Đăng ngày: 21/12/2023 - 10:41

2 phút

Theo Reuters, hiện chưa rõ bên nào khởi xướng cuộc điện đàm. Tuy nhiên, thông cáo của bộ Ngoại Giao Trung Quốc cho biết ông Vương Nghị cảnh báo nếu Philippines tính toán sai hoặc bắt tay với các thế lực bên ngoài « có ác ý », Trung Quốc sẽ bảo vệ quyền lợi của mình và « kiên quyết đáp trả ».

Phát biểu của ông Vương Nghị ngụ ý nói đến Hoa Kỳ, quốc gia đồng minh có Hiệp ước phòng thủ chung với Philippines từ năm 1951. Hai nước không ngừng thắt chặt hợp tác quân sự trong thời gian gần đây, đặc biệt là Manila đã cho phép quân đội Mỹ tiếp cận thêm nhiều căn cứ của Philippines.

Ngoài Mỹ, chính quyền tổng thống Marcos Jr cũng tăng cường hợp tác quân sự với Nhật Bản. Theo thông cáo của bộ Quốc Phòng Philippines, chỉ huy quân đội hai nước có cuộc họp ngày 21/12 và trao đổi về « những vấn đề cấp bách đối với an ninh trong vùng » và việc cần phải xây dựng một liên minh chống mọi hành động xâm lược, kể cả ở Biển Đông.

Trước đó, Tokyo đã giao cho Manila hệ thống radar giám sát trên không đầu tiên, trong tổng số 4 hệ thống được hai nước nhất trí hồi năm 2020. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản giao cho nước ngoài một hệ thống quốc phòng hoàn chỉnh kể từ khi nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí vào năm 2014.

Theo bộ trưởng Quốc Phòng Philippines Gilberto Teodoro, hệ thống giám sát có khả năng phát hiện chiến đấu cơ và tên lửa tiến gần sẽ góp phần tăng cường năng lực phòng thủ của Philippines trước những mối đe dọa ngày càng gia tăng ở Biển Đông.

Tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông giữa Bắc Kinh và Manila trở nên căng thẳng trong những tháng gần đây. Tầu hải cảnh và tầu dân quân biển Trung Quốc bị Manila, Washington và nhiều nước phương Tây tố cáo liên tục quấy rối, hành xử nguy hiểm đối với tầu Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Ngày 20/12, bộ trưởng Quốc Phòng Philippines nhấn mạnh « không một nước nào trên thế giới » ủng hộ những yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.

Trong bối cảnh căng thẳng ở Biển Đông, tổng thống Philippines Marcos Jr đã thông qua ngân sách kỷ lục cho năm 2024, lên thành 103,36 tỉ đô la, được dành chủ yếu cho chống nghèo đói, kích thích tăng trưởng kinh tế và bảo vệ biên giới.

Đăng ngày: 21/12/2023 - 15:31

4 phút

(Business Times) – Việt Nam chuẩn bị xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc-Nam. Đầu tuần này, bộ Giao Thông Vận Tải Việt Nam cho biết sẽ hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án và đặt mục tiêu bắt đầu xây dựng hai đoạn ưu tiên trước năm 2030. Tuyến đường dài 1.500 km nối thủ đô Hà Nội với đô thị phía nam Thành Phố Hồ Chí Minh. Trị giá dự án lên tới 70 tỷ đô la. Việt Nam có thể tìm nguồn vốn từ Trung Quốc, Nhật Bản và Ngân Hàng Thế Giới.

(Reuters) – Hàn Quốc và Nhật Bản nối lại đối thoại cấp cao về các vấn đề kinh tế. Seoul thông báo cuộc trao đổi song phương mở ra hôm nay 21/12/2023 sau 8 năm bị gián đoạn vì căng thẳng giữa hai quốc gia đông bắc Á này. Hồ sơ bồi thường cho các nạn nhân chiến tranh, hồ sơ gái giải sầu luôn là cái gai trong quan hệ giữa Tokyo và Seoul.

(Reuters) – Tòa án Hồng Kông kết án sáu tháng tù giam em gái của một lãnh đạo công đoàn ủng hộ dân chủ. Hôm nay 21/12/2023, bà Marilyn Tang, 63 tuổi đã bị kết án như trên vì tội xoá bỏ bằng chứng, khi cố gắng lấy đi các thiết bị gồm máy tính xách tay và điện thoại di động của chị gái bà, Elizabeth Tang. Bà Elizabeth Tang cùng chồng đã lãnh đạo các hoạt động dân chủ tại Hồng Kông và đã bị bắt vào tháng 3 với cáo buộc « thông đồng với các thế lực ngoại bang ».

