Trong một động thái khó hiểu, tuần này Triều Tiên đã đưa 13 trong số hàng chục tàu ngầm từng được biết tới của họ vào danh sách công khai do một cơ quan hàng hải quốc tế quản lý, nhưng chỉ một ngày sau lại rút tên ra.

Triều Tiên hôm 27/8 đăng ký với Hệ thống thông tin vận tải biển tích hợp toàn cầu (GISIS) của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) 11 tàu ngầm lớp Sang-O II cùng hai tàu tinh vi hơn, mặc dù tàu quân sự thường không được liệt kê trong sổ đăng ký này.

Đến ngày 28/8, tất cả 13 tàu ngầm này đã bị xóa khỏi danh sách.

Khi được hỏi về việc xóa, một phát ngôn viên của IMO đã nói với VOA hôm 29/8 rằng “các quốc gia thành viên có thể yêu cầu cập nhật dữ liệu của riêng họ”.

“GISIS là một trung tâm trực tuyến để chia sẻ dữ liệu liên quan đến vận tải biển, dựa trên thông tin do các quốc gia thành viên cung cấp”, phát ngôn viên nói thêm.

Động thái hiếm hoi

Không rõ động cơ nào thúc đẩy Bình Nhưỡng đăng ký tàu ngầm ban đầu.

Bên cạnh 11 tàu ngầm lớp Sang-O II, Bình Nhưỡng đã đăng ký tàu Yongung, có khả năng phóng phi đạn đạn đạo, và tàu Hero Kim Kun Ok, được cho là có khả năng mang phi đạn đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân.

Tàu Hero Kim Kun Ok được Triều Tiên mô tả là “tàu ngầm tấn công hạt nhân chiến thuật” hoạt động đầu tiên của nước này tại một buổi lễ hạ thủy vào tháng 9 năm 2023, chỉ vài ngày trước khi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un tới Nga.

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hàn Quốc nói với VOA hôm 29/8 rằng “chính phủ đang theo dõi chặt chẽ tình hình liên quan đến việc Triều Tiên có được số hiệu nhận dạng tàu IMO” sau khi báo cáo về việc đăng ký.

Cùng ngày các tàu ngầm được xóa khỏi danh sách, Triều Tiên khoe khoang rằng lực lượng hải quân của họ “đã phát triển thành lực lượng tinh nhuệ vô song” và gọi ngày 28 tháng 8 là “Ngày Hải quân của Quân đội Nhân dân Triều Tiên”, theo hãng thông tấn nhà nước KCNA.

Ông Choi Won Il, hạm trưởng đã nghỉ hưu của tàu hải quân Cheonan bị chìm của Hàn Quốc, nói với VOA hôm 28/8 rằng ông thấy “bất thường” khi Triều Tiên đưa tàu ngầm của mình vào sổ đăng ký công khai, “bởi vì tàu ngầm được thiết kế để trở thành tàu chiến tàng hình”. Hàn Quốc cáo buộc Triều Tiên đánh chìm tàu Cheonan vào năm 2010.

IMO là cơ quan của Liên hiệp quốc chịu trách nhiệm quản lý giao thông hàng hải, nhưng tàu chiến không bắt buộc phải được đưa vào sổ đăng ký của cơ quan này. 13 tàu ngầm được đăng ký không phải là tàu buôn do Lực lượng Hải quân Quân đội Nhân dân Triều Tiên điều hành.

Vũ khí ‘bất hợp pháp’

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao nói với VOA hôm 28/8 rằng Hoa Kỳ “biết về các báo cáo rằng Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đã đăng ký 13 tàu ngầm quân sự” với IMO và đang “tham vấn chặt chẽ” với Hàn Quốc, Nhật Bản và các đồng minh và đối tác khác.

Phát ngôn viên nói: “Chúng tôi lên án những nỗ lực liên tục của CHDCND Triều Tiên nhằm thúc đẩy các chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt và phi đạn đạn đạo bất hợp pháp” và “kêu gọi CHDCND Triều Tiên kiềm chế các hành động gây bất ổn hơn nữa và quay trở lại đối thoại”.

