắc Triều Tiên”.

Tuy nhiên, theo Mirna Galic, nhà phân tích chính trị về Trung Quốc và Đông Á tại Viện Hòa Bình Hoa Kỳ, “quan hệ đối tác không biến NATO thành một nhân tố trực tiếp trong vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương nhưng cho phép khối này phối hợp với 4 nước đối tác về những vấn đề có lợi chung. Ví dụ họ có thể chia sẻ thông tin và sát cánh trong một số hành động như ban hành trừng phạt, cung cấp hỗ trợ nhưng không can thiệp vào các cuộc khủng hoảng quân sự bên ngoài khu vực của họ”.

Ngoài an ninh, NATO và nhóm IP4 còn tăng cường hợp tác để đối phó với những vụ tấn công tin học, thông tin sai lệch, công nghệ mới như trí thông minh nhân tạo và những vấn đề khác có thể gây tổn hại cho an ninh. Đối với thủ tướng Nhật Bản, “thượng đỉnh Washington là cơ hội quan trọng cho Nhật Bản, Hoa Kỳ và các đồng minh NATO đối mặt với những thách thức cho trật tự thế giới và tái khẳng định những giá trị và nguyên tắc đã tạo nên hòa bình và thịnh vượng trên thế giới”.

Trung Quốc không muốn “NATO Thái Bình Dương” hoạt động sát sườn

Tuy nhiên, nhìn từ Trung Quốc, Washington đang tạo dựng một kiểu liên minh như NATO ở vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương. Trong buổi họp báo ngày 08/07, tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg lý giải việc “Iran, Bắc Triều Tiên và Trung Quốc ủng hộ và tạo điều kiện cho cuộc chiến xâm lược bất hợp pháp của Nga tại Ukraina” cho thấy rằng “an ninh của chúng ta không chỉ còn ở cấp vùng mà trên toàn thế giới”. Dó đó, cần phải mời 4 nước Châu Á-Thái Bình Dương không phải là thành viên NATO tham dự thượng đỉnh.

Theo AFP, phát biểu này không lọt tai Bắc Kinh. Ông Lâm Kiếm (Lin Jian), người phát ngôn của bộ Ngoại Giao Trung Quốc, kêu gọi NATO “ngừng tạo ra kẻ thù tưởng tượng ở khắp nơi”, trong khi liên minh quân sự này cũng “âm mưu mở rộng quyền lực ra ngoài phạm vi của khối, gây đối đầu và hăm dọa”. Bắc Kinh “phản đối việc NATO sử dụng Trung Quốc làm cái cớ để mở rộng sang phía đông Châu Á-Thái Bình Dương và kích động căng thẳng ở trong vùng”. Quan chức ngoại giao Trung Quốc đổ lỗi cho NATO khi cho rằng “cái gọi là an ninh của NATO được hình thành nhưng gây bất lợi cho an ninh của những nước khác và hành động của khối này gây ra những rủi ro an ninh vô cùng lớn cho thế giới và khu vực”.

Ông Zhu Fent, trưởng khoa Quan hệ Quốc tế, Đại học Nam Kinh, cho rằng “NATO cần coi Trung Quốc là một sức mạnh tích cực cho hòa bình và ổn định ở trong vùng, cũng như cho an ninh của thế giới… Trong một thế giới bất ổn và suy yếu như hiện nay, châu Âu, Hoa Kỳ và Trung Quốc nên tăng cường hợp tác ở cấp thế giới và khu vực”.

Nhưng hành động của Trung Quốc đi ngược với những phát biểu trên. Theo trang NHK của Nhật Bản, Tokyo nhiều lần cảnh báo cuộc xung đột ở Ukraina cũng có nguy cơ xảy ra ở Đông Á, nơi Trung Quốc có lập trường ngày càng hung hăng với những yêu sách chủ quyền ở biển Hoa Đông, đối với Đài Loan hoặc ở Biển Đông, mà ví dụ gần đây nhất là vụ ẩu đả, tấn công thủy thủ, chiếm tàu của Philippines.

Cuối cùng, cũng chính Trung Quốc là yếu tố gây chia rẽ trong NATO. Từ năm 2023, ý tưởng thành lập văn phòng liên lạc tại Nhật Bản đã được đưa ra, bất chấp chỉ trích của Bắc Kinh, nhưng chính Pháp là bên phản đối.