(AFP) – Moldova tăng cường khả năng phòng không. Là một quốc gia sát cạnh Ukraina, chính quyền Moldova hôm nay, 21/12/2023, thông báo tăng cường khả năng phòng không với các hệ thống radar của phương Tây. Trong số này có radar GM200 do tập đoàn Pháp Thales chế tạo, có khả năng phát hiện và chặn tên lửa của đối phương ở cự ly 250 km.

(AFP) – Chính phủ Ba Lan sa thải đội ngũ lãnh đạo các cơ quan truyền thông Nhà nước. Thông báo được bộ Văn Hóa Ba Lan đưa ra hôm 20/12/2023 sau khi Nghị Viện Ba Lan thông qua một dự thảo của tân liên minh cầm quyền kêu gọi « tái thiết trật tự pháp luật, tính khách quan và độ tin cậy của truyền thông đại chúng ». Cho đến tháng 10/2023, các cơ quan truyền thông Nhà nước bị đảng cực hữu Luật Pháp và Công Lý (PiS) kiểm soát và bị cáo buộc đưa tin sai lệch và tuyên truyền cho chính phủ trước. Ngay lập tức, trên mạng X, tổng thống Duda kêu gọi « thủ tướng Donald Tusk và nội các tôn trọng luật pháp Ba Lan ». Ông Tusk đáp lại rằng « những hành động hôm nay đáp ứng đúng yêu cầu của ông, nhằm tái lập trật tự luật pháp ».

(AFP) – Armenia tạm đình chỉ giấy phép phát sóng của đài Tospa, chi nhánh của đài Sputnik Nga. Quyết định trên được đưa ra vào hôm qua 20/12/2023 sau khi chính quyền Yerevan cho rằng người dẫn chương trình của đài Tospa đã có những nhận xét « mỉa mai và xúc phạm » về đất nước và người dân Armenia. Trước đó, đài này cũng đã bị cấm tại Liên Hiệp châu Âu, Anh Quốc và Canada vì bị cáo buộc là công cụ truyền bá « thông tin sai lệch » của Matxcơva.

(RFI) – Canada : Công nhân viên tỉnh Québec đe dọa đình công vô thời hạn. Một liên minh công đoàn gồm hơn 400.000 công nhân viên Nhà nước đã đe dọa sẽ tiến hành một cuộc tổng đình công vô thời hạn vào đầu tháng 1 nếu không đạt được thỏa thuận với chính quyền Québec trong vài ngày trước khi năm 2023 kết thúc. Hiện tại, các cuộc thảo luận giữa hai bên - tập trung vào vấn đề tiền lương và đặc biệt là điều kiện làm việc - đang đi vào bế tắc.

(AFP) – Thêm dấu hiệu kinh tế Cuba lún sâu vào khủng hoảng. Chính quyền La Habana hôm 20/12/2023 thông báo GDP trong năm nay giảm 2% và đây là dấu hiệu mới cho thấy kinh tế Cuba vẫn chưa phục phồi sau đại dịch Covid-19. Phát biểu trước Quốc Hội, bộ trưởng kinh tế Cuba Alejandro Gil nêu lên khả năng kinh tế « thụt lùi » một phần do các biện pháp cấm vận của Mỹ, được liên tục ban hành từ 1962 nhắm vào La Habana. GDP giảm gần 11% trong năm 2020 dưới tác động của đại dịch toàn cầu. Ngành du lịch, một trong những nguồn thu nhập chính của Cuba vẫn chưa trông thấy ánh sáng cuối đường hầm.

Đăng ngày: 21/12/2023 - 13:43

2 phút

Từ Bruxelles, thông tín viên RFI Pierre Bénazet cho biết cụ thể :

Hiệp ước về tị nạn và di cư sẽ thay thế hệ thống chính sách nhập cư hiện tại của châu Âu, mà các nước Nam Âu đã khẩn thiết kêu gọi cải cách trong suốt hai thập kỷ, hệ thống được gọi là Quy Chế Dublin, yêu cầu các quốc gia mà người di cư nhập cảnh đầu tiên khi đến EU phải chịu mọi trách nhiệm tiếp nhận.