Triều Tiên đã thử nghiệm một bệ phóng rốc-két đa nòng 240 mm với hệ thống dẫn đường mới dưới sự giám sát của ông Kim, KCNA cho biết hôm 28/8.

Ngoài năng lực trên bộ, trong những năm gần đây, Triều Tiên đã nhấn mạnh đến việc tăng cường năng lực dưới nước của mình.

Vào tháng 1, Triều Tiên cho biết họ đã thử nghiệm Pulhwasal-3-31, một phi đạn hành trình chiến lược phóng từ tàu ngầm mới được phát triển, và Haeil-5-23, một tàu không người lái có thể phóng hạt nhân.

Vào tháng 4, việc đóng một tàu ngầm mới tương tự như Hero Kim Kun Ok tại Xưởng đóng tàu Sinpho South của Triều Tiên đã được phát hiện trên hình ảnh vệ tinh thương mại do 38 North, một chương trình của Trung tâm Stimson chuyên phân tích Triều Tiên.

Mối đe dọa ngày càng tăng

Theo Sáng kiến Đe dọa Hạt nhân NTI, một tổ chức an ninh toàn cầu phi đảng phái, Triều Tiên có một trong những hạm đội tàu ngầm lớn nhất thế giới, với ước tính từ 64 đến 85 chiếc.

“Tàu ngầm được coi là một khả năng bất đối xứng, khả năng tàng hình cho phép chúng trở thành mối đe dọa an ninh nguy hiểm”, ông Terence Roehrig, Giáo sư an ninh quốc gia và là chuyên gia về Hàn Quốc tại Học viện Chiến tranh Hải quân Hoa Kỳ nói.

“Mặc dù tàu ngầm của Triều Tiên ồn ào” và “có giới hạn về phạm vi hoạt động từ vùng biển ven bờ”, nhưng quốc gia này có “một trong những lực lượng tàu ngầm lớn nhất thế giới và vẫn là mối quan tâm hàng hải nghiêm trọng”, ông cho biết.

Theo Sáng kiến Đe dọa Hạt nhân NTI, Triều Tiên lần đầu tiên mua tàu ngầm lớp Romeo thời Liên Xô từ Trung Quốc vào những năm 1970.

Tất cả các tàu ngầm đã được đăng ký trước đó với IMO đều được coi là tàu ngầm chạy bằng động cơ diesel.

Theo NTI, Yongung là tàu ngầm lớp Gorae, còn được gọi là tàu ngầm lớp Sinpo, được hạ thủy vào năm 2014 và có khả năng hạn chế ở dưới nước trong một vài ngày mà không nổi lên.

Hai nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ phụ trách về nhân quyền đang có chuyến công du đến Việt Nam, thảo luận việc thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền, tự do tôn giáo, hỗ trợ cho các nhóm dân số dễ bị tổn thương và thiệt thòi.

Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ phụ trách An ninh Dân sự, Dân chủ và Nhân quyền Uzra Zeya hôm 30/8 có cuộc “trao đổi hiệu quả” với Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Hà Kim Ngọc về bảo vệ và thúc đẩy nhân quyền, bà Zeya viết trên trang X.

Bà Allison Peters, Phó Trợ lý Ngoại trưởng, phụ trách dân chủ, nhân quyền và lao động (DRL), tháp tùng bà Zeya trong chuyến công du Việt Nam, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong thông cáo trước đó.

“Đã thảo luận sôi nổi với Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng và Ủy ban Tôn giáo Chính phủ về thúc đẩy tự do tôn giáo cho tất cả mọi người, cam kết tham gia vào việc tăng cường bảo vệ quyền tự do tôn giáo hoặc tín ngưỡng”, Cục Dân chủ, Nhân quyền và Lao động (DRL) viết trên trang X hôm 30/8.