Với các quy định mới, sẽ có một cơ chế “đoàn kết” giữa các quốc gia trong trường hợp có một số lượng lớn người di cư. Đây là sự đoàn kết bắt buộc mà theo đó các quốc gia không nằm ở biên giới của Liên Hiệp Châu Âu sẽ phải lựa chọn hoặc là tiếp nhận người tị nạn hoặc là đóng góp tài chính.

Đây là nền tảng cho các quy tắc mới của châu Âu, dựa trên việc tăng cường các quy định về xác định và sàng lọc giữa những người sẽ phải quay trở về nước của họ và những người có thể nộp đơn xin tị nạn.

Chủ tịch Nghị Viện châu Âu cho rằng đây là một văn bản công bằng và mạnh mẽ. Một số người còn cho rằng văn bản này đã quá chiều theo mong muốn của các quốc gia muốn kiểm soát biên giới, chẳng hạn như khi chấp nhận việc toàn bộ các thành viên trong gia đình, bao gồm cả trẻ em, bị vào các trung tâm tiếp nhận trong lúc chờ kiểm tra hồ sơ.

* Mỹ vẫn chưa gật đầu với nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về Dải Gaza
* Tổng thống Ukraine cho rằng phía Nga đang chậm lại trong hoạt động quân sự
* Liên quân bảo vệ Biển Đỏ nhanh chóng vượt hơn 20 thành viên

Trung Quốc cấm xuất khẩu công nghệ xử lý đất hiếm

Theo Hãng tin Reuters, ngày 21-12, Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu công nghệ chiết xuất và tách các loại đất hiếm - tên gọi chung của 17 nguyên tố kim loại đặc biệt quan trọng trong quá trình sản xuất nam châm sử dụng trên xe điện, tuốc bin gió và nhiều loại linh kiện điện tử.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh các nước phương Tây đang nỗ lực đẩy mạnh nền công nghiệp khai thác và xử lý đất hiếm của riêng mình. Trong nhiều thập kỷ qua, Trung Quốc là quốc gia giữ thế độc quyền hầu như tuyệt đối trong lĩnh vực này, đặc biệt là với các loại "đất hiếm nặng" dùng trong động cơ xe điện, thiết bị y tế và vũ khí.

Do đó, đây được xem là động thái mới nhất trong nỗ lực bảo vệ vị trí độc tôn chiến lược trên của Bắc Kinh.

Tổng thống Ukraine khẳng định kế hoạch quân sự của Nga "chậm dần"

Trong bài phát biểu thường nhật vào đêm 21-12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định Kiev nhận thấy các kế hoạch và hoạt động quân sự của Nga đang chậm lại.

Ông Zelensky chia sẻ: "Một báo cáo riêng của bộ phận tình báo thuộc Bộ Quốc phòng (HUR) cho thấy các kế hoạch và hoạt động của nền công nghiệp quốc phòng Nga đang chậm dần. Chúng tôi sẽ tiếp tục ủng hộ sự chững lại đó".

Tổng thống Ukraine không cung cấp thêm thông tin cho những phát hiện trên. Hiện chưa rõ phát biểu của ông Zelensky ám chỉ riêng ngành công nghiệp quốc phòng Nga hay bao hàm của những chiến thuật và mục tiêu của Matxcơva.

Nga chưa phản hồi về thông tin trên.

Thành viên NATO phủ nhận chiến sự tại Ukraine là chiến tranh

Ngày 21-12 (giờ địa phương), Thủ tướng Hungary Viktor Orban khẳng định các hoạt động quân sự của Nga tại Ukraine là "chiến dịch quân sự", giống với quan điểm của Điện Kremlin.

Ông Orban phát biểu tại buổi họp báo cuối năm thường niên: "Chừng nào hai bên chưa tuyên bố chiến tranh, đó sẽ còn là chiến dịch quân sự. Khi người Nga tuyên bố chiến tranh với Ukraine, nó mới trở thành chiến tranh".

Thủ tướng Hungary cũng cho rằng những điều ông vừa nói là điều đáng mừng khi đó không phải cuộc chiến. "Nếu có chiến tranh thì sẽ có lệnh tổng động viên và tôi không muốn ai phải đối mặt với nó", ông cho biết.

Ông Orban là thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU) duy nhất còn duy trì quan hệ thân thiết với Matxcơva sau khi Nga bắt đầu "chiến dịch quân sự đặc biệt" tại Ukraine hồi cuối tháng 2-2024.

Hơn 20 quốc gia gia nhập liên quân bảo vệ Biển Đỏ

Hãng tin Reuters ngày 21-12 (giờ địa phương) dẫn lời người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ Pat Ryder khẳng định hơn 20 quốc gia đã gia nhập liên quân bảo vệ tuyến đường giao thương trên Biển Đỏ do Washington lãnh đạo.

Trước đó, hôm 18-12, Bộ trưởng bộ này Lloyd Austin đã tuyên bố thành lập liên quân trên với tên gọi chính thức là "Chiến dịch người bảo vệ thịnh vượng". Khi đó, liên quân chỉ có 10 nước tham gia.

Liên quân này nhằm bảo vệ các tàu thuyền đi lại trên một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất thế giới, sau nhiều tuần bị nhóm phiến quân Houthi đến từ Yemen liên tục tấn công, uy hiếp.

Ngày 9-12, Houthi của Yemen đe dọa sẽ tấn công bất kỳ tàu nào qua Biển Đỏ và hướng đến Israel cho đến khi thực phẩm và thuốc men được phép đi vào Dải Gaza.

Trong thông báo ngày 21-12, ông Ryder cho biết liên quân sẽ "hoạt động giống một đội tuần tra đường cao tốc". Tàu chiến, máy bay chiến đấu của các nước thành viên sẽ quần thảo trên khu vực Biển Đỏ và vịnh Aden để kịp thời hỗ trợ các tàu thương mại đi trên vùng biển chiến lược này.

Mỹ vẫn chưa chịu dự thảo nghị quyết Liên Hiệp Quốc về Dải Gaza

Ngày 21-12 (giờ Mỹ), Phó đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Robert Wood cho biết Washington vẫn chưa đồng ý với dự thảo nghị quyết kêu gọi ngừng bắn và đẩy nhanh việc vận chuyển hàng viện trợ vào Dải Gaza của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Từ ngày 18-12 đến nay, cơ quan trên đã phải hoãn biểu quyết thông qua dự thảo nghị quyết trên ít nhất ba lần, nhằm chỉnh sửa văn bản cho vừa ý Washington. Trong vài tuần qua, Mỹ đã liên tục phủ quyết các dự thảo về Dải Gaza được đưa ra bầu.

"Chúng ta vẫn chưa đến gần nó (dự thảo được Mỹ đồng ý). Hiện vẫn còn nhiều nghi ngại nghiêm túc và rộng rãi về việc dự thảo nghị quyết này có thể sẽ làm chậm quá trình đưa hàng hóa viện trợ [vào Gaza]. Chúng ta phải đảm bảo bất kỳ nghị quyết nào cũng giúp cải thiện tình hình, thay vì làm xấu nó", ông Wood cho biết.

Gaza là nơi nguy hiểm nhất lịch sử với nhà báo 

Ngày 21-12, Ủy ban Bảo vệ nhà báo (CPJ, trụ sở tại Mỹ) cho biết 10 tuần đầu tiên của cuộc chiến Israel - Hamas là khoảng thời gian ghi nhận nhiều thương vong với nhà báo nhất trong lịch sử.

Từ khi chiến sự bùng nổ ngày 7-10 đến nay, có đến 68 nhà báo đã thiệt mạng tại nơi diễn ra chiến sự, trong đó có đến 61 người Palestine. CPJ cho biết "đặc biệt nghi ngại có một dấu hiệu lặp đi lặp lại rõ ràng cho thấy quân đội Israel đang nhắm vào các nhà báo và gia đình họ".

"Chiến tranh Israel - Hamas là sự kiện nguy hiểm với nhà báo nhiều nhất mà chúng tôi từng thấy. Các số liệu cho thấy rõ điều đó. Quân đội Israel đã khiến nhiều nhà báo thiệt mạng trong vòng 10 ngày hơn bất kỳ quân đội hay tổ chức nào từng làm trong một năm. Với mỗi nhà báo thiệt mạng, việc ghi chép và hiểu rõ cuộc chiến này càng khó khăn", ông Sherif Mansour, điều phối viên chương trình Trung Đông và Bắc Phi của CPJ, chia sẻ.

Israel hiện chưa phản hồi những tuyên bố trên.