Báo Tin Tức của Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa tin rằng tại buổi làm việc ở Bộ Nội vụ, hai bên trao đổi thông tin, đối thoại về tình hình tôn giáo Việt Nam, làm rõ các vấn đề cùng quan tâm “trên tinh thần thẳng thắn cởi mở, tôn trọng thể chế chính trị của nhau, tăng cường hiểu biết, vượt qua sự khác biệt”.

Ngoài ra, phái đoàn Mỹ còn có cuộc gặp với Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh về đối thoại lao động giữa hai nước, cũng như có cuộc gặp với Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam Ngô Lê Văn về tiến độ thực hiện Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.

Hôm 29/8, phái đoàn Mỹ gặp gỡ ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Cổng thông tin của viện này dẫn lời bà Zeya phát biểu rằng “thúc đẩy và bảo vệ quyền con người là một trong những trụ cột quan trọng trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ”.

Về phần mình, ông Thắng đáp lại rằng “việc tiếp tục xây dựng lòng tin chiến lược về những vấn đề an ninh, dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền là một trong những yêu cầu cấp bách của hai nước trong tình hình hiện nay”.

“Chúng tôi hoan nghênh sự quan tâm đến vấn đề nhân quyền tại Việt Nam và kêu gọi Thứ trưởng Zeya thúc đẩy việc trả tự do cho các tác giả bị cầm tù và kêu gọi chính phủ Việt Nam điều trị y tế cần thiết cho các tù nhân chính trị”.

VOA đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Bộ Ngoại giao Việt Nam, đề nghị họ đưa ra bình luận về lời kêu gọi trên của Văn Bút Hoa Kỳ, nhưng chưa được trả lời.

Ý kiến của giới quan sát

Nhà quan sát Nguyễn Văn Tri ở Sydney, Australia, đưa ra nhận xét cá nhân rằng ông không hy vọng nhiều lắm từ các phái đoàn ngoại giao Mỹ: “Thứ trưởng Bộ Ngoại giao hay cả ông Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ mà có qua đến Việt Nam, có nói về vấn đề nhân quyền hay tù nhân lương tâm, chế độ lao tù thì cũng không có thay đổi”.

Cho rằng các chính phủ Mỹ, Liên hiệp châu Âu, hay Australia... “nhận thấy lợi thế địa chính trị của Việt Nam nên họ cũng muốn o bế chính quyền Việt Nam hơn là gây áp lực về vấn đề nhân quyền”, ông Tri phân tích.

Từ Đức, nhà báo Nguyễn Hà Hùng nhận định: “Những khuyến nghị và lời kêu gọi như thế này không những tạo ra sức ép đối với nhà cầm quyền Việt Nam mà còn an ủi những nhà văn, nhà báo, những người đang ở trong ngục tù, cũng như những người đang lên tiếng bên ngoài để đấu tranh cho tự do, dân chủ”.

“Quan trọng hơn, những khuyến cáo của các tổ chức quốc tế hoặc của các quan chức nước ngoài góp phần tăng cường nhận thức về các giá trị tự do, dân chủ đối với người dân”, ông Hùng đánh giá.

Đại diện các quốc gia có những bất đồng đã dùng bữa tối với nhau, tham gia tiệc cocktail và các cuộc gặp bí mật khác để tìm cách giải quyết bất hòa. Điển hình là cuộc gặp giữa Rodolphe Saadé, giám đốc điều hành của một công ty vận chuyển hàng hải và phó chủ tịch Trung Quốc, Hàn Chính (Han Zheng), trong khi các nhà ngoại giao và nhân viên tình báo gặp lại những người quen cũ hay đơn giản là chuyển đi các thông điệp, trong mỗi sự kiện mà giới truyền thông cũng như các cặp mắt tò mò khác thường bị đánh lạc hướng.

Những cuộc đàm phán bí mật nhất luôn có thể được che giấu giữa thanh thiên bạch nhật, và những cuộc họp quốc tế này quy tụ giới chính khách, kinh tế và truyền thông ở cùng một nơi trong vòng hai tuần. Trong những sự kiện lớn này, hoạt động tình báo, dưới mọi hình thức, luôn hiện diện...

Hoạt động theo dõi đối thủ…

Ngày 24/07/2024, một ngày trước khi diễn ra trận bóng đá nữ giữa Canada và New Zealand, một vụ việc được tòa án Pháp mô tả là “gián điệp công nghiệp” đã gây tranh luận. Hai ngày trước đó, một nhà phân tích, với 5 năm làm việc cho đội tuyển bóng đá quốc gia Canada, đã bị lực lượng an ninh ở Saint-Étienne bắt quả tang cho bay một chiếc drone phía trên sân vận động, nơi đội tuyển New Zealand đang tập luyện kín.

Các quốc gia có thể thành công tại Thế Vận Hội hay trong các hoạt động kinh tế khác nhờ những hoạt động tình báo dựa trên các nguồn tin công khai, mà tất cả mọi người có thể truy cập một cách hợp pháp. Việc một drone bay ở trên không gian công cộng này là một sự kiện lạ, bởi vấn đề nằm ở chỗ nhà phân tích người Canada “đã cho chiếc drone bay trong một không gian bị cấm”, tức là một sân vận động dành riêng cho một hoạt động thể thao tổ chức kín, trong phạm vi được chính quyền Pháp kiểm soát nghiêm ngặt vì lý do an ninh cấp thiết. Ngoài vụ việc xảy ra tại Pháp, cũng phải nhắc đến vụ trợ lý huấn luyện viên của một câu lạc bộ bóng đá Ý bị phát hiện đã trèo lên cây để quan sát buổi tập kín của đối thủ vào tháng 02/2024.

Công nghệ phát triển đi kèm với việc chuyên nghiệp hóa của các vận động viên đã “chuẩn hóa” việc áp dụng các kỹ thuật gián điệp (mua chuộc để cài nội gián vào phía đối thủ, theo dõi trực tiếp và gián tiếp các nội dung thi đấu một cách tỉ mỉ hơn, phân tích báo chí và phát tán thông tin sai sự thật) và trở nên phổ biến.

Tất cả những hành động này nhằm mục đích thao túng các môn thi đấu, đồng thời mở ra cánh cửa cho đường dây tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia.

OSINT phục vụ tình báo thể thao

Hoạt động tình báo nhằm mục đích mang lại chiến thắng trong mọi cuộc tranh tài. Việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật để thu thập dữ liệu nhằm cải thiện thành tích thể thao luôn bị coi là gian lận, theo nhận định của vận động viên người Canada, từng giành huy chương vàng Olympic môn trượt tuyết (1994), Jean-Luc Brassard, nhân vụ quốc gia Bắc Mỹ sử dụng drone trước trận gặp New Zealand.

Ngoài ra, ai cũng biết đến Scipio Africanus Mussabini (1867-1927), do diễn viên Ian Holm thủ vai trong Những cỗ xe rực lửa (Chariots of Fire), một bộ phim lấy bối cảnh Thế Vận Hội Paris 1924. Nhà báo này là một trong những huấn luyện viên chuyên nghiệp đầu tiên đi ngược lại tinh thần thể thao nghiệp dư của phong trào Olympic. Hoạt động từ năm 1904, khi dẫn dắt vận động viên chạy nước rút người Nam Phi Reggie Walker ở Luân Đôn, đến năm 1924, với vận động viên Harold Abrahams ở Paris, ông được biết đến nhiều nhất nhờ sử dụng kỹ thuật của nhiếp ảnh gia Eadweard Muybridge, để hiểu rõ hơn cử chỉ, động tác và kỹ thuật của vận động viên điền kinh khi về đích. Ông Mussabini đã phân tích những hình ảnh về chuyển động của loài ngựa và áp dụng trong thể thao, giống như một chuyên gia phân tích tình báo OSINT thời hiện đại. Đó là những hoạt động đầu tiên trong lịch sử thể thao nhằm cải thiện thành tích.

Vào tháng 10/1954, cuộc trò chuyện giữa bác sĩ Olympic người Mỹ John Ziegler (khoảng 1920-1983) với người đồng nghiệp Liên Xô tại Vienna, Áo, đã xác nhận điều mà huấn luyện viên Bob Hoffmann nghi ngờ từ Thế Vận Hội Helsinki 1952 : vận động viên cử tạ Liên Xô dính doping với chất testosteron. Sau đó, Ziegler đã tìm cách tổng hợp chất này ở cấp độ công nghiệp, để giúp cho các vận động viên Mỹ cạnh tranh bình đẳng với các đối thủ Liên Xô. Kể từ đó, việc nâng cao thành tích của vận động viên thông qua các phương pháp y tế không ngừng phát triển.

Ba mục tiêu của cơ quan tình báo

Trong lĩnh vực thể thao, hoạt động tình báo hướng tới ba mục tiêu.

Đầu tiên, hoạt động này tìm cách nâng cao trình độ kỹ thuật của các vận động viên. Do đó, Mussabini đã nghiên cứu tất cả các khía cạnh trong chế độ ăn uống, tập luyện của các vận động viên, tìm ra những phương pháp cải thiện kỹ thuật, thể lực và sức bền. Ông sử dụng máy ảnh để ghi lại và nghiên cứu kỹ thuật của họ và nhấn mạnh các vận động viên phải đeo đồng hồ bấm giờ để học cách chạy với tốc độ ổn định. Qua việc nghiên cứu kỹ lưỡng cách chạy của họ, đặc biệt là độ dài sải chân và chuyển động của cánh tay, ông Mussabini khuyến khích các vận động viên phải vung tay khi chạy, kỹ thuật mà ngày nay được gọi là “Poly swing”.

Ngoài ra, do số tiền bỏ ra rất lớn cùng với việc quảng bá với thế giới hình ảnh đất nước, việc tổ chức các sự kiện lớn như Giải Vô Địch Bóng Đá Thế Giới hay Thế Vận Hội Olympic đòi hỏi phải có những hoạt động trên quy mô lớn của toàn bộ các cơ quan của những nước có liên quan, đương nhiên trong đó có những hoạt động tình báo. Những tin đồn về tham nhũng xung quanh quá trình trao quyền đăng cai các giải đấu lớn (Salt Lake City 2002, Sochi 2014, Qatar 2022...) thường có nguồn gốc từ những hoạt động thu thập thông tin của các nhân viên tình báo : dưới hình thức thanh toán trực tiếp, hợp đồng mua đất, hỗ trợ học phí, quyên góp cho các chiến dịch chính trị hoặc quyên góp từ thiện giúp đỡ địa phương để mua phiếu bầu của các thành viên Ủy ban Olympic quốc tế, gian lận trong khâu đấu thầu để ủng hộ các công ty làm việc với ban tổ chức địa phương.

Cuối cùng, các cơ quan tình báo, với sự hỗ trợ của sĩ quan liên lạc của các quốc gia tham gia sự kiện, bảo đảm an ninh cho vận động viên và khán giả ; một mình bộ An ninh Nhà nước Đông Đức (Ministerium für Staatssicherheit - Stasi), thâu tóm an ninh chính trị, tình báo, gián điệp và phản gián, quản lý các phương pháp doping, trong khi tình báo Tây Đức thì chỉ chú ý đến các kỹ thuật doping mà các huấn luyện viên có thể sử dụng. Đó là những hoạt động mà Nga vẫn tiếp tục thực hiện, như ở Sochi hồi năm 2014. Tất cả những hoạt động này, từ việc phát triển ngành công nghiệp chất kích thích, phát minh ra các chất doping với hy vọng không để bị phát hiện, cho đến việc phóng các drone theo dõi, thực hiện hoạt động tình báo chiến thuật đơn giản, đều bị ngành tư pháp của Pháp coi là “gián điệp công nghiệp”.

Nguồn : The Conversation – 27/08/2024

(https://theconversation.com/les-jeux-olympiques-et-le-monde-du-renseignement-des-liens-plus-etroits-quon-le-pense-237246)

Đã gần 8 tuần sau cuộc bầu cử Quốc Hội mới, nước Pháp vẫn đang ngóng đợi một chính phủ mới. Từ cuối tuần trước đến đầu tuần này, trong cuộc tìm kiếm một tân thủ tướng, tổng thống Pháp Emmanuel Macron liên tục có các cuộc tham vẫn lãnh đạo các đảng phái chính trị, các chính khách có tên tuổi và một số lãnh đạo vùng. Nhưng kết quả, các đảng phái đều bày tỏ thất vọng. Ông Macron vẫn theo lịch trình, công du Serbia 2 ngày, không cho thấy một dấu hiệu ông sẽ chọn ai. Các đảng phái của cả cánh tả lẫn cánh hữu bày tỏ bất bình, dư luận thì sốt ruột chờ đợi, đồn đoán.

Tình hình chính trị Pháp tiếp tục bế tắc kéo dài. Nhật báo La Croix chạy tựa trang nhất : « Ra khỏi ngõ cụt ! ».  Báo le Monde nhận định tổng thống « Emmanuel Macron trong ngõ cụt » không thể chỉ định một thủ tướng mới. Les Echos thì ghi nhận : « Macron trước áp lực chỉ định một thủ tướng ».

Nhật báo Công Giáo nhận thấy, nước Pháp đang mong đợi một thủ tướng mới. La Croix có bài « Những hướng để giảm bớt bất ổn chính trị » ghi nhận ý kiến phân tích của nhiều chuyên gia chính trị. Hầu hết cho rằng để tránh tình trạng bế tắc hiện tại, cần phải thay đổi cách thực hành dân chủ, chính trị ở Pháp. Trong thể chế của nước Pháp, có những cơ sở chính trị và pháp lý để làm được. Theo các chuyên gia, tình trạng thực tế hiện tại của Pháp là :

« Mọi người đều ở trong tình trạng phủ nhận thực tế dân chủ và nghị viện. Không có nhóm hay liên minh nào chiếm đa số và không nhóm nào có thể thể thực hiện được chương trình của mình, và ai cũng cho là mình chiếm đa số ».

Làm thế nào để thoát khỏi sự bế tắc này ? Theo giáo sư trường luật Sorbonne Paris 1, Dominique Rousseau, giải pháp đầu tiên phải được tìm thấy trong thực hành dân chủ các đảng phái phải quyết định nói chuyện với nhau và thống nhất với nhau về chương trình lãnh đạo, và mỗi bên sẽ phải có những nhượng bộ và thỏa hiệp.

Theo phần đông giới chuyên gia được La Croix trích dẫn, « quả bóng đang ở phần sân của các đảng ». Tuy nhiên, đó vẫn chỉ là trên lý thuyết, thực tế các bên vẫn đặt lợi ích tham vọng cá nhân lên trên hết.

Hệ quả thấy ngay của tình trạng không chính phủ

Theo ghi nhận của Le Monde, hàng loạt các hồ sơ ngân sách, định hướng chính sách liên quan đến cải cách đang thực thi đều bị dừng lại vì không thể có chỉ đạo thực hiện từ các bộ trưởng. Trong đời sống hàng ngày của người dân, nhiều quyết định để giải quyết những khó khăn về nhà ở hay bệnh viện cũng bị ngừng trệ. Các bộ của chính phủ mãn nhiệm từ gần 2 tháng nay chỉ xử lý thường vụ, không thể có quyết định nào.

Trong khi đó, nhật báo thiên tả Libération chạy tựa có vẻ bất bình « Màn chính trị Pháp chia để trị, Macron chuồn đi Serbia ». Tờ báo cho thấy sau một loạt các cuộc tham vấn các đảng phái, rồi lãnh đạo địa phương không đi được đến đâu, tổng thống Pháp công du Serbia 2 ngày, bỏ mặc nước Pháp không có chính phủ, các đảng phái thì thêm chia rẽ. Trong chờ đợi vô vọng, dư luận báo chí liên tiếp đưa ra những cái tên của ông này bà khác, lúc thì tả khi thì hữu mà Libération gọi là « những con chim mồi » và chỉ càng gây thêm chia rẽ các đảng. Đó là trường hợp của ông Bernard Cazeneuve, cựu thủ tướng thời tổng thống của đảng Xã Hội, François Hollande, được Le Figaro đề cập đến. Theo tờ báo, ông Cazeneuve những ngày qua được nhắc đến như là nhân vật sẽ được chọn để trở lại phủ thủ tướng Matignon, bản thân ông cũng đang kín đáo vận động, nhưng ngay lập tức nhiều nhân vật lãnh đạo trong đảng Xã Hội cảnh báo sẽ không ủng hộ.

Nouvelle-Calédonie kiệt quệ sau bạo động

Vẫn liên quan đến tình hình nước Pháp, nhật báo Le Figaro dành hồ sơ chính cho phần lãnh thổ hải ngoại Nouvelle-Calédonie với hàng tựa trạng nhất : « Nouvelle-Calédonie kêu cứu Nhà nước ».

Theo tờ báo, sau cuộc bạo động hồi mùa xuân vừa qua, tình hình an ninh ở phần lãnh thổ hải ngoại của Pháp đã được vãn hồi và cải thiện dần, nhưng Nouvelle-Calédonie đang lâm vào khủng hoảng kinh tế xã hội quy mô chưa từng có. Hiện tại, 1/3 nhân viên khu vực tư nhân hiện đang thất nghiệp, thiệt hại do vụ bạo loạn gây ra ước tính lên tới 2 tỷ euro. Một số tiền lớn cho một vùng lãnh thổ sống chủ yếu nhờ vào khai thác niken, lĩnh vực cũng đang gặp khủng hoảng do cạnh tranh khốc liệt trên thế giới. Để tránh bị chết chìm với con tàu đắm, khoảng 6.000 đến 10.000 người dân đang cân nhắc rời khỏi đảo. Đồng thời, người dân Calédonie đang chờ đợi một cử chỉ mạnh mẽ từ Nhà nước, nếu không « quần đảo sẽ không thoát ra được ». Tổng thống Emmanuel Macron hứa sẽ mở lại cuộc tranh luận với phe ly khai vào tháng 9. Đây là một hồ sơ nóng khác của tổng thống Pháp.

Xã luận le Figaro viết : « Nouvelle-Calédonie đã sống quá khả năng của mình trong nhiều thập kỷ nhờ viện trợ từ chính quốc, đang trở nên nghèo khó với tốc độ cao. Tình hình thê thảm hiện nay cho thấy, nếu không có sự giúp đỡ của Nhà nước, vùng lãnh thổ này không thể duy trì tình trạngnày được lâu. Trừ khi Nouvelle-Calédonie chuyển sang dưới sự kiểm soát của các cường quốc nước ngoài đang liên tục ve vãn phe ly khai. Trung Quốc đang chỉ chờ có vậy… »

Mỹ-Trung ổn định quan hệ trước bầu cử tổng thống

Nhìn sang châu Á, Le Figaro chú ý tới chuyến công du Bắc Kinh của cố vấn An ninh của tổng thống Mỹ Joe Biden với bài : « Trước khi chuyển giao chính quyền,Biden tìm cách phòng xa leo thang căng thẳng với Bắc Kinh ».

Trong chuyến đi với mục tiêu tìm cách ổn định quan hệ Trung-Mỹ lần này, ông Jake Sullivan đã gặp lãnh đạo số 1 trung Quốc Tập Cận Bình. Le Figaro ghi nhận « Jake Sullivan sẽ không đến Bắc Kinh một cách vô ích ». Cố vấn an ninh quốc gia của Joe Biden đã được đích thân ông Tập Cận Bình tiếp ngày 29/08. Đây là điểm nhấn quan trọng nhất trong chuyến thăm đầu tiên của ông tới thủ đô Trung Quốc.

Đặc phái viên Nhà Trắng cho biết, tổng thống Mỹ đang « mong » được nói chuyện « trong những tuần tới » với nguyên thủ Trung Quốc, khi Washington và Bắc Kinh cố gắng ổn định mối quan hệ song phương trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ có nhiều rủi ro. Một cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo có thể diễn ra từ nay đến trước ngày bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, sẽ xác định Kamala Harris hay Donald Trump làm chủ nhân Nhà Trắng. Ông Tập kêu gọi Mỹ nhượng bộ để « gặp lại Trung Quốc ở giữa đường », xây dựng mối quan hệ « lành mạnh ». Nhật báo Pháp nhận định, ngoài những tuyên bố mang tính ngoại giao này, sự có mặt của Jake Sullivan ở Trung Quốc chứng tỏ hai gã khổng lồ thế giới đều mong muốn hoãn binh trước cuộc bầu cử có thể làm thay đổi bàn cờ địa chính trị và tăng thêm căng thẳng xuyên Thái Bình Dương.

Theo Le Figaro, hai cường quốc đang ở trong « tình trạng đối đầu với những quan điểm hoàn toàn trái ngược về các vấn đề lớn toàn cầu, từ Trung Đông đến Ukraina, nên rất ít hy vọng về một bước đột phá ».

Nga : « Nền kinh tế tử thần »

Liên quan đến cuộc chiến tranh Nga-Ukraina. Báo Le Monde có bài viết mang tựa đề đáng chú ý : « Tại Nga : « Nền kinh tế tử thần » hoạt động hết công suất ».

Le Monde cho biết, một mô hình kinh tế kỳ lạ đang được triển khai tại Nga từ khi nổ ra cuộc xâm lược Ukraina tháng 02/2022. Đó là nền kinh tế tử thần theo như cách gọi của tờ báo.

Theo Le Monde, hai năm rưỡi sau khi phát động « chiến dịch quân sự đặc biệt » ở Ukraina, tổng thống Nga Vladimir Putin đang tìm cách thu hút những người tình nguyện ra chiến đấu ngoài mặt trận. Chính quyền Nga, cả liên bang lẫn khu vực lao vào một cuộc chạy đua tuyển quân. Họ liên tiếp đưa ra những hứa hẹn thu nhập đáng kinh ngạc, phúc lợi xã hội hấp dẫn, tiền thưởng đáng kể, với sự hỗ trợ của các chiến dịch tuyên truyền được phổ biến trên đường phố, trong các trường đại học, trên mạng xã hội hoặc trên truyền hình.

Bài phóng sự của tờ báo cho thấy, giờ đây, một người Nga chết mang lại nguồn lợi cho gia đình nhiều hơn một người đang sống. Vẫn theo Le Monde, tại Nga giờ đây, ký một hợp đồng với quân đội bảo đảm thu nhập cao gấp 10 lần so với lương tối thiểu và một người bị chết ở chiến trường được hưởng tiền tử tuất có thể lến tới 11 triệu rúp, tương dương khoảng hơn 110 nghìn đô la Mỹ, một khoản tiền rất lớn. Ngoài ra, chính phủ phải chi một ngân sách khổng lồ cho ngành công nghiệp quốc phòng. Nền kinh tế chiến tranh đã cho phép Nga tăng thêm 4% GDP trong một năm, theo thẩm định chính thức của cơ quan thống kê Nga, Rosstat, đồng thời tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống còn 2,6%, mức thấp nhất trong lịch sử.

Cũng về chủ đề kinh tế Nga, trang Ý kiến của nhật báo Les Echos có bài phân tích : « Kinh tế Nga đang phải chống chọivới một cuộc chiến lâu dài và bất trắc ». Ngân sách năm 2025 của đất nước sẽ được trình bày trong vài tuần tới. Thậm chí còn hơn những năm trước, ngân sách này sẽ mang dấu ấn của một quốc gia có người lãnh đạo tập trung vào một mục tiêu duy nhất : cuộc chiến ở Ukraina.